:ring uw- en
DAMES.....
SCHORTEN
Voorjaars-
ersfoffen
WEEK'REÜANE
KOUSEN
VROOM
DREESMANN
STR00-
HQEDEN
F'.WAMfE
0PRUÜHIN6 STROOHOEDEK
BAD-COSTUUMS
BAD-MUtSEN
mm of
ygenscostuum
U
„DE PRIJSLIJST"
f 1.75
61®
EN
siudmëiie
Gevonden
VAN EljGEL'i
MAG.„DE BONNETERIE"
De grootste keuze in:
DAWIES-
KINDER-
8P0RT-
]/mr
H. T. TROSSEL 7 Teeren mode-magazijn"
HOQaEWOERD 109.
kinder snrtkousen
ladderWoze kousen
Het Nieuwslie
Het Bei ite
Het Mooiste
1
BBJEi&aNGMAti AZIJN j
et Voordeeligste.
Steunt de Katholieke Pers
Wollen en Zijden Deux-Pieces, Pull-Overs en Vesten in groote versctieidenlieiil
BAGATELLE"
Steunt fie Katholieke Pers
BRIEVEN VAN EEN STEDELANDER.
rij, hedenJingen oftewel menschen van
beden, doen net, of de vcrkeersproble-
uitvindingen zijn van den tegenwoor-
j tijd.
;alligheid.
edendaagsche eigenwaan.
eeds de oudheid had van die vraag-
ken.
erinner u maar de sage van den Griek-
n koning Oedipus, die eens zijn vader
jen weg ontmoette zonder deze te
;ennen en toen dien waardigen man ge-
ïweg doodde, wijl hij niet voor hem uit
weg wilde gaan.
dat wat of is dat niets?
bet rijk van Oedipus heerschte het
lorschrift, dat de minder voornamen
de voornameren moesten wijken, wat
et gegeven geval tot dat doodelijke
liet leidde. En er zullen toen wel meer
die conflicten geweest zijn, want hoe
men altijd precies hebben kunnen uit
en wie de voornaamste is. Men kon
kwalijk met zijn stamboom op z'n
t gaan loopen, terwijl het napluizen
n in zulke gevallen wat veel tijd ver-
bte, gesteld al dat men er in zoo'n ge
belde stemming zin in had. Eventjes
a vechten was veel eenvoudiger en
g ook afdoende, zooaïs Oedipus in de
righeid bewees.
ie hebben nu zoo'n voorschrift gelukkig
[meer, zal men zeggen, maar dat 's toch
gedacht. In Den Haag moet men nog
alle voertuigen, een rijtuig of auto,
rop de koninklijke standaard aantoont,
er iemand van de vorstelijke familie in
laten passeeren, al heeft het daar vol
de verkeersbepalingen geen recht op;
;ram moet er zelfs voor stoppen,
not zich iemand aan dat voorschrift?
neen; ieder vindt het verklaarbaar,
men de leden van het Koninklijk Huis
blootstelt aan verkeersbelemmerin-
welke in dit geval volksoploopen kun-
veroorzaken.
elnu, zoo vond men 't oudtijds ook
heel gewoon, dat wie voornamer was dan
een ander met zijn voertuig den voorrang
kreeg. En doen we nog heden ten dage in
gezelschappen niet precies eender, als is er
dan van geen voertuig sprake?
Verkeersproblemen zullen wel zoo oud
wezen als het menschdom al kan niet
worden ontkend, dat ze tegenwoordig niet
of wat ingewikkeld zijn door de snelheid,
welke de hedenlingen betrachten.
Reeds de oude Israëlieten beseften, dat
zij niet mochten loopen waar zij wilden,
want toen zij Numeri 20 17 den
Edomieten vroegen door dezer land te mo
gen trekken, beloofden zij: „Wij zullen den
koninklijken weg gaan, wij zullen niet af
wijken ter rechter- of ter linkerhand". En
den koning der Amorieten beloofden zij
iets dergelijks (Numeri 21 22), welke
geruststelling niet ondienstig was, want
die Joden plachten heel wat voertuigen en
viervoeters mee te voeren.
