L
SPORT.
Koffers eraTasschen
S. G. J. DE Gj^kjloorileiiiiie
LUCHTVAART.
ONDERWIJS.
Voor Huis en Hof.
VOETBAL.
DIOC. HAARL. BOND.
V. V. L. IIConcordia II 10—0.
De eerste competitiewedstrijd van V. V.
L. II eindigde in een klinkende overwin
ning. V. V. L., die voor de rust den ster
ken wind in den rug bad zorgde in deze pe
riode voor een nuttigen 5—0 v,oorsprong.
Dachten wij na de rust, dat de Hillegom-
mers uit een ander vaatje zouden gaan tap
pen, het kwam echter anders uit, daar V.
V. L. tot het einde toe goed vol hield en
uitstekend samenspeelde, zoodat V. V. L.
nog vijf maal het Concordia-doel wist te
verschalken. Het was een aangename wed
strijd en gaarne zullen wij de Hillegom-
mers ter gelegener tijd wederom eens wil
len ontmoeten.
SCHERMEN.
Thor—Leidsche schermvereeniging.
Leiden wintopdegenen sabel en
legt beslag op den
K r a m e r-w i s s e 1 p r ij s.
Zaterdagmiddag heeft in de Schermzaal
van de Schermvereeniging T.H.O.R. te Rot
terdam een competitiewedstrijd plaats ge
had tusschen genoemde vereeniging cn de
Leidsche schermvereeniging. Voor Leiden
kwamen uit op degeD de hccren Bruins,
Schepers, Scherpenhuizen en de Jong, ter
wijl op sabel do heer Bruins vervangen
werd door den heer Abbinga. Voor THOR
schermden de heeren Landa, Wiarda-, van
"Wielingen en Luyten.
Na 5 partijen degen was de stand 3 te
gen 1 met coupe double voor THOR. Bij 9
partijen stonden beide clubs gelijk, waaraa
in de meerderheid bleef en met 8 tegen 6
cn 2 coapes double en 21 ontvangen en 24
gegeven treffers, won.
Op sabel begon THOR wederom goed en
leidde na de le ronde met 31. Steeds
bleef THOR aan de voorhand tot de 14e
partij toen beide equipes gelijs stonden. De
laatste 2 partijen waren echter voor Lei
den, zoodat deze met 9 tegen 7 overwin
ningen en 40 ontvangen en 51 gegeven tref
fers ook dezen wedstrijd won. De heer van
Wieringsn (THOR) won alle partijen met
slechts 7 ontvangen treffers.
Aan dezen wedsctrijd was tevens ver
bonden de kamp om „de Kramer-wissel-
prijs", welke 3 maal na elkaar of 5 maal
bij elkaar gewonnen moest worden. Twee
maal wis Leiden reeds in de meerderheid
geweest; deze keer moest dus den doorslag
geven of de prijs nog in omloop zou blij
ven of niet.
De overwinningen op de 3 wapens wer
den daartoe bij elkaar geteld, zoodat de
spanning tot het laatste moment er in
bleef.
Op floret begonnen stond THOR 2 pun
ten voor, welke ze echter op degen weder
moest afstaan, zoodat de beslissing moest
vallen op sabel.
Na 14 sabelpartijen stonden beide equi
pes gelijk, n.l. 22 overwinningen.
De einduitslag werd 24 tegen 22 voor
Leiden, zeedat Leiden thans definitief be
zitster is van den prijs.
Daar Leiden telken jare met een niet
sterke ploeg op floret uitkwam, moest
THOR zorgen op dit wapen een flinken
voorsprong te krijgen. Het is haar nchter
niet gelukt. De krachten waren niet van
dien aard, als enkele jaren terug, toen
THOR in haar glorietijd 2 maal achtereen
een afdeelingskampioen op floret was en
nog wel tegen veel sterkere tegenstanders
dan nu het geval wa3.
