BUITENLAND.
BINNENLAND.
19a Jaargang.
ZATERDAG 24 MAART 1928
No. 5831
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voorultbetellng
Voor Leiden 19 cent pei week f?.50 pei kwartaaL
tij onz' Agenten 20 cent per week f2.00 pei kwartaaL
ranco er post f2.95 per kwartaaL
Bet Geïllustreerd Zordagsblad ia rooi de Abonné'a Ter»
krijgbaar tegen betaling van 5G cL per kwartaal, bij voor-
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
^ondagrblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. It
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTI
Gewone advertentlén 3P cent per r g 61
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
n dubbele van het tarief berekend. 5
Kleloe edvertentlén, van ten hoogste 80 woorden, waaria
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd. huuT eD rea
huur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit VIER
bladen waaronder een
Geïllustreerd Zondagsblad.
Over 'n deel der studenten.
In zijn boek „De omkeer in 'fc studenten
leven" wijdt prof. dor. Gerard Brom ook een
hoofdstuk aan den Groentijd. En wij citee-
ren hieruit enkele passages:
„Weerstand tegen de vernieuwing bleef
de eenige kracht, die de logge massa ver
toonde".
„En nu zichzelf natuurlijke, maar on
beschaafde gebruiken als bruiloftsplage
rijen tot gehuchten op de hei zijn terug
gedrongen, is 't in tegenspraak met het
zelfbewustzijn van studenten, den groen
tijd als iets nationaals to verheerlijken,
omdat hij nergens anders meer zoo be
staat".
„Ik ben zeker, dat de overgroote meer
derheid der korpsstudenten, als zij zulke
toestanden eens onder de hand els jongelui
vonden, ze zou kwalificeeren met een woord
dat precies het omgekeerde van studen
tikoos beduidt", getuigde een hoogleeraar,
terwijl een ambtgenoot verklaarde, hoe de
groentijd door zooveel professoren gehand
haafd werd, omdat bijna allen gewezen
corpsleden waren en „zelve weer zonen
en dochters hebben" aldus prof. Brom.
Wij herinneren hieraan andermaal, bij
herhaling wij meenen, dat alleen door
te herhalen kans kan ontstaan op verhel-
ding van inzicht en verbetering van zeden
omdat gisteren de praeses van het
Leidsch Studentencorps bij het aanvaar
den van zijn ambt verklaarde den groen
tijd te willen reorganiseeren, omdat.de
laatste groentijd „te slap" is geweest.
Elders zeide deze student in zijn speech:
„Wij moeten er voor waken, dat wij niet
in zelfgenoegzaamheid verkeerde opvat
tingen laten binnensluipen". Juist! Maar
als hij dan zelf niet een slachtoffer is van
zelfgenoegzaamheid, dan moet hij tot het
inzicht komen, dat de groentijd, óók de
slappe en zelfs de „te slappe" groentijd,
een verkeerde opvatting is, waardoor een
deel der studenten, het studentencorps,
zichzelf blameert en naar buiten propa
ganda maakt, doch niet voor zichzelf, maar
voor de ontevredenheidspartijen!
Wij zeggen: een deel der studenten.
Het Corps toch kan onmogelijk meer d e
studenten vertegenwoordigen; slechts een
betrekkelijk klein gedeelte. En, wanneer
het doet, alsof het wel d e studenten
vertegenwoordiging is, maakt het zichzelf
belachelijk èn ook belachelijk de autori
teiten, als burgemeesters en wethouders,
die, onbewust of bewust, bij zekere gele
genheden aan die waan-voorstelling schij
nen mee te doen! - Deze opmerking ter
loops.
