Faillissementen.
SPORT.
ontslag heeft genomen als bestuurslid.
Mrs. Weyers en Kassers bestreden; mede
op eenige andere gronden, de ingestelde
vordering.
De conclusie van het O.M. volgt later.
HET PAPE-FONDS.
De Haagscne rechtbank heeft vonnis ge
wezen in ae procedure van de stichting
„fapeionus tegen den btaat der Neuer-
lanuen tot teruggave van naar het ooraeel
van net bestuur dier stichting te veel ge
heven reent op een aan de stichtmg ge
dane scneniang. Het bestuur grondde z.jn
meening op het teit, dat de stichting is
„een binnen hel ityk gevestigde rechtsper
soon, weike voor het grouugebied van het
Kijk hoofdzakelijk als instelling van wel-
dauigneid werazaam is".
Eenige weken geieden had de officier
van Justitie bij de rechtbank geconclu
deerd, dat de stichting zou worden toege
laten om dooi getuigenbewijs haar bewe
ring te staven.
De rechtbank heeft echter thans beslist,
dat aan haar voldoende overtuigend was
i angetoond, dat het ,Fape-fonds J aan het
bovenvermelde veieischte voldoet en zij
neelt daarom de ingestelde vordering der
stichting toegewezen.
De Rechtbank heeft veroordeeld den
koopman J. P. uit Leiden, gedetineerd,
egens diefstal van eenige konijnen, tot
G maanden gevangenisstraf.
De gaslucht.
Beide beklaagden vrij-
gesproken.
De rechtbank te Arnhem heeft uit
spraak gedaan in de bekende gascorrup-
-ïezaak te Doetinchem, waarbij tegen G.
P„ den directeur van het Gas- en Elec-
i riciteitsbedrijf aldaar, wegens verduiste
ring, de vorige week een boete van 100
subs. 30 dagen hechtenis was geëischt»
Tegen P„ opzichter bij de Gasfabriek
'e Doetinchem, die zich in de jaren '26 en
'27 verschillende hoeveelheden gas had
toegeëigend terwijl hem voorts diefstal
van een gasfornuis ten laste werd gelegd,
werd eveneens 100 boete, subs. 30 dagen
hechtenis geëischt.
De Rechtbank uitspraak doende, sprak
beide verdachten vrij.
De populaire Rotterdammertjes.
De Rotterdarnsche Rechtbank h9eft uit-
spraak gedaan in de zoak van L C. M., re
dacteur van een weekblad te 's-Graven-
hageR. W. v. d. V„ 43 jaar, zonder be
roep, eveneens te 's-Gravenhage en C. J.
C. K., 37 jaar, zonder beroep, te Rotterdam,
aan wie ten laste was gelegd oplichting
van een drietal met name genoemde hoo
pers van de door deze verdachten uitge
geven populaire Rotterdammertjes. Deze
Rotterdammertjes zouden volgens de dag
vaarding de koopers hebben beschouwd als
loten, maar indeidaad was er bij deze door
de N.V. Het Ocslen onder de bekende voor
waarden geen sprake van een loterij.
De rechtbank heeft alle drie de verdach
ten veroordeeld tot 6 maanden gevangenis
straf voorwaardelijk met een proeftijd van
3 jaar en onder bijzondere voorwaarden.
De eisch in deze zaak was geweest 6
maanden gevangenisstraf tegen elk der
verdachten. Verder heeft de rechtbank ver
oordeeld: J. W. M., gedetineerd uit andere
hoofde, wegens' meineed in een echtschei
dingsprocedure tot 4 maanden gevangenis
straf.
Fransche Bazar contra bedienden.
Gisteren heeft de president van de Rot-
terdamsche Rechtbank uitspraak gedaan
in kort geding.
De Alg. Ned. Bond van Handels- en Kan
toorbedienden had strooibiljetten uitgege
ven, waarin het publiek werd medegedeeld,
dat de directie van den Franschen Bazaar
den Bond niet erkent, het lidmaatschap
daarvan verbiedt en slechte arbeidsvoor
waarden geeft. Daaraan werd verbonden
het verzoek den Franschen Bazaar als le
verancier te ontslaan.
De Fransche Bazaar heeft den bond ge
dagvaard tegen 4 December a.s. om zich te
hooren veroordeelen de nader bij staat op
te maken schade te vergoeden, terwijl in
middels voorziening bij voorraad werd ver
zocht, door den bond te verbieden voort
te gaan met de verspreiding van deze bil
jetten.
