BUITENLAND.
BINNENLAND.
Land enTuinbouw
Rechtzaken.
19e Jaargang.
ZATERDAG 28 JULI 1928
No. 5936
O» ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl) vooruitbetaling
Voor Lelden 10 cent per week 12.50 per kwartaaL
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal.
Franco per poet 12.95 por kwartaal.
Het Geïllustreerd ZondagBblad ti voor de Abonné'a ver-
krijgbaar tegen betaling van 50 ctf per kwartaal, bij voor
uitbetaling. A&onderiyke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct._
0!t blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. 1)
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT I ^7
Gewone advertontlén 30 cent por regd^
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
a dubbele van het tarief berekend.
Kléin© adverientiên, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen warden aangeboden Of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
Dit nummer bestaat uit vier
bladen waaronder het
Geïllustreerd Zondagsblad.
V Scheeve voorstelling.
In een artikel getiteld „Werkgeversmen
taliteit" schrijft „Het Volk":
Eon der kenmerkende eigenschap
pen der bezittende klase is haar ein
deloos verzet tegen ieder streven tot
verheffing der arbeiders.
De meest primitieve poging, door de
arbeidersbeweging ondernomen, zelfs
tob verzachting der wreedste uitwas
sen van het kapitalisme, heeft altijd
scherpste tegenkanting ontmoet.
Of heb ging om de bescherming van
het kind, den volwassen arbeider, dan
wel om de zorg van de ouden van da
gen, haar parool is altijd „verzet tot
het uiterste" geweest.
Gelukkig is in dit citaat heel veel o n-
waarheid.
Ware het juist, dan lag daar niet alleen
voor ons het feit maar ook de noodzake
lijkheid van den klassenstrijd
D e bezittende klasse is niet, zooals
„Het Volk" haar nu weer kenmerkt.
Mag ook niet zoo z ij 11, in zoover «ij
die bezitten zich naar waarheid Christen
\villen lreeten.
„Een der kenmerkende eigenschappen"
of beter gezegdd e kenmerkende eigen
schap van den Christen is zijn liefde,
zijn waarachtige, meelevende en meevoe
lende, zich verloochende en opofferende
liefde voor den evenmensch.
Een feit is het, dat duizenden en dui
zenden. in ons land b.v., die „Het Volk"
rekent onder de bezittende klasse, of al
thans onder de aanhangers daarvan, meer
••—heel véél meerhebben gedaan
voor de arbeiders, en meer voor de maat
schappelijk hulp en steun behoevenuen,
dan de S. D. A. P. in heel haar bestaan.
Natuurlijk ontkennen wij geenszins,
dat er onder de bezittende klasse zijn, zoo
als „Heb Volk" schetst. En dat er nog
heel wat zijn. En dat er helaas ook
zijn, die daarop gelijken, en zich toch
Christen en Katholiek noemen en zóó de
zen naam onteeren en bezoedelen.
Maar wij herhalen het algemeen
heden ten opzichte van de „bezittende
klasse'" als „Het Volk" nu wéér pro
pageert, zijn onwaar, en dus onwaar
dige, afkeuringswaardige propaganda.
V Ideaal en werkelijkheid
Vanmiddag heeft oud-Minister De Visser
de eigenlijke Olympische spelen met
ëen „wijdingswoord" geopend.
De oud-Minister wees er op, dat de
Olympische Spelen eertijds een mooi werk
waren en dat de herhaling daarvan dit
ook is. En, idealistisch de feiten beziende,
ging hij verder:
„In het teeken van onkreukbare eerlijk
heid en goede trouw zal dan de kamp
staan. De fijnheid van 't spel zal alle grof
heden bannen. Voor de autoriteit, van de
vaste regels en van hen, die ze met streng
heid toepassen, zal gaarne worden gebo
gen. En elke strijder zal er van doordron
gen zijn, dat den overwinnaar slechts dan
persoonlijke en nationale eer ten deel valt,
wanneer de zege bevochten werd met een
blank wapen in een reine hand. Ook hier
moet, gelijk op elk ander gebied, de schoon
heid van het ideaal eerst het binnenste
zuiveren, zal er naar buiten een schoone
daad kunnen worden volbracht. Vooral bij
de Olympische Spelen komt het op de
mens sana (gezonde geest) in corpore sano
(gezond lichaam) aan".
