BureauxRAPENBURG No. 10 - LEIDEN
BUITENLAND.
BINNENLAND.
19e Jaargang.
MAANDAG 2 JULI 1928
No. 5913
Do ABONNEMENTSPRIJS bedraagt i1] vooruitbetaling
Voor Leiden 19 centper week 12.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 2C©ent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per poet f2.95 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zodagablad 1b r»or de Abonné'a ver»
krijgbaar tegen betalig van 60 c' per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlke nummerf 5 ct., raefc Geifllnatreerd
Zondagsblad 9 ct.
DU blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. D
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAOTl
Oowone advortentlön 3P cant par fOfldy
Voer Ingezonden Medédeelingen wordt het
n dubbele van bet tarief Berekend.
Kleino advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarioij
betrekkingen vt>rden aangeboden of gevraagd, huur en vciJ
huur, koop en verkoop f0.50. fj
Dit nummer bstaat uit
twee bladn.
V Godsdienstige ezinnen
Van meerdere zijden wrdt geconstateerd
het schijnt dus een fit te zijn dat
de resultaten van het nddeibaar en voor
bereidend onderwijs ahteruitgaan.
Het „TJtr. Dagblad", naspeurende, wat
hiervan de oorzaken innen zijn, noemt
er twee:
Overdrijving van s p r t, overdrijving
.van genoegens.
Dat deze waarnemin juist is, zal nie
mand kunnen tegensprcen.
Nadeelig voor studieust en studieijver
moet zijn de overdreva sport-beoefening,
de sport-hartstocht. de sport-adoratie. Bij
velen komt de waardering van studie
succes jLchter de waareering van sportivi
teit; op wie op het gortveld no. 1 is, is
men jaloersch, niet opwie de eerste in de
klas is.
En een even ernstij nadeel is het over
dreven uitgaan. Het Utr. Dagblad" wijst
er 'op, dat do opdrijvig van het uiterlijke,
de oudc-mannetjes-acHge gewichtigdoene
rij in zaken van pleiter- zoo ver gekomen
is, dat in een Haagse! gymnasiastenblaadje
voorschriften wordengegeven omtrent het
dragen van een „smjking" bij een avond
feest van kinderen, de de korte broek nog
nauwelijks waren ontgroeid. Een derge
lijke dwaze vertooninj wordt nageaapt van
wat oudere jongelui, lie student zijn, spe
ciaal van roemruchte Studentencorpsen,
waarin dronkemans- u oudmannetjes-ma-
nieren elkaar afwisscln!
De waarneming va: het „Utr. Dagblad"
is juist, maar niet voledig.
Terecht wijst het JIuisgezin" er op, dat
tot de moreele inzinkiig nog een factor bij
draagt, waarvan het „Utr. Dagblad" niet
rept. al moet die het lij zijn beschouwingen
toch voor den geest lebben gestaan.
De factor godsdient.
En het blad vervogt:
,.Deze factor, hoofdlement in het christe
lijk gezin, drukt ook <en kinderen een stem
pel van levensernst ïp en houdt hen van
veel afwijkingen afgodsdienstig opgevoe
de kinderen leven u:, denken en bewegen
zich in een andere sèer, dan die uit de ge
zinnen, waar de goddienst noch levensleer,
noch teugel, is.
Indien de maatschppij blijft verkeeren
of zelfs voortschrijdt op den weg van ont
kerstening, indien d samenleving steeds
meer een beeld biedt lat op het heidensche
Home gelijkt, zal de loreele inzinking niet
te stuiten zijn en zalook de intellectueele
daarmee gelijken tredhouden
Voor de ouders is er alle reden in te
grijpen," zich voor zwikheid te hoeden en,
vóór alles, zich zelf t< herzien.
Ook hier is het vooneeld sterker dan het
woord, en heeft dit laatste weinig kracht,
als het niet door het eerste wordt gedra
gen".
In en door de g ot s d i e n s t i g e ge
zinnen moet de maefechappij van onder
gang op elk terrein worden gered.
ENGELAND.
KERK EN STAAT IN ENGELAND.
Een merkwaardige stap.
Engeland is in beweging gekomen door
het gezagvol optreden van den Anglicaan-
schen bisschop van Winchester, dr. F. J.
Woods, die, zonder de bestemming van de
Kerkvergadering af te wachten in zijn bis
dom godsdienstoefeningen heeft voorge
schreven in een vorm zooals zij bepaald
Z1J0 het Gebedenboek, dat pas door 't La
gerhuis verworpen is.
Zoowel in het parlement als onder de
bisschoppen, die dezer dagen vergaderden,
heeft dr Woods optreden veel ontstem
ming gewekt.
