9e Jaargang WOENSDAG 14 DECEMBER 1927 ivo. a/4b e £cicbdie iBONNEMENTSPRIJS bedraagt bi| vooruitbetaling Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaaL jnze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaaL co per post f2.95 per kwartaaL Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's ver baar tege.n betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor» •taling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd lagsblad 9 ct Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone edvertentlén 30 cent per reget Voor Lngezonden Mededeelmgen wordt bet s dubbele van het tarief berekend. Kleine edvertentlén, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vei^ huur, koop en verkoop f0.50 NUMMER BESTAAT 011 TINEI BLADEN BUiTEKLAKD Volkenbond Het Poolsch-Litausch accoord. ndruk in Polen en Litauen. et te Genève tot stand gekomen com- 3 inzake Wilna is in beide landen erschillend opgenomen. In Polen is met de bereikte oplossing over het al- een nog al tevreden, in regeer ingskrin- zelfs zeer voldaan, en in Warschau ikt men zich op om Pilsoedski, die morgen zal aankomen, met veel mili- eerbetoon al3 triumfator te ontvangen. Litauen daarentegen is men over het ipromia zeer slecht te spreken. Alleen lijforgaan van Woldemaras stelt bet voor alsof Litauen een overwinning behaald. AUe andere partijen zijn rreden, in de eerste plaats de Christen K>craten, die op het standpunt staan, Woldemaras door zijn modus vivendi ifstand van Wilna heeft gesanctioneerd mogelijk langer aan het hoofd der coring kan blijven. t Warschau wordt gemeld, dat giste- te Genève het eerste Litausche visum een Poolsch onderdaan is gegeven, aan den correspondent van het Pool- Telegraafagentschap, die toestemming fi ontvangen zich naar Kowno te he- Italië. Een offensief in Tripoli? Hag men den Romemschen correspon- van de „International News Service" ooven, dan zou de Italiaansche regee- op het ooeenblik bezig zijn uitgebreide litaire toebereidselen te treffen, voor grootste Afrikaansche of fens ef, dat lort den tijd van Scipio heeft plaats ge- tegen de stammen van Lybië en Cy- laira, welke stammen in den loop van vorige jaar de voorposten der Italiaan- Ie troepen en de geïsoleerd wonende iliaansche kolonisten hebben geterrori ird llussolini, aldus bet bericht verder, dip slbesloten is den vrede te verzekeren in geheele Italiaansche koloniale gebied tezelfdertijd aan de heele wereld te too- dat bet Italiaansche militaire enie II dood is, is bezig escadrilles bombar- ments- en waarnemingsvliegtuigen te irka en te Tripoli bijeen te bren-en. Algemeen wordt aangenomen," dat bet (ensief omstreeks balf Januari zal be- onen en dat het den vorm zal aanntm een omtrekkende beweging, waaraan iegtuigen, tanks en met m trailleurs ge- tpende troepen zullen deelnemen. Roemenië. IEUWE TERREUR IN ZEVENBURGEN De studenten op tournée. De regeering doet niets. Uil Zevenburgen komen berichten over luwe daden van terreur van de zijde der oimeensche studenten. Het blijkt thans, dal slechts een gedeelte !r studenten naar Boekarest en Jassy is ruggekeerd, terwijl de overigen een tour- je door Zevenburgen hebben onderno- en en do laatste dagen opnieuw als ware irbaren te keer zijn gegaan. Te Temesvar iquireerden de hoeren een spoortrein, wrrne zij Zevenburgen binnentrokken verscheidene steden en dorpen traden toen op dezelfde wijze als te Gros-War- in en Klausenburg op. Overal dwongen het spoorwegpersoneel de dienstrego- Qg der gewone treinen overeenkomstig un instructies