Buitenl. Berichten.
Ned. Oost-lndië.
Uit de Omgeving
INBRAKEN IN KERKEN.
Op den dag dat de Rechtbank aldaar
©enige kerkdiefstallen berechtte is opnieuw
ingebroken te VHertogenbosch, ditmaal
in de Leonarduskerk. Voetsporen wijzen
uit dat de inbreker door een belendenden
tuin heen over een 2.5 M. hoogen muur
is geklommen en daarna een glas-in-lood
raam geforceerd heeft, maar ook niet meer
dan hij voor het doorwerken van zijn
lichaam noodig had, dat slank ale een den
moet zijn geweest.
Aan een ijzeren tralie van het glas-in-
lood-raam heeft hij een touw bevestigd,
■waarlangs hij zich in de kerk heeft laten
afzakken.
Achter in de kerk heeft hij drie houten
offerblokken opengebroken en den inhoud
medegenomen. Doch tot opening der ijze
ren offerblokken heeft hij 't niet kunnen
brengen. Ook heeft hij getracht toegang te
verkrijgen tot de sacristie, doch dit is hem
niet gelukte
Langs denzelfden weg als hij gekomen
i«, is hij ook weer vertrokken, vermoedt
men.
Nadat een kerkdief in verschillende
plaatsen in Noord-Brabant met succes had
geopereerd, heeft hij Donderdagmiddag ge-
tracht in de kerk van de Heilige Gertrudis
te Heerlo ender de gemeente Wouw, een
offerblok te ledigen. Een der leidekkers,
die aan dezo kerk werkzaam waren, bracht
toevallig op het zelfde uur een bezoek aan
de berk en bemerkte den man, waarop hij
onmiddellijk de politie waarschuwde die in
de omgeving was. Toen deze in de kerk
kwam, wilde de persoon juist vertrekken.
Op de vraag van den veldwachter wat hij
in de kerk moest doen, antwoordde hij, dat
hij bezig was te bidden. De veldwachter liet
den man aanvankelijk gaan, omdat hij aan
de offerblokken niets bijzonders had op
gemerkt. Toen de vreemde bezoeker zich
eohter uit de voeten had gemaakt, bemerk
te de politie dat een der offerblokken was
geforceerd. Onmiddellijk zette de politie
den man achterna en arresteerde hem na
bij don Rijksweg. De marechaussee uit Ber
gen op Zoom werd terstond van het geval
in kennis gesteld j zij bracht den dief naar
Bergen op Zoom over. Bij onderzoek is ko
men vast to staan dat deze persoou, een
zekere J. E., afkomstig uit Enschede zich
ook in andere plaatsen aan het lichten van
offerblokken heeft schuldig gemaakt. Iu de
kerk te Heerlen wordt echter niets vermist
Giéterennacht werd ingebroken in de
parochiekerk van Heithuijzen, waar de
offerblokken werden geforceerd en gele
digd. Het ontvreemde bedrag kan nog niet
worden vastgesteld. Bovendien heeft ver
moedelijk dezelfde dief zich toegang weten
te verschaffen tot de tramloods, waar hij
een koffer der Zusters Franciscanessen
heeft opengebroken.
Waarschuwing.
Pastories en gestichten worden gewaar
schuwd voor een persoon, die uit louter
goedheid arme kerken wil voorzien van
echte(?) Brusselsche kant tegen betaling
van het gebruikte materiaal. Hij geeft
eenige ellen 6malle kant cadeau en wü
d&arna een groot stuk verkoopen.
Een horloges-dief.
Gisternacht heeft iemand met een met
papier omwikkelden steen een ruit inge
slagen van den horlogewinkel van B. Stro-
boer, Stationsstraat te Apeldoorn. De om
wonenden werden wakker, en één hunner
zag een man voor de ruit. Op de vraag:
„Wat moet dat daar 1" nam hij op de fiets
de vlucht.
Er worden eenige dameshorloges ver
mist. Twee lagen nog op de stoep voor den
winkel. De dief schijnt zich verwond te
hebben; de étalage vertoonde tenminste
bloedsporen.
