Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 y POSTBUS No. 11
>OK DE VIGLIERI-GROEP GERED
BUITENLAND.
irking
'ns aai
oening
:r eat! -
1 avoni
bast
Fokt,
n,
ld4 d,
e» 14
ll«le0
a"»i>
Folk,»
d vaj
den l'
Met
ei!,
alle
s vei
B
ir, C
iren,
die
wat<
ven'*
uwe
s mc
verb
en
'Uigei
rheid
vaak
19e Jaargang.
VRIJDAG 13 JULI 1928
No 5923
Po ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl] vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaaL
Rij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal.
Franco per post f2.95 per kwartaaL
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
gitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
ondagsblad 9 ct.
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTl
Cowone advertentlên 3P cont por rogo'j
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt hot
s dubbele van het tarief berekend. 3
Klolne «dvertentiên, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen «)>rden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f 0.50.
"1
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
Het Katholiek dagblad als nieuwsblad
>eft tot taak, om het algemeene
et neutrale nieuws, als men wil zijn
izers mede te deelen, in zakelijke juist-
[eid, objectief; het zoo noodig plaatsend
het licht der Katholieke beginselen, op-
at de beteekenis ervan klaarder voor 'n
geviecler open ligge.
wout Vervolgens moet het Katholieke dagblad
in zijn taak van nieuwsblad heel bijzondere
andacht schenken aan wat er gebeurt in
mffde Katholieke wereld, aan wat men zou
ofcmnen noemen het Katholieke nieuws.
schiei"\Vat niet wil zeggen, dat te verdedigen is,
de nieb-Katholieke pers, zooals zoo vaak
^Jïebeurt, dit nieuws verwaarloost!
ïuive Wij willen nog even terugkomen op een
van$Katholiek gebeuren, dat verleden week te
zas Heiden heeft plaats gehad. Wij hebben in
u^en uitgebreide verslagen en iu verscheidene
photo's in onze courant de speciale aan-
d0 dacht van onze lezers getrokken naar het
stedi Eucharistisch triduum voor zieken. En cr
'anneas dan ook nu een mede-leven met dit
lispoijieerlijk mooie gebeuren te constateeren.
ere%iet alleen van de zieken, die het ..triduum
lPekken meegemaakt, niet alleen van de ge-
inden, die er bij zijn geweest, maar ook
velen, die er alleen maar over hebben
[boren praten en in de courant er over heb
ben gelezen dringen er op aan dat deze
eerste keer niet de laatste zij.
Voor de zieken is het triduum geweest
Ben verkwikkende troost, een zonnige blij
heid; en vele gezonden heeft het losgerukt
uit een sleur en geplaatst voor de werke
lijke waarde van het leven: de Godsdienst,
Christus Eucharisticus
Wij willen hier den wensch uitspreken,
dat het comité, hetwelk dit triduum heeft
georganiseerd, permanent zal worden.
En wij vinden hier gelegenheid, om weg te
nemen een verkeerden indruk, die is ont
staan uit een radio-rede van pastoor Wil-
lenborg uit Bloemendaal. Pastoor Willen-
borg had gezegd, dat desgewenscht een
zieken-triduum ook door twee personen
kan worden voorbereid en geleid: de pas
toor en een verpleegster. Pastoor Willen-
borg heeft hier blijkbaar gedoeld op kleine
parochies, waar slechts enkele zieken van
de eigen parochie komen. In Bloemendaal
zelf, waar van de 180 zieken slechts 50 in
de kerk bleven tusschen de godsdienstoefe
ningen (hier in Leiden allen, n.l. 175 a 195),
terwijl de andere loopende de kerk verlie
ten om ergens iets te gaan gebruiken, wa
ren toch ook nog 'n 15-tal verplegende en
verzorgende dames noodig. Voor het orga-
niseeren van een zieken-triduum, z o o a 1 s
dat in Leiden is gehouden met zulk 'n
groot aantal zieken en zoo keurig gearran
geerd is vereischt een comité van dames
en hecren, die hun tijd, hun persoon willen
geven voor het mooie doel.