Ur. Woods, die zoon van een anglï-
caansch geestelijke is, is in 1872 geboren
hij was van 1916 tot 1924 bisschop van Pe
terborough en heeft veel geschreven over
<lc herziening van het gebedenboek en
over de Anglicaansche verhouding tot
Home.
HONGARIJE.
Een communistisch complot.
Talrijke arrestaties.
Volgens mededeelingen van het blad „A
Mai Nap" is de politie van Boedapest een
grootsch aangelegd ocmmunistisch complot
op het spoor gekomen. Een groot aantal
personen men noemt het cijfer 30 is
reeds gearresteerd. Talrijke huiszoekingen
hadden plaats, waarbij vele brieven en do-
'cumenteii in ,de Bussische taal in beslag
werden genomen. Naar verluidt, zou het de
politie van Boedapest gelulct zijn, de dra
den te ontdekken, die Bela Kun van Wee-
nen uit naar Hongarije gesponnen heeft.
De gearresteerden zijn voor het grootste
deel jonge intellectueelen.
GRIEKENLAND.
De Grieksche crisis.
De royalisten tegen Venizelos.
Zooals gemeld is het Grieksche kabinet
tengevolge van het optreden van Venizelos
afgetreden.
Volgens parlementair gebruik, moet Ve
nizelos nu de taak van het door hem ten
val gebrachte ministerie overnemen.
De royalistische bladen te Athene bevat
ten echter scherpe artikelen tegen Venize
los' terugkeer tot de macht en men waar
schuwt staatspresident Kondoeriotis open
lijk, zich niet bloot te stellen aan het ge
vaar, dat hij voor een buitengewone recht
bank wordt gebracht onder beschuldiging
van „misbruik van de grondwet" en „het
belasten van Venizelos met de regeerings-
vorming."
Het extreem-monarchistisch blad „Ka-
thimorini" publiceert een oproep tot de li
ga der reservisten, die tijdijns den oorlog
als een revolutionaire organisatie van sol
daten en burgers tegen Venizelos was op
gericht, doch later werd ontbonden. Het
blad verlangt dat deze organisatie opnieuw
in het leven wordt geroepen om Venizelos
uit het land te verdrijven.
Omtrent de planne van Kondoeriotis is
nog niets bekend, doch het wordt mogelijk
geacht, dat hij Venizelos zal belas'en met
de kabinetsvorniing en hem zal machtigen
de Kamer te ontbinden.
POLEN.
Waarom het Pcolsche kabinet hervormd
werd.
Maarschalk Pilsoedski heeft aan de
Poolsehe pers een uitvoerig interview toe
gestaan, waarin hij op zijn bekende drasti-
sch.e wijze een en ander mededeelde over
de beweegredenen, welke tot zijn aftreden
als eerste minister hebben geleid. Hij uit
te zich zeer scherp over het Poolsehe par
lement en zijn arbeidsmethoden, waardoor
hem zijn arbeid als minister-president
voortdurend onaangenaam is gemaakt.
De afgevaardigden in het parlement,
zoo zcide Pilsoedski, gedragen zich daar
als in een kroeg. Alleen de ministers moe
ten hun fatsien bewaren; de afgevaardig
den kunnen brullen, lawaai maken en zich
als zwijnen en schoften gedragen.
In deze atmosfeer kon ik het niet lan
ger uithouden. Zelfs vliegen zouden de
redevoeringen der Landdagafgevaurdigden
niet kunnen verdragen. Wanneer zij die
redevoeringen konden hooren, zouden zij
te lui worden om te vliegen.
Ik heb den staatspresident nogmaals
aangeraden, behalve Bartel nog eenige
personen te kiezen, die beurtelings het
zware ambt van minister-president kunnen
bekleeden. Ik heb hem echter tevens me
degedeeld, dat ik mij in tijden van crisis
gaarne te zijner beschikking zal houden.
De richtlijnen van de internationale poli
tiek van Polen blijven in mijn handen.
RUSLAND.
Russische kerkpolitiek.
Het in het hooge noorden gelegen Moer-
mansk is de eenige stad in .Rusland, welke
geen kerk bezit. De geloovigen in deze
stad wenden thans pogingen aan, om tot
het oprichten eener kerk te geraken en
houden tot dat doel o.m. geldinzamelingen.
De communistische partij-organisatie ter
plaatse ergert zich evenwel aan deze actie
en heeft zich thans tot Moskou gewend met
het verzoek deze inzamelingen en alle
openbare propaganda voor kerkbouw te
verbieden.
BRITSCH-INDIE.
De godsdiensttwisten in Indië.
