UIT HET VATICAAN.
MODERNE
DICHTKUNST.
derde blad
„DE LEIDSCHE COURANT"
ZATERDAG 24 MAART 1928
door Prof. ANGELO PALMEIR! te Rome.
Ofschoon cr gedurende de Vasten in
het Vaticaan een stille tijd heerscht, is er
toch een geregeld komen en gaan van men-
schen van eiken rang en stand, die langs
de bronzen deuren den Sint Pietcr betre
den ,om er te bidden op de graven der
Apostelen. Weer anderen bestijgen Ber
nini's koningstrap, om in het Vaticaan aan
den Vader verslag uit te gaan brengen
over de verschillende gewichtige gebeurte
nissen in verre landen.
Zoo ontmoetten wij in do breede gan
gen van zijn eeuwenoude paleis der Pau
sen, Zijn Excelentie Alberto Blancas, ge
zant van Argentinië, die bij gelegenheid
van de aanbieding zijner geloofsbrieven
door den H. Vader in plechtige audiëntie
werd ontvangen. De nieuwe gezant, die
vergezeld was van den eersten attaché,
werd ontvangen door Mgr. Nardone, Se
cretaris van het Pauselijk Ceremonieel:
deze leidde den gezant naar de Pauselijke
vertrekken.
De aanbieding der geloofsbrieven had
plaats in de troonzaal: de gezant hield een
redevoering, waarin hij zijn vreugde te
kennen gaf, dat hij de eerste titularis
mocht zijn, nu de vertegenwoordiging van
Argentinië tot gezantschap was verheven.
De H. Vader beantwoordde den gezant
in een zeer welwillende toespraak, waarbij
hij zeer waardeerende woorden sprak over
Argentinië,, den President der republiek,
en den persoon van den nieuwen gezant.
Zijn Excellentie Alberto Blancas was
reeds vroeger gevolmacht minister van Ar
gentinië bij den H. Stoel. Na de officieele
audiëntie noodigde de H. Vader den ge-
-zant uit Hem te volgen naar zijn particu
liere vertrekken, waar een langdurig onder
houd plaats had. Na de pauselijke audiën
tie begaf de gezant zich naar Kardinaal
Gaspari, Staatssecretaris van Z. H., waar
de gebruikelijke formaliteiten werden ver
duld. Van daaruit ging de gezant naar de
3asiliek van Sint Pieter, waar een verte
genwoordiging van het Vaticaansche Ka
pittel hem een officieele ontvangst bereid
had. Gedurende eenige oogenblikken bleef
de- gezant bidden vor liet II. Sacrament en
voor het Mariabeeld en bij de Confessio
van den H. Petrus.
Van bijzondere beteckenis was wel de
audiëntie, die Z. H. verleend hoeft aan
een duizend taf leden van de Italiaanschc
jeugdorganisatie. Nadat de II. Vader allen
tot den handkus had toegelaten hield de
Paus een toespraak waarin hij vooral den
nadruk legde op de taak der jeugdorgani
satie. Zijn Heiligheid gaf vaderlijke ver
maningen over de goed pers, den katechis-
mus den zang, de missies en over dc be
oefening van sport en lichaamscultuur.
Sommigen zoo sprak de H. Vader, maken
er ons een verwijt van, dat in onze jeugd-
vereenigingen ook aan sport gedaan
wordt. Zij beweren dat onze jeugd organi
saties alleen opgericht zijn voor de gods
dienstige vorming onzer jongens cn meisjes
en dat zij door lichaams-oefening in hun
program op te nemen, het terrein betreden
van andere inrichtingen die alleen phy-
sieke vorming en opvoeding beoogen. Maar
een gezond vermaak kan haast niet be
staan zonder lichaamsoefening, als zij
maar geleid wordt in goede banen, waar
door deze oefening niet schadelijk wordt.
