BUITENLAND.
BINNENLAND.
19a Jaargang.
ZATERDAG 5 MEI 1928
No. 5866
Pi ABONNEMENTSPRIJS bedrangt bi) vooruitbetaling
Voor Leiden 18 cent pei week f?.50 pei kwartaaL
gij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaaL
pranoo per post f2.95 per kwartaaL
Bet Geïllustreerd Zot dagsblad li rooi de Abonné's ver»
krijg baar tegen betaling van 5G ci. per kwartaal, bij voor»
uitbetaling. Afzonderlijke nummere 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTI
Gewon* advertentlèn 3P e*nl p*r r*gs|
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bft
s dubbele var het tarief berekend. s
Kleine edvertentiën, van ten hoogste 80 woorden,
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit numrr\,er bestaat uit vier
bladen waaronder het
Geïllustreerd Zondagsblad.
V Waardeering
Vandaag voor een week vermeldden wij
in onze courant het overlijden van Mgr.
Callier, Bisschop van Haarlem.
In de afgeloopen week is er veel over
dezen Kerkvorst geschreven.
En 't heeft goed gedaan, dat ook in
niet-Katholieke bladen de persoonlijkheid
en het streven en werken van den Over
ledene is gewaardeerd geworden ook in
van diepe en warme overtuiging getuigende
;woorden.
In „Het Volk" van Maandagavond werd
het overlijden van den Bisschop aldus me
degedeeld: „Zaterdagmorgen is monseig
neur A. J. Callier, bisschop van Haarlem,
overleden". Meer niet.... Wij willen dit
slechts terloops even constateeren.
Dat iemand te waardeeren weet het
goede in een ander, die niet naast hem of
zelfs tegenover hem staat in levens- of
wereld-beschouwing dat is een ver
schijnsel, hetwelk tot eere strekt voor den
betrokkene en een blijde stemming wekt.
Dat moet echter niet alléén opgemerkt
kunnen worden bij den dood
't Wil ons toeschijnen, dat wij vaak
anderen veel meer naar waarheid en zéker
met veel meer liefde zouden beoordeelen,
als wij ons de vraag stelden: hoe zou ons
oordeel luiden overmorgen, als die mensch
morgen zou zijn gestorven ons oordeel,
met oprechtheid en zonder overdrijving
(ook met vermijding van het „van de doode
jyets dan goeds") uitgesproken? Zoo komt
dat oordeel veel zuiverder te staan, om
dat het is losgewrongen uit zooveel klein-
menschelijke invloeden van afgunst of
wrok of eigenbelang, enz.
Zooals het levèn in zijn w e r k e 1 ij k-
K ei d het klaarst openligt in het licht
van den dood zoo is ook de waardeering
van den evenmensch het zuiverst, als wij
ons in datzelfde licht stellen
V Philanthropie
Bij de 1 Mei-viering der afdeeling Leiden
van de S. D. A. P. zeide de spreker op de
feestelijke bijeenkomst in den voor-avond,
toen hij de werkloosheid besprak:
Het gaat niet slechts om de stoffelijke
maar ook om de geestelijke belangen van
de werkloozen en philanthropie wenscht
de sociaal-democraat niet.
Wij wenschen ook geen philanthropie,
Waar deze niet noodig is, als recht wordt
verkregen, en dat recht verkregen kan
worden.
Maar daarnaast is nog zoo breed terrein
voor philanthropie.
En de inenschheid heeft aan ware phi
lanthropie, tLw.z. menschen-liefde, aan
Christelijke naastenliefde, o zoo behoefte.
Zal die behoefte blijven behouden, hoe
ook de maatschappelijke ordening ooit zal
worden.
Op een van die echte werken van philan
thropie, van Christelijke naastenliefde wil
len wij vandaag 'ns de bijzondere aandacht
vestigen.
De volgende week zullen de Zusters Car-
melitessen weer haar jaarlijksche bedel
tocht houden langs de huizen der Leidsche
ingezetenen.
Een bedeltocht in Christus' naam!
Zij komen bedelen, om haar werk van op
offerende Christelijke liefde te kunnen
voortzetten en uitbreiden.
