Gem. Berichten.
Geertrui. Om dit. te hegrijpen, moet men
weten, dat dit eeuwenoude klooster, het
welk misschien wel dateert uit de XlIIe
eeuw en waarvan ik al een paar keeren
gezegd heb, dat daar de dames-deelneem
sters gehuisvest waren, in 1797 tijdens de
Fransche Revolutie voor een groot deel
verwoest en sindsdien bijna onbewoond ge
bleven is. Een klein gedeelte wordt be
woond door een gering aantal kloosterzus
ters, maar het overige gedeelte, dat nog
zeer groot mag heeten, staat leeg, is een
bestudeering overwaard en wettigde alles
zins een „wandelvoordracht". Het nog bij
na gave en ongeschonden kloosterpand met
den stillen rijkbegroeiden binnentuin ligt
daar zóó idyllisch, zóó weltfremd, zoó
droomverloren, dat het een zoet genoegen
was, daar doorheen te mogen dwalen met
de mijmering, of met dit klooster niet op
nieuw vele godzoekende zielen gelukkig
konden gemaakt worden. Door deze gangen
hangt een nostalgie naar het schoon ver
leden, die weeklagend roept om den recht-
matigen bezitter. Naast dit klooster staat
de abdij thans parochiekerk van Sint
Geertrui, die gelukkig nog m gebruik is en
waarin wonderschoone 6talles te beschou
wen zijn.
Deze mooie tweede congresdag eindigde
na een genoeglijk avondmaal en een pret-
tigen avondkout door den tuin van de
abdij met de Completen het liturgisch
avondgebed bij uitnemendheid.
Wat zijn de gezongen Completen toch
altijd mooi! Behoorden de avonden, waar
op wij vroeger op Hageveld de Completen
zongen, niet tot de schoonste van het
heele jaar?
Zoo ook hier. Die schuldbekentenis' voor
op, die psalmen, dat Canticum van Si
meon, dat Salve Regina, hoe schoon, hoe
stilmakend hoe vrede-ademend is dat alle
maal! Met den zegen van Vader Abt, die
onmiddellijk na de Completen gegeven
wordt, gingen wij stadwaarts. Een mooie
zomeravond was over heel Loven gedaald,
maar bij het neerstijgen van den Keizers
berg was het ons* toch, als zeiden wij vaar
wel een geluk, waartegenover de wereld
weinig bieden kan. En we spraken het de
Apostelen na: Het was ons goed vandaag,
daar ginds te zijn.
H. 'A'. ULLEMAN, pr.
DE ONTVLUCHTING UIT DE
GEVANGENIS TE SCHEVENINGEN.
Een der ontsnapten gearresteerd.
Hoe de ontsnapping
geschiedde.
Een der vier uit de Bijzondere Strafge
vangenis te Scheveningen uitgebroken ge
vangenen, de Belg J. Gendens, is gisteren
avond te Voorschoten gearresteerd.
Omstreeks 6 uur ontdekte de landbou
wer v. d. K„ wonende aan den Leidschen
weg te Voorschoten tusschen de Vink en
de zilverfabriek, dat een onbekend per
soon in zijn hooiberg was. Hij was gekleed
in een bruine broek en kiel. Aangezien
deze niet een van de gewone bekende
zwervers was, liet hij oogenblikkelijk de
politie waarschuwen en zond per fiets
een jongen naar den chef-gemeenteveld-
wachter v. d. Meer, die in het Vernèdepark
.woont. Deze vermoedde dadelijk, dat het
een van de ontsnapte gevangenen was éh
verzocht den jongen even door te rijden
naar zijn veldwachter Hilgersen, die aan
het andere eind van het dorp woont en
dezen mede te deelen, dat hij zoo gauw
mogelijk naar de richting Leiden moest
rijden. Beide veldwachters begaven zich
toen per rijwiel naar de boerderij van v.
d. K. Op weg daarheen kwam deze hen
reeds tegemoet en deelde den veldwach
ters mede, dat de man plotseling de vlucht
genomen had, den Leidschen straatweg
over, vervolgens over eenige slooten was
gesprongen en zich thans in de Boschhui-
zerpolder bevond.
