FRUIT-SODA vindt] o/sral
SPLINTER
KERKNIEUWS.
ONDERWIJS.
SPORT.
Land enTuinbouw
STADSNIEUWS.
Linoleum Krommenie
op groote schaal door buitenstaanders tril
bevorderen. Ter plaatse worden de pelzen
Verder bereid en voor den handel geschikt
gemaakt.
l Ontslag uit dsn rrilitairen dienst.
Vernomen wordt, dat kolonel J. C.
Wagner, commandant van de eerste infan-
.terie-brigade, generaal-mnjoor W. E. van
Dam van Isselt, commandant van de eer
ste divisie, tvens bevelhobber in de eerste
militaire afdeeling, en kolonel A. J. C.
'Alenson, inspecteur van de militaire ad
ministratie, met 1 Mei e.k. den militairan
dienst zullen verlaten.
UITVAART EN BEGRAFENIS PATER
VON BöNNINGHAUSEN.
Hedenmorgen had op de begraafplaats
Van het St. Willibrorduscollege te Katwijk
de ter aardebestelling plaats van den zeer-
eerw. Pater jhr. B. H. C. M. von Bönning-
bausen, oud-directeur van het College en
tot voor korten tijd pastoor der parochie
van O. L. Vrouw te Don Haag.
Te 9.15 werd in de kapel de plechtige
Mis van Beqriem opgedragen door den di
recteur van het College, den zeereerw. zeer
gel. pater dr. H. Keysers, geassisteerd door
de zeereerw. zeergel. paters dr. L. de Jonge
als diaken, Th. Neervens, sub. diaken en
M. van Steen, ceremoniarius.
Voorts waren aanwezig de oud-provin
ciaal der Jesuieten, de zeereerw. pater I.
Vogels, de pastoor der O. L. Vr. Kerk te
Den Haag de zeereerw. pater J. Jorna, de
hoogeerw. heer P. L. Dessens, deken van
Leiden, de zeereerw. hceren Th. M. Beu
kers, pastoor der St. Petruskerk te Leidon
en J. M. H. Spoorman, pastoor van Katwijk
«le weleerw. heer H. M. A. Niëvcen van
Dijkum, kapelaan te Leiden, familie'edcn,
kerkmeesters van de O. L. Vrouwe parochie
te 's-Gravenhage en eenigo oud-parochia
nen, onder wie prof. dr. Alph. Steger, en
voorts de paters en leerlingen van het Col
lege en eenige oud-leerlingen.
De absoute werd eveneens verricht door
den zeereerw. pater H. Keijsers, met assis
tentie van dezelfde paters.
Toelating H. B. S.
De nieuwe eisehen,
Bij K. B. van 7 Febr. „St.bl. no. 19,
zijn vastgesteld de eisehen voor toelating
tot de openbare en de krachtens art. 45bis
der M. O.-wet gesubsidieerde bijz. H.B.S.
met 5-j. c.
Om als leerling tot de eeste klasse te
worden toegelaten, moet de candidaat zich
onderwerpen aan een onderzoek naar zijn
(haar) kennis in de vakken: Nederlandsche
taal, rekenen, aardrijkskunde en geschiede
nis en naar zijn (haar) vaardigheid in het
schrijven.
i Dit onderzoek wordt ingesteld door do
leeraren der H.B.S. De directeur wijst do
leeraren aan, die de commissie van onder
zoek vormen, en is voorzitter der commis
sie. Over den uitslag van het onderzoek
tvordt door de commisise bij meerderheid
van stemmen beslist; bij staking van stem
men besMst de voorzitter der commissie.
5 Vóór het onderzoek vraagt de directeur
der H.B.S. omtrent den aanleg en de be
kwaamheid en omtrent de geschiktheid
voor M. O. van elk der candidaten, het
schriftelijk oordeel van het hoofd der la
gere school, die de candidaat in het voor
afgaande jarr heeft bezocht.
Het onder oek wordt in elk geval schrif
telijk ingest 'd voor elk der vakken: No-
derlandsche taal, rekenen, aardrijkskunde
en geschiedenis. De vaardigheid in het
schrijven wordt beoordeeld naar dit schriz-
telijk werk. De opgaven voor dit schrifte
lijk onderzoek worden vastgesteld door de
eommissie van onderzoek, die zich vooraf
kan doen voorlichten door hoefden van
lagere scholen, van welke leerlingen aan
het onderzoek deelnemen.