De heer Landa bracht in zijn dankwoord
naar voren, dat hij hoopte, dat de steeds
aangename ontmoetingen met de Leidsche
schervereeniging niet tot het verleden zou
den bahooren, waarna maj. de Jong weder
om een wisselprijs toezegde, welke naar
hij hoopte op dezelfde prettige wijze ver-
schermd zou worden als die van onzen
schermvriend in Indië.
De leiding van dezen wedstrijd was in-
handen van den heer Brassine uit Haar
lem.
GOLF.
Nederland—Duitschland.
Holland wint met 62.
Zondag werd op de nieuwe banen van
de Frankfurt Golf Club te Frankfort a/M.
de landen w edstrijd Nederland—Duitsch
land gespeeld.
Nederland won de foursomes, hetgeen
drie punten opleverde en onze spelers wis
ten in de enkelspelen drie overwinningen
te behalen en een gelijk spel, terwijl twee
partijen verloren werden. Nederland won
derhalve met zes tegen twee punten. De
gedetailleerde uitslag is:
Foursomes: G. M. del Court van Krim
pen en K. G. van Leijden slaan Hellmers
en H. Samek met 2 ups; Jhr. A. M. en N.
J. C. Snouck Hurgronje slaan von Lim
burger en Weyhausen met vier en twea;
Jhr. Michiels van Verduynen en W. Bois-
sevain slaan Qerb en Hagedorn met twee
en een.
Enkelspel: del Court slaat Hellmers met
2 ups; Jhr. Michiels van Verduyn slaat
von Limburger met 2 ups; Jhr. A. Snouck
Hurgronje speelt gelijk met H. Samek;
Jhr. N. J. C. Snouck Hurgronje verliest
van Weyhausen met drie en één; K. G.
van Leyden slaat Gerb met 1 up; W. Bois-
sevain verliest van Hagedorn met drie en
twee.
ZEILEN.
Ned. Jollenzeilers te Hamburg.
Een aantal Ncderlandsche Jollenzeilers
hebben een bezoek gebracht aan Ham
burg, waar een wedstrijd Duitschland
Holland werd gezeild in drie races.
De resultaten waren:
Eerste wedstrijd: 1. O'cst, 2. T. Bakker,
3. Mylius (D.), 4. Schlubach (D.); verder 8.
W. Bakker, 10. Schülvinck, 11. Ruhwandl,
16 Putters, 18. de Vries Lentsch Ferwerda
had opgegeven.
'ii'ceue weabLjju; 1. lujuus (o.), 2.
Bakker, 3. Obst, 4. Schlubach (D.); verder
6. W. Bakker, 7. Ruhwandl, 9. Schülvinck.
Derde wedstrijd: 1. Mylius (O.), 2. Wim
Bakker, 3. Toon Bakker, 4. Obst, 5. Schöl-
vinck; verder 13. Ruhwandl, 16. Ferwerda,
17 Putters. De Vries Lentsch was niet ge
start.
De Duitscher Mylius won dus. Hij had 19
pnt. De Hollanders Obst en T. Eakker
hadden ieder 13 punten, zoodat zij de
tweede en derde plaats bezetten.
Verschillende Hamburgsche zeilers heb
ben liet voornemen te kennen gegeven om
het volgend jaar op de Kaagwoek te
komen.
SCHIETEN.
Bijzondere Vrijwillige Landstorm.
Zaterdag werden door de afd. van
de B.V.L. van Leiden en Omstreken de
laatste gemeenschappelijke schietoefenin
gen met scherp te Katwijk gehouden. De
deelname was zeer bevredigend, zoodat
ter nauwernood alle deelnemers een beurt
konden krijgen voordat het donker inviel.
De zilveren wisselkrans van het detache
ment Leiden, welke het vorige jaar door
de Afd. Noordwijk was gewonnen, moest
do Afd. afstaan aan de Afd. Lisse, welke
de grootste deelname aan de oefeningen in
den afgeloopen zomer heeft geleverd, dank
zij den grooten ijver cn goeden invloed van
den nieuwen leider dezer afdeeling, de res.
luitenant J*. Dekker te Lisse, die deze afd.
nieuw leven heeft weten in te blazen.