De chef-veldwachter telefoneerde toen
naar de Leidsche politie en de maréchaus-
sée te Wassenaar, stelde hen van zijn ver
moeden in kennis en verzocht om assisten
tie en langs de spoorlijn naar Voorschoten
te komen. Hij zelf en de andere veldwach
ter hielden toen een wakend oog op den
vluchteling, dien zij uit de verte in de
gaten hielden.
Toen na tien minuten de chef-veldwach
ter bemerkte, dat politie en marechaussee
langs de spoorlijn waren aangekomen, vond
hij het oogenblik gekomen om den Bosch-
huizerpolder in te gaan, teneinde te trach
ten zich van den vluchteling meester te
maken.
De veldwachter Hilgersen bleef op den
straatweg, teneinde zoodoende te beletten,
dat de ontsnapte gevangene daarlangs zou
kunnen ontvluchten.
Toen de chef-veldwachter zich overtuigd
had, dat het breede terrein voldoende was
afgezet, had hij ook tevens de zekerheid,
dat ontkomen niet meer mogelijk was, om
dat dit alleen kon geschieden over een vrij
breed water, de Boschhuizerwetering.
Hij zag daar aan den kant den vluchte
ling verborgen in het riet. Op korten af
stand van hem gekomen, haalde hij zijn
revolver voor den dag, sommeerde hem op
te staan en zijn zakken leeg te halen, waar
aan onmiddellijk werd voldaan. Slechts 'n
paar ansichtkaarten en eenig scheergereed
schap kwamen voor den dag.
Inmiddels waren ook de veldwachter
Hilgersen en eenige burgers nader geko
men, om zoo noodig assistentie te verlee-
nen.
Gevraagd wie hij was, zeide hij dadelijk
te zijn Jo Gendens en uit de gevangenis te
zijn ontsnapt. Hij voegde eraan toe, dat hij
zonder verzet zou meegaan en verzocht
niet te worden geboeid.
De politie voldeed hieraan.
Op den Straatweg gekomen, trof men
daar een particuliere auto aan van den
heer Slager uit Breda, aan wien werd ver
zocht zijn auto voor het overbrengen, van
den arrestant beschikbaar te willen stel-
len, waaraan deze dadelijk voldeed.
Op het politiebureau te Voorschoten aan
gekomen, bleek, dat de gevangouo uitge
put was van honger. Wel had hij nog brood
uit de gevangenis meegenomen, doch gis
teren was hij zo.ider eten geweest.
Nadat hem brood en melk was verschaft
en hij een sigaartje had opgestoken, kwam
hij weer op zijn gemak. Inmiddels was van
Voorschoten uit de commissaris van poli
tie van de afd. C. te 's-Gravenhage, de
heer Kramers, gewaarschuwd, die ongeveer
een uur later den gearresteerde met den
politieauto uit Den Haag liet afhalen en
naar Scheveningen liet overbrengen.
Op het politiebureau te Voorschoten
heeft G. nog verschillende bijzonderheden
meegedeeld over do ontvluchting. Hij ver-
klaardej dat de tralies op vier plaatsen
waren doorgezaagd en dat hij eigenlijk in
de cel had moeten achterblijven. Zijn me
de-gevangenen zijn vermoedelijk van bui
ten geholpen aan kleeron en geld. Hij was
zonder geld en kleeren en had gehoopt
door hen te worden geholpen. Dit is niet
gebeurd, want reeds kort nadat ze uit cTe
gevangenis ontsnapt waren, is hij zijn
medegevangenen kwijt geraakt. Nadat de
tralies waren doorgezaagd zijn ze boven
naar het dak geklommen en met behulp
van vier aan elkaar geknoopte lakens heb
ben ze zich naar beneden laten zakken op
een lageren muur van ongeveer 6 meter
hoogte. Daarvandaan hebben ze zich laten
afzakken en zijn toen buiten de gevange
nis gekomen. Dit was, zeide hij, een zeer
moeilijke onderneming.
