etteren en Kunst
Uit de Rijnstreek-
Uit de Omgeving.
UIT DE PERS.
Faillissementen.
derde blad
„DE LEIDSCHE COURANT"
MAANDAG 5 MAART 1928
BRIEVEN VAN EEN STEDELANDER.
[eerdere bladen te linkerzijde hebben
nogal schamper uitgelaten over de in
oog mooie manifestatie ter verdedi-
der onderwijsgelijkstelling op Cura-
jaar zaten nagenoeg alle leden van
Nolens vendel" in hun banken om
inde kracht bij te zetten aan de
!g des heeren v. Vuuren vanaf zijn
:Jo in de kamer is deze de West-Indi-
specialist der fractie aan minister
ingsbergen, of de eerstvolgende be-
die gelijkstelling zou brengen. Bij
afwijzend antwoord zou Z. Exc. nu
op de steramen der katholieken kiui-
Irekenen.
minister koos eieren voor zijn geld
Jwam er zoodoende zonder kleersclieu-
f, terwijl gouverneur Brantjes zich uit
erte die manifestatie ook voor gezegd
houden, 't Zal nu wel uit wezen met de
erlinge verzekering, alsof de katho-
raissie zelf niet op de gelijkstelling
•ld zou wezen.
ik had dat optreden onzer kamer-
nd i wel eens willen bijwonen. Die heele
te hoek daar! Ik mocht juist de vo-
Di week nogal schrijven: laten wij maar
jn voor oen zoo sterk mogelijke ka-
he ractie, dan komt de rest wel in orde.
jroote beteekenis van zulk een verte-
oordiging kwam nu welsprekend uit.
nog wel tegenover een minister uit
kabinet, dat zijn extra-parlementair
zij jer onaantastbaar waant.
•aiar gelijk gezegd: de linker pers had
<sel wat op aan te merken. Die sprak
d ran „zaken doen". Alsof het hier iets
<rs gold dan een quaestie van recht.
Og alsof wij iets anders deden dan den
iwil toonen, waarop het liberalisme
zoo prat is gegaan.
b heeren van links mogen echter wel
isc ichtig wezen met hun critiek: zij wo-
n een glazen huis.
ik b.v. eens herinneven aan het-
ee voorviel in de Overijselsche Staten
IO(are 1904.
hVVas in den politiek bewogen tijd, toen
iter Kuyper zijn Hooger-Onderwijswet
)St s de positie der bijzondere Universi-
regelde, door de Eerste Kamer ver-
lg( en zag en wel bij zuivere part-ijstem-
er(.
delks was voor de regeering een aan-
ig om de Eerste Kamer te ontbinden,
dsen voor de eerste maal geschiedde
d< 1848, toen het recht tot ontbinding
ee len Senaat in den grondwet werd op
namen.
scllfs mr. dr. J. A. H. de Beaufort, een
aal van den ouden stempel, in de
s over dit onderwerp schrijvende,
toegeven, dat „deze ontbinding uit
;te zuiver staatsrechtelijk oogpunt vol-
gerechtvaardigd was. Daar de Pro-
vcalo Staten van Zuid-Holland, Zeeland
zi Gelderland, die bij de laatste Eerste-
erverkiezing nog links waren, thans
(iechtsche meerderheid bezaten, had de
steering cl© zekerheid, dat uit de ontbin-
héeen nieuwe Eerste Kamer zou te voor
komen, die haar Hooger-Onderwijs-
file zou aanvaarden".
;e iders gezegdaangezien de bestaande
at klaarblijkelijk niet langer samen-
;ld was overeenkomstig den „volks
maar desniettemin het besef miste,
wat eigenlijk liberaal ware geweest
aar dien wil te gedragen, moest het
ge zeer terecht voor een nieuw plaats
3.
vrijzinnigheid ging desniettemin toen
U te keer. Prof. de Souter schreef zelf
artikel, getiteld: „Hoog spel", waarin
oordracht van het kabinet tot ontbin
den revolutionaire daad" genoemd
Moeten we daar nü niet eventjes om
in?