De heer De Visser ziet de sport, zooals
zij kan zijn niet altijd is, ook niet tij
dens de Olympische Spelen
„Hoe meer de geest des menschen het
Hoogste zoekt, des te vuriger zal hij wen-
schen zijn lichaam in harmonie te brengen
met dit geestesleven."
Aldus dr de Visser.
Maar dan moet ook de sport, de
lichaamscultuur zóó worden beoefent, dat
met het Hoogste steeds positief, beslist
wordt rekening gehouden, dat daarop
steeds nadrukkelijk de aandacht en het
streven gericht is
Ideaal van de sport, zooals dr. de Vis
ser het ziet, en werkelijkheid staan, helaas,
nog al eens al te ver van elkaar af.
ANTI-OORLOGSVERDRAG
De onderteekening.
Zal Spanje mee teeke
n?
Zooals gisteren reeds gemeld, heeft ook
Spanje te kennen gegeven, dat het door
Primo de Rivera vertegenwoordigd zal zijn
bij de onderteekening van het anti-oorlogs
verdrag te Parijs. Nu was oorspronkelijk
het plan om het verdrag alleen te doen on
derteekenen door de categorie der vroege
re oorlogvoerende groote mogendheden en
verder door de onderteekenaren van het
verdrag van Locarno. De overige staten
zullen later kunnen toetreden. Nu maakt
men er bezwaar tegen, dat Spanje, welk
land tot geen der mogendheden behoort,
die uitgenoodigd zijn om als eersten het
verdrag te onderteekenen, toch aanspraak
maakt om tegelijk met de andere groote
mogendheden tot het verdrag toe te tre
den. Als men n.l. Spanje uitnoodigt, zou
den andere neutrale landen als Neder
land, de Skanclinavisohe landen en Zwit
serland vinden dat men niet genoeg égards
te hunnen opzichte in acht neemt.
Gewichtige besprekingen,
aanstaande?
De „New York Herald" meent op grond
van inlichtingen uit diplomatieke kringen
te mogen meedeelen. dat bij gelegenheid
van de bijeenkomst der ministers van buï-
tenlandsche zaken te Parijs ter ondertee
kening van hpt anti-oorlogsnact ook be
langrijke besprekingen' over bét herstel- en
óorlógssohuldenproblecm zullen plaats vin
den.
Het blad wijst er op, dat de agent-gene
raal voor de herstelbetalingen, Parker Gil
bert, met den Amerikaanschen minister
va#n financiën, Mellon, te Dinard een on
derhoud heeft gehad, en dat hij in het be
gin dezer week een lang gesprek heeft ge
voerd met Poinearé.
Deze plannen tot regeling van de na-oor-
logsche kwestie, zullen wanneer de volgen
de maand de ministers van buitenlandsche
zaken bijeenkomen, naar de meening van
Fransche diplomatieke kringen, op een of-
ficicele basis worden gebracht.
Waarschijnlijk zal ook Mellon aan die
besprekingen deelnemen.
DUITSCHLAND.
Groot financieel schandaal.
Een groot financieel schandaal schijnt
zich in Duitschland aan te kondigen. Giste
ren heeft, zooals reeds gemeld, de justitie
een bevel tot arrestatie uitgevaardigd te
gen den particulieren secretaris van Hugo
Stinnes Jr. te Hamburg. Tegelijkertijd is
rechtsingang verleend tegen dr. Edmund
Stinnes. Beide gevallen schijnen niet met
elkaar in verband te staan. Terwijl Ed
mund Stinnes vervolgd Wordt wegens fei
ten, die zich hebben voorgedaan bij het
beheer van zijn autofabriek, is de particu
lier secretaris van Hugo Stinnes Jr. gear
resteerd wegens knoeierijen op groote
schaal met Duitsche staatsleeningen.
