BUITENLAND.
BINNENLAND.
19e Jaargang.
WOENSDAG 16 MEI 1928
No. 5875
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
(Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaaL
ISij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaaL
Franco per post f 2.95 per kwartaaL
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver«
trijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaaL bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. 11
OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTl
Gowone advertentlèn 3P e n t p»r re
Voor Ingezonden Medepleelingen wordt het
a dubbele van het tarief berekend. s
Klein® edvertentlên, ran ten hoomte 80 woorden, waarin
betrekkingen rtjrden aangeboden of gevraagd» huur en ver»
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
Morgen, HEMELVAARTSDAG, zal
„De Leidsche Courant" NIET verschijnen.
I'** Een feestdag
In. de slavelijke sleur van het dagelijk-
sche leven roesten de gedachten vast
als niet nu en dan een frissche wind ze los
rukt', en weer doet opstijgen naar wat hoo-
ger ligt.
Onze kerkelijke feestdagen geven aan
het leven de hoogere bezieling, welke zoo
noodig voor ons is, om niet omlaag te zin
ken; omstralen het alledaagsche met den
kleurigen gloed van hoogere drijfveeren,
van het hemelsche
Morgen is het Hemelvaartsdag.
Wij hopen, dat de zon zal schijnen in de
natuur en dat het buiten een blijde Meidag
aal zijn.
Maar in de ICerk is het zeker zonne
licht, en, als 't ons gegeven is, met den geest
der Kerk, met de liturgie, mee te leven, óók
in ons hart.
De liturgie is zoo schoon zij wordt ons
benijd door anderen; waardeeren wij zelf
haar voldoende?
Onder de H. Mis, in het „gebed", bidt de
Kerk morgen:
„Verleen, bidden wij, almachtig God, dat
wij, die gelooven, dat Uw Eeniggeboren
Zoon, onze Zaligmaker, heden ten hemel is
opgeklommen, zelf ook met hart en zin in
den heniej mogen verwijlen. Door O. H. J. C."
Bre&kt er bij het aandachtig bidden van
dit „gebed" geen zonne-licht door de wol
ken van, misschien drukkende en sombere,
zorgen?
En dan weer jubelt de Kerk (in de Com
munie):
„Prijst met snarenspel den Heer, die bo
ven den hemel der hemelen zich verheft
naar het Oosten. Alleluia".
Morgen herdenkt de Kerk 's Heeren
Hemelvaart.
Met dit enkele woord mogen wij onze
lezers wel even herinneren aan de vre u g-
«d e, die er straalt uit dit feest en aan
den plicht, om dezen dag te vieren in den
geest der Kerk, wier kinderen wij zijn,
hoog-bevoorrecht
ANTI-OORLOGSVERDRAG
Het Amerikaansche voorstel.
Aanvaarding in principe door
J a p a n.
Van betrouwbare zijde wordt vernomen,
dat het Japansche departement van Bui-
ienlandsche Zakeu het antwoord heeft op
gesteld op de Amerikaansche vooratellen
in zake het buiten de wet verklaren van
den oorlog. Kaar verluidt aanvaardt Japan
de voorstellen in het algemeen, doch het
stelt eenige wijzigingen voor. In welinge
lichte kringen wordt verklaard, dat het
antwoord binnenkort aan den Amerikaan-
schen gezant zal worden overhandigd.
BELGIE.
Prins Carol in België.
Volgens berichten uit goede bron wordt
prins Carol vandaag of morgen te Brussel
verwacht. Hij heeft, op het ministerie van
Justitie doen verklaren, dat hij niet voor
nemens -is, zich in België mat politiek be
zig te houden. Onder deze omstandigheden
zal zijn verblijf in België door de Belgische
regeering worden goedgekeurd. Indien de
Prins zich niet aan zijn verplichtingen
noudt, zou terstond een bevel tot uitwij
zing volgen. De prins zal zich in de provin
cie vestigen.
DUITSCHLAND.
Wurtemberg's textielconflict.