De Zusters Carmelitessen hebben in
haar klooster aan de Oude Vest ruim vijf
tig kinderen, intern, dag en nacht, voor wie
zij geheel zorgen; kinderen van één jaar
af tot (uitsluitend meisjes) 14 15 jaar.
Hat zijn kinderen, van wie een der ouders
overleden is, of wier ouders door ziekte b.v.
niet zelf voor hun kinderen kunnen zorgen.
Dan komen er iederen dag van ongeveer
8 tot ongeveer 6 uur kinderen, van wie de
moeder uit werken gaat en die dan daar
voor haar kroost een veilig onderdak vindt.
Hit zijn er ongeveer veertig, van wie de
meesten niet-Katholiek.
Op de derde plaats gaani de Zusters
iederen Zondag met een 60-tal kinderen
naar de Kerk, naar de Hoogmis in de Mon-
Père. Die kinderen komen nadien in het
klooster te zamen, waar zij thee of koffie
en 'n boterhammetje krijgen. Onder die
kinderen zijn er die waarschijnlijk ande-rs
niet ter kerke zouden gaan.
Ten slotte gaan de Zusters nog, voorzoo-
ver haar tijd dit mogelijk maakt, op huis
bezoek, om ook zóó door woord en daad
goed te doen.
Er zijn 12 Zusters voor al dit werk.
Voor het onderhoud der kinderen wordt
wel wat gegeven door ouders of familie.
Maar natuurlijk in de meeste gevallen lang
niet wat het kost.
„Wij hebben kinderen van ouders, die
niet meer kunnen missen, dan één gulden
per week: voeding, kleeding, alles inbe
grepen", zeide een Zuster ons. (Misschien
zijn er wel voor nog minder). „Maar wij
kunnen ze toch niet weigeren, niet wetend,
in welk 'n omgeving de kleinen terecht zul
len komen".
„Neen, dat kunnen de Zusters niet"
antwoorden al onze lezers met ons.
Maar zij zouden het moeten, als er
geen giften en gaven in voldoende mate
zouden binnenkomen!
Die Zusters mogen rekenen op den steun
aller weidenkenden.
Maar in 't bijzonder op den steun aller
Katholieken vooral van Leiden en om
geving (uit de omgeving zijn veel kinderen).
Er wordt van ons veel gevraagd
't is waar. Maar geven wij oqk veel
„veel" is een aan alle kanten zeer betrek
kelijk begrip! En: doen wij ook, veel?...
Ten deele kunnen wij misschien door geven
aanvullen wat aan ons directe werken voor
Gods eer en der menschfen belang ont
breekt.
Wij, Katholieken, doen wel aan philan
thropie
ANTI-OORLOGSVERDRAG
Een Britsch voorstel.
B ij eenroeping eener juristen
conferentie.
De „Daily Telegiaph" verneemt, dat de
Britsche regeering het voorstel heeft ge
daan, binnenkor4- oen juristenconferentie te
houden, bestaande uit afgevaardigden van
de V. S., Duitschland, Italië, Jap m, Enge
land en Frankrijk tot bestudeering ven de
juridische aspecten van Kellogg's en
Briand's ontwerpen en voorstellen voor
een multi-lateraal verdrag tot het uitban
nen van den oorlog. Duitschland moet aan
dit voorstel reeds zijn goedkeuring hebben
gehecht.
Gunstig antwoord van Italië
op Kellogg's voorstellen.
Naar de „Daily Telegraph" verneemt, zal
de regeering van Italië binnenkort haar
antwoord aan de Amerikaansche regeering
overhandigen op de voorstellen van Kel
logg voor een anti-oorlogspact. Dif ant
woord zal in tegenstelling met de alge-
meene verwachting, zeer sympathiek zijn,
terwijl het geen sterke beperkende voor
waarden zal bevatten.
ROEMENIE.
De regeering zwicht.
Oppositi e-c ongres toegestaan.
