EEN NIEUWE OCEAANVLUCHT.
BINNENLAND.
19e Jaargang.
DONDERDAG 12 APRIL 1928
No. 5846
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl) voorultbetïllng
foor Leiden t8 cent pei week f 2.50 per bwartaaL
Jij onze Agenten 20 cent per week f2.60 pei kwartaaL
Franco per post f2.95 per kwartaal
Bet Geïllustreerd Zordagsblad ls vooi de Abonné'e ver-
crijgbaar tegen betaling van 5G ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Bondagsblad 9 ct.
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
■««■rggnSgtliarorBMS^^
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone odverlentlên 3P cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet
s dubbele van het tarief berekend. 5
Kleine edvertentlên, van ten hoogste SO woorden, weaaiB
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en tvf
huur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
V Politiek en 1ste Paaschdag.
Ja daar zijn er nog onder de Katho
lieken, die in de samenkoppeling dezer
twee woorden iets zien, wat nu niet be
paalt bar vloekt, maar wat toch op z'n
zachtst gezegd niet heel goed bij elkaar
past.
Dat komt, omdat dezulken niet begrij
pen wat de politiek is omdat dezulken
d e politiek vereenzelvigen met wat
politici, in zucht naar eer ^en gewin, er
van kunnen maken. En ook, helaas, er
ook wel feitelijk van maken. Politici in
alle kringen.
Maar dat is bekrompen bezien en eng
hartig opgevat.
De politiek is een groot wereld-gebeu
ren, waarvoor onverschillig te zijn dwaas
heid is en voor den Katholiek zéker on
verantwoordelijk.
De ïïuizensche radio zendt op tijden
dat de Katholieke Radio-Omroep aan de
beurt is zooveel goeds en moois en nut
tigs uit, dat wij niet alles kunnen beluiste
ren.
Zoo hebben wij op 1st en Paaschdag ■ge
mist, wat de oik' -Warmondsclie professor,
kanunnik pastoor v. Noort gesproken
heeft over het dr. Schaepman-fonds. Maar
wij hebben daarvan een verslagje aange
troffen in „De Tijd", dat wij hier gaarne
in verband met het bovenstaande willen
overnemen. Hier volgt het in z'n geheel:
„Zondagnamiddag heeft de hoogeerw.
heer kanunnik G. C'. van Noort, pastoor
van St. Willibrordus binnen de veste te
Amsterdam, voor den Katholieken Radio-
Omroep gesproken over de ideëele zijde
der actie voor het Dr. Schaepmanfonds.
Op de vraag, of nu een pastoor de wij
ding van den feestdag der Christenheid
moest komen storen door over politiek te
spreken, antwoordde kanunnik Van
Noort, dat de politiek ook haar ideëelen
kant en hooge beteekenis heeft, niet alleen
maatschappelijk en cultureel, maar ook
voor den opbouw van het Godsrijk op
aarde.
Heeft de R. K. Staatspartij een eervol
verleden, haar taak in de toekomst zal
moeilijk en zeer gewichtig zijn.
Onder de onzen zijn er zeer velen, die
de hooge beteekenis van een krachtig po
litiek leven niet begrijpen, alle belangstel
ling en arbeid aan anderen overlaten.
Breede zomen, aan den boven- en aan
den onderkant, halen de politiek neer, ter
wijl het voor Kerk en vaderland van de
hoogste beteekenis is, dat de politek be
grepen worde.
Of in Nederland het katholieke volks
deel zijn verkregen rechten zal bewaren
en verdere rechten verwerven, hangt af
van twee voorwaarden: lo. of onder de
katholieken een politiek leven zich
zal ontwikkelen2o. of zij de gelukkige
eenheid ongeschonden zullen bewaren.
Indien wij deze dubbele voorwaarde wil
len verwezenlijken, is broodnoodig een
goed ingericht Partijbureau tot in- en
voorlichting, als een bezielende kracht
voor heel het land, een centrale van
vruchtbare werkzaamheid en een levende
band voor allen tevens.