Bij opgravingen in Fompeï zoo herin
nert het tijdschrift „Licht" is gebleken,
dat de meeste straten een zoo smallen
rijweg hadden, dat slechts voor één paar
wagensporen plaats was en deze waren
bovendien zoo diep, dat van uitwijken
geen sprake kon wezen; daarom zal er
wel een voorschrift hebben bestaan, dat
het verkeer regelde door aan te geven, in
I welke richting een straat mocht bereden
worden. Het voorrecht van voorrang voor
voornameren kon daar niet baten.
Er zijn omstandigheden, die het waar
schijnlijk maken, dat een dergelijke rich
ting-aanwijzing in de grootere steden van
het Romeinsche rijk algemeen bestond, in
de kleinere was het verkeersvraagstuk
eenvoudiger, wat nu trouwens nog het ge
val is.
De groote heirwegen, die van Rome uit
liepen wel 16 waren in de nabijheid
van de stad, waar het verkeer uiteraard
het drukst was, in de langsrichting ver
deeld, zoodat in het midden een rijweg
voor het doorgaande verkeer liep en aan
beide zijden daarvan smallere wegen voor
langzamer beweging juist zooals het nu
is op den Rijnsburgerweg bij Leiden. Zelfs
voor den aanleg van den mooien Rijswijk-
schen weg bij Den Haag is men niet zoo
practisch bij de Romeinen in de leer ge
gaan. Men is er in de Sleutelstad wel
achter 1
Niet alles kan intusschen van de Ouden
worden overgenomen. Zoo waren voorheen
de druk bezochte pelgrimswegen niet on
gelijk aan onze spoorbanen; ze bezaten in
steen uitgehouwen geulen voor de wielen
met een soort wissels waar zich zijwegen
aftakten. Dat gaf wel een zeer ordelijk
verkeer, maar voor onze auto's toch min#
der goed te gebruiken.
Engeland, dat op de oudste grondwet
kan bogen do Magna Charta van 1215
schonk ons ook de oudste wegenverorde
ning, dateerend uit 1285. Daarin staat o.a.,
dat „alle boomen en struiken langs de bui
tenwegen moeten worden weggehakt tot
op een afstand van 300 voeten, om niet
een schuilplaats voor landloopers en
struikroovers op te leveren".
Dit doet zoowaar denken aan het zoo
hoogst noodige vrije uitzicht bij onze on
bewaakte overwegen, waar de onvoorzich
tige tegenwoordig nog gevaar loopt, zij 't
niet langer om uitgeschud te worden,
maar wel om een dooreenschudding te on
dergaan, waarvan het resultaat al even
ongezond is.
Zulke mooie wegen als de Oude Wereld
had intusschen de nieuwe toen nog lang
niet. In Duitschland waren de wegen
slecht, in Frankrijk slechter, in Engeland
misschien nog het slechtst zulks ondanks
de tollen, waarvan de opbrengst wel voor
de wegen bestemd heette, doch maar al te
vaak voor andere uitgaven werd aange
wend. Booze tongen beweren, dat deze
hebbelijkheid tot onzen tijd heeft voort
geduurd en pas verdwijnen zal met de
laatste tol, naar welke waardigheid die te
Warmond solliciteert. Den Haag heeft ook
nog zoo'n historische merkwaardigheid:
de tol midden op de Laan aan Nieuw
Oost-Indië, voerend naar Voorburg, maar
daarvan zijn de dagen toch geteld. Er voe
ren trouwens zooveel andere wegen naar
genoemd dorp, dat de tolopbrengst de
moeite niet meer loonen kan.