Ingevolge instructie van den Inspecteur
van de B. V. L., worden de Bchutters, uaar
gelang van hunne bekwaamheid in hot
schieten, in verschillende groepen inge
deeld.
De groep A of Koningsschutters kon
door niemand bereikt worden; in groep B
of Scherpschutters konden de volgende le
den worden geplaatst: H. J. Lamers en J.
Peerenboom van Leiderdorp; H. Wasse
naar en A. Wendt van Leiden, Th. Vink en
J. Schelvis van Noordwijk en C. R. Segers
van Lisse, aan wie het Brevet en de Scherp
schuttersmedaille zullen worden uitgereikt.
Door de navolgende deelnemers konden
prijzen worden behaald, bestaande o. m. uit
3 medailles, waarvan een aangeboden door
de Nieuwe Leidsche Courant te Leiden.
Groep B: le prijs A. Wendt, Leiden, 2e
prijs H. J. Lamers, Leiderdorp, 3e prijs H.
Wassenaar, Leiden.
Groep C: le prijs A. P. C. J. Geerdes,
Lisse; 2e prijs J. Bernard, Leiden, 3e prijs
W. v. d. Berg, Noordwijk.
Groep D: le prijs C. van Voorst Czn.,
Lisse, 2e prijs A. Klinkenberg, Leiden, 3e
prijs J. C. van Woerden, Lisse.
Nog niet in een groep ingedeelden: le
prijs H. Vogelaar, Noordwijk, 2e prijs K.
v. Peet, Leiden, 3e prijs P. van Eeden, Lei
den.
Na afloop der prijsuitdeeling en een
„hoera"' der Lissenaren voor hun leider,
wcnschte men elkander een „tot weerziens"
in het volgend voorjaar op de schietbanen
te Katwijk.
Katwijksche Burgerwacht.
*- Zaterdag 1.1. werd, begunstigd door
mooi weer de eindwedstrijd gehouden der
Katwijksche Burgerwacht. 35 leden namen
aan deze wedstrijd deel. Geschoten werd
op schijf burgerwacht telling 110, afstand
100 M., houding 2 series knielend, 2 liggend
en 2 staand. De totale uitkomsten bij
elkaar geteld. Dat een wedstrijd in deze
drie houdingen verrassingen kan geven
kwam nu ook uit. Te half twee ving de
wedstrijd aan. De uitslag was als volgt:
klasse A. no. 1 R. Trousselot 270 punten,
no. 2 J. Baalborgen 266 p., no. 3 H. P. Bloot
261 p., no. 4 E. Schoneveld 253 p., no. 5 O.
van Leeuwen 242 p., no. 6 Jac. Bloot 230 p.,
no. 7 P. Slingerland 226 p., no. 8 J. Slinger
land 218 p., no. 9 Jer. Varkevisser 217 p.
Klasse B: no. 1 C. J. Minnee 242 p., no. 2
J. do Kreek 237 p., no. 3 H. de Boer 235
p., no. 4 L. J. v. d. Valk 234 p., no. 5 Jac.
Meijer 232 p., no. 6. Ant. Ingwersen 224 p.,
nó. 7 Nic. Oudshoorn 135 p., no. 8 Joh. v. d.
Gugten 183 p., no. 9 S. Minnee 177 p., no.
10 A. Parlevliet 120 punten.
Klasse C: no. 1 R. Varkevisser 240 p.,
no. 2 Fl. Schaap 234 p., no. 3 A. Slingerland
226 p., no. 4 A. den Hollander 206 p., no. 5
G. v. d. Does 195 p., no. G C. Schuitemaker
188 p., no. 7 C. Hoek 1SS p., no. 9 C. Braun
167 p., no. 10 J. Teunissen 160 p., no. 11 B.
van Duivenbode 150 p., no. 12 K. v. d. Oever
112 p., no. 13 M. v. d. Oever 140 p., no. 14
Nic. Schuitemaker 124 p.