De gezant, de burgemeester, de
brugwachter en de raad.
En de nationale eer.
De gezant van Uruguay toefde in het
iaaxst van Augustus j.L op de Friesche ww-
teren.
Zondag 28 Augustus was hij brug
INGEZONDEN MEDEDEELING.
120 Sratn
Op vertoon van dezen bon
te Warns genaderd doch vond den door
tocht versperd, daar de gemeenteraad van
Hemedumer, Oldephaert en Noordwolde,
onlangs bad besloten, voor deze brug de
Zondagssluiting in te voeren.
De gezant vroeg toen aan den burge
meester doorlating, daar hij 's avondh nog
te Amsterdam moest zijn voor een confe
rentie met een regeeringspersoon.
De burgemeester adviseerde toen den
brugwachter de brug te openen, die dit ad
vies opvolgde.
In de raadsvergadering werd deze
kwestie ter sprake gebracht, zoo lezen we
in het „Hbl."
Een der leden, de heer Smits, vroeg:
Mogen wij van den voorzitter vernemen
welk gevaar er aanwezig was voor de ge
zondheid of het leven op Zondag 28 Augus
tus 1.1., toon de draaibrug te Warns op last
van B. en W. werd geopend?
De voorzitter antwoordde dat noch het
college van B. en W. noch een lid van dat
college heeft gelast deze brug op dien dag
te openen, doch dat hij, burgemeester, aan
den brugwachter heeft geadivseerd tot
opening van deze brug, omdat naar zijn
oordeel hie:mede de nationale eer, als een
der kanten van het nationaal leven, ge
moeid was. Op dien morgen verzocht de
gezant van Uruguay doorlating, omdat de
ze des avonds nog in Amsterdam moest
zijn, in verband met een conferentie met
een regeeringspersoon. In de eerstvolgende
vergadering van B. en W. is naar aanlei
ding hiervan lang en breed gedelibereerd
over de vraag, wie eigenlijk heeft te be-
oordeelen of de brug in zulke gevallen al
dan niet moet worden geopend. Het col
lege was van oordeel, dat dit aan den brug-
waohter moest worden overgelaten onder
verantwoordelijkheid van B. en W.
Meent men het door mij gegeven advies
te moeten afkeuren, krachtens mijn ambt
zal ik desgevraagd een advies geven, zoo
als ik dat met het oog op omstandigheden
en mijn protestantsch christelijke vrijheid
oorbaar acht.
Er volgde een kort theologisch staats
recht elijk-eccnomisch dispuut tusschen den
voorzitter eer. een aantal raadsleden.
Het raadslid Hoornstra en het raadslid
Martens Waren van oordeel dat in dezen
niet de brugwachter, doch B. en W. of de
burgemeester de verantwoordelijkheid voor
noodgevallen meet dragen.
De voorzitter: Ik meen, dat daartegen
juridische bezwaren bestaan. De reglemen-
teerende uil voering behoort aan B. en W.,
de daadwerkelijke aan den burgemeester.
B. en W. mceten beslissen of gevaar voor
het le^on of de gezondheid aanwezig is,
daarna is de uitvoering aan den burge
meester. Het college legt de beslissing in
handen van den brugwachter, wien ik ge
vraagd maar ook ongevraagd advies zal
blijven geven. Zoolang het college zijn
standpunt niet terugneemt, dekt het steeds
de beslissing van den brugwachter. Men
denke niet, dat de positie van den brug
wachter gemakkelijk is, omdat, al kan men
hier alleen B. en W. interpelleeren, de
brugwachter toch ook onder mijn toezicht
staat*
De heer Martens: Daarom behooren B.
en W. ook te beslissen.
En hiermede was de discussie uit.
ONGELUKKEN.
TORNADO TEISTERT DE V. S.
Groote materieele schade.
In Nebraska en Dakota
23 dooden.
