BUITENLAND. BINNENLAND. 19e Jaargang. DONDERDAG 24 MEI 1928 No 5881 Do ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal, Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaaL Franco per poet f2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor* uitbetaling. Afzonderlijke nairiroers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. O Bureau*: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 835 REDACTIE 15.* GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT! Co joon* advartentlën 3P can! per IO gÓj Voor Ingezonden Mededeelingon wordt hat J, dubbele van bet tarief berekend. s" Kleine advortentlën, van ten hoogst# 80 woorden, waarin betrekkingen wUrden aangeboden of gevraagd, buur en ver huur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit twee bladen. V Het zevende leerjaar De Eerste Kamer heeft de verplichting yan het zevende leerjaar aangenomen. Er is maar weinig oppositie gevoerd in de beide Kamers. Buiten de Kamers ook niet veel. Maar toch zijn hier en daar op het platteland stemmen opgegaan tegen den verplichten zevenjarigen schooltijd. Die oppositie is wel verklaarbaar, als en bedenkt, welke toestanden er vaak nog heerschen in het klein-bedrijf ten plat- telande, waarbij de ouders hun kinderen reeds op vroegen leeftijd zoo goed thuis kunnen gebruiken. Maar 't wil ons toch voorkomen, dat men dan zijn streven niet zoozeer moet richten op zoo kort mogelijken schooltijd als wel op verbetering van de sociale toestanden ten plattelande! Nu de verplichte zevenjarige schooltijd een feit is geworden nu moet men overal trachten er zooveel mogelijk van te profi- teeren. In deze moeten: Ten eerste, de ouders meewerken hartelijk meewerken met de school, de onderwijzers. Vervolgens, de onderwijzers er naar stre pen om het onderwijs zoo practisch moge lijk te doen aanpassen aan het leven. 't Wil ons hoewel leek voorkomen, dat nu en dan de onderwijzers zich meer daadwerkelijk konden interésseeren voor onmiddellijke levenspraktijk van het kind na. het verlaten van de school; meer tonden voelen voor, meer daadwerkelijken steun konden verleenen aan het kind, dat na het verlaten van de school voor de zoo belangrijke en véélbeslissende beroepskeu ze staat. Bescheidenlijk wagen wij deze op merking te maken. Een jaar langer leeren op school betee- kent veel als dat beteekent een jaar langer zich voorbereiden op het practische f leven, een jaar langer vorming voor het even. De vorming voor het leven is niet per se gebonden aan lesrooster of leerstof, kan gegeven worden door wie zelf in zicht heeft in de behoeften van het kind en waarachtige liefde voor het kind. God dank, wij hebben vele zulke onderwijzers; vele vaak stille toegewijde jeugd-op- voeders. DUITSCHLAND. DE ONTPLOFFING TE HAMBURG. Zal dit muisje een staartje hebben? Voor den Volkenbond. Reuter verneemt, dat de ontploffing van r> giftig phosgeengas, die dezer dagen te 6 Hamburg plaats had, de vervaardiging er en het in groote hoeveelheid daarvan in voorraad hebben wellicht in de volgende vergadering van den Raad van den Volken bond ter sprake gebracht zullen worden, vooral om er zich van te vergewissen of de bestaande wet nopens de vervaardiging van giftig gas voldoende wordt nageleefd. Een vraagin heb Eng. Lagerhuis. In het Britsche Lagerhuis is gisteren de ramp te Hamburg aanleiding geweest tot een vraag van Ramsden, die wenschte te weten, of deze gebeurtenis geen aanleiding de Duitsche regeering aan te spreken voor een overtreding van het verdrag van (Versailles. Minister Chamberlain antwoordde, daar over nog nadere inlichtingen te willen af wachten. De resteerende phosgeengas- voorraden worden vernietigd. Hamburgsche politie-autoriteiten en des kundigen zijn bijeengekomen, in verband met de vernietiging van de nog in Ham burg aanwezige phosgeengas-voorraden. Besloten werd om de phosgeengas-voor raden, die op Veddel nog voorhanden zijn. 200 spoedig mogelijk ter plaatse langs chemischen weg te vernietigen. Ook Oostenrijk is beangst