FRANKRIJK.
Havenstaking te Havre.
Als protest tegen een loons
verlaging.
Zeshonderd vrachtrijders en 1200 haven
arbeiders te Havre hebben het werk neerge
legd als protest tegen de verlaging der loo-
nen op grond van de daling van het index
cijfer. Het werk in de haven staat geheel
stil.
RUSLAND.
Een proces tegen 69 personen.
Acht lieden ter dood
veroordeeld.
Te Sebastopol is vonnis geveld tegen 69
personen, die beschuldigd waren van con
tra-revolutie. Acht van lie i zijn ter dood
veroordeeld; de overigen hebben gevange
nisstraffen van verschillenden duur gekre
gen.
Verduistering door de politie.
29 ambtenaren gearresteerd.
Uit Moskou wordt gemeld, dat de Gpoe
te Smolensk 29 ambtenaren bij de crimi-
neele politie gearresteerd heeft. De man
schappen van de Gpoe drongen de lokalen
van de crimineele politie binnen en onder
wierpen de dossiers aan een grondig on
derzoek. De gearresteerden zullen te Mos
kou voor een bizonder gerechtshof terecht
staan. Het schijnt hier te gaan om een ver
duistering van eenige millioenen roebels.
Een bizondere commissie is uit Moskou te
Smolensk aangekomen, om de zaak te on
derzoeken.
CHINA.
HET CONFLICT MET JAPAN.
Japans eischen aan China.
Chineesche g ij zeiaars
zoolang vastgehouden.
Het Japansche ministerie van Oorlog
Leeft gènefaai T-ioekoela gelast van maar-'
schalk Tsjang Kai-sjek te eischen, dat hij
wegens de incidenten van Tsinaufoe ver
ontschuldigingen zal aanbieden, dat dege
nen die in de eerste plaats voor de wan
ordelijkheden verantwoordelijk zijn, ge
straft zullen wordeA en dat de vijandelijk
heden en do anti-Japansche propaganda,
binnen een strook van 25 mijl van den Tsï-
nan-Tientsinspoorweg \yorden gestaakt.
De door de Japanners gevangen genomen
Chineezen worden in hechtenis gehouden,
totdat op bovenstaande eischen een vre-
digend antwoord is ontvangen
Tsjang Tso-lin verlaat Peking.
H ij trekt zich naar Moek'den
terug.
Vergezeld door zijn zoon en een onder
bevelhebber heeft Tsjang Tso-lin Peking
thans verlaten met bestemming naar
Moekdeu.
De toestand in de stad wordt steeds
onzekerder. De Noordelijke troepen trek
ken zich uit alle posities terug. Noord-
Öjansi is nu geheel ontruimd en het Noord
westelijk front is teruggetrokken tot den
'Nankaupus. Veel oorlogsmateriaal wordt
teruggevoerd naar Mandsjoerije, doch t-ot
nog toe worden daarheen geen troepen
gezonden.
De mogelijkheid van een wijziging in
het regime brengt de kwestie van de be
scherming der buitenlanders, die zich be
vinden tusschen Peking en de zee, weer
op den voorgrond. Ernstig gevaar zou
vermeden kunnen worden, wanneer tus
schen de Chineezen en de betreffende mo
gendheden op dit punt een overeenkomst
getroffen zou kunnen worden, wat in som
mige kringen heel goed mogelijk wordt ge
acht. Het gevaar ligt evenwel in een on
verwachte beslissing, die zou leiden tot
een verstopping van den spoorweg, tot ver
slapping van de discipline en tot wanorde
lijkheden onder de Chineesche troepen.
Te Tientsin is het verleden jaar opge
stelde verdedigingsprogram in werking ge
steld. De buitenlandsche nederzetting
wordt omringd met prikkeldraadversper
ringen en loopgraven. Het zwakke punt in
dit plan is echter het feit, dat 2000 Japan
sche onderdanen buiten de nederzetting
in de Chineesche stad zelf wonen, waar
duizenden Chineesche soldaten verblijf
houden. Dit is in strijd met het protocol
van 1901 en de Japanners zouden natuur
lijk gaarne de Chineesche soldaten uit de
stad verdrijven, doch een dergelijke stap
zou kunnen leiden tot een herhaling van
de gebeurtenissen te Tsinanfoe.
