BUITENLAND.
Buitenl. Berichten.
19e Jaargang.
WOENSDAG 18 JULI 1928
No. 5927
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl] vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaaL
Bij onto Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaaL
Franco per poat f2.95 per kwartaaL
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
RseBssaisase
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT»
Gowono advertentlén 30 cent per regojV
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
3 dubbele van het tarief berekend. a
Kleine advertentlén, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen warden aangeboden of gevraagd, huur en vei*
buur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
V' Ons Katholiek Onderwijs
Wij hebben er zoo dikwijls op gewezen,
vat e i g e n 1 ij k het Katholieke onder
lijs bete eken t, wat het karakter is
,-an dit onderwijs.
Bij de plechtige opening van de Katho
lieke H. B. S. te Oss is het wezenlijke
van Katholiek onderwijs in een helder licht
gezet in een toespraak van Prater M. Bal-
cluinus, den Directeur van het uitstekende
internaat. „Sint Nicolaas" aldaar.
Frater Balduinus zeicle o.m.:
Hoe weinig wordt vaak het ware ka
rakter der Boomsche school begrepen. Hoe
vele ouders zijn er; helaas, die absoluut
geen begrip hebben van het verdienste
lijke, het waardevolle der intens-Room-
sche school. Wie met zijn leerlingen voor
de klastijden bidt, Boomsche boeken, pla
ten en afbeeldingen gebruikt, nu en dan
een opwekkend woord ten beste geeft, cor
rect godsdienstonderwijs geeft, mag niet
meenen daardoor aan den eisch van goed
Roomsch onderwijs te voldoen, 't Zijn ze
ker voortreffelijke middelen, die niet ge
mist kunnen worden, maar de levengevende
kracht moet van den opvoeder uitgaan.
Maar daarom moet deze zelf levendig
doordrongen zijn van de godsdienstige be
ginselen, die hij zijn leerlingen voorhoudt
en ze tenvolle beoefenen. Dan zal de vol
heid van zijn bovennatuurlijk leven overal,
waar hij verschijnt, aan zijn woorden en
handelingen bezieling geven.
Het. is een kleinigheid den leerling goe
de gewoonten te leeren zonder meer.
Maar wat beteekenen goede gewoonten,
wanneer11' bij "den- harden strijd de'istoiTft^1
vlagen óver den jongeling heengaan en hij
geen vasten grondslag voelt onder den
voet. Opvoeding is een kwestie van wils
vorming. De hooge, de godsdienstige motie
ven beheerschen den wjl en zij alléén.
Ouders, hoe hoogst onverantwoordelijk
handelt gc dus, wanneer ge uw kind durft
toevertrouwen aan de neutrale instituten.
Ge begaat een misdaad aan uw kind, wan
neer ge het aan de intens-Roomsche cul
tuur onttrekt. Gij blijft verantwoordelijk
voor al hetgeen uw kind aan Roomsch le
ven moet missen. Ik meen het recht te heb
ben, een woord in deze mee te spre
ken.
Staande te midden van een internaat,
waar er dagelijks ruim honderd om
heen zwermen, met een vier-en-dertig-jari-
ge praetijk aan den rug, geloof ik te mo
gen beweren, wat ik zoo juist heb uitge
sproken."
Hier worden wéér eens wat steeds
noodig blijkt bekende waarheden in
klare taal door een gezaghebbend paeda-
goog vooi'gehouden.
Een Katholieke
Internationale
Arbeiders
Te Keulen is officieel gesticht de Katho
lieke Arbeiders Internationale.
Wij juichen om de .verwezenlijking vaït
dezen reeds langs door velen gekoesterden
wensch.
De katholieke arbeiders als katholieken
zijn verbonden door een internationale le
vens- en wereldbeschouwing, door hun Ka
tholiek geloof, hun éénheid in Rome.
Daardoor ligt voor hen de wording van
een Internationale als open; daardoor kan
men een katholieke Arbeiders Internatio
nale doen oprijzen uit reeds feitelijk
aanwezige internationale gedachten en in
ternationaal streven.
Dat. 't zoo lang heeft geduurd, voordat ?t
geschiedde, is jammer maar: nu is de
Katholieke Arbeiders Internationale er.
Tegenover de socialistische en com
munistische Internationale van arbeiders
staat nu de Katholieke!
