KUNST EN LETTEREN. VARIA. In den afgeloopen nacht is een groote motorboot liggende nabij de scheepswerf der fa. Pannevis, in den Rijn gezonken. Omtrent de oorzaak konden we niets met zekerheid vernemen. Aan A. J. van Engelen, metselaar en aannemer alhier, is opgedragen het bouwen van een woonhuis aan de Prins Hendrik straat. Het van ouds bekende hotel „Sport- rust", aan den Gouwsluischen weg zal he den worden heropend. De zaak is geheel naar de eischen des tijds ingericht, o.m. werd aangebracht een 1ste klasse billard, waarop kenners van dit spel met veel animo zich kunnen oefenen. Het geheel heeft een keurig aanzien verkregen. Woensdaga.s., 28 en Donderdag 29 December, zal in de zaal der St.-Joseph- vereeniging een filmvoorstel.ing plaats heb ben. Vertoond zullen worden een tweetal nieuwe films van het Centraal Bureau der K S. A., te Leiden, n.l. Bernadette, de nieuwste Lourdesfilm, vorig jaar opgenom m. Deze film bevat, naast de geschiedenis van Bernadette, het ontstaan van het genade-oord, do grootsche processies en bedevaarten, een treffende bekeeringsgeschiedenis. De film „St.-EIisabeth v. Thuringen" is opgenomen op den Wartburg, waar deze beminnelijke Heilige geleefd heeft. De films zullen worden voorafgegaan door een komisch voorprogramma, zoodat ieder wat wils geboden wordt. Het belooft dus een tweetal mooie avonden te worden. BOSKOOP. R.-K. Kiesvereemiging. Woensdag 21 December hield de R.-K. KiesvereenigiDg .,Ons Belang" baar jaar vergadering in het R.-K. Verenigingsge bouw. De voorzitter, de heer Houdijk, sprak bij zijn inleiding er zijn teleurstelling over uit dat niet meerdere personen ter vergade ring waren, tevens bracht spr. even in her innering het geval, dat zich had voorge daan bij de verkiezing voor den Gemeen teraad in het afgeloopen jaar, n.l. dat door ontevredenheid van een groep over de sa menstelling der groslijst, reclame werd ge maakt voor iemand buiten de lijst om. Spr. betreurde dit ten zeerste en hoopte dat zulks niet meer zou voorkomen. Na voorlezing der notulen werd er door den secretaris een keurig jaarverslag voor gelezen, en bracht de penirngm. verslag uit over het financieele gedeelte, welke be scheiden in orde word.en bevonden. Van de aftredende bestuursleden, de heeren R. Pannebakker en H. A. Aker boom, werd met alg. st. herkozen de heer R. Pannebakker, die zich niet meer be schikbaar stelde. Op aandringen van ver schillende personen nam de heer Panne- bakker het echter nog voor één jaar aan In de plaats van den heer Akerboom werd gekozen de heer Th. Verbij. Vervolgens werden eenige noodzakelijke veranderingen in het reglement aange bracht. Als afgevaardigde voor het jaar 1928 werd gekozen de heer P. L. Binken, en tot plaatsvervanger de heer P. van der Staak. Door den heer A. Brand Pz. werd nog verslag uitgebracht van de laatstgehouden kieskring-vergadering te Leiden. Hierna sluiting. Gevonden voorwerpen. 1 ijzerzaag, 1 belastingplaatje in etui, 1 jongensjas, 1 huissleutel. 2 paar kousen. Inlichtingen bij de politie. HAZERSWOUDE. De „Hazerswoudsche IJsclub" hield haar jaarvergadering in café Natzijl. De voorziter. de heer A. Hoogendoorn opende de vergadering met eenw oord van welkom, waarna de secretaris, de heer S. Vellekoop de notulen en het jaarverslag uitbracht. Uit de rekening van den penningmeester, de heer Jac v. d Spek bleek, dat er een batig saldo van f 4-81 in kas is. Bij de daarop gehouden bestuursverkie zing werden de aftredende leden, de heeren L. C. van Geest en Jac. van Wieringen her kozen en gekozen de heeren W. J. Dekker, J. C. Windhorst en C Opdam. Bij de gehouden verloting vielen ten deel aan J. van Leeuwen en W. van Aalst elk een paar schaatsen en aan P. Noordam Lzn. P de Groot en W. F Louwprs re'sp. een kis'je van 100. 