Nadat hij zijn makkers was kwijt ge
raakt, is hij den geheelen nacht in de dui
nen blijven rondzwerven en heeft hij zich
overdag in de bosschen verscholen, waar
hij veel van de stortregens te verduren
heeft gehad.
"Woensdagavond, toen de duisternis was
gevallen, heeft hij zijn tocht voortgezet en
is toen op den straatweg terecht gekomen.
Hij wilde zich naar België begeven. Hij
zag echter, dat hij den verkeerden weg
was ingeslagen naar Haarlem en is toen
teruggegaan. Ter hoogte van de woning
van den landbouwer v. d. K. gekomen, kon
hij door vermoeienis niet verder en heeft
daar een schuilplaats gezocht in den hooi
berg. Daar heeft hij zich gisteren den ge
heelen dag schuil gehouden met de bedoe
ling, als het weer donker was geworden,
de richting naar Delft op te gaan.
Het resultaat der geluidproeven.
In aansluiting aan het reeds medege
deelde vernemen wij dat de geluid- en
zaagproeven hebben uitgemaakt, dat ge
bruik is gemaakt van een goede qualiteit
ijzerzaag, die in iederen ijzerhandel voor
een paar kwartjes te koop is. Dit zaagje
is buigzaam, en kan zeer makkelijk bin
nengesmokkeld worden, evenals de span
boog. Men kan de zaag ook zonder boog
gebruiken, maar dan gaat het werk niet
zoo snel.
Het doorzagen der stangen bleek het
werk van een oogenblik. Binnen een kwar
tier was er Woensdag meer gedaan dan bij
de ontvluchting. Wanneer echter met
kracht wordt gezaagd, is het geluid tot op
grooten afstand hoorbaar. Yan de geluid
dempende werking van vet moet men zich
niet een te groote voorstelling maken.
Men moet evenwel niet vergeten dat het
stormweer van Dinsdag een grooten in
vloed moet hebben gehad op de hoor
baarheid.
Een tweede mogelijkheid is dat het
plan reeds lang te voren gemaakt was
en dat er bij tusschenpoozen een paar
streken zijn gedaan, zoodat de staven al
vernield waren, en men op een storm-
achtigen avond heeft gewacht om uit te
breken. Het vermoeden bestaat voorts
dat buiten iemand klaar stond die hun
aan kleeren en geld heeft geholpen, ter
wijl bij de politie de meening veld wint,
dat een der bewakers betrokken moet
zijn bij het gebeurde.
Het onderzoek strekt zich in deze rich
ting uit en is nog in vollen gang. Uit de
controleklokken blijkt, dat de ronden ieder
kwartier gedaan zijn; de 15 minuten die
er tusschen elk bezoek van den bewaker
verloopen, zijn voldoende gebleken voor
de ontsnapping.
Het is te verwachten dat maatregelen
zullen worden beraamd om dergelijke ont
snappingen in het vervolg te beletten.
Het komt ons voor, dat de inrichting van
het gebouw ze echter gemakkelijk maakt.
Is men eenmaal op het dak, dan kan men
zonder al te veel moeite afdalen tot 4 Me
ter hoogte. Men heeft eraan gedacht om
den muur te voorzien van glasscherven of
prikeldraad. Iemand heeft zelfs de mo
gelijkheid geopperd van electrische dra
den, maar dat vindt men te veel oorlogs
maatregel. Ook een gracht zou niet hel
pen. Uit het oude Huis van Bewaring
trachtte men wel door een riool naar bui
ten te komen!
Ook zou wellicht doeltreffende zijn het
patrouilleeren van gewapende militairen
langs den buitenmuur zooals vroeger ge
daan werd, en speciaal op nachten, die
voor uitbrekers zoo gunstig zijn door
slecht weer. Ten slotte zou er geregelde
controle moeten geoefend of alle staven
steeds intact zijn. Indien dit cp bepaalde
tijden werd nagegaan, zou een systems
tisch werken, zooals nu mischien heeft
onmogelijk zijn geweest.
