INGEZONDEN MEDEDEEIING
e Jaargang
VRIJDAG 2 DECEMBER 1927
No. 5735
e Ccidóelie Goti^a/nt
lONNEMENTSPRIJS bedraagt bi| vooruitbetaling
«iilen 19 cent per week 1 2.50 per kwartaal
ze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal
per post 12.95 per kwartaal
ieiliustreerd Zondagsblad ts voor de Abonné's ver-
ar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor-
ling Alzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd
gsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. 1
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT I
Gewone advertentlèn 30 cent per regel
Voor Lngezonden Mededeelingen wordt het
s dubbele van het tarief berekend. s
Kleine advertentlèn, van ten hoogste 8U woorden, waarir
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50
IMMER BESTAAI BIT ORIE BLADEN
IEUW FEUILLETON.
gen zu'en wij aanvangen met een
e, zeer boeiende en speciaal voor
lad uit het Engesch vertaalde feuil-
getite'd: Nancy Trevanion's erfenis,
is het prachtig geschreven verhaal
in adellijk Engelsch me:sje, dat bij
rod van haar vader alle adel ijke be
en verkocht ziet, om de schu'den,
j maakte voor haar opvoeding en
te kunnen betalen,
het sterfbed belooft zij haar vader
;r te zul'en zorgen, het kasteel, dat
trdrn jaren familiebezit was. weer
familie terug te brengen,
een jong en krachtig meisje deze
onmoge ijk te volbrengen belofte in
jen tijds tot een goed einde brengt,
deze mooie roman boeiend en tref-
ÖUiTENLAHD
Volkenbond
EN VEILIGHEIDS COMMISSIE.
uitgebreid onderzoek verlangd.
voorbereidende commissie voor de
ipen'ngscouferentie heeft Woensdag
timmissie ingesteld voor arbitrage en
lipidDeze commissie, welke practisch
verschilt met de ontwapeningscom-
beeft gisteren haar eerste zitting
den onder voorzitterschap van Benesj
sof woonde aLs waarnemer de zit-
ü-
iesj stelde voor, de werkzaamheden
irrmissie als volgt in te deeTen:
het scheidsgerechtelijk probleem,
ij Benesj ook het voorstel tot uitwer-
ran pen alvemeen arbitrageverd-ac
Ie. dat door den Noorschen gedcle-
Nonsen op de jongste Volkenbonds-
Jprincr is ingediend;
het onderzoek van alle reeds gesloten
en veiliehe:d.sverdraeen, voor
onderzoek door het Volkenhondsse-
•aM een overzicht over deze ven dra
ai worden verschaft;
de verplichtingen. voortvloeiende uit
II van het Yolker.bondspact;
het handelend ontreden van den Vol-
on grond van art. 16.
Rrieksehe gedelegeerde Politis deed
oorstel, niet slechts dp tot stand geko-
eenkomsten en zelfs de door de
vnfgchp vproenigingen in de ondor-
>n landen ontworpen arbitrage- en
nïd5vr.v.(Tr*rrpn te onderzoeken Po-
tas van meening. dat men hoofdza-
de tegenstellingen moet bestudeeren,
op het protocol van Genève is ge
il. en -die naar zijn oordeel de volgen-
ri» kwesties tot grondslag hebben;
De universaliseering 'der arbitrage
1oe menige staat moeilijk te bewegen
De vaste omlijning van het begrip
aaller";
De automatische inwerkingstelling
ancties.
Sen dit voorstel verzette zich een aan-
^delegeerden, o.a. de heer Rutgers
der land) naar wiens meening een
lerige documentatie het gevaar ople-
idat het veel te lang zou duren, alvorens
jedelegeerden van alle documenten ken
üenomen hebben. Ook het protocol van
Éve in een paar weken tijds zonder
documentatie tot stand gebracht,
de spr. op.
denmoreen zou de commissie op-
i* vergaderen en dan een besluit ne-
•mtrent het arbeidsprogramma.
id-memorandum over den wereldoorlog.
