BUITENLAND.
BiNNENLAND.
Uit de Omgeving
30ste Jwcnna
WOENSDAG 21 NOVEMBER 1928
No 6032
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
oor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
jl onze Agenten 20 cent per week. f2.60 per kwartaal
I fan co per post f 2.95 per kwartaal
lit Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnó's ver-
1 «baar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor-
i tbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
pdagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
Bureaux: RAPENBURG No. 10
LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentlën 3G cent per -egel
Voor Ingezonden Mededeolingen wordt hot
s dubbele van hot tarief berekend. s
Kleine advertentiên, van ton hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f0.50.
NBlft
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
I yeler kortzichtigheid
Stadsnieuws treft men aan een
an legaten door een Protestantsch
formeerd) man vermaakt aan Pro-
ische instellingen.
de nagedachtenis van zulk 'n man
lerbied worden betuigd. Wij ver
tellen, dat hij ook tijdens zijn leven
elijk van het zijne heeft kunnen af-
oor een goed doel en dat hij noch
leven noch in zijn testament ande-
ieft benadeeld of tekort gedaan,
mèt die oprechte betuiging van
willen wij ons een opmerking ver
en. Als wij die lange lijst van legaten
zen. danjj* er gelooven wij, geen en-
zuiverergf^irmeerde instelling en
iru Ids® It geen Vndkele Protestantsche instel-
waarbij de gereformeerden nauw be
ien zijn, in onze stad, of de vrome
rledene heeft haar in zijn testament met
T of minder bedacht. Eén echter
lemaal niet! Eén instelling, die wel niet
luitend voor de gereformeerden is be
ad. maar die toch' óók voor de gerefor-
irden van het grootste belang is. Wij
oelen de plaatselijke Protestantsche
Géén legaat is er bij voor „De Nieu-
Leidsche Courant
>at is een gevolg van mogen we bet
lijk zeggen? een betreurenswaardige
tzichtigheid. Hiervan maken wij den be-
ilden erflater niet persoonlijk een
wijt 't zon ook niet kiesch zijn, zulks
dit moment te doen omdat die kort-
Uigheid een gebrek waaraan de
j e s t e, zeer vele brave Christe-
mensehen laboreeren, die over geld
shikken en daarvan een deel bestem-
tad naaf N^ens lev®n of na hun dood,
r de goede zaak.
ijj denken er niet aan, of ook niet een
blad dat hun beginselen voorstaat en
fegeert. financieelen steun kan gebrui-
om zijn bestaan te stevigen. zijn ver-
Bsn te vervolmaken, en zóó zijn in-
M ten goede te consolideeren, uit te
iden en te verdiepen. Zeker, een Chris-
jk dagblad is niet gelijk te stellen met
charitatieve instelling, inzooverre een
gegrond moet zijn op een commer-
basis. Maar het is wel gelijk te
met een charitatieve instelling, in-
•e zulk een dagblad ook niet beoogt
te maken, maar onmiddellijk te die-
de zaak van Christus
Pius X toonde een véél wijder blik
iovele anderen op de geweldige be-
iis van de pers, toen hij neerschreef:
i baat het kerken te bouwen, scholen
Htronaten te stichten, als men niet
het verdedigende en aanvallende
fen van de pers".
p woorden steken scherp af bij veler
tzichtigheid, waarvan maar al to dik-
I in het dagelijksch leven blijk wordt
Eren!
Niet voor de pers
Vij wezen gisteren in een artikeltje op
i plicht der solidariteit tusschen de
'Schillende standen.
2n nu lazen wij juist gisteravond in de
sbd." een verslag van een vergadering
Breda gehouden, door kring III der
th. Jonge Werkgeversvereen.
)p die vergadering heeft een zekere
>r M. Swane een rede gehouden, en
zrvan lezen we in de „Msbd." oan. het
Igende:
Spreker ziet slechts heil in het organi-
»en der verschillende standen, die dan
nt geheele macht tegenover die van een
5®npartij kunnen zetten en zoodoende
O de sociale kwestie door het recht van
II sterkste worden opgelost.
«preker betoogde nog, dat een werkge-
ï'.uooit in socialen vrede zal kunnen le-
tolio:,B Z^n ar^e'^erB» daar bun belangen
P^B^treeks met elkaar in strijd zijn en
it de werkgever in zijn onderneming
>eai sociale verbeteringen kan toepassen,
terdr*ar dit hem geld kost, en dus met het
-J>S op de concurrentie onmogelijk is.
