RfflAANDAG 28 NOVEMBER 1927
No. 5731
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi) vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week I 2.50 per kwartaaL
onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
oco per post f2.95 per kwartaaL
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
laar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
«taling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
idagsblarl 9 ct
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentlén 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
dubbele van het tarief berekend. s
Kleine advertentlén, van ten hoogste 3u woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f 0.50
HUMMER BESTAAT OIT niUFE BLADER-
BUITEE.LA&D
Het belastingvraagstuk in de
Partijraad.
b rergadering van den Partijraad der
K. Staatspartij op jJ. Zaterdag ie ge-
igd.
b bedoeling was: het vraagstuk der
wtinglieffing te bezien, van vele kan-
niet, zooals bekendconcrete con-
lics te trekken of bindende besluiten te
wn..
b de vele sprekers hebben betoogen ge
sden, die over het algemeen op peil
gden, doordacht waren en behoorlijk
ormuleerd. De debatten weken, in gun-
pn zin, aanmerkelijk af van die, welke
meermalen op Bondsvergaderingen
bben geboord. Dit ia een verheugend
schijnsel. De drie praeadviseurs zijn,
nis vanzelf spreekt, in de gelegenheid
iteld, hun meeningen tegenover deba-
in belangrijke conclusie van algemeene
ekking kan en moet uit de discussies
rden petrokken.
deze conclusie is: dat de kwestie van
iuting-naar-rechtvaardigheid niet zoo
iToudig is als het sommigen of velen
schijntdat de heffing-naar-draag-
icht niet maar zoo gemakkelijk in en-
vast-staande regels in de belasting-
tten kan worden tot uitdrukking ge-
icht.
l'en hoort zoo dikwijls: directe belastin-
zijn naar draagkracht, indirecte niet;"
trom de laatste maar afschaffen en allen
leggen op de eerste. Maar: bedenkt
daarbij, dat b.v. bij de inkomstenbe-
iling minstens 25 pet. der aangeslagen
op de werkelijkheid zijn gebaseerd,
op schattingt En: vergeet men daar-
niet, dat bij de inkomstenbelasting de
ngkracht van een vader van een groot
in bijna even hoog wordt aangeslagen
die van het hoofd van een kleiner ce-
doordat de kinderaftrek zoo ge-
ist
Tiartegenover zijn er, wier voorkeur is
schonken aan de indirecte belastingen,
dat zij daarin, in tegenstelling met de
■sete belastingen, het ideaal zien. Want,
zeggen zij, als men de eerste levens-
ihoeften uitzondert, betaalt dan ieder-
naar gelang van zijn draagkracht,
V.Z. naar ziin levensstandaard, naar wat
kan on wil verteerenen daarenboven
i?obetaalt die belastinrm zoo ongemerkt,
under dat men het voelt. Maar: -wordt
ierbij niet over het hoofd gezien, dat een
ader van een groot gezin aan deze bela-s-
ngen waarschijnlijk meer en veel meer
betalen dan het hoofd van een kleiner
ïzinl En: houdt men wel rekening met
overweging, dat deze belastingen een
meerdere industrieën of bedrijven kun-
m fnuiken, doordat de consumptie of het
ibraik van de desbetreffende artikelen
hemt 1
Ifen ziet, dat aan de kwestie: directe
indirecte belastingen méér kanten zijn,
bekeken moeten worden
Een ander niet zoo eenvoudig Vraagstuk
de belastingheffing is dat van de ka-pi-
alvorming.