Buitengewoon onredelijk
'erdrag van Versailles."
Sovjetdelegatie heeft een memoran-
doen toekomen aan de voorbereiden-
fttwapeningscommissie over de kwestie
wtwapening. waarin zij als inleiding
hrestle der verantwoordelijkheid voor
vweldoorlog behandelt. De delegatie
Üaart het ontstaan van den wereldoor-
oitsluitend uit den imperialistisch en
sconomischen wedijver der groote kapi-
[tache staten.
«en uitvoerige statistiek omtrent de
aan menschenlevens en materieele
tóngen, tijdens den oorlog gebracht, en
'Wnomiscbe verliezen in de jaren na
oorlog, zegt het memorandum, dat
•*ns do Russische statistieken de voor-
!®ste staten vóór den oorlog 5.700.000
a onder de wapenen hadden en in 1925
weer 5.200.000. hoewel de Midden-
^Peesche mogendheden hun legers tot
JWO man hebben verminderd en bet
van Sovjet-Rusland 770.000 man
telt dan het tsaristische leger. De
^nnaaxs-ataten hebben, met inbe
grip van de neutralen, hun sbaande le
gers na den oorlog met bijna 1 200.000
man versterkt. Het memorandum herin
nert aan den sterken groei van de reeds
drukkende uitgaven voor alle mogelijke
doeleinden in de verschillende landen.
Met verwijzing naar de vernietigende
uitwerking van den chemischen oorlog
en op de toeneming van alle soorten ver
nielingsmiddelen te land, ter zee en in de
iucht, wordt met nadruk gewezen op hel
dreigende gevaar van een nieuwen oorlog,
dat door de enorme gevoeligheid van het
buitengewoon onredelijke verdrag van Ver
sailles nog wordt vergroot.
De logische consequentie van dit alles
noemt het memorandum de door de Sov
jet-Russische delegatie gedane voorstellen
in zake volledige ontwapening.
De Pussen vertrekken
Zaterdagmorgen.
Naar gemeld wordt, heeft de Russische
delegatie plaatsbiljetten besteld voor den
fein, die Zaterdagmorgen om elf uur van
Genève naar Berlijn vertrekt.
België.
Vertrouwensvotum voor Jaspar.
Met 95 tegen 68 stemmen.
De Belgische Kamer heeft drie zittin
gen aan de debatten over de regeerinus-
verklaring van hef nieuwe kabinet gewijd
Gisteravond namen de discussies een
einde.
Ten slotte nam de Kamer een motie
van vertrouwen in de regeering aan met
95 tegen 68 stemmen.
Duitschland
SPOORWEGSTAKING IN SAKSEN.
Goederenvervoer te Dresden stopgezet.
Uitbreiding staking naar
B e r 1 ij n
Enkele dagen geleden is tusschen de
spoorwegdirectie-Dresden en de arbeiders
der goederenloodsen en reparatiewerkplaat-
sen, benevens" mêT He rangeerdere oou
conflict uitgebroken. Inmiddels heeft het
conflict zich ook tot andere groepen uit
gebreid, in verband waarmede gisteren
circa 2000 spoorwegarbeiders in het dis
trict Dresden in staking zijn gegaan.
Dientengevolge ligt op het oogenblik het
geheele goederenvervoer per spoor te Dres
den stil en men vreest, dat ook het perso
nenverkeer, dat thans reeds groote vertra
ging ondervindt, lamgelegd zal worden
De organisaties van spoorwegarbeiders
zijn voornemens het conflict tot geheel
Saksen uit te breiden, indien de spoorweg
directie gevolg geeft aan haar dreigement
de reparatiewerkplaatsen met behulp van
werkwilligen te heropenen.
Nabij Dresden zijn gisterochtend twee
goederentreinen met elkaar in botsing ge
komen, waardoor het verkeer over het be
trokken traject gedurende eenige uren was
gestremd. De spoorwegdirectie verklaart
evenwel, dat het ongeval niet in verband
met het conflict staat, doch een gevolg ie
van slecht zicht.