En de Katholieke Internationale zal bou
wen aan wat geëischt wordt door de Ka-
tholieke beginselen: een nieuwe maat-
schappij
En zij zal de gerechtigheid tot haar
devies nemen, en niet de haat; en zij zal
daarom den vrede verwerven en niet den
strijd, den klassenstrijd, opwekken.
't Zal ook Katholiek Nederland verblij
den, dat als zetelplaats voor de Katholieke
Internationale de stad Utrecht is aangewe
zen en het eerstvolgend congres in ons land
zal worden gehouden.
Ons kleine land neemt in de internatio
nale verhoudingen op verscheiden gebied
een eervolle plaats in. Wij hebben geleer
den en werkers, die een wereld-naam heb
ben.
En ook in dc internationale Katho-
1 i e k e wereld heeft het Katholiek
Nederland een goede faam.
Wij mogen dat constateeren; maar niet
om dan in een rustige rust zelfgenoegzaam
neer te zitten, doch om ons te doordringen
van de verplichtingen, welke onze naam
ons oplegt.
Wij ieder onzer nioeten met kracht
er naar streven, om onze Katholieke be
ginselen naar buiten, in al onze verhoudin
gen, uit te dragen, in waarheid en op
rechtheid, zooals die beginselen opgroeien
uit dc innerlijke beleving
Het doel van de Katholieke Arbeiders
Internationale is, in het licht der Katho
lieke beginselen, die het t algemeen volks
welzijn als opperste wet erkennen, door
middel van de internationale samenwer
king der alom noodig gebleken katholieke
arbeidersstandsorganisaties, gezonde maat
schappelijke, geestelijke, zedelijke en eco
nomische voorwaarden en verhoudingen te
bevorderen en speciaal op deze wijze
krachtdadig mede te werken aan de chris
telijke hervorming der maatschappij.
De Internationale zal dit doel nastreven
door:
a. het leggen van een vasten band om
de nationale arbeidersstandsorganisaties,
tot voortdurende en gereglementeerde sa
menwerking-;
b. het vaststellen en het doorvoeren
van een programma'van actie;
c. het beleggen van internationale con
gressen, waar gewichtige vraagstukken,
waarbij het arbeidersbelang betrokken is,
kunnen beproken worden;
d. het bevorderen van eenheid in de
opvatting en in de verwezenlijking van de
standsorganisatie
e. het verspreiden van de kennis dor
katholieke beginselen omtrent de maat
schappelijke verhoudingen en de rechten en
plichten der arbeiders;
f. het vertegenwoordigen van de ka
tholieke arbeiders op internationale bij
eenkomsten, waar dit voor de katholieke
arbeidersbeweging noodzakelijk of nut
tig is;
g. het stichten en onderhouden van een
internationaal bureau, bijzónder belast
met:
1. het voorbereiden der vergaderingen
en congressen
r liefc verzamelen en verstrekken van
inlichtingen omtrent de standsorganisatie
in de verschillende landen
3. het bevorderen der oprichting van
arbeidersstandsorganisaties in landen,"
waar deze nog niet bestaan
4. waar mogelijk en gewenscht, het be
vorderen van samenwerking tusschen de
sociale en economische intellingen der aan
gesloten organisaties.
ANTI-OORLOGSVERDRAG
België aanvaardt het Amerikaansche
voorstel.
Hymans, de minister van Buitenland-
sche Zaken, ontving hedenmiddag Gibson,
den Amerikaanschen gezant en stelde hem
het antwoord der Belgische regeering ter
hand met betrekking tot het pact tegen
den oorlog. Het antwoord behelst de aan
vaarding van het voorstel van Kellogg.
Het geeft uitdrukking aan de sympathie
van België voor het Amerikaansche initia
tief en constateert met voldoening, dat het
ontwerp het pact van den Volkenbond en
de verdragen van Locarno geheel onaan
getast laat.
BELGIE.
De vernieling aan de Universiteits
bibliotheek te Leuven.
De meesterknecht Morren, die de bal-
lustrade van de bibliotheek der universi
teit va.n Leuven vernielde, blijft nog steeds
opgesloten. Aan den rechter van instructie
heeft hij nogmaal verklaard, op eigen hand
en uit wraak te hebben gehandeld, daar
hij in Augustus 1914 naar zijn bewering
door het eerste te Leuven geloste Duitscho
schot werd getroffen en zijn vader door
Duitschers zou zijn gedeporteerd. Ook zou
hij van plan zijn geweest het vernielings
werk eerst 21 Juli op den Belgischen na-
tionalen feestdag te verrichten, maar do
vrees op dien dag misschien reeds met
werk in een andere stad te zijn belast en
het vooruitzicht van de patriottische be
tooging Zondag door het stadsbestuur van
Leuven ter herinnering der oorlogsslacht
offers op touw gezet, blijken hem tot ver
vroeging van zijn daad te hebben aange
spoord.