De president overwoog, dat de Fransche
Bazar het recht heeft, zich niet met den
bond te willen inlaten, dat daartegenover
de Bond kan trachten met redelijke midde
len de directie van het standpunt af te
brengen, doch dat het middel daartoe ge
bezigd ontoelaatbaar is, omdat niemand 't
recht heeft een ander in zijn bedrijf te be
lemmeren.
Derhalve met de Bond deze actie staken.
De Bond zal de actie tegen den Fran
schen Bazar voortzetten.
De sigaretten-automaat.
De Hooge Raad heeft gisteren verwor
pen het cassatieberoep van den sigaren
winkelier A. B. te 's-Gravenhage, die in
hooger beroep door de «chtbank te 's-Gra
venhage was veroordeeld tot 1 boete we
gens het verstrekken van sigaretten aan
iemand beneden den 14-jarigen leeftijd door
middel van een automaat.
Uitgesproken
L. H. J. van Sonderen, accountant te
Leiden; cur. mr. P. E. Briët, Leiden.
C. van der Me ij, koopman te R ij n s-
burg; cur. mr. H. R. Goudsmit te Lei
den.
J. van der Meij, koopman te R ij n s-
burg; cur. mr. H. R. Goudsmit, te Lei
den.
A. C. Lagerberg, kaashandelaar te L e i-
d e n; cur. mr. P. E. Briët te Leiden.
Opgeheven
H. Scholtmg te Leiden.
SCHERMEN.
A. E. W. wint he tkampioenschap
Tweede Klasse (Degen).
De kampioenschappen der tweede klas
se Degen-Competitie van den Kon. Neder-
landschen Amateurs Schermbond hebben
Zondag plaats gehad te Haarlem in de
schermzaal van den heer Brassinne. De
strijd ging tusschen de ploegen der kam
pioenen der vijf afdeelingen van 1928-com-
petitie.
Iedere club schermde een wedstrijd te
gen elkander, zoodat in het geheel 10
matches plaats hadden. De wedstrijd be
gon gisterenmorgen om 10 uur en eindig
de gisterenmiddag te ongeveer 5 uur. De
leiding was bij de heeren W. A. Kooy uit
Kampen en I. A. L. Tukker uit Naarden
als hoofd-secondanten.
Het eindresultaat was dat het kam
pioenschap der tweede klasse degen 1928
is gewonnen door de kampioen van de af-
deeling E., de Leidsche Scherm vereen iging
A. E. W„ 2. Haarlemsche Schermver-
eeniging (Kampioen afd. H.), 3. Sportver.
Incasso Bank (Kampioen afd. F.), 4.
Schermvereeniging Utrecht II (Kampioen
van afd. I), 5. Schermclub Hilversum
(Kampioen afd. G 3). De winnende ploeg
schermde met de heeren: Stapel. van
Duuxen, Boogerd en de Jager.
ZWEMMEN.
Mej. Braun verbetert het wereldrecord en
een Nederlandsch record.
Zaterdagavond is te Brusseol het twee-
daagsche internationale zwemfeest door
Cercle royal de Natation ingericht. De
uitslagen waren:
200 meter vrije slag heeren: 1. Taris,
Frankrijk 2 min. 25.8 sec.; 2. Vaj>dc-blan-
que (Frankrijk) 2 min. 27.6 sec.; 3. Sewing
(Duitschland) 2 min. 37 sec.; 4. Vex. Z^men
(Nederland).
200 meter vrije slag dames: 1. Braun
(Nederland) 2 min. 47.8 sec. (nieuw record
van Nederland) (oud record 2 min. 53.2
sec.). 2. Erkens (Duitschland) 2 min. 56.2
sec.; 3. Grendel (Nederland) 3 min. 6-8
sec.
100 meter rug, heeren: 1. Kuppers
(Duitschland) 1 min. 12.2 sec.; 2. G. BKt*
(België) 1 min. 17.4 sec.; 3. Gunuier
(Duitschland) 1 min. 19.8 sec.
200 meter schoolslag dames: 1. Schra-
der (Duitschland) 3 min. 14 sec.; 2. Baron
(Nederland) 3 min. 19.2 sec; 3. Delwen
(Nederland) 3 min. 36 sec.; 4. Lamot (Bel
gië).