te wijzigen. De militaire Mnmandant van Tmesvar moet troepen tr achtervolging der studenten hebben itgezonden. To Temesvar zelf werden Joodscho win els leeggeplunderd. Zaterdag wilden do ludenten in genoemde stad een demon- jratie houden; te dien einde verzamelden tij zich op het kerkhof, doch een afdeeling militairen slaagde er in hen de kazerne Innen te drijven. De naar Boekarest terugkeerende stu- ttnten bezochten ook de plaats Apahida, *aar zij de synagoge vernielden. Do politie l?i hen kalm hun gang gaan. Ujszentana, waar zij op het perron 'nige Joden tot bloedens toe mishandel en, was generaal Mardarescu aanwezig, Jie echter geen vinger uitstak, om den ishandelden te hulp te komen. Ook overigens zetten de autoriteiten te iross-Wardein haar arrestaties Yan „pro vocateurs" voort, die volgens de officieele schuldig aan het gebeurde zouden jjin. Tot dusver zijn reeds 400 burgers in ^chtenis genomen. Daarentegen is tijdens relletjes, die drie dagen hebben ge aard, noch te Gross-Wardein, noch ook Klausenburg ook maar één student ge resteerd. In den Roemeenschen Senaat werd door fcnator Boila het woord over do aangele- enheid gevoerd. Boila heeft zich persoon- van het gebeurde op de hoogte gesteld hing een ontzettend be^ld vnn do door de studenten bedreven gruweldaden op Met eigen oogen, aldus de senator, heb ik zes vernielde synagogen gezien en voorts een groot aantal verwoeste winkels, scho len en particuliere woningen. De toestand is veel erger dan zelfs de meest ontzet tende beschrijving in de bladen kon doen aannemen. Letland. Ministercrisis in Letland. Het kabinetSkoejenieks is afgetreden, zonder de stemming over de heden op de dagorde der kamer geplaatste motie van wantrouwen af te wachten Rusland DE Oppositie. Ook in het roode lege.r Het communistisch congres te Moskou heeft thans aan het licht gebracht wat de partijleiders tot nu toe hebben trachten te verbergen, name ijk dat de oppos'tie zich ook in het roode leger heeft ingewerkt. Een militair gede'egeerde verklaarde, dat dit voornamelijk duidelijk werd in Octo ber. toen de reserve-off cier weer onder de wapenen werden geroepn. Deze criti- seeren de partij en verk aarden kortweg, dat zij in geval van oorlog niet van plan waren de communistische parLj te ge hoorzamen. De aanhangers van Trotski, vooral de jongeren, hebben ernstige ag ta- tie in het leger gevoerd Zij hebben daar bij gretig gebruik gemaakt van de oude revoiuLonnaire methodes, en vertelden b.vs.aan de so'daten, dat de officieren be ter gehonoreerd werden en meer pr vile- ges genoten dan de soldaten, die slechts 1 roebel en 40 kopeken per maand ont vangen. Boecharin over de koloniale kwestie. In zijn rede op het communistisch par tijcongres heeft Boecharin o.a. nog het volgende verklaart omtrent Rus'ands „koloniale po'it ek". De Komintern werkt beter dan ooit en overweegt alle mogelijkheden. Het exccu tie comité beeft besloten aan de kolonia'o kwestie de eerste plaats te geven op de agenda van het congres der Komintern, dat in Mei a.s. bijeenkomt, omdat het de belangrijkste factor is van de wereldre- vo'iitie. "We hebben, a'dus spr., vérstrekkende plannen, niet alleen in China, maar ook voor een opstand in Indie Ofschoon de Britsche imneral'sten in beide gebieden de voornaamste vijanden zijn. volgt de Komintern er een geheel verschi 'ende tactiek. In v oerwil van a'les was het nog mogelijk gebruik te maken van de Chinee- sche houreeois-elomenten, maar de Tnd:sehe bnurgeos'e was veeleer geneigd de proletarische beweging