Inderdaad, het Studentencorps is een
verouderde instelling, vóóral om
zijn onbeschaafden GroentijdDie
groentijd spot ook, wij herhalen dit,
zelfs in zijn „te slappen" vorm! met alle
fatsoen, en met alle zelf-respect en gees
telijke gezondheid, welke men in de jon
gelui, die zich voor het Corpslidmaatschap
aanmelden, gaarne verwacht en mag
eischen. Die het meeste v a 1 s c h e
schaamte heeft, die het lafste is, zal
de beste groen zijn, en het zeker in den
groentijd het gemakkelijkst hebben
Een treurige bekentenis gaf Leiden in
1909 door Vlamingen en Afrikaanders,
blijkbaar onhandelbaar fiere kerels, vrij te
stellen van den groentijd, waarvoor onze
landgenooten nog mak genoeg waren!
„Het heeft iets ironisch" wij citeeren
weer prof. Brom dat jongelui, die met
alle fatsoen lachen, de deftigheid van den
dpf' 'gsten Hollander overtroeven door hun
stijve senaat". „Een maximum decorum
moet de uiterste dolheid bij andere
gelegenheden vergoeden. Immers, beden
ken, hoe zoo'n senaat gloriëert in den
groentijd, maakt de comedie volop co-
misch".
Wij zullen, al zal onze stem nog wel
voorloopig ongehoord blijven, of wel ge
hoord maar belachen, op den groentijd nóg
wel 'ns een keer terugkomen. Al was 't alleen
ïüaar om te belichten onze meening, dat
in dien tijd de politie strenger moet op
treden opdat wij citeeren hier prof. mr.
Drucker „het volk niet getergd worde
door schouwspelen, waarvoor zijn jongens
vast (zoo meent het) zouden zijn ingere
kend".
Zulke schouwspelen zijn er lang niet zoo
vele meer als voorheen, maar óók in den
„te slappen"(groentijd worden er nog
vertoond
VOLKENBOND.
DE ONTWAPENINGSKWESTIE.
Het debat over de Russische voorstellen.
De conclusie van mr. Rutgers.
Bij de gistermorgen voortgezette debatten
over de Russische ontwapeningsvoorstellen
verklaarde de Nederlandsche gedelegeerde
mr. Rutgers, dat hij zijn betoog tegen de
Russische voorstellen volstrekt niet weer
legd achtte door het antwoord van Litwonof
Mr. Rutgers meende, dat verdere liscussie
thans overbodig is. De Sovjet-delegatie zelf
zou geen voortzetting van het debat moe
ten verlangen. Het debat deed mr. Rutgers
toch denken aan het spel van kat en muis.
Als ik de muis was, zeide mr. Rutgers, dan
zou ik de commissie nu maar verzoeken het
vredesspel niet voort te zetten, doch mij on
middellijk op te eten.
Jhr. Loudon dient een
resolutie in.
Nadat Loenatsjarky geantwoord had,
gaf, jhr. Loudon namens het bureau de
Commissie in overweging, de volgende re
solutie aan te nemen:
„De voorbereidingscommissie van de ont
wapeningsconferentie, met zorg de grond
slagen van het Russische ontwerp-conven-
tie voor totale onmiddellijke entwapening
te hebben nagegaan, stelt vast:
le. dat de leden bijna eenstemmig ge
meend hebben dat dit ontwerp, ofschoon
het beantwoordt aan het ideaal van de
menschheid, niet verwezenlijkbaar is in den
tegenwoordigen toestand van de wereld, en
dat het ontwerp dit slechts zou kunnen
worden op den dag, waarop de internatio
nale organisatie versterkt zal zijn, zoowel
met betrekking tot de vreedzame regeling
van geschillen, als met betrekking tot het
systeem van sancties, en dat bijgevolg het
Russische ontwerp niet door de commissie
kan worden aangenomen, als grondslag van
haar werkzaamheden, die zullen moeten
voortgezet worden op den reeds ingeslagen
weg;
2e. maar dat desniettemin naar de mee
ning van talrijke leden der commissie de
bepalingen van het Russische ontwerp hei
voorwerp zouden kunnen uitmaken van een
onderzoek van de zijde der verschillende
regeeringen met het doel na te gaan, of het
niet mogelijk zou zijn daarin nuttige ele
menten te vinden voor de tweede lezing van
het ontwerp-conventie van internationale
beperking en vermindering van bewapening,
die de commissie heeft uitgewerkt;
en besluit over te gaan tot de bespreking
van punt drie van haar agenda".