100 meter rugzwemmen dames :1. Braun
(Nederland) 1 min. 25.8 sec.; 2. Grendel
(Nederland) 1 min. 28 sec.; 3. Wilke
(Duitschland) 1 min. 34 sec.
Mej. Braun zwemt verder tot de 200 M.
om te beproeven het wereldrecord te ver
beteren, waarin zij schitterend slaagt, den
afstand afleggend in 2 min. 59.2 sec. Het
vroegere wereld record bedroeg 3 min.
3.8 sec.
Op den tweeden avond van de zwem
feesten te Brussel werd, naar „de Crt."
meldt, mej. Braun eerste in het nummer
100 M. vrije slag met een tijd van 1 min.
14.2 sec. Tweede was mej. Erhens (Duitsch
land) in 1 min. 16.4 sec. en derde mej. Sal-
gado (Frankrijk) 1 min. 21 sec.
Mei. Braun won na feilen on langduri-
gen strijd tegen mei. Erhens.
100 meter vrije slag, heeren: Finale: 1.
Derichs (Duitschland) 1 min. 3.4 sec.; 2.
Klippers (Duitschland) 1 min. 5.8 sec.; 3.
Padou (Frankrijk) 1 min. 7.8 sec. De Hol
lander Van Essen is niet gestart.
400 meter vrije slag heeren: 1. Taris (Pa
rus) 5 min. 22.6 sec.; 2. Van. der Planque
(Tourcoing) 5 min. 29.6 sec.; 3. Serving
(Duitschland) 5 min. 58 sec.
3 maal 100 M. estafette dames: rngzwem
men, schoolslag ,vTÜe slag: 1. Holland
(Grendel, Baron en Braun) Z min. °0.8 sec.
2. Duitschland (Wilke. Schrader en Erirens)
4 min. 31.8 sec.: 3. Holland, nloeg B (Over-
slot, Del wel, Le Jeune) 4 min. 39.2 sec.; 4.
Beleië (Slama. Lamot. Persijn).
6 maal 50 M. estafette: 1. Polo-ploeg
zwemdistrict Brussel 3 min. 54.8 sec.; 2.
Antwemsche Zwemclub, 3 min. 56 sec.; 3.
..Kilcvorschen" (Holland) 3 min. 59.8 sec.;
4. Panische ploeg.
Watemolo om den Coup FevaertsHol
landPariis 33. Met de rust leidde Hn1-
land met 21. De doelpunten voor Hol
land werden gemankt door Scholte (2) en
Bierenbroodsnot.
De finale werd cewonnen door de Ant-
werosehe Zwemclub. die de r>loeg van het
zwem district Brussel met 32 ve*-®1
BILJARTEN.
Leidsche Biljartbond.
De uitslagen der gespeelde wedstrijden
jHollandiaS. D. O. I en S. D. O. II
't Vierkantje II, voor de 3de klasse L. B.
B., luiden:
C. Schouten (S.D.O.) 100 32 11 3.12
M. Zuiderduin (Holl.) 86 31 13 2.77
R. Kantebeen
G. Güyt
M. Geertsma
B. Zwaan
A. J. K.
H. Barnhoorn
9 2.25
13 4.12
100 42 13 2.40
100 39 11 2.53
93 38 8 2.44
F. Verstraaten 100 47 15 2.12
J. van Duivenboden 40 46 *9 0.86
S. D. O. 4 gewonnen partijen, Hollan-
dia 1 idem. Totaal: S. D. O. 8 gew. part.,
Hollandia 2 idem.
W. v. d. Linden
('t Vierkantje).
C. Jongeman, re
(S. D. O.)
J. Petit
D. "Wieuwe"3h"**g
100 31 18 3.22
46 30 8 1.53
100 40 9 250
46 8 M&
J. Kops
79 68
8 1.36
J. van B.
100 58
9 1.72
C. v. d. Burg
100 50
12 2.—
W. v. d. K®
69 49
11 1.40
P. v. d. Heijden
96 62
11 1.54
D. v. d. Klugt
100 62
9 1.61
't Vierk. 3 gewonnen partijen,
S. D. O.
2 idem.
Het programma voor deze week luidt:
Dinsdag: le kl. Flora IPoort v. Cleef I
3e kl. de Ballon IT. O. G.
