BUITENLAND
binnenland.
Land en t uinbouw
SPORT.
Rechtzaken.
20ste Jaargang
WOENSDAG 10 OCTOBER 1928
No 5997
Of \BONNEMEK""oPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekf 2.50 per kwartaal
Bij onzo Agenten 20 cent per week. f2.60 per kwartaal
Franco per poetf2.95 per kwartaal
Tiet Geïlln8treerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. I!
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent perrogel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hnur cn ver
huur, koop eu verkoop 1*50.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
V De schoonheid der politiek
Bij de viering van het zilveren jubilé
der R. K. Propagandaclub te Amsterdam
heeft het lid van den Amsterdamschen
Baad mr. Romme een rede gehouden over
de schoonheid der politiek.
Een mooi onderwerptegenover de
vele aanvallen op en praatjes over de po
litiek
'Aan die rede willen wij op deze plaats
het volgende ontleenen:
.„Het moge vreemd schijnen dat ik in
een tijd, waarin de politiek zoo in discre-
diet is geraakt, als titel voor mijn rede
gekozen heb: ,.Dc schoonheid in de poli
tiek". Het scheen mij echter toe, dat de
schoonheid in de politiek het beste thema
was, waarop ik mijn rede bouwen kon.
Wouter Lutkie heeft in zijn laatste boek
„Van Toorop naar Mussolini" gezegd, dat
het niet van belang is wat de mensch kan,
maar wat hij is. Al wat de mensch doet
is vergankelijk maar, wat hij is, blijft
eeuwig.
Te ontwikkelen en te vermeerderen het
vermogen niet van den enkeling, maar van
het geheele menschdom is het schoone
doel der politiek. De staat is door God
gewild en noodzakelijk voor het bereiken
van 's mensehen eeuwig doel. De staat te
helpen vervolmaken is het doel der poli
tiek en daarom ook is de politiek schoon.
De schoonheid in do politiek is het ook
die on?, gelukkig maakt.
Het politieke werk vraagt offers in het
gezin en het brengt dikwijls groote teleur
stellingen voor hen, die er zich mee be
lasten.
Toch durf ik zeggen dat het werken
voor de gemeenschap gelukkig maakt, om
dat de mensch er toe geroepen is, zulk
werk te verrichten. De mensch is niet al
leen individu, maar hij maakt ook deel uit
van de gemeenschap en als zoodanig voelt
hij zich gedrongen aan het gemeenschaps
leven deel te nemen.
In onzen individualistischen tijd is dit
begrip, dat toch noodzakelijk is voor het
menschelijk geluk, te veel op den achter
grond geraakt en dit moet zeker betreurd
worden.
Het wordt onzen politici vaak verwe
ten, dat zij slechts individueele doeleinden
nastreven. Al te zeer, zegt men, is men
er in de politiek op bedacht eigen belan
gen te laten voorgaan bij de belangen van
de gemeenschap. Daarvan is veel waar,
maar men vergete niet, dat fundamenteel
daartegenover onze eigen politieke lich
ting staat, die allereerst de belangen van
de geheele menschheid tracht te beharti
gen. Naast het individu in ons het ge
meenschapsgevoel te ontwikkelen, dat is
het. wat het leven voller maakt en rijker
en schooner. Daarom ook is de politiek,
van eeuwigheidsstandpunt bezien, schoon.
Vaak gebeurt het in de politiek, dat de
uit haar voegen gerukte wereld op ons
losstormt en wij slechts troost kunnen vin
den in het woorcl van Christus: „Zie, ik
ben met u tot aan het einde der wereld".
Maar, propagandisten volstaat er niet
mee uit deze woorden moed te putten,
maar bidt eiken dag, dat Christus' be
ginselen steeds meer mogen doordringen
in ons goede Amsterdam. Een tweede
kwart-eeuw van werken, breekt thans voor
u aan. Vooruit clan, opdat mede door ons
toedoen de wijsheid van den katholieken
godsdienst als een kostbaar sap dringe in
de aderen van onze samenleving".