De inspecteur van het M. O., onder wiens
toezicht een Bijks H.B.S. is geplaatst, kan
aan de commissie van onderzoek dter
school opdragen: zich in verbinding te stel
len met de commissie van onderzoek van
eenige andere H.B.S. in dezelfde gemeente
om zoo mogelijk te komen tot dezelfde op
gaven voor het schrifteli'k werk, B. en
\V. kunnen aan de commissie van onder
zoek van een gem. H.B.S. in hun gemeente
opdragen: te komen tot dezelfde opgaven
voor het schriftelijk werk voor elke andere
gemeentelijke school in hun gemeente, en
zoo mogelijk dienaangaande tot overeen
stemming te komen met de comm:ss>e van
onderzoek van eenige andere H.B.S. in hun
gemeente.
Indien omtrent den tiits'ag van het
schriftelijk onderzoek twijfel bestaat, of
indien omtrent eenigen candidaat geen
overeenstemming bestaat tusschen den
uitslag van het schriftelijk onderzoek en
het oordeel van het hoofd der lagere school,
die de candidaat in het voorafgaande jaar
heeft bezocht, wordt een mondeling onder
zoek ingesteld voor elk der vakken Neder
landsche taal, rekenen, aradrijkskunde en
geschiedenis.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
Alléén met B. H. W. op hel etiket ontvangt UepMe
Het namaken van
B. K. FEDERATIE.
Vergadering Technisch Bestuur.
Zaterdag j.L vergauerde te Eindhoven
het teenmsen bestuur der R. K. F. onder
leioing van den vice-voorzitter, den heer
J. btuikens.
In opens ae promotie- cn degradatierege
ling werd besloten, dat met handhaving van
de huidige geograiische indeeling der over
gangsklassen in het westen en in verband
met den wensch der Haarlemsche vereeni
gingen, die een flinke competitie-afdeeiing
wensclien in verband met net verbod van
het spelen tegen neutrale elftallen, beide
afdeeiingen te brengen op negen elftallen
en dientengevolge nader te bepalen, dat de
kampioenen van de tweede klas afueeiingen
G en H. zullen promoveeren naar over
gang G, terwijl de kampioen van de tweo-
ue klas F proinot.eweustrijden zal spelen
tegen nummer laatst van overgang B om
een plaats in overgang B.
Ter uitvcering van den wensch der laat
ste algemeene vergadering der technische
sectie werd besloten volgende voorstellen
tot wijziging van het huishoudelijk regle
ment voor te leggen aan de i-ederatie, na
dat door d,e Feueratie-vereenigingen hier
over er referendum zal zijn beslist.
A... 66: aan de tweede alinea toevoegen:
Jaarlijks treden tweo bestuursleden af
volgens op te maken rooster en wel zoo,
dat steeds een bestuurslid voor een noor
delijk cn een bestuurslid voor een zuideiyk
diocees aftreedt.
Art. 67: toevoegen:
De vereenigingen zijn op straffe van een
geldboete van 10.verplicht een afge
vaardigde naar een algemeene vergadering
te zenden.
De verplaatsingskosten derde klas van
een afgevaardigde worden vergoed en het
gezamenlijk bedrag over alle vereenigingen
omgeslagen.
Vervolgens werden een groot aantal com
petitiekwesties en ingekomen stukken be
handeld.
In de vacature Johannink werd tot lid
der elftalcommissie benoemd de heer J.
H. Kempers te Deventer. „Sport-IU."
ZWEMMEN.
Wereldrecord.
Uit Newhaven wordt gemeld, dat
George Kojac het wereldrecord 150 yards
rugzwemmen zou gebracht hebben op 1
min. 39 4/5 sec.
PAARDEN.
Springconcours Z. H 1 V
Zaterdag 3 Maart wordt er in den
springtuin van Meyendel een springcon
cours gehouden voor leden der Z. H. J. V.,
hun echtgenooten, inwonende dochters of
minderjarige zoons.
