BUITENLAND.
BINNENLAND.
SPORT.
19e Jaargang-
MAANDAG 9 JULI 1928
No. 5919
[H; i i':'Ti*^'^
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal.
Rii onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
franco per post f2.95 per kwartaal,
Ëet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver.
kri'rbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
citbetaling. Afzonderlijke numpaera 5 ct, met Geïllustreerd
(Zondagsblad 9 ct.
Olt blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zen- en Feestdagen. U
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT»'
Gowona advortentlên 3P o«nt p»r fe95Jr
i Voor Ingezonden Mededeelingea wordt hot
»a dubbele van het tarief berekend. a.'
Kleine «dvertentlën, van ten hoogste 80 woorden, waarin1
betrekkingen warden aangeboden ot gevraagd, huur en ver
huur, koop «n verkoop f0.50.
Qit nummer bestaat uit
tw66 blsdcn.
Het Kathedraal Kapittel
van Haarlem
aan de Geestelijkheid en de
Geioovigen van ons Bisdom
Innige en dankbare vreugde heeft voor
zeker ons aller harten vervuld, toen op
den feestdag der H.H. Apostelen Pet:
en Paulus ons de blijde tijding bereikte,
dat God ons dierbaar Diocees een nieu
wen Opperherder had geschonken. De
rouwklanken, die nog steeds naklonken
na het heilig afsterven van onzen hoogver-
eerden en onover tref baren Vader in Chris
tus, Z. D. H. Mgr. Callier z.g. zijn over
stemd door de juichtonen, nu het ons
heiligen Vader den Paus behaagd heeft
onder voorlichting van den H. Geest tot
diens opvolger op den leegstaanden Haar-
lemschen Bisschopstroon te benoemen Z.
D. H. Mgr. Joannes Dominicus Josephus
Aengenent
Wij zeggen, onder voorlichting van den
H. Geest omdat wij uit de H. Schriftuur
weten, dat het de H. Geest Die de Bis
schoppen aanstelt, om de Kerk Gods te
besturen.
Veilig mogen wij dus roemen in de keu
ze, door Christus' Plaatsbekleeder op aar-
'fre gedaan en wij' mogen gerustelijk geloot
ven, dat met ons gemeenschappelijk gebed
niet het minst de voorbede van onzen pas
gestorven Vader zulk eene gelukkige oplos
sing heeft gebracht.
Nauwelijks immers was de blijde mare
vernomen, of van alle kanten: van parti
culieren en Vereenigingen; van alle orga
nen der Pers, ook der niet-katbolieke,
drongen tot ons door de meest oprechte
uitingen van, instemming en waardeering,
van hoopvolle verwachting, nu juist deze
Bisschop over Geestelijkheid en geioovigen
als leidsman en Opperherder is aange
steld.
Wij kunnen het dan ook zoo gemakke
lijk begrijpen, dat bij ons geloovig volk
aanstonds de krachtige wensch naar voren
is getreden, om van die blijde gezindheid
te getuigen door daden, door het aan
bieden van een rijk feestgeschenk bi,i het
begin der regeering van Mgr. Aengenent.
Van talrijke zijden kwam tot ons de
vraag: waarmede kunnen wij den nieuwen
Bisschop eeren bij zijn optreden hoe kun-
nen toonen, dat hij ons uiterst
welkom is?
Wij hebben dan ook gemeend, aan dit
verlangen te moeten voldoen en U allen
zonder uitzondering de gelegenheid te
moeten geven, om, ieder naar vermogen, te
toonen: uw geloof uw üefde - en uw
eerbied voor het bisschoppelijk gezag.
Geen ongewenschte verbrokkeling van
gaven dus, maar een gemeenschap
pelijk geschenk, geheel ter beschikking
van den nieuwen Kerkvorst.
Dientengevolge bepalen wij, dat voor dit
doel op Zondag 15 Juli a.s. in alle ker
ken en in alle kapellen, waarover een Rec
tor is aangesteld, onder alle H.H. Missen
eene collecte met open schaal zal gehou
den worden. W ij bevelen deze collecte niet
aan: Uw eigen blij en dankbaar hart is de
beste aanbeveling.