Het hoofdbestuur van den Unitarischen
bond van Duitsche spoorwegarbeiders
heeft gisteren een vergadering gehouden,
ten einde het gevaar van uitbreiding van
l.et conflict naar andere deelen van het
rijk, met name naar Berlijn, te bespreken.
Heden zal een vergadering van de Ber-
lijnsche functionarissen der. organisaties
plaats vinden, waarin een beslissing over
een eventueele solidariteilsstaking geno
men moet worden.
Naar verluidt, moeten ook de spoorweg
arbeiders te Leipzig en die te Saar-
brück enin staking gegaan.
Saksen schaft de doodstraf af.
De Saksische Landdag heeft gisteren na
een kort debat een voorstel aangenomen,
volgens hetwelk de doodstraf in Saksen
zal worden afgeschaft. Vóór stemden de
sociaaldemocraten, de oud-sociaal-demo
craten en de democraten. De andere par
tijen stemden tegen. Volgens een door
de regeering opgemaakte statistiek zijn
er sedert 1919 in Saksen 36 doodvonnis
sen geveld. Geen enkel van die vonnissen
is echter voltrokken.
Rusland
BLOEDBADEN IN DE OEKRAÏNE.
DUIZENDEN GEDOOD.
De najaarsopstanden tegen het Sovjet-
bewind.
Een telegram uit Kisjinef in Bessarabiö
aan de „New York Times'' meldt, dat de
opstandige beweging in Ooekraicnsche
steden en dorpen langs den Dnjestr, aan
de Russisch-Roemeensche grens, door de
Sovjet-troepen in bloed is gesmoord.
Het geheele najaar hebben er gevechten
plaats gehad tusschen bevolking on troe
pen. Tien dagen geleden, toen troepenver
sterkingen uit Moskou aankwamen, werd
de strijd kritiek, om te eindigen met een
volslagen nederlaag der revolutionairen.
Volgens den correspondent, die vluchtelin
gen heeft geinlerviewd, welke over de ri
vier Roemeensclien bodem betraden, zijn
AMSTEROAMSCHE zor
bediening
Heerensingel 34 35-Tel.1523
Adam Hilversum Bussum Haarled
zeker 4000 a 5000 personen zoowel op
standelingen als troepen, in de afgeloopen
drie maanden gedood, verscheidene dor
pen platgebrand en de oogst vernield.
De opstand begon in Fodeski, waar dc
opstandige boeren uit wraak over het op
treden der belastingautoriteiten, de aan
wezige Sovjet-troepen vermoordden en een
bewind instelden, dat \ier dagen stand
hield Toen namen de Sovjet-versterkingen
de plaats bij verrassing in. De bewoners
vluchtten in paniek, maar zonder aanzien
des persoons vuurden de soldaten op al
wat hun in den weg kwam, zoodat er bij
t vallen van den nacht in de verlaten
straten naar schatting 1500 dooden lagen.
Thans zijn in het geheele gebied, waar
:ch oproeren hebben voorgedaan, de lei
ders gearresteerd en terechtgesteld en bun
eigendommen verbeurd verklaard.
China.
Dreigende toestand te Sjanghai.
Hernieuwde agitatie der
communisten.
Een dreigende toestand ontwikkelt zich
te Sjanghai door de voortdurende misda
den en het weder opleven der eommun s-
tische propaganda, gepaard gaande met
agressieve molestatie van arbeiders. Er
gaat nauwelijks een dag voorbij zonder
een moord of moordaanslag op politie
agenten en voormannen uit de fabrieken
Het aanzetten van geëmployeerden tut
slaking leidde gistermiddag tot het st.l-
leggen van den tramdienst, nadat door de
agitatoren door schieten op een, tramwa
gen een Engelschman en drie "'Chi neezen
waren cewnnd. Door een ChvDce... her. po-
litie-agent werden twee agitatoren doodge
schoten.