De toestand te Peking is buitengewoon
moeilijk, vooral omdat de gebeurtenissen
plotseling een anderen loop kunnen
nemen.
men geworpen op troepen en treincolon-
nes van de Noordelijken. Hierbij werden
20 Chineezen gedood.
Maandag is de Japansche journalisten-
club te Peking door Chineezen overvallen,
die daarbij twee Japanners afranselden.
Het Chineesche ministerie van Buiten
landsche Zaken heeft onmiddellijk bij den
Japansche gezant verontschuldigingen der
Chineesche regeering over dit voorval in
gediend.
De handhaving van de orde te Peking
is opgedragen aan de internationale poli
tie onder bevel van den Zweedschen gene
raal Kunturs.
De zetel van het Japansche gezant
schap is van Peking naar Tientain ver
plaatst.
TWEEDE KAMER.
Hooge Raad. Kort Verslag.
Tandtechnici. Uitoefening dér
geneeskunde.
Niet minder dan tien punten van don
meest uiteenloopenden aard heeft de Ka
mer gisteren afgedaan.
"Vlot. in drie stemmingen, werd de voor
dracht voor de vacature in den Hoogen
Baad samengesteld: de door den H. B.
eerst-aanbevilencn, mrs. B. W. J. C. de
Menthon Bake, A. H. M. J. van Ivan en J.
A. F. van Aspercn werden uitverkoren met
resp. 59 van de 62, 37 van de 60 en 48 van
de 65 stemmen.
Over een vooi stel-Van der Waerden tot
het weder instellen van een „Kort Ver
slag" werd geen woord gezegd hoewel dit
voor do Kamer zelve toch een belangwek
kende zaak was maar waarover natuurlijk
niets nieuws meer was te zeggen. Alleen
de st&mming liep niet zoo vlot af: De stem
men staakten (37—37) zoodat dit lieden
moet worded overpad aan.
Geen enkel bezwaar had de Kamer te
gen een wijziging der Stoomwet, neerko
mende op afschaffing van het recht op het
gebruik van stoomtoestellen. Zij werd zon
der beraadslaging of stemming goedge
keurd.
Vrij uitvoerige discussies veroorzaakten
alweer de tandtechnici.
Er was een adres van den Bond van
Tandtechnici, houdende verzoek om een
rechtvaardige en voor alle belanghebben
den gelijke toepassing der wet van 30 De
cember 1926.
De gevallen der bij de eerste schifting
niet toegelaten tandtechnici werden naar
aanleiding van gebleken onbillijkheid nog
eens onderzocht door een commissie-Lim
burg. En nu meende de Bond, dat. daar
mede nog niet alle onbillijkheid waren
weggenomen. Wat trouwens ook de mee
ning bleek der Kamercommissie in welker
handen het adres werd gesteld en die de
Kamer voorstelde den Minister van Ar
beid te verzoeken óf een beroepsinstantie
in te stellen, öf den afgewezenen gelegen
heid te geven tot een examen.
Dit voorstel word alleen bestreden door
den heer Beumer, doch vond warme in
stemming bij Mevrouw Baltker-Nort en de
heeren Hermans, Langman en de Wilde.
Alleen waren de voorstanders het niet
eens over de keuze tusschen een beroeps
instantie of een examen. Mevrouw Bak-
ker-Nort wilde liever geen examen, de
andere leden gaven er de voorkeur aan.
En dit deed ook Minister Slotemaker de
Bruine, omdat een beroepsinstantie wets
wijziging zou noodig maken, critiek zou be-
teelcenen op de commissie-Lambooy en voor
dezelfde moeilijkheden zou komen te staan
als deze commissie.