geworden. De „Stunde" verneemt uit Wiener Neu- «tadt Te Blumau bij Wiener Neustadt liggen n°g ongeveer 300 a 400 phosgeengasbom- men. Gezien de catastrofe in Hamburg. verzochten gisteren vertegenwoordigers van de zeven in de buurt van Blumau lig gende industriegemeenten aan de bevoegde Weensche autoriteiten, om de vernietiging van de gevaarlijke gasbommen te bespoedi gen. De afgevaardigden dier gemeenten keer den met de besliste verzekering uit Wee- nen terug, dat de regeering onverwijld al het noodige zou doen om elk gevaar to voorkomen. ITALIË. De Zuid-Tiroolsche kwestie. De laatste Duitsche burgemeester gevlucht. Naar de „Lokal Anzeiger" uit Weenen meldt, is dezer dagen de laatste Duitsche burgemeester uit Zuid-Tirool, Josef Pix- ner, uit St. Leonhard over de Italiannsche grens naar Noord-Tirool gevlucht om aan een dreigende arrestatie te ontkomen, Pixner zou, naar hem door vrienden tij dig werd medegedeeld, wegens zoogenaam de anti-Italiaansche propaganda, gearres teerd worden. RUSLAND. Het ingenieurs-proces. Naar uit Moskou wordt gemeld, zou ook de beklaagde ingenieur Kalganow be kend hebben, tezamen met Beresowski en kameraden aan een contra-revolutionaire organisatie te hebben deelgenomen, voorts voor de schadelijke werkzaamheid van Be resowski een belooning te hebben ontvan gen en andere belooningen te hebben door gegeven. Nog meer economische complotten". Uit Moskou wordt gemeld, dat te Smo lensk een nieuwe economische contra-revo lutionaire samenzwering is ontdekt. Twee van de leiders zijn reeds ter dood veroor deeld en zes anderen tot langdurige gevan genisstraffen. In een officieel rapport wordt gezegd, dat te Smolensk een algemeene desorganisatie aan den dag is gekomen. Het onderzoek heeft aangetoond, dat zelfs in fabrieken die door communisten worden bestuurd en waar 50 pet. der arbeiders even eens communisten zijn, corruptie, drinkge lagen, ontucht en gewelddadigheden aan de orde van den dag zijn. Twee en twintig verantwoordelijke autoriteiten zijn ontsla gen, velen gearresteerd en tien hunner zul len terechtstaan. Het centraal-comité heeft een speciale commissie uit Moskou gezonden om nieu we autoriteiten aan te stellen, die verbe tering in den toestand te Smolensk moeten aanbrengen. Ook in de provincie Vitbsk is een econo misch complot ontdekt. Hier hebben even eens verscheidene arrestaties plaats ge had. CHINA. DE CHINEESCHE CHAOS. Een strijd in het Zuiden. Nankin g-g ener aal gevangen. Dezer dagen is bij Woetsjang een ge vecht uitgebroken tusscken een generaal uit Kwangsi en een Nanking-generaal. Dit gevecht is geëindigd met den nederlaag van den Nanking-generaal, die gevangen genomen werd. Hevige strijd aan de lijn P e k i n g—H a n k a u. Gemeld wordt, dat ten Westen van de spoorlijn PekingHankau hevige gevech ten tusschen de Noordelijke en Zuidelijke strijdkrachten aan den gang zijn. Tsjang Tso-lin strijdt hier op leven en dood, aan gezien zijn terugtochtslinie wordt bedreigd en, zooals bekend, Japan het overslaan van den Chineesc'hen burgeroorlog naar Mandsjoerije in geen geval zal dulden. De Japansche regeering spreekt de ge ruchten tegen, volgens welke zij voorne mens zou zijn Mandsjoerije tot een Ja- pansch protectoraat te maken. Voorts ver klaart zij, de troepen onmiddellijk uit de provincie Sjangtoeng te zullen terugtrek ken, zoodra aan de door Japan gestelde eischen is voldaan. ARGENTINIË EEN BOMAANSLAG. Op het Italiaansche consulaat. Negen do oden, veertig gewonden. Gistermorgen om 11.40 is op het passen- bureau van het Italiaansche consulaat te Buenos-Aires een helsche machine ont ploft, die in een kast was verborgen. De gevolgen hiervan zijn vreeselijk geweest. Negn personen, die zich op het bureau bevonden, werden op slag gedood, terwijl voorts niet minder dan 41 personen ver wondingen hebben bekomen. Tot de gewon den behooren ook vier ambtenaren van het consulaat. Gemeld wordt, dat de gédooden allen immigranten zijn. Op het oogenblik, dat de ontploffing plaats had, bevonden zich