De algemeene rozenprijs voor de meeste
rozen in de staande series behaalde de
R. Trousselot met 3 rozen. De klasse rozen-
prijs in A voor de meeste rozen in de
staande en knielende series" te samen be
haalde de heer J. Daalbergen met 5 rozen.
De klasse-rozenprijs in B, zie A, werd ge
wonnen door O. J. Minnco met 3 rozen, de
klasse-rozenprijs in O won Fl. Schaap met
De prijs voor het laagste aantal punten
zonder dat er in alle series te samen een
poedel geschoten was, kreeg de heer Joh.
v. d. Gugten. De trooètprijs voor het groot
ste aantal poedels „verwierf" de heer A.
Parlevliet met 6 poedels. Do prijzen bq-
stonden uit luxe voorwerpen.
Na den wedstrijd kwam men in de
tine voor de prijsuitreiikng bijeen, alwaar
de Commandant de schutters feliciteerde
met het behaalde succes de een in meorde-
re, de andere in mindere mate. Spr. voelt
zich op de eerste plaats verplicht een har
telijk woord van dank te richten tot een
der leden door wiens toedoen het, zonder
eenig bezwaar der kas van de Burgerwacht
mogelijk is geweest deze prachtige wed
strijd te kunnen houden. Eu in dit verband
wijst spr. er op dat er, evenals vorig, ook
nu weer gevaar dreigt dat de gemeente-
subsidie verminderd zal worden omdat de
afd. Katwijk van den B. V. Landstorm sub
sidie aangevraagd heeft en in den raad er
op gezinspeeld is een gedeelte van de
Burgerwachtsubsidio af te nemen ten bate
der VrijLandstorm. Waar de Burger
wacht niet zonder deze subsidie kan, heeft
spr. het volste vertrouwen in de Vrijw.
Landstorm dat men uit collegialiteit onder
deze voorwaarden geen subsidie zal willen
aanvaarden, temeer omdat een dergelijke
vermindering gevolgen zal hebben die ten
ALLEN MEDEWERKEN
A. U. B.
Langzamerhand nadert de dag weer,
dat de R. K. Commitsie voor Lichamelijke
ontwikkeling hare propaganda naar buiten
zal toonen.
Wij bedoelen hiermede in de eerste
plaats den optocht, welke op .Vrijdag 19
October a.s. bij goed weer, gehouden zal
worden.
Wij kunnen hiermede weer eens aan
iedereen toonen en vooral aan de Katho
lieke sportmenschen, welke helaas nog
niet tot do onzen behooren, dat wij in Lei
den R. K. Sportvereenigingen hebben,
welke er zijn mogen.
Wij hopen, dat dit R. K. Sportleg-er die
sportmenschen zal laten zien, dat hun
plaats bij ons is en dat zij evengoed, zoo
niet beter, hun voetbal, gymnastiek ath-
letiek enz. in onze vereenigingen kunnen
beoefenen.
Doch om dit goed naar buiten te toonen
behoort de optocht goed to slagen. In do
eerste plaats bestaat dit hierin, dat alle
leden onzer R. K. Sportvereenigingen aan
dezen optocht mede doon. Dat niemand
dien avond ontbreke en weet wat zijne of
hare plicht is. Dat ieder lid er openlijk
voor uitkome, dat hij lid is van een R. K.
Vereeniging.
In de tweede plaats doen wij een be
roep op de welwillende medewerking van
de R. K. Muziekverenigingen uit Leiden
en Omstreken.
Ook zij kunnen zoo goed medewerken
aan ons doel. Immers hoe meer corpsen er
mede loopen, hoe grootscher de stoet, hoe
meer het effect. Wij hopen, dat dit beroep
niet vergeefs zal zijn en schrijver dezes
houdt zich beleefd aanbevolen voor toe
zeggingen van dien aard. Dat ook zij de
Roomsche zaak hiermede dienen.