De H. Vader sprak de lioop uit dat dit
verwijt spoedig tot het verleden zal behoo-
ten, anders zou men moeten denken dat
kier andere motieven in het spel zijn. En
hier bedoelde de Paus de Fascistische
Jeugdorganisaties die zich de zorg voor de
jeugd aanmatigen, maar die zich niet be
kommeren over de opvoeding des gecstes,
en die vaak geen tijd overlaten voor de
vervulling van de godsdienstplichten, zelfs
niet wanneer het nakomen dier pli-Hen
niet alleen een voldoening moet zijn voor
iedere CLristeae ziel, maar ock wanneer
zij een gebod en em wot ven cle Keri: zijn.
De Katholieke jongens moeien dankbaar
zijn voor de weldaad hun door God ge
schonken, waardoor ze zooveel ontmoeten
op hun levensweg, die hun leiden cn onder
wijzen, en die hen vereenigen in organisa
ties, die een groot huisgezin zijn, waaruit
ze in liun familie een apostolaat voor het
goede meebrengen. De H. Vader schonk
alsdan aan de jongens en aan hun leiders
den Pauselijken Zegen.
Z. H. de Paus ontving ook in plechtige
audiëntie een groep van honderd cn vijftig
jonge dames die in het klooster van het
Cenakel een zevendaagsche retraite had
den gehouden. Na allen tot den handkus
toegelaten te hebben sprak Z. H. de jonge
dames toe en wenschte ze geluk met de
volbrachte geestelijke oefeningen, terwijl
hij hun opnieuw op het groote nut wees
die ieder retraite heeft voor het leven hier
en hiernamaals.
Over den aanslag op Pater Tacchi Ven-
turi geeft de „Populo dTtalia" het door
den broeder van Mussolini geredigeerde
blad, de volgende belangrijke commentaar.
Pater Tachi Venturi geniet zoowel in het
Vaticaan als bij de regeering van Italië
een hoog aanzien. Hij werd reeds herhaal
delijk als bemiddelaar aangewezen tus-
schen het Vaticaan en de regeering, cn
veelal met goed succes. Daarom heeft het
bericht van den aanslag op het leven van
Pater Taechi Venturi in alle kringen hier
in Home grooten indruk gemaakt.
Alles wijst erop, dat deze aanslag in
anti-fascistisctie kringen werd voorbereid,
want Pater Tachi Venutri ontving eenige
maanden geleden reeds bericht dat hij na
Mussolini de eerste was die aan de beurt
zou komen om uit den weg geruimd te
worden. Hij stond als nummer twee op de
zwarte lijst Ier vrijmetselaars. Want de
loge ziet in dezen Jezuit den vooi'naam-
stcn verantwoordelijken persoon in den
strijd van de Italiaancslie regeering tegen
de vrijmetselaars. Deze opvatting van de
loge is zeer begrijpelijk, want Pater Tacchi
Venturi is inderdaad een der meest in
vloedrijke raadgevers van Mussolini en als
Jezuit is Pater Tacchi natuurlijk dc ge
zworen vijand der Loge. Mussolini die toch
reeds een vijaod van de Loge was, is door
den invloed van den pater als uitroeier en
verdelger van' alles wat vrijmetselaar is
steeds meer naar voren gekomen. Ook bij
het optreden van de dictatur in Italië
heeft volgens de loge Pater Tacchi A'enturi
een grooten ml gespeeld cn heeft hij voor
al in de eerste dagen den Duce bijgestaan
en Mussolini denkt er niet aan om den
raad van Pater Tacchi Venturi in den
wind te slaan, en hij hecht groote waarde
aan het oordeel van dezen geleerden en
uiterst knappen priester.
De federatie van Katholieke Universi
teitsstudenten, die reeds eenige dagen ge
leden het feest van hun patroon met een
algemeene H. Communie vierden, is door
de II. Vader in audiëntie ontvangen. De II.