De uitslag van den wedstrijd 3e klasse
Poort v. Cleef IIA. D. O. II luidt:
H. Paardekooper (A.D.O.) 61 41 8 1.48
H. Koet (P. v. Cleef) 100 51 8 2.43
H. van Oeveren 56 38 6 1.47
B. Wijngaard 100 38 11 2.63
83 53 8 1.56
100 53 11 1.88
97 46 14 2.10
100 46 13 2.17
L. C. v. d. Aa
B. Melefc
H. Naber
K. Chrispijn
L. Vijfwinkel 77 61 9 1.26
D. van Tongeren 100 61 15 1.63
A. D. /O. 0 gewonnen partijen, Poort v.
Cleef 5 idem. Totaal A. D. C. 2 idem,
Poort van Cleef 8 idem®
Wedstrijden te Lisse.
De uitslagen van de te Lisse gehouden
onderlinge biljartwedstrijden voor leden
van de* *ied. R. K. Volksbond luiden:
Klasse A.
pnt. brt. h.s.
gem.
W. van Gerven
67
47
7
1.04
A. F/frink
100
47
9
2.12
A. Elfrink
88
33
15
2.66
J. de Jong
100
33
13
3.03
H. Verdel
97
39
15
2.02
Th. Duivevoorden
100
39
15
2.56
P. Duivevoorden
60
30
8
2.—
•T. de Jong
100
30
28
3.33
H. Verdel
42
23
6
1.82
B. Duivevoorde
00
23
18
4.34
K. Kortekaas
79
30
8
2.63
J. de Jong
100
30
14
3.33
Kl a
s e B.
N. van Velzen
78
50
9
1.56
H. Elfrink
100
50
10
2.—
A. Wassenaar
100
33
13
3.03
W. Slootbeek
97
32
12
3.03
A. Wassenaar
100
42
12
2.45
J. v. d. Zwet
74
41
7
1.08
P. Halfscherr
100
49
12
2.Ö4
J. de Kuiper
99
48
10
2.04
INGEZONDEN STUKKEN
HET OLYMPISCH PROGRAMMA IN DE
TOEKOMST.
Bij de te Amsterdam gehouden vergade
ring van het Intern. Olympisch Comité
werd aan het uitvoerend comité opgedra
gen een zoo eenvoudig mogelijk programma
voor de volgende Olympische Spelen op te
maken. Men wilde, dat het gehecle pro-
grama afgewerkt zou kunnen worden in
2 weken, waarbij 3 Zondagen.
Het uitvoerend comité heeft thans het
volgende programma opgemaakt: athle-
tiek, gymnastiek, verdedigingssporten (bok
sen, schermen, worstelen), watersport
(roeien, zwemmen), gecombineerde sporten
(moderne vijfkamp) en kunstwedstrijden.
Bovendien heeft men nog een groep spor
ten, n.l. paardensport, wielrennen, zeilen,
krachtsport, welke door de Internationale
Federaties in overleg met het comité, dat
de spelen organiseert, gebracht kunnen
worden, doch deze sporten vallen buiten de
eigenlijke Olympische Spelen. Deze spor
ten komen dan ook eerst na de Olympische
Spelen aan de orde, de deelnemers ontvan
gen alleen een herinneringsmedaille.
Of echter de Internationale Federaties,
welke deze laatste sporten beheeren, met
deze achteruitstelling genoegen zullen ne
men, moet nog worden afgewacht.
Volgens dit voorstel zouden dus niet al
leen de wintersporten, doch ook voetbal,
hockey en lawntennis van het programma
worden afgevoerd.
Deze wijziging is echter zoo ingrijpend,
dat de eindbeslissing nog niet in gevallen.
Op het in 1929 in Alexandrië te houden
congres van het Internationale Olympische
Comité zal men de eindbespreking over dit
onderwerp houden.
Meer klaarheid 1
lïet graafwerk aan Mare-
singel en Heerensingel.
Geachte Redactie ma-g ik zoo vrij zijn
in uw geacht Dagblad eenige plaatsruimte
te vragen om de aandacht te verwerven
van hen die als bewoners van den Heeren
singel, binnen korten tijd het ongemoti
veerde werk zullen aanschouwen der on
dergraving van hun woningen, van wie de
meesten als eigenaar op zware kosten zit
ten. Met als gevolg hetgeen zich heeft
voorgedaan op het gedeelte Maresingel
vanaf den spoorweg der Gasfabriek tot
nabij den Heerensingel.
