BUITENLAND.
BINNENLAND.
ONDERWIJS.
SPORT.
19e Jaargang.
VRIJDAG 2 MAART 1928
No. 5812
Do ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl) vooruitbetaling
Voor Leiden 13 cent pei week 12.50 pei kwartaal
Dij onze Agenten 20 cent pei week f2.60 pei kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Bet Geïllustreerd Zordagsblad te vooi de Abonné's ven
krijg baar tegen betaling van 5C cl per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nuramere 5 et., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. 11
OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT i
Gewone advertentie n 30 cent per tegel
Voor Lngezonden Mededeelingen wordt bet
dubbele var het tarief berekend. s
Kleine advertenbên, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en 7er
huur. koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit
drie bladen.
V Overleg.
In ons vorig nummer plaatsten vij on-
der staand bericht:
De bedrijfsraad van den L. T. B. heeft
gisteren beslist, dat voor Loosduinen de
arbeidsdag, die van 15 April tot 15 Juli
is van 's morgens 5 tot des avonds 7
uur, gedurende dien tijd met een half
uur rer dag zal worden verkort.
Daarnaast zal in de tweede helft van
Januari de arbeidsdag in plaats van
van half 8 tot half 5 veranderd worden
in: van licht tot donker.
De actie bij de ongeorganiseerde pa
troons zal nu met kracht w.orden voort
gezet.
Dit bericht is ons 'n gerecde aanleiding,
óm nog eens te wijzen op het nut en de
noodzakelijkheid van overleg in het be
drijf en in de afzonderlijke ondernemingen.
In het bedrijf en in de afzonderlijke on
dernemingen; dat zijn twee onderscheiden
begrippen.
Hierboven is sprake van een overleg in
het b e d r ij fn.l. in een complex afzon
derlijke ondernemingen, waarin een zelfde
vak wordt beoefend.
En bedrijfsraden strekken hun invloed
uit in het bod rijf het.'j in heel het
land, hetzij in een bepaalde streek
maar niet direct in de afzonder 1 ijke
óndernemingen.
Als er door Katholieken wordt geschre
ven of gesproken over medezeggenschap,
dan is bedoeld het medespreken van de
weikuemer» in het bedrijf, doch niet dfrect
in de afzonderlijke ondernemingen. Hier
omtrent bestaan bij zeer vele misvattin
gen.
Dat er in het bedrijf tusschen werkge
vers en werknemers overleg wordt ge
pleegd is op zich beschouwd zeer ge-
wenscht en is, in de feitelijke omstandig
heden, waarin wij leven, noodzakelijk.
Wie dit laatste niet onmiddellijk inziet
begrijpt zijn tijd niet, is blind voor wat
er rondom hem leeft, en leeft met on-
stuimigen aandrang.
Ook echter in de '^onderlijke onderne
mingen kan ovei f daadwerkelijk
óverleg tusschen ae werknemers en den
Werkgevers zeer gewenscht en ook nood
zakelijk zijn. Noodzakelijk vooral in die
gevallen, waarin in het bedrijf als zooda
nig geen contact tusschen werkgevers en
werknemers bestaat» zoodat de arbeids
voorwaarden in die ondernemingen niet
in een collectieve arbeidsovereenkomst
een vaste basis en een zekere leiddraad
vinden.
Op overleg kan een waarachtige sociale
vrede worden opgebouwd.
Niet in klassenstrijd maar in solidari
teit kunnen de grondslagen worden ge
legd van een welvarende gemeenschap,
van een gemeenschap, waarin de recht
vaardigheid heerscht.
VOLKENBOND.
DE VEILIGHEIDSCOMMISSIE.
Het werk der redactiecommissie.
De commissi e-L o ud o n 15 Maart
b ij e e n.