Vader sprak de studenten allervriendelijkst
toe en heette hen welkom bij zich en ver-
klaardde, dat hij hun gaarne in audiëntie
ontving om eenigermate met hen het feet^
van hun beschermpatroon te kunnen mee
vieren. De H. Vader had aan alle studen
ten den II. Thomas als patroon en als lei
der aangewezen, maar toch nog speciaal
aan de Universiteitstudenten niet alleen
als patroon van hun studies, maar ook voor
hun geheele leven.
Wijl Sint Thomas leven vol heiligheid
en studie was,, van heiligheid voor de stu
die en van studie voor de heiligheid, had
dc II. Vader, toen Hij Sint Thomas tot pa
troon aanstelde voor al de studenten, toch
hierbij speciaal de Universiteitsstudenten
op 't oog gehad, wier leven voor de studie
en wier studie voor het leven is. Thans be
reiden zij zich voor t'f het leven, maar ook
later zal hun leven, meer dan dat van an
dere klassen betrekking hebben op de stu
die. Het was dan ook een gelukkig idee
van hen geweest om een geheele dag te
besteden aan St. Thomas, die de geleerd
ste onder de heiligen en de de heiligste on
der de geleerden is genoemd.
Het leven van den H. Thomas was er
hcelemaal op berekend om een model te
zijn voor heel het leven van den katholie
ken student. Studie, zuiverheid en gebed
zijn de drie kenmerkende eigenschappen
in dat leven.
Z. H. ging ieder van deze drie punten
afzonderlijk na. Sint Thomas bestudeerde
alle wetenschappen, zijn konnis was dan
ook zoo allesomvattend dat hij de „Doctor
Communis", den algemeenen leeraar go-
noemd werd, omdat er voor hem geen en
kel gebied der wetenschap gesloten was.
Studie der wetenschap en nog meer de
studie der zuiverheid moeten voor den ka
tholieken student het bijzonder sieraad
zijn voor den bloei zijner jeugdjaren.» Da
zuiverheid des harten is een verzameling
van schatten van krachtsvermeerdering
en bloei van alle energie, ook van licha
melijke gezondheid. Zuiverheid is adel,
edelmoedigheid, teederheid van hart, 'n
schat van licht voor den geest. Het hart
van Sint Thomas moest zooveel liefde heb
ben voor de zuiverheid juist omdat hij in
zijn geest zooveel licht moest ontwikkelen,
wijl waarheid cn zuiverheid door onver
breekbare banden van vriendschap ver
bonden zijn, en de beste gesteldheid is
voor het wetenschappelijke kunnen. De
sleutel van al deze schatten is het gebed,
dat gebed vooral dat hierin bestaat, dat
men den geest steeds naar God gericht
houdt, altijd in verbinding houdt met God,
want alleen van God komt de zuiverheid
en liet licht. De H. Vader sprak daarna
een overvloedige volheid van zegeningen
over de studenten uit.
Ten huize van Kardinaal Vico, Prefect
van de Bitencongregatie, werd een voor
bereidende vergadering gehouden, waarin
gehandeld werd over het martelaarschap
van den Eerbiedwaardigen dienaar Gods
Cosmas Carbognano een Priester en Pas
toor van den Armeenschen Ritus, en di«
in het jaar l'<07 omwille van het geloof
werd vermoord.
De II. Stoel hechtte hare goedkeuring
aan de benoeming van den heer Fontenay
als gezant van Frankrijk bij het Vaticaan,
als opvolger van Z. Excellentie Doulcet.
Mr. Fontenay was voorheen gezant der
Fransche Republiek bij de Spaansclie re
geering te Madrid.
Mgr. Nogara, secretaris van het Pause
lijk genootschap van de Voortplanting des
geloofs werd door den Paus benoemd als
Bisschop van Udine.