Zal het Partijbureau er komen 1
Ja, als allen hun vollen steun geven, een
klinkende bijdrage, in verhouding tot hun
draagkracht en tot de beteekenis van het
nieuwe instituut."
In dit citaat hebben wij een passage ge
ïnterlinieerd.
De waarheid, die daar staat, mogen
'ns overwegen zij, die zoo laag, die met
onverschilligheid op de politiek neerzien.
En zij mogen worden opgeschrokken uit
hun dommel, met wijd-open oogen voor de
werkelijkheid, die wij zien in alle
landen, over heel de wereld: waar onder
de Katholieken niet is een gezond poli
tiek leven inderdaad een: leven!
in een gelukkige eenheid daar missen de
Katholieken den hun rechtmatig toeko
menden invloed, daar worden de Katho
lieken hun vrijheden en rechten onthou
den
DUITSCHLAND.
De Centrumspartij.
De candidaten op de Rijkslijst.
Het Rijksbestuur der centrumspartij is
gistermiddag om drie uur in het gebouw
van den Pruisischen landdag bijeengeko
men om de zitting van heden van de
rijkscommissie voor te bereiden.
De bijeenkomst werd door den voorzit
ter der partij, rijkskanselier dr. Marx, ge
leid. Tegenwoordig waren o.m. de vroe
gere rijkskanselier dr. Wirth, alsmede de
plaatsvervangende voorzitter der cen
trumsfractie dr. Stegerwald en de Pruisi
sche minister van welvaart Hirtsiefer.
De bijeenkomst hield zich o.m. bezig
met het stellen van de candidaten voor de
rijkslijst der centrumspartij.
Naar wij uit de best ingelichte kringen
vernemen, is het wel zeker, dat deze lijst
behalve den naam van den voorzitter
der partij dr. Marx, die bovenaan zal
staan, die van dr. Wirth en dr. Steger
wald zal bevatten.
Wild West in Berlijn.
Een gewelddadige bevrijding.
Op zeldzaam brutale wijze is gister
ochtend de communistische journalist Otto
Braun, die zich sedert geruimen lijd we
gens het plegen van hoogverraad in voor-
1 loopige hechtenis bevindt, bevrijd uit het
gebouw van het gerechtshof te Berlijn-
Moabit. Ongeveer om 9 uur werd Braun
naar het kabinet van den rechter van in
structie gebracht, daar een hem bekende
dame hem wenschte te spreken. Behalve
Braun en deze dames bevonden zich nog
twee beambten in het verlek. Plotseling
verschenen zes of zeven goed gekleede jon
gelieden in het kabinet. Op de vraag van
een der beambten wat zij wenschten, trok
ken ze allen een revolver. Zij sommeerden
de beambten hun handen omhoog te hou
den en wierpen hen tegen den grond.
Voor de beambten gelegenheid hadden om
hulp te roepen waren de indringers reeds
verdwenen en met hen Otto Braun en de
dame. Onmiddellijk renden nu ook de be
ambten het vertrek uit en lieten de alarm
klok luiden. Alle toegangen van het ge
bouw werden gesloten, maar bet was reeds
te laat. Braun en zijn bevrijders waren
reeds ontkomen. Slechts een der jonge
lieden kon nog worden gevat. Hij weiger
de te antwoorden op de hem gestelde
vragen, zoodat men op het oogenblik nog
niet eens weet hoe hij heet.
Heden uitsluiting in Saksen.
De bond van Saksische metaalindus-
trieelen heeft bekend gemaakt, dat heden
de uitsluiting der metaalbewerkers in
gaat. Bij dezen maatregel zijn 160.000
170.000 -arbeiders betrokken.
Koning Aman Oella geopereerd.
Koning Aman Oella van Afghanistan
heeft gistermorgen in een kliniek te B~~-
lijn een amandeloperatie ondergaan. D^>
koning zal eenige dagen in de kliniek blii-
JAPAN
De maatregelen tegen de communisten.