De redactiecommissie uit de Volken-
bonclscommissie voor arbitrage en veilig
heid heeft gisteren een voltallige vergade
ring gehouden, waarin men getracht heeft
den tekst vast te stellen van eenige reso
luties van algemeenen aard, terwijl de
commissie van drie (sir Cecil Hurst, Poli-
tis en Rolin Jacquemyns) nog bezig is den
tekst der ontwerp-wereldverdragen voor
arbitrage en verzoening en der model-bi
laterale verdragen voor arbitrage, verzoe
ning en veiligheid te redigeeren.
Het schijnt thans vast te staan dat de
ontwapenings mmissie-Loudon inderdaad
op 15 Maart zal bijeenkomen. Inivsschen
neemt anderzijds de indruk toe, dat ook
ditmaal de zitting wederom slechts van
korten duur zal zijn.
FRANKRIJK.
Fransch-Duitsche toenadering.
Volgens een bericht uit Parijs heeft
èïsteravond het banket ter eere van Fer
dinand Baisson cn den Duitschen pro
fessor Quidde, de winnaars van de Nobel
prijzen voor den vrede, plaats gehad. Tal
rijke bekende personen zaten aan.
Het banket is een indrukwekkende be
tooging ten gunste van de toenadering
tusschen Duitschland en Frankrijk gewor
den. Alle vertegenwoordigers der linksche
partijen verklaarden zich zonder voorbe
houd voor de politiek van toenadering.
Pjof. Quidde hield in het Fransch een
toespraak, waarin hij o.a. verklaarde, dat
Duitschland een moreel recht' op de ont
ruiming van het Rijnland heeft. Frank
rijk kan vertrouwen tegenover het tegen
woordige Duitschland hebben. Duitsch
land is werkelijk ontwapend en slechts de
wederzijdsche eerbiediging van eikaars
rechten kan de atmosfeer doen ontstaan,
die voor de bevordering van den vrede en
de toenadering noodig is.
DUITSCHLAND.
De heer en mevrouw Zoebkoff.
Curateele in het vooruitzicht.
De Berlijnsche reis van den heer en me
vrouw Zoebkoff schijnt een wending ge
nomen te hebben, welke voor prinses Vic
toria zeer pijnlijk is. Reeds hoorde men
de laatste dagen van alle mogelijke plan
nen van den heer Zoebkoff, deels groot-
sche filmplannen, deels plannen voor
Oceaanvluchten e.d., welke alle voor hun
verwezenlijking veel geld vcreischten.
Daarbij kwam dan nog het pijnlijke inci
dent in de Casanovabar, whar de heer
Zoebkoff een picolo mishandelde en waar
voor hij door de politie werd ingerekend.
Dit grapje kostte hem reeds 500 mark. De
prinses verkortte haar verblijf te Berlijn
en keerde naar Bonn terug.
Thans weet de „Berl. Ztg. am Mittag"
mede te deelen, dat sedert het huwelijk
van dit jaar een aantal Russische vrien
den van.den heer Zoebkoff een beslissen-
den invloed op de zakelijke aangelegenhe
den gekregen" heeft en zulks niet in het
voordeel der prinses. Want de prinses,
die van het huis SchaumbergLippe
thans nog een maandelijksche toelage
van 50.000 mark krijgt, is in den laat sten
lijd ongetwijfeld in financicele moeilijkhe
den geraakt, anders zou zij zeker niet
haar naam op wissels gezet hebben.
Thans zijn van een zijde, welke nauw
verwant is met de prinses, stappen on
dernomen om aan den tegenwoordigen
toestand een einde te maken. In de eer
ste plaats zal het vermogen van de prin
ses onder voogdij of zoo noodig onder cu
rateele gesteld worden. Men is reeds met
een bekend Berlijnsch advocaat, die zich
belasten zou met dit voogdijschap, in on
derhandeling getreden. De prinses, die,
zooals gezegd, een jaarlijksche toelage
van 600.000 m rk geniet, is ook zelf nog
in het bezit van een aanzienlijk vermo-
I gen. Haar kunstbezittingen, welke in de
I villa te Bonn zijn ondergebracht, bevatten
uiterst kostbare gobelins en schilderijen
en haar bijna sprookesachtige sieraden
worden op rond 12.000.000 mark geschat.
