BINNENLAND. 19e Jaargang. WOENSDAG 4 APRIL 1928 No, 5840 ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl] vooruitbetaling Voor Leiden 18 cent pei week 12..50 per kwartaaL Rij onze Agenten 20 oent per week f2.60 pei kwartaaL franco per post f2.85 per kwartaaL bet Geïllustreerd Zor dagsblad la tooi de Abonné's ver. Srijgbaar tegen betaling van 5C cL per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Olt blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 1= sz OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT! Gewone odvertentlên 30 cent per r Q 6 Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bei s dubbele van het tarief berekend. 5 Kleine edvertentlên, van ten hoogste 30 woorden, weeein betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en huur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit twee bladen. g^BUÏTENLAND'^ frankrijk. Nog geen ontwapening! Bij Issy-les-Moulineaux hebben 25 tanks manoeuvres gehouden, welke door 1500 le den van de nationale unie van reserve-of ficieren werden bijgewoond. De voornaam ste tank was een van 68 ton, die per trein uit Chalons-sur-Marne was gebracht, en met een 75 c.m.-kanon en vier machinege weren was bewapend. Voorts was hij voor zien van een 600 pk. motor, draadlooze te lefoon en telegrafie. De bemanning bestond uit een officier en elf manschappen. De tank voldeed uitstekend en bewoog zich met dezelfde snelheid als de lichtere. engeland. Het incident op de „Royal Oak". Het incident op de Britsche kruiser „ïtoyal Oak", waarbij twee officieren het aan den stok hadden gekregen met den commandeerenden schout-bij-nacht Collard naar aanleiding van eenige hatelijke opmer kingen van dezen laatste, waarover de twee officieren rapport hadden ingezonden, heeft in Engeland een geweldige belangstelling ontmoet. Lange telegrammen leest mén in de Britsche bladen over het verloop van den krijgsraad, welke na het incident te Gibraltar werd gehouden. Naar gemeld wordt heeft thans deze krijgsraad comman dant Daniel, de man, die het eerst het ge drag van den schout-bij-nacht had becriti- seern, schuldig bevonden aan vergrijpen tegen de krijgstucht. Hij is van zijn post op zijn schip „Cormorant" ontheven eu 'ont ving een strenge berisping. italië. DE „OSSERVATORE" OVER DE JEUGDORGANISATIE. „Geen conflict tusschen Kerk en Staat" De „Osservatore" bevat een artikel van den hoofdredacteur, dat een kalmeerende objectieve beschouwing inhoudt van de ge beurtenis naar aanleiding van de allocutie des Pausen. Wij merken op, zegt het bla.d, Jat wan neer de Paus ook verwijtend spreekt, zijn woord voor het Katholieke volk het karak ter van vaderlijkheid behoudt, daar van daan zijn naam heilige vader. De Paus is vader alleen, vader van al zijn kinderen, naties en families, allen, die uit het geloof leven. Wie in het licht van deze beschouwing de woorden van den Paus herleest, kan daaraan slechts een moreele, niet een po litieke beteekenis hebben. Reeds waarschuwde de Katholieke actie, dat de vermaning van den Paus geen po litieke groepeering op het' oog had, maar de gedragingen en beweringen van perso nen, die, zich Katholiek en vertegenwoordi gers van Katholiek noemende, de verant woordelijkheid daarvan dragen. Deze gedragingeh en beweringen betrof fen punten van godsdienstigen aard, en de licaat voor den heiligen stoel, als: de Bo- meinsche kwestie en Katholieke organisa ties. Er is dus niets in de Pausrede, wat be dreigt of vermindert