5 dooden, talrijke gewonden.
Volgens berichten uit Calcutta zijn tij
dens een botsing tusschen Sikhi's en Mo- j
hammedanen bij een godsdienstige plechtig
heid in de nabijheid van, Khargoer vijf
personen gedood en talrijke andere gewond, j
CHINA.
Plunderingen op den weg van Peking
naar Tientsin.
De Deenscho consul-generaal
het slachtoffer.
Sedert negen dagen is het spoorweg-, te
legraaf- en telefoonverkeer tusschen Pe
king en Tientsin verbroken. Eiken dag
trachten auto's uit Peking naar Tientsin te
komen. De soldaten van het terugtrekkende
leger van Tsjang Tso Lin houden echter alle
auto's aan. In verschillende gevallen wer
den de inzittenden uitgeplunderd, hetgeen
b.v. twee dagen geleden met den Deenschen
consul-generaal het geval was. Ook de cor
respondent van de „New York Times" werd
van alles beroofd; slechts zijn schrijfma
chine en zijn fototoestel mocht hij houden.
MEXICO.
De presidentsverkiezing.
De candidaatdoor 20 detectives
b e w a a k t.
In Mexico is Vrijdag opnieuw een ge
vecht geleverd tusschen regeeringstroepen
en „opstandelingen", waarbij 26 „opstan
delingen" gedood zijn, terwijl er 5 gevangen
werden genomen. Deze werden terstond
voor een krijgsraad gebracht, ter dood ver
oordeeld. Het vonnis werd onmiddellijk
voltrokken.
Generaal Obrego:> wordt voortdurend
door een 20-tal detectives bewaakt, daar
men vreest, dat op hem een aanslag zal
worden gepleegd.
DE KONINGIN IN SCANDINAVIë.
Een der berichtgevers van het „Hbld."
in Scandinavië schaft:
De Koningin .rinses Juliana, of, zoo
als zij hier heeten gravin en freule Van
Buren, hebben na een verblijf van een
week in Lapland, het Toeristenhotel te
Abisko. weer verlaten en zijn doorgereisd
naar Noorwegen.
Omtrent het bezoek aan Stockholm
wordt gemeld, dat de Koningin en de Prin
ses, na in clen trein ontbeten te hebben,
afgehaald werden door de auto van den
koning en zich begaven naar het apparte
ment van onzen gezant baron Sweerts de
Landas Wyborgh, Ericsberggatan 12. Zij
ontvingen daar het bezoek van koning
Gustaaf, die juist den vorigen dag 70 jaar
geworden was, maar met luchtigen stap
de trappen opliep en niet eens gebruik
wilde maken van de lift. Na zijn vertrek
bleven de hooge bezoekers nog eenigen tijd
bij den gezant, dronken er een Holland-
sche kop koffie vóór de lunch en reden
vervolgens naar het Paleis, waar de ko
ning haar liad uitgenoodigd te lunchen.
De geheelc koninklijke familie was hier
aanwezig. Alleen de kroonprins en zijn
echtgen., die ongesteld was, die in het slot
Uldihedal nabij Stockholm vertoeven, ont
braken wel waren aanwezig hun drie
zoons, Prins Gustaaf Adolf, Prins Sigvard,
die student is te Uupsala en de jonge
Prins Bertil. Ook de Belgische kroonprins
en Prinses Astrid, die juist in Zweden ver
toefden, waren aanwezig evenals de broe
ders van den koning.
Na het bezoek ten paleize, dat langer
duurde dan verwacht was, gingen de Ko
ningin en Prinses Juliana, door niemand
herkend en begeleid door onzen consul-
generaal te Stockholm, den heer Imminck,
wat winkelen en eenige inkoopen doen.
Tenslotte werd een auto aangeroepen en
keerde het gezelschap terug naar het sta
tion om de reis naar het noorden voort te
zetten.
Het Noorsche Telegraafbureau meldt
uit Oslo, dat Koningin Wilhelmina Zater
dagmorgen met het a.s. „Dronning Maud"
te Trondhjem zou aankomen. De Koningin
zal haar reis per spoor vervolgen, in haar
eigen rijtuigen en slaapwagen, te harer be
schikking gesteld door de Noorsche staats
spoorwegen, naar het hotel Fefor in het
Gudbrandsdal, waar de Jyoningin hetzelfde
gebouw zal krijgen als verleden jaar. De
Koningin zal een paar weken te Fefor blij
ven; omtrent de verdere plannen is nog
niets bepaald vastgesteld.
Prins Hendrik zou Zaterdagavond te
Oslo aankomen en gisteren naar Fefor
doorreizen.
R.-K. WERKLIEDENVERBOND.