De 't zij, bij de wegens de ontbinding
«den verkiezingen ik herinner mij
nog uitstekend deed zich in Over
een incident voor. Tengevolge eener
ture in de Staten dier provincie,
spoedig zou vervuld worden, zeer
schijnlijk door een liberaal, was de
:erzijde in dat college tijdelijk even
k als de linkerzijde. Van liberale zijde
daarom ter vergadering voorgesteld,
erkiezing te verdagen tot na de peri-
verkiezing. Gelijk te verwachten
staakten de stemmen over dit voor
waardoor het verworpen was. En wat
n toen de vrijzinnigen, die bij gebreke
socialisten de gansche linkerzijde uit
eten? Zij gingen allemaal weg, zoodat
erkiezing toch lekker niet kon door
wegens onvoltalligheid der vergade-
Dat 's pas „zaken doen", hè?
't Geval gaf tot heel wat gestrubbel aan
leiding, dat hier niet tor zake doet. Een
nieuwe Statenvergadering de voorzitter
had haar gesloten, hoewel hij zich had
kunnen bepalen tot schorsing kon niet
gehouden worden, zonder Koninklijke
machtiging, welke evenwel door minister
Kuyper, niet werd aangevraagd, zoodat
achteraf nog een noodwetje werd inge
diend, dat de zaak moest regelen'. Han
gende dit alles een wetje komt in ons
secure vaderland niet een, twee, drie in 't
Staatsblad, tenzij de nood dwingt, zooals
met de Stakingswetten van 1903 het geval
was kwam de gewone najaarsvergade
ring der Staten, waarin dan de 3 Overijsel
sche Senatoren konden gekozen worden.
De linkerzijde was inmiddels weer op
sterkte gekomen, zoodat de vrijzinnige
heeren dachten, het spel gewonnen te heb
ben. Edoch, een hunner stak een spaak in
't wiel, waardoor in plaats van drie libe
ralen gekozen werden: één liberaal, een
anti-revolutionair en een katholiek.
Grooto consternatie natuurlijk in den
linkerhoek en bij alle linkschen in 't land.
Wie had dat gedaan? Mr. van Diggelen
werd er op aangezien, hoewel hij ontkende
Een nota zijner vrijzinnige medeleden
bracht echter zeer .sterke aanwijzingen
voor zijn schuld. Volgens mr. dr. de Beau
fort had hij zoo gehandeld, wijl hij boos
was, eenige jaren te voren door zijn mede
leden voor het Senatorschap te zijn gepas
seerd.
Wat hiervan zij, wie 't onderste uit de
kan wilden, hadden ook hier weer eens het
lid op den neus gekrogen.
Nadat de Hooger-Onderwijs-novelle op
nieuw de Tweede Kamer was gepasseerd,
werd zij door de nieuwe Eerste Kamer na
tuurlijk aangenomen, 't Heeft lang geduurd
vóór wij er de vrnchten van konden pluk
ken, maar nu hebben we dan toch onze
Universiteit te Nijmegen en onze Ilandels-
hoogeschool te Tilburg.
Uit cle debatten ter Eerste Kamer, die
de wet zou verwerpen, herinner ik mij
nog de volgende bijzonderheid. Een der li
berale bestrijders zou, na de rede van dr.
Kuyper, repliceeren. En wat zag ik toen?
De deftige senator haalde de repliek kant
en klaar uit zijn zak, klaarblijkelijk thuis
netjes opgeschreven nog vóór hij den mi
nister had gehoord, dien hij beantwoorden
zou.
't Waren toen felle dagen, waarbij ver
geleken het tegenwoordig doodstroom is.
De manifestatie toch, welke mij de inlei
ding gaf tot dezen brief, beperkte tot een
dreigement, dat terstond zijn goede uitwer
king verkreeg, terwijl de oppositie ter Eer
ste Kamer tegen het wetje tot samenvoe
ging van Oorlog en Marine zonder solie-
den ondergrond bleek.