Er zijn twee wedstrijden: één over tien
hindernissen niet hooger dan 1.10 M.;
hierbij kom?n geen natte slooten voor.
Amazones of ruiters, die in 1925, 1926 of
1927 in c .icieele springconcoursen ge
plaatst were >n, moeten nog drie hinder
nissen meer springen.
Er zijn ze3 prijzen en er worden geen
tijdfouten toegekend.
De andere wedstrijd betreft sants coul-
pés, door dame en heer gereden; hier zijn
de hindernissen zeer licht en er zijn ook
zes prijzen uitgeloofd.
Het springconcours vangt om half 3
aan.
EEN VERKLARING IN HET
ENGELSCHE LAGERHUIS.
Invoerverbod van versch vleesch
gehandhaafd.
In het Engelsche Lagerhuis verklaard®
gisteren de Britsche minister van Land
bouw, dat hij geenerlei bedoeling heeft het
bestaande invoerverbod voor vers-h vleesch
uit het Centinent op te heffen of te wijzi
gen. Geconstrteerd is, dat door besmetting
met vlèesch uit Europeesche havens in 1926
mond- en klauwzeer in Schotland is ont
staan, terwijl niet bepaaldelijk is gecon-
teerd, dat Zuid-Arcerikaansch v!ce*rh
oorzaak was van een of ander mond- cn
klauwzeer-gevaL
OLYMPISCHE SPELEN 1928,
AMSTERDAM.
ATHLETIEK.
De chronologische volgorde van de Olym
pische A thletiekwedstrijden, welke van 29
Juli tot 5 Augustus 1928 in h 'pisch
Stadion worden gehouden is als voigt;
Chronologisch overzicht.
Eerste dag.
2.uur: 400 M. Horden, heeren (Series)
2.uur: hoogspringen met. aanloop, hee-
I ren (Series).
2.— uur: kogelstooten, heeren (Finale).
2.30 uur: 100 M. hardloopen, heeren (Se
ries).
3.30 uur: 800 M. hardloopen, heeren (Se-
i ries).
4.uur: 100 M. hardloopen, heeren (kwart
finales).
4.uur: hoogspringen met aanloop, hee-
j ren (Finale).
1 4.30 uur: 400 M. horden, heeren (Demi-
I finale).
5.— uur: 10.000 M. hardloopen, heeren (Fi
nale).
Tweede dag.
2.— uur: 100 M. hardloopen, heeren (Demi
finale).
2.uur: kogelslingeren, heeren (Finale).
2.30 uur: 100 M. hardloopen, dames (Series)
3.15 uur: 400 51. horden, heeren (Finale).
3.45 uur: 800 M. hardloopen, heeren (demi-
Finale).
4.15 uur: 100 51. hardloopen, dames (Demi-
Finale).
4.45 uur: 100 51. hardloopen, heeren (Fi
nale).
Derde dag.
2.uur: 110 51. horden, heeren (Series).
2.uur. Verspringen met aanloop, heeren
(Finale).
2.uur. discuswerpen, dames (Finale).
2.30 uur: 200 51. hardloopen, heeren (se
ries).
3.15 uur: 800 51. hardloopen, heeren (Fi
nale).
3.30 tt: 100 M. hardloopen, dames (Fi-
3.1 uur: torZ >n, 1pemi-
Finale).
4.15 uur: 5000 M. harrfloopen, heeren (Se
ries).
5.uur: 200 M. hardloopen, heeren (Kwart
Finales).
Vierde dag.
2.uur: 2C0 M. hardloopen, heeren (Demi-
Finale).
2.uur: Polsstokhoogspringen, heeren
(Series).
2.uur: Discuswerpen, heeren (Finale).
2.30 uur: 800 5L hardloopen, dames (Se
ries).
3.15 uur: 110 M. horden, heeren (Finale).
3.30 uur: 3000 M. Steeple-Chase-heeren
(Series).
3.15 uur: 200 M. hardloopen, heeren (Fi
nale).
3.30 uur: Polsstokspringen, heeren (Finale).
3.30 uur: 1500 M. hardloopen, heeren (Se
ries).
V ij f d e dag.
2.uur: 400 M. hardloopen, heeren (Se
ries).