50 en 25 sigaren Aanwezig waren 70 leden die allen een gratis kop koffie werd verstrekt. De voorzitter sloot de vergadering met een woord van dank tot de aanwezigen. LEIDER rORP. Geir.eenieiaad. Een niet zeer belangrijke agenda. De Voorzitter opent de vergadering met gebed. Daarna worden de notulen der vorige vergadering gelezen en onveranderd goedgekeurd. Wordem ter tafel gebracht en gelezen: eenige ingekomen stukken. 7. Een schrijven van het bestuur van den Bond tegen het schenden door het vloeken van Gods heiligen Naam. B. en W., nog. steeds op hetzelfde stand punt staande, dat het niet op den weg van de gemeente Lc-iderdorp ligt een dergelijk verbod uit te vaardigen en het bovendien naar het oordeel van B. en W., voor deze gemeente gelukkig ook nietn oodig is stel len voor zoodanig verbod niet uit te vaar digen. Wethouder De' Bruijne zegt dat zijn groot ste bezwaar is. dat dergelijke bepalingen moeilijk zijn te handhaven De heer Van Leeuwen meent dat het verzoek van een andere strekking is dan hpt voorgaande De voorzitter zegt. dat het van dezelfde strekking is als het vorige ver zoek. De heer Vervark betreurt ten zeerste, dat het verbod niet zal worden uitgevaardigd; hij acht het wel degelijk noodig, dat de ge meente van haar Christelijk standpunt ge tuigenis geeft. De Heer Klaver betreurt het evenzeer, maar hel is buitengewoon moeilijk zoo een verbod te handhaven en onderschrijft overi- gens hetgeen de Voorzitter en Wethouder De' Bruijne daarover zeiden. De heer Van Leeuwen constateert met blijdschap, dat het vloeken hier weinig voorkomt, maar toch acht hij het een plicht van den Raad om ook op publiek terrein voor de eere Gods op te komen. De Voorzitter zegt dat niet alleen de Gemeenteraad, maar gelukkig bijna de ge- heele gemeente zich stelt op het Christe lijk standpunt, zoodat een moeilijk te hand haven verbodsbepaling allerminst hier op zijn plaats is Het voorstel van B. en W. wordt daarna aangenomen met 5 tegen 2 stemmen, die» der heeren Vervark en Van Leeuwen. 8. Een verzoek van W Jansen en anderen om den electriciteitskabel in Achthoven 211 meter te verlengen. Het verzoek wordt, op voorstel van den Voorzitter, voor advies, in handen gesteld van B. en W. Vervolgens worden eenige wijzigingen aangebracht in de begrootingen voor 1927 en 1928. Daarna wordt aan W. Bosman, op zijn reclame, ontheffing verleend van zijn aan slag in de Hondenbelasting, terwijl aan N. van Teijlingen, op zijn reclame, onthef fing wordt verleend voor de helft Vervolgens heeft de vaststelling plaats van het aanvullingskohier voor de Honden belasting lot een bedrag van f 7, en wordt bepaald, dat de termijn van betaling ver valt op 17 Januari 1928. B. en W. bieden nu ter vaststelling aan de verordening op het schoolgeld, die voor één jaar wa9 goedgekeurd. De verordening wordt ongewijzigd weder vastgesteld. Aan de orde is nu de benoeming van een lid voor de Commissie van toezicht op het lager onderwijs, wegens periodieke aftre ding van den heer G. v. d. Zwet. Burgemees ter en Wethouders bevelen daarvoor aan de heeren G. Groenendijk en I J. Klaver, als stemopnemers. De heer van der Zwet wordt gekozen met 6 stemmen, op den heer Van Wijck werd uitgebracht 1 stem Daarna wordt Dr. J. J. Persant Snoep aangewezen als geneesheer, belast met de vaccinatie in 1928. Vervolgens wordt do 1 pensioensgrondslag van den veldwachter, met ingang van 1 Juli 1927, vastgesteld op f 2000. Aan de orde is dan het sluiten eener over eenkomst met de N.V. Ned. Thermo Che mische