De bedoeling van ons stukje is hoofd
zakelijk deze: Spoedig moet worden va s t-
gelegd, dat Leiden met haar eerste
uitstekend geslaagd zieken-triduum niet
haar laatste heeft gehad; dat deze gebeur
tenis zich op vastgestelde tijden zal her
halen!
DE „KRASSIN" BEREIKTE DONDERDAGAVOND
DE ROODE TENT
ffÏTALIAANSCHE ALPENJAGERS GEPASSEERD - OOK ZIJ ZULLEN
AAN BOORD VAN DE „KRASSIN" KOMEN
ALLEN IN LEVEN.
m* Volgens te Rome ontvangen telegram-
heeft de Russische ijsbreker „Kras-
lu[Sin" naar dit vaartuig draadloos meldt,
te 9 uur de uit 5 perso-
jujnen bestaande Viglieri-groep gered. Zoo
enals bekend, is deze groep, waarbij zich
"^oorspronkelijk ook generaal Nobile be-
na het vergaan van de „Italia" op
'oo^en ijsschots afgedreven,
so I Dc commandant van den Russischen
ijsbreker „Krassin" seinde draadloos nog
nader, dat alle leden van de Viglieri
-groep, die hij gisteravond aan boord heeft
genomen, in leven zijn. De „Krassin" heeft
thans onmiddellijk koers gezet, om te
weken naar de Alpenjagers en naar de
poeP-Alessandrini, van „elke laatste
■groep sinds den ondergang van de „Italia"
lt0een enkel bericht is ontvangen,
net
ee De Alpenjagers gepasseerd.
Terwijl Je „Krassin" gisteren koers zett
er de Viglien-groep, passeerde hij een
Joep mannen, die teekens gaven. De
rassin" antwoordde, dat 't schip hen op
n terugweg aan boord zou nemen. De
immandant van de „Krassin" meent, dat
i waargenomen groep de Alpenjagers
n, die weken geleden voor do redding
'"v" de Italia-bemanning zijn vertrokken.
PROF. DR. FINN MALMGREN.
f De meteoroloog van de „Norge en de
„Italia".
I Zooals gisteren reeds gemeld, bleek- bij
?f.„ g Van de ®roeP Mariano, dat de
rfeest ervarene van deze drie mannen, de
greed prof, dr. Finn Malmgren. gestorven
"tan tw" sl 86 van een geroken arm en
pn twee bevroren beenen.
JgL, Malmgren was met het Poolonder-
1TbJ"t'°,Uwd- H'J had deelgenomen aan
itfaud J? nft van Amundsen op de
Xül "d.° Jar™ 19r tot 1025 ook
tr rlo:s s°"cast °p d«
J"., van de «Norgc». In het boek, dat
1 Nora." nemen? aa" de po°lvaart met
Ssfc°rer d;en tocht is geschreven,
«it Malmgren het hoofdstuk over het
weder en de weerberichten geschreven.
Omtrent zijn taak aan boord van de
„Norge" (en mutatis mutandis ook aan
boord van de „Italia") zeide prof. Malm
gren:
Gedurende de vlucht had de „Norge"
haar eigen meteoroloog aan boord. Zijn
plicht was, het weder te voorspellen en in
verband daarmede d°> leiders van advies
te dienen in de kwesties, waarin het weer
min of meer een rol speelt. Zoo was het
werk van den meteoroloog, met behulp van
synoptische kaarten de beste vliegroute
aan te geven, en op grond van telegrafi
sche berichten de beste vlieghoogte vast
te stellen. Bovendien moest hij de waar
schijnlijke waarde van een aantal meteoro
logische factoren bij de landing opgeven,
zooals bijvoorbeeld de barometrische posi
tie der plaats en haar temperatuur, in ge
vallen, waarin deze niet waren getelegra
feerd. Ten slotte had de meteoroloog de
w eer-observaties te verrichten, welke ge
durende de reis der „Norge" werden ver
zameld. Deze omvatten o.a het aflezen van
den barometer, thermometer en vochtig
heidsmeter, het doen van waarnemingen
boven de wolken en dergelijke. Gedurende
de Pool vlucht zelf kwamen hier nog een
aantal metingen van luchtelectriciteit bij.
