DE ROZEN DER
EEUWIGHE'D
BUITENLAND.
binnenland.
Uit de Omgeving
20ste Jaargang ZATERDAG 6 OC75BER 1928 No 5994
Or \BONNEMEK oPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week. f2.50 per kwartaal
Bij ouzo Agenten 20 cent per weekf 2.60 per kwartaal
ïranco per postf2a5 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor do Abonné's ver
krijgbaar togen betaling van 50 et. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ot
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeclingen wordt hot
dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentién, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f0.50.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
Dit nummer bestaat uit vier
bladen waaronder het
Geïllustreerd Zondagsblad.
EINDE ZOMERTIJD
Hedennacht eindigt de zomertijd
Men zette dus hedenavond de
klokken één uur stil.
We stonden op '11 berg in Oberwallis, in
Zwitserland. Langs haast onbegaanbare
wegen, langs 'n schier onbetreden helling
hadden we, na uren klimmens, den top be
reikt.
'n Niet te beschrijven heerlijkheid lag
open voor 't begeerig-kijkend oog. Gewel
dige, ijzingwekkende berggevaarten staken
hun stompe, eeuwig-besneeuwde koppen op
naar den azuur-blauwen hemel. Op hun
flanken droegen ze schroffe gletschers.
uren breed, waarvan de ruwe scherp ge
kartelde ijsblokken schitterden in 't zon
nelicht. Met daverend geweld stortten zich
de lawinen van de berghellingen, bosschen
en berghutten meesleurend in hun vaart,
terwijl de sombere echo voortdouderdc
door de bergwereld, 'n Beetje dieper bruis
ten de watervalion en wierpen zich naar
beneden in de donker-gapende afgronden.
We zagen om ons heeiv en op eens be
merkten we, vlak bij ons, 'n verweerd
Maria-beeldje, staande in ;n rotsholte cn
jesierd met 'n bloemenkrans. De Moeder
Gods was afgebeeld, als koningin, zetelend
op 'n troou, met de vorstinnekronn op 't
hoofd eri den scepter iu de hand. Rond de
ris lazen we, in bijna onleesbaar geworden
"etters, uitgekapt in de rots, een Schrift
uur-tekst, welke door de Id. Kerk wordt
toegepast op Maria's Voorbeschikking en
Uitverkiezing: „Vóórdat deze afgronden
werden, vóórdat deze waterbronnen w#ren
opgeweld, was ik reeds ontvangen; vóór
dat deze bergen in hun grootseh geweld
werden gegrondvest, werd ik reeds gebo
ren". Met welke woorden beduid wordt,
dat de Eeuwige Vader naar onze gedachte,
alvorens het plan te ontwerpen der Schep
ping, verschijnt als voortbrengend den
Zoon, maar daarmee opvattend ook het
plan van Maria's goddelijk Moederschap
en tengevolge daarvan weer t plan van
Maria's Verheerlijking. En onder de nis
waarin het beeldje stond, hing 'n krans
van rozen: witte en roode rozen, versch
geplukt in 't dal, diep beneden, en door
vrome handen saamgevlochten en gedragen
hierheen, waar geen rozen groeien konden,
waar alles rots was en sneeuw en i;s.
De eenvoudige lieden, die 't Maria-
beeldje daar eens plaatsten, hoog in de
bergwereld temidden van gletschers en
afgronden en die het sierden met den
geurig-fleurigen rozen-krans, hadden de
beteckenis van Maria diep gevatOp 'n
innig-treffende wijze was daar in beeld
gebracht de gedachte, dat Maria Koningin
is, heerscht als Koningin over hemel en
aarde, over bergen cn dalen over glet
schers en afgronden. over de bergen cn
dalen ook der menschelijke samenleving,
over de afgronden en gletschers van t zoo
geheimzinnige mcnschenhart. En de vrome
handen, welke de rozen plukten en samen-
strengelden tot 'n krans, om dien neer te
hangen bij Maria's beeltenis in 't ruw ijs
veld, waar groeil noch bloem ontspruiten
konden, gaven, waarschijnlijk zonder het
zelf te beseffen,, de beteekenis aan van den
Rozenkrans, want de Rozenkrans is 'n
krans van altijd versche en onverwelkbarc
rozen, van hemelsche rozen die bloeien op
deze aarde.als in 'n woeste bergwereld, te
midden --"n gletschers cn afgronden.