De thans begonnen actie bedoelt de sie
raden en de kunstschalen tot familiegoed
te verklaren en het beheer van het vermo
gen uit de handen van ^en echtgenoot aan
een vnogd over te dragen.
In "ïoeverre een dergelijke curateele in
staat zal zijn de persoonlijke betrekkin
gen v n Zoebkoff tot zijn vrouw te beïn
vloeden, zal de toekomst leer en.
ENGELAND.
Het Zinowjeff-debat.
Het debat in het Lagerhuis over den
Zinowjeffbrief, waartoe Baldwin zijn toe
stemming heeft gegeven, is wegens het a.s.
vertrek van Chamberlain naar Genève tol
diens terugkeer uitgesteld.
HONGARIJE.
De Szent Gotthard-affaire.
Critiek op Tsjeng Lo.
De minister van buitenlandsche zaken
van Hongarije, Walko, heeft dezer dagen
in een rede aanmerking gemaakt op de
handelwijze van den Chinees Tsjeng Lo,
die momenteel voorzitter is van den Vol-
nbondsraad. De minister ontkende, dat
de voorzitter het recht heeft eenige voor
bereidenden maatregel te nemen, vooruit
loopend op een eventueel onderzoek.
Als men (aldus de minister) volgens art.
143 van het verdrag van Trianon een on
derzoek wil instellen naar de kwestie van
Szent Gotthard, dan mag niet vergeten
worden, dat ook voorbereidende maatre
gelen slechts genomen kunnen worden op
"rond van een bes'uit van den Volken-
bor'sraad in zijn geheel. Zorlang een der-
nelijk besluit niet gevallen is stnat de
Hongaarsche regeering geheel vrij en is
zij tct niets verplicht.
Als dit niet zoo was, dan kon men' met
een gced-georganiseerd systeem van on
gegronde aanwijzingen het heel? bestuur
van een land, ja het.heele econ raische
leven van een land verlammen tot ernstige
schade voor de staatssouvereiniteit. Op
dien grond heeft de Hongaarsche regee
ring den wensch van de Tsjechische en de
Zuid-Slavische regeering van Januari van
dit jaar om het materiaal onaangeroerd te
laten beslist moeten weigeren.
De kleine entente vergadert
Zaterdag.
Zaterdag a.s. zal er te Genève een con
ferentie zijn van de ministers van buiten
landsche zaken der landen van de kleine
entente, Benesj, Titulescu en Marinkowitsj,
ten einde een gemeenschappelijke houding
te bespreken in de kwestie der smokkelarij
van machinegeweren te St. Gotthard.
ITALIË.
De spanning met Oostenrijk.
Vervanging van den gezant
te Weenen1?
Naar verluidt zal de Italiaansche ge
zant te Weenen, Auriti, die thans te Rome
vertoeft, waarschijnlijk vervangen worden
door een diplomaat, die intiemer bevriend
is met Mussolini.
ROEMENIË.
De relletjes in Zevenbergen.
De Roemeensche regeering heeft beslo
ten onder de slachtoffers van de plunde
ringen en anti-semictische uitspatLngen
in Klausenburg, Gross Wardein en Jassy
twintig millioen lei als schadevergoeding
te verdeelen.
AMERIKA.
Onrustig Mexico.
47 opstandelingen gedo od.
In een gevecht tegen de federale troepen
nabij Sovate in den staat Jalisco werden
gisteren 47 opsLn J dingen gedood. Ge
meld wordt, dat v,*3 federale troepen vier
dooden en zes gewonden hebben.
De gevechten te Nicaragua.
Een afdeéling Amerikaanse! e mariniers,
die gisteren avond in een leegen goederen
trein van Condega in Nicaragua op weg
waren naar een vooruitgeschoven post te
Esteli, zijn door troepen van Sandino aan
gevallen. Vier Amerikaansche mariniers
werden gedood en negen gewond, van wie
een ernstig. De patrouille bestond uit 36
man. Na het gevecht hebben eenige vlieg
tuigen de troepen van dino gebombar
deerd, waarbij vele rebellen werden ge
dood en gewond.
i
TWEEDE KAMER.