Van die oppositie gesproken, even ver
keerd als het van bovenbedoelden senator
was om zijn repliek te schrijven vóór hij
den minister had gehoord de goede man
is al overleden, zoodat ik zijn naam maar
ter zijde zal laten even on-parlementair
is het te achten, dat de rechtsche sena
toren minister Lambooy him stem ontzeg
den alvorens Z. Exc. gesproken had. Wa
ren zij niet zoo voorbarig geweest, allicht
had deze of gene nog wel bekeerd kunnen
blijken na het ministrieel betoog, dat de
critiek tegen zijn ontwerp op onjuiste cij
fers berustte. Indien men echter al van te
voren het anker uitwerpt, wat helpt dan
alle naviatie.
Wat is er een drukte geweest over die
eenvoudige samenvoeging, terwijl men
schier geen kik hoort over het verontrus
tende feit, dat onze jeugdige lotelingen dit
jaar al terstond bij hun indeeling van com
munistische zijde werden opgeruid tegen
het kapitalistische gezag, hetwelk het le
ger misbruikt, 't Geschiedde met strooi
briefjes, waarvan er een honderdtal in be
slag werd genomen, maar de opruiende
woorden kan mén niet tegengaan. En re
ken maar dat het daarvan wemelt in de
Zoodat ik maar zeggen wil: ons leger
wordt een onbetrouwbaar element, 't
Wordt hoog tijd, dat men de militie die
menschenloterij opdoekt en een staand
leger vormt, waarop men aan kan als rust
en orde bewaard moeten worden.
Hiernaar te streven is van meer betee
kenis dan de samenvoeging van twee de
partementen, al deden sommigen of hier
door het vaderland in gevaar werd ge
bracht.
AJO.
LAATSTE LEVENSDAGEN VAN
MGR. C. BROERE.
de Bijdragen tot de Geschiedenis van
het Bisdom Haarlem.
laatste aflevering van heb 45e deel
Bijdragen tot de Geschiedenis van het
om Haarlem, bevat een artikel over
jeschiedenis der St. Martinus-parochie
6 waag, de R. K. statie in de Kruisstraat
'elft, de Huiskapel in het Gymnasium
a iatwijk, De kerkschat van Wassenaar
ütaren te St. Pancras, Oudorp en
e üjk.
gr. Dr. A. Hensen opent de aflevering
Z de ziekte en dood van Mgr. P. Broere.
rin leest men vele interessante bijzon-
0 leden over de levensgewoonten van
groote figuur van Katholiek Neder-
0 der vorige eeuw. Voor zoover brieven
1 archieven liet hem veroorloven, be-
ijft Mgr. Hensen de aanvallen van zijn
ikwaal, waaraan Mgr. Broere leed met
0 eming van twee# brieven, welke Mgr.
Kints, President va® Warmond, over
nekte aan den Bisschop schreef.
Hoe dreigend de toestand zich aan-
kelijk ok liet aanzien, ontleenen wij
het artikel, „toch is het einde toen nog
gekomen. Mgr. Broere kon ten slotte
b heb ziekbed wederom verlaten, .maar
was van nu af een gebroken man. De bij
zonderheden, welke de laatste maanden
van zijn leven hebben gekenmerkt, ontleen
ik eerstens aan een schrijven van den heer
Willy Machen, den oudsten zoon van den
geneesheer, welke met zooveel toewijding
den zieke verzorgde, en verder aan heb le
vensbericht van Mr. Leesberg. De aan het
meerendeel onzer lezers zoo wel bekende
geneesheer van Warmond zal door zijn
vriendelijken en opgewekten aard er
stroomdo hem Fransch bloed in de aderen
zijn patient het niet aan.de noodige
opbeuring hebben laten ontbreken. En
gaarne bezocht Broere in zijn zieke dagen,
evenals voorheen, „Leevliet", het huis van
den dokter. Sinds een jaar was deze ge
trouwd, toen de gebeurtenissen, hierbo
ven vermeld, plaats grepen, en een zoon
hem geboren. Deze, zoo schrijft hij, heeft
later van zijn vader dikwerf vernomen,
hoe welkom de bezoeken waren van Broe
re. Korte wandelingen had men den zieke
voorgeschreven, en dikwerf kwam hij daar
na wat uitrusten bij het hem bevriende ge
zin, alsook een kop thee daar drinken.