te on derdrukken dan ze te bevorderen en daar om zou de Konrntem a''e Tndisehe bour- gpois-elementen van zich stooten. zoodra de rpvo'ntie. uitbrak In Ch:na verwachtte Boorhar'n in de naaste toekomst een belangrijke wijziging in den toestand in het voordeel der com munisten. De „Vrede'ievende" Sovjets. De „Vorwarts" ontleent eenige interes sante bijzonderheden aan een artikel van Stalin over de ontwikkeling van de lucht vaart in Sovjets Rus'and. Over enke'e maanden, zegt StaLn, zul len we zonder overdrijving kunnen bewe ren, Rusland beheerscht de lucht We be schikken op het oopenbl'k over 1521 oor- logsv'iegtuigen en over acht maanden zul len het er 3000 zijn Daarbij komt een reserve van 7000 verkeersv'ictuigen. Op .alle scholen is de -aviatiek oen verpacht leervak. Er bestaan ca. 20 000 luchtvaart clubs met ongeveer vier mil'ioen loden. Rusland beschikt echter niet al'een over een groote luchtvloot, maar ook over de grootste fabrieken voor chenrsche strijd- midde'en. Wo kunnen zooveel g'fgas pro- duceeren, dat we, zoodra een natie het waagt ons aan te vallen, 12 uur na het uitbreken van den oorlog zijn land kun nen hebben uitgeroeid. China. CANTON OPNIEUW AANGEVALLEN. De communisten moeten wijken. Gedeelte der stad door do geregelde troepen bezet. Volgens mededeelingen van vluchtelin gen, die uit Canton zijn aangekomen, zijn de troepen uit Honau er ia geslaagd de ri vier over te trekken en nabij Sjamien in Canton te landen, waarop de rooden zich in de stad hebben teruggetrokken en de openbare gebouwen daar hebben bezet. Li Foe klam heeft gedreigd de stad te zullen vernietigen, als de communisten zich niet overgeven. Hevige gevechten werden gevoerd, om het moderne negen verdiepingen hooge kantoorgebouw van de Kanamting, waar uit de rooden werden verdreven. De troe pen trekken nu verder de stad in en heb ben de westelijke buitenwijk reeds geheel in hun macht. Nieuwe branden zijn uitgebroken in het oosten van de stad, waar ook weder ge plunderd wordt. In het oosten en noorden werd gisteravond nog hevig gevochten Doordat vele gewapende burgers aan de zijde der rooden vechten, hebben de gere gelde troepen met groote moeilijk heden te kampen. De stal zal ongetwijfeld zeer groote schade lijden. Zendelingenvlucht. Bijna veertig zendeling en, voor I; e- rendeel Amerikanen en Duitschers, hebben uit het achterland de vlucht genomen en zijn te Hongkong aangekomen. Met bet zelfde schip, waarmede zij aankwamen, arriveerden vele honderden Chineeeche uitgewekenen uit Canton. Kapitein Lalor in vrijheid gesteld. Kapitein Lalor is door de Chineesche bandieten in vrijheid gesteld. Bij bevindt zich thans aan boord van een Britscben kanonneerboot. Amerika Om het gezag in Oklahama. Parlementsvergadering op straal. Zooals gemeld hebben de troepen van den staat Oklahoma den leden van bet Hu s van Afgevaardigden verhinderd, bij een te komen in het Kamergebouw. l)e voor ilter heeft daarop de afgevaardigden op straat bijeen doen komen, opdat de in diening zou kunnen plaats hebben van hei voorstel, gouverneur Johnston in staat van beschuldiging te stellen wegens machts misbruik ESSLuftiEISILAfiO. forste kamer. Regeling van werkzaamheden. De voorzitter stelt voor. Woensdag te behandelen een aantal wetsontwerpen, o.a. dat betreffende instelümr van een Post ra ad en het z.g. Haring Aldus besloten. Aanrezien de minister van Justitie we gens een stergeval gisteren niet tegenwoor dig kon zijn, wordt het ontwerp betreffen de de collectieve arbeidsovereenkomst be den