Opdat aan boord weerberichten zouden
kunnen worden uitgewerkt, was het noo
dig, dat de meteoroloog op de „Norge" de
beschikking zou hebben over hetzelfde te
legrammen-materiaal, dat alle weerbu-
reaux in Europa gebruiken. Dit materiaal,
dat door den marconist aan boord werd
opgevangen, bevat waarnemingen, die ver
schillende malen dagelijks in do meeste
Europeesche landen worden gedaan, zoo
wel als van verschillende schepen op den
Atlantischen Oceaan eu de Middellandsche
Zee. Behalve deze gewone telegrammen
ontving de „Norge" zekere speciale rap
porten, die uitsluitend ter wille van ons
werden uitgezonden."
Toen op het laatst van de vaart de ra
dio faalde, bleven ook deze rapporten uit
en dat was bijna de „Norge" noodlottig
geworden.
In zijn hoofdstuk gewaagde Malmgren
ook van de gevaren van tegen- en zijwind
en van ijsafzetting voor het luchtschip, de
gevaren dus, die de „Italia" ten slotte
schipbreuk hebben laten lijden. Wij mogen
echter niet meer aanhalen en verwijzen
den lezer dus naar het boek zelf. Alleen zij
het ons nog vergund hier weer te geven
hoe Biiser Larsen in hetzelfde boek den
meteoroloog besóhreef:
„Daar is Malmgren, het Zweedsche lid
der expeditie en ongetwijfeld de populair
ste. Gedurende drie lange jaren was hij
met de„Maud" in het Noorden geweest.
Het was daarom duidelijk, dat hij de beste
meteoroloog was, dien wij zouden kunnen
krijgen. Het zou niet meer dan natuurlijk
zijn geweest, als hij een weinig aan zich
zelf had gedacht en de voorkeur had ge
geven aan ëeri flin*e vacantie, boven zulk
een lange, nieuwe reis. Maar zoo was
Malmgren's aard niet. Hij ging onmiddel
lijk met hart en ziel in de noodige voorbe
reidingen op, om met ons mede te kunnen
gaan. Hij was niet voor niets een landge
noot van Bellman: hij was altijd klaar
voor een grap. Als het waar is, dat een
goede lach het leven verlengt, dan zal ik,
dank zij Malmgren, zeer oud worden. In
mijn lezing vertel ik van de verschillende
bijnamen, die hij op reis kreeg: Oom, Poe
del, Koninklijke Noorderstorm, en de
Zweedsche guit. De navigator werkt het
meest samen met den meteoroloog, en een
beter medèwerker heb ik nooit ontmoet.
In de toekomst zal ik mij op iederen dag
verheugen, dat ik gelegenheid heb, hem te
ontmoeten."
Biiser Larsen heeft, na de ramp van de
„Italia", zijn uiterste best gedaan zijn
ouden makker op te sporen en te redden.
Op elke vlucht, die Lutzow Holm en hij
maakten, keken zij, behalve naar de groep
Viglieri, die toen nog de groep Nobile
heette, uit naar Malmgren en zijn beide
gezellen. Het is hem niet mogen gelukken
zijn makker het leven te redden. Malm
gren is het slachtoffer geworden van zijn
drang om de wetenschap to dienen, waar
voor hij zijn leven veil had en gegeven
heeft. Zijn nagedachtenis zal bij zijn land-
gen ooten en bij allen, die in ket Poolonder-
zoek belang stellen en eerbied hebben voor
den durf en de geestkracht van de man
nen, die daaraan deelnemen, in hooge eere
blijven.
Hoe Mariano en Zargevonden werden.