We leven tegenwoordig in 'n veelbewo
gen tijd. De meesten onzer herinneren zich
nog. hoe. welhaast vijftien jaren geleden,
onze vaders-, eehtgencoten cn zonen van
hun haardsteden werden weggerukt om
gesteld te worden in dienst van 't vader
land. We herinneren ons nog t angstige
luiden der klokken, de opschrikkende be
richten en telegrammen, de ingehouden
vrees der menigte. We herinneren ens nog
de algemeene verwarring in den trein?n-
loop, zagen hoe overvolle treinen onze le
gers heenvoerden naar onze grenzen cn
vestingen. Met bange huivering lazen we
van de brandende sleden, var. de moorden
en wandaden, die gebeurden vlak over
onze grenzen. We zagen do havelooze
vluchtelingen ons land binnenstroomen,
ontdaan, bleek en moedeloos', onzeker van
wat hun te wachten stond. Meelijdensvol
namen we hen op in onze huizen en deel
den met hen ons dagelijksch brood, 't Staat
ons nog levendig voor den geest, als
geschiedde 't pas gisteren hoe de vol
keren zich opeen wierpen, bezield van 'n
heilloozen haat, hoe duizenden en duizen
den jonge mannen, wien 't leven nog lief
was, elkander moesten neerschieten op de
bloedige slagvelden.
De hongersnood dreigde, in Rusland en
de centrale Rijken allereerst, doch ook wij
gevoelden den weerslag er van in de el
lende van de broodkaart en allerlei bons.
Hce lang moesten we ons niet tevreden
stellen met 'n miniem stukje ~lccht brood!
Dan kwam het slachtverbod. Vooral in dc
grocte steden begen t cr slecht uit te
zien. Ontevredenheid kwam over de me
nigte en dreigde te leiden tot opstand te
gen 't wettig gezag. In half Europa brak
de revolutie uit. Dc volkeren stonden op
tegen de overheden, die den oorlog ver
klaard hadden en daarmee naar men
meende, de oorzaak van alle rampen en
allo onheil waren, 't Scciahsrue. de partij
der ontevredenheid, vierde hoogtij. Kronen,
die gemaakt schenen voor de eeuwigheid,
rolden in 't stof bij den storm der revo
lutie, zooals t herfstblad van den boom
waait bij den gierenden, najaarsstorm. Rij
ken, die de eeuwen trotseerden, vielen uit
een, werden in stukken gescheurd als n oud
versleten kleedingstuk. Dc toestand werd
treurig, ook in ons vaderland. Denken we
slechts even terug aan de bange herfst
dagen van 1918, aan de vergaderingen dei-
socialisten. waarin 't plan'van 'n coup d'
étafc werd beraamd en uitgewerkt.
Dat alles is geleden, dat alles is voorbij.
doch de lang verbeide rust en de vurig
verlangde welvaart van eertijds blijven
altijd nqg uit. Wel hooren we de wapenen
niet meer kletteren, wel zijn de gvelden
ontruimd, doch 7iog steeds staan de volke
ren met wantrouwen tegenover elkaar, alle
Geneve's en Lceavno's en Kcllogg's ten
snijt. en s'echts weinig is er noodig om den
heksen-sabbath weer tc ontketenen. En bij
dat alles blijft 't zakenleven ontwricht,
heerscht er in den handel een g.ootc ma
laise duurt dc werkeloosheid steeds nog
voort in onze grootsteden.
I Wr.nok'eT wc de Teld aldus besehoa-
.ven, lijdemi onder de gevolgen van den
verschrikkelijkste'!! aller oorlogen, en daar
bij denken aan de zware vraagstukken die
om 'n oplossing schreeuwen, kan 't schij
nen alsof de volkeren '1 gezond verstand
verloren hebben, alsof de ontredderde we
reld écu groote wildernis geworden is. Ber
gen van ongerechtigheden omgeven ons.
als lawinen storten zich daarvan neer de
valsche leeringen van socialisme en com
munisme, als gletschers zijn de harten der
menschen koud geworden, doch zooals
't oude verweerde beeldje op de Hochalm
heersente over de trotsche Aioenwereld,
zoo verrijst, boven alle gletschers en af
gronden boven al de bergen en dellingen
der geslagen maatschappij, de ongerepte
Moedermaagd, de Koningin van hemel en
aarde, de Koningin van den Rozenkrans.