DUITSCHLAND.
Politieke relletjes te Berlijn.
Verscheidene gewonden.
In verband met den aangekondigden te
rugkeer van begenadigde politieke veroor
deelden verzamelden zich aan don „Schlc-
sischer Bahnhof" omstreeks 2000 personen.
Toen een gedelegeerde van den bond van
roode frontstrijders mededeelde, dat de ge-
gratieerden eerst Dinsdag zouden arrivee-
ren, hechtte de menigte geen geloof aan
zijn woorden en er ontstond een hevig ge
drang. De politie werd door de wachtende
aangevallen, zoodat de beambten van hun
gummistok gebruik moesten maken. Toen
uit de menigte met flesschen en steenen
werd geworpen en ook een schot werd af
gevuurd, loste de politie een salvo in de
lucht, om den mensthen schrik aan te ja
gen.
Verscheidene burgers en politiebeambten
werden bij de relletjes gewond, echter niet
door schoten. Om half negen was dc rust
hersteld.
De phosgeenontsnapping te Hamburg.
Ongeveer driehonderd mensehen, wier
gezondheid door de bekende phosgeenont
snapping te Hamburg is aangetast of die
bloedverwanten bij 'die ramp hebben ver
loren, hebben tegen de stad Hamburg een
proces aangespann^ ter verkrijging van
schadevergoeding.
FRANKRIJK.
De priesternood.
Een b ij z o n d e r e guns t.
De bisschop van Pcrpignan, mgr. Carsa-
lada du Jont, deelt, naar Ivipa meldt, in
de „Semaine religicuse" van zijn bisdom
mede, dat de H. Vader, om te voorzien in
het tekort aan H.H. Missen, tengevolge
van het heerschende gebrek aan priesters,
dat zich bijzonder op het platteland be
merkbaar maakt, de geldende strenge be
palingen aangaande het Mis-lezen voor dit
diocees in zooverre verzacht heeft, dat
priesters, die meerdere parochies te bedie
nen hebben, op Zondag drie H. Missen
mogen celebreeren.
Om geen schade te berokkenen aan de
gezondheid staat de Paus toe, dat die
priesters tusschen de eerste en de tweede
H. Mis een versterking mogen nemen, in
den vorm van drank. Eveneens mogen zij,
wanneer zij tusschen de tweede en derde
kerk een langen moeilijken weg hebben af
te leggen, tusschen de tweede en derde H.
Mis ook iets drinken.
De bisschop maant dan dc geloovigen
aan, dat zij de gunst, die alleen verleend
werd met het doel de gelegenheid te ge
ven den Zondag tc heiligen, naar waaide
zullen schatten en dat zij de Zondagsmis
steeds zullen bijwonen.
Het Tangerstatuut.
Gisteren te P a r ij s
onderteekend.
In den gisterenmorgen gehouden raiilis-
terraad heeft Briand den tekst van de
tusschen Frankrijk, Spanje, Italië en En
geland gesloten overeenkomst tot wijzi
ging van het internationale Tangerstatuut
van 1923 toegelicht.
Deze overeenkomst is gisteren op het
Fransché ministerie van buitenlandsche
zaken door de vertegenwoordigers der vier
mogendheden onderteckend.
SPANJE
Het kerkelijk huwelijk en de
Burgerlijke Stand.
Een belangwekkende
uitspraak.
Het opperste ISpaansche gerechtshof
heeft een belangrijke uitspraak gedaan,
waardoor kerkelijke huwelijken, die buiten
de schuld der partijen niet in het register
van den burgerlijken stand ingeschreven
I zijn, toch burgerlijk geldig zijn.
Het opperste gerechtshof gaat daarbij
van de volgende overweging uit: Het hu
welijkscontract, dat door Jesus Christus
tot de waardigheid van een Sacrament
verheven werd, bewerkt de totaliteit der
burgerlijke rechtsgevolgen, wanneer het
huwelijk overeenkomstig het kerkelijk wet
boek gesloten wcrcl. Dc inschrijving in het
register van den burgerlijken stand is een
daad van administratieven aard, waardoor
met alle zekerheid de burgerlijke stand der
personen vastgesteld wordt.