ONGELUKKEN.
DE ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Een auto door den trein gegrepen en
vernield.
Omstreeks kwart voor vier, gisterenmid
dag, kwam een two-seater den Zwarten
weg nabij Aalsmeer afrijden. De auto
werd bestuurd door den loondorscher K.
Lausen uit Haarlemmermeer. Hij wilde
dt_ overweg, welke onbewaakt is, overste
ken, doch bemerkte te laat den trein, die
omstreeks 15 uur 25 uit de richting Uit
hoorn aldaar moet passeeren. De auto werd
gegrepen en tegen een seinpaal geslingerd.
Het voorste gedeelte van den wagen werd
vernield en L. kwam er wonder boven
wonder zonder eenig letsel vanaf.
BEDOLVEN ONDER ZAND.
De lijkjes der twee te Schiermonnikoog
vermiste jongens gevonden.
De twee zoontjes van schipper J. Teerd-
stra te Schiermonnikoog, die, zooals wij
gisteren meldden, sedert Woensdag ver
mist werden, zijn dood in een zandkuil ge
vonden. Blijkbaar hadden zij een diepen
kuil in het duin gegraven en zijn zij zoo
bedolven.
De „Tel." meldt nader:
Woensdagmiddag om 2 uur waren de
jongens van huis geaan en niet meer terug-
gebeerd. Wel was de hond, die hun verge
zeld had, thuisgekomen, zoodat reeds- aan
stonds vermoed werd dat de kinderen een
ongeluk gekregen hadden. Vrijwel de ge-
heele bevolking van het eiland trok er
's avonds en 's nachts op uit om hen te
zoeken. Men slaagde er evenwel niet in de
jongens te vinden. Nadat ook den gehee
len nacht van Woensdag op Donderdag nog
gezocht was zonder resultaat, besloot de
burgemeester telefonisch een politiehond
van den vasten wal te laten komen.
Gistermiddag echter trokken twee leer
aren van de Zeevaartschool er nogmaals op
uit. Zij beklommen het Witduin en ontdek
ten daar een gat, dat klaarblijkelijk nog
voor kort was gegraven. Met een stok stiet-
ten zij op een hard voorwerp, dat bij nader
onderzoek 'n klompje bleek te zijn. Spoe
dig nu kwam ook een voetje bloot. Men
deed de vreeselijke ontdekking dat de klei
ne hier hun graf hadden gevonden. In te
genwoordigheid van politie en geneeshee-
ren werden de beide lijkjes daarop opge
graven. Vastgesteld werd dat de kinderen
door verstikking gestorven waren. Vermoe
delijk zijn zij bij het spelen onder het zand
bedolven geraakt. De verslagenheid op het
eiland^ is algemeen. De kinderen waren 8
en 10 jaar oud.
Door den bliksem gedood.
Gistermorgen is de 20-jarige De Vries
aan de Witinarsumervaart onder Bolsward
waar hij in een hok voor het onweer een
schuilplaats- had gezocht, door den bliksem
Tragisch ongeval.
Woensdagavond is te Eindhoven in de
St. Jorisstraat een tragisch geval voorge
komen. De ongeveer 55-jarige A. van
Gent zou deelnemen aan het Rozenkrans
gebed voor de zielerust van zijn overleden
zuster, die gisteren zou begraven worden.
Voor het gebed begon wilde hij het lijk
van zijn zuster nog eenmaal zien. Nauwe
lijks was de kist geopend of de man, die
zeer gezond van huis was gegaan, zeeg in
een en was kort daarna overleden.
Plotseling sterfgeval. g
Te Waalwijk is plotseling aan bloeduit
storting overleden mej. v. d. W., een moe
der yan een zestal jeugdige kinderen.
Aan bloedvergiftiging overleden.
