Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEGDEN BUITENLAND. „Si BAVO" TE NOORDWIJKERHOUT. BINNENLAND. SPORT. '19e Jaargang, MAANDAG 13 FEBRUARI 1928 No. 5796 :39 IAU mui )e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi) vooruitbetaling foor Leiden 19 cent pei week 12.50 pei kwartaal. >ij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal, franco per post 12.95 per kwartaaL Iet Geïllustreerd Zordagsblad is tooi de Abonné's ver» □rijgbaar tegen betaling van 5G et per kwartaal, bij voor- ïitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. li TEL INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAOTt Gewone advertentlên 3P cent per r#Qei Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet s dubbele van het tarief berekend. 3 Kleine advertentlên, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en 7CP huur, koop en verkoop f 0.50. It nummer bestaat uit TWEE L* Beschaving en geluk. ^ns geslacht is beschaafd. De mensch van deze eeuw, die in Europa icht r en Z^n begrijpt, is beschaafd. Zoo beweert men en meent men. IfflD Maar wie de beschaving begrijpt als een feestelijk goed dat óók met de lintuigen kan Worden omvat en zich óók fi stoffelijke vormen kan openbaren, maar lan toch zijn diepste bron en zijn wezen- ijken inhoud vindt in de ziel hij zal er- tennen, dat er, helaas, o zoo veel schijn- leschaving is. Er was iemand, zoo lazen wij Zaterdag n een artikel van pater Terburg in „L>e na tiet lezen van enkele romans an Dostojewsky zijn verachting voor de lussen daarmede meende uit te drukken: Tog altijd geldt het woord van Napoleon: Irab het vernis van den Rus af, en gij oudt den barbaar over. Maar als men het ernis van ons, Westerlingen, wegkrabde, at zou er dan overblijven? Met vernis bestreken met een harnas oor, zóó loopen er zoovelen rond.... De befaamde danseres Isadora Duncan ehrijit in haar gedenkschriften, welke in e „N. R. Crt." worden gepubliceerd; „Ik heb vele groote kunstenaars en knappe en zoogenaamde geslaagde menschen in mijn leven ontmoet, maar nooit een van wien men kon zeggen, dat hij gelukkig was, ofschoon som migen wel heel natuurlijk decten alsof. Achter het masker kan men met eeni- ge helderziendheid altijd dezelfde on rust en hetzelfde leed raden. Mis schien bestaat in deze wereld het zoo genaamde geluk niet. Er zijn alleen maar oogenblikken." Deze erkenning is in haar droeve reali- eit leerrijk.... rafj; Men zoekt in de kringen van deze dan- N^eres het geluk.Maar: het hart b 1 ij f t bMnrustig, tenzijhet rust in G o d ^on<^er God is beschaving dikwijls ver- la en vóóral: geluk een masker..... 22b I MEXICO. Naar vrede? atholieke delegatie uit de V.S. naar Galles. 00(1 Zoowel te New-York als te Wasliing- yjjon werd gemeld, dat de gedelegeerden jQ^an de Roomsc-h Katholieken van de Ver. Staten uit de Mexicaansche grens zouden iverschrijden, met een vrijgeleide van pre- lident Galles, ten einde met de Mexicaan- iche regeering te confereeren, over beëin- liging van den godsdienstoorlog. Beide bartijen zijn, naar gezegd wordt, verlan- 11 $end den vrede te herstellen. Tot de afge- Vaardigden zou ook behooren de geeste Burke, die lid is van het R.