En zal dit Ons schrijven op Zondag 8
Juli a.s. van den kansel worden voorgele
zen.
Gedaan te Haarlem, 3 Juli 1928.
Namens het Kathedraal Kapittel
H. J. M. TASKIN,
V icaris-Kapitula ar.
DUITSCHLAND.
Uit het bezette gebied.
Duitschers voor den
ïranschen krijgsraad.
Voor den Franschen krijksraad hebben
zich Zaterdag der Duitschers te verantwoor
den gehad, die er van beschuldigd waren,
dat zij voor eenigen tijd in een café Fran-
sche soldaten hebben mishandeld. Twee
van de verdachten zijn gevlucht, de derde
kon gearresteerd worden.
Voor den krijgsraad verklaarde hij, dat
hij <Le Fransche soldaten heeft willen be
schermen tegen de aanvallen van de andere
Duitschers. Men heeft zijn optreden toen
ten onrechte ook voor een aanval gehouden
De officier van Justitie eischte tegen
alle drie de verdachten wegens mishan
deling, in vereeniging gepleegd, zes maan
den gevangenisstraf. De krijgsraad sprak
den aanwezigen verdachte vrij en veroor
deelde de beide voortvluchtige verdachten
elk tot zes maanden gevangenisstraf.
FRANKRIJK.
Een standbeeld voor Foch.
„De voornaamste bewerker
van een rechtvaardigen
v r e d e".
Te Cassel (Noo-rd-Frankrijk) is, in tegen
woordigheid van hoogeplaatste geallieerde
en bevriende civiele en militaire autoritei
ten een ruiterstandbeeld voor maarschalk
Foch onthuld. Poincaré hield een toespraak
waarin hij den geweldigen arbeid van den
oud-opperbevelhebber in herinnering
bracht, wiens eenvoud en bescheidenheid
spreekwoordelijk zijn. Hij verklaarde, dat
het monument den voornaamsten, bewerker
van een rechtvaardigen vrede huldigt, die
in staat stelt in orde en veiligheid den ar
beid te hervatten. Al stellen wij het gevoel
vanTiaat'ter zijde, zoo'vergeten wij noch de
soldaten die de bevrijding brachten, noch
de leiders, die hen ter overwinning voerden
ITALIË.
De Italianiseering van Zuid-Tirol.
De „Neue Freue Presse" verneemt uit
Innsbruck, dat krachtens een decreet van
den perfect van Bozen het tweetalig stelsel,
dat tot dusver in de gemeente Brixen, Et-
tan en Lana bestond, met ingang van 1 Oc
tober wo-rdt opgeheven. De prefect kondig
de voorts aan, dat binnenkort ook voor de
overige gemeenten in het district Bozen het
tweetalig stelsel zal worden opgeheven.
JOEGO-SLAVIË.
De politieke toestand.
Een zege-tocht van B a d i t s j.
De leiders der twee groote Servische par
tijen (radicalen en democraten), Stanoje-
witsj en Jovanowitsj, zijn overeengekomen,
een poging te ondernemen om overeenstem
ming tot stand te brengen met de Kroaten
om te geraken tot de vorming van een con
centratie-regeering. Wanneer ook deze po
ging om de crisis op te lossen, zonder re
sultaat zal blijven, zal een nieuwe regeering
uit de huidige meerderheidspartijen worden
gevormd. -
Zaterdagavond waren de leiders van alle
partijen bij den koning ontboden. Als ver
tegenwoordiger van Raditsj was Pribitsje-
witsj verschenen. Deze verliet om halftien
het koninklijk paleis en verklaarde tegen
over journalisten, dat de coalitie van boe
ren en democraten vasthoudt aan haar
standpunt, dat de Skoepsjtina moet worden
ontbonden.