In een fabriek in de internationale ne
derzetting is een hevige brand uitgebro
ken, die naar men gelooft, aan kwaadwil
ligheid is te wijten.
Mexico.
HET GODSDIENSTIG LEVEN
IN MEXICO.
Hoe het zich thans afspeelt.
Wat de Katholieke vrouwen
presteeren.
Men schrijft uit Rome aan de „Msb.":
Een Katholiek priester, die door de
Mexicaansche regeering ter dood veroor
deeld werd, doch wien het gelukte te ont
vluchten, heeft zijn bisschop nauwkeurig
medegedeeld, hoe op het oogenblik de ziel
zorg in zijn diocees plaats heeft.
De bewuste bisschop, die door Calles
verbannen werd. woont thans in Texas cn
heeft den .bclangwekkenden brief van zijn
priester aan de „National Catholic Wet-
fare Conference" ter publicatie ter' hand
gesteld, daar de mededeelingen van het
grootste algemeen belang zijn.
In den brief schrijft de priester o.a.:
„Sedert ongeveer anderhalve maand be
zoek ik alle boerendistricten en houd mij
overal twee of drie dagen op Op het plat
teland zijn de menschen over het alge
meen minder moedeloos dan in de steGen,
doch overal vind ik de grootste aannantcc-
lijkheid aan de H. Kerk en een buitenge
woon innig verlangen naar godsdienst en
practische godsdienstoefeningen.
Ik heb een groot aantal kinderen ge
doopt en daarbij bijna in alle parochveo
gezien, dat deze kinderen bijna allen niet
veel meer dan veertien dagen oud waren,
hetgeen een duidelijk bewijs is, dat het
steeds weer den een of anderen geestelijke
gelukt, de parochies te bezoeken. Dit is
des te opmerkelijker, wanneer men aan do
groote afstanden in deze hinderlijke stre
ken en verder aan het voortdurende le
vensgevaar, waarin de dappero priesters
verkeeren denkt. Het is buitengewoon ont
roerend om to zien, hoe gelukkig de men
schen zijn als een priester bij hen komt tm
hoo goed zij de kunst verslaan hen voor de
oogen van de autoriteiten te verbergen.
Ik heb ook talrijke huwelijken ingeze
gend, doch vond ook vele nieuw-gehuwdcn
evenals nieuw-gedoopten. Op een plaats
was kortgeleden een geestelijke geweest,
die echter geen officieele stukken bij zich
had en daarom door de bevolking niet er-
kond, doch weggestuurd werd. Men hield
hem voor een bedrieger of zelfs een
scheurmaker.
Overal waar men komt, moet men om
paald bezwaar maken tegen de vele ge-
sohenken, welke do goede, brave lieden ons
aanbieden. Do levensmiddelen, welke zij
ons aanbieden nemen wij gaarne aan,
doch nooit wordt er geld aangenomen. In
ócn plaats werd mij zooveel geschonken,
dat ik een man noodig had om mij te hel
pen alle gaven weg te brengen. Naar ik
hoop deed ik geen kwaad met de gaven
aan te nemen, maar wanneer ik geweigerd
zou hebben, had ik de goede menschen be-
leedigd
Gedurende den nacht gaf ik in elke
plaats catechismusonderwijs en de men
schen hooren buitengewoon graag over de
Allerheiligste Maagd spreken. Zoo vaak
het mij gelukt het Allerheiligste uit te stei-
len, komen de lieden van dichtbij en van
verre bijeen en zijn dan ontroerd in hun
kinderlijken eerbied.
Het is mijn volle overtuiging, dat de
godsdienstoefen:ngen veeleer voor de van
de kerk afgedwaaldon, dan voor deze zoo
brave, vrome boeren hervat moeten wor
den Want terwijl deze loatsfen hun offers
en hun eerbied tijdens de vervolging ver
dubbelen, worden do anderen geheel nn.ir
de zijde van het bolsjewisme overgehaald.