LOUDON
Een middagzitting vol
verrassingen.
De middagzitting kenmerkte zich gisteren
door een onprettige stemming, en door tal
van verrassingen. Een besluit werd echter
niet genomen.
Litwinof kondigde een nieuw voorstel aan
dat slechts kstrekking zou hebben op ge
deeltelijke ontwapening, welk voorstel hij
nog in deze zitting behandeld wenschte te
zien.
Voorzitter Loudon gaf hem echter onmid
dellijk ten antwoord, dat hiervan geen spra
ke kon zijn en dat de discussie eerst in de
volgende zitting zou plaats vinden.
De tweede verrassing was, dat graaf
Bernstorff een motie indiende, waarin de
Duitsche gedelegeerde de commissie aan
raadt, haar onmacht te bekennen tot een
tweede lezing over het ontwerp-conventie
van April 1927 over te gaan, maar onder-
tusschen te besluiten, aan den volkenbonds
raad in overwegi_0 geven den datum
der ontwapeningsconferentie zelf vast te
stellen, zonder een tweede lezing der ont-
wapeningsconventie af te wachten.
De derde verrassing was, dat de Italiaan-
sche generaal De Mariuis volstrekt ontken
de, dat hem iets bekend zou zijn van hoop
volle besprekingen tusschen de militaire
deskundigen tot de oplossing van de moei
lijkheden van het vorig jaar, waarover
graaf Clauzel gisteren en eergisteren eenige
mededeelingen had gedaan.
Uit het verloop der discussie omtrent dit
punt scheen men te moeten afleiden, dat al
leen Fransche en Engelsche en misschien
ook Amerikaansche deskundigen getracht
hebben, de punten van verschil tot toena
dering te brengen, do. h dat de Italianen
daarbij geheel van meJc-beraadslaging zijn
uitgesloten.
De ontstemming hierover van generaal
De Marinis was verklaarbaar, doch ander
zijds schijnt het opgeven van graaf Clauzel
over de beteekenis dezer besprekingen wel
met eenige terughoudendheid te moeten
worden opgevat.
De vierde verrassing was, dat de Turk-
sche minister van buiienlandsche zaken bij
de bespreking van liet tijdstip voor het hou
den der tweede lezing zich geheel en al los
maakte van de zijde der Russen en Duit-
schers en zijn toestemming gaf aan het
denkbeeld van generaal De Marinis en den
Amerikaan Gibsen, om de bepaling van
den datum geheel aan het inzicht van pre
sident Loudon over te laten.
Ofschoon er nog geenerlei besluit geno
men is, schijnt men toch wel te mogen ver
wachten, dat de commissie vandaag uiteen
zal gaan na aan den president, den lieer
Loudon, machtiging te hebben verleend, de
commissie opnieuw bijeen te roepen voor de
tweede lezing op het tijdstip dat den heer
Loudon gunstig schijnt, waarbij den wensch
zal worden uitgesproken, dat de commissie
in ieder geval vóór de volken bondsvergade
ring van September weder zal bijeenkomen.
De heer Loudon heeft reeds een verkla
ring afgelegd, dat ,L'/^'(lien deze machti
ging hom 'verleend wordt, in ieder geval de
commissie vóór de volkenbondsvergadering
zou doen bijeenkomen.
DUITSCHLAND.
Wirth uit den rijksdag.
De oud-rijkskanselier dr. Wirth, laat
stelijk recalcitrant linksch lid van het
Centrum, is tijdelijk uit het politieke leven
gedrongen. Bodens centrum-partij heeft
hem niet meer op haar lijst van Rijksdags-
candidaten gezet; elders heeft hij heele-
maal geen kans meerzoodat de nieuwe
Rijksdag niet zijn licht zal zien schijnen.