Door de politiek de Christelijke be
ginselen in het leven doen heerschen.
Daarom is de politiek schoond a a r-
o m is het plicht der Katholieken om een
zoo krachtig mogelijke politieke actie te
ontwikkelen. Daaromis- het plicht,
aan het dr. Schaepmanfonds milde bijdra
gen te schenken!
DUITSCHLAND.
Een aanslag op het Ebert-monument.
Naar de „Münchencr Pest" meldt, wer
den Zaterdag, toen een lid van den Reichs
banner Schwarz-Rot-Gold bezig was het
voetstuk van het Ebcrt-monument te Otto-
brunn to reinigen, in een klein aardhoop-
je 11 dynamietpatronen, twee kardoezen
en twee circa 10 meter lange lonten gevon
den. Een der lonten was voor een groot
gedeelte ïecds opgebrand.
Volgens mededeelingen van ooggetuigen
zouden, indien de ontploffing had plaats
gehad, niet slechts het monument, maar
ook de omliggende huizen opgeblazen
zijn.
FRANKRIJK.
DE TOELATING DER MISSIE
CONGREGATIES.
Een vergissing?
Zijn de ministers niet op de
hoogte geweest?
De radicale bladen, die dadelijk tegen
de posten op de begrooting, welke een we
der toelaten van bepaalde congregaties be
oogen, heftig hebben geprotesteerd, bevat
ten gisterenmorgen de mecledeeling, dat
liet buiten medeweten van de radicale mi
nisters in het kabinet is, dat zij op de be
grooting geplaatst zijn. Volgens de „Ere
Nouvelle" en de „Quotidien" is de kwes
tie niet in den ministerraad behandeld en
wisten Herriot en Sarraut er niets van.
Het laatste blad beweert zelfs, dat ook
Briand en Bertbelot er buiten gehouden
waren en dat het plan afkomstig is van
een ambtenaar aan Buitenlandsehe Zaken
die er op zijn eigen houtje mee aangeko
men is.
Daarom dringen de radicalen er op aan,
clat de posten door de .regeering zullen
worden teruggenomen en voorspellen ze
on'5,enigheid in liet ministerie zelf, als
Poincaré op dit punt zijn wil'r - 'T door
drijven.
AFRIKA.
Gevecht in Frar.sch Marokko.
Geslaagde camouflage.
Het „Journal" verneemt uit Meknes, dat
de inlichtingsdienst vernomen had dat een
liarka rondzwervende nomaden ten Z.W.
van Talsint optrad. Een pelctcn meharis
ten camoufleerde zich daarop als paarden-
kooplieden, die echter mitrailleurs bij zich
hadden. Er had een ontmoeting plaats
waarbij het tweederde deel der nomaden
buiten gevecht werd gesteld. De overigen
gaven zich over.
CHINA.
BLOEDBAD IN KANSOE.
Tweehonderdduizend personen vermoord.
Door M a li a m m e d a a n s c h e
fanatici.
Het bestuur van de vereeniging tot
hulpverleening aan slachtoffers van den
hongersnood in China heeft bericht ont
vangen, dat ongeveer 200.000 personen in
de provincie Kansoe door mohammedaan-
sche fanatici zijn vermoord.
Zeer duidelijk is bovenstaand telegram
niet, daar men er niet uit kan opmaken,
of men met excessen van recenten datum
te doen heeft clan vel of het. genoemde
cijfer een „totaal-cijfer" is én betrekking
heeft op de moordpartijen, waarvan reeds
vroeger melding is gemaakt.
Nieuw bewind in China.
Moekdens heerscher in den
Staatsraad.