Wij willen hier dan tevens alvast mede-
deelen, dat de R. K. Sportcommissie be
sloten heeft, om aan alle loden der sport
vereenigingen, die dien avond aan den op
tocht mede doen, een gratis toegangsbe
wijs uit te reiken voor den avond van
vroolijke kunst welke gehouden wordt op
Zondagavond 21 October a.t'. in do Stads
gehoorzaal.
De commissie heeft gemeend dit te moe
ten doen uit erkentelijkheid voor do me
dewerking, welke de leden alsdan Betoond
zullen hebben.
Waar vooraf door de secretarissen der
verschillende vereenigingen een complete
ledenlijst aan de R. K. Sportcommissie zal
worden overhandigd en volgens die lijsten
de toegangsbewijzen op naam zullen wor
den uitgeschreven kan na uitreiking, na
afloop van den optocht, precies opgemaakt
worden, aan de hand van de overgebleven
kaarten, welke leden hunne medewerking
aan den optocht niet verleend hebben.
Dat de Commissie dus geen
enkele kaart overhoud e.
Dus, allen medewerken a.u.b.
TH. BERGERS.
Sec ot. Uitvoerend Comité
R.TC." Sportcommissie.
Adres: H. Rijndijk F. 174b, Zoeterwoudo.
nadeele van de Burgerwacht moeten zijn.
Een opwekkend woord wordt gesproken
om op 17 Nov. in Amsterdam aan de alge
meene bijeenkomst der Burgerwachten bij
gelegenheid van de viering van het tienja
rig bestaan der Burgerwachten, deel te no
men. Na nog mededceling van enkele huis
houdelijke aangelegenheden, wordt overgc-
gaan tot het uitreiken der prijzen. Behou
dens dat binnen enkele dagen proeven van
schietvaardigheid zullen worden afgelegd,
is het seizoen voor oefening, dank zij de
vermindering van patronen door het Rijk,
weer afgeloopen.
BILJARTEN.
B. Mastenbroek wint den Lisser
wisselbeker.
Onder zeer groote belangstelling had
de beslissing wedstrijd plaats in café „De
Duif" tusschen den heeren B. Mastenbroek
(Lisse) en J. Bruynincks (Leiden.). Beide
spelers hadden 7 gewonnen partijen en een
verloren partij.
De partij bestond uit 400 carb. cadre. De
lieer Mastenbroek maakte in de 5de buurt
31, gevolg Hoor series van 15, 4, 10, 3, 14.
De stand was toen 9969 voor Masten
broek in 12 beurten. Beide spelers speelde
verder met afwisselend succes. In de
28ste beurt scoorde Bruynincks 31, 11, 8,
doch bleef nog 20 carb. achter. In de 63ste
beurt liet de heer Mastenbroek een schit
terend gespeelde serie van 39 zien, doch
strandde in een moeilijke positie. De heer
Bruynincks hield echter stand, zoodat de
geheele partij spannend was. Mastenbroek
won de partij ten slotte met zeer klein ver
schil van 19 carb.
De uitslag is als volgt:
pnt. brt. h.8. gem.
B. Mastenbroek 400 72 39 5.55
J. Bruynincks 381 71 31 5.53
Na afloop reikte de heer B. Duivenvoor
den den beker aan den nieuwen winnaar
uit. Spreker wenschte deu winnaar B.
Mastenbroek veel succes met het behaalde
resultaat. De hoogste serie is gemaakt
door den heer R. Lunenberg uit Haarlem
n.m. 49 carb., waarvoor een vorguld zilve
ren draagmodaille door den heer P. Dui
venvoorden was uitgeloofd.
SCHAKEN.
Districtscommissie Zuid-Holland.
In het Nationaal Schaakgebouw, Van
Speijkstraat 1, te 's-Gravdnhage, is jl. Za
terdagmiddag de jaarlijksche vergadering
der districtscommissie in Zuid-Holland ge
houden. Deze commissie wordt gevormd
door de gedelegeerden der schaakclubs, die
in de competitie medespelen.