Om op de Europeesche wegen terug te
komen, nog op 't einde der 18e eeuw
klaagde een reiziger, die Engeland door
kruist had, aldus over een hoofdweg (vol
gens „Licht":
„De taal heeft geen uitdrukkingen ge
noeg om dezen verdoemden weg te be
schrijven. De kaart noemt hem een hoofd
landweg, maar (k raad allen reizigers hem
te mijden, zooals zij den duivel zouden
schuwen. Er zijn duizend kansen op een,
dat men zich den nek of ten minste alle
ledematen breekt., wanneer men in een
der kuilen valt, dio talrijk en naar ik
zelf heb gemeten soms meer dan 4 voet
diep zijn. De groote steenen, die hier en
daar in den modder zijn gesmeten om die
kuilen te vullen, maken het nog erger en
den tocht een nog halsbrekender toer".
Pas toen de post een organisatie werd
eind 18e, begin 19e eeuw en het rei
zen door anderen dan kooplieden, solda
ten en voorname personen in zwang kwam,
werd de verbetering der wegen een zoo
groote behoefte, dat zij niet langer kon
worden uitgesteld. Toen ontstonden dan
ook de „postwegen" en leerde men deze
vlak houden in Napoleons tijd reeds be
zorgde de Engelsche wegenbouwkundige
Mac Adam zijn tijdgenooten de nu nog
goede macadamwegen van geklopte stee
nen maar tegenwoordig worden door
het verkeer zulke zware eischen gestéld,
datenfin, 't is onnoodig zulks uit te
leggen.
Onze vaderen zijn intusschen wel zuinig
geweest met den grond, dien zij voor weg
aanleg afstonden. Neem eens een verbin
ding als de Gemeene "Weg tusschen den
Hooge Rijndijk en Hazerswoude. Als
Oedipus daar zijn papa had ontmoet, ware
het conflict nog erger geworden, want hoe
had de oude heer daar in der goden naam
voldoende kunnen uitwijken. Voor voertui
gen is er groote inschikkelijkheid noodig
om elk zóón eindje opzij te gaan, dat niet
een van beide gevaar loopt in 't water tè
raken.
Niet daarom echter heet die 'verbin
ding Gemeene Weg en ook niet om het
hobbelige wegdek; de naam wil zeggen:
deze passage hebben we hier allemaal ge
meen.
Wel tolt Holland echter vele wegen, die
wel degelijk gemeen mochten heeten; de
eigenaars der gronden moesten voorheen
al zooveel ruimte missen voor de noodige
slooten, dat zij van den weg slechts het
minimum afstonden. Moet ge, per blauwe
tram tusschen Den Haag en Leiden -ren
nend, dien ouden Voorburgschen weg daar
zien liggen. Hoe is 't mogelijk, dat deze
jarenlang ën het verkeer ën de stoomtram
bovendien heeft aangekund.
Enfin, 't ging. Aanvankelijk zal men 't
zelfs een prachtweg gevonden hebben en
de stoomtram reed nog niet zóó vervaar
lijk dat het pnardenverkeer erdoor in de
knel raakte. Maar de electrische kon er
toch niet meer bij, al vertoont deze in
Voorschoten nog halsbrekende toeren, ter
wijl het autogedaver de noodzakelijke ver
breeding wel zal verhaasten.
En zoo kennen we allemaal meerdere
smalle wegen, waarvan de noodzakelijke
verbreeding heel vroeger voor een
koopje in orde te maken schatten zal
vergen. Slechts in de hooger gelegen pro
vincies, waar minder waterwegen waren
en daardoor aan het verkeer te land ook
hooger eischen werden gesteld, heeft men
van meet af de wegen wat breeder ge
maakt; de grond kon er trouwens ook be
ter gemist worden ten minste: men kon
er gemakkelijker afstand van doen dan
in streken, waar de bevolking dichter,
landbouw en veeteelt daardoor meer-
eischend waren.
AJO.
Bijzonder groote keuze in Fantasie-, Satinet- en
Brabantsch Bont, geheel nieuwe modellen.
Moderne Schortjes in hard groen en
hard blauw, licht- en waschecht
MOUSSELIN
ZEPHYR
KA
ODE
RAtyDSTOFFEN
PRIJZEN ALLEENkpELDIG
VAN 5 MEI TOTi 12- MEI
11
hufêhc
vervaardigd op onze eigen electrische
Ateliers van prima kwaliteiten Poolbon!