De conclusie der commissie werd aan
genomen met 68 tegen 5 stemmen, een
overweldigende meerderheid dus.
Gezien de verklaring des Ministers en
diens welwillende houding tegenover de
conclusie, mag worden aangenomen, dat
het nu wel op een examen zal uitloopen.
Toen was aan de beurt een wetsontwerp
ten aanzien van de uitoefening der genees
kunst, waarvan de bedoeling is de instel
ling van raden van discipline voor genees
kundigen, tandartsen en vroedvrouwen.
Van beteekenis was daarbij een amen
dement van den heer Aalberse, dat, over
eenkomstig het algemeen verlangen der
.medici, den jurist die in den raad van dis
cipline zal zitting hebben, niet, zooals het
ontwerp wenschte, niet tot voorzitter, maar
tot secretaris wilde maken; zoodat het
voorziti .schap zou worden bekleed door
een medicus.
De jurist-voorzitter is ten slotte in hst
ontwerp gebleven: het amendemenl-Aal-
berse is op het kantje af, 33/31, verworpen.
Wij vreezen, dat de sympathie van de me
dici voor deze wet door dit' besluit uiterst
gering zal worden.
Hooge Raad.
Nominatie Baadsheer.
De Tweede Kamer heeft, ter vervulling
van een vacature in den Hoogen Baad
der Nederlanden, de volgende lijst opge
maakt
1. dr. B. W. J. C. de Menton Bake,
Baadsheer in het gerechtshof te Amster
dam, met 59 stemmen.
2. dr. A. II. H. J. van Kan, hoogleeraar
in het Ned.-Ind. Becht te Bataria, met 37
stemmen.
3. dr. J. A. F. van Asperen, rechter te
's-Gravenhage, met 48 stemmen.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Japan aanvaardt in principe het Ameri
kaansche voorstel inzake een anti-oorlogs
verdrag.
Tsjang Tso Lin heeft Peking verlaten en
trekt zich terug naar Moekden.
B e e d s 100.000 arbeiders
opgezegd.
Jn verband met het in de Wurtemberg-
fi°' ^x^ehndustrie uitgebroken' looncon-
jhet zijn reeds in 40 fabrieken 100.000 ar-
eiders per eerstvolgenden opzeggingster
mijn ontslagen.
Pautingfoe door Feng bezet?
Anti-Japansch incident te
P e 'ki n g.
Volgens te Peking ontvangen berichten
hebben de troepen van generaal Feng de
stad Pautingfoe bezet. In de nabijheid van
Peking hebben vliegtuigen van Feng, bom
Nieuwe voorzitter van het N. V. V.
De heer Brautigam komt
ernstigin aanmerking.
Naar in N. V. V.-kringen verluidt komt
de heer J. Brautigam, bestuurslid van den
Centralen Bond van Transportarbeiders en
lid van de Tweede Kamer, ernstig in aan
merking om den heer Stenhuis op te vol
gen als gesalarieerd voorzitter van het N.
V. V.
Het lithografisch bedrijf.
Hervatting der
onderhandelingen.
Onder leiding van den rijksbemiddelaar
prof. mr. P. M. Aalberse heeft heden een
bespreking plaats gehad tusschen verte
genwoordigers van werkgevers en werkne
mers in het steendrukkerbedrijf. Deze be
spreking heeft er toe geleid, dat de on
derhandelingen over het tot stand komen
eener r.ieuwe collectieve arbeidsovereen
komst zullen worden hervat onder leiding
van een bijzondere bemiddelaar, aange
wezen krachtens artikel 11 der arbeidsge-
schillenwet. Tot Zaterdag 2 Juni zal de op
5 Mei beëindigde collectieve arbeidsover
eenkomst weer van kracht zijn. Ten op
zichte van het overwerk werd overeenge
komen, dat ieder werknemer ten hoogste
drie en een half uur per week overwerk
zal kunnen verrichten.
Personeel Van Gend en Loos.
Een protestver gadefin.g
te Utrecht.