Volgens een bericht uit Berlijn heeft de
Roemeensche regeering ten slotte toch
haar toestemming gegeven voor het con
gres van de nationale boerenpartij te Alba
Julia (Karlsburg), dat Zondag wordt ge
houden. Naar men weet is dit congres her
haaldelijk verboden, doch had Maniu ge
dreigd, dat. hij het ditmaal ook tegen het
verbod in zou laten doorgaan. Als het be
richt uit Berlijn juist is heeft de regeering
nu de wijste partij gekozen en toegestaan,
wat zij toch niet zou kunnen verhinderen.
POLEN.
Aanslag te Warschau.
Lid van het
S o v j e t-g ezantschap gewond.
Gistermiddag kwart, over vijf is te War
schau in de Marszaikowski-straat op een
lid van het Sovjet-gezantschap, Lizarcf,
die in een auto-passeerde, door een jongen
Russischen emigrant een revolveraanslag
gepleegd. De dader loste twee schoten. Li-
zaref kreeg een schampschot aan de han
den en lichte verwondingen aan het hoofd
door glasscherven. In gezelschap van Li-
zaref bevond zich ook het andere lid van
het Russische gezantschap, Jakonokof. De
SovjeLgezant te Warschau, Bogomoljo, is
op het oogenblik afwezig. De dader werd
gearresteerd. Hij maakte den indruk, niet
volkomen normaal tc zijn.
RUSLAND.
Verkoop van kroonjuweelen.
Uit Riga wordt gemeld, dat een verte
genwoordiger van hei. syndicaat van Engel-
sche juweliers te Londen naar Moskou is
vertrokken om te onderhandelen over den
verkoop van een nieuwe partij Russische
kroonjuweelen. Dit zou de vierde maal
zijn dat de bolsjewistische regeering Rus
sische kroonjuweelen naar Engeland ver
koopt. De verkoop welke thans beoogd
wordt, zou een bedrag van 1 millioen pond
sterling beloopen.
Ook met ander financieele groepen zou
de sovjet-regeering onderhandelingen heb
ben geopend.
CHINA.
CHINEEZEN EN JAPANNERS.
Bloedige botsingen te Tsinanfoe.
Plunderende en moordende
Chinoezen.
Uit Tokio worden bijzonderheden ge
seind over de gebeurtenisen te Tsinanfoe,
de hoofdstad van Sjantoeng, waar do over
winnende troepen van Tsjang Kai Sjek
(Zuidelijken) slaags zijn geraakt met de
Japanners.
De Chineesche troepen konden, naar
thans blijkt, gemakkelijk de Japansche
wijk binnendringen, omdat de prikkel
draadversperringen juist waren weggeno
men, in verband met het feit, dat de Chi-
neezen zich den vorigen dag zeer rustig
hadden gedragen. Duizenden Ohineezen
trokken plunderend en moordend door de
stad, hetgeen de Japansche troepen, in
verband met de veügheid der Japansche
onderdanen, noodzaakte in te grijpen.
Het vuurgevecht, dat hierop volgde
heeft verscheidene uren geduurd. Tal van
Japanners tc Tsinanfoe zijn gedood, som
mige berichten gewagen zelfs van hon
derd. Voorts zijn vijf Japansche soldaten
gedood en tv .vvy ond.. terwijl aan
Chineesche zijde wei' bvü dóotfen en'gowon
den zijn gevallen. verder wordt gemeld,
dat ook niel-Japansche buitenlanders van
de woelingen te lijden hebben gehad; bij
zonderheden dienaangaande ontbreken
nog. maar men gelooft dat eenige vreemde
lingen zijn gedood.
In den loop der gevechten slaagden de
Japansche troepen er in duizend Chinee-
zen te ontwapenen. In den nacht was het
den Japanschen troepen reeds gelukt de
nationalisten af te slaan, doch de plunde
raars slaagden er in zich in veiligheid te
brengen, door to vluchten naar de zone,
die voor de buitenlanders was gereser
veerd. Ook hier hebben de bandieten weer
verscheidene meuschen om het leven ge
bracht.