Wat hem in dat laatste levensjaar bi-
zonder hard moet zijn gevallen was het
uitdrukkelijk verbod om te studccren.
Troost en ontspanning zocht, en vond hij in
het schilderen. Om zijn vriend Mr. Lees
berg te beloonen voor de opdracht van
diens „Herderdichten", bracht hij thans
den „Goeden Herder" naar Murillo op het
doek, een stuk van grooten omvang. Voor
al de schapen zijn voortreffelijk geschil
derd, alsook de boompartijen. De sage
ging, dat de schilder zulk een dier, met al
de ongemakken daaraan verbonden, op zijn
kamer had gehuisvest. En men wees ons,
theologanten, den man aan, die als model
voor den Herder had gestaan; op het
schilderij een slanke knaap met blond
haar; in mijn dagen reeds een kloek ge
bouwde man, de slager van het dorp. Na
den dood van den Notaris is het doek naar
het Seminarie te Warmond gekomen, en
siert daar thans de bisschopskamer. Bij
het naderen van de groote vacantie, welke
toenmaals op 10 Aug. begon, ging Broero
logeeren bij zijn vriend te Utrecht, deken
J. Putman, voorheen missionaris in de
West, en een groot bewonderaar van de
Spaansche literatuur, vooral van Cervan
tes, zooals zijne latere studiën zouden ge
tuigen. Gelijk Broere voor de meeste vrien
den had gedaan, schilderde hij tijdens dit
verblijf te Utrecht het portret van zijn
gastheer.
In October, toen de nieuwe cursus aan
ving, was Broere op het Seminarie terug,
en hervatte zelfs zijne lessen. Maar weldra
zag hij zich gedwongen dit te staken. Zijne
gezondheid ging sterk achteruit., en, gelijk
de aanteekeningen van den heer Machen
getuigen, was hij thans voortdurend onder
doktershanden; dikwerf werd deze in den
nacht ontboden, en moest dan geneesmid
delen voorschrijven om het hart tot beda
ren te brengen. Zoo sukkelde hij voort tot
Dec.; nog op 22 van die maand berichtte
de President aan Mgr. Van Vree: „het
gaat met Prof. Broere indien het zoo
heeten mag iets beter eerder dan slim
mer". Het eenige wat ik over zijn sterfbed
kan mededeelen is ontleend aan de levens
schets van Mr. Leesberg: „Na van zijne
bedroefde vrienden, lezen wij daar, die
zich om zijn legerstee schaarden, met kin
derlijke eenvoudigheid verzocht te hebben
nog veel voor hem te bidden, ontving hij
op stichtende wijze de H. Sacramenten, en y
gaf op 2S Dec., het feest van Onnoozele
kinderen, zijn schoone ziel aan God terug".
NOORDWIJK.
Mij. v. Tuinbouw en Plantkunde.
Werd Woensdagavond door de afd. een le
zing georganiseerd, waarbij de heer Sip-
kes zijn •reiservaringen van Tunis, Malta
en Tripolis weergaf, verduidelijkt met
lichtbeelden, gisteravond had de maande-
lijksche vergadering plaats in hotel Roijal,
waarbij de opkomst weder zeer goed was.