De Duitecher H. te Hoensbroek is het
slachtoffer van een kwakzalversmiddel ge
worden. Daar hij zich bij het scheren vaak
de huid openkrabbe, had hij in Duitsch-
land een watertje gekocht, dat de eigen
schap van desinfectie zou bezitten. Hij
heeft zich daarmee na het scheren inge
spoten, met het gevolg, dat na eenige uren
zijn gelaat opzwol en sporen van bloedver
giftiging vertoonde. Een ontboden genees
heer constateerde inderdaad, dat het prae-
paraat vergiftigde bestanddeelen bevatte.
H. it' aan de gevolgen der bloedvergiftiging
overleden.
Tegen een rijwiel geloopen.
Woensdagavond is op de Hooftskade te
's-Gravenhage een 84-jarige doove man te
gen een transportrijwiel aangeloopen. De
oude man bekwam verschillende ernstige
kwetsuren en werd in zorgwekkenden toe
stand naar het ziekenhuis overgebracht.
Moedige redding.
Aan het strand te Kijkduin, onder de ge
meente Terheide, geraakte Woensdagmid
dag de 20-jarige N. uit Botterdam bij het
zwemmen in zee in de strooming en werd
onverbiddelijk, ondanks zijn uiterste pogin
gen om naar het strand té komen, mede in
zee gesleurd. De heer P. Remmert, amb
tenaar aan het post- en telegraafkantoor
te Loosduinen, die juist met zijn echtge-
noote op een der golfbrekers stond, zag het
gevaar, waarin zich de jongeman bevond.
De heer R ontkleedde zich snel en begaf
zich in zee. De heer R., een uitstekend
zwemmer, was spoedig den drenkeling ge
naderd die intusschen een 150 meter in
zee was gedreven. OmJiem aan het strand
te brengen ging echter niet dadelijk zoo
gemakkelijk, daar hij zich aan zijn redder
vastklemde en deze zich eerst vrij moest
maken, om hem daarna met een kunstgreep
vast te grijpen, waarna de moedige redder
het genoegen smaakte de zee haar prooi
te ontnemen en den drenkeling behouden
aan het strand te brengen.
BRANDEN.
Boerderij afgebrand.
Woensdagavond is brand ontstaan in de
kapitale boerderij van den heer Chr. Haa-
nen, te Weert. Een stier, twee vaarzen en
6en vijftal varkens, kwamen in de vlam
men om. Het huis bleef gespaard; de gc-
heele schuur met den daarin geborgen
oogst, landbouwmachinerieën, en akkerge
reedschap, werd een prooi der vlammen.
De brandweer kon geen dienst doen, we
gens gebrek aan water. De verbrande goe
deren zijn gedeeltelijk verzekerd. De oor
zaak is onbekend.
Werkplaats uitgebrand.
Gistermiddag te ongeveer 1 uur brak
brand uit in de reparatie-werkplaats van
lederwaren en autobekleederij van de fa.
Gebr. v. Eeden, aan de Arnhemschestraat
te Amersfoort.
Het geheele perceel met. inhoud brandde
uit. Het aangrenzend perceel, de repara-
tiewcrkplaaty van den piano- en orgelhan-
del R. v. d. Burg kreeg zeer veel water
schade. Een vleugel en twee orgels zijn to
taal yeinieJd; De oorzaak is onbekend.
Een café verbrand.
Door onbekende oorzaak is gistermorgen
het café Halfweg, gelegen aan den rijks
straatweg te Heemskerk, geheel uitge
brand. De brandweer wist het aangren
zende woonhuis van de gebroeders Been-
jes te behouden. De schade wordt door
verzekering gedekt.
Diefstal van een beurs met geld.
Woensdag ging de 70-jarige kantoorloo-
per, P. J. v. d. H., voor de firma B. en
Zoon van den Schiedamsche Dijk te Rot
terdam op het vrachtgoederenkantoor van
het Station D. P. geld betalen. Hij moest
ruim 100 gulden terug ontvangen en be
merkte, toen hij het geld natelde, dat hij
een dubbeltje te weinig had ontvangen.