Stefan Raditsj is gistermorgen met de
beide andere Kroatische afgevaardigden,
Periiar en Grandia, die bij het bloedbad in
Skoepsjtina werden gewond, naar Za
greb vertrokken. De toestand der drie lei
ders is bevredigend en zij hebben de reis
goed doorstaan. Zij werden vergezeld door
verscheidene Kroatische afgevaardigden,
voorts (volgens den wensch van den koning)
door den chef-arts van de kliniek'te Belgra
do dr. Kostitsj, twee andere artsen en ver
scheidene ziekenverplegers.
Te Belgrado zijn slechts Pribitsjewitsj
en nog oen afgevaardigde der oppositie
achter gebleven. Pribitsjewitsj heeft van
Raditsj alle volmacht om namens de oppo
sitie te onderhandelen en verklaringen af
te leggen.
De reis van Raditsj naar Kroatië was een
ware zegetocht. Op alle stations hadden
zich reusachtige menschenmenigten verza
meld om hem te begroeten. Tal van boeren
waren in nationaal costuum verschenen. Op
sommige plaatsen vormden zij aan beide
zijden va-n de spoorlijn een haag van ver
scheidene kilometers lengte.
Aan Het station te Zagreb werd Raditsj
door een ontzaglijke menigte opgewacht, die
hem stormachtig toejuichte. Toespraken
werden niet gehouden, daar Raditsj en
zijn beide reisgezellen vermoeid waren.
Door een haag van ongeveer 60.000 men-
schèn reden de Kroatische afgevaardigden
naar hun woningen.
BULGARIJE
Politieke moord.
Generaal Protogerof
neergeschoten.
Een communiqué uitgegeven door het
hoofdbureau van politie te Sofia meldt,
dat Zaterdag tegen middernacht' generaal
Protogerof, de Macedonische leider, door
drie mannen is doodgeschoten. De moor
denaars wisten in de duisternis te ont
komen.
De moord had op straat plaats. Proto
gerof, die doodelijk gewond werd, over
leed spoedig nadat hij in het ziekenhuis
was opgenomen. Een man, die den gene
raal vergezelde, stierf reeds ter plaatse;
hij werd het eerste door de moordenaars
overvallen.
Het bericht van den aanslag verspreid
de zich als een loopend vuur door de stad
en maakte een diepen indruk. Er werd
aan herinnerd, dat de Joegoslavische re
geering onlangs een half millioen dinar op
het hoofd van den generaal heeft gezet.
Protogerof was een oud-bestuurslid van
het centrale Macedonische revolution-
naire comité, op wicn reeds voor de twee
de maal in acht maanden een aanslag
werd gepleegd. Den eersten keer werd hij
echter slechts licht gewond. Den laatsten
tijd bad de generaal zich uit de Macedo
nische organisatie teruggetrokken wegens
meeningsverschillen met de andere be
stuursleden.
EGYPTE.
De Warf verklaart Mahmoeds kabinet
den oorlog.
Volgens berichten uit Kairo hield de af
getreden minister-president Nahas Pasja
een rede, waarin hij de leden van de Wafd-
partij, (de nationalisten) opriep de regee
ring van Mahmoed-Pasja met alle midde
len te bestrijden. De president van de
Engelscbe Kamer oogstte grooten bijval
met de verklaring, dat elk middel ter be
strijding van o- regeering gerechtvaar
digd is.
Men neemt aan, dat als gevolg van
deze openlijke oorlogsverklaring de Ka
mer tegen het einde van de maand zal
worden ontbonden.
CHINA.
Nanking wil herziening der verdragen.
Een officieel besluit.
De nationalistische Chineesche regee
ring heeft besloten de jongste verklaring
van den minister van Buitenl. Zaken over
te nemen, waarin gezegd wordt, dat een
herziening der niet geëxpireerde verdra
gen met andere mogendheden noodzake
lijk is, dat vreemdelingen dezelfde rechten
zullen genieten als Chineesche burgers
en dat, in afwachting van een douaneta
rief voor geheel China, de bestaande ta
rieven zullen worden toegepast, terwijl de
verklaring liet doorschemeren, dat de na
tionalistische regeering haar eigen douane
tarief zal invoeren zonder de mogendhe
den daarover te consulteeren.