De Duitsche regeering heeft, zooals men
weet de papiermarkleeningen van het Rijk
gescheiden in z.g. oud en nieuw bezit. Wie
bewijzen kan, dat hij zijn papiermarklee
ningen vóór de inflatie reeds bezat, krijgt
daarvoor vijfmaal zooveel terugbetaald als
hij, die ze tijdens de inflatie heeft ver
worven.
Het was sedert lang een publiek geheim,
dat groote bedragen nieuw bezit als oud
bezit waren ingeleverd. Dit geschiedde
steeds met verklaringen onder cede. Tot
nu toe werd vooral de bankier Kunert we
gens dit feit vervolgd. Uit het verhoor van
Kunert is echter gebleken, dat invloedrijke
kringen in Duitschland zich aan het zelfde
delict hebben schuldig gemaakt. De arres
tatie van den particulieren secretaris van
Stinnes wijst erop, in welke richting men
de schuldigen zoekt.
De transacties zouden vooral geloopen
hebben over Fransche en Xederlandsche
banken.
Nieuwe opzienbarende
arrestaties verwacht.
De Berlijnsche justitie deelt nog officieel
mede, dat de secretaris van Stinnes van
soortgelijke overtredingen verdacht wordt
als de bankier Kunert. Het is gelukt het
rijk voor groote verliezen te bewaren. In-
tusschen zijn nog andere arrestaties te ver
wachten. Het „Berk Tag," verneemt hier
over, dat het gaat om een aantal zeer be
kende Berlijnsche persoonlijkheden uit
bank- en beurskringen, die eveneens met
oud en nieuw bezit van óorlogsleeningen
geknoeid moeten hebben. De justitie wil
hier zeer voorzichtig le werk gaan om
Duitschland voor een schandaal en de eco
nomische en financieele gevolgen daarvan
te behoeden. Volgens het blad zou dd
schade voor het rijk t.usschen de 25 cn 30
millioen Maj-k bedragen hebben, als een
en ander niet tijdig ontdekt was.
ENGELAND.
Dreigende uitsluiting.
Half millioen textiel
arbeiders er b ij betrokken
Het bestuur van den Britschen bond van
werkgevers in de textielindustrie heeft on
langs aan de leden van den bond voorge
steld. tot een algemeene uitsluiting over
te gaan, wanneer de staking in de fabriek
van een der leden wegens het aanstellen
van een ongeorganiseerden arbeider niet
zou worden opgeheven.
Gisteren heeft de bond van werkgevers
het bestuursvoorstel aanvaard. De uitslui
ting waarbij een half millioen arbeiders
betrokken is, zal, zoo de staking blijft
voortduren, 11 Augustus aanvangen.
Nieuwe aartsbisschop van Canterbury.
De Engelsche koning heeft den aartsbis
schop van York, dr. Cosmo Gordon Lang,
benoemd tot aartsbisschop van Canturbury,
ter vervanging van den op 12 November
a.s. op zijn eigen verzoek aftredenden te
genwoordige» aartsbisschop, dr. Randall
Thomas Davidson.
PORTUGAL.
De revolutionaire onrust.
Het relaas van een
ooggetuige.
Een medewerker van de „Figaro", die
zich juist te Lissaion bevond toen de
jongste revolutionaire beweging uitbrak,
vertelt er liet volgende over:
Een nacht van revolutie! 'Een duel van
artillerie en mitrailleuses onder mijn ven
ters Ik was gisteravond te .dineeren ge-
noodigd op de Avenue der Vrijheid. Óm
negen uur verliet ik mijn hotel op zoek
naar een taxi. Verbaasd er geen op de
staanplaats te vinden, riep ik er een of
tw ee aan, die ik echter in allerijl wegrijden
zag. Een politieagent vertelt mij met moei
te dat zij alle naar dc garages terugkeeren.
Onnoodig verder aan te dringen, alle weige
ren op order der autoriteiten.
De trams loopen. Ik neem er een, waar
op een jonge man mij, in het Fransch,
vertelt dat er een „revolutie" gaande is.