de politieke vrijheid der Katholieken als burgers. Waarom dan zulke critiek van dagbladen? Misschien om hetgeen de Paus zeide over dc organisaties der jeugd. De Paus sprak over de droefheid der ouders, over de be letselen bij de Christelijke opvoeding ver oorzaakt, door het plan, dat een monopolie opeischt voor den staat, terwijl alleen de Kerk de zending en de middelen heeft. Nu beweert men, dat de Paus het mono polie opeischt en daardoor den staat uit sluit op opvoedingsgebied. Dat is een ver gissing. De Paus verlangt een Christelijke opvoeding door kerk en staat, vraagt een totale integrale opvoeding en vorming van den Italiaanschen man, waaraan ten grond slag ligt de Katholieke godsdienst. Er is dus vruchtbare samenwerking mo gelijk, doordat de Kerk goede christenen vormt, terwijl de staat in die goede chris tenen een grondslag vindt voor goede bur gers. De Paus heeft gezegd, dat uit het niet begrijpen van deze opvatting de oorzaak van het hinderlijk optreden tegen de Ka tholieke organisaties ligt. Wij willen niet spreken over sommige onbehoorlijke uitlatingen in de bladen, niet tegenstaande het van hooger hand gegeven verbod. Ze kwamen voort uit den ouden maconnieken haat. Wij vermelden alleen den buitengewonen indruk in het buitenland waar men gelooft aan een conflict tusschen de regeering en de Kerk. Het is onnoodig te zeggen, dat hiervan '§een sprake is, maar het is begrijpelijk, dat de aangekondigde wetsherziening op de jeugd-organisatie en spoedige uitvoering daarvan terstond na de Pausrede grond gaven voor het wekken van zulk een indruk RUSLAND. Is Trotski vermoord? Geruchten uit Moskou. Te Moskou doet het gerucht de ronde, dat Trotski vermoord zou zijn door een Armeniër, die deel uitmaakt van de com munistische jeugdorganisaties. Tot nu toe is dit bericht nog niet bevestigd. Arabië. Wahabietenmacht aan de grens van Irak geconcentreerd. Vernomen wordt, dat een groote gecom bineerde Wahabietenmacht zich in bewe ging heeft gesteld nabij de grens van Irak ten Zuiden van El Batn. Een aantal Wa- habieten zou de grens van Irak reeds overschreden hebben. Britsche legervlieg tuigen en pantserauto's bevinden zich thans in de omgeving van El Batn en te Jarisjan. CHINA. Communistische samenzwering in Canton. De overheid te Canton is volgens een bericht uit Honkong een nieuwe commu nistische samenzwering op het spoor ge komen en heeft bevel gegeven tot de ar restatie van 15 der leiders. Naar gemeld wordt, was een aanval op Canton voorbereid, welke van drie kan ten tegelijk door arbeiders en boeren on dernomen zou worden. Ook een deel der troepen zou met de communisten hebben geheuld. De staat, van beleg '.vordt weer in volle scherpte toegepast. VAN HET VATICAAN: Audiëntie van Nobile bij den H. Vader. 's Pausen zegen over de expeditie. Men schrijft uit Rome d.d. 31 Maart aan de „Msb." Hedenmiddag om half één ontving de H. Vader in particuliere audiëntie gene raal Nobile, die binnenkort met zijn be stuurbaar hichtschip „Italia" een nieuwe Noordpool-expeditie zal ondernemen en tevoren den zegen van den LI. Vader voor zijn onderneming kwam vragen. De audiëntie duurde ongeveer een half uur, waarin cfö generaal onder groote be langstelling van Z. H. zijn geografische kaarten vertoonde en heel het expeditie- plan uiteenzette. De generaal was zeer ontroerd over de welwillendheid van Z. H. en vol bewondering over Diens ken nis omtrent Noordpool-expeditieshij ver telde voor het eerst uit 's