Overeenkomstig de buitengewone reli-
gieuse, juridische en sociale beteekenis
van deze uitspraak werd zij in do verza
meling van wetten opgenomen.
RUSLAND.
Het congres der Communistische
Internationale geopend.
Het zesde algemeene congres van de
Communistische Internationale is geopend.
350 gedelegeerden uit 35 landen zijn gear
riveerd.
Boekharin, Stalin, C'lara Zetkin en 28
leiders der communistische partijen zijn in
heb presidium gekozen.
Economische spionnage in Rusland.
Het Tassbureau deelt mede, dat Tsara-
pof, een ingenieur, in de Transkaukasische
mijnen, te Tiflis gearresteerd is onder be
schuldiging van economische spionnage.
Tsarapof hield er ongeoorloofde relaties
op na. en ontving geld uit het buitenland.
Tegelijk met hem werden nog twee mijn-
beambten gearresteerd.
BULGARIJE
Protogerow gewroken.
Mihajlow vermoord.
Een telegram uit Belgrado aan de Ma-
tin meldt: Volgens de lüer verschijnende
Politika is Vant-sja Mihajlow, de aanstich
ter tot den moord op generaal Protogerow,
te Sofia op straat gedood.
ROEMENIE.
Dreigendo spoorwegstaking.
Uit Boekarest wordt geseind, dat Dins
dag op het station te Boekarest dc spoor
wegarbeiders weigerden den dienst aan te
vangen. Vierduizend arbeiders trokken
naar de directie om hun eischcn voor te
leggen. De directie ontving een delegatie
der arbeiders, doch de toezeggingen der
directie werden onvoldoende geacht. Men
vreest het' uitbreken van een staking.
BRITSCH-INDIE.
Onlusten nabij Calcutta.
23 arbeiders en eenige agenten
gewond.
Gisteren zijn onlusten uitgebroken in een
op 30 K.M. afstand van Calcutta gelegen
jutespinnerij in verband met het ontslag
van vier arbeiders. De andere arbeiders
deden een aanval op de kantoren, die met
allerlei projectielen werden bekogeld. Do
toestand werd zóó ernstig, dat de politie
werd ontboden, die vuur gaf. Hierbij wer
den 23 werklieden gewond, terwijl ook
eenige politio-agenten en een inspecteur
verwondingen opliepen. Vier arbeiders
werden gearresteerd.
MEXICO.
OBREGON VERMOORD.
Tijdens een feestmaaltijd bij Mexico-City,
Door vijf kogels getroffem.
Lit Mexico City wordt gemeld, dat ge
neraal Obregon, die enkele weken geleden
tot president van Mexico is gekozen, gister
middag tijdens een feestmaal in een res
taurant. van San Angel vermoord is.
De dader, Juan Escapulario, word in
hechtenis genomen.
De moord had plaats tijdens een banket
in een restaurant nabij de stad, kort na 2
uur 's middags.
Iu de stad heeft het bericht van den
moord op Obregon dc grootste opwinding
en levendige bezorgdheid betreffende dc
politieke gevolgen gewekt.
President Galles werd onmiddellijk
dc tragedie op de hoogte gebracht en snel
de naar San Angel, waarschijnlijk om' het
lijk in beslag to nemen cn het onderzoek te
leiden.
Geruchten, dat Calles blijft.
Volgens een officieel bericht uit Wash
ington, verluidt dat president Calles in
verband met den dood van zijn opvolger,
generaal Obregon, het ambt van president
van Mexico zal blijven waarnemen.
De moordenaar Juan Escapulario is een
jong karikaturen-teekenaar.
Gedurende de laatste jaren zijn verschei
dene aanslagen op het leven van generaal
Obregon gepleegd. Nog in November van
het vorig jaar werd een bom naar hem ge
worpen. Hij kreeg toen ecliter slechts lichte
kwetsuren. Later werd zijn hoofdkwartier
in Mexico-City gebombardeerd. Eerst Zon
dag j.l. keerde hij van zijn landgoed te
Sonora naar de hoofdstad terug. Bij zijn
aankomst tc Mexico-City werd hij op
enthousiaste wijze door do bevolking ont
vangen.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
De nieuwbenoemde president van Mexico
Obregon, vermoord.