Mgr. Nogara is ook voor Holland ge°n
onbekende, daar hij als Prelaat Zijn Emi
nentie Kardinaal van Rossum vergezelde
bij gelegenheid van het Eucharistisch Con
gres te Amsterdam. Mgr. Nogara is een
der meest vooraanstaande Prelaten der
Romeinsche Curie. Hij was op het oogen-
blik eveneens secretaris van het Comité
tot voorbereiding der feesten bij het gou
den Priesterjubilee van Z. H. Paxis Pius
XI die in het jaar 1929 zullen gevierd wor
den. Op 25 April, dc feestdag van het Pa-
trocinium van den H. Jozef, die ook de Pa
troon is van Mgr. Nogara, zal Kardinaal
van Rossum aan Mgr. Nogara de H. Bis
schopswijding toedienen. Tot opvolger van
Mgr. Nogara als secretaris van het werk
tot voortplanting des geloofs is door den
IT. Vader benoemd Mgr. Del Drago, de
Voorzitter van dc Italiaansche afdeeling
van dit werk. Mgr. Del Drago heeft enorm
veel bijgedragen tot den bloei van het ge
nootschap tot voortplanting des geloofs.
Onder zijn voorzitterschap zijn de bijdra
gen in Italië met 2 millioen per jaar ge
stegen en worden ze nog steeds grooter.
Zijn Eminentie kardinaal Mundelein
Aartsbisschop van Chicago, vertoeft sedert
enkele dagen te Rome. Dc Kardinaal
bracht reeds verschillende keeren een be
zoek aan het terrein waar het nieuwe col
lege der Propaganda gebouwd zal worden,
alsook aan den Janniculus waar het Ame-
rikaansehc College gevestigd is, waarvoor
de Kardinaal in opdracht van de Propa
ganda, een leening in Amerika gesloten
heeft.
Wegens de voortdurende ongesteldheid
van Kardinaal van Rossum zal de eerste
steenlegging voor het gebouw van den
nieuwen zetel der Propaganda, welke eerst
bepaald was op 19 Maart, uitgesteld wor
den tot na Paschen. Inmiddels is men
reeds bezig met de daarstaande gebouwen
af te breken.
Buitenl. Weekoverzicht.
Zelden zal een koning zoo „tof" uit ge
weest zijn als koning Araan Oellah van
Afghanistan. Hij vertoeft thans in Enge
land en de koning is opgetogen als een
schooljongen met vacantie over alles wat
de Engelschen hem laten zien.
De Engelschen hebben er schik in, om
den Afghaanschen bruinen heerscher al de
wonderen der techniek en vooral.al de im
posante kracht van hun legermaferiaal te
toonen. Natuurlijk niet alleen met het doel
om den koning nu eens prettig te aniusec-
ren.
Te Hendon heeft de koning groolsche
demonstraties van legervliegtuigen bijge
woond. Hij keek zich de oogen uit en kon
niet op z'n stoel blijven zitten. Het gevolg
was, dat. al de Britschs autoriteiten, die
den koning omringden, uit beleefdheid
eveneens moesten staan. Zij hingen nu eens
op het rechter, dan weer op het linkerbeen
en werden tenslotte verlost doordat in het
lekker verwarmde gebouw van heb vliegter
rein do thee werd geserveerd. Maar nau
welijks was de koning binnen of hij hoorde
weer het gezoem van een vliegtuig en....
hij rende blootshoofdsch naar buiten. Alle
autoriteiten weer ook bloot shoofdsch
hem achterna. Toen lachtte de griepbacil
en maakte de een na den ander buit! De
koning bleef echter gezond en onvermoeid.
Een volgenden dag kroop hij in een on
derzeeër en dook er mee onder water. Hij
mocht zelfs twee torpedo's afschieten en
volgens de appreciatie van den onderzee-
commandant deed hij dat zoo goed, dat hij
een gouden medaille van verdiensten kreeg.
Dc koning grinnekte van plezier.