Pausen mond vernomen te hebben den naam van een anderen Italiaan-Noordpool-reiziger, n.l. dien van Fiala, die tweemaal in de Pool streken overwinterde als deelnemer aan de expeditie van Zickler. Na de particuliere audiëntie begaf de H. Vader zich met generaal Nobile in de aangrenzende zaal, waar elf leden der ex peditie door Z. H. werden toegesproken. Hij zegende allen, hun volledig weten schappelijk en moreel succes toewen- sc-hend bij hun moeilijke onderneming. Zulk succes, zeide de H. Vader, kan niet uitblijven, wijl het initiatief door zoo hooge christelijke gevoelens bezield wordt. De expeditie zal zeker vergezeld zijn van Gods zegen, gelijk zij begeleid gaat van den zegen van Zijn plaatsvervanger. Z. H. deelde verder mede, dat Hij aan de expeditie een kruis zou meegeven om het neer te laten uit het luchtschip bij het overtrekken van de Noordpool, zeggende dat dit kruis in zijn beteekenis een sym bool was en een zeker voorteeken van heil en overwinning. De II. Vader had het kruis, ofschoon het nog niet geheel gereed was, in Zijn apar- tementen laten brengen en toonde het aan generaal Nobile, die er met groote erken telijkheid voor dankte. In het kruis is een kleine ruimte aangebracht, waarin een perkament met I-atijnsch opschrift, door Z. H. zelf te dicterren, zal worden gelegd. Zooals reeds bericht is, is. de „Italia" door generaal Nobile naar Milaan ge bracht, vanwaar het met zijn bemanning ongeveer 10 April zal vertrekken waar schijnlijk over Venetië, Triest, Weenen, Posen naar Stolp in Pommeren. Daar zal het enkele weken halt maken om de we tenschappelijke voorbereiding te volma ken. Van Stolp zal het luchtschip naar Ko ningsbaai op Suitsbergen vertrekken, waar intusschen reeds de oorlogsbodem „Citta di Milano", welke als basis voor de onder neming zal dienen, is aangekomen. De eigenlijke Noordpool-expeditie zal van daaruit ondernomen worden. Een vier tal vluchten van 2000 a 4000 kilometer zul len in de Noordpool-streken gemaakt wor den. CHRIS JANSEN t Met oprecht lecdwe: m irroote droef heid zal worden vernomen, dat gistermid dag omstreeks half vijf te Amsterdam is overleden de Chr. Jansen, directeur van het Centraal Hanze-bureau. Cliristiaan M«rie Jansen werd 5 No vember 1891 te 's-'Gravenhage geboren. Hij werd opgeleid voor het onderwijs, volgde de lessen van dc bisschoppelijke kweek school te Beverwijk en was werkzaam als onderwijzer in zijn geboortestad. Zijn bijzondere gaven trokken h%m ech ter naar het terrein van de katholieke actie. Zoo was bij enigen tijd voorzitter van de Katholieke Garde in Den Haag en redacteur van heb R. K. Volksweekblad „De Christelijke Actie". In 1918 werd hij benoemd tot directeur van het Centraal Hanzebureau te Amsterdam en redacteur van „De Nederlandsche Hanze". Van hpm verschenen verhandelingen over „De Kamers van Koophandel en het Handelsregister" en „Versterking van de maatschappelijke en de economische^ posi tie van den rricldenstand", en talrijke ar tikelen in de va-".pers en ook in andere or ganen. De heer Chris Jansen was een zeer goed spreker, een buitengewoon gevat debater. De middenstand is veel aan hem ver schuldigd, in 't. bijzonder de Katholieke middenstand, zc r in 't bijzonder die in het Bisdom a riem. De TlCel Ci aii&ejx heeft een- bewon derenswaardige werkkracht ontwikkeld aan het Diocesaan Hanze-bureau, en im mer stond hij klaar voor een spreekbeurt over héél het land. En men zag hem graag komen, men hoorde hem graag