behandeld. Donderdag 11 uur zullen in ue afdeelin- gen worden onderzocht eenige wetsontwer pen, OA. de hoofdstukken I, VII A en XII. Verschillende ontwerpen. Aan de orde zijn de volgende ontwerpen, o.a.: Afsluiting van den crisisdienst over de dienstjaren 1914 tot en met 1924 en re geling van de afboeking van de nadeelige sloten van de aigemeene rekeningen van de staatsontvangsten en uitgaven van de dierstjaren 1910 tot en met 1924. Bij ontwerp sub 1 betoogt de heer D e Gijselaar (C.H.), dat dit ontwerp on- rerb' inhoudt. Spr. zou de 7-2 millioen niet willen overbrengen naar het leeningfonds. m~~r hij zou er mede willen verlagen de bel"sfineen, die het leeningfonds voeden, zooals de opcenten op de personeele belas- tin tr en op den suikeraccijns. De Minister van Financiën, de heer De Geer, zet uiteen, dat die f72.000.000 in 1919 minder hadden kunnen wori>n geboekt op de inkomsten voor den crisisdienst. Rpr. herinnert aan zijn be las' -'-^voorstellen van verleden jaar, hnl- veering der Verdedio-ingsbelasting II, schrapping der opcenten op den suikerac- cijns en op de personeele belasting. Deze voorstellen vonden echter geen goede ont vangst en toen hebben beide Kamers zich vèremigd met een schrapping van de 25 opcenten op de Inkomstenbelasting. Spr. verheugt er zich nu juist over dat hij kan komen met verlaging "~r belasting op don gewonen dienst, n.l. de Inkomsten belasting. Het onderscheid, dat de heer De Gijselaar maakt tusschen groepen van contribuabelon is meer formeel dan prao- tisch. De heer De Gijselaar (C.H.) repli ceert. De Minister dupliceert. Het ontwerp wordt aangenomen met 31 tegen 3 stemmen. Tegende heeren Rink, De Gijselaar en Koster. De vergadering wordt verdaagd tot he den 11 uur. Vragen van Kamerleden De teekeningen voor Mexico. Op de bekende vragen van de heer Bul ten, lid van de Tweede Kamer, beeft de Minister van Onderwijs, Kunsten en We tenschappen a.i. geantwoord: 1. Van de Mexicaansche regeering is een verzoek ontvangen om toezending van een beperkt aantal teekeningen, gemaakt door schoolkinderen hier te lande, voor een a'daar ouden internationale ten- toonstell'ng van teekeningen van kinderen beneden den leeftijd van 15 jaar. die het lager onderwijs volgen in de vcrschi'Icn- do landen, waarmede Mexico betrekkin gen onderhoudt. Minister Wasz'nk heeft daarop na ingewonnen advies van den minister van buitenlandsche zaken, de hoofdinspecteurs van het lager onderwijs uitgenoodigd hem in te l'chten of aan dit verzoek kon worden voldaan en, zoo ja, hem een beperkt aantal teekeningen te doen toekomen, welke een beeld vermogen te geven van het kunnen hier te lande op dit terrein. 2 Het is den ondergetcekende na on derzoek gebleken, dat inderdaad niet a'le hoofd inspectors bij het overbrengen van het verzoek hebben medegedeeld, waarvoor de teekeningen zouden dienen. 3. Daar het afstaan van tecken'ngen vTijwi' g geschiedt, kunnen de schoolhoof den, die achteraf daartegen bezwaar heb ben, aan den hoofdinspecteur en, zoo noo- dig, aan den ondergetcekende teruggaaf van de afgestane teekeningen verzoeken. Daaraan zal alsdan gevolg gegeven wor den. De Ziektewet. Wenschen van het R. K. Werk liedenverbond. Het R. K. Werkliedenverbond in Neder land heeft een adres aan de Tweede Ka mer gericht in zake het ontwerp van wet tot wijziging der Ziektewet, in welk adres het Verbondsbeotuur verschillende wen schen kenbaar maakt* Zoo verzet zich het bestuur e.a. tegen erkenning van de oncler- nemingBkassen als uitvoerende organen van de ziekteverzekering. Door