Van Leiden en omliggende plaatsen wa
ren afgevaardigden aanwezig van het
Leidsch Schaakgenootschap, de Leidschè
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Schaakclub „Philidor", Leiderdorp, Voor
schoten, Wassenaar en Boskoop. Do verga
dering had onder leiding van den voorzit
ter, den heer J. van Wijk cn den districts
commissaris, den heer K. J. Nicukerke, bei
den to 's-Gravcnhage een aangenaam en
vlot verloop. Beide functionarissen werden
bij acclamatie herkozen. Het verslag van
den districtscommissaris gaf geen aanlei
ding tot bijzondere opmerkingen.
Er was een vcordeelig saldo van pl.m.
110 in de kas. Voorstellen, om hiervan
100 te schenken aan het Nationaal
Schaakgebouw, of aan den Ned. Schaak
bond, konden gocn meerderheid verwor
ven, zoodat hot saldo in do kas blijft. Bij
de groopenindooling, die thans vlotter van
stapel liep, aangezien de plaatsing door de
promotie- on degradatiewedstrijden eigen
lijk reeds geregeld was, kwam tor tafel een
motie van den gedelegeerdo van hot
Leidsch Schaakgenootschap goricht tot het
Bestuur v. d. Ned. Schaakbond, waarin in
de le plaats betreurd word, dat. het Bonds-
bestuur de promotie en degradatie van 2e
en le klasclubs nog steeds niet geregeld
heeft en waarin in de 2e plaats het Bonds-
bestuur dringend wordt uitpenoodigd, als
nog ten spoedigste een regeling te maken,
zoodat reeds aan hot einde van het speel
seizoen 1928—29 de gelegenhoid tot promo
tie naar de le klasse wordt opengesteld.
Dezo motie word met algemconc slommon
aangenomen. Verwacht mag worden, dat
het Bestuur van den Ned. Schnakbon 1 met
dezen wcnsch van het belangrijkste district
van Nederland ernstig rekening zal hou
den. Zoo niet, dan is te verwachten, dat
verschillende clubs zich successievelijk uit
de competitie terug zullen trekken. Het
Leidsch Schaakgenootschap overweegt
zulks reeds thans. A.s. Dinsdag zal de le
denvergadering hierover beslissen.
Nadat voor de verschillende groepen do
leiders waren aangewezen, o.m. do heer P.
J. v. d. Zeeuw voor de groep A der dorde
klasse, waarin verschillende clubs van Lei
don en Omstreken medespe'on, werd de
vergadering, na de gebruikelijke rond
vraag, die weinig bijzonders opleverde,
gesloten. De definitieve indeeling der groe
pen zal na enkele dagen bekend worden
gemaakt.
In de sterkste groep (2e klasse A) zullen
waarschijnlijk geplaatst worden: Leidsch
Schaakgen. I, Disc. Disc. IT, N. Rctterd.
Schaakv. II, Mcrcurius I, Schev. Schaaksoe.
I, Rott. Arbschcl. I en Disc. Disc. III. Lei
derdorp speelt mede in de 2e lel. groep O,
Wassenaar in 3 B Noord groep A der 3e
kl. wordt gevormd door D .D. TV, Bes.
Seh. Ill, L. S. G. II, Philidor I, H. Schaak-
vereen. I en Inter Nos te Boskoop. Voor
schoten speelt dit jaar niet mode in dc com
petitie.
Winterwcdstrijd LeicBcho Schaakclub
„Philidor".
Do win terwedstrijd in bovengenoemde
Schaakclub zal aanvangen op Maandag 8
October a.s. des avonds om 8 uur in het
speellokaal, Café Neuf, Brcestraat, alhier.
De aangifte voor dezen wedstrijd kan tot
en met genoemden datum geschieden bij
het Bestuur.
DE VLUCHTEN NAAR INDIE.
Het tweede vliegtuig te Batavia
aangekomen.