Dr. Wirth heeft den laatsten tijd her
haaldelijk getoond, dat hij het niet met
de politiek van het Centrum eens was, o.a.
wat betreft de coalitie met de Duilsch-na-
tionalen en de schoolwet.
ENGELAND.
Geen 7-urendag in de mijnen.
Het Britsche Lagerhuis heeft gisteren
met 15-1 tegen 127 stemmen het door de
Labour Party ingediende wetsontwerp
tot herstel van den zevenurigen arbeids
dag in de mijnindustrie verworpen.
Namens Je regeering werd o.a. ver
klaard, dat Engeland de plaats, welke het
vóór de mijnwerkersstaking innam, nog
niet heroverd heeft. Duitschland heeft in
de jaren 1925 en 1926 zijn kolenuitvoer met
72.9 procent verhoogd, waaruit duidelijk
de zware slag blijkt, dien Engeland heeft
ondergaan en waarvan het zich nog altijd
niet heeft hersteld. Voorts verhoogde
Nederland zijn export van kolen met
83,9 en Polen zijn kolenuitvoer met 54,6
procent.
De Afghaansche souvereinen.
De Koning en Koningin van Afgha
nistan zijn gisteren naar Oxford geweest,
waar den Koning den honorairen titel
werd verleend van doctor in de rechten.
De plechtigheid droeg een traditioneel
karakter.
ROEMENIt.
De bloedige botsingen.
Een protest in den senaat.
Naar de bladen uit Boekarest verne
men, heeft de censuur belet, dat uitvoeri
ger berichten over de bloedige botsingen
te Marosvasarhcly in dc bladen versche
nen.
In den senaat heeft de metropoliet
Balazsalva de regeering over deze gebeur
tenissen geïnterpelleerd.
Hij gaf een uitvoerige beschrijving van
hetgeen heeft plaats gehad en wees er
op, dat lal van geestelijken door soldaten
gewond werden, o.a. één ernstig.
Kerkelijke vaandels en kruisen werden
door de soldaten op den grond geworpen.
De metropoliet vro' - de regeering Wat zij
thans denkt te doen.
De minister van eeredienst antwoord
de, dat de regeering deze voorvallen ten
zeerste betreurt.
Op verzoek van den minister-president
z 1 een gemengde commissie worden ge
vormd, waai.--- ook een lid van de
Grieksch-katholieke kerk zal behooren.
De commissie zal een onderzoek instellen1
en de schuldigen zullen streng worden ge
straft.
Verder wordt gemeld dat de Grieksch-
katholieke prelaten besloten hebben, om
als protest tegen deze blooUige gebeurte
nissen en ook tegen het wetsontwerp van
de regeering betreffende de verschillende
gezindten aan de zittingen van den senaat
niet deel te ^emen en zich voorloopig van
de uitoefening hunner kerkelijke functies
te onthouden, indien de regeering niet
sommige wijzigingen in het wetsontwerp
aanbrengt.
Het verzet der Grieksch-Katholieke
geestelijken is vooral tegen de bepaling
gericht, dat de Grieksch-Katholieke kerk
niet als een juridische persoonlijkheid
wordt beschouwd.
TWEEDE KAMER.
Eindelijk er door. Een motie.
Reeds Donderdag verscheen een nota
van wijzigingen betre'lfendo het wetsont
werp in zake Successiebelasting van Ne
derlanders, niet ingezetenen des Rijks,
waardoor werd tegemoet gekomen aan de
bezwaren van hen, die Woensdag door do
afstemming van artikel 2 het wetsont
werp opnieuw in het zand deden loopen.
Minister de Geer deed wat de heer van
Vuuren hem had aangeraden, doch wat
hij Donderdag hardnekkig weigerde to
doenhij noemde nu in het ontwerp do
gevallen van afwijkingen en aanvullingen
der wet, welko bij algemeenen maatregel
van bestuur zullen mogen worden gere
geld en liet de strafbepalingen op het niet
nakomen der bij algemeenen maatregel
van bestuur gestelde bepalingen verval
len, zoodat de naleving alleen zal worden
verzekerd door dc administratieve bepa
lingen der Successiewet.