Uitwijzing van R u's sen.
De Japansche autoriteiten hebben na
dere bijzonderheden omtrent de vervolging
der communisten gepubliceerd. Medege
deeld wordt, dat de Japansche communis
tische organisatie, die onder leiding stond
van een ambtenaar van de Communistische
Intern a tione'de Sen Katajama, een com>-
munistische omwenteling op Korea wilde
verwekken om Korea van Japan af te schei
den. Het feit. dat de Japansche commu
nisten door Moskou gesteund worden, is
reeds komen vast te staan.
Het ministerie van binnenlandsche zaken
heeft zes Russen, onder wie eenige jour
nalisten, die een zekere rol hebben gespeeld
in de Japansche communistische organisa
tie, uit Japan uitgewezen. Verder is de
Russische on lei daan Soeratof, die de com
munistische Internationale in Japan ver
tegenwoordigt, gearresteerd.
In het Japansche parlement heeft de
leider der arbeidersfractie verklaard, dat
zij met de communisten niets te doen
wenscht te hebben en trouw blijft aan de
regeering.
De Japansche premier Tanaka heeft een
verklaring gepubliceerd, waarin hij ten
zeerste de huidge „zeer ernstige periode"
betreurt en de natie waarschuwt op haar
hoede te zijn tegen schadelijke buitenland-
sche ideeën en leerstellingen. Hij dringt er
bij de kapitalisten en den adel op aan, dat
zij alles in het werk zullen stellen, opdat
er harmonie heerschc tussehen arbeid en
kapitaal en dat zij de sociale samenwerking
zullen bevorderen.
Naar verluidt is de Japansche regeering
van plan te Moskou te protesteeren wegens
de actieve steunverleening aan de Japan
sche communisten.
DE DUITSCHE VLIEGERS VANMORGEN GESTART.
De weervoorspcllin gen luiden gunstig.
Uit Dublin wordt geseind:
De Duitsche vliegers zijn hedenmorgen
te 5 uur 28 min. met de „Bremen" van
het vliegveld Baldomiel in Ierland opge
stegen voor hun vlucht over den Atlanti-
schen Oceaan in Westelijke richting.
Uit Galway wordt gemeld, dat het
Duitsche vliegtuig „Bremen" te 7.05 uur
hedenmorgen over de Costelloe-baai vloog.
Het vliegtuig vloog in Xoord-westelijke
richting. Het uitzicht was zeer slecht.
Uit St.-Johns (New-foundland) wordt
gemeld, dat het weer daar thans zeer
goed is. Er waait een Westelijke wind,
doch de weerspelliiigen doen.een krachtige
Oostelijke wind gepaard gaande met re
gen verwachten.
Zooals men zich herinnert zijn de Duit
sche vliegers Köhl en von Hiinefeld, wier
portret hierboven is afgebeeld, alsmede
de monteur Spindler, Maandag 26 Maart
in alle stilte van het Temnelhofer vlieg
veld bij Berlijn naar Ierland vertrokken,
waar zij 's middags na 9 '2 uur vliegen
op het vliegveld Baldomiel arriveerden.
Daar hebben zij rustig den tijd afgewacht,
dat de weerberichten hun een veiligen
overtocht voorspelden.
Zooals indertijd reeds gemeld, waren
de Duitschers van plan de vleugels van
hun machine met parafine te bos' oo
om het r zetten van ijs te voorkomen.
Dit wordt een der ernstigste gevaren van
een Oceaanvlucht geacht en men meent,
dat de ondergang van alle Oceaanvliegers
en -vliegsters, die den grooten plas in
Yv estelijkc richting wilden overvliegen
daaraan voornamelijk moet worden gewe
ten.
Zullen de Duiftchers de eersten zijn,
wien het waagstuk gelukt?
Groote belangstelling.