De minister van Buitenlandsche Zaken
heeft aan de diplomatieke vertegenwoor
digers van Italië en Denemarken een nota
doen toekomen, waarin hun wordt mede
gedeeld, dat de verdragen dezer .landen
met China zijn geexpireerd en waarin
wordt voorgesteld, onderhandelingen over
nieuwe verdragen te openen op een basis
van algebeele gelijkheid en wederkeerig-
heid.
Uit de sigarenindustrie.
Conflict binnenkort te
verwachten?
Het verbond van Vereenigingen van
►Sigarenfabrikanten in Nederland schrijft
ons:
Op Woensdag 4 dezer werd voor de
derde maal vergaderd door de patroons
bonden het Verbond van Vereenigin
gen van Sigarenfabrikanten in Nederland
en de Ned. R. K. Vereeniging van Siga
renfabrikanten en de vier werklieden
organisaties in de sigarenindustrie.
Het bleek tijdens deze vergadering, dat
het standpunt, door beide partijen ingeno
men, zoodanig uiteenliep, dat een over
eenkomst niet kon worden bereikt.
Zoolang het ging over het meer of min
dere of wel over de formuleering van ver
anderingen in de Collectieve Arbeidsover
eenkomst, die de positie der sigarenma
kers zou verbeteren, gelukte het steeds,
dank zij de tegemoetkomende houding der
patroons en de medewerking van de
hoQfdbesturen der werkliedenorganisaties,
overeenstemming tusschen partijen te ver
krijgen.
Toen echter de loonparagraaf aan de
orde kwam, en de arbeiders pertiment
weigerden om een loonschaal te acceptee
ren, die voor een belangrijke groep ver
beteringen, maar voor een andere groep
nadeelige wijzigingen inhield, bleek de on
mogelijkheid om een compromis tusschen
de wenscben van beide partijen te ver
krijgen.
De patroons stelden zich op het stand
punt, dat de industrie geen loonsverhoo-
ging kon lijden en deze ook overigens niet
gemotiveerd was, omdat noch de loon-
standaard belangrijk gewijzigd was, noch
de loonen sedert 1923 verlaging hadden
ondergaan. Dat zij des ondanks tot eeni-
ge concessies bereid waren, kwam alleen
omdat zij hun arbeiders gaarne zooveel
mogelijk wilden tegemoetkomen en de
rust in de industrie bewaren. Deze ge
zindheid sprak met name uit hun voor
stel tot gedeeltelijke vergoeding van de
feestdagen en het toestaan van drie va-
cantiedagen, welk voorstel door de W. O.
in het algemeen met veel instemming
werd ontvangen.
Daar beide partijen haar standpunt
handhaafden, moesten de onderhandelin
gen worden afgebroken, zoodat de moge
lijkheid van een conflict in de sigarenin
dustrie binnen korten tijd te verwach
ten is.
Van beide zijden is verklaard, dat men
zich in dit geval zal houden aan den op
zegtermijn, zooals die in de C. A. O. is
vastgelegd en welke voorschrijft, dat de
C. A. O. slechts met een opzegtermijn
van twee maanden kan worden beëin
digd.
Zilveren jubileum als journalist.
De heer J. M. J. Thomassen, hoofdredac
teur van „De Nieuwe Koerief" te Roer
mond, vierde Zaterdag zijn 25-jarig jubilé
als redacteur van genoemd blad te Roer
mond. In de Munsterkerk werd ten half
tien ure door den Zeereerw. heer Th. van
der Marck, den vroegeren hoofdredacteur,
een II. Mis totdankzegging opgedragen,
die behalve door den jubilaris werd bijge
woond door directie en commissarissen der
vennootschap en het voltallige personeel.
Na afloop der kerkelijke plechtigheid werd
de jubilaris in de keurig versierde zetterij
gehuldigd. In een hartelijke toespraak
schetste de president-commissaris, de heer
Ir. Bongaerts, de groote verdiensten van
den jubilaris als journalist en als redac
teur va-n „de Nieuwe Koerier".