spreken, en men praatte graag met hem na afloop van een vergade ring. De heer Chr. Jansen was een prettig mensch in den omgang: oprecht, open, jo viaal. Hij had honderden vrienden en be kenden, die hem hoogachten en respec teerden. De organisatie van den middenstand in het Bisdom Haarlem is nog niet denk baar zonder Chris Jansen.... de groo te stuwkracht, den populairen leider, be kend èn bemind bij alle leden. En toch zal de organisatie haar gevier- den voorman moeten missen In dankbare herinnering zal zijn nagedachtenis blijven. En zijn actie en zijn schrijven en zijn spreken zal blijken niet vruchteloos voor de organisatie te zijn geweest! Een hartelijk gebed van velen voor den overledene te vragen, mag over bodig worden geacht. De overledene laat een echtgenootc en drie kinderen achter. De begrafenis heeft plaats a.s. Vrijdag to 12 uur op de R. K. Begraafplaats Kerk hoflaan te 's Gravenhage. De heilige uitvaartdiensten worden ge houden Woensdag 11 April in de Kerk van de H.H. Nicolaas en Barbara te Amsterdam. UIT GEMEENTERADEN. Alkmaar. Nadat de gemeenteraad van Alkmaar Donderdagmiddag van één uur tot half zes, Donderdagavond van half acht tot elf uur, Vrijdagmiddag van één uur tot half zes en Vrijdagavond van half acht tot middernacht zich bezig had gehouden met algemeene beschouwingen over de ge- meentebegrooting voor 1928 en alle leden op een 11a hierbij het woord hadden ge voerd (alleen de heer J. Westerhof sprak Donderdag vijf uren en Vrijdagmiddag twee uren) stelde een der leden der S.D. A. P. Vrijdag des middernachts voor, de vergadering te schorsen, daar hij Zater dag des morgens om zes uur weer op zijn werk moest zijn. Aangezien over dit voor stel de stemmen staakten en de burge meester gaarne zou zien, dat do heer Westerhof, die toen aan het woord was, zijn rede alsnog zou beëindigen, zeide de heer Westerhof vermoeid te zijn en liever in een volgende vergadering zijn rede te willen vervolgen. De burgemeester meende echter, dat het beter was dóór te vergaderen en gaf den heer Westerhof het woord, waarop deze voortging, zeggend?: „Daar zult u pleizier van hebben van deze plagerij". Nadat hij vijf minuten had doorgespro ken en verschillende leden vertrokken wa ren, deed oen ander lid der S. D. A. I\ eveneens het voorstel de vergadering te schorsen. Dit voorstel werd met 9 tegen 7 stemmen verworpen. Een lid der S. D. A. P. tot den heer Westerhof: „Zeg drie woorden in de vijf minuten, maak jo toch niet zoo druk". De heer Westerhof vervolgde echter zijn alge meene beschouwingen, en verschillende raadsleden gingen do krant zitten lezen, anderen liepen heen en weer, zoodat do aandacht voor den geachten spreker zeer gering was. Na eenige minuten deed wederom een lid der S. D. A. P. een voorstel tot. schor sing der debatten, doch liep tegelijkertijd de raadszaal uit. De burgemeester: „Er kan niet gestemd worden, omdat de voorsteller wegloopt en niet over zijn eigen voorstel kan stemmen. Ik geef weer het woord aan den heer Westerhof!" De heer Westerhof stond nu op en zei de tegen zijn fractiegenooten; „Kom wc gaan weg!" Do burgemeester: „Ziet de heer Wester hof van het woord af?" De heer Westerhof ging weer zitten en zeide: „Ik zal nog een en ander raadple gen uit de Nieuwjaarsrede van den burge meester.... Mevrouw Westerhof, (die op dc publieke tribune zat): „Man kom mee, je bent te vermoeid De heer Westerhof: „De burgemeester dwingt mij te sproken, wetend dat ik ver moeid ben.ik