Nader wordt ons nog uit Dublin ge
meld: Becds gisteravond stond het zoo
goed als vast, dat de „Bremen" heden
ochtend vroeg zou starten. Een groot
aantal personen had zich hedenmorgen
vroeg naar het vliegveld Baldonnel bege
ven om bij het vertrek aanwezig te zijn.
Onder hen bevond zieli de president van
de ïersche republiek Cosgrave, de Duit
sche consul te Dublin, verschillende leden
der ïersche regeering en een groot aantal
militaire autoriteiten.
Om 5 uur ongeveer was alles voor het
vertrek gereed. Köhl, de leider van de
vlucht wordt vergezeld door den Duit-
schen vlieger von Hur.cfeld en den com
mandant van liet ïersche marine vlieg-
corps. Fitzmaurice. Laatstgenoemde heeft
de plaats ingenomen van Spindler, die
vaar Duitschland teruggekeerd is. De start
v n de „Bremen" te 5.28 uur geschiedde
AMERIKA.
Verkiezingsdag in Chicago.
Schietpartijen en ontvoeringen
Gelijk wij gisteren reeds in het kort
hebben meegedeeld is het er bij de voor-
loopige verkiezingen te Chicago vreemd
naar toe gegaan. Een der candidaten werd
gedood. Voorts hadden verschillende vuur
gevechten plaats, waarin de tegenstanders
elkaar met geweren bestreden; twee per
sonen zijn hierbij gewond. Zes personen
werden ontvoerd.
Tot de belangrijkste incidenten behoor
den de ontvoering van Taylor, om der re-
publikeinsche partijleiders en van nog een
anderen politicus. Eerstgenoemde stond
voor een stembureau toen zes gewapende
mannen uit een auto sprongen, hem op het
hoofd sloegen, in den wagen sleepten en
met groote snelheid wegreden. Eenige
vrienden van Taylor wilden een achtervol
ging beginnen, doch toen de mannen drei
gend hun geweren op.de vri?nden richtten,
zagen deze laatsten van hun voornemen af.
Nadat Taylor een pak slaag was toegediend,
werd hij weer vrijgelaten.
Een uur na middernacht ontplofte een
bom tegen de woning van een der politieke
leiders, wiens familie zoo verstandig was
geweest voor den verkiezingstijd de stad te
verlaten.
Het Roode Kruis heeft alle mogelijke
maatregelen in en buiten de stad genomen
om eventueele slachtoffers te kunnen hel
pen.
Het was de heetste verkiezingsdag uit
de geschiedenis der stad. Ondanks de wan
hopige inspanning der politic-agenten had
den behalve de bovengenoemde nog talrijke
andere gewelddadigheden plaats, die voor
namelijk veroorzaakt werden door in auto's
rondrijdende kerels, die de kiezers poog
den te intimideeren. Hierin zijn zij echter
niet geslaatrd en liet aantal stemmen, meer
clan 1.2 millioon is dan ook liet grootste,
dat ooit jn de voorverkiezingen in den
staat Illinois werd uitgebracht.
De Ku Klux Klan.
Beweringen 'omtrent gruwelen
in Pennsylvanië.
Reuter meldt d.d. gisteren uit Pittsburgh,
in den staat Pennsylvanië, dat in den loop
van een proees tegen de Ku Klux Klan,
voor den rechter zeer bezwarende verkla
ringen tegen de Klan zijn afgelegd. Het
onderzoek betrof daden van terreur waar
aan de Klan zich zou hebben schuldig ge
maakt.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
De Duitsche vliegers zijn voor I Jrt
Oceaanvlucht uit Ierland gestart. De weers
voorspellingen zijn goed. (lo blad).
Een brutale bevrijding van een gearres
teerden communist te Berlijn.
De maatregelen tegen de communisten
in Japan.
Een verkiezingsdag te Chicago.
Te Parijs heeft een spoorwegongeluk
plaats gehad, waarbij 16 personen om het
leven zijn gekomen. Er waren geen Neder
landers bij. (Buitenl. Berichten, 2e blad).
BINNENLAND.