Op de receptie complimenteerde den
heer Thomassen o.a. de, heer J. Vesters,
voorzitter der R. K. Journalistenvereeni-
ging.
Z. D. H. Mgr. L. Schrijnen, Bisschop
van Roermond, kwam den jubilaris per
soonlijk zijn gelukwenschen aanbieden en
deed de heuglijke mededeeling, dat het Z.
II. den Paus behaagd heeft, den jubilaris
te begiftigen met het gouden eeerekruis
Pro Ecclesia et Pontifice.
Talrijke bewijzen van belangstelling en
anderzins gaven den heelen dag door blijk
van de groote genegenheid welke de jubi
laris geniet.
Wij wenscben onzen kundigen en sympa-
tieken collega nog zeer vele jaren toe in
dienst der Katholieke Pers
Huize „St. Bavo" te Heemstede.
Het door de zusters van „Oharitas" uit
Roosendaal bestuurde huize „St. Bavo" te
Heemstede, bestond Vrijdag 75 jaar. De
feestdag werd ingezet met een stille H.
Mis, opgedragen door den Zeereerw. heer
pastoor P. A. v. d. Bosch. Om half tien uur
werd een plechtige H. Mis opgedragen in
de kapel door den Zeereerw. heer pastoor
der St. Bavo-parochie, daarbij geassiteerd
door de Weieerw. heeren kapelaans J. L.
C. Witkamp, als diaken en P. J. M. Heskes
als subdiaken. In de II. Mis waren o.m.
ook aanwezig de Hoogeerw. heer plebaan
L. A. A. M. Westerwoudt, de regenten van
het huis en enkele genoodigden. Na het
evangelie hield de Zeereerw. heer pastoor
IJzermans een feestrede. Na afloop werd
door 'de aanwezigen een feestlied gezon
gen. In de feestelijk versierde regenten
kamer, waar een schat van bloemstukken
getuigde van de algemeene waardeering,
die de zusters overal ondervonden hebben,
werd van 11 tot 12 uur receptie gehouden.
Hier sprak pastoor v. d. Bosch woorden
van dank. Aangeboden werd een foto van
de nieuwe credens voor het altaar, welke
nog niet gereed is, maar gemaakt wordt
door H. Funnekotter in Rotterdam. De
heer J. C. v. d. Weijden, president der re
genten, dankte namens regenten de Zus
ters voor haar groote opofferingen. Ple
baan Westerwoudt sprak eenige woorden
als deken van Haarlem. Daarna sprak nog
de Hoogeerw. heer Ebbinkhuijsen, regent
van het seminarie Hageveld, namens de
geestelijkheid van het seminarie en pastoor
IJzermans van Heemstede namens de pa
rochianen van Heemstede. Dan volgden
de felicitaties van de bewoners en talrijke
belangstellenden. Onder hen was de wet
houder der gemeente Heemstede, dr. E. A.
M. Droog. Tot slot de gelukwenschen van
de weesjes en van de ouden van dagen.
Om 5 uur werd de dag besloten met een
plechtig Lof opgedragen door den Zeer
eerw. heer v. d. Bosch met assistentie van
twee professoren van het seminarie Hacre-
veld.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Politieke moord in Bulgarije.
De Duitsche Oceaanvliegers te Doorn,
waarna zij vertrokken naar Keulen, waar
zij een koele ontvangst hadden. (Luchtv.,
2e blad).
Bij een scheepsramp op de Zuid-Ame-
rikaansche kust is het Chileensche schip
„Angamos" met bijna 300 opvarenden ver
gaan. Slechts 4 werden gered. (Buitenl.
Berichten, 2e blad).
Bij de reddingspogingen voor de Italia-
bemanning wordt thans kapitein Sora
vermist. De gewonde chef-ingenieur Cec-
cioni is bezweken. Twee andere leden vari
de Viglieri-groep ernstig ziek. (Luchtvaart
2e blad en telegrammen).
Typhoon op den Stillen Oceaan. Veer
tien Japansche visschersvaartuigen ver
gaan. (Telegrammen).
BINNENLAND.