Fabrieken, inzake het verwerken van afgekeurd vleesch. Wethouder Splinter licht een en ander toe en na eenige bespreking wordt besloten be doelde overeenkomst aan te gaan. Op voorstel van den Voorzitter gaat de Raad in geheime zitting. Na heropening der vergadering deelt de Voorzitter mede, dat, uit politioneel oogpunt, besloten is. voor 1928, een bedrag van f 101 beschikbaar te stellen voor de verpleging van een persoon. Vervolgens deelt de Voorzitter mede, dat een proef zal wordtn geftomen met het spannen van een ketting in de Bruggestraat wanneer de brug wordt opgehaald. Bij de rondvraag vestigen de heer Ver vark en Klaver de aandacht op het feit, dat de brandkranen niet zijn ontdaan van de daarop liggende sneeuw, zoodat deze brand kranen, bij eventueele brand, moeilijk te vinden zouden zijn. Dezelfde personen vragen inlichtingen over de plaatselijke inkomstenbelasting en persnneel-belasting. De Voorzitter geeft de heren in overwe ging de vragen schriftelijk in te zenden. De hoer Klaver dringt aan op verlichting bij volle maan. Niets meer aan de orde zijnde wordt de ver gadering ge-sloten LEIHUIDEN. 2en en 3en Kerstdag zal in de zaal van den heer Sneeboer de bekende The- resia-film „De Ontbladerde Roos" vertoond worden. Deze film, die reeds in meer dan 150 plaatsen van ons land met groot succes vertoond werd, zal ook ongetwijfeld hier volle zalen trekken. Men zie de advertentie in dit Blad. ROELOFARENDSVEEN. Vereeniging Flora. Vrijdagavond had in café de Vier Heems kinderen alhier een alg. vergadering plaats van bloementrekkers. 30 leden waren aan wezig toen de voorz., de heer N. Koek, de vergadering opende. Door den secr. werd vervolgens voorgelezen het door het bestuur ontworpen concept-reglement. De vereeni- ging zal den naam dragen van Flora, welke vereeniging zich ten doel stelt haar leden voor te lichten waar zij hun bloemen met succes kunnen veilen. Lid kunnen zijn alle bloemenforceerders en zij die in koude kas sen bloembollen vervroegen. Het reglement werd vastgesteld. Voorlezing werd gedaan va nde voorwaarden, waarop de bloemen te Aalsmeer geveild zullen worden. De leden, verbonden aan die veiling, verklaarden zich bereid het contract te teekenen. Door den heer v. Diemen werden eenige vragen ge steld omtrent de betalingstermijn, welke door den voorz. op bevredigende wijze wer den beantwoord. Omtrent de wijze van ver pakking werd medegedeeld, dat voor Aals meer de eerste soort afzonderlijk moesten worden ingepakt, daar de 2e eïi 3e soort bloemen naar de Pottenveiling gaan. Verder drong de voorz. er op aan voor zooveel mo gelijk dagelijks bloemen te verzenden. Bij de rondvraag vroeg de heer Van der Meer of er een regeling getroffen was met de vrachtrijders, waarop de voorz. ant- waardde dat de vrachtrijders op tijd rijden. Hierna sluiting. Vrijdagavond had in café van Ruiten alhier de jaarvergadering plaats van de ijs- club „Ijsvermaak is ons genoegen". Uit de rekening en verantwoording van den pen ningmeester bleejc. dat de ontvangsten heb ben bedragen f 192.98 en <*e uitgaven f 82.30 zoodat er een batig saldo was van f 110.68. De heeren S. van der Meer en P. Verdel, die periodiek moesten aftreden, werden bij acclamatie herkozen. Een aangename dis cussie volgde nog over den te houden feest avond Besloten werd deze te houden op den 2en Dinsdag in den Vastenavond. TER AAR. Burgerlijke Stand. Geboren: Dirkje, D. v. C. Voordouw en A. Schellingerhout. Klazina, D. v. B. Rietveld en Kla Goedhart. Overleden: H. Hilders echtg. van J. Th. van den Helder 64 j. D. J. Heemskerk, echtg. van M. Kramer 67 j. Gehuwd: P. Rem jm. 23 j. en W. S. van Apeldoorn