zal spreken, maar ik be grijp niet, dat do heeren Vogelaar en Rin gers aan dit spel mee doen De burgemeester: „Ziet de heer Wester hof van het woord af?" De heer Westerhof (die in zijn paperas sen snuffelt): „Neen, ik zoek iets Na eenigen tijd van absolute stilte er waren nog negen raadsleden overgeble ven begon de heer Westerliof weer met nieuwen moed en hield diepzinnige poli tieke beschouwingen. Toen het half één was goworden vroeg de burgemeester aan den heer Westerhof, of hij nog langen tijd voor de beëindiging van zijn rede dacht noodig te hebben. De heer Westerhof: „Nog ton minste een uur of drie!" De burgemeester: „Dan stel ilc voor de vergadering te sluiten en Dinsdagmiddag opnieuw bijeen te komen." Koninklijke Besluiten. Notariaat. Bij Kon. besluit is aan mr J. R. de Ko ning, op zijn verzoek, met ingang van 24 April eervol ontslag verleend uit zijne be trekking van notaris te Dordrecht. A. R. K. A. Te Utrecht vergadei-de dc landelijke groep Rijkspersoneel der A. R. K. A., on der leiding van den heer L. L. Moonen, voorzitter van de afd. Den Haag en van de landelijke afdeeling. Vertegenwoor digd waren de afdeelingen Amsterdam, Den Haag, Arnhem, Zwolle, Leiden en Maastricht. De voorzitter hield een uitvoe rige beschouwing over den stand van het salarisvraagstuk en de salansactie der A. R. K. A. in 't afgeloopen jaar. De jaarverslagen wezen aan: 272 groepsleden, hetgeen een teruggang be duidt van 19: een voordeelig saldo van 42.90. Besloten werd, dat in verschillende af deelingen nog eens extra zal worden ge werkt voor groepvorming, ook indien het aantal leden onder het vereischte aantal zal zijn. De heeren Velt cn Quick werden als be stuurslid herbenoemd, terwijl in de vaca ture-Hermans werd aangewezen de heer Beyersberg van Henegouwen (groep Am sterdam). De voorzitter deelde mede dat er wordt gewerkt aan een beter geoutilleerd bondsbureau, waarvoor de registrator zal worden benoemd. De heer Matscher (Arnhem) besprak voorts de organisatie onder het Justitie- personeel, waaronder deze spreker een actie noodig achtte, daar het Zuiden des lands zich reeds overwegend kenmerkt door een neutrale organisatie van dat per soneel. Het bestuur zal deze aangelegenheid onder de oogen zien. Nadat de heeren Quick en Vinkesteyn waren benoemd als afgevaardigden naar het Bondscongres en de heer Velt als plaatsvervanger was aangewezen, werd de vergadering gesloten. „Ctr." De Gaslucht. Te Langend ij k. In de raadsvergadering van Oud- Karspel deelde de voorzitter een en ander mede omtrent de vermeende corruptie aan het lichtbedrijf van Langcndijk en St. Pancras. De gascommissie besloot den heer v. d. Stel die behalve icis- en ver blijfkosten voor hem en zijn advocaat ook voor elk hunner 100 verlangt niet uit te noodigen, omdat zijn aanwijzingen zeer vaag waren en verband hielden met wat staan in boeken, welke thans in han- Het voornaamste nieuws. BUITENLAND. Een kalmeerend artikel van de „Osser vatore Romano" over het z.g. conflict tus schen den Paus en Mussolini. Geruchten te Moskou, dat Trotski ver moord zou zijn. De Italiaansche Noordpoolvaarder No bile bij den Paus op audiëntie. Bij een mijnontpioffing in Virginië zijn acht mijnwerkers omgekomen. (Buitenl. Berichten, 2e blad). BINNENLAND. Gistermidag is te Amsterdam overleden de heer Chris Jansen, directeur van het Centraal Hanze-bureau. (1ste blad). De Minister van Binnenlandsche Zaken zet uiteen waarom in ons land de zomertijd niet meer