Over de ontdekking van de groep-Maria-
no en de redding van de twee Italiaansche
officieren Zappi en Mariano vernemen de
Berlijnsche bladen nog de volgende bijzon
derheden:
De Russische vlieger Tsjoechnofski die
de groep had ontdekt rapporteerde aan
den commandant van de Krassin onmid
dellijk, twee mannen te hebben gezien die
met een vlag wenkten, terwijl een derde
op het ijs lag. Deze laatste was Malmgren
die reeds een maand geleden was overle
den. Zappi en Mariano waren bij hun red
ding half bevroren en geheel uitgeput. Een
been van Mariano is zoo goed als afgevro
ren. Beide geredden waren nauwelijks in
staat te spreken; nadat ze een beetje bij
waren gekomen vertelden ze eenige bijzon
derheden over hun vreeselijk avontuur. Zij
hadden elke hoop te worden gered sinds
lang opgegeven en wachtten naast het lijk
van Malmgren op him einde, doch toen ze
het vliegtuig van Tsjoechnofski bemerkten
meenden zij eerst het slachtoffer te zijn
van zinsverbijstering. Toen echter het
vliegtuig een paar maal over de plaats
waar zij zich bevonden cirkelde kregen zij
nieuwe hoop.
Naar de Lokal Anzeiger meldt, hebben
de twee geredden verklaard, dat zij den
waanzin nabij zijn geweest, want n i et
minder dan acht vliegtuigen
wareninhunonmiddellijke
nabijheid, doch zij werden niet
opgemerkt.
Tsjoechnofski.
De Russische vlieger Tsjoechnofski die
bij Kaap Plata is geland, heeft dc „Kras
sin" verzocht, eerstNde groep Malmgren te
redden en dan hem zelf op te nemen, op
dat hij de beschadigde deelen van zijn
vliegtuig door andere zal kunnen vervan
gen.
De expeditie van kapt. Sora.
Mist, regen en sterke wind hebben gis
teren de vliegers belet op te stijgen.
Naar reeds is gemeld veroorzaakte het
uitblijven van nieuws over de expeditie
Sora ongerustheid. Thans verluidt dat de
Deensche ingenieur Varming, die deelnam
aan de expeditie-Sora met een slede en
honden is achtergelaten bij Kaap Brown
op Noord-Oost-land. Het heet dat hij ziek
was maar men denkt dat zijn ziekte niet
van ernstigen aard was, omdat zijn twee
metgezellen Sora en Van Dongen hem heb
ben achtergelaten, ten einde zelf hun tocht
te kunnen voortzetten.
HET VERBLIJF IN DE IJSWOESTIJN.
Een verhaal van Lundborg.
Hoe verschrikkelijk de toestand, waar
in de inannpn op de ijsschots zich bevin
den, is blijkt uit hot volgende verhaal van
Lundborg den Zweedschen vlieger, die en-
':ele dagen bij hen heeft doorgebracht toen
hij met zijn vliegtuig gestrand was.
Toen Lundborg in het kamp was, zag
hij dadelijk dat de schipbreukelingen al
betrekkelijk leden onder de „Pool-psycho-
se", die zonderlinge ziekte, welke ieder
overvalt, die tot een langdurigo gevangen
schap in ijs en sneeuw gedoemd is. Slechts
heel sterke naturen blijven er van ver
schoond. Alle anderen worden gesloten,
achterdochtig en arglistig. Zij deinzen voor
niets terug. Mannen, die tot dusver de
beste vrienden waren kunnen plotseling
zonder do minste aanleiding met gebalde
vuisten op elkaar losgaan.
Dag aan dag bedekte de mist do ijs
woestijn. Als het in de vroege morgenuren
wat helderder wordt, komen de moede-
looze gestalten overeind cn turen de man
nen naar het, Westen, vanwaar de hulp
zal moeten komen. De dagen gaan onder
groote spanning voorbij en wanneer er
weer niets gebeurd is, krijgt de wanhoop
weer de overhand. Lundborg, wiens wils
kracht nog niet gebroken was, besefte het
gevaar van dien ziekelijken toestand en hij
begreep de dringende noodzakelijkheid om
de ongelulckigen te verlossen van de twij
felmoedigheid, die hen pijnigde. Dat tracht
te hij ook te doen, voor zoover het moge
lijk was bij lieden, wier gehecle dagtaak
er in bestond to wachten en nog eens te
wachten. Daarom begon Lundborg aan het
werk, de ijsschol, waarop hij zijn bescha
digd vliegtuig had achtergelaten, te effe
nen en zoo glad mogelijk te maken. Daar
bij werd hij geholpen door Viglieri. De
anderen waren al te gedemoraliseerd.