jd. 25 j. Op het terrein gelegen te Aardam Wijk G. No. 8 zal voor rekening van den heer K. Bergsma worden gebouwd een bur gerwoonhuis, alsmede aan den Kerkweg B. No. 50b een burgerwoonhuis voor den heer P. D. Heemskerk. Op Dinsdag 27 December 's avonds 7 uur, zal in de zaal van den heer A. van Acker, te Aardam, een ledenvergadering worden gehouden van de IJsclub te Ter Aar, waar o.m. zal worden behandeld liet jaarverslag en de benoeming van een voor zitter en 5 commissarissen wegens perio dieke aftreding. Wegens omstandigheden is de Tuin- bouwcursus, welke in het veilinggebouw van St. Phocas wordt gehouden, tijdelijk overgegaan in een der lokalen van de Open bare School aan den Aardam. WOUBRUGGE. Burgerlijke Stand. Geboren: Wilhelmus Petrus, Z. van A.'S. Wolders en M. Borst. Christina Hendrika D. van J. Noordam en M. Oudshoorn. Overleden: Maria van den Berg jd. 30 j. Deze week werd ontvangen voor de verzameling ten raadhuize, van de klein dochter van burgemeester Kempenaar, 1813 1851, mcj. M. Kempenaear wed. J. van Egmond, een interessante verzameling oude documenten en portretten, betrekking heb bende op ons dorpsleven in de vorige eeuw, o.m. het zeldzaam overgebleven portret van ..meester" Van Dorth, de schoolmonarch hier van 18161862, ook verschillende handschriften, o.a. van ds. De Haas 1841 1854, die verzen steeds voor den vuist dichtte! Onze aandacht werd getrokken op een, welke hij had laten drukken, n.l. op het sterven van de huisvrouw van Cornelis Hoogwerf „op den dag der begraving, 2 Oc tober 1844". Zoo iets komt zeldzaam voor bij eenvoudige lieden. Bij de gisteren gehouden stemming voor notabelen bij de Ned. Herv. Kerk al hier zijn herkozen de heeren C. Yerweij en Ph. Kroes. AGENDA'S. ST. FRANCISCUS LIEFDEWERK LEIDEN INTERPAROCHIEEL PATRONAAT VOOR VOOR JONGEN. NIEUWE RIJN 52. Zondag, 1ste Kerstdag, des morgens te 6 uur: H. Mis, waaronder Algemeene Communie. Verder is er dien dag geen samenkomst. Maandag, 2de Kerstdag, des morgens te 9 uur: Morgengebed, waarna H. Mis. Noch dien dag, noch de andere dagen dezer week is er verder bijeenkomst. 0(> Maandag van 310 uur n.m., Dinsdag van 710 uur n.m., Woensdag van 710 uur n.m.: Huisvlijttentoonstel.ing en Kerst boom met verschillende attracties. Wie helpt ons aan kleeren en schoeneL voor onze jongens? ST. ANTONIUS PATRONAAT (Hartebrng). Zondag len Kerstdag Geen patronaat. Woensdag 7.15 uur: Zangrepetitie. 8 uur: Tooneelrepetitie. Vrijdag, 8—10 uur: Bijeenkomst gezellen. Zaterdag, 6—7 uur: Bibliotheek, beta ling van contributie, gelegenheid tot spa ren en Retraitefonds. R.-K. JONGEVROUWENBOND GROEP B. Deze week geen enkele bijeenkomst. ST. PETRUS-PATRONAAT. Rapenburg 52. (Feitelijke voortzetting der Afdeeling Leer lingen van de St. Joseph's-Gezellen-Ver. Augustus 18S7—September 1920). Zaterdag. Leesbibliotheek van 8 tot 9 u. Zondag. Geen Patronaat. In de Kerstweek geen enkele repetitie. R.-K. PATRONATENBOND. (District Leiden). Secretariaat: Fagelstraat 30. Donderdag van 8 tot 9 uur: R.-K. Ar beidsbeurs voor onze Patronaatsjongens in het gebouw der St.-Joseph's-Gezellen-Ver- eeniging, Rapenburg 52. Telephoon 456. INTERPAROCHIËELE ST. JOSEPH'S- GEZELLEN-VEREENIGING. Rapenburg 52. Gelegenheid om zich als lid van de Katho lieke Gezellen-Vereeniging te doen in- schrijvtn R.