de sanctionnecring der ondeme- mingskae wordt derhalve aldus het adres de sociale verzekeringswet geving, die gebaseerd moet zijn op werkelijke me dezeggenschap der vorzekerden, naar ons oordeel voor goed en grondig bedorven. De ondervinding in het buitenland heeft vol doende geleerd, dat een misgreep op het gebied der sociale verzekeringswetgeving zoo goed als nooit meer is ongedaan te ma ken. Het adree verzoekt do Kamer, de onder- nemingskas den weg naar het Staatsblad afdoende te versperrn. Verder verzoekt het adres, de lasten der verzekering geheel te brengen voor reke ning van de werkgevers en het uitkeerings- percentage te brengen op 80 pet* in plaats van 70 pet. Het adres zegt voorts nog, zeer beslist de voorkeur te geven aan de bedrijfsvor- eenigingen, zulks mot het oog op de so ciaal-opvoedende beteekenis. Maar het R. K. Verbond zal niet blijven aandringen op uitsluitend bedrijfsvoreenigingen en op uitsluiting ook van bijzondere kassen. Uit he', Bloembollenbsdrijf Het collectief contract. Aan de besturen van den Diocesanen Vakbond van R.K. Patroons in het Bloem bol enbedrijf in bet D ocees Haarlem, de Christelijke Patroonsvereeniging voor de Bloembollenstreek en den Bond van Werk gevers in bel B'oembo'lenbedrijf is door de contracteerende arbe'dsorgan satiee bet voleende adres gezonden: Met dezeD brengen wij u beleefd ter kennis, dat het in on£ voornemen ligL om aan uwe besturen de navolgende wij zigingen voor het Collectieve Contract voor te stellen: 1. Doorvoering van den vrijen Zater dagmiddag tot de maanden, welke daar van thans nog zijn uitgesloten (JuniOc tober) 2 Waar bij de rege'ing van den arbe:ds- dae in het thans ge'dende contract ge sproken wordt van „licht tot donker", zou den we een, met dat begrip in overeen stemming zijnden. vasten tijd aangegeven wil'en zien. Voor wat het reglement voor het Toe slagfonds betreft zouden wij de bepaling, dat losse arbe ders slechts f3 meer mogen verdienen dan het standaarloon, vervo- len wi len zien. wijl deze bepaling tot moeilijkheden aanleid'ng geeft Tenslotte hebben wij in opdracht U voor te stellen, het reglement en de algeheelo regeling van het sclic dsgorccht dit jaar onderling in orde te brengen, wij! de erva ring heeft ge'ccrd, dat de thans bestaan de toestand n:ct bestendigd kan blijven. Gaarne vernemen wij van U, wanneer Uwe besturen ons een bespreking over doze voorstellen kunnen toestaan. De gaa-lucht Aanklacht tegen den hoor v. d. Stel. De directeur der gasfabriek to Noord Scharwoudo, heeft, naar aanleiding van df door den heer v. d. Stel tegen hem inge brachte beschuldiging van corruptie, een aanklacht tegen dezen, ingediend. Samenwerking voor wettelijke pachtregeling. Op initiatief van hot bestuur van den Bond van Landpachters in Nederland had Maandag te Utrecht een bijeenkomst| plaats van vertegenwoordigers van ver schillende organisaties, ter bespreking van het paebtvraagstuk. Behalve de Bond Landpachters waren vertegenwoordigers do Flakkeesche Boerenbond, de Bond van Melkveehouders en do Ned. R. K- en Chr. Landarbeidersbonden. Na een uiteer ting van het pachtvraagstuk door den heer Van Houten te Assen en eene daarop ge- HET VOORNAAMSTE NlEUWS BUITENLAND. Nieuwe terreur in Zevenburgen. Canton door geregelde troepen aange vallen. De communisten moeten wijken. BINNENLAND. De Tweede Kamer behandelt „Oorlog", „Onderwijs" en het Zevende Leerjaar. (2do blad). Vervolg van de vergadering van het R. K. Werkliedenverbond. (2do blad-. Overleden Is de zcereerw. heer