2.uur: Speerwerpen, heeren (Finale).
2.uur: Hink-stap-sprong, heeren (Fi
nale).
3.uur: 1500 M. hardloopen, heeren (Fi
nale).
3.30 uur: 800 M. hardloopen, dames (Fi
nale).
4.uur400 M. hardloopen, heeren (Kwart
Finales).
Zesde dag.
10.uur: De cathlon: 100 M. hardloopen,
heeren.
11.— uur: De cathlon: Verspringen met
aanloop, heeren.
2.— uur: 400 M. Hardloopen, heeren (Demi
Finale).
2.uur De cathlon: Kogelstooten, heeren.
2.30 uur: 5000 M. hardloopen, heeren (Fi
nale).
3.uur: De cathlon: Hoogspringen met
aanloop, heeren.
4.uur: 400 M. hardloopen, heeren (Fi
nale).
5.uur: De cathlon: 400 M. hardloopen,
heeren.
Zevende dag.
10.uur: De cathlon: 110 51. horden, hee
ren.
11.uur: De cathlon: Discuswerpen, hee
ren.
2.uur: 4 x 100 M. Estafette, heeren (Se
ries).
2.uur: De cathlon: Polstokhoogspringen,
heeren.
2.45 uur: 4 x 100 M. Estafette, dames (Se
ries).
3.20 uur: 3000 M. Steeple-chase, heeren
(Finale).
4.— De cathlon: Speér&erpen, heeren.
4.— uur: 4 x 100 M estafette, heeren. (Se
ries).
5.uur: De cathlon: 1500 M. hardloopen,
heeren.
Achtste dag.
2.uur: Hoogspringen met aanloop, da
mes. (Series).
2.uur: 4 x 100 51. estafette, heeren (De
mi-Finale).
2.30 uur: 4 x 100 M. estafette, dames (Fi
nale).
2.45 uur: 4 x 100 M. estafette, heeren (Fi
nale).
3.Marathon-loop, heeren. (Vertrek).
3.15 uur: Hoogspringen met aanloop, da
mes (Finale).
3.30 uur: 4 x 400 M. estafette heeren (Fi
nale).
3.405.25 uur: Lacrosse-demonstratio.
5.35 uur: Marathon-loop, heeren (Aan
komst).
De route van het Marathonparcours is
thans definitief vast opgesteld als volgt:
Vertrek van uit het Olympisch Stadion
op 5 Augustus 1928 des n.m. 3 uur langs
Apollolaan, Amstellaan, Amsteldijk, Am-
stel, langs Ouderkerk tot aan den Amstel-
j dijk-Zuid, van daar langs den Thamerdijk,
I Bovenkerkerdijk, Nasserlaan, terug langs
den Amstel en Nieuwe Wandelweg naar
het Olympisch Stadion, waar de 1ste decl-
nemerB te p.lm. half zes verwacht worden,
f De afstand van dit parcours bedraagt
f 42.195 M.
Het Zwitsersche voetbalelftal.
Het Zwitsersche weekblad -Pro Sport"
weet mede te deelen, dat de Zwitsersche
elftalcommissie besloten heeft aan het be
stuur van den Zwitsersche Voetbalbond
voor te stellen, geen Zwitsersch voetbal
elftal naar de Olympische Spelen te Am
sterdam te zenden.
De reden voor dit voorstel moet gelegen
zijn in de onvoldoende medewerking die
de besturen der groote Zwitsersche voet
balclubs aan 'de elftalcommissies verlee-
nen bij de oefening der voor de Olympische
spelen uitverkoren spelers.
Op de oefeningsdagen van de laatste
weken waren zoowel te Zürich als te Ge-
nève de meeste der uitgekozen spelers af
wezig.
De elftalcommissie meende, dat het on
der deze omstandigheden beter zou zijn,
niet aart de Olympische voetbalwedstrij
den te Amsterdam deel te nemen.
Aangezien de redacteur van het week
blad zelf lid der elftalcommissie is, moet
men de waarheid van dit bericht wel aan
nemen.