Wij hebben gezien, M. de R., hoe op het
eerste gedeelte van den Maresingel bij het
graafwerk voor het riool naar het Leidsche
Pompstation aan de Haaghsloot alle hui
zen zoodanig zijn verzakt en gescheurd,
tot zelfs in de achtergedeelten der wo
ningen toe, plafonds zijn neergestort en
gescheurd enz. enz., zoodat ons de vrees
om 't hart slaat, nu wij binnenkort de
aanbesteding vii aooedig plaats hebbeen
't zeJJd-* <ïv vr-cbhcbVoo.
Werden wij eerst gerustgesteld, doordat
wij zagen dat 't tweede gedeelte van dit
werk vanaf spoorweg Gasf. naar de
Marepoort niet zoo kort bij de huizen
maar meer aan den waterkant werd uitge
voerd, thans weten wij dat het nu echter
weer als het eerste gedeelte vlak langs de
huizen wordt verricht.
Gaarne geven wij toe, dat voor het al
gemeen belang het persoonlijk belang
moet wijken, maar toegeven, dat om het
algemeen belang de rechtvaardigheid
wijken moet is mijn inziens iets anders I
Waarom geeft 't Gemeentebestuur hier
niet meer klaarheid; waarom moet nu
weer dit riool volgens het eerste plan
worden uitgevoerd. Vooral nu na de
grondboringen van verleden zomer is vast
komen te staan, dat de grondlagen aan
den Heerensingel nog aanmerkelijk slech
ter zijn reeds op een diepte van 3 Me
ter boorde men 1.5 meter slappe veen
grond aan, terwijl men nog heel wat dieper
moet zijn. Ook wekt het verbittering als
wij in 't bestek voor dezelfde graafwerken
voor de zijtak tot in de Noorderstraat le
zen, dat bij de gemeentegebouwen (stal
met toren Gem. Reiniging) het damwant
niet uit den grond verwijderd mag wor
den ter voorkoming van schade aan de ge
bouwen.
Wie zal hier als rechtgeaard Leidenaar
nu eens een woordje meespreken, om te
voorkomen, 'dat enkelen zoo veel schade
zullen moeten ondervinden voor .het z.g.n.
algemeen belang, wat ons inziens een
groote onrechtvaardigheid is. Dit wordt
ze.ker voorkomen, als op de Heerensingel
het werk wordt gedaan als op den Mare
singel het tweede gedeelte. Waarom geeft
men ons niet eerst de verzekering, dat
waardevermindering en directe schade
van en aan het nerceel worden vergoed.
Mijn heer de Redacteur, U dank ik bij
voorbaat voor de mij geboden gastvrijheid
in uw kolommen. Moge nu nog vo^en de
aandacht der autoriteiten op deze regels
en een vredige oplossing, dan is onderge-
teekende zeer dankbaar en voldaan®
Hoogachtend,
B. KLEIN, Heerensingel 8a.
Woekerbestrijding.
De woeker, een der groote ondermijners
van maatschappelijke welvaart en huise
lijk geluk, tiert heden ten dage welig onder
breed lagen van de bevolking. Vele huis
gezinnen worden daardoor zoowel finan
cieel als moreel geheel ten gronde gericht.
Om dit groote kwaad te bestrijden wordt
hier ter stede reeds veel gedaan.
Vele credietbehoevenden, die alleszins
waard zijn om geholpen te worden kunnen
echter, ondanks hun ernstige pogingen,
geen borg stellen.
Deze geldzoekenden wenden zich dan
noodgedwongen tot woekeraars, daar' deze
veelal geen borg verlangen, doch andere
waarborgen eischen, zooals spaarbrief,
hooge levensverzekering, deelname in een
begrafenisfonds of verplichte obligatie. Ons
zijn gevallen bekend waarin van 30 tot
zelfs 500 pet aan rente, premie enz. moest
worden betaald.
De strijd tegen den woeker kan krach
tiger worden gevoerd, wanneer ook deze
geldzoekenden aan een borgstelling kun
nen worden geholpen.
Ten einde hierin te voorzien is hier ter
stede opgericht het „Leidsch Borgstellings
fonds". dat ten doel heeft in die gevallen,
waarin, na omstandig en nauwkeurig des
kundig onderzoek, door een voorschot red
ding kan worden gebracht, borg te staan en
zoo een leening mogelijk te maken.