Daarom ging hij naar het loket terug en
legde zijn beurs even naast zich. Toen hij
het ding weer wilde opnemen, bleek het
verdwenen.
De politie werd gewaarschuwd. Deze,
wetende dat er voornamelijk loopjongens
op dit kantoor komen, zond eenige recher
cheurs naar verschillende kantoren, waar
voor deze jongens werkzaam zijn.
Bij het kantoor van een firma in de W.
van Haemstedestraat werd de 16-jarige T.
A. B. aangehouden. De jongen ontkende
iets van den diefstal af te weten, doch
bleek bij fouilleering de bewuste beurs bij
zich te hebben, al het geld zat er nog in,
behalve oen dubbeltje, dat de knaap aan
een vriendje had cadeau gegeven.
De Inbeslag genomen woningen te
Apeldoorn.
De beide woningcomplexen, van de wo
ningbouwvereniging „Beter Wonen" te
Apeldoorn, het eerste nabij den Oud-Beek-
bergerweg in bod staande op 581.700 en
het tweede aan den Asselschenweg gelegen;
in bod staande op 490.500 zijn in de
tweede veiling verkocht (199 woningen)
voor 637.000 en (94 woningen) voor
618.500 te zamen 1.255.500 aan de
bouwvereniging „De Goede Woning".
Smokkelen van koffie.
Dinsdagnacht stieten Duitsche beambteTï
onder Kohlberg, een gehucht vlak aan
Kerkrade gelegne, op een uit mannen en
vrouwen bestaande smokkelaarsbende. De
beambten, achtervolgden de vluchtende
smokkelaars en konden een vrouw achter
halen, die een groote hoeveelheid koffie
bij zich droeg. Een der smokkelaars had
do koffie tijdens de vlucht weggeworpen.
In het geheel werd op 42 K.G. beslag ge
legd.
Met een mes gestoken.
In een café aan de Vrohenstraat te
IJmuiden heeft zekere J. de R. in be
schonken toestand den Dastelein met een
mes in de hartstreek gestoken. De wond
was gelukkig niet ernstig, want de getrof-
feenn kon nog zelf bij de politie aangifte
doen. De dader is gearresteerd. De R- had
het mes, waarmede hij den kastelein stak
juist van de justitie terugontvangen, die
het als bewijsmateriaal in een andere zaak
tegen de R. onder zich had.
Aangename verhoudingen!
In den gemeenteraad van Schaesberg
(Limburg) gaat het den laatsten tijd alles
behalve stichtend toe. De vorige zitting
had het raadslid Lommen zich tegenover
den burgemeester, den voorzitter, zeer on
vriendelijk uitgelaten en dezen o.m. ver
gast op de spreuk: „Van oorlog, pest en
den burgemeester van Schaesberg, verlos
pns, Heer!"
De burgemeester kwam in de zitting vaü
gisteren met een lang betoog op de speech
van den heer Lommen terug en lang niet
malsch. Hij beschuldigde het raadslid van
verdraaiing en verkrachting der waarheid
en noemde hem een man met communisti
sche allures, een bekenden pamfletschrij
ver en laag sujet. Als een marskramer, al
dus de voorziter, loopt die man langs de
deuren, nu eens hier dan eens daar, zijn
diensten als' raadslid voor het particulier
belang aanbiedend, zonder het besef te
hebben, dat hij daarmede zijn onbedui
dendheid voor het algemeen belang ten
duidelijkste aantoont. Ook zeide spreker
nog buiten een eventueel antwoord op het
houden en nog te leveren betoog van den
heer Lommen, krijgt die man van heden af
op zijn vragen en gezegden in den raad
van mij als voorzitter nooit meer een ant
woord.
En de burgemeester hield woord ook. Tn
den loop van de zitting van gisteren stelde
de heer Lommen verschillende vragen,
welke echter door den voorzitter totaal
genegeerd werden.