Dit was om t^ee uur in den nacht van
Donderdag op Vrijdag. Na eenigen tijd
van betrelckelijko kalmte hadden de zuide
lijken toen weer een nieuwen aanval on
dernomen, waarbij vele Chineezen tracht
ten door de Japansche verdedigingslinies
heen te breken. Gezegd wordt, dat ook Ja
panners en ander buitenlanders, die buiten
de stad woonden, gedood zijn, doch in ver
band met den toestand is het moeilijk hier
van bevestiging te krijgen of te weten te
komen, hoe groot het aantal dezer ver
moorden is. Dit gevecht duurde tot drie
uur voort
Gistermorgen 6 uur is aan den strijd een
eind gekomen, als gevolg van wederzijd-
sche pogingen, van den kant der Japan
sche autoriteiten en den commandant der
nationalisten, om de onlusten tc beëindi
gen Tsjang Kai Sjek heeft de aanvallers
teruggeroepen.
In verband met dezen zeer emstigen
toestand, die zich tusschen Japan en het
nationalistische China dreigt te ontwikke
len, zijn 2300 man Japansche versterkingen
naar Tsingtau gezonden, en majoor-gene
raal Iwakoera tc Tsingtau heeft besloten,
de zich nog daar bevindende Japansche
troepen naar Tsinanfoe tc zenden. De be
scherming van Tsingtau wordt dan aan (le
mariniers overgelaten. Voorts hebben een
gemengde brigade uit Mandsjoerije en zes
vliegtuigen uit Korea bevel gekregen zich
in alerijl naar Tsinanfoe te begeven.
De strijd opnieuw ontvlamd.
Te Tsinanfoe zijn gisteren na een korte
pauze dc vijandelijkheden tusschen de Ja
pansche en de Zuidelijke troepn wederom
hervat. Do Japansche troepen zijn in drie
afdeelingen gesplitst, die den onderlingen
samenhang hebben verloren. De comman
dant van de Japansche strijdkrachten te
Tsinanfoe heeft een dringende oproep om
versterkingen gezonden. Wanneer de ver
sterkingen, die thans onderweg zijn te Tsi
nanfoe zijn aangekomen, zal een geheel
Japansche legercorps te Tsinanfoe aanwe
zig zijn.
In Zuid-Chineesche kringen is de opwin
ding sterk gestegen. .De Nankingiegeering
wil zoo spoedig mogelijk maatregelen ne
men, teneinde tegen de Japanners te kun
nen optrekkenook wordt een beroep op
de mogendheden overwogen. De actie richt
zich uitsluitend tegen de Japanners, niet
tegen do buitenlanders in het algemeen.
Vragen van Kamerleden.
De onbewaakte overwegen.
Het Eerste Kamerlid de Muralt heeft
aan den minister van Waterstaat de vol
gende vragen gesteld:
Is het juist, dat 27 April j.l. op den on-
bewaakten oveiweg op den Waardschen
Dijk aan de spoorlijn LeidenWoerden
een gruwelijk ongeval heeft plaats ge.von-
den, waarbij door den sneltrein een hon
denkarretje met voerman werd gegrepen,
met het gevolg, dat het hoofd en armen
van den voerman van de romp werden ge
scheiden
Is, naar de meening van den minister,
het vermoeden juist, dat, indien deze over
weg bewaakt was, geweest, het ongeval
niet zou zijn voorgekomen?
Is de minister bereid het oordeel uit
sluitend ten aanzien van dit laatste van
het Rijkstoezicht op de Spoorwegen mede
te deelen?
Het Klompenwetj'e.
Een adres van den
R. K. Nederl. Boeren- en
Tuindersbon d.
Het bestuur van den R. K. Nederl. Boe
ren- en Tuindersbond heeft in het in ons
blad vermelde adres van het Koninkl.