-K. steun- ^ureau te Washington. Volgens sommige ,u berichten zou de delegatie door den Paus ™s|ot dezen stap gemachtigd zijn. Bevestiging -?3ntbreekt evenwel. De Amerikaansche gezant te Mexico, lie naar beweerd wordt, Burke niet-offi- iecl steunt, weigerde zich over deze zaak Paait te laten. P°tJ DUITSCHLAND. De crisis der coalitie. Eon eisch van het Centrum. In den Rijksdag ziet men de tegen he- 33l len (Maandag) belegde zitting der inter- ractioneele commissie met bijzondere panning te gemoet, omdat het lot der re- leering afhangt van het verloop dezer be preking. Het Centrum eischt dat de Duit- che volkspartij haar ministers terugtrek ken zal en dat de Duitsche Volkspartij klaandag een duidelijk antwoord zal gc- 'en. Men legt er den nadruk op, dat het lentrum in zijne houding ook door den 'rief van den Rijkspresident niet geschokt De Ver. Staten en Duitschland. Een arbitrage verdrag? f Volgens een bericht uit Washington ieeft staatssecretaris Kellogg verklaard, flat de Vereenigde Staten bereid zijn om &an Duitschland het voorstel te doen, om een algemeen verdrag van arbitrage te 'luiten, dat in hoofdzaak gelijk zal zijn ®&n het Fransch-Amerikaansche verdrag. Vermoedelijk zal Kellogg een definitief foorstel doen, zoodra de senaat het Fransch-Amerikaansch verdrag heeft ge ratificeerd. EEN CONCERT VAN BLINDEN. EEN WANDELING DOOR HET KRANKZINNIGENGESTICHT. Het was een wonderlijke invitatie, om in een krankzinnigengesticht, een orkest van blinden te gaan hooren. Het wonderlijke zeker schrikt ons nooit af en daarom gin gen wij welgemoed om half twee den weg op van Oegstgeest naar Ndordwijkerhout. Het leek een tocht van niets, maar daar over werd anders beslist door het noodlot dat door een paper rallye had voorbe reid. Even voorbij Noordwijk Binnen was de weg eenvoudig afgesloten. In driedub bele file stonden pl.m. 100 auto's in de lengte. Zelfs een fiets kon er niet door en de auto's bewogen niet, hoe men ook toe terde. Als een medicus voor een ernstige zieke naar Noordwijk geroepen was, had de zieke moeten sterven, want de men schen, die paper rallye reden, hadden een voudig den weg als hun eigendom be schouwd en de gewilligste voetganger had met geen mogelijkheid zich een doortocht kunnen banen. Mogen wij er ons nog over verwonderen, dat in een land, waar zoo iets mag, socialisme een kans heeft. Ik ben natuurlijk geen socialist, maar ik kan me begrijpen, dat menschen zich ergeren, wan neer, om der wille van het genoegen van enkelen, 's lands wegen voor uren onbe gaanbaar zijn. Ik heb één politiedienaar gezien, maar wat kon die man tegen 3 k 400 auto's? Ik begrijp ook niet goed, waar om niet één file kon staan, zoodat de weg op zij tenminste voor het verkeer vrij bleef De blinde muzikanten kwamen met twee uur vertraging aan en wij met ongeveer anderhalf uur. Het hielp niets, of wij al zeiden dat wij door moesten, dat onze be stemming aan den anderen kar t van de file lag. De auto's' stonden, raeèstal onbe heerd, rustig te wachten tot bestuurders en inzittenden genoeg gezien hadden van het feest, om den weg weer vrij te maken. Ik hoop, dat de overheid, die dit aangaat, dit artikeltje onder oogen krijge en dat dan de volgende keer beter gezorgd zal worden. Zoo kwamen wij dan, zij het dan heel laat, in St. Bavo aan en werden direct naar de concertzaal gebracht waar wij bo ven op een galerij twee goede plaatsen kre gen. De indruk van de zaal en van het or- chest was een heel bijzondere. In ons ge voel trok zich een scheidsmuur op tus- sclien zaal en tooneel. Naar het tooneel ging al onze sympathie uit. Voor de zaal griezelden wij een beetje. Toch moet ik zeggen, dat de paar honderd patiënten, die tot het feest uitgenoodigd waren, zich keurig gedroegen. Er is werkelijk den ge- heelen middag geen wanklank gehoord en, wat mij het' meest verwonderde, was de weinige reactie op de muziek. Ik had ver wacht, al bij de eerste toonen, teekenen van ontroering of minstens beroering te ontdekken, maar niets. Van tijd tot tijd