De Kamer was hiermede tevreden ge
pield en nam het gewijzigde artikel zonder
•hoofdelijke stemming a£n.
Het aldus alweer gewijzigde ontwerp
werd nu aangenomen met 49 tegen 12
stemmen.
Tegen stemden 4 van de 6 aanwezige
Vrijheidsbonders (voor waren Mej. Wes
terman en de heer van Gijn), do helft van
de 8 aanwezige Anti-Revolutionairen (de
heeren Beumer, Bijleveld, Heemskerk en
Visscher), 2 Katholieken (do heeren Kor-
tenhorst en van Voorst tot Voorst) en de
heeren Braat cn Lingbeek.
Aan de orde was toen een motie-Joekes
(V.D.)
Deze motie luidde als volgt:
„De Kamer, van oordeel, dat het niet
wenschelijk is de bestuurshervorming in
Ned.-Indië krachtens de bepalingen der
wet van 6 Februari 1922, thans vervat in
de artikelen 119-121 der Indische Staats
regeling, verder door te voeren, alvorens
omtrent de ervaringen met deze hervor
ming verkregen in de gewesten, waarin zij
reeds werd ingevoerd, een oordeel kan
worden gevormd; noodigt den Minister
van Koloniën uit ter zake aan de Kamer
uitvoerige inlichtingen te verschaffen, op
dat deze, voordat met de toepassing van
de bestuurshervorming wordt voortge
gaan, met inachtneming van de verkregen
ervaringen kan overwegen of wijziging der
bestaande wettelijke bepalingen wensche
lijk is, en gaat over tot de orde van den
dag."
Tot een beslissing is het niet
HET RADIO-WETJE.
De samenstelling van den radio-raad.
Blijkens het Voorloopig Verslag der Eer
ste Kamer over het ontwerp van. wet tot
aanvulling en wijziging van de Telegraaf-
en Telefoonwet 1901, zooals deze laatste
lijk is aangevuld en gewijzigd bij de wet
van den 31sten Mei 1923, betreurden som
mige leden, dat de retributieheffing is
vervallen; zij betoogden, dat de opbrengst
daarvan had kunnen worden besteed voor
het aanbrengen van technische verbete
ringen. Andere leden daarentegen ver
heugden er zich over dat de retributiehef
fing is geschrapt.
Gaarne zouden eenige leden worden in
gelicht, hoe de Minister zich denkt den
Radio-raad samen te stellen. Zullen alle
bestaande radiovereenigingen daarin be
hoorlijk vertegenwoordigd zijn?
Andere leden waren van oordeel, dat
in den Radio-raad personen behooren zit
ting te hebben, die technisch op de hoog
te van radio-telegraaf en -telefoon zijn.
Bovenal moet er echter volgens hen voor
worden gezorgd, dat geen particulieren
zeggenschap - over den radio-omroep beko
men.
Van andere zijde werd naar aanleiding
hiervan nog do opmerking gemaakt, dat
de samenstelling van den Radio-raad zoo
danig moet zijn, dat deze zal bestaan uit
hoogstaande personen en in geen geval uit
lieden, die in het partijleven ook maar
eenigermato op den voorgrond treden.
WIJZIGING VAN DE VEEWET IN
OVERWEGING.
Hygiënische inrichting der markten.
In de memorie van antwoord aan de
Hei. voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Een resolutie van jhr. Loudon In do
voorbereidende ontwapeningscommissie.
Een micioagzitting vol verrassingen, ech
ter zonder besluiten.
Dr. Wirth uit den Rijksdag.
De bloedige botsingen met de Grieksch-
Katholieken in Roemenië.
BINNENLAND.
Het wetsontwerp inzake belastingheffing
op nalatenschappen en schenkingen van Ne
derlanders in den vreemde thans aangeno
men (lste blad).