Dezer dagen vergaderde het bestuur
van het R.-K. Werkliedenverbond. Vast
gesteld werd de positie van het Verbond
tegenover het Reisbureau „Rotala Neer
landica".
Besloten werd &an dit Bureau mede te
deelen, dat het Verbond met dit Bureau,
evenmin als met andere particuliere in
stellingen, financieele of moreele relatie
wenscht, en dat alleen, indien het wen-
schelijk wordt geoordeeld voor de techni
sche regeling ecner reis gebruik te maken
van een reisbureau, daarvoor „Rotala
Neerlandica" in aanmerking kan komen,
mits de aanbieding minsters even voor-
deelig is, als die van ander reisbureaux.
Voor kennisgeving werden aangenomen:
een tweetal brieven der R.-K. Staatspartij
inzake wctelijkc regeling der werkloos
heidsverzekering, een brief van het Ned.
Verbond van Werkgevers inzake het be
kende overleg tusschen dit Verbond en
de akcentrales, een tweetal brieven van
de Directie der Ned. Spoorwegen en den
Minister van Waterstaat omtrent de re
ductie op tarieven voor groote gezinnen en
omtrent de consumptie-prijzen in de der
de klasse-restauraties der stations.
Besloten werd in 't leven te roepen een
commissie van deskundigen, welke het
Verbondsbestuur zal hebben te adviseeren
omtrent het brengen van kunst onder het
volk; aan de katholieke organisaties
van werkgevers, boeren en middenstanders
gelegenheid te geven tot het benoemen van
leden in de commissie, welke tot taak
heeft te prae-adviseeren omtrent een be
hoorlijke pensioneering voor alle arbei
ders.
In het bestuur van „Herwonnen Levens
kracht" werden ingevolge de statuten dier
instelling benoemd de heeren A. v. Ha-
mersveld en J. A. Schutte.
Besprekingen werden gevoerd omtrent
het met 't oog op de komende wetgevende
periode samen te stellen program der R.K.
Staatspartij.
Het verloop der jongste Arbeidseonfe-
rentie te Genève werd uitvoerig bespro
ken.
Het beleid van Minister Lambooy.
Verschil van inzicht.
Volgens het Voorloopig Verslag der Eer
ste Kamer had een lid bezwaar tegen do
wijziging, voorgesteld in art. 20, eerste lid,
der Dienstplichtwet.
Vele leden waren van oordcel, dat de
Minister zich te veel van zijn oorspronke
lijke plannen had laten afbrengen en dat
hetgeen thans van het ontwerp was over-,
gebleven, niet meer was dan een omhulsel
zonder inhoud. Ten zeerste werd betreurd,
dat deze bewindsman had toegegeven ten
aanzien van het eertijds door hem zoozeer
geprezen plan-Posthuma-Boele en den
openingstijd in de kazerne. Verscheidene
led en zagen daarin zeer beslist een abso
luut gemis aan gouvernementeele kracht.
De vermoedelijke houding, de overtui
ging, dat anders in do Tweede Kamer
geen meerderheid voor de voorstellen te
verkrijgen ware geweest, kon naar hun
meening niet aangevoerd worden als ver
ontschuldiging voor het gebleken gebrek
aan standvastigheid. Eenige leden vergele
ken den Minister met een krijgsman, die
op de vlucht slaat vóórdat de veldslag be
gonnen is. Deze leden laakten ten zeerste
de handelwijze van den Minister.
Enkele leden merkten daartegenover
op, dat het veeleer toegejuicht moest wor
den, wanneer een Minister zich laat over
tuigen door behoorlijke gefundeerde argu
menten.
Sommige leden sloten zich hierbij aan
en zagen in de houding van den Minister
venmin zwakheid, maar lofwaardige be
reidheid om met de Volksvertegenwoordi
ging overleg te plegen
Eenige leden merkten op, dat indien een
parlementair Kabinet aan het bewiud wa
re geweest, een gebeuren als het boven be
sprokene niet mogelijk zou zijn geweest.
Nu moest de Minister, onzeker van een
parlementaire meerderheid, genoegen ne
men en nam hij ook genoegen met wat
hij krijgen kon, terwijl naar de meening
dezer leden bij een parlementair kabinet
de Tweede Kamer ongetwijfeld zich meer
gericht zou hebben naar het inzicht van
den Minister dan thans het geval is ge
weest, waar de Minister zich richtte naar
het inzicht eener toevallige meerderheid
in de Ivamer.
Uit het loodgietersbedrijf.
Onderhandelingen.