stond er eens een op, vroeg aan een broe der of oppasser om een lucifertje, maar ging dan weer keurig naar zijn plaats en luisterde weer aandachtig naar wat het or- chest ten gehoore bracht. Ik denk, dat het orcliest ongeveer een dertig veertig man sterk was. Blinden, van naar mijn schatting van vijftien tot vijftig jaar, geleid door een priester, of broeder, dat weet ik niet, met een tact en een handigheid, die onze groote dirigenten hem niet kunnen verbeteren. Eerst bij het derde nummer ontdekte ik, hoe de dirigent met zijn dirigeerstokje de maat 'tikte op zijn lessenaar, maar door de gebaren, die hij met de handen maakte, verloor men al dadelijk den indruk, dat men hier met niet- zienden te doen had. Blinden zijn meestal muzikaal. Dit is de manier, waarop God hen schijnt te willen vergoeden, wat zij op andere manier te kort komen. Deze uit voering van dilettanten was buitengewoon goed en ik ben hog niet over mijn verwon dering heen, dat het mogelijk is, menschen zóó het samenspel bij te brengen. Ik heb geen enkele fout kunnen ontdekken. En er was een muziekbegrip, wat ver uitging bo ven de gewone eischen, die men aan di lettanten stelt. (Deze blinden zijn ver pleegden uit een gesticht in Brussel, be heerd door Broeders van dezelfde Congre gatie, die St. Bavo bestuurt). Na afloop van het concert zijn wij het gesticht gaan zien. Een ding is mij bijge bleven: Het verschrikkelijke, dat er menschen zijn, wier aardsche leven op deze manier voorbij moet gaan. Dat de somberte, de neerslachtigheid, de droefheid, die ik verwacht had, ten eenenmale afwezig waren. Het gebouw, met zijn groote, heldere pavilions, zijn lan ge, lichte, met bloemen versierde, gangen, maakte een vreugdigen indruk: En de pa tiënten zelf zijn voor het meerendeel ge lukkig in hun waan. Behalve de melancho lici hebben allen een hobby, die schadeloos stelt, voor veel wat zij missen. Een kwam naar mij toe en zei lieel be leefd:* „Mag ik mij misschien eens even voorstellen. Ik ben F. Misschien heeft u van mij gehoord. Ik bon musicus en compo nist." Ik wilde hem perse au serieux nemen en vroeg: „Componeert u veel en contrapun- tistisch?" „Oh, ja", z. i hij, „en ik geef heel veel lessen. Alleen is het'nu een beetje be zwaarlijk, omdat ro.jn familie mij hier opgesloten heeft. Als u misschien dus eens een agent zoudt willen aanspreken en hem mijn geval vertellen, verwacht ik daar veel van." De man liep op bloote voeten en wensch- te persé geen kousen of schoenen aan te doen. Hij kon hiervoor geen reden geven, wenschte dit ook niet, maar begon telkens opnieuw: „Mag ik mij misschien eens even voorstellenNu ik in mijn kamer zit, heb ik een beetje gewetensbezwaar, dat ik niet den eersten den besten agent op de hoogte gebracht heb, want ik had dit stellig beloofd. Maar wat wilt u? Ik heb vanmiddag zooveel beloften afgelegd, in den hoop menschen pleizipr te doen. Er liep een man, voor wien de conver satie gereduceerd was tot het woord ,,'s- Gravenhage", dat hij eindeloos herhaalde. Als een bruine beer in zijn hok liep hij de zaai op en neer en telkens, als hij langs kwam, schreeuwde hij: ,,'s-Gravenhage". Een ander vertelde mij heel serieux: „Hebt u wel eens van België gehoord? Daar is Alfons Koning. In het jaar 100 heb ik hem op dén troon gezet". De man zette een hooge borst en voelde zich volko men gelukkig. Het geluk om ii% -rvaan is tenslotte het eenige glanspunt 'ja neze levens. Het erg ste zijn zij er aan toe, die niet heelemaal krankzinnig zijn, die nog geen plaats vin den in een van de groote gestichten, waar zij liefderijk behandeld worden, maar