Om dit doel te bereiken is een groot
bedrag noodig, omdat uitsluitend uit de in
komsten van het fonds, de eventueele te
korten moeten worden bestreden, waardoor
het bijeen te brengen kapitaal steeds zijn
diensten zal kunnen blijven bewijzen.
Reeds mochten wij van verschillende zij
den een bijdrage in het kapitaal van Het
fonds ontvangen.
Kort, maar ernstig is de vraag, die wij
aan onze stadgenooten komen doen.
Helpt ons: de economisch zwakken
in hun moeilijken levensstrijd te steunen,
hen tegen den schandelijken woeker te ver
dedigen.
Ondergeteekenden zijn gaarne bereid na
dere inlichtingen te verstrekken en giften
in ontvangst te nemen.
Het Bestuur van het
„Leidsch Borgstellingsfonds".
Prof. Mr. D. van Blom, voorzitter van de
Commissie tot onderzoek naar den Woe
ker, voorzitter.
G. A. Smit, voorzitter van den Armen
raad, Zoeterwoudsche Singel 48a. gironum
mer 141700, penningmeester.
Mej. D. M. J. Coebergh, penningmeeste-
resse van de Leidsche Maatschappij van
Weldadigheid ter voorkoming van verval
tot armoede.
T. S. Goslinga, voorzitter van het Bur
gerlijk Armbestuur.
Mr. P. A. Pijnacker Hordijk, voorzitter
van de Leidsche Maatschappij van Welda
digheid.
Mr. P. A. van Toorenburg, secretaris van
den Armeraad.
P. A van Aggelen, directeur der Ge
meentelijke Bank van Leening, Nieuwsteeg
No. 6, Tel. 720, Secretaris.
Financiën eri Oeconomie.
RECONSTRUCTIE DER DUITSCHE
HANDELSVLOOT.
Een ongeeëvenaarde prestatie.
Nog niet het peil van 1914
bereikt.
Dank zij het onvermoeid streven der
groote Duitsche reederijen, die geduren
de de laatste jaren een ongeeëvenaarde
bedrijvigheid hebben getoond waar het
gold den wederopbouw der Duitsche han
delsvloot, is Duitschland er in geslaagd
zich krachtig te herstellen van de slagen
die de oorlog en het Verdrag van Ver
sailles aan *\jn koopvaardijvloot hebben
toegel—acht» Vóór de* corioc v-»™
Duitschland onmiddellijk na Engeland
met een ton'nenmaat van circa 5.5 mil-
lioen bruto reg.tons de tweode plaats in
de rij der zeevarende landen in. Ten ge
volge van den oorlog en de bepalingen
van het Verdrag van Versailles verloor
Duitschland 4.998 mill, bruto reg. tons
aan scheepsruimte, ruim 90 pet. der totale
handelsvloot derhalve. De resteerende
502.000 bruto reg. tons waren verdeeld
over 2245 schepen, die van te geringen
inhoud waren, om hen voor de groote
vaart in aanmerking te doen komen.
Slechts geleidelijk konden de Duitsche
reederijen hopen het verloren gegane
terrein te herwinnen. De Deutsche Levant
Linie was de eerste Duitsche reederij, die
een poging deed om het sedert i914 ge
staakte bedrijf te hervatten; voorloopig
echter exploiteerde zij haar schepen uit
sluitend in de kust- en Duitsche Oostzee
vaart. Haar voorbeeld werd gevolgd door
de Hamburg-Siidamerikanische .Dampf-
schiffahrtsgesellschaft, die met vreemde,
door haar gecharterde schepen haar oude
lijndiensten op Zuid-Amerika heropende,
zij het dan ook dat aanvankelijk slechts
maandelijksche verschepingsgelegenheid
kon worden
De HamburgAmerika Lijn en Nord-
deutscher Lloyd volgden een andere tak-
teik. Zij stelden goodwill of wat daarvan
nog restte, ervaring, relaties en organi
satie ter beschikking van Amerikaan-
sche scheepvaartbelangen en slaagden
er in samenwerking met laatsgenoemden
in, zij het aanvankelijk ook op uiterst
bescheiden schaal, haar joyeuze rentrée in
de Transatlantische vaart te doen.