De voorzitter, de heer H. de Boer, besprak
dezen keer de strijdvraag: wat is in de
plantenwereld een soort. De groote plun-
tenkenner Linnaeus heeft hierin uitspraak
gedaan, waarover alle geleerden het wol
niet eens zijn doch geen enkel heeft er
zich aan gewaagd, deze uitspraak te niet
te doen en een betere bepaling te geven.
Medegedeeld werd, dat Dr. v. Klaveren
een schrijven had ingezonden, waarin hij
wegens vertrek als lid bedankte. De voor
zitter drukte zijn spijt uit over dit verlies,
daar dit lid een bijzondere plaats in de
afd. vervulde. Een verzoek van de afd.
Aalsmeer to het beschikbaar stellen van
een medaille voor de a.s. tentoonstelling
wordt voor kennisgeving aangenomen.
Door het bestuur werd voorgesteld, naar
aanleding van de brand in liet Laborato
rium te Lisse, namens de afd. aan Prof.
v, Slogteren een schrijven van deelname
te richten. Dit voorstel wordt met applaus
door de geheele vergadering aangenomen.
Heb jaarverslag van den secr. was zeer op
timistisch en getuigde van een ijverig wer
ken door de afdeeling waardoor het leden
tal was gestegen tot 91. Het jaarverslag
van den penningmeester wees aan een in
komsten van 896.35 en een uitgave van
693.61, alzoo een saldo van 2.74. De
secr. bracht daarna verslag uit van de
Alg. Vergadering gehouden op 14 Febr. 1.1.
Heb voorstel om een Propaganda-vergade-
ring te houden te Noordwijlcerhout, werd
met algemeen goedvinden uitgesteld tot
het komende najaar. Nog kwam in besprc-
de tehouden excursie naar Aalsmeer,
waarvoor als datum werd vastgesteld 18
April a.s. Dit punt zal .op de vergadering
van 4 April a.s. verder wordeen uitge
werkt, waarbij op verzoek dan tevens een
bespreking zal worden gehouden over de
Moedersdag. Na keuring en verloting van
bloemen en planten, werd deze zeer geani
meerde vergadering onder dank gesloten.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Tuinbouw. Het is een en al bedrij
vigheid in do velden. AllêS wordt in ge
reedheid gebracht om binnen enkele dagen
met het planten van vroege aardappelen
te beginnen terwijl het zaaien van peen
al een van de eerste werkzaamheden is.
Ook in de bloembollenteelt komen de
werkzaamheden. We zagen al vroege tul
pen van hun winterdelc ontdoen wat zeker
erg vlug genoemd kan worden. Was or
aanvankelijk vrees dat de bollen dezen
winter erg geleden zouden hebben door
het vele water, zulks blijkt nu nogal mee
te vallen. Wanneer het voorjaar gunstig
blijft worden goede gewassen verwacht.
RIJNSBURG.
Bloemenhandel. Er komt nog weinig
verandering in den handel. Voor buiten
land kan niet gekocht worden, de prijzen
zijn ook daar te laag wat tot gevolg heeft
verliesgevende prijzen voor de trekkers
hier. Er worden dagelijks door de kwoe-
lcors groote verliezen geleden want de
aanvoer blijft nog steeds van beteekenis.
Ongetwijfeld zal het verloop der zaken in
vloed hebben op den bollenhandel in het
a.s. seizoen. Betaald wordt lieden per 100:
La Reine 2.20—2.00, Prins van Oosten
rijk 2.102.60, Cramoisie Brillant 1.70
2.10, Gele Prins 4.20i.00, Parnia
4.i, Mac Kinley 2.40—2.80, Murillo
2.40—2.80, Theeroos 2.70—2.90, "William
Copland 33.40, Bartigon 3.203.60,
Sanders 3.30—3.60, Narcis Koster 1.80—
2.00, Poëticus Ornatus l.zO—1.40. Andere
Narcissen 1.302.10.
DE LIJN GOUDA-ALPHEN.
Aan „afbouw" wordt gewerkt.
Dit jaar hoofd zakel ij k op
papier. Vermoedelijk in
1932 gereed.