Op het betoog van den voorzitter beloof
de de heer Lommen de volgende zitting te
zullen antwoorden.
Drie jaar in een brievenbus.
Een inwoner van Helmond, de heer P. J.
ontving dezer dagen een briefkaart terug,
welke hij in Mei 1925 in een brievenbus
had gestopt. Bij onderzoek bleek, dat deze
briefkaart meer dan drie jaren in eene
brievenbus achter een fctuk metaal heeft
vastgezeten en door geen enkele postbode
bij de lichtingen is opgemerkt. Bij gelegen
heid, dat de brievenbus werd gerepareerd,
werd de kaart ontdekt.
Met een „Niet bezorgd" is zij aan den
afzender geretourneerd.
Financiën en Oeconomie.
5 pCt, Obligatieleening.
Op Dinsdag 21 Augustus 1928 is openge
steld de inschrijving op de 5 pet. Ie Hypo
thecaire 15-jarige Obligatieleening groot
1.000.000.ten laste van de Yereeniging
der Broeders van Liefde te Venray en
Stratum (Gem. Eindhoven), (in stukken van
1000.500.en 100.tot den koers
van 100 pet. bij de Nederlandsche Land-
bouwbank te Am^erdam, Lentjes en Droe-
DE NIEUWE DUITSCHE
HANDELSVLOOT.
Twee nieuwe groote stoomschepen
Onder groote belangstelling zijn 0p
en 16 Augustus j.l. de „Europa" en
„Bremen", die thans de grootste tche
der Duitsche handelsvloot zijn, van st
geloopen. Het is wel een ongekende
beurtenis in de geschiedenis van het
reldverkeer, dat in twee dagen tijds, t
voor rekening van een zelfde ondernen
gebouwde groote schepen, te water wer
gelaten. Elk der beide schepen n
46.000 ton. Zij bieden elk plaats voor j
personen. In de Lente van 1929 zullen
van Bremen uit hun eerste reis naar
Vereenigde Staten ondernemen.
Om de beteekenis van deze gebeur^
juist te beoordeelen, diene men er reken]
mee te houden, dat Duitschland door]
Verdrag van Versailles vrijwel zijn gehe
vloot heeft verloren. Thans, tien jaar
de onderteekening van dit verdrag,
kleedt Duitschland met een totaal vaal
millioen bruto Reg. tonnen de
plaats in de wereldscheepvaart. De
sche vloot bedraagt weer 70 pet. van
fcterkte in 1914. Duitschland staat
vóór Italië en Frankrijk, maar achter]
geland (20 millioen ton), de Vereeq
Staten (14.5 millioen ton) en Japan (i
lioen ton). Terwijl zich voor rekeninjl
Engeland op 30 Juni j.l. schepen voq
totaal van 1.2 millioen ton in bouw ji
den, lagen op hetzelfde tijdstip 87 so(
met een totaal van 407.000 ton voor
sche rekening op stapel. Bij den bom
nieuwe schepen bekleedt Duitschland
tweede plaats vóór Nederland (173.000
Italië (154.000 ton), Frankrijk (125.000
Rusland (115.000 ton), Japan (111.000
Zweden (101.000 ton) enz.
Dr. Schurman, de Ambassadeur der-.,
eenigde Staten te Berlijn, die te Ham
op de scheepswerf van Blohm en Vos
dooprede van de „Europa" hield, brac!
deze rede hulde aan de Duitsche ret
en meende een nieuw tijdperk in de ont
keling der Duitsche scheepvaart te ar
voorspellen. Toen den volgenden da?
Bremen, op de scheepswerf der „Dt.
mag", de „Bremen" te water werd ge'ii
herinnerde Rijkspresident von Hinden
er aan, dat, net zeventig jaar geleden,
eerste voor het transatlantische ver
bestemde schip van den „Norddeut
Lloyd" te Bremen van stapel was gek
en toen eveneens met den naam der
was gedoopt. Zoowel te Hamburg j!