Zwijgend en melankoliek zaten zij bij de
pakken neer, verzonken in mijmeringen en
droomendo van de zon en den zomer in
hun vaderland, Italië. Af en toe kon een
kleinigheid de mcnschen nog weer in op
winding brengen. Hartstochtelijk bespra
ken zij dan de steeds weer opnieuw aan
gekondigde redding. Steeds weer werd
overwogen, of geen poging zou worden go-
daan om Kaap Leigh Smith te bereiken,
welke kaap op slechts 9 K.M. afstands dui
delijk zichtbaar was. Dit voorgebergte, 't
welk zich als blauwe massa in de verte af-
teekende, was het eenige vasteland, dat al
thans naar één kant de oneindigheid der
Poolzee begrensde.
Het ijs in het kamp bevond zich in
voortdurende beweging. Er vormden ziph
aanhoudend scheuren en spleten en d,e
menschen waren steeds in angst geduren
de hun slaap door ijsschotsen te worden
doodgedrukt wanneer ze niet in tijds ont
waakten en do vlucht namen. Driemaal
moest de tent worden afgebroken. De
maaltijden^ werden streng gerantsoeneerd
en Viglieri, die het bevel over zijn kame
raden had, bewaakte met argus-oogen den
proviand. De maaltijden bestonden uit
chocolade, iederen ochtend versch klaar
gemaakt, en kaakjes. Het grootste gedeelte
was halfbevroren, want heel wat was er bij
het naar beneden gooien uit de vliegtuigen
in het water gevallen. Iederen dag was er
berenvleesch, nog afkomstig van het dier,
dat Malmgren den dag na de schipbreuk
had geschoten. Het berenvleesch was niet
malschbovendien kon het vaatwerk, dat
voor het eten gebruikt werd, niet worden
gereinigd en de walging om er van te eten
was haast sterker dan de Longer. De por
ties waren zoo klein, dat men hongeriger
opstond dan men aan tafel was gegaan.
SPANJE
De samenzwering in Spanje.
Onjuiste geruchten?
Dc. berichten, welke behelzen dat in
Spanje een honderdtal arrestaties is ver
richt als gevolg van de ontdekking van een
samenzwering tegen den koning, schijnen
onjuist te zijn.
OOSTENRIJK.
Een motie van vertrouwen voor
mgr. Seipel.
In een vergadering met gesloten deuren
van de centrale commissie uit den Oosten-
rijkschen nationalen raad heeft mgr. Sei
pel, do bondskanselier rapport uitgebracht
over zijn briefwisseling met Mussolini, dio
tot de verzoening met Italië en den terug
keer van den Italiaanschen gezant to Bo
rne geleid heeft. Dc socialisten dienden da
delijk na de verklaring een motie van
wantrouwen tegen het ministerie in, die
met de stemmen van alle niet*-socialislen
tegen werd verworpen, waarbij de niet-
socialistische partijen verklaarden door do
uiteenzetting van Seipel bevredigd te zijn.
Naar men weet, heerschte er ook onder de
coalitiepartijen hier en daar wel ontstem
ming over Seipel's houding. Deze schijnt
thans weggenomen te zijn, of de ontevre
den doen ten minste alsof om dc positie
van het ministerie niet verder te verzwak
ken. Het feit, dat do za^k in een zitting
met gesloten deuren is behandeld, maaki
hun dat des te gemakkelijker. De socialis
ten zijn daarover natuurlijk allesbehalve
to spreken;de „Arbeiterzcitung" protes
teert dan ook. naar men ons uit Weenen
meldt, m een scherp gesteld hoofdartikel
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Ook de Viglieri-groep gcredd oor den Hu»,
sischen ijsbreker „Krassin".
Hoe Malmgren om het leven kwam.
De „Krassin" passeerde een groep perso
nen, welke waarschijnlijk bestaat uit de
vroeger uitgezonden Alpenjagers. Volgens
een ander bericht kan deze groep ook
Amundsen en zijn gezellen zijn (Men zio
ook onder Telegrammen).
Bloedige botsingen te Sofia.
Ernstig auto-ongeluk in de Harz (Buiten!.