Na vijf minuten een kanonschot. Het is
kwart over negenen. Daarna twee, drie
schoten. De menschen loopen ijlings weg
't Is inderdaad een revolutie
De kanonschoten zijn nog vrij zeldzaam.
Zij komen, naar het schijnt, van de zee en
de vesting van San Jorje. Tijdens het diper
brengt de telefoon nieuws: de straten zijn
door wachtposten gebarricadeerd, de ka
nonschoten nemen toe. Eenige schaarsche
voorbijgangers', geen auto's meer. De stra
ten loopen leeg. Uit de hospitalen wordt
de komst van eenige gewonden bericht.
Mijn gastheeren, die medici zijn. konden
mij tegen elf uur niet zonder moeite met
een ambulance-auto naar mijn hotel terug
brengen. Nauwelijks was ik daar of ik zag
onder mijn venster militaire auto's loeiend
en toeterend voorbijrijden, kleine patrouil
les, een tank en officieren met revolver in
de hand.
Den geheelen nacht houdt hel lawaai
aan. Geweerschoten, machinegeweervuur,
artillerie heel dicht bij. Langs mijn open
raam hoor ik het fluitend geluid van gra
naten. Zoo nu en dan een groote lichtspat
en hevige explosies. De menschen in het
huis tegenover mij staan in nachtgewaad te.
praten en te kijken.
Ik ga wat op bed liggen. Maar het ge
weld en de ontploffingen duren voort om
tegen vier uur zwakker te worden. Om zes
uur 's ochtends komt alles opnieuw in wer
king.... Ik vraag inlichtingen, niemand
weet iets.
Om half elf wagen eenige voorbijgangers
en leveranciers zich in de straten. De ka
nonschoten houden op, de orde schijnt zich
te herstellen. Men beweert dat dc regee
ring met de rebellen parlementeert. Op het
fort is de roode vlag door een witte ver
vangen.
Geen auto is te krengen. Ik ben door het
gemeentebstuur voor het noenmaal uitge
noodigd, maar om 1 uur besluit ik om maar
in het hotel te eten. Er was geen ijs, geen
versche vruchten, maar er waren ook geen
kanonnen meer. Alleen eenige patrouilles.
Het is drie uur 's middags. Geen auto's,
geen tram
De briefschrijver eindigt: Deze persoon
lijke strijd, deze door intriganten, die vei
lig in het buitenland zitten, geleide en be
taalde acties dienden tenslotte den Vol
kenbond eens in beweging te brengen. Lis
sabon is een bijkans internationale haven,
welke door deze agitatie, die alleen door
belangen en geen idealen worden gevoed,
wordt bedreigd en verontrust.
BULGARIJE
Aanhangers en tegenstanders van
Protogerof slaags.
De bladen te Sofia melden, dat in ver
band met den moord op generaal Protoge
rof in de bergen een gevecht heeft plaats
gehad tusschen een kleine groep aanhan
gers en tegenstanders van den overledene.
Een persoon werd gedood en twee werden
gewond. De autoriteiten kwamen direct
tusschenbeide en verspreidden de vechten
den. Verscheidene personen werden ge
arresteerd.
JOEGO-SLAVIË.
Stefan Raditsj ingestort.
Toestand ernstig geacht.
Volgens een bericht uit Agram aan de
„Poster Llyod" is de toestand van Stefan
Raditsj onverwachts ernstiger geworden.
De zieke heeft last van koorts; de tempe
ratuur bedroeg gistermiddag 39,a gr. en de
pols was zeer gejaagd.
Dc doktoren weten ook niet wat dc oor
zaak van deze plotselinge wending is, voor
al omdat Raditsj reeds geheel genezen was
van de gevolgen der schotwonde en de
eerstvolgende dagen naar een badplaats
zou gaan. Voorloopig is veel suiker in het
bloed vastgesteld. De toestand wordt als
zeer ernstig beschouwd.
MR. A. E. J. BARON
VAN VOORST TOT VOORST, t
Commissaris der Koningin
in Noord-Brabant.