Ancta seint uit Batavia: Het tweede
postvliegtuig is Zondagmorgen te Medan
aangekomen. Daarna werd doorgevlogen
naar Palembang, terwijl Maandag do
vlucht werd voortgezet naar Batavia, al
waar het vliegtuig is aangekomen.
Derde postvliegtuig te
Karachi geland.
Bij de Indische Luchtvaart Maatschap
pij is bericht ingekomen, dat do H-XAFC,
het derde postvliegtuig naar Indië, heden
om 10.20 uur plaatselijke tijd te Karachi is
aangekomen. Vliegtuig en bemanning zijn
in goede conditie. Het weer is prachtig en
de wind gunstig.
Da Graaf Zeppelin.
Een groote proeftocht.
Heden, Dinsdag, zal vermoedelijk de
„Graf Zeppelin" een groote proefvlucht ma
ken.
Volgens het plan gaat de reis over Ulm,
raar Saksen, waarbij zoo mogelijk alle
groote steden van Saksen zullen worden
bezocht. Dan gaat de reis verder over Si-
lezië naar Berlijn, dat reeds op den eersten
dag zal worden bereikt.
Van Berlijn gaat de Zeppelin over do
Oostzee naar Koningsbergen en vandaar
vermoedelijk naar de Scandinavische lan
den, waarbij in bet bijzonder aan een be
zoek aan Stockholm wordt gedacht.
Het luchtschip neemt 5 a 6 duizend ku
bieke meter blauwgas mee.
Eijksminister von Guerard zal de reis
waarschijnlijk meemaken.
Aangezien het weer boven den Atlanti-
schen Oceaan thans zeer grind!-: i". wcnscht
dr. Eckener de ieis naar Amerika zoo spoe
dig mogelijk te aanvaarden. Hij verwacht,
dat het voor deze reis benoodigde gas te
gen het einde van deze week in voldoende
hoeveelheid beschikbaar zal zijn.
Ontslag inspectrice Nijverheidsonderwijs.
mevrouw M. E. Leliman-Bosch te
Baarn is op haar verzoek eervol ontslag
verleend als inspectrice van het Nijver
heidsonderwijs onder dankbetuiging voor
do door haar bewezen belangrijke dien
sten. Zij is benoemd tot ridder in do orde
van den Nederlandschen Leeuw.
WAT ELKE MAAND TE DOEN GEEFT.
(1e helft October).
October: het weer is nu niet meer te
vertrouwen. Breng nu uw planten, dio ge
den winter wilt ovorhouden, onder glafl.
De jonge stekjes van Zonale en andere
moeten al reeds onder glas staan; oude
Geraniums worden van bladeren ontdaan
en naar binnen gebracht. Fuchsia's- worden
ingesneden tot een paar centimeters van
het oude hout. Van Kleinia's steekt men
nu nog stekken onder glas en houde da
ramen dicht, ze zullen dan spoedig wor
tel maken. Echivera's nemo men ook op.
Onder do oude planten hebben zich ge
durende den zomer jonge plantjes ge
vormd, deze worden hiervan afgescheurd
en weer onder glas geplant. Voorloopig
worden de bakken flink gelucht en de
planten, alleen wanneer 't hoog noodig is,
slechts matig begoten.
Allo soorten van rozen laten zich ge
makkelijk van stek kweeken en op ver
schillende tijden worden zo van stele ge
stoken. Zoo steekt men ook in deze maand
of November wel stekken onder glas in
wit-zand. Sommige rozen-soorten zullen
van stok niet zoo goed bloeien, voor deze
is het beter ze to occuleeren of te ver
edelen.