Verslag van de commissie van onderzoek
inzake de treinbotsing bij Rijswijk in Octo
ber j.l. (2de blad).
De Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw overweegt een wijziging van
de Veewet (lste blad).
Op den Haalemmerweg tusschen Sloter-
dijk en Halfweg is een auto met twee per
sonen te water geraakt; beiden zijn gered.
(Gem. Berichten, 2do blad).
Eerste Kamer over de begrooting van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw deelt
de minister o.m. mede, dat overwogen
wordt een wijziging van do Veewet waar
door meer nog dan tot dusverre hot ge
vaar van dc veemarkten als verspreidsters
van besmettelijke- en veeziekten zal kun
nen worden verminderd. Daarbij zullen te
vens doeltreffende hygiënische eischen aan
de veemarkten worden gesteld.
ROOMSCHE PROFESSOREN.
Dc heer Barkey Wolf van Goc lijk te
Doorn doet zijn beklag in de christ.-hist,
„Nederlander":
Wanne:r men den laatsten tijd eens
nagaat de benoemingen tot Hoogleer
aar aan do diverse Universiteiten van
ons land, ik denk hier speciaal aan do
Utrechtsche academie, zal het een
ieder opvallen, dat hiervoor steeds
meer personen in aar- king schijnen
te moeten komen, die den Roomsch-
Katholieken godsdienrt zijn toegedaan.
Is het gevaar niet g-oot, en hierover
zoude ik gaarne eens uw oordeel boo-
ren dat, terwijl wi; in Nederland
een Roomsch-Katholieke Universiteit
bezitten, zoo langz*merb""d do
Utrechtsche academie, waar een groot
deel van Protestant Nederland zijn
kinderen laat studecren, haar onderwijs
in Roomsch-Katholieken zin zal zien
beïnvloed worden?
Hoewel ik zeer goed weet, dat er
takken van wetenschap zon, waarop do
gezindte die den hooglccraar is toege
daan, weinig invloed uitoefent, zijn er
toch fn^-^n-'ten (ik denk hier bijvoor-
beeld ook aan de medische) waarop een
beïnvloeding van uit het persoonlijk
standpunt van den docent geenszins
denkbeeldig geacht moet worden.
Waarbij de -editie van het christel.-
uist. orgaan hot volgende aanteelcent:
Do benoeming van dr. W. P. J.
Pomne tot hoogleeraar in het straf
recht te Utrecht heeft eenige verwon
dering gewekt, -voornanipliilc omdat
reeds de naam van oen belijdend pro-
testantsch rechtsn'é''>«We waa RC.
noemd. Maar overigens weten wij niet
op welke i.i,r,f j 0_
zwaar van den inzender rust. Indien
onder de 2 1 2 millioen Roomsch-Ka-
th olie ken onder ons volk, meunen ge
vonden worden, bekwaam voor het
hoogleraarschap, zal ook inzender
hen niet willen uitsluiten. Dit ware al
thans zeker geen protestantsche ge
dachte. Gestold, wij protestanten," wa
ren in de minderheid, hoe zouden wij
dan tegeri^^cr deze dingen staan?
Wij mogen er ook aan herinneren, dat
de Staat noch de Gereformeerde L?ni-
vcrsitcit to Amsterdam noch de
Roomsehe Universiteit te Nijmegen fi
nancieel steunt.
Handhaving van het nationaal ka
rakter onzer openbare Universiteiten,
wier taak en roeping geheel anders zijn
dan taak en roeping van do Lagere
school, is een onderdeel van het Oliris-
telijk-historisch beginsel. Wij mogen
verwijzen naar Artikel 14 van ons Pro
gram van beginselen en naar 4 van
het Verkiezings-Manifes* 1925.
Vragen van Kamerleden.
Wettel ij ke regeling van
de Pacht.
Op de schriftelijke vraag van den heer
Van der Sluis betreffende het tijdstip van
indiening van een ontwerp tot wettelijke
regeling van de pacht, luidt het antwoord
v n den heer Kan, Minister van Binnen-