In zijn conclusie legde spreker er nog
maals den nadruk op, dat slechts door hot
sterk maken van de organisaties de so
ciale vrede kan worden verkregen en gaf
hij aan, hoe de verschillende vereenigin-
gen tegenover elkaar zullen komen te
staan.
Hierna volgde aldus het verslag.
een zeer levendige gedachtenwisseling,
waarbij de heer M. Swane aan zeer scher
pe critiek bloot stond.
Wij gelooven graag, dat op een bijeen
komst van Katholieken een derge
lijke redevoering scherp is becritiseerd.
Maar beter was 't geweest, als zulk een
rede niet was gehouden of althans liet
in de pers was gepubliceerd.
Als hot bestuur in groote trekken op de
hoogte is geweest van den inhoud der rede
dan was 't in dit geval eens heel goed gè-
weest, deze te beschouwen als „niet voor
de pers"!
Wij denken er niet over, de beweringen
van dien spreker te gaan weerleggen,
waar wij publicatie al afkeuren als te vee.
eer of notitie.
DUITSCHLAND,
De rijksdagdebatten.
Een motie van wantrouwen.
De nationaal-socialisten hebben gisteren
bij den Rijksdag een motie van wantrou
wen ingediend tegen den rijksminister van
buiteniandsche zaken dr. Stresemann.
De motie werd ten slotte verworpen met
219 tegen 98 stemmen en 3 onthoudingen.
üm 4.30 werd de zitting verdaagd tot
Dinsdagmiddag 3 uur.
Het metaalconflict.
Onderhandelingen op het
doode punt.
Over den toestand van het loonconflict
in de metaalindustrie kan gemeld worden,
dat de vakvereenigingen nog niet hebben
vastgesteld, wanneer de leden op de hoog
te zullen worden gebracht van de tot nu
toe verkregen resultaten der besprekingen.
Namens de vakvereeniging wordt mede
gedeeld, dat de onderhandelingen op het
doode punt zijn gekomen. De geheele af
faire hangt thans af van de voorstellen van
den regeeringspresident Bergemann. Hier
bij dient echter te worden opgemerkt, dat
het van de mededeelingen der vakvereeni
gingen over het standpunt harer leden zal
afhangen -of en wanneer Bergemann op
nieuw beide partijen zal uitnoodigen.
FRANKRIJK.
Misdadige sabotage van stakende
spoorwegarbeiders.
op Fransche
d e n.
Groot blok steen
spoorlijn
De staking bij den spoorweg tusschen
Toulon en St. Raphael, die nu meer dan
zes weken heeft geduurd begint' tot onge
regeldheden aanleiding te geven. Een zeer
beperkte treindienst is tot dusver door
ambtenaren van de maatschappij gehand
haafd. Zondag 1.1. hebben eenige stakers
een optocht gevormd langs de lijn en den
voorbijrijdenden treinen moeilijkheden be
zorgd, terwijl Maandag een groot blok
steen op de rails werd gevonden. Gendar
mes rijden nu op de locomotieven mee.
ROEMENIE.
Perscensuur opgeheven.
De Roemeensche regentschapsraad heeft
gisteren een door den premier Manioe in
gediende verordening uitgevaardigd, krach
tens welke reeds met ingang van heden in
het geheele land de perscensuur, alsmede
de staat van beleg, worden opgeheven.
Hiervan wordt slechts uitgezonderd een
grensstrook ter breedte van 10 k 15 K.M..
waar deze maatregelen als overgangstoe
stand gehandhaafd worden. Ook zijn ech
ter reeds de voornaamste steden van den
staat van beleg uitgezonderd.
AFGANISTAN.
Opstand aan de grens.
Tegen de hervormingen van
Aman Oellah.
Er zijn te Kaboel berichten in omloop,
dat onder de wilde volksstammen aan de
Noord-Westelijke grens van Indië een op
stand is uitgebroken, die zich' ernstig laat
aanzien. De oorzaak der beweging zou ge
legen zijn in de omstandigheid dat koning
Aman Oellah van Afghanistan op Europee-
sche leest geschoeide hervormingen heeft
ingevoerd. Men spreekt reeds van samen
werking tusschen Indische en Afghaansche
troepen tot onderdrukking van den op-
si jf*
CHINA.
Dreigende hongersnood.
Twaalf millioen -Chineezen
bedreigd.
Uit Peking wordt gemeld, dat volgens
het zoo juist verschenen rapport van het
Internationaal Comité voor bestrijding van
den hongersnood in China twaalf millioen
inwoners van Midden- en Noord China
door den hongerdood worden bedreigd. Men
vreest, dat het aantal personen, dat door
den hongersnood wordt bedreigd tot twin
tig millioen zal stijgen. Het Internationaal
Comité voor hulpverleening verklaart min
stens veertig millioen dollars noodig tc
hebben om steun te kunnen verleenen.