Een mislukte roofoverval te Rotterdam
(Gem. Berichten, 2de blad).
Compromis in het Rijnvaartconflict.
De dreigende staking in de Rijnvaart is
op het laatste oogenblik voorkomen. Dank
zij de voortgezette besprekingen van
Zaterdag, waarin na de mislukte confe
rentie bij den Rijksbemiddelaar de afge
broken onderhandelingen weer werden
hervat, zijn tenslotte werkgevers en werk
nemers in zooverre tot overeenstemming
gekomen, dat het hoofdbestuur van den
Centralen Bond in de vergaderingen van
Duisburg, Dordrecht en Rotterdam advi
seerde, niet tot staking over te gaan.
In de bespreking van 1.1. Zaterdag heb
ben de werkgevers hunne toezegging van
des Vrijdags, die toen tot stand waren ge
komen, gedurende de besprekingen onder
leiding van den Rijksbemiddelaar, nog
eenigermate verbeterd.
Dames-bediening verboden.
Men meldt uit Eindhoven aan do
„Msbd.", dat die gemeente thans is ge
rangschikt onder die gemeenten, waar da
mes-bediening in de café's verboden is. Dit
verbod, dat voor tal van volkscafé's in
Woensel, waar vele Belgische vrouwen
werkzaam zijn, is uitgelokt, komt in deze
stad met zijn geweldige aanwas van vreem
de en niet altijd de meest gewensohte ele
menten, geen dag te vroeg en geniet do
instemming van heel weldenkend Eind
hoven.
Wedstrijden der Waddinxveensche
Zwemclub.
Mooie sucessen van „De Zij 1".
Zaterdag organiseerde de Waddinxveen
sche Zwemclub zwemwedstrijden, met me
dewerking der Goudsch Zwemclub en Do
Zijl, Leiden, in haar prachtige zweminrich
ting, welke verleden jaar is geopend.
Er waren zeer vele inschrijvingen. Boven
dien werkte 't mooie weer mee om dit zwem
feest bijgewoond door een talrijk publiek, to
doen slagen.
Op bijna alle nummers wist „De Zijl" do
eerste plaats te bezetten, doch speciale
vermelding verdient, dat haar lid F. v. d.
Mark Fzn. de 50 M. schoolslag (zonder keer
punt) in den fraaien tijd van 39 1/5 sec. uit-
zwom.
Het komische nummer ontbrak ook niet,
n.l. het gecostumeerd tebbevaron, dat bij
het publiek zeer in den smaak viel. Hierna
gaven eenige leden der W. Z. C. een demon
stratie waterspringen, waaronder eenigo
mooi afgewerkte sprongen.
Tot slot had een waterpolo-demonstra-
tie plaats tusschen G.Z.C. II en De Zijl I,
welke door G.Z.C. met 64 werd gewon
nen, nadab onze stadgenooten met 3—2 bij
rust hadden voorgestaan. G.Z.C. II was ver
sterkt door Van Willigen en van Essen, ter
wijl de Leidenaars invallers hadden voor
Va-n Leeuwen en v. d. Hohst. Er werd 2 m.
10 minuten (zuiver spel) gespeeld, waardoor
deze match bijna een uur duurde. Het was
een gelijkopgaande partij, waarbij beide
partijen beurtelings in den aanval waren.
Bij G.Z.C. namen v. Hulzen en van Essen
de doelpunten voor hun rekening. Voor Lei
den scoorde Kramp één- en W. Snoeker
driemaal.
Er heerschte gedurende het gcheele
zwemfestijn een prettige sportieve geest en
heb actieve bestuur der Waddingxveen-
sche Zwemclub kan dezen middag dan ook
als volkomen geslaagd beBchouweri.
Do prijsuitreiking had om kwart voor
negen plaats.
De uitslagen waren:'
50 M. schoolslag: 1. F. v. d. Mark (De Zijl)
39 1/5 sec., 2. A. de Bruin (G.Z.C.) 44 2/5 sec.,
3. W. N. de Bruin (G.Z.C.) 45 3/5 sec.