Daarna hobbelden een stel tanks voorbij
de verbaasde oogen van Aman Oellah. Er
hielp niets aan, maar de koning moest cn
zou er in. Daar was geen bezwaar tegen,
maar toen de koning er weer uit wilde,
zat hij vast. Hij had de grootste moeite
om zijn buikje weer door de nauwe opening
te krijgen. Desalniettemin amuseerde dc
koning zich kostelijk. De koningin is van
al dat gereis en dat bekijken van wonder
lijke dingen zoo „op", dat zij te bed gekro
pen is. Maar de koning voelt geen moe
heid. Hij loopt van den dierentuin naar
een diner, en daarna weer naar de bioscoop
kruipt in vliegmachines, onderzeeërs en
tanks alsof het z'n dagelijksche werk is.
De koning laat van zijn geheele reis een
film maken, 'met het doei om die te laten
draaien in de eenige. bioscoop welke zijn
land rijk is, n.l. te Kabool. De vorst is van
plan een groot aantai bioscopen op te rich
ten in zijn land, teneinde op die manier
zijn onderdanen iets te doen leeren van de
wonderen der Westorsche cultuur.
Misschien is dat iets voor dc „Holfu".
Ton Tirpitz. Dezer dagen heeft
de Duitsche groot-admiraal von Tirpitz me
degedeeld, dat hij bij de a.s. verkiezingen
geen nieuwe .candidatuur voor de Duitsch-
nationale partij zal aanvaarden.
Von Tirpitz trekt zich dus terug uit dc
politiek.
Ontwapening. Het e>enige groote
punt-, dat do voorbereidend^ ontwapenings
commissie in zijn huidige zitting te behan
delen heeft gehad, is het Russische voor
stel tot algeheele ontwapening binnen don
tijd van 4 jaar.
Het voorstel was A priori tot ondergang
gedoemd, want een kind kan begrijpen, dat
een stel landen, die zelfs nog niet eens
tot overeenstemming kunnen komen over
een kleine beperking der strijdkrachten
(wat zij wegens geldgebrek allemaal graag
zouden willen) natuurlijk niet te vinden
zullen zijn voer een algeheele ontwapening.
Vooral als daar nog bij komt, dat het voor
stel gedaan wordt door een land, vanwaar
allesbehalve geruststellende berichten ko
men.
Dc Russen zullen zelf zich ook wel geen
illusies gemaakt hebben omtrent het lot
van huil radicaal voorstel, maar als het
hun te doen is geweest om de andere ge
delegeerden op stang te jagen, dan hebben
zij hun doel wei bereikt. Want liet was
vermakelijk om to zien, hoe de eerste spre
kers (Japan, Frankrijk) als katten om de
heete brei heendraaiden cn zich niet rond
uit tegen algeheele ontwapening durfden
verklaren. Totdat tenslotte de Engelsche
gedelegeerde lord Cushendun het voorstel
aan een zeer scherpe principieele critiek
durfde onderwerpen.
Lord Cushendun vroeg aan Litwinof of
de Russische delegatie soms naar Genève
was gekomen om den vredesarbeid daar te
saboteeren. Wanneer de Russische regee
ring inderdaad zoo vredelievend was ge
worden. deed zij beter don binnenlandschen
toestand eens wat meer in overeenstem
ming te brengen met. die vredelievende ge
zindheid. Cushendun twijfelde eraan of bij
ontstentenis van een volksvertegenwoordi
ging de meerderheid van het volk wel ach
ter het roode regime staat en bij gebrek
aan die zekerheid moet men wel aannemen,
dat de Sovjets hun kracht ontleenen aan
den steun van heb roode leger. Bij even-
tueele „ontwapening" zou dit leger natuur
lijk in „politie" verdoopt worden. Maar
terecht stelde Lord Cushendun in het licht
dat, zoo de sterkte van die politie geregeld
wordt in verhouding tot de uitgestrektheid
der grenzen, de Sovjet-unie een machtige
militaire positie zou behouden. Van een
geest van moreele ontwapening heeft de
Sovjetunie in haar diplomatieke betrek
kingen met het buitenland niet getuigd,
omdat hot in alle andere staten, die zij als
„kapitalistisch" of „imperialistisch" bestem
pelt, natuurlijke vijanden moet zien, waar
zij als eerste invoerartikel de bolsjewiek-
sche propaganda wil importeeren. In China
fs gebleken, welke gewelddadige vormen
deze propaganda kan aannemen en hoe
zeer het voor Engeland noodig was, tot be
scherming van zijn belangen cn onderdanen
daar verdedigingsmiddelen bij de hand te
houden. Wanneer de Sovjet het als haar
hoofddoel blijft beschouwen, overal den
burgeroorlog voor le bereiden en te steu
nen, kan haar voorstel niet den minsten
zin hebben.