Intusschen zal men goed doen, het be
sluit nog niet als vaststaand te beschou
wen, daar de aankondiging van het voor
stel om niet aan Amsterdam mede te
doen, vermoedelijk in de eerste plaats be
doeld is als een dreigement aan de bestu
ren der clubs, wier spelers voor de oefening
uitverkoren, en die uit egoïstisch"
cluboverwegingen hun medewerking wei
gerden tot de oefening der spelers voor
het nationale elftal, alleen omdat zij
vreesden, dat de spelers bij die oefening
verwond zouden kunnen geraken en daar
door niet op volledige kracht in de-club-
cdstrijdeö om het Zwitsersche kam
pioenschap zouden kunen meespelen.
GEMEENTERAAD.
Adjunct-Directeur der Gemeentewerken.
Ter vervulling van de vacature, ont
staan door ue benoeming van den heer A.
M. de Blauw tot Directeur der Gemeente
werken, bieden B. en W. den Raad, na
raadpleging van de Commissie van Fabri
cage, de navolgende voordracht aan ter
benoeming van een Adjunct-Directeur der
Gemeentewerken, in den rang van Inge
nieur le klasse:
lo. Ir. Chr. Bronkhorst, Ingenieur bij den
dienst der Gemeentewerken, tc Utrecht;
2o. Ir. C. F. Gnirrep, Ingenieur bij den
dienst der Gemeentewerken, te Groningen.
B. en W. geven den Raad alsnu in over
weging tot eene benoeming met ingang
van een nader door het College te bepalen
datum over te gaan en stellen tevens voor
aan den te benoemen titularis één erio-
dieke verhooging van wedde bij vervroe
ging toe te kennen.
i
Leeraar Kweekschool.
Ten gevolge van het aan den heer A.
Wisse veileend eervol ontslag moet a orden
voorzien in de vacature van leeraar in
aardrijkskunde en geschiedenis aan de
Kweekschool vpor Onderwijzers en Onder
wijze, essen.
Met verwijzing naar een schrijven van
deu Directeur der school en naar het te
dezer zake door den Hoofdinspecteur van
het Lager Onderwijs in de derde hoofdin
spectie uitgebracht advies, bieden B. en W.
den Raad de volgende voordracht aan ter
benoeming van een leeraar in aardrijks
kunde en geschiedenis aan de Kweekschool
voor Onderwijzers en Onderwijzeressen:
lo. de heer D. G. Magé, tijdelijk leeraar
aan de Kweekschool voor Onderwijzers en
Onderwijzeressen te Leiden;
2o. de heer F. J. Spijker, onderwijzer aan
een school voor uitgebreid lager onderwijs
te Zaandijk;
3o. de lieer H. P. de Hoog, onderwijzer
aan een school voor gewoon lager onder
wijs te 's-Gravenhage.
Tenslotte geven B. en W. den Raad in
overweging de benoeming te doen ingaan
op een nader door het College te bepalen
datum.
De Ordaliën of Godsoordeelen.
Voordracht pater J. v. d. Kolk
M. S. C. v o o r „S t. A u g u s t i n u s".
Voor de R. K. Studentenvereniging
„Sanctus Augustinus" alhier hield de wel
eerw. Pater J. v. d. Kolk M. S. C. uit Til
burg een interessante voordracht over de
Ordaliën of Godsoordeelen.
In zijn inleiding zeide Pater v. d. Kolk,
die 15 jaar als missionaris in Indië is
werkzaam geweest, dat hij zich dikwerf
aangenaam verrast heeft gevoeld, als hij
bij de halfbeschaafde en onbeschaafde vol
keren van de Kei-eilanden, Tanimbar-eilan-
den en Zuid N. Guinea, steeds zooveel
eigenschappen en toestanden vond, die
men algemeen menschelijk zou kunnen
noemen. In het begin lijken die inlanders
met hun vreemde gebruiken en gewoon
ten zoo weinig menschelijk, zoo oer-primi-
tief, zoo „dierlijk" zou de blanke zeggen,
doch nauwelijks leert men er „mensch en
maatschappij beteekenen, of men komt
tot de ontdekking, dat die z.g. „wilden", al
missen ze dan ook christelijke beschaving
en Wester8che cultuur en comfort, toch zoo
echt „mensch" zijn en in bijna alle opzich
ten zoo ten volle hun deel hebben van het
„algemeen menschelijke". Hoe meer men
echter het doen en laten, van die volkeren
vergelijkt met de levenswijze en de levens
opvatting der Europeesche volkeren van
enkele eeuwen terug, hoe meer men ver
rast staat bij de vele punten van overeen
komst. Eén van die punten van overeen
komst is het „ordalium" of Godsoordeel.