Gistermiddag is, 11a voorzien te zijn van
de H.H. Sacramenten der Stervenden, te
'sHcrtögonbcsch overleden, mr. A. E. J. ba
ron van Voorst tot Voorst, Commissaris
der Koningin in Noord-Brabant.
Mr. A. K. J. Baron van Voorst tot Voorst
werd 13 December 1858 te Eist geboren. In
1884 promoveerde hij te Leiden in de rech
ten en was na afgelegd examen als candi-
daat-notaris twee jaren als zoodanig werk
zaam te Huissen, waar hij in 1887 tot bur
gemeester werd benoemd, welk ambt hij 6
jaren bekleedde. In 1890 werd hij als op
volger van zijn vader gekozen tot lid der
Provinciale Staten van Gelderland en in
1S93 benoemd tot lid van Gedeputeerden
a's opvolger van Mr. de Nc.ce tot Babbe-
rich.
Op 11 Augustus 1894 werd hij benoemd
tot Commissaris'der Koningin in Noord-
Brabant.
Vele groote werken zijn onder zijn be
stuur tot stand gekomen.
Hij heeft bevorderd een beduidende ver
betering van de salarissen van Burgemees
ters en secretarissen, provinciale ambtena
ren en werklieden en politiebeambten.
Steeds leefde hij ten volle met de ge-
heele provincie mede, die hij tot in de ver
ste hoeken door zijne persoonlijke bezoe
ken door en door kende.
Toegankelijk cn behulpzaam voor ieder,
genoot hij aller sympathie en hoogachting.
Zijn heengaan zal als een zwaar verlies
voor de provincie Noord-Brabant gevoeld
worden. „Msbd."
UIT DE AMSTERDAMSCHE RAAD.
De loonen van het gemeentepersoneel.
To t 3 1/2 uur vannacht vergaderd
Hedennacht heeft de raad van A'dam
vergaderd tot half vier, om de debatten af
te maken betreffende de loonen van het
gemeente-personeel. Alle ingediende voor
stellen werden ten slotte verworpen cn de
nota van B. en W. aangenomen met 2421
stemmen. In deze nota werd goedkeuring
gevraagd voor bestendiging der salarisson
en loonen van ambtenaren cn werklieden
lot Juli 1930 en de vacantie-toeslagen te
bepalen op dezelfde bedragen voor de jaren
1929 cn 1930. Voorts zal in het vervolg heb
I0011 van een volwassen werkman op 23-ja-
rigen leeftijd ingaan in plaats van op 21-
jarigen leeftijd. Een school zal worden in
gericht voor jeugdige werklieden voor vak-
en algemeen vormend onderwijs.
HOEVEEL HONDERDJARIGEN HEEFT
NEDERLAND.
Het lijstje van honderdjarigen, gisteren
in ons blad gepubliceerd, behoeft, althans
voor wat Leiden betreft, eenige verbete
ring.
De hier genoemde mej. de wed. M. W.
Pluvan Es is dit jaar overleden, terwijl
niet vermeld staat mej. de wed. G. v.
LeeuwenLaterveer, die op 8 April haar
lOOsten verjaardag vierde.
Aansluiting wegen voor motorrijtuigen.
Op Dinsdag 7 Augustus in
v 0 r b a nd m e t d e n
Olympiscjien wegwedstrijd.
Geel. Staten van Zuid-Holland hebben
bes1oten om ten behoeve van den te hou
den Olympischen wedwedstrijd met rijwie-.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Een groot financieel schandaal in
Duitschland.
Dreigende uitsluiting in de Britsche ka
toenindustrie.
Mariano is in het ziekenhuis te Narvik
achtergebleven. (Buitenl. Berichten, 3de
blad).
BINNENLAND.
Mr. A. E. J. baron van Voorst tot Voorst,
commissaris der Koningin in Noord-Bra
bant is gistermiddag overleden. (1e blad)
len, voor alle motorrijtuigen gesloten te
verklaren op Dinsdag 7 Augustus 1928 van.