De belasting voor Nederlanders in
den vreemde. Artikel 1 van het
ontwerp afgestemd. Schorsing der
beraadslagingen.
Minister <~e Geer heeft, ondanks zijn
knappe verdediging, het plèit niet kunnen
winnen. Hoe groot het aantal argumenten
ook was, dat hij ter verdediging aanvoerde,
overt 'igend waren ze voor de meerderheid
niet en de critiek, daarop in tweeden ter
mijn door de heeren Vrn Vuuren en De
Wilde uitgeoefend, was vernietigend. Zeven
van zi.' i partijgenooten hebben hem ten
slotte nog gesteund, alhoewel we meenen,
dat ze dat aanvankelijk niet van plan wa
ren. Deze heeft hij door zijn rede tenminste
aan zijn zijde gebracht, waardoor de neder
laag iets verzacht werd, maar dat was ook
alles wat als winst geboekt mocht worden.
De steun, dien hij ondervond van den di
recteur-generaal der belastingen, den heer
Sinninghe Damsté heeft geen gewicht in de
schaal gelegd, ook al kondr e de
die uiteenzetting over het niet in strijd
zijn van dit ont erp met het volke honds-
beginsel aan als la crème de la crème. De
Kamer Vjas niet bijster gesteld op deze uit
eenzetting en luisterde nauwelijl i, zoodat
de voorzitter eenige malen moest hameren
om stilte te krijgen, gedure de deze zeer
gedocumenteerde rede over de beginselen
van Genève.
Artikel 1, waarin het beginsel van het
ontwerp tot uitdrukking kwam, we. ver
worpen.
De groepeering van voor- en tegenstem
mers was wel eigenaardig. Aangenomen,
dat bij de eindstemming over het ontwerp
de uitslag dezelfde gewet- t zou zijn, waren
voorstanders van deze hc ing: alle sociaal
democraten (één derde hunner ontbrak,
wat het vermoeden wettigt, dat niet alle
S. D. A. P.'ers het standpunt der meerder
heid decLen); voorts alle Christelijk-Histo-
rischen on dr. Lovink en mej. Krtz r- drie
Vrijheidsbonders (mr. van Gijn, dr. Bierema
en mej. Westermanéén anti-revolutio
nair (de heer Smeenk) en alle vertegen
woordigers van kleine partijen, ,t. w. de
beide Kerstens, ds. Lingbeek, mr. Arts en
de heer Braat (de communist L. de Visser
heeft zich sinds het Kerstreces nog niet la
ten zien). Daarmee was het pleit beslist.
Minister de Geer vroeg schorsing van de
beraadslagingen.
Tevoren had de Kamer een viertal k^ine
wetsontwerpen zonder discussie aangeno
men. Heden begint nu wat wij zouden noe
men de strijd om Maastricht bij de behande
ling van het wetsontwerp tot tijdel ij ver
hooging van het invoerrecht op huishoude
lijk aardewerk, porselein en glaswerk en op
enkele soorten tegels.
DE 4de NED. KATHOLIEKENDAG.
Te Maastricht.
28—31 Mei 1928.
Omtrent het program van den a.s. Ka
tholiekendag Valt als aanvulling het vol
gende mede te deelen:
Pinkstermaandag. Gelegenheid tot bij
woning van den optocht der duizenden
deelnemers aan den Limburgschen R. K.
Bondendag, met vaandels en muziek.
Des avonds, ter opening van den vierden
Ned. Katholiekendag: groote algemeene
bidweg (het trekken in stoet, luide bid
dend, door de straten der middenstad),
waarna begroetingsbijeenkomst.
Dinsdag 29 Mei zal in den namiddag de
officieele ontvangst ten Stadhuize plarts
hebben van de ter stede aanwezige Bis
schop. en en het hoofdbestuur der Ned.
Katholiekendagen, waarna op de Markt
vóór het Stadhuis een kinderhulde met
défilé aan het Episcopaat zal gebracht
worden.