Niemand, die een weinig aan volkenkun
de deed, zal durven beweren, dat de orda
liën, die in West Europa vóór en Li de
5Iidde!eeuwen zoo volop in gebruik waren,
louter Germaansch zijn in oorsprong en
toepassing. Ze zijn algemeen menschelijk,
zooals spr. met voorbeelden aantoont.
Het ordalium zou men in 't algemeen
kunnen noemen: een gerechtelijk beroep op
de Godheid of Hoogere Machten, om door
een te voren bepaald teeken, de schuld of
de onschuld van een bepaald persoon dui
delijk aan te wijzen.
Het ordalium steunt meestal op het
oude rechtsbeginsel, dat niet de aanklager
de schuld van den beklaagde moet bewij
zen, maar deze laatste moet zijn eigen on
schuld aantoonen. Kan hij dat niet met
natuurlijke bewijzen, dan dcet hij in laat
ste instantie een beroep op de onfeilbare
i uitspraak der Godheid. Dat houdt in een
Godserkenning en zoo ziet men bij een
volk zonder Godheid ook geen ordaliën,
zoo b.v. bij de Kaja Kaja's.
Spr. zet vervolgens de vier hoofdvormen
van het ordalium uiteen, t.w. dc zuiverings
eed, het gerechtelijk duel, de rechtsproef
en het gerechtelijk lot.
De eed was bij de Germanen en even
eens thans nog bij de Keieezen en Tanim-
bareezen, uitsluitend een zuiveringseed en
bestond in de z.g. imprecatie, een zelfver-
wensching, indien men geen waarheid
sprak. De eed heeft in het Westen thans
een anderen vorm; men aanroept God nu
eerder als een getuige der waarheid en
niet meer als een wreker van de leugen.
Dezelfde idee ligt opgesloten in het ge
rechtelijk duel, dat niet de moderne, mili
taire, louter barbaarsche wijze van duel-
leeren beteekent, doch veeleer een oordeel
van God inhoudt over het al of niet schul
dig zijn van den betrokkene. Niet alleen
het duel tuBsehen twee personen, doch ook
de oorlog drceg meermalen hetzelfde ka
rakter. Het sneuvelen van één persoon bij
een oorlog, of zelfs het vloeien van bloed
bij één van de partijen was dikwijls ge
noeg om den strijd voor beslist te ver
klaren.
De gerechtelijke preef, ook in Europa
wel de meest bekende vorm van 't orda
lium, bestond uit een vuurprref, water
proef, kruisproef en nog vele andere. In
Katholieke Agenda.
LEIDEN.
Woensdag. R. K. Bond van Handels- Kan
toor- en Winkelbedienden, Den
Burcht, 8.30 uur.
Woensdag, R. K. Grafische Bond, Bondsge-
bouw, 8 uur.
Z0ETERW0UDE (Dorp).
Dinsdag. Lezing prof. Niekel: „Onze
vruchten in Christus", Patronaat,
Algemeene Agenda.
LEIDEN.
Woensdag. Adviesbureau voor Tuinbouw*
aangelegenheden, Bestuurskamer
Woningbouw-Ver. „De Eendracht'*
Kooipark, 89 uur n.m.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken wordt van Maandag 27
Febr. a.s. tot en met Zondag4Maarfc
waargenomen door de apotheken van de
heeren G. F. Reijst, Steenstraat 35, tele
foon 136 en A. J. Donk, Doezastraat 31,
telefoon 1313.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Hedpn geëtaleerd:
7580
2 Meter breed f 2.63
het Westen kwam daartegen langzamer
hand verzet en in de 12e eeuw kwam de
absolute kerkelijke veroordeeling. De chris
ten geworden Germanen kerstenden echter
vele vormen door liturgische gebeden, zoo
als spr. met voorbeelden aantoont.