Een hevige tornado heeft Donderdag
zijn weg genomen door de staten Nebraska,
Noord-Dakota en Zuid-Dakota, waardoor
op verscheidene plaatsen menschen om
het leven zijn gekomen en overal groote
schade is aangericht. In het noordoosten
van Nebraska werden tien mensohen ge
dood en verscheidene gewond. Groote
schade werd hier aangericht aan den oogst
en aan gebouwen. Zoo werden een eind
station der spoorwegen en eenige huizen
geheel verwoest.
In een ander deel van Nebraska werden
zeven menschen gedood en in Zuid-Dakota
zes. Tot de slachtoffers behooren ook
eenige schoolkinderen. Het aantal gewon
den is nog niet bekend doch men vreest,
dat het groot is-. De verbindingen zijn door
den tornado gedeeltelijk verbroken.
Hevige ontploffing in een Silezische mijn.
Drie arbeiders bedolven, dri e-
en-twintig andere
bewusteloos.
Uit Weidenburg (Silezië) wordt gemeld:
Op de mijn „Glückhiff Friedenshctinung"
te Nieder-Hermsdorf vond gisteren plot
seling een hevige gaaoutwikkeling plaats,
die al spoedig tot een geweldige ontplof
fing leidde, welker kracht zóó groot was,
dat een groote hoeveelheid kolen, ongeveer
600 wagens, door den luchtdruk losgemaakt
werden. Drie arbeiders, die in de betref
fende gang aan het werk waren, werden
onder het neervallende puin bedolven en
konden tot dusverre niet geborgen wor
den.
De giftige dampen trokken ook naar an
dere plekken, waar de 23 mijnwerkers dien
tengevolge het bewustzijn verloren. De on
middellijk ter plaatse zijnde reddingsbriga
de slaagde er spoedig in hen boven te
brengen; twee hunner verkeerden echter
in zulk een ernstigen toestand, dat zij naar
het ziekenhuis moesten worden overge
bracht.
De reddingspogingen voor de drie be
dolven mijnwerkers worden onafgebroken
voortgezet.
Ontploffing In Californië.
Op raffi nader ij van de
Standard Oil.
Uit Elsegundo wordt gemeld, dat drie
personen zijn gedood en velen gewond, van
wie vier ernstige brandwonden hebben op-
ge'loopen, door eer-ontploffing in een raf
finaderij van de Standard Oil. De directie
weigert nadere inlichtingen te geven.
Een priester-alpinist omgekomen?
De Parijsche correspondent van de
„Msb." meldt:
Abbé Pascal, professor aan het collége
Catholique van Aix-en-Provence. een be
kend geoloog en alpinist, was door het
syndicaat-d'initiative van Aix-en-Provence
uitgenoodigd nieuwe onderzoekingen te
doen in de rotsgeulen van Yerdon en de
Beneden-Alpen. Met twee andere geologen
had hij zioh voor de onderzoekingen te
J.l, Dinsdag alleen vertrokken om een
der meest steile gedeelten der rotsgeulen
te beklimmen, is de abbé niet terugekeerd>
doch Woensdagochtend werden zijn hoed
en zijn bergstok in de rivier drijvend ge
vonden.
Tot nog toe zijn alle pogingen, om den
excursionist to vinden vruchteloos geble
ven en men vreest zeer, dat hem een onge
luk is overkomen.
Dokter door wespensteken gedood.
Uit Pommeren wordt gemeld; Op weg
naar een patiënt trapte de geneesheer dr.
Fischer uit Putbus op Rügen in een wes
pennest, waarop de verstoorde wespen-
zwerm op hem aanviel en hem ongeveer
dertig steken toebracht.
De arts is aan de daardoor ontstane
bloedvergiftiging overleden.
DE CRISIS VAN HET
PROTESTANTISME IN AMERIKA.
Weldra 2030 kerken gesloten.
Onder bovenstaand opschrift geeft Vir-
gilio Ronzi in de „Gazetta di Venezia" en
kele beschouwingen over de crisis, die het
Protestantisme in de Ver. Staten door
maakt.
Wanneer, zoo schrijft hij, men het jaar
verslag over 1927 in de „Christian Herald"
leest, dan vindt men daar de harde cijfers,
die ons een mathematisch bewijs leveren,
dat het Protestantisme in de Ver. Staten
een geweldige crisis beleeft.