Vergadering van de groep veilingsver-
eenigtrgen uit den Nederlandchen Tuin-
bouwraad. v^and- en Tuinbouw, 1ste blad).
Noodlanding van een vlien*uin der K.
L. M. ..et toestel ct*1- Mschadigd. G"nn
persoonlijke ongelukken. (Luchtvaart, 2de
blad).
Onze geïllustreerde pagina.
De photogagina geeft o. m. photo's van:
de Rijswijksche Wielerbaan; motorwed
strijden te Alkmaar; de courses te Duin-
digt.
Een der getuigen verklaarde onder eede,
clat hij acht menschen op een brandstapel
had zien verbranden
Andere getuigen verklaarden, dat de Ku
Klux Klan nachtelijke overvallen had ge
organiseerd voor liet in brand steken en
met bommen vernielen van wrken en het
vermoorden van tegenstanders.
Mexico's legersterkte wordt gehalveerd.
Naar de Duitsche bladen uit Mexico ver
nemen heeft president Calles ter gelegen
heid van een banket te Vera Cruz medo-
gedeeld, dat de sterkte der Mexieaanscho
landstrijdkrachten van S0.000 op '10.000 man
zal worden teruggebracht.
EERSTE KAMER.
Algemeene beschouwingen.
Mr. Van Lanschot, de leider der
Katholieken in onze Eerste Kamer, open
de het politieke debat, dat ook dit jaar
wel zeer laat komt. Twee hartewenschcn
koestert hij: herstel van de coalitie en ver
loochening van onze tradilioneele handcis-
politiek.
Hoe gaarne echter de heer v. Lanschot
het herstel der coalitie wenscht, hij vreest
dat dit nog niet zoo gauw zou gebeuren.
Hij gaf te kennen dat ook wel een minder
heidskabinet zou kunnen optreden (waar
schijnlijk dacht de spreker hierbij aan een
ministerie van Boomschen en Anti-Bevolu-
tionairen, al zou dat natuurlijk minder re
geerkracht hebben.
De lieer Rink (V. B.) daarentegen be
toogde dat het tegenwoordige kabinet
welks daden hij echter lang niet alle goed
keurde zeer wel paste op den politieleen
toestand maar hij scheen dat vooral daar
om zoo nadrukkelijk te doen, omdat hij op
een herstellen van dc coalitie natuurlijk
volstrekt niet gebrand is.
Dc heer van Embden (V. D.) heeft
het, na een ophemelen van 't vrijzinnig-
democratisch systeem van candulaatslel-
ling, gehad over.... natuurlijk dc eenzij
dige nationale ontwapening. Ondanks on
ze Volkenbondsverplichtingen acht hij nog
steeds eenzijdige nationale ontwapening
mogelijk en gewenscht. Nieuws vertelde
deze senator overigens niet.
HET GOUDEN FEEST DER NED.
ST. GREGORIUS-VEREENIGING.
De verschillende Comité's, die de vie
ring van het gouden jubileum 'der St. Gre-
gorius-Verecniging voorbereiden, zijn al
dus samengesteld:
Het Comité voor huisvesting: de wcl-
eerw. heer S. G. Smit, kapelaan, en do
heeren Th. H. van Eyck, G. J. J. M. vau
Eyck en J. G. Hermans.
Het Comité voor godsdienstige, plech
tigheden: de weleerw. heeren B. F. Hegge,
L. A. J. Fcldbruggc en O. A. Swagemakers
S.J.
Het Comité voor zalen en orde: «1 o
heeren F. Twaalfhoven, A. J. van Genk,
J. ten Berge, F. Hcrold, Drs. H. Stein en
Dr. V'. Smits.
Het Comité voor pers- en propaganda-
de heeren J. Zwetsloot, W. Gaiesloot Czn.,
J. G. van Engelen.
Het Comité voor muziekuitvoeringen:
de heeren Joh. Winnubst, C. Heijmans, J.
H. Th. Westerman.