iW kapitaalvorming, zeggen sommi-
daar geef ik niets voor. Voer de pro-
wie in de belastingheffing maar zoo
>g mogelijk op; haal 't waar 't te halen
Ja, maar: neemt men zóó den prikkel,
te verdienen niet weg? Belemmert men
f® niet het initiatief om geld-kostende,
ico-eiechende ondernemingen op te zet-
0 I
Anderen zijn er, die tegenover iederen
fbting, welke zwaarder drukt of spe-
drukt op hoogere inkomens, aanvoe-
-i dat deze uit den booze is, omdat er
5 kapitaalvorming door wordt tegenge-
Miden. Ook een, en een nog ergere eenzij-
$eid! Alsof het geld, dat voor belasting
ordt betaald, per se niet in het belang
volkswelvaart wordt besteed; en het
!-di dat de belastingbetalers overhouden
J zelf kunnen besteden, per se vel ter
■Aooging van den volkswelvaart zal
■rekken? Men moet met dat schermen
j* kapitaalvorming heusch wat voorzich-
ttr zijn.
Deze lessen kunnen en moeten uit de de-
op den Partijraad van ji. Vrijdag
pMen getrokken.
«erder is er één conclusie uit te trek
en zeer concreten aard: Alle spre-
--- waren het er over eens, dat in onze
rjahngwetgeving te weinig rekening
l! k houden me,L de draagkracht i n
'band met de grootte van het
°ZlIb dat de kinderaftrek te gering ia,
waren vele afwijkende en tegenover
!wr staande meeningen doch over dit
waren allen het volkomen eens.
Van het Vaticaan.
KARINAAL BONZANO. t
Wolff seint uit Rome:
Kardinaal Giovanni Bonzano is in den
ouderdom van 60 jaar overleden.
Zwitserland.
De Russen te Genève.
Hu n aankomst.
Litwinoff en zijn mode'edon der sovjet
delegatie naar de zitting der voorberei
dende comnrssie voor de ontwapenings
conferentie zijn Zaterdagmiddag te vijf
uur te Genève aangekomen in een salon
rijtuig, dat de Zwitsersche spoorweg ter
beschikking van de Russen had geste d.
Een groot aantal journalisten en poli
agenten in burgerkleding was bij de
aankomst op het perron aanwezig.
Incidenten doden zich in 't geheel niet
voor en Litwinoff weigerde de pers iets
naders te verklaren dan dat zijn vroege
aankomst alhier een gevolg was van zijn
verlangen om rustig ter p'aatse zelf zich
op de hoogte te kunnen stellen van den
ontwapen'ngsarbeid, die tot dusverre hier
te Genève was verricht.
Er zijn omvangrijke maatrege'en ge
troffen om de sovjet-gede'egeerden te be
schermen en ieder incident te voorkomen
De perrons van het station waren afgezet
en niemand werd toegelaten, die zich niet
kon legitimeeren. Een bijzondere bewa-
k'Hgsdienst is georganiseerd voor het ho
tel, waar de de'egatie vertoeft. Het hotel
wordt dag en nacht bewaakt, terwijl het
personeel gefotografeerd en van identiteits
kaarten is voorzien
Oostenrijk
MOORDAANSLAG OP BURGEMEESTER
SEITZ.
De kogels hebben geen doel getroffen.
Zaterdagmiddag is in Weenen op den
JwrffPTnOuiafoi. TTQT-1 fiaif? yojn mnni-itionn-Ua
gepleegd, die gelukkig mislukte.
Burgemeester Seitz had de opening van
een nieuwe sportzaa' bij bet Noord-West
station bijgewoond Toen de burgemeester
tegen zes uur 's avonds het gebouw verliet
en in zijn auto stapte, loste een iongeman
drie revo'verschoten op hem. die echter
hun doel misten He chauffeur reed in
snelle vaart met de auto weg. De jonge
man sprong over een afschutt-ng en daar
na op een voorbijrijdende tram. Hij werd
echter door voorbijgangers, die tot zijn
achtervolging waren overgegaan, na een
lange jacht gegrepen en in handen van
de politie overgegeven.
De dader is een in 1904 te Temeszvar
geboren electricien, Richard Strewinger.
De reden van zijn daad is voorloopig nog
niet bekend.
De buitenlandsch politiek.
Een opzienbarende rede van
Renner.