Het is deze tastbare innerlijke onop
rechtheid van dc Russische voorstellen die
den indruk gewekt heeft dat het de Sovjet
unie er slechts om to doeu is geweest, le
Genève goedkoope propaganda voor revo
lutionaire utopieën te maken en tegelijk
heb werk van de voorbereidende ontwape
ningsconferentie te ontredderen.
Tegenover deze harde waarheden, welke
lord Cushendun den Russen in het gezicht
slingerde, wist Litwinof weinig in te bren
gen. Het. is duidelijk, dat alle delegaties
ook de Nederland sche zich' tegen het
schijnheilige Russische ontwapeningsvoor
stel zullen keeren, uitgezonderd misschien
Duitschland, dat natuurlijk best den ont>-
wapenaar kan spelen, omdat het zelf rccd9
ontwapend is.
ijdel, zinloos spel, omdat het in de prac-
tijk geen divident oplevert en er geen za
kentransacties mee gediend zijn.
Maar de kunstenaar heefde taak, ons
te bevrijden van de dgelijksche beperT
king. De dichter is, wat Emerson noemt,
een vertegenwoordiger der mcnschheid.
Ons volk is langen tijd van de kunst
vervreemd geweest, en wij zullen niet be
weren, dut het nu reeds in al zijn lagen zich
met de kunst heeft verzoend.
In verschillende kerkelijke kringen'
heerscht nog wantrouwen tegen de kunst,
omdat men deze te veel ziet als een zin
nelijk uitleven waaraan ter andere zijdo
een deel der kunstenaars niet onschuldig
is. En in de niet-kerkelijke kringen wordt
kunst dikwijls te veel beschouwd als amu
sement voor ledige uren. Het staat wel
gekleed, om dan naast het zakenleven nog
wat notitie van de kunst te nemen.
Dat deze een voruitwendiging, een sym
bool, een product van goostelijko stroomin
gen is, daarvan is men zich niet ten volle
bewust. Zoodra men zich daarvan bewust
wordt, loert men ook kunst kennen,
d. w. liet echte van het. ware onder
scheiden; het waarlijk representatieve
scheiden van mode, namaak en handige
kunstigheid. 1
Ons volk moet steeds beter zijn kunste
naars kennen, d. w. z. niet in de eerste
plaats naar hun menschelijkc zwakheid
en met de conclusie „dat het. allemaal
zulke rare menschen zijn", maar men
moet zich zuiver trachten in te loven in
do door hen geopenbaarde schoonheid en
deze zien als tecken van den mensch en
als teeken des tijds. In zijn dichters kan
men beleven do glorieuze pracht van Hol
lands taalschat, dat is, een der meest we
zenlijke uitingen van de Hollandsche ziel
evenzeer als de schilders ons openbaren de
schoonheid van Hollands velden en „over-
wolkte transenDe zin voor realiteit, zoo
karakteristiek voor ons volk, wordt door
de fantasie van den dichter geheven op
hooger plan. En dichters zijn in staat ons
hoen te brengen over het gevoel van vnl-
schc schaamte, waarmee wij zoo dikwijls
onze betere aandoeningen bedekken.