Gesteund door het Rijk ,dat belangrijke
sommen krachtens de inmiddels door den
Reichstag aangenomen schadeloosstel-
lingswet ter beschikking der Duitsche
reederijen stelde, konden deze een aan
vang maken met de reconstructie der
eigen vloot. Voorloopig bepaalden zij er
zich toe een aantal schepen, door haar
krachtens de bepalingen van het Verdrag
van Versailles aan de voormalige geal
lieerden uitgeleverd, terug te koopetn, ten
einde op deze wijze onmiddellijk de be
schikking te verkrijgen over voldoende
tonnage om de vroegere diensten in be
perkten omvang met eigen' schepen te
kunnen hervatten. Beteekkelijk spoedig
daarna gingen de groote Duitsche lijnbe-
drijven er echter toe over op groote
schaal nieuwe schepen in het eigen land
te doen bouwen.
Hoe wel Duitschland in dit streven ge
slaagd is, blijkt uit de navolgende tabel,
weergevende de tonnenmaat der Duitsche
handelsvloot op 1 Juli van elk der betref
fende jaren:
mill, bruto
reg.tonnen
19145.135
1919 0.500
192 32.510
192 42.872
192 53.073
192 63.110
192 73.363
192 83.738
Bij het 1928-totaal moeten bovendien
nog 3/400.000 bruto reg. tons gevoegd wor
den voor alsnog in aanbouw zijnde sche
pen. Dank zij het doelbewust en energiek
streven der Duitsche scheepvaartmaat
schappijen kon derhalve het schepenbezit
sedert 1919 met ruim 3.2 millijen bruto
reg.tons vermeerderen. Hierbij dient er
onmiddellijk op gewezen, dat in tegen
stelling met andere landen, die sedert den
oorlog eveneens uitbreiding aan hun vloot
hebben gegeven, het overgroote deel van
Duitschlands handelsvloot uit nieuwe mo
derne schepen bestaat, die zich uit een
oogpunt van techniek in ieder opzicht met
het concurreerend buitenland kunnen me
ten. Het zijn voornamelijk de beide groot
ste Duitsche lijnbedrijven, t. w. Hapag en
Norddeutscher Lloyd, die met haar doch
terbedrijven hebben gegeven, en dank zij
de gevolgde expansie-politiek tezamen
thans meer dan 56 pet. der gezamenlijke
Duitsche handelsvloot controleeren.
De wijze waarop Duitschland in betrek
kelijk korten tijd zijn handelsvloot heeft
hernieuwd en zich wederom heeft weten
op te werken tot een zeevarende mogend
heid van groote beteekenis, dwingt be
wondering af. Weliswaar beschikt Duitsch
land nog niet over schepen van de Im
perator klasse, die vóór den oorlog met
zoo groot succes door de Hapag werden
geexploiteerd, maar de beide nieuwste
schepen van den Norddeutscher Lloyd
voldoen aan zeer hooge eischen en leve
ren het sprekend voorbeeld vanhetgeen
het moderne transatlantische passagiers
schip aan luxe en comfort biedt. Met in
begrip der bemanning kan elk dezer beide
schepen in totaal circa 3200 personen ver
voeren; naast de luxo hutten bevinden
zich aan boord een groto restaurant,
waar de passagiers desgewenscht maal
tijden a la carte kunnen gebruiken. Ver
schillende winkels stellen kooplustige rei
zigers in staat hun uitrusting aan te vul
len, terwijl zwembassins, lawntenniscourts
e. d. aan de sportieve neigingen van het
reizend publiek onzer dagen tegemoet ko
men.
Duitschlands grpotste reederijen, die
met alle kracht streven naar herovering
der plaats die zij vóór den oorlog in het
wereldverkeer innamen, zijn weliswaar
nog niet op peil van 1914, maar het kun
dig en energiek beleid waarmede de be
sturen der Hapag en van den Norddeut
scher Lloyd, daarmede tredend in het
lichtend voetspoor van wijlen Ballin,
Duitschlands „grand old shippingman", de
verwezenlijking van hun ideaal nastreven
staat er borg voor, dat binnen enkele ja
ren Duitschlands handelsvloot zich ge
heel zal hebben hersteld van de verlie
zen in en door den wereldoorlog geleden.
De Duitsche reederijen zullen daarmede
een in de economische wereldgeschiede
nis ongeëvenaarde prestatie hebben go-
VvarA,