ongeveer 200 personen in het consulaat. Verscheidenen van hen. die zich nabij de kast bevonden, waarin de bom verborgen was, werden let terlijk in stukken gescheurd. GOUDEN JUBILEUM ABR. VAN HAARLEM. Zondag a.s. zal het 50 jaar geleden zijn dat de heer Abi. v. Haarlem. Doelensteeg la, in dienst trad in het bekende koek- en banketbedrijf van de heeren Timp thanf? N.V. v.h. G. P. Timp Haarlemmerstraat 247. De directie zal gaarne aan ieder de gelegenheid geven om op Dinsdag 29 Mei van 122 uur ten kantore der N.V. dezen stoeren werker te complimenteeren. Weinige minuten na de explosie brak er brand uit in het gebouw. De brandweer was onmiddellijk ter plaatse en de brand weerlieden deden wanhopige pogingen om de menschen, die zich onder de puinhoo- pen bevonden, te J e vrijden. Er zijn nog geen aanwijzingen aangaan de de daders en over hun motieven voor deze misdaad. In het centrum van de stad is voorts een bom ontploft nabij een apotheek. Hier bij werd niemand gewond en er werd ook geen schade aangericht. De Argentijnsche spoorstaking. Ongeregeldheden teSosario. De toestand, ontstaan door de spoor wegstaking, die thans algemeen is, noemt e-en ernstig karakter aan. De stakers wier pen te Rosario steenen naar tramwagens, winkels, café's en scholen, en maakten ook van revolvers gebruik. Een jongen werd gedood, andern werden gewond. Het openbaar verkeer is stopgezet. EERSTE KAMER. Wijziging Leerplichtwet. Aan de orde is het wetsontwerp tot wij ziging van de artikelen I en II der wet van 30 Juni 1924, tot wijziging van de Leer plichtwet en van de L. O.-wet 1920, wij ziging van het derde lid van art. 3 der Leerplichtwet, zooals -het krachtens die wet wordt gelezen, en wijziging van het vierde lid van art. 3 der Leerplichtwet. De heer v. d. Hoeven (C. H.) spre kende namens zijn naaste geestverwanten, verklaart tegen het wetsontwerp te zullen stemmen, omdat hij niet voelt voor de ver plichting den ouders opgelegd om hun kin deren tot een bepaalden leeftijd naar school te zenden, in verband waarmee hij niet kan instemmen met een vervroegdo invoering van de 7-jarige leerverplichting. Daarnaast geldt voor spr. het bezwaar, dat aan de gemeente de inrichting van een 7e leerjaar reeds is opgelegd. Wat het ar gument betreft, dat de kinderen anders leegloopen, spr. weet niet wat erger is, het leegloopen buiten of in de school, want met onwillige honden is het slecht hazen vangep. Voorts zijn de meerdere kosten aan de vervroegde invoering verbonden voor spr.een bezwaar; de invoering zal n.l. 4V2 millioen kosten. Waar de directe belastingen nog veel te hoog zijn, acht spr. deze uitgave niet gerechtvaardigd. Welis waar zijn onze directe belastingen eenige- zins verlaagd, doch te weinig en spr. vreest dat er niet veel hoop is op verdere verlaging, vooral niet van de gemeente lijke belastingen, daar de gemeentelijke be moeiing zich meer en meer uitbreidt. En als de vette jaren voor Indië in magere veranderen zal niet alleen Leiden, maar heel Nederland in last zijn. De heer Slingenberg (V. D.) zal voor stemmen. Spr. geeft de, Kamer in overweging de principieele vraag van den leerplicht buiten beschouwing te laten, daar de bezwaren daartegen langzamer hand wel verstomd zijn en de leerplicht aanvaard is behalve door enkele ^eer prin cipieele elementen. De invoering van den zeven-jarigen leerplicht is een sociaal belang, daar hij de kloof helpt overbruggen tusschen de onderwijswet en de arbeidswet. Daarom moet," wanneer men een keuze zou willen doen tusschen wijziging der leerlingen- schaal en den zeven-jarigen leerplicht, de laatste voorgaan. Spr. begrijpt de bezwaren van den heer v. d. Hoeven niet, wanneer hij denkt aan de smartelijke woorden, waarmee dr. de Visser als Minister het uitstel van den door hem met geestdrift verdedigden 7- javigen leerplicht aanvaardde. Spr. begrijpt niet, dat menschen van dezelfde politieke groep zoo verschillend kunnen spreken. Spr. acht het financieele nadeel gerin ger dan het sociale belang bij dit ontwerp