De B. K. ,Bond van. Transportarbeiders
en de Centr. Bond van Transportarbeiders
hebben Maandag te Utrecht in het N. V.-
huis een vergadering gehouden van het
Van Gend en Loos-personeel, die druk be
zocht was.
De voorzitter van den R. K. Bond, de
heer F. J. Lindsen, zette in zijn inleiding
uiteen, dat de bonden sedert jaren goed
met het hoofdbestuur van Van Gend en
Loos hebben kunnen praten, maar dat in
den laatsten tijd daarin verandering ge
komen is. Een pensioenregeling, op bevre
digende wijze voorbereid, was na de over
neming van het bedrijf niet verder ter
sprake gekomen. Ook de heer Albers van
den Centr. Bond liet een ernstig protest
hooren tegen de manier, waarop de pen
sioenregeling is behandeld. De pensioen-
eisch is acht negen jaar oud en heeft
door den malaise-tijd zoo lang op zich
laten wachten. In 1926 gaf de directie ech
ter na lange besprokingen toe een bedrag
van 100.000 te willen bestemmen voor 'n
pensioenfonds en tevens een jaarlijksche
bijdrage van 1500. Ook het personeel zou
voor dit fonds bijdragen. Toen echter het
bericht kwam, dat Van Gend en Loos zou
worden opgeheven, bleven de onderhande
lingen steken. Herhaaldelijk werden inlich
tingen gevraagd. Na lang talmen kwam
eindelijk de mededeeling, dat het geheele
personeel naar de Ato overging, maar dat
de nieuwe onderneming geen verplichtin
gen op zich zou nemen. Spreker eindigde
met een motie voor te stellen, waarin ver
ontwaardiging wordt uitgesproken over
het feit, dat nog altijd geen redelnko pen
sioenregeling voor het personeel is inge
voerd, geprotesteerd wordt tegen de ge
heimzinnige houding der directie, die net
personeel in onzekerheid laat omtrent zijn
toekomst en de besturen wordt opgedra
gen zich in verbinding te stellen met de
directie met het dringende verzork, welke
aanspraken liet personeel op pensioen
heeft.
Verschillende sprekers drongen erop aan
dat een datum in de motie zou werden op
genomen, een ultimatum, waaraan men
zich zou liebben te houden.
De heer Brautigam, lid van de Tweede
Kamer, vond ook, dat met de belangen
van het personeel was gesold. De directie
zal moeten begrijpen, dat zij op lub niet af
is van alles, wat vóór dien tijd aan het
personeel is toegezegd. Maar spr. waar
schuwde het personeel, niet verder te gaan
dan de motie en geen ultimatum te stellen.
De motie werd tenslotte met alcemeene
stemmen aangenomen.
Dr. Schaepmanfonds.
De eerste actie voor het Dr. Schaepman
fonds door persoonlijk bezoek heeft in
?s-Gravenhage tot resultaat gehad, dat
reeds 19.000 bijeen is. Dezer dagen wer
den circulaires verzonden.
Wethouder te Gouda.
In een gehouden vergadering van den
gemeenteraad is in de plaats van den heer
C. H. Koemans (B.-K.)., die bedankt had,
tot wethouder gekozen de heer A. Heer-
kens (B.-K.).
Mr. v. Lear Black gisteren te Brindisi
aangekomen. Vandaag naar Athene. (Lucht
vaart).
BINNENLAND.
Tweede Kamer. De vacature in den
Hoogen Raad. De literair-economische af-
deeling der H.B.S. „Kort Verslag". Adres
van tandtechnici. Uitoefening van tucht
recht over geneesheeren enz. (Eerste blad)
Hervatting der onderhandelingen in het
lithographisch bedrijf. (Eerste blad).
De Olympische Spelen. Ontvangst der
buitenlandsche journalisten (Sport, 3e blad)
Gemeenteraad van Amsterdam.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
in de gistermiddag gehouden zitting op
voordracht van B. en W. besloten den fac
tor voor de inkomstenbelasting voor het
belastingjaar 19281929 evenals dit jaar, te
bepalen op 0.6.