Er werden reeds 1740 kerken gesloten en
in do komende maanden zullen er nog hon
derden dit voorbeeld moeten volgen; de do-
minee's hebben zelf afgekondigd, dat zij bij
gebrek aan belangstelling hun kerk moeten
sluiten.
Er is geen godsdienst meer in de har
ten der menschen, zoo klinkt» hun nood
kreet! 1380 domince's zijn buiten dienst. Dï'.
Karl Steltze, die een uitgebreide studie ge
maakt heeft van dit degenereerend ver
schijnsel, komt tot de conclusie, dat de
meeste Amerikanen meer geven om kauw
gom, geconfijte vruchten, allerlei schoon
heidsmiddeltjes en dergelijke nietigheden
dan om hun kerkgenootschap.
't Is in ieder geval een feit, dat twee
protestantsche belijdenissen, ofschoon ze
samen meer dan 5 millioen aanhangers tel
len, in het afgeloopen jaar geen 10 dollar
per hoofd ontvangen hebben, dat is dan ook
de hoofdoorzaak, dat zoovele kerken geslo
ten moeten worden. Maar daar komt ook
nog een voorname factor bij, dat duizenden
Protestanten terugkeeren naar de oude
Moederkerk.
Moord in een ziekenhuis te New York.
Po 1 itie*beambte neerge
schoten.
Een agent, die op wacht stond voor de
deur van het gevangenis-ziekenhuis, dat
deel uitmaakt van het gewone ziekenhuis
te. New York, is onverhoeds doodgeschoten
door een man, behoorende tot een gezel
schap van vier personen, die zich toegang
hadden verschaft tot het ziekenhuis onder
voorwendsel, dat een hunner aan zijn hand
gekwetst was. Eenige ziekenhuiswachters
zagen den moord gebeuren, doch de revol
ver van den moordenaar hield, hen op een
afstand. Onmiddellijk na de misdaad na
men de vier mannen de vlucht in een groo
te auto, die eenige uren later in Brooklyn
werd teruggevonden. Het motief voor de
misdaad is vermoedelijk, dat een van de
vier mannen, die in de gevangenis gezeten
heeft, een wrok had tegen den thans' ver
moorden beambte.
Een treinroover.
Uit Los Angelos wordt gemeld dat een
gewapende bandiet in een spoorwagen 50
reizigers in bedwang hield en hen dwong
hem hun geld af te staan. Hij zamelde
900 ip en sprong toen uit den trein.
Ontruiming van Paloweh raadzaam geacht.
Naar aanleiding van de
laatster amp.
Aneta seint uit Batavia: De chef van
den vulcanologischen dienst, dr. G. G. L.
Kemmerling, schrijft in „De Locomotief"
over de ramp van Paloweh, wolk eiland hij
in 1926 bezocht heeft. Hij constateerde
toen, dat de zee rond het eiland twee dui
zend meter diep was, terwijl de vulcaan
een hoogte had van 875 Meter boven den
zeespiegel. Het gesteente van de krater-
wanden was gebleekt, terwijl ook solfata-
renwerlcing werd waargenomen. Voorts
waren er warme bronnen en heet© dampen.
De heer Kemmerling aarzelde toen niet
den vulcaan op te nemen in de lijst van de
werkende vulcanen en hij constateert
thans, dat het raadzaam is, het eiland
bij Hoofdpijn en Kiespij
Lel vooral op deo naam Saiaplrto )daar óru
\»CU'P t^henud
voorloopig te ontruimen. Want wat bij
Krakatau gebeurde, is ook mogelijk bij
ander eiland van den archipel.
Zestig huizen te Paning Garan afgebrai
Spelen met vuur de oorza
Aneta seint uit Pekalongan: In de des
Paning Garan, gelegen in het bergdistr
ten Zuiden van Pekalongan, woedde e
groote brand. Zestig huizen met bijbeh<
rende bergplaatsen waarin de pas geoogi
padi en mais waren opgeslagen, zijn afi
brand. De oorzaak is gelegen in het f<
dat kinderen met vuur
SASSENHEIM.