Want veel meer dan alle gepraat van
staatslieden, veel meer dan alle interna
tionale. conferenties van ministers en ge
volmachtigden bezit 't Rozenkransgebed
dc kracht de wereld weer op te beuren uit
haar ontreddering en verval. Immers, de
rozenkrans heeft de wereld reeds meerdere
kecren gered.
't Was in 't begin der 13c eeuw. Treurig
zag 't er in Europa uit. Er was 'n ketterij
ontstaan, de ketterij der Albigenzen, die
de hee'e bestaande orde gewelddadig
dreigde omver te gooien. Snel verbreidde
ze zich over verschillende landen, doch
vooral in Zuid-Frankrijk waren de ketters
heer en meester, zoodat de paus de chris
tenvorsten aansnoerde om hen te gaan be
strijden met kracht van wapenen. In dien
tijd verwekte Gcd heilige mannen die,
lettend op den treurigen toestand, waarin
de christelijke wereld verkeerde, besloten
alles er aan te geven, om te ga-u prediken
onder de Albieenzen. Zoo de H. Dominicus
ran Gasman, de stichter van de Orde. der
Predikheerenzoo ook de Zalige Theodoras
van Celles, de stichter der Krunheeren,
die met den H. Dominicus te Toulouse sa
mentrof en vriendschap met hem aan
knoopte. "n vriendschap die tusschen de
twee Ordes bleef voortbestaan en tot
uiting kwam in t vele dat beide gemeen
schappelijk hadden en nog hebben, zooals
de hoofdinhoud der constituties in de li
turgie. Doch toen ook dc prediking niet
tct 't gewensehte gevolg veerde, maande
God den H. Dominicus aan de ketterij te
bestrijden met :t rozenkransgebed: Dorai-
mcus moest den Rozenkrans prediken, dien
bidden en lesren bidden. Het onverwachte
gescVcdde: in groote menigte keerden de
dwe'cnden. terug tot de ééne heilige, ka
tholieke cn apostolische Kerk. Wat wape
nen pn prediking niet vermochten, ver
mocht dus de RozenkransGeen wonder
dan oc!:, dat de Rozenkrans, toen zijn
macht op zoo wondere wijze was gebleken,
'11 groet" verspreiding vond onder 't chris
telijk volk. Ook hier staan Prcdikbroeders
en Kruisbroeders weer schouder aan schou
der: beide hebben naar best vermogen
voor den Rozenkrans geijverd beide ook
ontvingen van Rome de macht om aar
den Rozenkrans 'n heel bijzonderen aflaat
far wijden. j,i
Zoo heeft de Rozenkrans de wereld ge
red in de middeleeuwen; zoo kan de Ro
zenkrans ook de moderne wereld redden.
Laat bergen van ongerechtigheid zich ver
heffen om ons heen. laat de afgronden van
't kwaad den muil dreigend naar ons open
spalken, laat de harten der menschen koud
y/ezen als de eeuwigo gletschers laat val
sche leeringen als lawinen zich neerstor
ten op 't menschdom hoog daarboven
bloeit 'n krans van witte en xoode rozen,
onverwelkbarc rozen, de rozen der eeuwig
heid In uo maand, waarin we 't groen zien
sterven op dc bcomen, waarin de bloemen
verwelken in onze tuinen en op "t land, waar
in de laatste stralen der najaarszon val
len voer dc trotsche stormen uit 't Noor
den. juist in die maand wordt ons ge
wezen op rozen die niet verwelken, vlech
ten we kransen var. onvergankelijke rozen,
om ze in 'n wereld van afgronden en glet
schers. neer te leggen voor de voeten der
Ongerepte, die oprijst hoog boven de we
reld in koninklijken, luister en wcergaloczc
majesteit.
Zoo vlóchten eens vrome handen 'n
krans van versche. rozen voor 'b nederig
Maria-beeldje, hocg boven Jt trotsche Al
pengebied.
Dr. H. VAN LIESHOUT, O.S.Cr.
Zoeterwoude, 4 Oct. 1928.
BELGIE.
Activist gearresteerd.