De dichter staat geïsoleerd van het volk.
In waarheid beteekent dit voor het volk
geestelijke armoede, voor den kunstenaar
miskenning en als hij geen sterk karakter
heeft- drijft die miskenning hem tot tege
moetkoming aau dc volksgunst en maakt
populaire kunst in zich zelf al bijna
een tegenstelling.
De kunst moot ernstig worden genomen,
ook al is zij op een gegeven oogenblik on
verstaanbaar zooals in den aanvang de
symboliek van Toorop en Konijnenburg
zooals ook de kunst van Boutens. De on-
begrijpelijken zijn voor de'cultuur niet al
tijd de slechtsten; men denko op ander
terrein aan de Mattheus passion van Bach,
die honderd jaar na 't ontstaan herontdekt
moest worden; aan zoovele werken van
Beethoven, die voor zijn tijdgenooten een
gesloten boek waren. Men denke aan
Shakespeare's drama's, die in Engeland
veronachtzaamd, eerst, tijdens de Roman
tiek gemeengoed werden der Europocscho
cultuur.
Wij komen tot Bout ens.
We zullen hem geen Shakespeare noemen
maar vinden toch dat de belangstelling
voor hem op 't. oogenblik dalende is, wat
hij niet verdient. Boutens is niet en nooit
populair. Zijn kunst wordt maar door en-
kolen gelezen en daarbij doorleefd geno
ten. Deze gracieuze minnaar van teer en
tintelend klankschoon, vol meditatie en
droom, deze beheerschte klassicus van het
soms verfijnde intellectueel geconstrueer
de vers vervult een verzenkijlc rol in de
Hollandsche cultuur, al spreakt hij niet
tot de groote menigte.
Boutens werd indertijd uitmuntend ge
karakteriseerd door J. Petri. (Stemmen des
Tijds).
„Boutens js do meditatieve, waar alle
beelden als staan in den toover van ijlen,
glans, waar de werkelijkheid onwerkelijk
is door de wonderlijke visie, waarin alles
is verheven. Boutens vermag het beeld zóó
te gebruiken, dat alle realiteit er van is
ontvloden, dat als bij gekleurde venst.ercn
de figuren spreken door den eenen stroom
van licht. Zijn stem heeft soms zulk een
timbre, dat wc niet meer naar de woor
den vragen, doch allen luisteren naar hot
wiegelen der klanken, dat als op avond
wind gedragen, wegvloeit naar het wijde.
De beelden worden bij hem tot symbool,
de woorden staan als silhouetten tegen
den klaren hemel van het peinzen, een
geheel lied is als gedompeld in een wonder
clair-obscuur. Soms staat alles stil, als
wachtend op het wonder, het is niet de
strakheid van den dood, doch de rust van
een geheimzinnig luisteren zweeft in heb
rond. De woorden zijn als boomen bedol
ven onder sneeuw, hunne figuren zijn ge
worden als blanke gedaanten, vele verzen
zijn als do wereld in maannacht, alle be
kende dingen zijn verdroomd tob nieuwe
geheimen en zilvere gedachten."
Het is bij Boutens alles symboolhij
is de symbolische zanger, zooals Toorop
symbolisch schilder bij alle verschil
van levensinzicht. Denk maar aan Toor-
op's „Narcis poëtica", of „In het dal der
rozen".
Het is evenwel zoo, dat een lijnencom-
positie tot den gewonen mensch beter
spreekt dun de teere symboliek van een
gedicht, dat in wezen ook een luchtig con
structief lijnenspel is. Maar men ziet ze
niet, men moet ze hoore n, de moditaticE
opstrevende lijnen in hun windend rhytli-
menspel.
Ik citeer?
Laat maar avondschaduw groeien
Breed tot nachte droefenis
Fel in duister zullen bloeien
Bloemen van gedachtenis.