die in de Maatschappij van Pontius naar Pi- latus gestuurd worden, omdat zij tenslotte nergens bruikbaar zijn. Hier, in dit groote Katholieke gesticht heerscht een toon van liefde en vriendschap, van goedmoedigheid en vroolijkheid, die de misère van deze mensehen tot een minimum reduceert. Zij kunnen zich hier zelfs in hun bewuste oogenblikken niet minderwaardig voelen. Immers, zij leven in een wereld, waar alle anderen, evenals zij, de waan gekozen heb ben boven de voor hen onbereikbare wer kelijkheid? Ik geloof niet, dat mijn her sens er tegen kunnen, maar er zouden in teressante studies te maken zijn in zoo'n gesticht. Daar was een man, een gewezen leeraar, die met oogen vol gelukzaligheid in een schrift teekende, groote cirkels, en die vulde hij op met de meest onwaarschijnlij ke vormei}. Wij vroegen hem: „Wat doet u?" „Ik geef grafisch de moderne ohoneti- ca weer.- Kijkt u eens hier: Hier heeft u het strottenhoofd. Hier vormt zich de D., die loopt langs al deze lijnen (hij volgde met zijn potlood een wirwar van fijne haal tjes) om als D. uit den mon^l te voorschijn te komen." Hij sloeg het blaadje om en zei ernstig: „Hier hebt u byvoörbeeld de pho- nètische verwording vanChineesche let ters". Tragisch is, dat een mensch met zoo veel belangstelling om één afwijking in zijn hersens ten onder^moet gaan. Want belangstelling hebben velen en bij velen lijkt mij ook nog van tijd tot tijd een glimp van hun vroegere verstandelijke vermogens zelf naar voren te treden. Ik heb indertijd, jaren geleden, in de buurt van Parijs de Ma'ison blanche ge zien, het groot krankzinnigengesticht, waar veertien honderd krankzinnige vrouwen sa men waren. Daar heerschte een helsch la waai, een wanorde, een slordigheid, een vuilheid, die ik toen meende, dat hoorde bij de geestelijke verwording van ueze pa tiënten. Maar ik heb hier gezien, hoe totaal onnoodig dit is. Om den patiënten werk te geven, wordt het huis door hen onderhouden, en ik kan u zeggen, dat ik weinig plaatsen gezien heb, waar verstan- digen aan het hoofd staan en verstandigen werken, die zóó kraakzindelijk zijn. Zoo veel mogelijk wordt getracht op deze ma nier en door de patiënten te laten werken hun het idee te geven, dat zij toch nog van eenig nut zijn in onze Maatschappij. Matten maken zij, kippengaas, loopers en wat dies meer zij. Wij hebben versteld gestaan, hoe met zachtheid, orde en strenge discipline zelfs deze zieke hersens nog in een zekere richting te dwingen zijn. Wij hebben alle pavilions bezocht, die van do epileptici, van de melancholici, zelfs die van de woeste krankzinnigen. Overal heerschte dezelfde orde, dezelfde zindelijkheid en hetzelfde mysterieuse respect voor de kleedij van de geestelijken. Door kleine gaatjes hebben wij in een paar cellen men schen zien liggen, uitgedoofd yoor het oogenblik, maar die elk moment weer in dolle, belsche woede kunnen ontsteken en wier dierlijke kracht dan voor hun mede- menschen gevaarlijk kan zijn. Met ver scheiden broeders en bewakers hebben wij gesproken, maar geen enkele van hen scheen vrees te kennen voor deze men schen. Allen hadden een blind vertrouwen op Gods hulp en hun eigen overredings kracht. Ongelukken komen bijna niet voor. Wij, die na een paar uur al doodmoe wa ren en blij uit deze omgeving van 1001 waan te ontsnappen, staan met het groot ste respect tegenover deze menschen, die alle verhalen, dag in dag uit, maar wee- kalm aanhooren en altijd het sussende, kal- meerende woord vinden, wat den gepij- nigden geesten rust geeft. Ik geloof niet, dat zonder geloof en zonder die vreemde toewijding