Flammé, Epinglê en Brabantsch Bont.
WASCHECHTE STOFFEN.
Ruim model, met ronde
hals en zonder mouwen
ALLEEN DEZE WEEF
BIJZONDERE -AANBIEDING
Prima Liberty iaiinsf, slechts 42 et.
ZOOLANG ®E VOORRAAD STREKT
in elke gewenschte kleur
lijden Kousen, laddervrij 1.65, 1.50, 1.30, 1.17, 1.00, 98
Zijden streep Kousen
1.25
ATTENTIE!!
Profiteert van onze reclame
Gratis Dekens Wasschen
Zie hiervoor ons tijdschrift
„De Practische Huisvrouw"
Uitgave No. 8.
LEIDEN
in een verloren hoekje met
desckoonjtiaa&edai partij diverse
WijnenJjamos, fort, Bordeaux,
welke wij opruimen tegen f I.
dl 2 flissch§j
HAARLEMMERSTRAAT 24
HAAST Uf!I 10610
botermarkt 17 tel.186
E REESTR.Ï28.LEIDEN.TEIJ936 I
50
75
2.40
boe
gevraagd,
goed k u d Ui
bij N. VAI^
drecht Zu:
dinxveen.
voop- Dames en Heeren
maat 50 cTM. 55 cents,
10 ets. p.' maat stijgen^/
vanaf 20|C@lltSi
GROOTE SORtfEpr<NG.
DENK'OM ONZE PRIMA
Bij 3 paren 10% Korting.
HET KOUSEN EN SOKKENHUIS
wij hebben onze COLLECTIES weer GEHEEL
aarmedf
VERNIEUWD
wij blijven brengen
U bewijzen dat
'ISCMOZARKTIS "71
KOjOpTOJW
bij ons
en Gij zult tevreden wezen.
is in alle prijzen ONOVERTREFBAAR.
Haarlemmerstraat 133—135 - hoek DonKersteeg
RESTAURANT
NIEUWE RIJN 19
b.d. Korenbeurs
Schitterende Zalen voor
Partijen, Diners
en Vergaderingen
PRIMA KEUKEN
Ycrt. van den 10627b
Fa. M2HLER BESSE Cie
WIJNHANDELAREN
BORDEAUX ANTWERPEN
AMSTERDAM DEN HAAG
ZUIVELBEREIDING.
tNliur'a naadloos vertinde Mclk-
ejitVers, Bussën,, Thoomsen enz.
^^'ortfnd koperen fltourmesson, Ko-
noron Koorhgkkt fe, Gecontroleerde
'hcrmometcès <ot Pekelwcger*.
riraa kwafiteitca. Lago prijzen.
ituia "Wed. F. WOLFF, Haven 30,
.n. 8096b
Vraag Gb
Vetvrije papieren
boek ^n Ppr kilo verkrijg-
>faa\ Adres: Botermarkt 26/27
bij hei Gangot/e. 10597b
ZUIVELBEREIDING.
Elecfcrtscho Karna, Knasroer»
mdehmes, Potnflcn, enz. Boter
peren, Boter,vloten, Roomstaren,
Tónomnu;rH, ^Wringtobbon, Kaas-
vaten, Kuaxpors^n, Woikuipen,
Wij verkoopjm allcf n hot Fabrikaat
BLOM. Fiilm W|d. F. WOLFF.
Haven 36, Lcideuï 8097b
DRIE EN EEN/KLEINTJE
F. ngeki»rïï™JLisse.
Waterdichte Wcrkfclioonon vanaP"
f4.75, Vetleer mm wnti rtoripr^n
neus f7.00, Fictiyh net>^4.00,
Heeren en JongeJ Moltfres vanaf
t'4.00, gchoollaitJen vanaf f3.70.
GEIJER'S' stROOBORD
ad» rollen is';vogrradig vanaf 80
hoogto tot L50 M. Adres:
Botermarkt«£6/27 'bij het Gange
tje. 10598b