Koninginnefeesten.
Ook de tweede dag van onze Oranjeij
ten is schitterend verloopen. Er I
's morgens direct al heel wat belangs
ling niet het minst voor den wedloop
hindernissen. Het hoofdnummer was
ter wel de bebendigheidswedstrijd
ringsteken voor automobielen, die 's
dags werd gehouden. Een grooto menscl
menigte lieeft hier met bijzondere bel;
stelling uren naar gekeken. En 't was
ook werkelijk de moeite waard. Er
niet minder dan 38 deelnemers, en versi
lende ritten waren buitengewoon spanni
terwijl toch de banen zóó waren gem;
dat aan een en ander geen gevaar
verbonden.
Wij laten hieronder de verschillende
slagen volgen. 'l"-"l?ll#l
Tobbetjesteken voor heeren van 16
en ouder: le pr. Arie van der Voort Dï
2e pr. M. Moerkens, 3e pr. G. Ouwehaj
4 e pr. Chr. van der Voort, 5e pr. J.
der Sluis, 6e pr. AL Kortekaas, 7e pr. j
van der Vcort Jzn.
Hinderaisloopen voor heeren van 16 ji
en ouder: le pr. W. Guldemond Cam,
pr. Joh. Stoute, 3e pr. J. Bergman, 4e
P. van NobeJen Gzn., 5e pr. G. Kuilenbi
6e pr. J. Bette.
Ringrijden per fiets voor jongens
15 jaar en ouder: le pr. J. van Dorp,
pr. W. Zandbergen, 3e pr. C. van Tol,
pr. D. Danny s, 5e pr. B. Posthumus,
N. le Grand, 7o pr. F. Barnhoorn, 8e
Goedemaais, 9e pr. P. Dingelmans, 10e 1
J van Egmond.
Turf trappen voor dam*s van 16
ouder: le pr. Alie Elgtgeesy oQ pr
Goedemans, 3e pr. G. Vaande*v^"4e^
L. Dorsman, 5e pr. Mietje Homan, eeV
Corrie Pannys, 7e pr. Erna Noord ern*
8e pr. Ida Hengstraten.
Ringsteken en behendigheidsweds
voor luxe automobielen: le pr. N. Sri-.
2e pr. W. Warnaar Jr., 3e pr. J. van
neveïd, 4e pr. B. Philippo, 5e pr. V
Bakker, Ge pr. E. Postma, 7e pr. P. G.
merdam.
Ringsteken
voor vraohtautomobielen: le pr. Th.
Velzen, 2e pr, £P. Nicola, Se pr. Jac.
geveld.
Het muziekcorps der N.Z.H.T.M. zor|
gedurende den geheelen dag voor veel
goede muziek.
Ook het vuurwerk is prachtig geslaa
wat natuurlijk in de eerste plaats aan
schitterend weer is te danken.
In 't algemeen kan worden gecoa
deerd, dat de feesten dit jaar een z
mooi verloop hebben gehad. Er was voi
durend een goede stemming onder het
bliek, en heb programma dat door het
stuur was samengesteld, trok veel belas
stelling, zoowel van de zijde der deeli
mers als van het publiek in het algemi
200 monniken werkten gestadig 23
volle jaren aan den bouw der
kloosterkerk.
Hoeveel tijd en arbeidskrachten men in
die dagen noodig had om een betrekkelijk
klein kerkje te bouwen, blijkt uit het feit,
dat men zoowel voor de abdykerk te Wiri
tewierum als voor de parochiekerk te
Westeremden 23 jaar behoefde. In onzen
tijd zou men dergelijke kerkjes in een half
jaar kant en klaar maken en zou men mis
schien met een tien- of twaalftal arbeiders
het werk voltooien. Volgens een aanteeke-
ning van bovengenoemden Nic. Westen
dorp hebben aan de abdykerk te Aduard
200 monniken 23 volle jaren gewerkt. Men
vergete eohter niet, dat men tegenoordtg
de noodige materialen kant en klaar laat
aanvoeren en haar ter plaatse eenvoudig
pasklaar maakt en in elkaar zet, terwijl
in de 13de eeuw steen voor steen ter
plaatse moest worden gebakken. Men
maakte steenen van allerlei vorm, zooals
de bouwmeester die ter versiering van het
op te trekken muurwerk dacht noodig te
hebben. Er ging dus heel wat tijd voorbij,
voordat men de noodige materialen ter be
schikking had.