Sterft aan laten avondhemel
Heugenis van dooden Dag,
Leven zal ons korte levon
Goude erinncring, gouden lach'.
VON TIRPITZ.
Met admiraal von Tirpitz treedt een
figuur van het. politieke tooneel een van
de „oude garde" wiens glorietijd en
wiens dagen van harden strijd vallen in de
Wilhelminischo periode; in de jaren, toen
de Duitsche vlootpolitiek, hardnekkig en
steeds weer opnieuw geïnstigeerd door den
keizer, de Europeesche politiek beheersch
te. Een scherp vonnis heeft dezer dagen
de nieuwe minister van de rijksweer over
de vooroorlogsche vlootpolitiek geveld
door te betoogen, dat de op de vloot vast
gehouden strijdkrachten de overwinning
hadden kunnen bezegelen van den onvol
doend sterken rechtervleugel van de in
Aug. '14 ter omvatting van heb Fransche
leger oprukkende Duitsche strijdkrachten.
In plaats daarvan werd de nutteloos in de
havens gehouden Duitsche vloot in 1918
een der factoren voor de omwenteling, om
daarna den ondergang te vinden in de
wateren van Scapa Flow, als een droevig
einde van een betrekkelijk kortstondig be
staan, waarvan zijn stichters in hun droo-
inen zulke geheel andere verwachtingen
hadden gekoesterd.
Na de ineenstorting van de Duitsche
wereldmacht en de geboorte van de jonge
Duitsche republiek treedt von Tirpitz nog
eenmaal op den voorgrond: in '24 als ver
tegenwoordiger van de D. nationale partij
in den Rijksdag gekomen, werd tevergeefs
getracht hem tob kabinetsformeerder te
maken.
Heb volgende jaar, in '25, trok hij naar
Hannover om dien anderen figuur uit een
vroegere periode, v. Hindenburg, over te
halen de candidatuur voor het rijkspresi-
dentschap aan te nemen.
Thans heeft von Tirpitz op 79-jarigen
leeftijd afscheid genomen van de politiek,
oud cn moe en teleurgesteld..,.
Manlu. Wac gelDeurt eigenlijk in
Roemenië'?
Dezer dagen kwam plotseling het be
richt, dat duizenden boeren onder leiding
van Maniu, zich naar Boekarest hadden
begeven om op grootschc wijze fe demon-
strecren tegen de regeering van Bratianu.
Hun eisch luidde: aftreden van de regee-
j ring en nieuwe verkiezingen. De regeering
j voelde er echter niets voor om harakiri te
plegen en bleef netjes zitten. De afgevaar
digden der oppositie-partij hebben zich
daarop uit het parlement teruggetrokken
uit protest tegen het aanblijven der re-
geering.
Gedachtig aan de opmarsch der fascisten
naar Rome meende men dat er na deze
boerenopmarsch naar Boekarest ook wel
het een en ander zou gebeuren. Men sprak
reeds van de mogelijkheid van een staats
greep ten gunste van ex-kroonprins Carol.
Maar het heele geval schijnt met een
sisser af te loopen. Men hoort er niets meer
van; althans de censuur laat niets door.
VIII.
Dr. P. C. Boutens
door Sw.
De kunst is geen ijdel spel, de dicht
kunst geen spel van mooie woorden en
mooie gedachten. De kunst is bloeseming
van het leven in cje besten, de gevoeligsten
onder de kinderen der menschen. De dich
ter stort zijn gedachten en gevoelens uit
in zingendo taalmelodie. Als vanzelf zoekt
de innerlijke beweging van zijn gemoed het
I juist beeldende en daardoor ook altijd
i mooie woord maar het gaat niet in de
allereerste plaats om het mooie woord.
Dan zou men altijd het pathos van Bil-
derdijk, Ten Kate en Schaepman mooi
moeten vinden. Het gaat in de allereerste
j plaats om de zuivere beelding van de
zielsemotic. Voor menigeen is dit een