Nederl. Landbouwcomitó aan de Tweede
Kamer, inhouden het verzoek om het ini
tiatief-voorstel der heeren Fleskens en
Smeenk tot tijdelijke heffing van een in
voerrecht op klompen, aanleiding gevonden
om aan de Kamer mede te deelen, dat het
adres van het Landbouw-comité niet de
meening van den geheelen georganiseerden
land- en tuinbouw weergeeft; met name
acht de katholiek georganiseerde land- en
tuinbouw waarvan het bestuur van den
R. K. Nederl. Boeren- en Tuindersbond zich
bij dezen tot tolk maakt de tijdelijke
heffing van een invoerrecht op klompen in
het algemeen belang geboden en ziet bij
hierin een zeer groot belang voor het plat
teland in het bijzonder. Het bestuur ver
zoekt de Kamer dan ook dringend aan het
voorstel van wet hare goedkeuring te willen
geven.
Uit het loodgietersbedrijf.
Dreigende staking.
Men meldt van werkgeverszijde aan de
„N. R. Crt."
In het loodgietersbedrijf zal zeer waar
schijnlijk Dinsdag 8- Mei a.s. een staking
uitbreken.
De patroons hadden voorgesteld het con
tract 1927/28 met een jaar te verlengen;
ongewijzigd dus.
De organisaties der werklieden eisehten
onder meer ormeming van zes dagen vaean-
tie in de contracten.
In de bouwbedrijven is in Februari j.l.
echter een contract afgesloten, waarin geen
vacantieregeling is onzenorren, boewei deze
eiseh wel gesteld was. Daar bet loodzicters-
bedrijf ten nauwste aari bet bouwbedri'f
verwant is, kan zij dus ok in bet doodgie-
tersbedrijf niet worden toegestaan.
Alle organisaties in bet bouwbedrijf heb
ben te volle haar steun aan de loodgieters-
patroonsorganisaties bij een eventueele
staking toegezegd.
De staking is genroclameerd voor de ste
den Amsterdam, Haarlem, Den xxaag en
Rotterdam.
De R. K. Universiteit bi? den dood van
Mgr. Callier.
Volgens de Reglementen der R. K. Uni
versiteit moet op den dag der begrafeniz
van een Piss^on, lid der St. Radboud-
stichtinff. de Universiteit gesloten ziin, een
ronwzitting gebonden en een plechtige Re
quiem-Mis worden ongedragen.
Derhalve is Donderdag te 9 nur in bet
gebouw der Universiteit een ronwzitting
gehouden, waarin de rector Magnificus,
Prof. Dr. Jac. van Ginniken, een liikrede
beeft uitgesprokente half tien is de
plechtige uitvaartdienst opgedragen in de
St. Auo*ustinnskerk, terwijl Prof. Mgr. Dr.
J. H. E. J. Hoogveld als vertegenwoordi
ger der R. K. Universiteit en als plaats
vervanger van den Rector Magnificus do
begrafenis bijwoonde.
Pontificale requiemmis te Breda.
Wij lezen in „Sancta Maria": „Over
eenkomstig het voorschrift van het Pro
vinciaal Concilie (Lib. II Tit. VIII Cap.
VI) zal voor de zielerust van Z. D. H. in
onze kathedrale kerk een plechtige Re
quiem-Mis worden opgedragen op Dinsdag,
den 8sten Mei a.s. om 9 uur.
V7ij vertrouwen, dat v3el geloovigen
deze H. Mis zullen bijwonen.
We zouden het op hoogen prijs stellen
en het beschouwen als een bewijs van
dankbaarheid jegens den doorluchtigen
overledene, indien uit de huizen te Breda
de Paters Capucijnen, de Broeders van
Huybergen, de zusters van Roosendaal, van
Dongen, van Etten, van Oudenbosch, van
Breda (Hendrikstraat), die allen succur-
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
De Britsche regecring stelt een juristen-
conferentie voor om het anti-oorlogsver
drag te bestudeeren.
Door het bloedige treffen tusschen de
Zuidelijke Chineezen en de Japanners le
Tsinanfoe is een ernstige toestand ont
staan. Van beide zijden worden versterkin
gen aangevoerd.
Vliegtuig in Japan te pletter gevallen;
acht inzittenden omgekomen (Luchtvaart,
lste blad).
BINNENLAND.
De veenbranden in Drenthe. Een aantal
huizen afgebrand. (2de blad en Laatste Be
richten).
LEIDEN.