Naar wij vernemen, zullen dit jaar do
werkzaamheden aan den spoorweg Gouda
BoskoopAlphen zich hoofdzakelijk bepa-
len tob bureau-arbeid. Aan de lijn zelve
zal weinig worden gedaan.
De afbouw van de spoorlijn zal vermoe
delijk eerst in 1932 gereed komen.
WEKELIJKSOH OVERZICHT
KAASHANDEL.
Nog steeds is de aanvoer miniem en de
prijzen blijven hoog.
Alhoewel de melkproductie thans van
dag tot dag toeneemt, is hiervan op de
kaasmarkten nog weinig te bespeuren.
Verschillende producenten zullen nu on
derhand wel met de kaasmakerij weer be
ginnen, alhoewel dit bij allen lang niet al
gemeen is. Eerstens moet men voor de
kaasmakerij over 'n behoorlijke hoeveel
heid melk kunnen beschikken en twee
dons zijn er, die wel genoeg melk winnen
om er kaas van te maken, doch er de voor
keur aan geven gedurende de stalperiode
hun melk zoet to koopen. Indien hun
dit althans niet te schadelijk uitkomt.
Reeds thans hoort men hier en daar van
melkprijs verlagingen en wanneer dan de
kaaspriizen zoo hoog blijven, wat voorloo-
pig wel 't geval zal zijn, gaan ook hier
van vele boeren aan de kaasmakerij. En
omdat de kaasprijzen thans, in verhou
ding der melkprijzen, reden geven om te
veronderstellen, dat het voor den produ
cent voordeeliger zal uitkomen om kaas
te gaan maken, zal dit voorjaar o.i. inccr
kaas worden gemaakt clan andere jaren
hét geval was.
Het is echter dan nog de vraag of do
kaasprijzen^ dan niet reeds 'n inzinking
hebben medegemaakt, wgarmee wij maar
willen zeggen, dat hierin altijd een zekere
mate van risico blijft schuilen. Wij voor
ons gelooven, dat do kaasmakerij voordee
liger zal zijn ook al loopen de prijzen te
rug, want dan zullen de melkprijzen hier
van ook veel de gevolgen ondervinden.
Hoe het ook zij, do thans geldende kaas-
prijzen zijn voor don procudcnt zeer be
vredigend, wat natuurlijk ook nog door den
gpringen aanvoer wordt beinvloed. Voor
direct gebruik geschikte kaas is goed ge
vraagd en kan van 55 tot 59 opbren
gen naar gelang het gewicht. Minder
goede kunnen deze prijzen niet bereiken
en werden verkocht van 52 tot 55,
terwijl 'n klein gedeelte voor pl.m. 50
werd verkocht. De boeren Leidschc blijft
momenteel tamelijk bij deze prijzen ten
achter. De hoogste prijs hierin kwam tot
50, terwijl er ook voor 40 tot 45 van
de hand werden gedaan. Voor hooi Leid-
sche bestaat niet zooveel belangstelling in
deze tijd omdat zij eerst belegen of oud
wordt geconsumeerd en dit soort voor
opleg niet zoo geschikt is vooral in ver
band met het ophande zijnde warme jaar
getijde. Te Leiden was de aanvoer goed
/net 46 partijen, ook te Bodegraven met
87 en te Gouda met 72 partijen. Te Woer
den was deze week weinig aanvoer er
waren slechts 44 partijen.
NIEUWKOOP.
Gevestigd: A. J. Vink uit Ouder-
Amstel. A. M. Broers, uit Boxtel. S.
Ver we ij uit Mijdrecht. J. J. Beving uil
Woerden. P. J. Twaalfhoven uit Uit
hoorn. A. Draaisma uit Bolsward. W.