Middeleeuwsche muurbeschilde
ringen blootgelegd.
Bij het schoonmaken der gewelven ont
dekte men in den zomer van 1924 schilder
werk in de kerk. Kerkvoogden lieten het,
nadat subsidie van het Rijk en van de
Prov. Archeologische Commissie was ver
kregen, in de maand Sept. van het jaar
1925 blootleggen en restaureeren door Ja
cob Por te De Bjldt. Iu den Groning-
schen Volksalmanak schreef de heer Por
een uitvoerig geillustreerd artikel over het
gevonden schilderwerk. De kerk heeft
twee gewelven en in elk gewelf yond men
twee schilderingen. De oudste dateert van
het jaar 1260. In dat jaar kwam de kerk
die 2 Oct. 1238 verbrand was, gereed en
bij de voltooiing der kerk werd het oud
ste schilderwerk direct op de steenen aan
gebracht. Deze 13de-éenwsche schildering
is goed bewaard gebleven en buitengewoon
mooi. De heer Jacob Por zegt er van in
bovengenoemd artikel:,
Kerkgewelven en versieringsvormen.
Van de gewelven in de kerk te Wes
teremden zijn nog twee overgebleven, het
koor- en het vieringsgewelf. Het koorge
welf is het oudste en bestaat grootendeels
uit turfsteen; het vieringsgewelf is hooger
en is van baksteen gemetseld. Bij het
koorgewelf komen de zes ribben samen in
het middelpunt van het gewelf; in ieder
gewelfvlak is op eenigen afstand van het
middelpunt een driepasvormige verhoo
ging ter halver dikte van de ribbe aan
gebracht, waardoor een regelmatig roset
ontstond. Dit turfsteenen gewelf is direct
bij de voltooiing gepleisterd. Hoewel een
zachte licht- eu schaduwspeling dezer ver
siering liet gewelf verlevendigde, bevre
digde het resultaat niet volkomen; de
middenopeningen waren te groot, en reeds
voor de kalk hard geworden was, heeft
men het middenstuk met kleur versierd.
De versieringsvormen werden met zwart
en rood geteekend, waardoor een lijnen-
ornament ontstond, waarvan de zwarte en
roode lijnen naast of door elkaar loopen;
deze beschildering komt. hierdoor den in
druk van een geweefd doek nabij. Het is
niet de nabootsing van oen weefkunst,
doch een geheel op zichzelf staande tech
niek, met deze overeenkomst, dat da on
derlinge kleurschakeeringen van het lij
nenspel een zelfde gevoelige zachtheid yan
kleur verwekken.
Karakteristiek
nament.
Romaansch Or-
Aan de buitenzijde van dit ornament is
een rondgebogen golvende rand, terwijl
vier van de ribben met loBse bladeren ver
sierd zijn en de beide andere met een
rechtlijnige kleurverdeeling. De zes vakjes
die tusschen den rand en de ribben ont
staan, zijn met gebogen bladmotieven ge
vuld. Het geheel is een zeer karakteris
tiek Romaansch ornament, al heeft het
ook door de vrije manier, waarop de vor
men geteeekend zijn, kenmerken, die van
het Romaansch afwijken. De hoofdvormen
zijn evenwel zuiver Romaansch. Hier is
een zichtbaar bewijs, dat de Romaansche
versieringsvormen geen verstarde vormen
zijn; bij alleen eenvoud van verdeeling en
vorm bezitten zij een grooten rijkdom van
detail.