Do Gladiolus is in zeer vele tuinen ge
liefd. Dit bolgewas- is zeer goed om in
bloei te worden gotrokken. Men plant do
bollen in October of November in een
kouden bak, of zette ze in potten: de
laatste manier verdient aanbeveling. Vijf
bollen zet men in een pot van 14 h 15
c.M., welke met bladaarde, vermengd met
wat zand, gevuld wordt; de bollen brengt
men 1 c.M. onder de aarde. Voorloopig zet
men de potten een handbreed onder den
grond cn in December brenge men ze in'
oen gematigde kas, eerst onder de tablet
ten, later dicht bij het licht. De bloemen
komen dan tegen Februari voor den dag,
en van den bloei kan men vele weken ge
nieten door ecnige potten achtereenvol
gens warm te plaatsen. Ook in koude bak
ken geplant, met blad gedekt en tegen
Februari van ramen voorzien, bloeien ze
schoon, tegen einde April of begin Mei.
In de eerste dagen dezer maand moet
go alle planten naar binnen brengen: Aza
lea's en Camellia's. Aloë's en Phormiums,
Oranjeboomen en Laurier en alle andere.
Ge denkt nu aan do versiering uwer ka
mera in den winter, dus- ook aan het kwee-
ken van bloembollen. Het broeien binnens
huis lukt niet altoos best; veelal is dit
een gevolg van de te groote haast, die men
heeft, waardoor aan de bollen de tijd niet
wordt gegund om een krachtig wortelgestel
te maken. Kweekt men Crocus, Chiono-
doxa, Scilla amoena, Galanthus niValis
enz., pot dan zoo vroog mogelijk op, zet
do potten in den tuin of zoo men daar
over beschikt, onder eon koud raam net
wat grond bedekt, en zie zorgvuldig toe,
dat de potten in het najaar voldoende wa
ter hebben om wortels te kunnen makon,
wat bij langdurige droogte niet altijd het
geval is-, vooral niet onder koud glas, waar
zo niet van den regen kunnen genieten.
Overvalt ons de winter, dek dan de potten
stevig toe, of zoo dat niet mogelijk is,
brenge men ze in een vorstvrije, koele,
donkere ruimte, tot het nieuwe jaar in
het land of reeds een paar weken oud is.
De tijd dien men zijn bollen op deze wijze
schenkt, is volstrekt niet verloren, want
een goede bloei zal do belooning zijn voor
dit schijnbaar tijdverlies. Is het niet beter
in Februari of Maart eenige schoone ka-
mcrbloemen te hobben, dan ze reeds- in'
December in do warme kamer te brengen,
er den gelieelen winter mee to tobben en
ten slotte voor al zijn moeite en kost-en
met een paar propperige kleurlooze Hya*-
cinthen of langgerekte, teringachtige Tul
pen of Crocussen beloond te worden? Hya
cinthen vooral moeten eerst goed aange-
worteld zijn, aleer men ze kan trekken;
voor een zeer vroegen bloei is vroeg op
potten oen veroischte. Verkiest men ze op
glazen, dan is October vroeg genoeg zo
daarop te plaatsen. Zorg dan dat de bol
len niet in het water staan maar or een
paar strepen van vorwijderd zijn; het wa
ter in de glazen, blijft dan helder en do
bol gezond. Zet de potten in den tuin of
onder koud glas, en do glazen op een don
kere koele plaats tot half Januari of begin
Februari.
Over den moestuin zeggen we dezen
keer niet veel. De tijd van zaaien en
planten is voorbij; voorzoover de hof niet
is beplant met kool, andijvie enz. voor
wintergebruik, is er nu veel grond, waar
niets op staat als onkruid wellicht, dat
er den laatsten tijd op gegroeid is. Dit
late men godurende den winter niet zoo
liggen, doch spitte het om: niet diep, doch
zoo dat do wortels van 't onkruid boven
komen. Hierdoor wordt het land zuiver en
dezo wortels zllcn in don winter bevrie
zen. Het onkruid is nu namelijk met tehof-
fel en hark niet gemakkelijk meer weg te
krijgen, zoodat het aan te beve^n is het
land nu om te leggen. Alle onkruid ver
delgt men zoo het beste; zoo ook in den
boomgaard en oofttnin, en tusschen fram
bozen en bessen; het staat netjes en is
ook goed voor de vruchtboomcn.