In de begrotingscommissie heeft bij
de behandol'ng der begrooting van buiten-
landsche zaken de voormalige staatssecre
taris dr. Renner een opzienbarende rede
gehouden, waarin hij er op wees, dat de
gebeurtenissen in het Oosten en Zuid-
Oosten zeer onrustbarend zijn, met name
het vriendschapsverdrag tusschen Boeda
pest en Rome, het verbond tusschen Frank
rijk en Zuid-Slavië en het verdrag tus
schen Ita'ië en Albanië. De gebeurtenis
sen in Roemenië, aldus spr., herinneren
er aan, dat wij ons vlak bij den Ralkan
en zijn gevaren bevinden, dat zelfs oor
logen aan onze grenzen niet zijn buitenge
sloten; overal vertoonen zicb onweerswol
ken
Spr. stelt de vraag, of Oostenrijk niet
genoodzaakt is, met het oog op den abso
luut veranderden toestand in het O. en Z.
O., en op zijn eigen veiligheid en bescher
ming, maatrege'en te treffen, welke ver
der gaan dan wat in het vredesverdrag is
bepaald, daar de*- Volkenbond meestal te
laat komt.
Dr. Renner eindigde zijn rede met een
aansporing om eendrachtig te zijn en be
sloot met de woorden: Voor ons is er
maar één enkele uitweg naar een duur
zame economische en politieke bevrijding:
de aansluiting bij het Duitsche Rijk.
Roemenië.
Na Bratianu's dood.
De oppositie eischt nieuwe
verkiezingen.
Tot op het oogenhbk is in den politieken
toestand in Roemenië geen wijziging inge
treden. Echter begint de situatie langza
merhand op te klaren na de conferenties,
die de leden van den regentschapsraad en
de nieuwe premier, Vintilla Bratianu, met
de leiders der oppositiepartijen Averescu,
Jorga en Maniu, hebben gehad.
Voorloopig schijnt Averescu te willen af
wachten, welke besluiten de liberale partij
ten aanzien van de keuze van een opvolger
voor wijlen Joanel Bratianu zal nemen.
Maniu en Jorga moeten het er volkomen
over eens zijn, dat de fracties der nationale
boerenpartij en der nationalistische partij
hand in hand moeten gaan. De liberalen
die een regeering van nationale eenheid
wenschen, moeten geneigd zijn, zoodanige
concessies te doen, als op bet oogenblik mo
gelijk zijn.
De groep Jorga-Maniu houdt echter aan
haar strikte voorwaarden vast en eischt
om. het uitschrijven van nieuwe verkie
zingen.
De nieuwe leider der liberale partij zal,
naar reeds gemeld, heden in een zitting van
het partijbestuur na Bratianu's bijzetting
gekozen worden. Sommige liberalen verze
keren, dat de minister van Binnenlandsclie
Zaken, Duca, in overeenstemming met den
kort voor zijn dood door Joanel Bratianu
geuiten wensch zal voorstellen, diens broe
der, den huidigen premier Vintila Bratia
nu, tot partijleider te kiezen.
Joego-Slavië
Het ItaliaanschAlbanecsch verdrag.
„Een nieuwe provocatie".
In Joegoslavische politieke kringen wordt
de mi'itaire alliantie tusschen Italië en Al
banië als een nieuwe provocatie beschouwd.
Het ministerie van Buitenlandsche Zaken
gaf een lang communiqué uit, waarin ge
zegd wordt, dat de Joegoslavische regee
ring, toen zij enkele dagen geleden vernam
dat Italië en Albanië deze alliantie zouden
sluiten, getracht heeft, Albanië daarvan te
weerhouden door bemiddeling van den
Joegoslavischen gezant te Tirana- Zij meent
name'ijk, dat, daar Albanië geen militaire
gevaren bedreigen, de alliantie op Alban-ë
onaangename verplichtingen legt. welke po
litiek gevaarlijk is en niet in overeenstem-
min" met de economische kracht van Al
banië.