Op dit oogenblik zou men nog velen kun
nen redden, want zij zijn meer verleid, dan
werkelijk slecht."
Bij den brief van den heldhaftigen pries
ter, was ook een schrijven van de Katho-
lioke vrouwen werden 157 eerste H. Com-
schop ingesloten, waarin dezen verslag
wordt uitgebracht over het werk in de
veToemgingen. Het aantal leden bedraagt
1969, van wie 1937 de zieken en ouden van
dagen bezochten, met een aantal bezoeken
van 5607. In 65 gevallen gelukte bet do
stervenden van de LI. Sacramenten to doen
voorzien. Door bemiddeling van de Katho-
liett vrnwon vprrlpn 1!S7 pprste H. Com
munies uitgereikt, 49 doopen verricht en
1404 aanbiddingsuren voor het Allerheilig
ste gehouden. In 2675 gevallen werden gif
ten en gaven verdeeld en 71.526 maaltijden
werden verstrekt. De inkomsten bedroegen
18.246 pesos, terwijl de uitgaven de som
van 16 969 pesos bereikten.
Al deze berichten bewijzen hoe levendig
het godsdienstige leven, ondanks alle ver
volging en allen nood in Mexico is.
Van het Vaticaan.
Kardinaal Pietro Gasparri.
Een valsch gerucht.
Het Fournicr-agontschap heeft ander
maal dezer dagen het gerucht verspreid
van het aftreden van Zijne Eminentie
Pietro Gasparri, als Pauselijk Staatsse
cretaris.
De Duitsche draadlooze nam dezen keer
het bericht over en zorgde voor verdere
rondzend:ng.
De „Msb.'' heeft zich daarna te bevoeg-
der plaatse te Rome om inlichtingen g -
wend en kan nu dit gerucht, als absoluut
onjuist tegenspreken.
Mogelijk vonden ditmaal de geruchten
een aanleiding in hot feit, dat Zijne Emi
nente de latasto wegen geen audiönlies
meer verleende. Hiervan was echter een
lichte ongesteldheid van den eminenten
staatssecretaris de reden.
HET VOORNAAMSTE fflEUWS
BUITENLAND.
De voorbereidende commi:sie voor de
ontwapeningsconferentie hee.t een com
missie voor de veiligheid ingesteld.
Spoorwegstaking in Saksen.
Bloedbad In de Oekraïna.
De toestand in Algiers wordt thans iets
beter. (Buitenl. Berichten, 2e blad).
BINNENLAND.
Bij de Tweede Kamer zijn twee m-ties
ingediend, tot afschaffing van den
V eeschaccijns. (3de blad).
De Paus over Nederland's missieijver.
(2de blad).
Miinster van der Vegte over de veilig
heid cn de Spoorwenen. (1ste b ad).
Benoeming hoog'eeraar Universiteit te
Groningen. (1ste blad).
Op den Rijn bij Pannerden Is een tja'k-
schip gezonken, waarbij de schippers
vrouw en 3 kinderen om het leven geko
men zijn. (Laatste Berichten).
OMGEVING
Brand te Llsse. (late blad).
DE SPOORWWEGEN.
Onbewaakte overwegen.
Dat het aantal ongelukken op do onbe
waakt© overwegen niet blijkt af to nemen,
houdt ook naar de meening van minister
van der Vegte in zijn M. v. A. nopens do
Waterstaatbegrooting verband met toene
ming van het wegverkeer.
Do omstandigheid, dat ook het aantal
aanrijdingen van do* afsluitboomen dor be
waakte overwegen niet vermindert, levert
een aanwijzing voor de weinige oplettend
heid van het publiek als oen der oorzaken
van vele ongelukken op onbewaakte over
wegen. Dat de beperking der snelheid bij
het berijden van overwegen tot 10 K.M.
een ongunstige» in vlood op het aantal
gevallen zoudo hebben, moet worden ont
kend.