Te Wevelghem werd dc Vlaamsche acti-
\ist C. van Steenkiste gearresteerd, die na
den oorlog bij verstek tot 20 jaar dwang
arbeid werd veroordeeld cn de wijk naar
Duitschland en Rusland had genomen. Hij
bracht reeds clandestien-een tiental dagen
bij familieleden te Wevelghem door. alvo
rens de dienaars van het Belgisch gerecht
er de lucht van k svn.
De, goarrestcop.if-, '.- 1 on middellijk ter
beschikking van het parket opgesloten.
FRANKRIJK.
TERUGKEER DER CONGREGATIES?
Bc angrijke stap naar pacificatie.
Gedeelte^ ij ke teruggave
der geconfiskeerde
goederen.
Her was sinds eenigen tijd in sommige
kringen bekend, dat het Fransche gouver
nement bereid was gevolg te geven aan den
aandrang van het Vaticaan, om tot een
pacificatie te komen nopens den toestand,
die uit de wetgeving op dc congregaties
(van 19011905 en 1907) voortvloeide.
De pogingen dateerden zelfs van 1922,
toen een wetsontwerp was ingediend en
door Maurice Barrès gunstig gerapporteerd
om die onderwijsgevende orden, die buiten
de grenzen onderricht geven en z.ooveel
bijdragen tot de verbreiding van de Fran
sche cultuur en invloed, weder in staat te
stellen in Frankrijk seminaries, procures,
noviciaten, enz. te vestigen. Het beteekende
vooral den terugkeer tot do bewegingsvrij
heid voor de Broeders der Christelijke
Scholen.
Ook was sinds lang een maatregel ge
troffen na den eersten pacificatiestap het
bekende aecoord Mgr. CerettiJonnart tot
erkenning der diocesane vereenigingen, die
de niet door Rome toegelaten ..culturelles"
vervingen, onx de geconfiskeerde bezittingen
welke nog geen bestemming ontvangen had
den, aan de congregaties terug te geven.
Voor dit laatste was dc uitvoering afhan
kelijk gemaakt van het goeddunken der
meest radicale of socialistische plaatselijke
besturen, zoodat de mogelijkheid van res
titutie een doodo letter bleef.
Thans is dc regeering en, naar Briand
zelf verklaard heeft, op nieuw aandringen
van het Vaticaan tot een daad overgegaan
en heeft in de wet op de middelen artikelen
ingevoerd, die een voor de Katholieken be
vredigende oplossing geven, want z.n wordt
door het Vaticaan volgens mededeeling van
Briand aanvaard en rege'ering en Vaticaan
vatten haar op als een daad van pacifica
tie, die een einde moet maken ook aan dc
protesten der Katholieken.
In de commissie was de strijd over de
voorgestelde artikelen zeer heftig en ging
het tenslotte: regeeringsmeerderheid teg-
neo-kartel.
De voorgestelde artikelen 70 cn 71 belre
fen de teruggave van geconfiskeerde bezit
ringen en dc autorisatie van de congrega
ties die de missie tob doel liebb n.
Het artikel 70 luidt: ..Voor den 1ste
Januari 1930 zullen de roerende en onroe-
rende goederen die aan de vror ge re kerke
lijke instellingen behoord hebben en nog
niet voorwerp hebben uitgenjc.nl:t van oei
jdecrect van bestemmingsaanwijzing, uitgc
zonderd die welke'bestemd waren voe
werken van armcnz.org of onderwijs, toegc 1
Jjrind worden aan de cultureelo associatie
die wettelijk geconstitueerd zijn in de ker- I
kclijke gebieden waarin die instellingen
haar zetel hebben".
Wat nu artikel 71 betrefl dit geeft geen
wijziging aan de bestaande wetgeving, maar
wil alleen terugkeeren naar de primitieve
interpretatie der wet, die trouwens de
authentieke is, van 1 Juli 1901, die controle,
doch geen uitsluiting bedoelde zooals Wal
deck Rousseau het vroeger reeds had aan
gegeven.
In de commissie is het 't kon moeilijk
anders zeer warm toegegaan. De toeleg
van de socialisten en radicalen was eerst te
beweren, dat deze zaak te belangrijk is dan
om ze af te doen bij een artikel sgew ij ze be
handeling van de wet op de middelen en
dat. zoo de regeering de begrooting op tijd
in het staatsblad wil hebben, zij een debat
in dc kamer moet vermijden dat ontegen
zeggelijk van grooten omvang zal zijn.