9 uur v.m. tot 4 uur n.m. de navolgende
wegen
1. den weg langs de Haarlemraertrek-
vaart- tusschen de grens van de provincie
Noord-Holland en de Bartenbrug in de ge
meente Hillegom;
2. den weg tusschen het Noordelijk ein
de van de bebouwde kom van Noordwij-
kerhout en den Ruigenhoek (Delfweg) in
de gemeente Noordwijkerhout
3. den weg tusschen het Noordelijk
einde van de bebouwde kom van Noord-
wijk en den Schuinschenweg in de gemeen
ten Noordwijk— Notfrdwijkerhout;
4. den weg Katwijk—-Noordwijk tus
schen den Kanaaldijk en den Rijnsburger-
weg in de gemeenten KatwijkNoord
wijk
5. den weg WassenaarKatwijk tus
schen den weg naar de Wassenaarsche
slag en den Molenweg in de gemeenten
Wassenaar en Katwijk.
De invoer van plantenonderlagen in de V.S,
Een verbod met ingang van
1 J u 1 i 1930.
Volgens telegrafische médedeeling van
den Rijkslandbouwconsulent .te Washington
zal met ingang van 1 Juli 1930 de invoer in
de Vereen. Staten van Amerika van onder
lagen van appels, peren, kweeperen en
krielen verboden worden.
Omtrent den invoer van Malaheb-ker-
sen, Myrobolan-pruimen en rozen-onderla
gen zal een onderzoek worden ingesteld.
Het beslag op het Departement van
Buitenl. Zaken en Rijksarchief-gebouw.
Donderdagmiddag is voor den wn. pre- j
sident der Haagsche rechtbank, mr. J. A.
F. van Asperen, in kort geding do vorde- j
ring van den Staat behandeld tot ophef
fing van het beslag, namens den heer W. j
ex-kanselier bij het Nederlandsche gezant- J
schap te Tokio, gelegd op het gebouw van 1
het dep. van Buitenl. zaken en het Rijks-
archief.
Namens den Staat lichtte do Landsad- I
vocaat mr. J. N. Telders de vordering toe.
PI. deelde mede, dat W. tijdelijk werk
zaam was bij het gezantschap te Tokio. Hij
heeft zich op een goeden dag op een
schandelijke manier gedragen, 't Kon nau- i
welijks erger; hij is toen ontslagen door
den gezant en eigenlijk om hem te ont
trekken aan een vervolging door de justi-
tioneele autoriteiten in Japan op een boot
gezet naar Nederlandsch-Indië. Toen heeft
hij de brutaliteit gehad, een vordering
tegen den Staat in te stellen, in zes on
derdeden. Op één daarvan is hij niet ont
vankelijk verklaard, vier zijn hem ontzegd,
maar op één punt kreeg hij gelijk. Hij had
n.l. Ben gezant gevraagd, het overblijvende
meubilair, dat hem toebehoorde, voor hem
te verkoopen. De gezant heeft dit uit me
delijden op zich genomen. Zoo bleef dus
een partijtje goed onder beboer van den
gezant, ten verkoop, tot betaling van
schulden. Hij vroeg nu den Staat rekening
en verantwoording af te leggen en die
vordering is door de Rechtbank toegewe
zen, ofschoon pleiter in zijn conclusie van
antwoord reeds de noodige gegevens had
overgelegd, en had aangetoond, dat er een
groot nadeelig saldo was. Bij repliek had
de tegenpartij echter gezegd, zich over die
cijfers niet te willen uitlaten.
Nu heeft de Staat niet het minste be
zwaar, rekening en verantwoording af te
leggen. We hebben bij deze beslaglegging
echter te doen met een dwangmaatregel,
die volgens artikel 772 van het wetboek
van Burgerlijke Rechtsvordering, kan wor
den toegepast op dengene, dien weigert re
kening af te leggen. Daarvan is hier geen
sprake. Zoodra pl. bevel krijgt om reke
ning en verantwoording af te leggen, is pl.
onmiddellijk bereid, daaraan te voldoen.
Op verschillende gronden concludeerde
pleiter, dat de president zou uitspreken,
dal. het gelegde beslag nietig en onrecht
matig is en vrordt opgehoven, met last aan