Iloogerwerf uit Heemstede. E. O. Vianon
uit Kamerik. J. W. Verweij uit Nicu-
werkerk a. d. ÏJssel. J. M. Korstiaanse
uit Rotterdam.
ertrokkeu: J. Verweij nuar Bode
graven. Th. Griffioen en eelitgen. naar
Kockengen. A. C. C. Christen naar Am
sterdam. R. M. Pauëlsen naar Oegst-
geest. M. van der Schuit naar Workum.
G. J. de Wit naar Nieuwer Amslel.
J. van der Heijden naar Hazerswoude.
G. Vos naar Gouda. P. C. Vroege naar
Bodegraven.
JAMMER.
Het Huisgezin schrijft
Hoezeer alle katholieke Kamerleden
hun stem hebben onthouden aan liet wets
ontwerp tot heffing eener belasting van
Nederlanders in den vreemde en zoo tot
den val van het wetsontwerp hebben bij
gedragen, blijft liet geoorloofd te betreu
ren, dat de „belasting-deserteurs" niet
zullen worden getroffen.
Tegen hen was het or.twerp allereerst
I gericht, om hen was heb, om het zoo eens
I te noemen, ondernomen.
Zeker kleven een wetsontwerp als het
thans verworpene fouten aan, fouten van
I oleganlio en andere, maar daar staat tegen-
j over, dat de minister aan vclo bezwaren
j was tegemoet gekomen en dat alle kleine
i en middelmatige inkomens waren vrijge-
j steld.
Van zekere zijde heeft men hoog opge-
j geven van de nationale gezindheid der Ne
derlanders in den vreemde, van het voor-
treffelijk werk, dat zij in het buitenland
voor den Neclcrlandsclicn naam en den
Noderlanclschcn stam verrichten.
Zóó zijn er inderdaad, en hun heeft hel
vaderland dank te weten.
Maar als men zich herinnert, hoe
wetsontwerp in de kringen der Nederlan-
MEXICO.
De moedige houding van geestelijkheid
en geloovigeji.
De Mcxicaansche Katholieken, zoowel
geloovigen als priesters, blijven standvas
tig in hun geloof en verklaren, zich allen
berei clliovcr alles te verduren dan genoe
gen te nemen met de verdrukking der
Kerk. Telkens als weer het gerucht." op
duikt van een overeenkomst met den staal
dio geen herziening der wetgeving, en
geen herstel der vrijheid vor de Kerk be-
teekent, hecrscht er een grooto opwinding
en teleurstelling onder do geestelijkheid
en hot katholieke volk. In de groote ste
den is er helaas nog een klein getal geloo
vigen dat voortgaat met het bozocken van
theaters, cinema's en bals en dat zich nog
overgeeft aan genoegens en vermakelijk
heden: het spreekt vanzelf dat de gocd-
gezinden dit met leede oogen aanzien.
Maar het. grootste gedeelte heeft van Hi t
begin der vervolging af reeds iedere ont
spanning en publieke vermakelijkheid
vermeden. lederen keer dat het Bis
schoppelijke comité de geloovigen oproept
voor openbare gebeden en boetedoening,
wordt dit door het katholieke volk zeer
gewaardeerd en men is den getuige van
zeer grooto liefdevolle en oprechte vroom-
hoid. Het geloof en de godsvrucht zijn
nog niet gestorven. De opgang der geloo
vigen naar de Basiliek te Guadaloup, bij
gelegenheid der feesten van Christus- Ko
ningschap en der Moeder Gods feesten,
was zeer aanzienlijk. Men telde honderd
duizenden pelgrims, die naar het heilig
dom heentrokken. Door het heclo land
werden dergelijke openbare oefeningen
gehouden. In godsdienstig opzicht lijdt hei-
volks vreeselijk. Geheele landstreken zijn
zonder priester. Tengevolge hiervan zijn
de geloovigen van de Sacramenten en
iedere priesterlijke hulp verstooten.
Mexico is één groot catacombe. De re.
geering geeft niet de minste vooruitzich
ten, dat zij haar politiek zal wijzigen.