Maar tegen alle uitstel heeft Briand zich
verzet en het verwijzigingsvoorstel is dan
ook met 9 tegen G stemmen verworpen.
De aanval werd geleid door den socialist
Ernest Lafont, die vooral de regeering ver
weet langs een omweg een belangrijke wij
ziging te ondernemen van de wet op de
scheiding van kerk en staat van 1905 cn
1907 en de wet op de congregaties van 1001
Hij toonde zich uiterst verbolgen, dat con
gregaties weer heb genot van het gebruik
der haar ontnomen goederen zouden krij
gen.
F,n dat kleine beetje rechtdoen was in
de oogen van dezen socialist oen verbreking
van de essentieele voorschriften der wet
van 1901, waardoor de congregaties zelfs
een titel van autorisatie zouden krijgen,
dien zij vroeger niet eens hadden. Hij
vreesde den terugkeer der militante orden
als de Jesuiten. Assumptionnisten, enz. die
natuurlijk in zijn oogen de wet van 1901
hadden noodig gemaakt.
Zonder tegenstand zullen de artiVe'
dus niet passeeren.
De vlootovereenkormt.
Met de publicatie begonnen.
Frankrijk is thans reeds begonnen met
de publicatie van het Fransch-Britsche
vlootaccoord. De „Echo de Paris" publi
ceert n.l. een samenvatting der drie note's
weder het aecoord tezamen vorincu
OOSTENRIJK.
Troepenconcentraties ie Wiener Neuf
Maatregelen tegen
communistisch gestook.
De samentrekking van troepenafdeclr
gen in verband met de Zondag te Wi.mer
Neustadt te houden demonstraties gis
teren begonnen. Naar verluidt, zullen nicer
dan 6000 soldaten en 300 gendarmes aldaar
geconcentreerd worden.
Gisterochtend is dc secretaris der Oos-
tenriiksche communistische partij ICoplenik,
gearresteerd, terwijl voorts dc „Rote
Fahne', het communistische partij-orgaan,
opnieuw door de autoriteiten in beslag is
genomen aangezien het blad in een artikel
de arbeiders heeft aangespoord te gaan
staken. Ook een aantal communistische
vlugschriften is in beslag genomen.
AFRIKA.
Koning Tafari.
Kroning Zondag a.s.
Morgen, Zondag, zal dc prins-regent Ta
fari tc Addis Abeba tot koning van A'cos-
svnië worden gekroond.De titel is liciu, naar
dc Britsche draadlooze dienst meldt, door
keizerin Judith verleend. De correspondent
van de „Times' in dc Abessijnsche hoofd
stad meldt echter onlangs, naar men zi:h
wellicht herinnert, dat de prins, die can
neef van de keizerin is, zichzelf tot koning
heeft gepromoveerd. Hoe dan ook, Zondag
zal hij worden gekroond; de gouverneurs
van Britsch, Fransch cn Italiaansch Som."-
Eiland zijn uitgenoodigd er bij tegeuuv,
dig te zijn.
CHINA.
China en Japan.
Eenigc toenadering.
De pogingen van de Chineesche na! ion
listen om met Japan tot een overeenkomst
te geraken, schijnen volgens telegrammen
uit Tokio, goede vorderingen te maken.
Generaal Tsjang, die uit Nanking tc To
kio aankwam, om deel te nemen aan de Ja-
l,inschc manoeuvres, heeft de Japansclic
r> geering een memorandum overhandigd.
Hij verklaarde, dat hij opdracht heeft on
derhandelingen tc openen over een Chi-
Df33ch— Japansch handelsverdrag.
Baron Tanaka zou in het onderhoud mei
gcuoraal Tsjang een tegemoetkomende hou
ding hebben aangenomen.
Wanneer China Japan inzake do tarieven
tegemoet komt, verwacht men dat het Tsji-
nanfu-incident tot geen moeilijkheden zal
leiden.
De hongersnood in Shantoeng.
Volgens berichten uit Peking breidt de
^bngersnood in Shantoeng zich uit. Ongc-
jyeer 500.000 menschen worden daardoor ge
troffen.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Een wetsontwerp, dat terugkser van ver
schillende Congregaties in Frankrijk moge
lijk maakt.
BINNENLAND.
Portverlaging in hoofdzaak voor corres
pondentie naar het buitenland, vermoede
lijk met ingang van 1 November. (2de blad).
Een nieuw gijzclbcsluit. (2de blad).