Tsjang Hsoe-L ang vermoord?
Naar de Japansche pers uit Moekden
verneemt, moet maarschalk Tsjang Hsoe-
Liang Zondag te Moekden vermoord zijn.
Ecd bevestiging van dit bericht van offi-
cieele Chineesche zijde is tct nu toe niet
gegeven. Ook na aanvraag bij de Japan
sche vertegenwoordiging te Moekden kon
men geen bevestiging van dit bericht ver
krijgen.
A.gc,. c „schouwingen geëindigd.
De arbeidsbegrooting. Binnen-
lanusc.ie z.a*en en Lanubouw.
De algemeene beschouwingen zijn ge
ëindigd.
De heer Bulten (R.K.) heeft vergeefs
gestroden voor het groote gezin. Minister
do Geer bleef weigeien ook maar iets ver
der te gaan dan het advieB der Centrale
Commissie voor Georganiseerd Overleg in
zake de salarisherziening. Het zou
daarop kwam de motiveering des Minis
ters neer niet aangaan iets te doen,
wat niet door de Centrale Commissie
werd gevraagd, te. Uvragen, .dio we) zijn
gesteld, niet zijn ingewilligd.
Inmiddels gaf de Minister in zake een
ander salaiispunt zijn voorkeur te kennen
voor speciale regeling der salarissen van
hen, die in gemeenschap leven.
Z. Exc. wees er op, dat tot dusver de
salarissen der ongehuwde onderwijzers
werden gedrukt door die der kloosterlin
gen en dat nu voortaan die druk zal gel
den voor alle ongehuwde ambtenaren. En
dat vindt de Minister beide verkeerd.
Wel sprak hij nog steeds van een rego-
ling in de toekomst, zoodat de Minister
zelf er wel verder onschuldig aan zal blij-
Wij zijn het niet met de persoonlijke
meening van den heer De Geer eens.
ij hebben deze week onze meening hier
omtrent duidelijk gezegd en geargumen
teerd.
Toen de algemeene beschouwingen ge
ëindigd waren had de communist L. do
Visser het genoegen een tweetal moties
(uitkeoring vaii een maand salaris in eens
aan het overheidspersoneel en algeheel
herstel van de oude salarissen) met op één
na algem. stemming verworpen te zien!
Deze herhaalde, natuurlijk eveneens
zonder succes, zijn stormloop bij de hoofd
stukken I en II (tegen het inkomen der
Kroon) en de schadeloosstelling der Kamer
leden). Wat bekreunt de heer L. de Visser
zich er om, of dergelijke zaken in de grond
wet vastgelegd zijn! De eerste maal stond
de heer de Visser alleen; de tweede maal
vond hij den heer Braat naast zich, die
weggegaan was bij de (totaal overbodige;
stemming over het inkomen der Kroon.
In verband met een mededeeling van
minister de Geer aan de Tweede Ka
mer, dat H.M. de Koningin, H.M. do Ko
ningin-Moeder en H.K.H. Prinses Juliana
ook voor 1929 10 pet. van hun grondwet
telijk inkomen zullen laten stana, herinne
ren wij er aan, dat dit inkomen bedraagt
van de Koningin 1.200.000, van de Ko
ningin-Moeder 300.000 en van Prinses
Juliana ƒ200.000, zoodat door het niet
toucheeren van 10 pet. van het inkomen
in totaal 170.000 ten behoeve van de
schatkist wordt gespaard.
Hierna was aan de orde de Arbeids
begrooting. De heeren Kuiper (R.K.)
en Smeenk (A.R.) waren wel niet tevre
den, maar minister Slotemaker de Bruine
is van goeden wil en heeft toch iets tot
stand gebracht, terwijl hij verzekerd kon
xijn van steun bij zijn ziektewet, Voor den
opvolger van dezen minister achtte de heer
Kuiper paragraaf 10 van het program der
R. K. Staatspartij het aangewezen werk
program. Van socialistische zijde was de
critiek erg fel.
Over de subsidies aan den Bijzonderen
Vrijwilligen Landstorm en de Burgerwach
ten is gistoravond (Begrooting Binnenland-
sche Zaken en Landbouw) doorgepraat De
stemming moet nog plaats hebben.
Verder is een goed woord voor de nood
lijdende gemeenten door verschillande
leden gesproken.