Tc Nanking is sensatie verwekt door de
aankondiging, dat Tsjang-Hsoe-liang, de
zoon van wijlen Tsjang Tso-lin en diens
opvolger als heerscher over Mandsjoerije,
door liet bestuur van de Kwomintang ge
kozen is tot lid van den nieuwen staats
raad. Er was wel is waar veel oppositie
waar te nemen bij de debatten over zijn
benccming, maar algemeene politieke over
wegingen hebben ten slotte den doorslag
gegeven. In de regeering hebben eveneens
zitting de Christen-generaal Feng Joe-
Sjiang. Bovendien beliooren tot de regee
ring de presidenten der vijf joeans of ra
den, alsmede Tsjang Kai-Sjek, die tot pre
sident der nationale regecring is benoemd.
Laatstgenoemden zullen heden Ic Nan
king den eed afleggen, hetgeen in het ge
heele land als een nationale feestdag zal
worden gevierd.
AUSTRALIË
De have:::caking.
Weer een bom aansla g.
Gisterenochtend werd een bom gewor
pen naar een huis in het Westen van
Melbourne, waar vrijwillige arbeiders ver
blijf hielden. Het liuis werd zwaar bescha
digd, doch niemand werd gewond. Dc re
geering van Victoria heeft een belooning
van 250 pond st. uitgeloofd voor het op
sporen der schuldigen.
Te Fremantle hebben 1000 arbeiders
besloten het werk te hervatten.
VAN HET VATICAAN.
Onderzoek van den St. Pictersbouw.
Inspectie van scheuren in
p ij 1 e r s e n muren.
Men schrijft uit Rome aan de „Msb.":
Binnenkort zullen in de St. Pietcr be
langrijke werkzaamheden aan den groo-
ten koepel beginnen.
De groote steunpijlers, die den koepel-
boog schragen, zullen nauwkeurig stuk
voor stuk worden nagezien, en nauwkeurig
op hun draagkracht beproefd worden.
De talrijke kleine ongevaarlijke scheu
ren, die er zich in bevinden zullen dicht
gemetseld worden.
Reeds is één der steunpijlers door een
houten stelling omgeven.
Men zal zich herinneren, dat eenige ja
ren geleden de Amerikaansche professor
Aknend een uitgebreide studie omtrent
den toestand van den St. Pieterskoepel
maakte en dat er toen vrees voor dc
draagkracht van den koepel ontstond.
Op bijzonder verlangen van den H. Va
der heeft dc bekende architect Liica Bel
trami een diepgaande stude over den koe
pelbouw gemaakt cn de resultaten daarvan
in een bijzonder rapport neergelegd. (Zoo
als reeds gemeld, heeft de Paus z.elf de
werkzaamheden aan den koepel in oogen-
schouw genomen).
Een ernstiger karakter dragen intus-
schen scheuren aan den portions van Ka-
rel den Grooten aan de linker colonnadcn-
zijde van de Vaticaansche basiliek, in aan
sluiting aan sinds langen tijd waargeno
men verzakkingen der muren.
Er wordt echter verzekerd, dat ook deze
schade geen betcri^e.. s voor de bouwvei-
ligheid der Vni r - brriüelc heeft.
Koninklijke Besluiten.
B u r g e m e e s t e r.
Bij Kon besluit van 6 October is be
noemd tol burgemeester der gemeente
Pannerden mr. .J. W. Peek.
Federatie van werkgevers in het
Boekdrukkersbedrijf.
Eigen inkoo p-c en trale?
In verband met het conflict, dat, thans
gerezen i&' tusschen de Federatie van
werkgevers in het Boekdrukkersbedrijf
eenerzijds en de Vereeniging van Neder-
landsche Papiergroothandelaren en den
Bond van Handelaren in Grafische Arti
kelen anderzijds, verneemt de „Tel." na
der. dat in de vergadering van de fede
ratie van werkgevers in het boekdrukkers
bedrijf, waarin de nileengezettc maatrege
len tegen den papierhandel en de zaken
in grafische artikelen getroffen zijn, een
commissie benoemd is, welke onderzoeken
zal of en zoo ja. hoe de papier-, materia
len- en machine-inkoop in eigen handen
kan worden genomen. Onderzocht zal dan
worden de mogelijkheid van stichting van
een eigen inkooDcentrale en dc vraag hoe
de federatie zich interesseeren kan in be
staande ondernemingen. Do commissie
heeft zich allereerst in verbinding gesteld
met buitenlandsehe fabrikanten en groot
handelaren. ten einde rcbtstreekschen
afzet aan de leden te bevorderen.