Haar haat tegen de Kerk wordt voortdu
rend grootcr. Men zegt, dat de gezant der
Vcreenigde Staten, M. Morrow, Galles
heeft willen overtuigen om te onderzoeken
hoe noodzakelijk hot toch was een oplos
sing van de godsdienstkwestie te vinden,
waarop de president hem trotsch ant
woordde: „Het vraagstuk omtrent den
godsdienst, is uitsluitend een innerlijke
aangelegenheid en ik duld geen entëfele
inmenging van geen enkele vreemde re
geering". Er is dus geen hoop dat door
vreedzamo bemiddeling een overeenkomst
te bpreiken is met de huidige regeering.
Intussche gaan de vertegenwoordigers
van vreemde volken voort de moorde
naars van een heel volk to eeren en hun
zelfs alle soort van voorkomendheid to
bewijzen, zelfs op het oogenblik, toen de
regeering zoo'n vree9elijke misdaad be
ging met de publieke terechtstelling van
Pater Pro. Na deze sluipmoord maakte
M. Morrpw een reis door liet land en gaf
generaal Galles die hom vergezeldo nog
vele bewijzen van vriendschap. Het ge
heele Mcxicaansche volk stelt de Ver. Sta
ten voor dezen toestand verantwoordelijk.
ders in den vreemde ie ontvangen, welk
een geweldige agitatie daartegen is ge
voerd, en hoe in massa gedreigd werd het
Nederlanderschap te laten varen en zich als
Belg, Franschman enz. te laten naturali-
seeren, dan wordt het moeilijk ook maar
een matige sympathie voor deze „Neder
landers" te behouden en is het geraden
zijn verwachtingen omtrent de diensten,
die zij aan het vaderland willen bewijzen,
nitet hoog te spannen.
Ook vóór den wereldoorlog kende men,
zij het niet in zoo grooten getale, belasting-
deserteurs.
Al deze heeren zijn, toen de oorlog uit
brak en de grond hun onder de voeten te
warm werd, hals-ovcr-kop naar Nederland
teruggekeerd,
Hetzelfde zouden we bij een nieuwen oor
log opnieuw zien gebeuren: dan kennen ze
het land wol en vinden ze het er boter en
veiliger dan in het land, waar ze hun geld
verteren en goedkooper leven.
Het .Rbld" vermoedt een leelijk dingf
dat, nu liet ontwerp is verworpen en de Ne
derland scho fiscus de vluchtelingen niet zal
kunnen achterhalen, een groote uittocht van
vormogenden zal plaats hebben, die zich
tot dusver lieten weerhouden door do ge
dachte, dat een verhuizing naar het buiten
land hun fiscaal geen winst zou opleveren.
Indien dit werkelijk gebeurde, dan zou
de minister met zijn wetsontwerp moeten
terugkomen, en dan zouden wij het moeten
zien gebeuren vóór we zouden gelooven, dat
de Kamer een tweede maal zulk een ont
werp zou verwerpen.
Hetzelfde blad heeft ook een mooie ge
dachte: liet vindt liet op don weg der Ne
derlanders in het buitenland golegen, een
vrijwillige bijdrage aan do Ncderiandsche
schatkist te schenken tot verlichting dei-
lasten thuis, die mede door hun vertrek zijn
verzwaard.
Een goed denkbeeld, een toetssteen te
vens van de warmte, waarmee de uitgeweke
nen zich Nederlander zijn blijven voelen.
Als vrijwillig de millioenen binnonkomen,
die de minister door zijn wetsontwerp had
hopen te incasseeren, zul men over de ver
werping van het voorstel niet behoeven te
treuren.
Als; laten wij afwachten; het. woord,
of liever do daad, is thans aan do heeren
buitenaf, van wie, vreezen we, velen zich op
een extra-sigaar en een extra-glas zullen
trakteeren, nu de nachtmerrie verdwenen is.
Opgeheven:
Joh. van der Hoeven, Leïdschen*
dam.