Voor de opneming van een communist
in de centrale keuringscommissie voor de
films hadden zoowel de heer L. de Vis
ser (C.P.) als d s. van der Heyden
(8J).) gepleit, maar de laatste had. den
eerste betwist dat de centrale keurings
commissie communistische films op de
strekking niet toelaten en dat deswege
eindelijk een communist in de commissie
behoorde to worden opgenomen.
Had dr. Vos (V.B.) in een sympathie
ke rede aangedrongen op een algemeene
herziening van de Krankzinnigenwet, waar
door do krankzinnigenzorg in modernor
richting zou worden geleid, d s. V an der
H c y d e n (S.D.) drong speciaal aan op
een partieelo herziening der wet ten be
hoeve van „de rechtspositie" der krank
zinnigen .Iemand, die krankzinnig ver
klaard is, heeft veel minder rechten dan
een misdadiger, die nog met allerlei bepa
lingen te zijner bescherming is omringd.
Minister Kan vertelde, dat hij een
wetsontwerp klaar had, dat geheel de ju
ridische richting uitging, waartegen echter
van .medische zijde ernstige bezwaren los-
kwmaen. Nu zoekt de minister nog naar
oen uitweg, welke beide groepen, juristen
en medici, zal verzoenen.
DE GEMEENTEWET.
Het wijzigingsontwerp van 1923 ingetrokken
De regeering heeft ingetrokken het wets
ontwerp tot herziening van Ie <remeente-
wet, dat bij Koninklijke boodschap van 17
Juli 1923 ter overweging werd aangebo
den.
(In de memorie van toelichring tot dit
ontwerp werd als reden voor de indiening
opgegeven, dat de Gemeentewet niet bere
kend was op den geducht veranderden toe
stand vooral in de groote gemeenten, noch
wat betreft haar regeling van den raad,
noch wat aangaat haar voorschriften, die
op de werkzaamheden van burgemeester en
wethouders en van den burgemeester en
op het zelfbestuur betrekking hebben. Ten
aanzien van deze punten o.io. werden dan
ook wijzigingen voorgesteld).
Tot hoofd-ingenieur van den provin
cialen waterstaat van Gelderland is be
noemd ir. E. J. Kempees, hoofdinge
nieur van den rijkswaterstaat in Den
Bosch.
Volgens de „Rsb." heeft Z. H. de Paus
den heer H. P. J Truffino benoemd tot
ridder in do orde van den H. Gregorius
den Grooten.
W0UBRUGGE.
DE INSTALLATIE VAN DEN NIEUWEN
BURGEMEESTER.
De jongste burgemeester van Zuid-Hol
land, do heer J. E. Boddens Hosang, heeft
gistermiddag bezit genomen van zijn ge
meente. Aan belangstelling heeft het hem
niet ontbroken, want de geheele gemeente
heeft haar best gedaan om de intocht van
den jeugdigen bewindsman en zijn verloof
de plezierig en aangenaam te maken.
Aan het station te Leiden werd de bur
gemeester 's middags to 1 uur afgehaald
door een commissie uit de burgerij, be
staande uit de heeren v. 't Riet, Husson
Hccnk, C. van Rijn en J. P. van Leeuwen.
De burgemeester, vergezeld van vele
bloedverwanten en Larensche vrienden,
nam plaats in een der gereedstaande
auto's, waarna in volle vaart werd gereden
naar Hoogmade.
Daar was de geheele bevolking op de
been om den nieuwen burgervader te ver
welkomen de vlaggen waren uitgestoken,
de klokken der beide kerken luidden fees
telijke klanken de lucht in en op het school
plein stond de geheele dorpsjeugd in 't ge
lid onder leiding van het hoofd der Par.
school, den heer Th. Bosman.
Het voornaamste nieuws. A
BUITENLAND.
Motie van wantrouwen tegen den Duit-
schen minister Stresemann verworpen.
Dreigende hongersnood in China.
Ontploffing in een kogelfabriek te Vin-
cennes. Vier dooden. (Buitcnl. Berichten,
2de blad).
BINNENLAND.
Einde der algemeene beschouwingen in
de Tweede Kamer over de Staatsbegroo-
ting. Critiek op Minister Slotemaker de
Bruine bij de behandeling der Arbeidsbe
grooting.
OMGEVING.
Installatie van den burgemeester van
Hillegom en van den burgemeester van
Woubrugge. (1ste blad).