-K. Jongelingen vanaf 17 jaar iederen 3en Maandag van de maand, 's avonds om half 9, in de Presidentska mer van het Gezellen huis. Heden, Zaterdag, Vigilie voor Kerstmis, wordt de zaal voor allen gesloten om half- tien, dus niet later. Zondag is de zaal geopend van 12.30 tot 2.30, en van 6.30 tot 10.15; verplichte bij eenkomst van 8.15 tot 9.45. Om 10.15 wordt de zaal gesloten. Maandag 2en Kerstdag de zaal open als op Zondag. Sluiting der Gezellen-Retraite in Noordwijkerhout. Dinsdag bijeenkomst voor de leden van 8 uur tot 10.15. Kath. Radio. Woensdag, Kerstuitvoering van onze lie dertafel „Sabastian Schaffer", tevens 3 bijeenkomst van de studie en debatingclub ,,St Petrus Canisius", spreker de heer G. J Vrins. Inleiding ,,De beroepskeuze voor den jongeman." Uitgenoodigd worden alle leden der Vereeniging. Zie verder het pro gramma. Donderdag, bijeenkomst voor de leden van 8 uur tot 10.15. Van 8 tot 9 uur in de 1 bestuurskamer, zitting R.-K. Arbeidsbeurs voor Jongelingen. Zaterdag, bijeenkomst voor de leden van 8 uur tot 10.15. Iederen Zaterdag van 8 tot 9 uur is de Lesbibliotheek geopend, uitsluitend voor de leden en donateurs der Vereeniging. Verdere mededeelingen: Wie nog geen Jaarboekje heeft, wordt verzocht dit spoe dig op te geven bij den huismeester. Het Vastenavondfeest is bepaald op Zondag 12 Februari en volgende dagen. R.K. Arbeidsbeurs voor Jongelingen. Gebouw der St. Joseph's Gezellen, Rapen burg 52. Tel. 456. Aanm.: Donderdag 8-9 u. Aanbieding: 1 timmerman (halfwas); 1 behanger en stoffeerder (halfwas), 1 mon teur voor aulovak (halfwas), 1 kantoorbe diende (leerling), 1 winkelbediende mode vak (halfwas), 1 expediteur (halfwas), 1 bloemist (halfwas). INGEZONDEN MEDEDEELING. 3195 de som der cijfers weder een 9 19 x 9 171 (1 7 1): evenzoo laat elk getal bij dee ling door 9 dezelfde rest als de som der cij fers, waar uit het bestaat gedeeld door 9 19 9=2 en 1 rest, of 1+9=10 9 en 1 rest. Schrijft men de cijfers van 1 tot 9 op on der weglating der 8 en vermenigvuldigt men ze met 9 of een veelvoud van 9. dan ver krijgt men een rij van cijfers, die het aantal negens uitdrukken van het getal, waarmee vermenigvuldigd is: COSIMA WAGNER. Morgen wordt Cosima Wagner 90 jaar. Zij werd toch geboren op 25 Dec. 1837. Eerst was zij gehuwd met Hans von Bulow en had een voornaam deel aan het tot stand bren gen der feesten van Bayreoith. Later huwde zij Richard Wagner en met hem en later na hem zette zij de 9pelen te Bayreuth voort, die tot de oorlogsjaren wereldvermaardheid genoten. DIEREN ZONDER TONGEN. Dieren, die zonder longen leven, komen voor bij de orde der amphibieén. Dit is mogelijk door het feit, dat deze dieren zich door een zeer dunne en weeke huid, die bovendien steeds vochtig is, van de' andere werveldieren onderscheiden. De huid van deze dieren is veel minder poreus en ook veel harder, zooals die der schub- bendragende visschen, de hoornachtige huid der reptielen en de gevederde vogels. Spe ciaal is deze tegenstelling groot met de zoog dieren, die alle een harde en min of meer verhoornde huid hebben. Zoo zijn er dus amphibieën, die in het geheel geen long ademhaling meer hebben, zooals de holsa- lamander in Italië en Zuid-Frankrijk en bij nog enkele soorten van deze orde, waarbij de longen door weinig of geen gebruik ge heel rudimentair geworden zijn. Natuurlijk kunnen alleen die dieren, die in een zeer vochtig klimaat leven, zich van de huid- ademhaling bedienen, want bij dieren, die in 'n droog klimaat leven, moet de huid dikker en harder zijn om een te groote vochtafzetting te voorkomen. Op deze ma nier vervalt de huidademhaling en moeien de longen hun werk weer aanvangen. GETALLENSYMBOLIEK. Een afleiding of samenstelling uit de geheiligde schrifturen der volken, uit hun geschiedenis en mythologie, uit hun volks sagen, tooverformules en spreekwoorden, niet minder echter ook een Lange reeks van onze met het dagelijksch leven verbonden gewoonten, gebruiken en opvattingen, lar