Uit het Kleedingbedrijf.
Nog geen oplossing.
Men schrijft van werknemerszijde: Don
derdagmorgen zijn de hoofdbesturen van
de vakbonden bijeen geweest t einde
hun standpunt te bepalen tegeno^.- de
voorstellen der patroons in de maatcon-
fectiezaken.
Aan de Vereeniging van werkgevers,
waarbij deze patroons zijn aangesloten, is
medegedeeld, dat do vakbonden de voor
stellen ontoereikend vinden doch dat zij
bereid zijn de onderhandelingen voort te
zetten.
In het bijzonder werd in den brief de
aandacht gevestigd op de uurlocnen en de
nadruk gelegd op de noodzakelijkheid van
vacantie voor de huisarbeiders.
Teneinde de onderhandelingen te be
vorderen hebben de vakbonden in hunne
voorstellen eenige wijzigingen aangebracht
die, naar zij vermeenen, de mogelijkheid
tot overeenstemming openen.
Aan het hoofdbestuur van den Bond
van patroons in het maatbedrijf is een
brief in denzelfden geest gezonden
De hoofdbesturen hebben besloten in
het bijzonder de kleermakers werkzaam
in de maat-confectiezaken te waarschuwen,
niet op aanbiedingen van hunne werkge
vers in te gaan, doch zich uitsluitend te
houden aan de adviezen van de hoofdbe
sturen.
Eenige sprekende cijfers.
Daar zijn nog steeds werkgevers, die
mopperend de zegeltjes plakken op de
rentekaart voor hun personeel, met de
verzuchting: ,,'t Is meestal weggegooid
geld!"
Ze'.fs vele arbeiders zijn nog zoo dom te
zeggen: „Wat zal ik er aan hebben!"
Zie' ier het antwoord in een paar spre
kende cijfers:
Voor het geheele rijk wordt, tengevolge
van het zegeltjes plakken, per jaar uitge
keerd aan Invaliditeits-, Ouderdomt We
duwen- en Wee-cnrenten totaal meer dan
16 millioen gulden.
Het ste cijfer is 16.254.807, verdeeld
als volgt:
Invalid iteitsrenten f 3.283.244
Ouderdomsrenten 9.4886.594
Weduwenrenten1.691.519
Weezenrenten 1.79C.449
R. K. Vuerkliedenverbond.
Naar de „Volkskr." verneemt, heeft het
aantal georganiseer "e katholieke arbeiders
per 1 Januari de 120.000 overschreden.
Het aantal, dat hiervan georganiseerd
is in de katholieke vakbeweging, gaat de
105.000 te bovep.
Gisterennacht is, naar de „N. Koer.'
meldt na een kortstondige ziekte, op 69-
jarigen leeftijd overleden de heer J. M.
Donders, sedert 1914 burgemeester van
Stamproy.
Bisschoppelijk inspecteur R. K. Bijzonder
onderwijs in Haarlem.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
bencemd tot Bisschoppelijk inspecteur van
het R. K. bijzonder on 'erwijs in het de
kenart Alphen aan den Rijn den Zeereerw.
heer F. J. van Nes, pastoor te Nieuwveen;
in het dekenaat Gouda, den Zeereerw.
heer P. H. Wijtenburg, deken van. Gouda.
j, t. Bavo".
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Er worden stappen gedaan om den heer
Zoebkoff, den echtgenoot van de zuste. van
den ex-keizer onder curateele te stellen.
Nadere bijzonderheden omtrent de mijn
ramp te Recklinghausen. (Buitenl. Borich^
ten, 2e blad).
BINNENLAND.
Het wetsontwerp tot belastingheffing van
Nederlanders in het buitenland vai de
baan; de Tweede Kamer verwerpt het met
50 tegen 33 stemmen. (1ste blad).
De Reddingboot „Schuttevaer" te Lon
den aangekomen; de bemanning hr' on
derweg veel last van zeeziekte, ('de
blad).