Toen dc burgemeester was uitgestegen
zongen de kinderen hem het „Wien Necr-
landsch Bloed" toe. Een der meisjes bood
daarna aan de toekomstig© burgemeesters-
vróuwe, mej. v. Dishoeck, een ruiker bloe
men aan.
De burgemeester sprak de jongens en
mc:sjes met eenige welgemeende woorden
toe, waarop een oorverdoovend „Lang zal
hij leven" werd .ineezet, gevolgd door een
nog oorverdoovender „Hiep, hiep hoera
Pastoor O. J. A Borshoom sprak vervol
gens den beer Bodders Hosang toe namens
de parochie Hoogmade. De Pastoor sprnk
de hoop uit, dat de nieuwe burcemees'er
in Woubrugge zou werkzanm zijn tot heil
der gemeente, tot zijn persnonli-k geluk en
tot vreugde van al zijn dierbaren.
De burgemeester dankte den pastoor
voor zijn vriendelijke woorden. Spr. hoopte
op oen hartelijke samenwerking. Spr. be
sloot zijn toespraak met een „Leve Hoog
made, leve Woubrugge!"
Do stoet reed daarna verder door het
bewimpeld Hoogmade naar Woubrugge,
waar, toen de auto's in zicht, kwamen, even
eens de klokken begonnen te luiden en de
geheele bevolking uitliep.
Voor.de openbare school brachten do
kinderen van do Christelijke en do Open
bare school een zanghulde. Zij zongen het
„Wilhelmus", waarna wederom bloemen
werden aangeboden, gejuicht en gchoera'd.
werd, waarna de burgemeester de kinderen
toesprak.
Aan het Raadhuis waren tal van belang-,
stellenden opgesteld. Het inwendige ge-,
bouw, vooral het trappenhuis, was smaak-!
vol versierd met pnlmgToen en rose bego
nia's. In het knusse Raadszaaltje werden do
genoodigden ontvangen, oa. do burgcmee«»-|
ters van Laren en Leiderdorp, Pastoor.
Borsboom, ds. Lijsen, ds. Nauta, mr. So-,
mani, rentmeester der heerlijkheid Hoog-!
made, mr. Heringa, ambtenaar ter secre
tarie en vele vrienden en bekenden van
den jongen burgemeester, alsmede vele ge
meentenaren.
Do loco-burgemeester, weth. Lie verso,
opende de Raadsvergadering met gebed,
waarna oen commissie wprd benoemd, be
staande uit de heeren v. Dam en Vette om
den burgemeester binnen te leiden.
Weth. Lioverse sprak daarna don burgo-
mèestor toe en wcnschte hem geluk met de
eervollen benoeming. De last van uw jaren
is nog licht, zoide sprn en reeds zijt gij go-
roepen tot een hoogst verantwoordelijk
ambt, dat niet alleen ciseht kunde en in
zicht, maar ook een wijs beleid. Met vol
vertrouwen treden wij u tegemoet, zeido
spr.,; reeds vruchtbaar wcTk hebt gij in hot
maatschappelijk leven mogen vorriehfcen.
Spr. sprak daarom het vertrouwen uit, dat
de nieuwe burgemeester het eerste bur
gerschap zou bekleden onder Gods zogen,
tot blooi der gemeente. Daarbij zullen wij
U steunen, besloot spr., en u ter zijde staan
zooveel in ons vermogen iB (applaus).
Daarna sprak liet Raadslid, do heer v.
Ruiten. De mare ging door geheel Neder
land aldus spr. dat in Woubrugge do
jongste burgemeester der provincie was be
noemd. En ieder heeft daarbij gedachtdab
zal dan wel een burgemeester zijn, dio
reeds getoond heeft do gemeentezaken to
zullen behartigen. Spr. wenschte daarom,
de geheele gomeonte met deze benoeming
geluk, en vooral do loden van den raad. Een
zware taak is U op de schouders gelegd,
zeide spr., gij zijt heden „vader" geworden
van 2500 kinderen. Om (leze taak zoo goed,
en gemakkelijk mogelijk te maken is het
noodig eensgezind te zijn. Spr. besloot v.a
toespraak met oen vriendelijk woord tot do
verloofde van den burgemeester.
De heer Tondu wee-s er op, dat de om
standigheden, waaronder burgemeester
Boddens Hoeang zijn ambt aanvaard, goed
zijn. Do financiën en administratie der to-
m een te zijn in goede orde en de burgemees
ter krijgt een Raad tor zijde, die, naar het
algemeen oordeel, niet al te lastig ir- Spr.
hoopte, dat de burgemeester hier een werk
kring zal vindon, die hem voldoening zal
schenken.