en opofferingsgezindheid, die het Katholicisme geeft, een dergelijk ge sticht zoo goed kan loopen. Deze broeders hier hebben geen eigen leven. Hun leven is opgegaan in de veel-eenheid die het ge sticht vormt. Het gesticht, de patiënten uit het gesticht, zie daar hun leven. En de indruk, dien wij kregen, was, dat dit alles nog maar juist genoeg was, om die vreeselijke taak, die zij op zich genomen hebben, te volbrengen. Want niets is erger voor gezonde hersens, dan te moeten le ven in een omgeving van zieke geesten. Wie daar naast zijn eigen leven, eigen be geerten en beslommeringen heeft, kan onmogelijk met zoo'n toewijding dit vree selijke werk doen. Wij denken aan St. Bavo terug met groo te bewondering voor wat daar voor die arme, verdwaasde menschen gedaan wordt, en wij denken terug met een teedere gene genheid voor die blinden, die door andere oorzaak van de wereld gescheiden, toch zóó in die wereld leven, dat zij haar mu ziek kunnen vertolken op zoo- fijne, zui vere en doorvoelde manier. ELLEN FOREST. Het Steglitzer moordproces. Wetsvoorstel tegen zinne- prikkelende proc es verslagen. Te Steglitz is op het oogenblik een proces aan den gang wegens 'n moord on der omstandigheden, welke een schril licht werpen op de moraliteit van zekere kringen in Duitschland. Naar aanleiding van de prikkelende verslapen in de Duit sche bladen heeft de de Duitsch-nationale rijksdagfractie besloten, een wijziging van de perswet voor te stellen en in deze wet een nieuw artikel 17a op te doen nemen, waarbij het verboden wordt, verslagen te leveren van processen die aanleiding kun nen geven tot beleediging van het schaam tegevoel en het prikkelen van sexueele ge voelens bij de jeugd. De afgevaardigde Mumm heeft het desbetreffende voorstel in de rijksdagzit ting van gisteren ingediend en de urgen tieverklaring daarvan verlangd. Loebe, de voorzitter van den rijksdag, zeide, dat het voorstel, hoezeer ook on verwacht, zeker actueel is en stelde voor, het tegen het einde van de zitting te be handelen opdat de fracties in den tus- schentijd gelegenheid zullen hebben van het voorstel kennis te nemen Aldus werd dan ook besloten. CHINA. SLACHTINGEN IN ZUID-CHINA. DUIZENDEN VERWOND. Een derde wordt uitgeroeid. Nadere bijzonderheden zijn thans be kend geworden omtrent de gewelddadig heden, door de communisten gepleegd te Haifoeng en Loefoeng in het gebied tus- schen Canton en Swatau, waar zij sinds begin December onbestreden heer en meester zijn. Dit is hun laatste bolwerk in China en blijkbaar zijn zij vastbesloten, zich daar goed te laten gelden. De bijzonderheden, gemeld door een correspondent van de „North-China Daily News", welke naar te vreezen valt, niet overdreven zijn, moeten te walgelijk wor den geacht om herhaald te worden. Dui zenden personen zijn gedoodvrouwen werden gedwongen toe te zien, hoe haar kinderen voor haar oogen vermoord wer den, alvorens zijzelf ter dood werden ge bracht en de lijken blijven liggen in de straten, omdat het verboden is deze weg te halen, totdat zij door de honden uiteen zijn gereten. De leus der communisten is, dat het be ter is tienduizend onschuldige slachtoffers te maken, dan 'dat één anti-communist zou ontsnappen. De geheele bevolking is thans georganiseerd in groepen volgens den leeftijd. De jongens tusschen de tien en twintig jaar moeten zich aansluiten bij afdèelingen padvinders, die ^ionnage-op- drachten hebben uit te voeren, voorname lijk naar het doen en laten van hun ouders in hun eigen huis. De mannen tus schen twintig en dertig jaar moeten dienst nemen in het communistische