Vrijdag zijn onder leiding van den
Bijksbemiddelaar, den heer H. A. van
IJsselsteyn, besprekingen gehouden tus
schen vertegenwoordigers van de bij de
staking betrokken werkgevers en werkne
mers in bet loodgietersbedrijf. De onder
handelingen zullen aanstaanden Woens
dag worden voortegezet.
Uit de sigarenindustrie.
Onderhandelingen.
Donderdag is de conferentie tusschen
de arbeiders- en werkgeversorganisaties in
dc sigarenindustrie voortgezet. Omtrent
de besprekingen konden geen mededeelin
gen worden gedaan, aangezien de onder
handelingen nog niet tot een einde zijn ge
bracht. Woensdag a.s. zal weer een be
spreking plaats vinden.
Helders Burgemeester vraagt ontslag.
In de raadsvergadering van Vrijdag
deelde de burgemeester van Helder aan
het einde der vergadering mede, besloten
te hebben, aan II. M. de Koningin te ver
zoeken, met ingang van 15 November eer
vol te mogen worden ontslagen uit zijn
ambt, op grond van zijn hoogen leeftijd.
Hst voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
De gevolgen van de verwerping van het
Gebedenboek. Eén bisschop voert het op
eigen gezag in.
Groote mijnramp in Frankrijk. Meer dart
50 slachtoffers. (Buitenl. Berichten, 2e blad
en Telegrammen).
Ernstig spoorwegongeluk In Zwitserland.
(Buitenl. Berichten, 2e blad).
Harde woorden over Nobile's expeditie.
(Luchtv., 1ste blad).
Ook de Russische vlieger Baboesjkini
wordt vermist. (Telegrammen).
BINNENLAND.
De niet-Katholieke pers over de Bis
schopsbenoeming van Mgr. Aer.genent. (2e
blad).
Een felle brand te Haarlem. Andere
branden. (Gemengde Berichten, 2de blad).
Een opium-smokkelarij ontdekt. (Gem.
Berichten, 2de blad).
Overleden is de Weleerw. Pater C. Cas
te! eyn O.F.M. (Kerkn., 1ste blad).
LEIDEN.
COMMISSARIS VAN POLITIE
DE HEER R. J. MEYER.
Heden door den Burgemeester geïnstalleerd
Hoog bezoek aan „Berg en Bosch".
De Koningin-Moeder zal Maandag 9
Juli a.s. een bezoek brengen aan het R. K.
Sanatoriunt „Berg en Bosch", aan den
Coerenschcweg te Apeldoorn, uitgaande
van de R. K. Vereen, tot bestrijding der
tuberculose „Herwonnen Levenskracht",
instelling van het R. K. Werkliedenver
bond.
Onze kinderen.
(Ingezonden).
Wie buiten een eigen huisje bewoont,
waar in de vroolijke lentezon, de kinderen
spelen en spelond groeien en bloeien, ge
zond naar lichaam, een frisschc blos op de
ronde wangen. Wie uit eigen tuintje zijn
groenten en vruchten plukt, eigen kippen
kweekt en zich de gelukkige bezitter kan
noemen van een kleine maar vruchtbare
veestapel, hij kan zich zoo moeilijk inden
ken welk een armoede, ellende en muf
heid er heerschen kan in een groote stad.
Hij kent niet het in-droeve van de kleine
zolderwoning, waar vaders en moeders
met weemoed in het hart zorgen en ploe
teren voor het armoedig bestaan van
hunne kinderen. Hij kan zich niet voor
stellen welk een zwaard van droefheid het
moederhart doorboort, wanneer zij haar
lieveling ziet vermageren en verbleeken,
bij gebrek aan frissche lucbt en koesteren
de zonnestralen cn geen hulp kan biedeq.
Wie een menschcnhart bezit moet hier
helpen! Wie door God gezegend is met
monter opgroeiende kindertjes, hem ge
biedt de dankbaarheid hulp te bieden.
Wij, die dag aan dag meeleven met do
armsten onder de armen, wij die met ont
roering in het hart moeders moeten afwij
zen die hun kindertjes zoo gaarne al is
het maar voor een paar weken naar
buiten willen zenden. Wij, die zoo veel
meer zouden willen doen, vooral voor de
8 t i 11 e armen uit ons groot, mooi, maar
zoo veel treurigheid verbergend Amster
dam, wij doen vol vertrouwen een beroep
op Uwe mooie onbaatzuchtige naasten
liefde
Wat wij vragenNiet veel. Wij vra
gen slechts adressen van monschen, die
ter eere Gods in de a.s. Zomermaanden
eer. gezondheid begeerend arm stadskind
tot zich willen nemen voor enkele weken.
Kinderen van diverse opvopding en af-