Het conflict in de aardewerkindustrie
te Gouda.
Geen oplossing gevonden.
Uitbreiding van de staking?
Gistermiddag lieeft ecu conferentie
plaat® gehad van den Rijksbemiddelaar
den heer van IJsselsteyn, met partnen. be
trokken bij liet conflict, in de aardewerk
industrie te Gouda.
Deze bespreking heeft geen enkel resul
taat opgeleverd, zoodat de oplossing van
het conflict, niet is gevonden.
De „Muasb." van gisteravond meldt:
Til dc Maandagavond gehouden vergade
ring van de vakorganisaties in de Gnud-
sche aardewerk-industrie is, in afwacht
van liPt resultaat van de conferentie met
den riiksbemiddelaar, welke lieden pla-'p
lio-ft. bes'oten binnen enkele dagen wa°;-
schijnlijk nog deze week c!e staking uit te
breiden tot de fabrieken der fmma v. -1.
Want en Barras, fa. P. J. v, d. Want Ar..
en N V. Goedewaagen's Kon. Holl. Pijpen
en Aardewerkfabrieken.
Wat betreft de twee eerstgenoemde f-»
brieken zal de staking zoowel de schi'
sriii'dr-P«.SPn als de .nir-'ewf»»V»-« v
ten. in laatstgenoemde fabriek nl'eon
schilders cn schilderessen. Wat deze fa
briek aangaat zal een eventueele uitbrei
ding ook tot de aardewerkers nog oveuf
wogen worden,
De beteekenis van de telefoonverbinding
Nederland—Ned. Indië.
Het Insulinde-geschil opgelost.
Gistermiddag te 4 uur hadden in de stu
dio van bet Hoofdbestuur der Posterijen on
Telegrafie de Leidsehe professoren Flu,
Kan en KcoJemans Beynen, benevens de
heer Buys, directeur van dc Rollerdum-
sche Lloyd, een langdurig ouderhoud mot
de Indische geneesheeren Prof. De Lange,
dr. Olivier, dr. Elshout en dr. Knapper, ter
wijl iii ïr.dië mede aanwezig waren eenige
vertegenwoordigers van de Rotterdamsehe
Lloyd.
De gerezen kwesties betreffende ziekte
gevallen op de „Insulinde" werden uitvoe
rig besproken, waarbij alle gerezen mis
verstanden tusschen den Ncderlandschen en
den Indisohen Geneeskundigen Dienst uit
den weg werden geruimd.
Kamerleden, die niet terugkceren.
Naar de „Res." verneemt, heeft behalve
het Kamerlid Mr. J. B. Romans, ook liet
katholieke Kamerlid de heer J. 13. v. Dijk
te bevoegder plaatse kennis gegeven, dat
hij niet meer voor een hernieuwing van
zijn candidatuur in aanmerking wenscht. te
komen.
De lieer v. Dijk is sinds 191S lid van de
Tweede Kanier, waarheen hij door Katho
liek Amsterdam was afgevaardigd.
Ook de Katholieke Kamerleden J. v.
Rijzewijk. die voor den kieskring Tilburg
zit en het Kamerlid P. J. Ru tl en. 'voor den
kieskring Limburg zullen hun mandaat
niet hernieuwen.
R.-K. Lagere Tuinbouwschool te Poeldijk.