Onze Geïllustreerde pagina
De photopagina geeft o.m. pl oio's van:
Een moderne walvischvaarder Een
..Oceaanglijder" Een fordcon-tractor
Een nieuwe electrische locomotief.
VOETBAL.
O Holland—België.
He t Belgische elftal.
Gisteren werd het Belgische voetbal-elf
tal gekozen dat op 11 Maart a.s. te Amster
dam tegen Holland zal uitkomen:
Caudron (Anderlecht), doel; Dr. Swar-
tenbroeks (Daring) en Hoydonckx (Ber-
ehem'Sport), achter; P. Brainc (Beerschot),
Van Halmc (C. S. Brugeois) en Boesman
(La Gantoise), midden; Eist (Beerschot), G.
Devos (C'. S. Brugeois), R. Broine (Beer
schot), Moeschal (Racing Bruxelles) en J.
Diddens (Racing Malines), voor.
Reqgvves: De Bie (Racing Bruxelles), La-
vigne (Pacing Bruxelles), Van Averbeeke
(Beerschot), Despae (La Gantoise) en Hey-
se (R. C. Gand).
De Belgische elftal-comn*ssie heeft dus
negen van de elf spelers, welke het elftal
der Roode Duivels vormden, dat met 21
van de Zwaluwen verloor, gehandhaafd.
De spil Verboven is vervangen door den
beproefden Van Halme. In de voorhoede
is Moeschal van de rechtsbinnen- naar de
links binnenplaats verhuisd, terwijl Ledent
vervangen is door Devos.
WATERPOLO.
De Olympische zeventallen.
Naar wij vernemen heeft het dictato-
rium van den Nederlandschen Zwembond
voor de internationale waterpolowe-1 strij
den in Maart de navolgende zeventallen
vastgesteld
7 Maart Olympisch ZeventalWasser-
freunde in de Regentes te 's-Gravenhage:
C. H. MoussetF. Kuyper, A. H. v. Senus
en K. Kohier; dr. P. van Senus, j. v. Silf-
hout en J. Kohier.
Reserves: Leenheer en H. Minnes.
25 Maart Olympisch Zevental UFF
in Rotterdam:
A. van Olst; K. Kohier, H. Minnes en A.
II. Goedings; dr. P. van Senus, C. C. Leen
heer en J. B. Scholte.
26 Maart Olympisch ZeventalSCUFF
te Haarlem in Stoop's Bad:
C. H. Mousset; Fr. Kuyper, A. H. v. Se
nus en J. Köbler; W. Schreuder, J. van
Silfhout en J. Buys.
SCHERMEN
De Italiaansche schermers naar ons land.
Omtrent de wedstrijden, welke de Ita
liaansche schermers in ons land zullen hou
den wordt het volgende meegedeeld:
In Rotterdam wordt op 7 Maart des mid
dags in de schermzaal van T. H. O. R. bo
ven de zaal Tuschinsky een assaut d'en-
trainement gehouden. Des avonds heeft
dan in de bovenzaal van restaurant Tivoli
een match HollandItalië op degen plaats.
Te 's-Gravenhage wordt op 8 Maart des
middags een assaut d'entrainenv nt gehou
den in de schermzaal Bouillet, des avonds
een match HollandItalië op degen en
sabel.
Ten slotte wordt op 9 Maart te Amster
dam des middags een assaut d'entiaine-
ment gehouden in zaal Giandomenici en
des avonds een landenwedstrijd op floret,
degen en sabel tusschen ploegen van drie
schermers.
Een Duitsche schermster naar ons land.
De bekende Duitsche schermster Helene
Mayer uit Offenbach, die onlangs te Lon
den den Alfred Hutton Memorial Cup won
en in de internationale wedstrijden te Of
fenbach den eersten prijs behaalde, zal op
7 en 8 Maart eenige wedstrijden scheimen
in ons land. Zij zal de wedstrijden Hol
landItalië te Rotterdam en Den Haag
opluisteren. Te Rotterdam schermt zij te
gen onze iiq ioene mej. Jo de Boer en te
's Gravenhage tegen mej. Koderitsch.