gemoeid. Waar de heer v. d. Hoeven klaagde over den druk der belastingen, wijst spr. op de, verschillende reeds tot stand gekomen belastingverlagingen, die aantoonen, dat we op den goeden weg zijn. De heer D e J o n g (R. K.) herinnert er aan, dat hij, bij de invoering van de ver plichting der gemeenten om een 7e leer jaar in te richten, er bij den Minister op heeft aangedrongen nu ook de 7-jarige leerverplichting te vervroegen. Voor spr. is dit ontwerp dan ook allerminst een verrassing geweest. Spr. merkt op, dat tenminste de helft der leerlingen, die er voor in aanmerking komen, nog niet het 7e leerjaar volgen; vrijwillig laten vele ouders hun kinderen het onderwijs in het 7e leerjaar niet genieten. De heer O s s e n d o r p (S. D. A. P.) vraagt zich af, waarom de heer v. d. Hoe ven de principieele vraag behandelde, ter wijl do principieele strijd reeds lang is uitgestreden. Ook de 7-jarige leerplicht kan geen onderwerp van een principieel debat zijn, daar het 7e leerjaar in de L. O.-wet is opgenomen, doch de invoering slechts is opgeschort in verband met den toestand van 's Lands financiën. Had de Regeering dadelijk in plaats van 1930/1928 als eind van den opschortingstermijn gesteld, waar .tou dan de principieele tegenstand geble ven zijn? En wanneer dit ontwerp verwor pen werd, wat zouden de principieele te genstanders dan in 1930 doen? Spr. betoogt, dat de dwang alleen noo- dig is voor ouders, die geen zevende leer jaar willen en tegen wie het kind, dat voor zijn rechten niet kan opkomen, beschermd moet worden. De financieele bezwaren acht spr. niet groot, daar 4l/2 millioen, verdeeld over 21/- jaar, wel te dragen is. De heer S m e e n g e (V. B.) juicht in dit wetsontwerp toe, dat er een leerver plichting voor het 7e leerjaar komt, daar het niet voldoende was den gemeenten den plicht op te leggen een zevende leerjaar in te richten. De heer De Veer (A. R.) hoewel geen voorstander van den leerplicht, wil de principieele vraag buiten beschouwing la ten, daar deze hier niet aan de orde is. Het gaat hier om een vervroeging van een maatregel en waar de Tweede Kamer zich daarvoor met groote meerderheid heeft uitgesproken, zal spr. zijn stem aan het ontwerp niet onthouden. De Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, de heer Waszin k, be toogt, dat het niet aangaat om van de ge legenheid eener voorgestelde vervroeging gebruik te maken om een principieelen tegenstand te bieden. Het eenige argument dat men in deze omstandigheden mag la ten gelden, is het financieele en te dien aanzien merkt spr. op, dat, nu verschillen de belastingverlagingen tot stand zijn ge komen, de Regeering van oordeel was, dat 4V2 millioen beschikbaar moest worden gesteld voor dit groote volksbelang. Zij gaf de voorkeur aan de 7-jarige leerplicht boven herziening van de leerlingenschaal, daar zij het van meer belang vond dat de hiaat tusschen Onderwijs- en Arbeidswet werd weggenomen dan dat de klassen kleiner worden en duizenden kinderen op straat bleven loopen. Het geld voor dezen maatregel is be schikbaar. Do heer v. d. Hoeven (C. H.) repli ceert. Het wetsontwerp wordt aangenomen met 27—4 stemmen. Tegen de chr.-histori- schen. De vergadering wordt te 12.45 verdaagd tot Dinsdag 12 Juni des avonds te half negen. R. K. Apothekers assistentenbond „St. Lucas". Tiende algemeene vergadering. De tiende algmeene vergadering werd ditmaal in Den Haag gehouden op Zondag 20 Mei en was zeer goed bezocht. In zijn openingswoord memoreerde de voorzitter, de heer van den Heuvel, dat een tiental jaren is getracht, aan de apothekers-as sistenten duidelijk te maken, dat hun ar beid in de apotheek een eervolle taak is, dat zij plichtsgetrouw en met lust deze moeten vervullen, maar ook dat, wanreer deze factoren zijn vervuld, zij ook recht hebben op een behoorlijke waardeering van dien arbeid, een behoorlijk salaris. Er is bij het meerendeel der assistenten Het voornaamste nieuws. BUITENLAND. De gasontploffing te Hamburg heeft mis schien nog een