leger, ter wijl voor de mannen tusschen dertig en veertig jaar andere plichten zijn voorge- Het voornaamste nieuws. BUITENLAND. Naar aanleiding van een moordproces tl Steglitz is een wetsontwerp ingediend te gen onbeschaamde verslagen in de pert. De slachtingen door de communisten fn Zuid-China. Berichten omtrent de storm van Vrij dag en Zaterdag. (Buitenl. Berichten, 2de blad). Bij een mijnramp in Cumberland (Enge land) zijn 13 personen om het leven geko men. (Buitenl. Berichten, 2de blad). BINNENLAND. Te Groningen is overleden de zeereerw. Pater T. J. Voogel S.J., die aalmoezenier bij de Lombok-expeditie was. (Kerk nieuws, 2de blad). In den vervolge zal In Amsterdam twee keer de nachtelijke Stille Omgang worden gehouden (1ste blad). Het ontvangen van giften door ambte naren. Justitieel onderzoek. Een aan schrijving. (2de blad). Het conflict in de kledingindustrie. (2de blad). Doodelijk ongeluk bij militalre-oefenln- gen. (Gemengde Berichten, 2de blad). Hoe de storm heeft huisgehouden. (Ge mengde Berichten, 2de blad). schreven. Alle personen boven de veertig jaar worden als te oud beschouwd en ten slotte moet het daarop neerkomen, dat deze als een overbodige last voor de go- meenschap uitgeroeid worden. De communisten geven volmondig toe, dat het hun bedoeling is, het bevolkingscij fer met ongeveer een derde te verminde' ren, opdat het overblijvende deel een be ter bestaan zal kunnen vinden. Nu de communisten meer dan twee maanden in het onbestreden bezit zijn van dit gebied en zij versterking hebben ontvangen van een tiental Russen, die aan de vervolging van December j.l. te Can ton zijn ontsnapt, hebben zij hun positie geconsolideerd door twee forten in de ber gen zoodani? te versterken en van wape nen en levensmiddelen te voorzien, dat deze door de bevolking als onneembaar worden beschouwd. Generaal Li Tsjai-soen, die zich weer in Canton bevindt, heeft meer dan eens het voornemen te kennen gegeven de commu nisten te verdrijven. Tot dusver is hier van evenwel niets gekomen, in verband met zijn oneenigheden met de overige ge neraals. Bovendien heeft Li nijpend geld gebrek. De communisten dreiger. de ge heele bevolking te zullen uitroeien, wan neer er troepen tegen hen oprukken. DE STILLE OMGANG. Voortaan tweemaal. Gistermiddag had het gezelschap van den Stillen Omgang zijn jaalijksche verga dering belegd in het gebouw voor den Werkenden Stand, ter voorbereiding van den Stillen Omgang, welke in Maart we derom zal worden gehouden. De bijeenkomst werd geleid door den heer L. P. v. d. Broeke, vice-voorzitter van het gezelschap. Spr. deelde mede, dat de ontzaglijke groei van den Stillen Omgang het bestuur genoodzaakt had in grijpende maatregelen te nemen. Op de huishoudelijke vergadering was daarom door het bestuur, in overleg met de be sturen der gasten-organisaties, besloten om voortaan den Stillen Omgang op twee Zondagen te houden. Ditmaal vallen de Zondagen resp. op 11 en 18 Maart a.s. Op 11 Maart a.s. zal de omgang gehouden wor den door een gedeelte van do deelnemers uit andere plaatsen. De week daarop zul len de Amsterdammers en de overige deel nemers uit andere plaatsen den nachtelij ken bedetocht door de stad ondernemen. VOETBAL. NEDERLANDSCHE VOETBALBOND. Overzicht. Ondanks het slechte weer der laatste dagen zijn er gisteren toch betrekkelijk nog veel wedstrijden van het programma afgewerkt. En de beslissingen naderen thans. In Afdeeling I toch is Ajax practisch kam pioen. Met 31 wonnen de Amsterdam mers gisteren van V. O. C., terwijl D. F. C

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1