Kastekort van ƒ2700 te Heerhugowaard.
In de Zaterdag gehouden raadsverga
dering werd meegedeeld dat bij het electri-
eiteitsbedrijf een kastekort van 2700
bleek te bestaan. Met algemeene stem
men besloot de raad den betrokken admi
nistrateur te ontslaan, doch hem te hand
haven als lijnwerker. Jaarlijks zal van zijn
salaris 300 worden ingehouden om het te
kort aan te zuiveren.
Esperanto en Katholicisme.
Internationaal Katholiek
Espera nt o-C o n g r e s
Is de laatste jaren over het algemeen in
Nederland de belangstelling heel wat toege
nomen, zulks is zeer zeker het geval onder
onze katholieke landgenooten; dit is wel
zóó sterk, dat meerdere malen door nict-
katholieken tot ons de vraag werd gericht,
of de Esperanto-beweging een speciaal ka
tholieke beweging was. Dat niets minder
waar is, weten de ingewijden wel beter.
Neen, de meeste Katholieken stonden er
tot vóór korten tijd tamelijk onverschillig
tegenover, velen zelfs onsympathiek; ja, er
waren er die meenden, dat Esperanto een
soort boerentaal was, die alleen gr^mikt
werd bij geheime sekten! 't Was juist om
dat valsch idee weg te werken, dat wij zoo
herhaaldelijk do Katholieken aanspoorden
zich toch meer voor die nieuwe Wereld
hulptaal te gaan interesseeren om hun ach
terstand ook op dit gebied in te halen.
En gelukkig is ons werken niet zonder
succes gëbleven. Integendeel, er is bewe
ging gekomen, en wel in alle rangen, doch
voornamelijk onder het Or 1 - perso
neel, getuige dc vele onderwijzers(essen)
die zich voor het examen aanmeldden
Het ri dan ook niet zonder reden, dat
het Hoofdbestuur van den Intern. Kath,
Esperantisten Bond (Tnternacia Katolika
Ununge Esperantista) dit jaar ons land uit
koos voor zijn jaarlijksch Congres, en wel
Tilburg, wijl het vooral, ook die echt katho
lieke stad in het Zuiden is geweest, die de
groote stuwkracht aan de Esperanto-bewe
ging onder de Katholieken heeft gegeven.
Het Congres zal plaats hebben van 12
tot 15 Augustus, en tot voornaamste punt
van behandeling is gekozen: „De Katho
lieke School 1"
Uit alle landen van Europa zullen dus
de katholieke Esperantisten te Tilburg
samenkomen, niet alleen om ten gunste van
Eperanto te komen getuigenmaar ook om,
door middel van een taal, getuigenis te ko
men afleggen van het ééne ware geloof, en
dat wel onder de hoede van Z. D. H. Mgr.
A. F. Diepen. Bisschop van 's Hertogen
bosch. Z. D. Hoogwaardigheid toch 2al op
Zondag 12 Augustus in de Congres-stad de
Pontificale Mis opdragen, terwijl Z. D. II.
Mgr. v. d. Wetering, Aartsbisschop van
Utrecht, het Eerevoorzitterschap heeft
willen aanvaarden 1
Dat dus zooveel mogelijk alle katholieke
Esperantisten zich gereed maken om
Congres bij te wonen, opdat het een heer
lijke en machtige manifestatie worde niet
alleen voor het nut van de Wereldhulntaal
Esperanto, maar ook van de eenheid en
saamhoorighekl van alle Katholieken der
wereld
En om wille van het voorname te behan
delen punt, zullen wij er wel niet op behoe
ven aan te dringen, dat vooral zij die eeni-
germate bij het onderwijs betrokken /ujn,
in groote getale opkomen, om .n voordeel
te doen met de aanwezigheid en de or r-
vinding van personen uit zooveel verschil-
i.le landen