Bremen woonde een enorme menigtt
plechtigheid bij en beide malen wal
een indrukwekkend schouwspel, toenc
het gejubel der duizenden toeschouwer
reusachtige schepen in het water giet
Dat het te water laten van der?
Oceaanreuzen niet zonder gevaar ii
men inzien, als men weet, dat zoo?:
„Bremen" als de „Europa" toen 25
stapel liepen, meer dan 32 inillioeti
gram wogen. Steeds bestaat de mof
heid, dat het schip doorbreekt, sidJ.
een© kelffc ""Ji jp kot.jsr/df
Aiioa ging center naar wenoc^
hun enorme gewicht liepen b^cchepj
zonder het minste bezwaar van^^
weldige hoeveelheden metaal zij,^},
bouw der beide schepen noodig^
zoo, bij voorbeeld, alleen 50 millm'
staal. Om deze hoeveelheden te traiv
teeren waren 3330 spoorwegwagons n&
Voor elk der beide schepen zijn bijns
millioen klinknagels besteed, om de
platen aan elkaar te klinken. Elk
krijgt vier schroeven, die elk 17.00C
zullen wegen.
Op elk der beide schepen zullen,
gezegd, 3200 personen, met inbegrip
bemanning, kunnen worden onderge
Om de bevolking van deze drijvend
den tijdens den tocht over den Occ
voeden, zullen, voor elk schip en vo
reis, 98.500 pond vleesch, 4300 pond
en 44.000 pond meel aan boord wok
nomen. Met dit meel zal aan boord t
trische ovens brood worden gebakt
„Bremen" en de „Europa" zullen
van Bremen naar New York in 6
afleggen, of in één dag minder, da-
voor de reis noodig zijn. Elk schip 1
klassen hebben en wel een eerste i
tweede klas, een derde kajuit voor
ten en een derde klas voor emit
Voor de veiligheid is zooveel moge-
zorgd. Beide schepen hebben dubb
dems en waterdichte schotten, zoo
zullen kunnen blijven drijven, zelf'
door beschadiging van den buit
eenige afdeelingen onder water
loopen. Alle reddingsbooten zijn fi:
tors voorzien en hebben zooveel pi"
zij in geval van nood, alle passi
ook de bemanning aan boord
men. Vier dezer reddingsbooten
zien van draadlooze telegraphie.
een nieuw systeem kunnen alle
booten in een minimum van tijd
worden gelaten.
De beide schepen worden zoo
mogelijk ingericht. Bekende Duit
chitecten en kunstenaars zooals
F. A. Breuhaus (Dusseldorp), Pi
Paul (Berlijn), Dr. Rudolf
Schroder (Bremen), Dr. ir. Paal
(Bremen), zullen aan deze inric
medewerking verleenen. Elk schi]
over een groot zonnedek, waai
hartelust aan sport zal kunnen
daan. Bovendien bevindt zich
boord van de „Bremen" als van
pa" een groot zwembad. Iets nieB,f
restaurant, waarin de passagiert
carte" zullen kunnen eten. In alle
der beide schepen wordt alleen of
sche kachels gekookt, waardoor
een maximum aan reinheid wordt
H
ge
da
ka
hij
be:
gei
wa
tak
Eui
aan
zett
ben
in d
Daai
dus
land
ande
"woor
roetc
ontm
als
tners
niet
in <ii
mens
Jiciiti
Gelo<
Eu h
»eg 1
aan 2
schier.
en vr
maar
dien
saerts te 's-Hertogenbosch en ac
toren. ^ICJJ
De storting op de toegewezen
wisseling der voor conversie <j J9 aj
4 pet. en 5 pot, obligaties met vtf zijn
van rente zal plaats hebben op! p_ j
3 September 1928, ten kantore vaJV
ving tegen afgifte der toegewezen! Werj
ties. onopgc
Prospectussen en inschrijvm^f mar, di
zijn bij de bovengenoemde kan van de
krijgbaar. juis