Een belangrijke beslissing door een
Spaansch gerechtshof inzake het Kerkelijk
huwelijk.
Voortdurende hitte en hevige onweders
in het buitenland. (Buitcnl. Bcr., 2do blad).
BINNENLAND.
De oprichting van een Katholieke Arbei
ders Internationale. (1ste blad).
Z. D. H. Mgr. Aengenent heeft vanmor
gen het Groot-Seminarie te Warmond ver
laten. (Omgeving, lsto blad).
OMGEVING.
Onder de gemeente Voorschoten is een
jongeman uit 's-Gravenhage verdronken.
(lsto blad).
Onder de gemeente Warmond heeft een
hevige brand gewoed. (1ste blad).
ONGELUKKEN.
Het spoorwegongeluk bij München.
Het onderzoek.
Do D.-nationale Landdagfractio hoeft
een motie ingediend, waarbij dc staatsrc-
gocring wordt opgedragon in overleg to
treden met de rijksspoorwegautoriteiton tot
spoedige samenstelling van een rapport,
waarin de oorzaken van het spoorwegonge
luk worden uiteengezet, teneiude door weg
neming daarvan herhalingen te kunnen ver
hoeden. In het bijzonder moeten do gebre
ken en tekortkomingen van hot bestaanclo
stelsel worden nagegaan.
Dc drie spoorwegbeambten, die werk
zaam waren aan het soinhuis bevinden
zich nog in vorzokerdo bewaring. Naar van
bevoegde zijde wordt meegedeeld zou do
oorzaak van hun arrestatie hierin zijn ge
legen, dat er tegenstrijdigheden zijn gecon
stateerd. Het spoor n.l., waarop het onge
luk is gebeurd, stond in het soinhuis aan-
geteekend met een roode schijf. Ware het
spoor open geweest, zoodat dc tweede trein
vrij had kunnen doorrijden, dan had een
witte schijf moeten verschijnen.
Dc leiders van het onderzoek hebben
echter in het soinhuis do roode schijf nog
aangetroffen en nadrukkelijk hebben zij ge
constateerd, dat do stand van de schijf
voor on na hot onderzoek dezelfde was.
Waarschijnlijk zijn de beambten na een
van twee zijden verkeerd opgevat telefo
nisch gesprek het eens geworden met een
ander seinhuis en hebben later meegedeeld,
dat het spoor vrij was.
Een paniek in fabrieken in Massachusetts.
Mass a vergiftiging
vermoedelijk de oorzaak.
In een aantal fabrieken in do stad en in
do omgeving ontstond gistoren een ernstige
paniek toen in den loop van den namiddag
do werklieden en arbeidsters in groolen ge
tale ineenzakten en het bewustzijn verloren
In de hier gevestigde fabrieken van Ford
waar niet minder dan 150 personen ernstig'
ziek werden, was dc verwarring zóó groot,
dat het bedrijf moest worden stopgezet,
daar dc niet aangetaste arbeiders doende
waren hun zieke kameradon naar het zie
kenhuis over tc brengen.
Dc oorzaak der ziekteverschijnselen
moet waarschijnlijk aan massa-vergiftiging
worden toegeshreven, daar do arbeiders
van alle betrokken bedrijven door een
zelfde onderneming te Boston van middag
eten waren voorzien.
Zware onweders boven het Zwarte Woud.
Eenige boerderijen in do
asch gelegd.
Zondagavond hebben boven het Zuidelijk
deel van het Zwarte Woud en het Ilegau-
gebied zware onweders gewoed, die met
hevige stormen gepaard gingerf. In het
hoogste gedeelte van het Zwarte Woud,
vooral bij Villingen, werd grootc schade,
aangericht. Eenige boerenhoeven werden
door den bliksem getroffen en in de asch
gelegd. Groote graanvoorraden gingen hier
bij verloren.
Boschbranden in Californië.
Naar uit Los Angeles gemeld wordt, is
in Zuid-Californië een geweldige bran l in
gebroken, die 5000 H.A. bosch heeft er-
woest. Lyonsvillc wordt bedreigd. Een de
tachement van 300 militairen is met vlieg
tuigen naar den brand vertrokken.
Groote brand in een oude Silezische mijn.
Gisteravond is een groote brand uitge
broken in de niet meer in gebruik zijnde
schachten van de Georg-mijn tc Eichenau.
Alle redding&manscliappcn zijn aan het