ten altijd weder bepaalde getallen op den voorgrond treden, waar aan het geheim zinnig getal drie (3, 3 x 3, 3 1 3) ge woonlijk ten grondslag ligt. Reeds de oude Semitische cultuurvolken gingen van de meening uit, dat in elk getal een diepe geheimzinnige beteekenis stak. Intusschen vindt men de getallen-symboliek niet slechts bij die oude cultuurvolken, maar ook bij Chineezen, Turken, Arabieren, tot zelfs bij de Oost-Siberische volken der oude en. de Indianenstammen der nieuwe wereld. Op den voorgrond staat, met name bij de Indogermanen, de drie en het meervoud van drie. Zelfs de hoogste godheid wordt bij deze volken in den regel door het getal drie aangeduid. De Christelijke Drieéén heid vindt haar gelijke niet alleen in den Indischen Brahma (schepper), Visjnoe (be houder) en Siwa (venvoester der wereld), maar ook in den klassieken Zeus, Poseidon, Pluto, den nieuw-Platonrschen Nus, Logos. Sophia, en bij de oude Germanen. Hetzelf de is bij de lagere godheden het geval. De drie Noorsche schikgodinnen Urd (Die geworden is), Verdandi (De wordende) en Skuld (De toekomstige), .worden geëven aard door de klassieke Klotho, Lachesis en Atropos. Dezen waren nog toegevoegd Tisiphone, Alecto en Megeara. waartegen over stonden de drie bevallige graciën Ag- laia, Euphrosyne en Thalia. Ook aan The mis gaven de ouden de drie bekoorlijke dochters Eunomia, Dicke en Sirene die den oogst behoeden voor het sterfelijk menschengeslacht". Een philosophische beteekenis gaf Pytha goras aan de heilige Drie. Hij ging uit van de stelling, dat. daar allfs in de wereld telbaar en meetbaar is, de grondbeginselen van getal en maat ook de grondbeginse len van de dingen zelf zijn. Hij beschouw de ten gevolge daarvan de' drie als de hoogere, uit Monas (Een God) en Dyas (Twee Wereld)) voortgesproten eenheid. Krachtens deze eertheid in de veelheid pas sen volgens hem ook alle dingen in de wereld nauwkeurig tezamen. („Harmonie der Sfereft"). Is het nu te verwonderen dat nog heden de drie een zoo groote rol in ons openbaar en privaat leven speelt en ons vergezelt van het een-twee-drie speL len der kindsheid, door het leven heen aan de hand van de drie Christelijke hoofd deugden: geloof, hoop en liefde, tot aan het graf? In een niet minder groote vereering verheugt zich het kwadraat van drie1, de ne gen. Gelijk in de geschiedenis van hef volks geloof is dil getal ook in rekenkunstig op zicht werkwaardig genoeg. Wij willen er hier het een en ander van laten zienZooals be kend is geeft elk product van het gelal 9 in 9 111 111 111 12345679 X 13 222 222 222 enz. 27 333 333 333 Neemt men een gedeelte van de vermenig vuldigde cijfers met bijtelling van het daar op volgende cijfer, dan krijgt men een som, die zooveel eenen bevat als het bijgetelde getal: 12345x9 6 111.111. Van welke grootheid de 9 onder sommige omstandig heden is, toont de oplossing van de formule 90B, die een getal van 369 millioen cijfers geeft, waarover men, om ze op te schrijven (mits men 20 cijfers op 10 centimeters lengte zet) een lengte van 18.490 kilometers noodig zou hebben. Een bijna nog hoogere plaats in de ge tallen-symboliek neemt de zeven in, die als een getal, bevattende de heilige drie, door een één verbonden (3 1+3) als bijzonder heilig gold. De zeven treedt overigens niet alleen in de astronomische en magische systemen der Gnostiek op den voorgrond, maar bekleedt ook een gewichtige plaats in tpoverspreuken, enz., der Noorsche volken, evenals in het bijgeloof van de Oostersche landen der middeleeuwen en van den nieuwe- ren tijd. Zonder twijfel wortelt haar beteekenis in het getal zeven van de ge schiedenis der