Dat mot het opheffen van de bewaking
veel te ver zou zijn gegaan, zoodat het
noodig zou zijn do gevaarlijkste overwegen
opnieuw onder bewaking te stellen, kan
niet worden toegegeven. Trouwens do be
waking van geen enkelen overweg is op
geheven zonder voorafgaand degelijk
dorzoek, waarbij inzonderheid, op het uit
zicht wordt gelet.
De veiligheid op de electrische treinen.
De veiligheid van het verkeer is in de
oloctrischo treinen door do thans beetaando
regeling alleszins voldoende gewaarborgd
Onze Geïllustreerde Pamna
De photo-pagina "eefl e m. photo's van:
de uitvaart vnn het echtpaar Pisuisse;
conductrices op autobussen; tolhuisje aan
den Ouden Sehevenin^seben wee
zegt minister v. d. Vergt© in zijn M. v.
betreffende do Waterstaatbegrooting.
Het uitzicht van do wngenvoordersifdco-
ling is veel beter clan dat van dc stand
plaats van den machinist op de stoom
locomotieven.
Den hooiiieonuucrour is bovendien op-
gedragon zich bij het naderen van do be
langrijkste stations van don stands dor sei
nen te overtuigen.
Contract van Gend en Loos.
Het contract met deze firma is inder
daad ongezegd, net ligt in rle bedoeling,
dat A. T O dit bedrijf geleidelijk zal over
nemen. Voor de v"cs, dat daaraan hoo-
gero kosten zullen ziin verbanden, besfiat
geen aanleiding Dat de firma nog een
goederenvervoer in concurrentie met de
Nederlandsehe Spoorwegen of met A. T
G zal büjven exploifeeren, mag als uitge
sloten beschouwd worden
Veiligheid tra!nw*'»"r!'J'eer.
Van zeer primitieve beveiligincsnvd-
delen bij do intercommunale tramwegen.
niets gebleken. Do beveiliging bij do
Gooische Stoomtram met een uitgebreide
lelefooninslallatio wordt voldoende go-
acht.
Op maohtnoininc van de grootst toege
laten snelheid wondt gerodeld toezicht ge-
Touden door de ambtenaren van het Rijks-
toezicht.
Koninklijke Besluiten.
Universiteit to Groningen.
Benoemd aan de Rijksuniversiteit te
Groningen in do faculteit der rechtsge
leerdheid voor onderwijs in het strafrecht
en do strafvordoring tot gewoon hoogleo-
raar mr. M. P. Vry, advocaat en procureur
to Amsterdam.
Burgemoostcr.
Benoemd mot ingang van 1 December
tot burgemeester van Heemstede jhr. L.
van Cillers mot toekenning gelijktijdig
eervol ontslag als burgemeester van Kort-
gene.
Notariaat.
Op verzoek eervol ontslagen F. G. .T.
Hocfer als notaris te Beek (L.) met ingang
van den dag waarop zijn opvolger als no
taris zal zijn beëedigd.
Emigratie van landarbeidersgezinnen naar
Frankrijk.
Met goldelijken stoun dor
regoering.
Do minister van arbeid, handel en nij
verheid heeft gunstig beschikt op het ver
zoek van de commiaaio betreffende de emi
gratie van landarbeidersgezinnen naar
Frankrijk, om goldelijken steun te vorlco-
nen voor oen ontworpen plan om in Zuid-
West-Frankrijk een kolonie van Nodep-
landsclie landarbeiders te stichton, meldt
de „N. R. C."
Het ligt in dc bedoeling, oen centrum
van b.v. 50 gezinnen in Z.-W.-Frankrijk te
vormen en een deskundig ambtenaar in die
streek te vestigen, die do Nederlandsehe
kolonisten met raad cn daad ter zijde kan
staan. Dc Nederlandsehe landarbeiders
zullen als z.g. deolbouwera op dc bedrijven
worden geplaatst. Daar do belrukken gc-
zinncn dus 't eerste jaar dadelijk geen in-