pastoor M. Th. v. d. Drift te Haarlem. (Kor'-rrciiws 2de bind). De Post en Telegraaf op 1 Januari. (2do blad). De gas-dirccteur te Noord-Scharwoudo dient een aanklacht in tegen den heer v. d. Stel. (1ste blad). volgde discussie werd in beginsel besloten tot eene gemeenschappelijke actie voor verkrijging eener wettelijke pa ebt -egel ing met instelling van pachtcommissies voor waardelijke continuatie- en waardevermeer- deringsrecht en verder een comité van actio in te stellen. De Bond van Landpachters en de Ned Lanilarbcirlersbond traden onmiddellijk tot het te stichten comité toe. De ogon- woordigers der vier andere bonden, die eveneens instemming met het opgestelde program hadden uitgesproken, bleken voor de definitieve toetreding nog geen man daat hunner beaturen te hebben. Jhr. van Rijckevorssel van Kessel. t (osferen is in het Canisius-ziekonhuis te Nijmegen op 78-jorigen leeftijd overleden Jhr. V. M. Van Rijekevorsel van Kessel, oud-wethouder van Niimegcn, oud-lid van Prov. Staten van Gelderland, Commissa ris van do N.V._Slonmtram Maas en Waal, Comnmndeur der Ordo van den Heiligen Grcgoriua den Grooton en officier dor Or de vp Oranjo-Nns8nu. „De Glindhorst". Do atiohting „Do Glindhorst" ie in gene ral^ massa- aangekocht door den heer M. J. O. Bcsselaar to Rotterdam, voor de s u> van f421.000. De stichting wordt op der zelfden voet voortgezet. RECHTZAKEN. BROEDERTWIST TE N00RDWIJKERHo,,T. Voor de Haagsche rechtbank ston1 t«v re do bloemist knecht P. V de G. t« Noo-d wijkerhout, wien poging tot doodslag ten laste wa« gelegd. Verdachte heeft op 8 Augustus te Noord- wijkerbout M. J. de G. met een mee be dreigd en hem daarna bij den hals getrof fen. Dr. Romeijn verklaarde, dat de getroffe ne op drie plaatse was gewond, welk© verwondingen waren veroorzaakt door een scherp voorwerp.De wonden waren van dien aard ,dat Do G. ongeveer 14 d" niet heeft kunnen wtr ken. De toegebrachte si e- ken waren niet doodelijk, ook niet, naar getuige's oordeel, wanneer zij iets er waren geweest. Getuige heeft den getrof fene echter eerst eenige dagen m !o vechtpartij onder behandeling gekregen. Do geneesheer, die De G. eerst behandeld heeft, heeft vastgesteld, dat de steken on geveer 3 c.M. diep waren. Op een vraag van den verdediger ant woordt getuige, dat verdachte uit oen op passend gezin komt. Verdachte is echter buitengewoon zenuwachtig en wordt gauw driftig. Daarna wordt gehoord do getroffene M. J. de G., broer van don verdachte. Getuige zat op don bewuston dag bij het bed van zijn moedor, toen een verschil van mee ning ontstond. Toen ia verdachte gekomen en (leze hoeft getuige met een mes in het hoofd gestoken. Later zijn nog d "5 andere steken toegebracht. Octuigo heeft een actie tot schadevergoe ding ingesteld voor een bedrag van f 100.25. Op een vraag van den verdedigor ver klaart getuige, dat hij geregeld bij zijn moeder thuis kwam. Vroeger was c een meoning3vcr3chil geweest en mocht getuige niet meer thuis komen, maar later is dit weer afgezakt. Van oen bepaald vijandige ver'' uding tusschen getuige en zijn broer was geen sprake, en een dergelijke handeling had hij nooit van zijn broer vervracht. Do volgondc getuige, P. J. M. v. d. Borg, heeft do mishandeling meegemaakt. De getroffene heeft in het geheel geen aan leiding gegeven. Getuige heeft verdachte hooren zeggen: „Je bont er bij, ik snijd je den strot af". Op con vraag van den verdediger zegt getuige, dat de getroffene, voordat hij naar

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1