menschen, die, naar men meende, beheerschende, groote planeten, tot welke men zon en maan rekende, en welker namen nog teruggevonden worden in de dagen der week, overeenkomstig de plaats, hun door de Chaldeesche sterrenwichelaars aangewezen: Zon-dag, Maan(d)dag, Dinsdag (dag van den Germaanschen krijgsgod Zio, Mars; Fransch:mardi), Woensdag (of Mer- curiusdag; Fransch: Mercredi), Donderdag (van den Dondergod Jupiter), Vrijdag (van de godin Freya of Venus), Zaterdag (of Saturnusdag; Engelsch Saturday). Bij de Babyloniërs kwam het getal zeven van deze hemelsche krachten nog meer tot zijn recht, voor alles in hun 7 goede en 7 booze geesten, die de plaats innemen van de 7 aartsengelen en 7 aartsduivelen, bg de Parsen in hun 7 hemelen en 7 hellen. Ook de Boeddhisten namen 7 graden der veredeling, respectievelijk volmakingstoe- standen aan. De kosmologische invloed van do 7 hemelsmachten treedt echter in 't bijzonder in den eeredienst der Joden op den voorgrond. Van de Joden ging de zeven veelvuldig in den christelijken eeredienst over. In de plaats van het 7-voudig offer traden de 7 sacramenten, tegenover welke de 7 doodzonden stonden. Daar zijn verder de 7 vreugden en de 7 smarten van Maria. 7 maal wee spreekt Jezus over de ''hari- zeeërs uit, 7- maal valt een rechtvaardige, maar 7 maal 70 maal. zal ook den zondaar vergeven worden. De 7 laatste heilige woor den schrijft men den gekruisigde toe. De voorname rol, die aan de zeven in de Open baring toegeschreven wordt, mogen wij als bekend veronderstellen. Bij de Grieken was het getal 7 door Apollo geheiligd, wien de 7e dag vóór. nieuwe maan geofferd werd en wiens 7- snarige lier, gelijk de fluit met 7 openingen van Pan aan de harmonie der sferen her innert, die het eveneens met 7 tonen doet. Tot welken omvang zij ook anders alles van beteekenis op dit heilig getal terug brachten. toonen o.a. hun 7 wijzen, hun 7 tegen Thebe optrekkende helden, hun 7 wereldwonderen en hun 7 vrije kunsten. Eigenaardig is ten slotte de rol, die de zeven, in overeenstemming met de 7 hemels- sfeien, bij den bouw van pyramiden, paf goden, tempels, kerken en burchten speelt. Herhaaldelijk voeren, vooral in het Oosten, tot aan China to9, 7 poorten door 7 muren en 7 hoven in het binnenste van soms 7 veidiepingen hooge heiligdommen. Residen ties als Rome en Konstantinopel zijn op 7 heuvelen gebouwd en heele streken (Zeven burgen, Zevengebergte, enz.) bepalen de aandacht tot het getal zeven. In overeenstemming uit de symbolische samenstelling uit 3 4 vinden wjj deze verhouding van maat In vele middeleeuwsche bouwwerken gevolgd. Heel bijzonder treedt do zeven op den voorgrond bij het groote bouwwerk van den Keulschen Dom. De lengte van den gekeelen bouw en die der torens zijn elk 76x7 Keulsche voeten; de breedte van het Westelijk portaal en de hoogte van den dakgevel aan den voorkant elk 33X7, de breedte der kerk van onderen en de hoogte van het koor elk 23x7; de breedte der kruisarmen met hun drie sche pen 15x7, de hoogte van binnen, der schepen 10x7, de diepte der voorhallen 8 X7 voet, enz. De gansche kerk heeft 8X7 vrijstaande zuilen en 4x7 wandpijlers; de vijf kerkschepen worden elk tot aan het hooge koor door 7 zuilen gescheiden, in bet hooge koor zelf staan 7 paar zuilen, elk van 7 geledingen, terwijl 7 kapellen het hooge koor omgeven. Aan eiken kant van den hoofdingang zijn 7 nissen. Hoe diep overigens het mystieke getal nog in onze spreekwijzen, spreekwoorden, zeden, gebruiken en beschouwingen is door drongen, daarvan kunnen wij ons hij eenige opmerkzaamheid alle dag overtuigen. 2-3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 8