Viering van het 7e lustrum der R.K. Stu-
dentenvereeniging „St. Augustinus". (2de
blad).
Dr. SCHAEPMANFONDS
Wij lezen in een der bladen:
De collecte langs de huizen te Best
een klein Brabantsch dorpje voor het
Schaepmanfond8 heeft 404.27 opgebracht
Het „donkere" Zuiden moge ook hier
weer het „verlichte" Noorden leeren.
Hier zijn er ongelooflijk! nog, die
een Partijbureau voor de R. K. Staatspartij
niet noodig oordeelcn, niet aan de oprich
ting er van willen medewerken.
salen hebben in het bisdom Haarlem, twee
religeuzen zouden willen afvaardigen ter
bijwoning van de H. Mis.
Amsterdamsche hoogleeraars-benoeming.
De vacature-Six.
Door curatoren der universiteit te Am-
terdam waren voorgedragen, tor voorzie
ning in de vacature ontstaan door het
overlijden van prof. Six, als buitengewoon
hoogleeraar in de archeologie: le dr. G. A.
S. Snijder te Utrecht en 2e. dr. G. v. Hoorn
te Utrecht en als buitengewoon hoogleeraar
in de nieuwe kunstgeschiedenis prof. dr.
W. Vogelsang te Utrecht.
Gisteravond is over deze voordracht in
den gemeenteraad van Amsterdam uitvoe
rig gedebatteerd. Over het algemeen was
men niet tegen splitsing van het ambt,
maar wel openbaarde zich een sterk ver
zet tegen de benoeming van prof. Vogel
sang, daar der.e tevens zijn professoraat te
Utrecht zou blijven bekleeden.
Ten slotte werd benoemd tot hoogleeraar
in de archeologie dr. G. A. S. Snijder te
Utrecht en tot buitengewoon hoogleeraar
in de nieuwere kunstgeschiedenis, buiten
de voordracht om, dr. F. W. Hudig, onder
directeur van het Nederl. Museum voor
Geschiedenis en Kunst.
Minister Waszink In Alkmaar.
Minister Waszink bracht te Alkmaar
een bezoek aan het R. K. Lyceum, waar
ter ontvangst het curatorium en de raad
van bijstand aanwezig waren. De minis
ter werd toegesproken door den deken
van Alkmaar, den zeeeorw. heer E. P.
Rengs en den rector, den heer M. v. vd.
Weyst.
Hierna werd een bezoek gebracht aan
de R. K. Meisjesschool aan de Oude
gracht en omstreeks half twaalf kwam de
Minister, onder leiding van mr. H. Kusters
op de kaasmarkt, waar ter begroeting
aanwezig waren de wethouder van hqt
marktwezen, de heer A. F. Thomson en
de directeur de heer D. Schenk.
De Minster vertrok tegen het middag
uur naar Hoorn om van daar zijn tocht
te vervolgen naar de Zuiderzeewerken.
De Minister keerde gisteravond naar
Alkmaar terug, waar hij met zijn echtge-
noote de gast was van mr. H. Kusters.
Programma der Roomsche Reisvereeniging
De Ned. Roomsche Reisvereeniging heeft
een boekje uitgegeven met programma's,
welke dezen zomer onder haar leiding zul
len worden „afgewerkt". Er ié keuze uit
een groot aantal reizen in prijzen van f 25
tot 550. Zij die naar oude steden verlan
gen als Rothenburg en Neurenberg, of
meer lust gevoelen voor een frissche wan
deling om den Eiffel of de Alpen, en ook
de lieden met vette geldbeurzen, die naar
het Appe'sienenland trekken zij allen
kunnen bij de R. K. Reisvereeniging te
recht. De vereeniging straalt naar alle
streken van het kompas zijn reizen uit. Dit
programma-boekje zal menigeen ertoe ver
leiden, onder de hoede van do Reisvereeni
ging, zijn vacantia te regelen. Het zal hem
niet berouwen.
Hongaarsche Vacantietrein.
De heer Larsen te Amsterdam schrijft
ons:
Het bericht, dat het Hong. Kinderco»