Gisteimorgen had de o ving plaats vin
de R.-K. Lagere Tuinbouwschool, gelegen
aan dc Kastanjelaar^ Poeldijk. Om half
tien werd een plechtige. H. Mis in de paro
chiekerk-: opgedragen', waaronder door liet
zangkoor de driestemmige Mis van l'erosi
werd gezongen. Om half elf liar! de inzege
ning van de school plaats, welke plechtig
heid door Deken Buisman, goaesiteerd
door de Eerw. Hceren Bouvin en Tliijssen,
werd verricht. Hierna sprak Deken Buis
man een kort woord tot dp aanwezigen.
Vervolgens sprak Rector Kok, Rondsadvi-
scur, die het woord gaf aan mr. L. N. Dek
kers, voorzit'er van de R.-K. Land- en
Tuinbouw bond.
Mr. Dr. L. N. Dekkers schetste dc gast
vrijheid, die de katholieken aan andere ge
zindten verleenden op het onderwijsgebied.
Spreker wees op de bibliotheek van het
Vaticaan, die voor personen van alle ge
zindten is opengesteld; de R.-K. Universi
teit waar de eerste gepromoveerde een
niet-kath. was en zoo oolc deze school. Spre
ker brengt dank aan allen, die hebben me
degewerkt aan het tot stand komen van
deze school en brengt in liet bijzonder
dank aan den burgemeester, wethouders en
raadsleden van de gemeente Monster.
Ten slotte verklaart spreker de R.-K; La
gere Tuinbouwschool Poeldijk voor ge
opend. Achtereenvolgens voerden het
woord dr. van de Zande, als vertegenwoor
diger van den Minister van Binncnlandsche
Zaken en Landbouw, de heer Kampschöer,
burgemeester van Monster en de heer C.
C. van Ruyven, voorzitter van den kring
Westland van de L. T. B. Onder de aanwe
zigen merkten wij op: de heeren Bulten,
van Bilt, A. Loerakker, voorzitter R.-K.
Landarbeidcrsbojid, allen lid van dc Twee
de Kamer, Mr. H. A. van Haastert, de
heer J. M. Riemers, rijksconsulent, district
Naaldwijk, Raden Abdoerachman, regent
van Mr. Corne'is, die thans te 's-Graven-
hagc vertoeft order vele Eerw. Geestelij
ken en burgemeesters uit de naburige ge
meenten.
BILJARTEN.
De Roo—Scholtes.
Maandag speelde de heer Scholtes, lid
van de biljartvereniging K. D. O., in het
café van den heer Al, te Veur, een partij
van 400 punten legen den lieer dc Roo uit
Leiden. Er werd gespeeld 400 punten ca
dre. Do eerste partij te Leiden had tot
uitslag: Do Roo 100 punten. Scholtes 340
punten. Ook dc tweede partij wist de lieer
Do Roo te winnen, ofschoon heide spelers
elkaar niets toegaven en tot op 350 punten
vrijwel gelijk stonden. Dc uitslag werd
ten slotte De Roo 400 punten, Scholtes 376
punten; totaal de Roo S00 punten en Schol
tes 722 punten, hetgeen zeker voor den
I heer Scholtes een mooi resultaat is.
NTa afloop werden de voor dezen Wed
strijd beschikbaar gestelde prijzen door
den beer Scholtes niet eenipc toenn^selijko
woorden aan den heer De ltoo uil gereikt,
waarop deze dankte en heel sportief een
prijs schonk aan den heer Scholtes voor
«rijn goede prestatie.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Oppositie der radicalen in Frankrijk te;
gen de voorgestelde gedeeltelijke toela
ting der missie-congregaties.
Een bloedbad te Kansoe in China?
Te Praag is een huis ingestort, waardoor
vermoedelijk een 60-tal menschen gedood
zijn. (Buitenl. Berichten, 2e blad).
De Zeppelin heeft de vlucht naar Ame
rika uitgesteld wegens slechte weersom
standigheden. (Luchtv., Ie blad).