Op de Kei-eilanden was de meest be
kende vorm van gerechtelijke proef: de
zee-proef. Wie het langst onder water kou
blijven was onschuldig en aan die uitspraak
geloofden allen onfeilbaar.
De eerw. spr. noemt dan nog eenige an»
dere vormen op en behandelt ten slotte
het gerechtelijk lot, dat dient om een ver
borgen schuldige te vinden. Hierdoor ont
aardden de ordaliën echter in auspiciën en
geldzuchtige toovenaars legden er zich op
toe, om van het uitmaken van geschillen
door het lot, een zaakje te maken.
Spr. concludeert ten slotte, dat de orda
liën alom verspreid zijn geweest, dat zij
zetelen in den ingeboren aard van den
mensch, om klaarheid te zoeken in duiste
re rechtsgevallen en die te zoeken bij God,
indien hij ze niet door eigen toeleg vinden
lean, dat zij alleen bestaan bij volkeren, die
een Opperwezen erkennen en dat zij niet
vereenigbaar zijn met een juiste opvattin]
van Gods Wezen.
Spr. wijst er voorts nog op, dat de ken<
nis van het karakter der ordaliën voor de
geschiedenis van de evolutie der procedure
van het hoogste belang zal blijken te zijn.
Bij volkeren waar geen gezag en geen be
stuur bestaat, zooals bij de Kaja Kaja's,
zijn- ze onmogelijk. Dan komt, zooals bij
de Keieezen en Tanimbareezen, het men
schelijk vonnis door erkende opperhoofden,
doch waar de zaak duister blijft het in
roepen der ordaliën. Door ontwikkeling en
christendom zal men echter begrijpen, dab
dit stadium niet duldbaar is, maar voordat
de pleidooien alléén 't gerecht regelen
zooals nu, ziet men nog het verschijnen dor
pijnbanken, het beëedigen met bedreigin
gen, proefarrest enz. en nog staat de evo
lutie der procedure niet stil en dreigt men
zelfs te belanden bij het determinisme,
waarmee alle procedure ophoudt.
De inleider besluit met erop te wijzen,
dat waar de ordaliën ontoelaatbaar zijn
door haar eigen wezen en karakter, er geen
andere oplossing mogelijk is dan ze te be
strijden.
ie-
it» i
>Svi
1
,1
Bond van Vereeniningen van oud-leerlingen 1
der tuinbouwcursussen,
Bovengenomde bond herdacht gisteren 1
in besloten kring zijn vijf-jarig bestaan.
Leden en genoodigden waren daartoe
samengekomen in de groote zaal van
l'Union.
Om acht uur sprak de voorzitter heb
openingswoord. Spr. merooreerdo na een
woord van welkom het vele nuttige werk
dor de afdeeling tot stand gebracht, waar
na hij den heer Witte, die de vereeniging
steeds met raad en daad had bijgestaan,
het eere-lidmaatschap der vereeniging
aanbood.
De heer Witte dankte hiervoor met een
hartelijk woord.
Ook de heer Galjaard, voorzitter der tui
niers- en bloemmistenvereeniging, sprak
een gelukwensch uit, daarbij den nadruk
leggend op de goede samenwerking tus-
schen beide vereenigingen.
Na nog enkele felicitaties begon de af-
werking van het programa, dat bestond uit
levensliedjes, voordrachten van allerlei
aard, vroolijke muziek enz.
Na afwerking van het programma werd
de avond met verschillende attracties be
sloten.
Chr. Besturenbond.
De Christeljjke Besturenbond alhier,
hield Maandagavond jl. haar jaarvergade
ring in het gebouw Patrimonium.
De voorz., de heer J. B. Grotenhuis,
opende de druk bezochte vergadering met
gebed en wekt in eenige woorden op tot
propaganda.
Uit het jaarverslag van den secretaris
stinpen we aan:
Het aantal aangesloten organisaties
bleef hete.elf.'e, nl. 16 va"•"""-ties en
twee Alg. Chr. Braden. Le wr. B. B.
heeft wel vertroiiv n dat binnen korten,
tijd ook bij hem ar luiten „11c 1 de afdoe-
lingen van den Cb stelijken Bond van
Post- en Te'egrafie en die van den Christ©*
lijken Bond van Politieagenten.
f