Het vieringsgewelf is doo? 8 ribben in
8 vakken verdeeld; op eenigen afstand
van het middelpunt eindigen deze ribben
in kapiteelen, welke onderling door halve
cirkelbogen verbonden zijn .Hierin ligt met
een vierpasribbe. Dir gewelf is eerst blank
metselwerk geweest. De gewelfvakken
zijn als vlechtwerk gemetseld; om het an
dere vak heeft de schilder op de kruispun
ten van het vlechtwerk kleine zwarte figu
ren geschilderd. De ïibben waren bepleis
terd en afwisselend gepulychromeerd; de
eene ribbe met roode en witte blokken, en
de andere ribbe met witte biezen. De
versieringsribben van bet middenstuk zijn
afwisselend rood en zwart gepolychro
meerd. In de vierpas is een leliemotief
geschilderd. De kapiteelen en de kleine
hoekjes tusschen de versieringsribben wer
den wit gepleisterd, waardoor iedere kleur
afzonderlijk uitkwam en de vormen duide
lijk bleven.
Het geheel is een groot decoratief
mozaïekwerk.
Met weinige middelen was liier veel
bereikt. Het geheel is een groot decoratief
mozaïekwerk geworden. De kloostermop
pen leenden er zioh uitstekend toe. De
geheele versieringsvorm en de beschilde
ring bleef in de tails van de baksteenen
afhankelijk. Op voortreffelijke wijze is
zoowel de vorm als de kleur tot een de
coratief geheel verwerkt, men begreep zijn
werk, doordat men de materialen kende.
Welk een groot verschil bestaat er tus
schen deze beide gewelven; beide zijn ty-
peerende voorbeelden van eenvoudige ver
sieringskunst, van goede toepassing van
juiste opvatting; het eene schoon door
en het andere schoon zonder detail.
In de 15de eeuw is het vieringsgewelf
overgejileisterd en opnieuw beschilderd.
Van den ouden toestand is bij de restau
ratie niet meer blootgelegd dan noodzake
lijk was, om een goed geheel te verkrijgen.
Daardoor konden om het middenstuk nog
fragmenten van deze laatsten beschilde
ring behouden blijven. Het is een distel-
vormige bladversiering, met verschillende
kelk- en lamoetvormige bloemen, afgewis
seld door meer natuurlijke distelbloemen
en rechte stelen met knoppen. In de tegen
over liggende vakken zijn de groote hoofd
lijnen der versiering en bloemen gelijk
vormig; met houtskool werden de groote
hoofdlijnen voorgeschetst en daarna met
het penseel de detailvormen geteekend.
Hierdoor ontstond het groote verschil dor
vormen," die nog te meer uitkomen door
de eenigszins slordige uitvoering. Veel
beter is de kleurverdeeling; door de bla
deren afwisselend groen en grijs te maken
en de bloemen geel, bleef het geheel zacht
ya-n klem.
Ontdekte figurale beschildering)
Beneden op dit gewelf, boven de
raalbogen, zijn nog figurale bescl
ringen. Boven den koorboog was de
het paradijs afgebeeld: Van Adam is
het borstbeeld over. Aan de zuidzijde
men Johannes de Dooper en den H. I
rentius. Johannes de Dooper is gekleed
een dierenhuid; voor zijn voeten bevi
zich de kop en achter hem de staart
het dier. In de linkerhand houdt hij
boek, waarop een lam ligt en een k
rechtop staat. Laurentius heeft in
rechterhand een rooster als zinnebeeld
zijn verbranding (258 n. Chr.) en in de
kerhand vermoedelijk een lantaarn,
draagt een witte monnikspij. Van het
gezicht zou men kunnen zeggen, dat
impressionistisch geschilderd
penseelstreken 'voor den omtrekvorm
het gelaat en enkel kleine toetsen voo
oogen, neus en mond waren voldoende
een zachte gelaatsuitdrukking te vei
gen.
Het was niet de bekwaamheid van
schilder maar de wilskracht, die hen
vrijheid gaf deze figuren te schilde
Beter is aan de noordzijde de engel
toekond, die aan de H. Barbara een b
roikt. Deze beide figuren en inzondeil
de engel zijn veel beter van teekeninl
omtreksvorm. De grijze figuren k«
door het over de schouders hangende
kere haar en den nimbus duidelijke'