Het vierde vliegtuig naar Indië is te
Karachi aangekomen. (Luchtv. 2e blad).
BINNENLAND.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem over
de beteekenis van den Katholieken Vrou
wenbond (2e blad).
Een moordpartij te Sluis; één doode,
één zwaar gewonde. (Gem. Ber., 2o blad).
Belangrijke kruisgesprekken Nederland?
Nederl.-lndië. (Ie blad).
De gewezen magazijnmeester van het
gasbedrijf te Rotterdam vOor de rechtbank
(Rechtzak0:',. V bind).
LUCHTVAAR i"
DE REIS VAN DE ZEPPELIN.
Nog uitgesteld.
Wegens slecht weer boven
den Oceaan.
Uit Friedrichshafen. wordt gemeld, dat
de „Graf Zeppelin" hedenmorgen niet
naar Amerika zou vertrekken.
Dit besluit moest genomen worden, wijl
do weersomstandigheden boven den
Oceaan buitengewoon slecht zijn.
Een nadere beslissing over den datum1
van het verzoek zou hedenochtend vallen.
Intusschen is alles1 voor de reis in ge
reedheid gebracht. Zoo is de inventaris
aangevuld met verschillende instrumenten
en zeekaarten. Dc laatste postzeudingen en
vracht zijn gistermiddag om 12 uur aan
genomen. Ook de bagage van dc passa
giers, die elk slechts 20 K.G. mogen mee
nemen, is aan boord gebracht.
Tot op het laatste oogenblik hebben
zich steeds nieuwe personen aangemeld,
die de reis willen meemaken. Allen ont
vingen echter hetzelfde antwoord, n.l,
dat niemand meer nieo kon.
Met de bemanning zullen in het geheel
ongeveer 60 personen zich aan boord be
vinden.
Naar uit Friedrichtshafen gemeld wordt,
zal de Graf Zeppelin" voor zijn tocht
over den Oceaan gebruik maken van een
televisie-apparaat. liet apparaat zal voor
namelijk gebruikt worden voor de over
brenging van weerkaarten.
Klaar voor ontvangst.
Uit Lakehurst (New-Jersey) wordt ge
seind: De marineleiding is klaar met de
voorbereidingen voor do landing van do
„Graf Zeppelin". Honderden matrozen
hebben onderricht gekregen in do manoeu
vres bij de landing van het luchtschip te
verrichten en staan voor dc aankomst ge
reed.
De telegraaf- en telefoonmaatschappijen
hebben eveneens bijzondere maatregelen
getroffen c!*ar zij verwachten, dat cr zeer
veel van hun dienst gevergd zal worden.
Vliegtuigen zullen het bericht van aan
komst van de „Graf Zeppelin" verspreiden
en de spoorwegen zullen extra-treinen la
ten rijden om dc groote massa's belang
stellenden naar Lakehurst te vervoeren.
Dc Rotary-club eu de Amcrikaanscho
marine-officieren zijn van plan dr. Ecke-
ner, commandant Rozendahl en do be
manning van de .Zeppelin" tot een ban
ket uit te noodigen.
Bij de aankomst van het luchtschip zul
len de Duitsche vereenigingsn van New
York, New-Jersey en Philadelphia verte
genwoordigd zijn.
DE GASLUCHT.
Dertien miilc aangenomen aan
steekpenningen.
Voor de Rotterdamsehe Rechtbank heeft
terecht gestaan iemand, die steekpennin
gen had aangenomen één uit do velen
in overheids èn particuliere bedrijven
Verdacht van het als ambtenaar aanne
men v.-.n gelden, wetende, dat deze gego-
vcn werden 0:11 hem te bewegn iets te d on
of na tc laten in zijn bediening, stond 4e-
rccht dc 61-jarige gewezen magazijnmees--
ter der Rotterdamsehe gasfabriek, A. P. V-.