Zilveren Jubileum van het R. K. Juve
naat in het Bisdom Haarlem, (lste b'ad).
HERDENKING DER UNIE VAN
UTRECHT.
Van meerder zijden werd ons gevraagd,
welke do houding dor katholieken moet
zijn bij eventuecle feesten tor herdenking
der Unie van Utrecht op 23 Januari 1929.
Wij hebben ons daarom gewend tot
iemand, die bevoegd is, over deze kwes
tie te oordeclen.
Zijn opinie vatten wij hier in liet kort
samen.
De Unie van Utrecht was in 1579 een
partijdaad, geen nationale daad.
Zelfs "Willem van Oranje heeft lang ge
aarzeld, liet stuk ie onderteekenen, ook
wegens de achterstelling der katholieken.
Er zijn twee honderd jaren onderdruk
king op gevolgd in de Republiek, in de ge
neraliteitslanden, in de koloniën. Derhalve
zijn er geen 'ermen aanwezig noch voor
een feestelijk, noch voor een nationale
herdenking. Met 1580 begint de officieelo
plakkatehvervolging. De bedoeling van dc
Unie was absoluut ant i-k a t li o-
1 i e k, al wilden dc regenten geen geweld
dadige vervolging der katholieken tot liet
uiterste. Zij dachten het zoo wel op te»
knappen. Het lijkt ons dan ook geenszins
vppórluun, dat de Unie van Utrecht door
dc katholieken feestelijk herdacht wordt.
R. K. JUVENAAT BISDOM HAARLEM.
Zilveren Jubileum.
Na het Nationale Patronaten-Congres,
waarbij liet 25-jarig bestaan van het Pa
tron etswerk in ons land blijde werd her
dacht, viert het R. K. Juvenaat in het Bis
dom Hiarlem, dat met Utrecht de corsto
Diocesane Patronatcnbond vormde, zijn
zilveren jubile.
Op Woensdag 2-4 October a.s. wordt dit
feit herdacht De datum 8 Juni van het jaar
1903, waarop de cersto Diocesane vergade
ring werd gehouden, de statuten werden
aangenomen en de Bond geconstitueerd, is
verschoven (ct den dag der jaarvergade
ring, waarop altijd een groot aantal Eenv.
directeuren on heeren commissieleden bij
elkaar komen om over hunne jeugdbelan-
gen te spreken.
De3 morgens om half tien zal Z. D. H. de
Bisschop in de kathedrale kerk te Haar
lem een Pontificale H. Mis opdragen met
assistentie van de bestuurders van het Ju
venaat en van de Distrielsbonden.
Om half twaalf wordt daarna <le jaarver
gadering gehouden in het St. Bavogebouw,
terwijl den deelnemers om 1 uur een lunch
wordt aangeboden in restaurant Brinkman.
Des middags om 3 uur zal dc feestverg.-.-
dering een aanvang nemen, waarin het 25-
jarig bestaan van het Patronaatswerk iu
het bisdom Haarlem blijde zal worden her
dacht. Behalve een herdenkingsrede van
den Hoogicrw. voorzitter, Deken Lucassen
van Beverwijk, zal hier de feestrede worden
uitgesproken door den Z.E. heer Rector B.
II. de Groot van Amersfoort den voorzit
ter van het Centraal Comité tot heharti-
ing vin R.-K. Patronaalsbelangen in Ne
derland.
DE SINT-LAURENTIUSKERK TE
STOMP WIJK.
De viering van het eeuwfeest uitgesteld
wegens restauratie van het kerkgebouw.
De parochie van den H. Laurcntius te
Stom^wijk herdenkt in dit jaar haar 300-
jarig bestaan. In 1628 kwam hierheen al3
eerste pastoor de Leidcnaar Maarten van
der Velden, die in die dagen zijn gcoslelijk
ambt uitoefende in een gebied, thans vrij
wel begrensd door den spoorweg Leiden
Bodegraven, den weg Bodegraven—Gouda,
den spoorweg Gouda—Voorburg cn do
Vliet van Voorburg tot Leiden. Pastoor van
der Velden is, terwijl hij te Middelburg hij
Reeuw uk op Vastenavond 1639 de H. Mis
las, door anti-papisten overvallen en mis
handeld. Hij stierf te Leiden in het ouder
lijk huis aan do bekomen wonden, en werd