staartje. Zal de Volken bond er zich mede bemoeien? De economische „complotten" in Rus land. Bomaanslag op het Italiaansche consu laat te Buenos-Aires. Negen dooden. Het Italiaansche luchtschip „Italia' vloog vannacht over den Noordpool. (Telegram men). BINNENLAND. De Eerste Kamer heeft het verplichte zevende leerjaar aangenomen. (1ste blad). Door een gelijk spel tegen Spanje (1—1) zal de Nederlandsche Hockey-ploeg Zater dagmiddag a.s in den eindstrijd komen te gen Britsch Indië. (Sport, 2de blad). helaas nog een absoluut gebrek aan kennis omtrent het wezen der organisaties. Ook een ander feit bemoeilijkt het werk der organisatie. Een groot percentage der dames-assis tenten komt uit meer gegoede kringen van den middenstand en door haar wordt' de arbeid in de apotheek meer opgevat om bezig te zijn dan wel uit noodzaak om in haar levensonderhoud te voorzien. Salaris is voor haar bijzaak en daardoor komen zulke assistenten er zoo gemakke lijk toe te gaan werken voor een loon waar mede zelfs een dienstbode geen genoegen zou willen nemen. Het aantal plaatsen voor assistenten in Nederland is beperkt en door liet groote aantal opleidingen kunnen vele na slagen geen betrekking vinden. Dit geeft aanleiding tot onder bieding, waardoor de assistenten het voor elkander dikwijls onmogelijk maken een behoorlijk salaris te verdienen. Alleen door een goede vakorganisatie kan hierin verbetering worden gebracht. Laten alle assistenten medewerken om nu eens te komen tot een collectief con tract. Uit het jaarverslag van den secretaris, den heer Vis, stippen we aan: Zooals verwacht werd is het hoofdbe stuur in overleg getreden met de zuster verenigingen om nader te overwegen wat ondernomen moest worden inzake oplei ding en vermindering van examengelegen heid. Daartoe zijn verschillende bijeenkom sten gehouden met het hoofdbestuur der Mij. t. b. der Pharmaeie, waarbij éénmaal ook de adviseurs van de verschillende De partementen waren uitgenoodlgd. Resultaten hebben deze conferenties niet opgeleverd. Voor de leden persoonlijk mocht de bond verschillende gunstige re sultaten behalen. Enkele leden kon hij hel pen aan een goede betrekking, voor an dere was hij behulpzaam bij financieele moeilijkheden. Tot bestuursleden werden herkozen de heoren Dirkse en van Leur. Kapelaan van Eeden spoorde de dames leden aan de retraite te gaan volgen. Een voornaam punt der agenda was de bespreking van het pensioenfonds van het Pharmaceutische hulppersoneel, waarom trent de heer Valkis, apotheker te Den Haag, penningmeester van dit fonds, een uiteenzetting gaf. Vervolgens kwam ter sprake de oprich ting van een werkloozenkas, waarover na der in de afdeeling zal gesproken worden. Tenslotte volgde besprekingen over de te voeren propaganda. R. K. Algemeene Middenstandsbedrijfsraad. Dezer dagen vergaderde het bestuur vatï den R. K. Algemeenen Middenstandsbe drijfsraad. In aansluiting op de besprekingen, in de laatste algemeene vergadering gehouden over de positie, welke de bedrijfsraden zouden kunnen innemen bij de uitvoering van de Ziektewet, ging het bestuur den huidigen stand van zaken na. Overwogen werd of de bedrijfsraden niet reeds zooveel mogelijk tot het stichten van bedrijfsvereeniging(ën) ter uitvoering oóner ziekteverzekering zouden kunnen overgaan, in afwachting van de totstandkoming eener Ziektewet. Dit punt zal in een op 20 Juni te hou den algemeene vergadering met de be drijfsraden nader worden besproken. Op die algemeene vergadering zullen eveneens aan <le orde komen de bekonde praeadviezen aan den Partijraad der R. K. Staatspartij uitgebracht, over ,de taak van den Wetgever in den tegenwoordigen tijd ten aanzien van de verhouding tusschen werkgever en werknemer in het bedrijfs leven". Verder ging het bestuur aan de hand van de ontvangen mededeelingen na, wel ke stappen de bedrijfsraden reeds deden om een leerovereenkomst, tot stand te bren gen, als in de vorige algemeene vergade ring besproken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1