Berichten, 2de blad).
Onze Geïllustreerde pagina
De photo-pagina geeft o.m. photo's van:
De Tour de France; nationale roeikam-
pioenschappen; fabrieksbrand te Haarlem;
bezoek aan „Berg en Dal".
tegen deze soort van geheime diplomatie,
die beslissingen van dergelijk groot belang
niet eens aan het volle parlement, maar
slechts aan 17 afgevaardigden meedeelt,
die toevallig tot de centrale commissie be-
hooren en wien dan nog de plicht van ge
heimhouding wordt opgelegd.
De afgevaardigden van de verschillende
partijen uit Tirol hebben de reeds gemelde
motie van do 296 Tiroler gemeenten over
handigd, die Seipel verzoekt do tusschen-
komst der mogendheden in te roepen. Sei
pel ontving de Kamerleden in het bijzijn
van den minister van landbouw, die zelf
Tiroler is. Hij antwoordde do aanbieders,
dat hij zich den gcschiktsten vorm voor
behoudt om op dit eenparig verlangen van
den Tiroler volkswil acht te slaan.
Volgens berichten uit Innsbruck aan do
Neue Freie Presse heeft de Italiaansche
regeering de grens van Zuid-Tirol voor
eenige dagen voor de Oostenrijkers geslo
ten. Klaarblijkelijk in verband met de ont
hulling van het overwinningsmonument te
Bozen.
Deze onthulling zou gisteren geschieden
en werd door dc Italianen tot 'n grootsche
betooging gemaakt.
HONGARIJE.
Hongaarsch-Roemeervsche optantenkwestie
Opnieuw voor den Volkenbond?
Te officieeier plaatse wordt verklaard,
dat Hongarije het optantenconflict mot
Roemenië, indien met laatstgenoemd land
geen overeenstemming mocht worden be
reikt, in September a.s. opnieuw voor do
vergadering van den Volkenbond zal bren
gen. Momenteel wacht do regeering nog
op de voorstellen, die dc Roemeensclie mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Titulcs-
cu, in de jongste Raadszitting hoeft toege
zegd.
JOEGO-SLAVIË.
De politieke crisis.
Generaal Hadzitsj kabinets
formateur.
Generaal Hadzitsj, dc minister van Oor.
log der afgetreden regeering, heeft gister,
middag opdracht ontvangen tot hot vor.
men van een nieuw kabinet.
Eigen parlement van de
Kroaten?
Uit Agram wordt gemeld, dat in do wo
ning van Stefan Raditsj tc Agram op een
bijeenkomst van de boerenpartij en de de
mocraten besloten is te Agram een afzon
derlijk parlement van de Kroatische boe
renpartij bijeen te roepen.
Het behoeft geen nader betoog, dat dit
bericht zoo het waarheid bevat, in Belgra
do ernstige ontstemming zal verwekken.
Het vormen van een afzonderlijk Kroatisch
parlement kan in dc gegeven omstandig
heden slechts beteekenen een krachtige
demonstratie van het verlangen naar zelf
bestuur.
BULGARIJE
Bloedige botsingen te Sofia.
Na den moord op Protogerof.
Volgens berichten uit Sofia doen nu
reeds de gevolgen van do spanning zich
gelden. De aanhangers van den vermoor
den generaal Protogerof zijn reeds uit do
organisatie getreden, welke geleid werd
door Protogerof, Michailoff en Cliristoff,
en hebben een eigen organise tie gesticht,
waarvan Christoff dc ziel is. Het Centrale
comité heeft Woensdag een verklaring ge
publiceerd, waarin Michailoff beschuldigd
wordt, tot den moord tc hebben aangezet;
zelf wordt hij beschuldigd, den moord zelf
te hebben gepleegd.
Verder wordt gemeld, dat reeds botsin
gen zijn voorgekomen tusschen beide kam
pen; hierbij vielen in ieder geval veel ge-
wonoen. De politie, die den strijd niet
heeft kunnen \erhindcrcn, heeft talrijke
arrostaties verricht.
Nader wordt gemeld, dat in de Bul-
gaarsche steden Petristj en Nvrekop bloe1