wordt ingevoerd op den dag, waarop dit in andere landen geschiedt. (1ste blad). Minister van de Vegte betoogt, dat het volkomen juist is te spreken van IXe Olym piade op de uitgegeven Olympische postze gels (1ste blad). den der Justitie zijn. Daarom besloot men het justitieel onderzoek af te wachten. Achttien firma's zonden buitendien verkla ringen, dat zij geen steekpenningen heb ben verstrekt. De gascommissie oordeelde, dat de verkregen 5 pCt. voor uitbreiding met recht waren genoben. Te Hulst. Het O. M. bij de rechtbank te Middel burg eischte gisteren tegen den heer H. C. W., oud-gasdirecteur te Hulst, drie maan den. De verdediger bepleitte vrijspraak, subs, voorwaardelijke veroordeeling of geldboete. Toelatings-examen voor de H. B. S. Geen opschorting tot 192 9. In antwoord op do schriftelijke vragen van het lid der Tweede Kamer, den heer Albarda, betreffende opschorting tot 1929 van de uitvoering van het K. B. van 7 Fe bruari 1928, tot het afleggen van het toela tings-examen door allo kinderen, die een H. B. S. wenschen te bezoeken, deelt de Minister van Onderwijs, Kunsten cn We tenschappen mede, dat omtrent dit K. B. niet vooraf het advies van den Onderwijs raad nog eens is ingewonnen, en dat het standpunt ter zake van dat lichaam reeds bekend was. Ook heeft de Minister do be sturen der groote gemeenten niet uitge- noodigd hun ervaringen op dit gebied te zijner kennis te brengen, betgeen trouwens een novum zou geweest zijn. Hij vleit zich echter, dat de uitvoering der nieuwe bepa lingen waarvoor men toch wel voldoende tijd van voorbereiding heeft, minder moei lijkheden zal opleveren dan men thans schijnt te voorzien. De klachten over do vroegere regeling waren trouwens zoo ern stig en zoo algemeen, dat hij zich niet ver antwoord achtte het uitlokken van 'n bete re regeling langer achterwege te laten. ID/ kan .dan ook niet bevorderen, dat de in werkingtreding daarvan tot 1929 wordt uitgesteld. Hij vestigt er trouwens de aan dacht op, dat bij de uitvoering van de wet, welke, naar hij hoopt, tot stand zal komen, naar aanleiding van het wetsontwerp tot regeling van het voorbereidende hooger en algemeen vormend middelbaar onder wijs, deze zaak opnieuw onder dc oogcu moet worden gezien. Alsdan kan desgo- wenscht ook rekening worden gehouden met andere denkbeelden betreffende deze materie aan de hand gedaan, zooals in 't onlangs verschenen rapport eener commis sie ad hoe door het gemeentebestuur van Den Haag benoemd. Vragen van Kamerleden. Invoering van den zomert ij d. Op vragen van het Eerste Kamerlid, den heer Polak, luidende: 1. Kan zijn excellentie mededeelen, waarom ook dit jaar hier te lande dc zo mertijd niet ingevoerd wordt op denzelf den dag als zulks in België, Frankrijk en Engeland geschiedt? 2. Is zijn excellentie bereid te bcvordo- ren, dat voortaan do zomertijd hier tor zelfder tijd als in de genoemde landen be ginnen zal? 3. Zoo neen, wil zijn oxcellentio dan me dedeelen, waarom niet? heeft de minister van binnenlandsche za ken en landb^ w geantwoord: 1. Reeds uit hoofde van de groote land bouwbelangen, die daarbij betrokken zijn, pleegt in de laatste jaren do zomertijd niet meer te worden ingevoerd te gelijk met h.tgccn to dien aanzien in Belcië, Frank rijk en Engeland geschiedt, maar met den aanvang van de zomerdienstregeling uer spoorwegen. Daarvoor nleit bovendien, dat het reizend publiek allerminst gebaat zou

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1