Ontkend wordt, dat de ItaliaanschAl-
baneesche alliantie als een antwoord op het
Fransch-Joegos^vische verdrag beschouwd
kan wordpn. Zelfs indien eerstgenoemd ver
drag hetzelfde karakter zou dragen, aldus
hot communiqué, dan zou dit antwoord nog
niet opgaan, daar Albanië militair niet
krachtig genoeg is. om door dit verdrag met
xrane een legenwiuui ie ïuvêreu mm nm
Fransch-Joegoslavische verdrag. Bovendien
was het verdrag tusschen Italië en Albanië
vrijwel gereed op 14 Nov. j.l. zoodat het
lang van te voren moet zijn voorbereid.
Het communiqué zegt ten slotte, dat het
Italiaansch-Albaneesche verdrag slechts
een voortzetting is der oude politiek en dat
bewijst, dat de onderteekening van het
Fransch-Joegoslavische verdrag noodzalijk
was voor den vrede van Europa.
Rusland
Rusland wacht een moeilijk jaar.
Op een partijvergadering te Charkof be
toogde Boecharin, dat in het komende jaar
zeer ernstige economische moeilijkheden te
verwachten zijn, in verband met de poli
tieke positie der Sovjet-unie, die op de han
delsbetrekkingen en de verstrekkig van
credieten van grooten invloed is geweest
Engeland, aldus Boecharin, voert een
consequente politiek en oefent op 'n aan
tal andere staten invloed uit. Deze invloed
strekt zich ook tot Duitschland uit. dat op 't
oogenblik ten aanzien van bestellingen cn
credieten een meer dan koel standpunt ten
opzichte van Rusland inneemt.
Voorts deelde hij mede, dat de graanuit-
voer dit jaar aanzienlijk verminderd is, ten
gevolge van bet hamsteren door de boeren,
dat na het verkondigen van het beslaan van
oorlogsgevaar door de regeering is begon
nen.
Ten einde do moeilijkheden te overwin
nen, moeten de Sovjets een vastberaden
vredespoliiek voeren, opdat de ongunstige
ontwikkeling van den politieken toestand
voor Rusland een einde neemt, besloot
spreker.
China.
Succes der Nanking-troepen.
De Nanking-regeering deelt officieel
mede, dat zij de stad Soetsjaufoe, een be
langrijk kruispunt aan den Tientsin-Poe-
kau- en den Loenghai-spoorweg, heef!
bezet.
Mexico.
DE KERKVERVOLGING.
Een straatbetooging.
Zaterdag trokken door de straten van
Mexico eenige arbeiders in hun werkklce-
ding, onder 't roepen van „Leve Christus,
onze Koning". Zij droegen een lijkkist met
het lijk van een der vier mannen, o. w. wen
priester, die dezer dagen terecht zijn ge
steld.
Amerika
De onrust in Nicaragua.
Amerikaansche maatregelen
Uit Managua wordt gemeld: Binnenkort
zullen de Amerikaansche marinevliegera
een hevige „bombardementscampagne" op
touw zetten tegen de bandieten, die, naar
verluidt, tal van onschuldige menschen in
verschillende gebieden van Nicaragua
hebben gedood en uitgeplunderd.
BaHHENLAND.
DE BEGROOTING VAN FINANCIEN.
Geen verhooging voor de
oud-gepensioneerden.
Geen overheidsbemoeiing Inzake
buitenlandsche leeningen.
Nieuwe indexing der gemeenten voor de
Fersonee'e Belasting.
In do M- v. A. aan de Tweede Kamer
over zijn begrooting voor het dienstjaar
1928 zegt de minister van Financiën o.m
dat met de proef in zake de betaling der
belastingen op postkantoren aanvankelijk
gunstige resultaten zijr verkregen. De mi
nister wenscht echter een dofintief oordeel
aangaande het slagen van deze proef nog
op te schorten.
In de maand September j.l. hoeft de mi
nister opdracht gegeven tot het instellen
van de noodtee onderzoekingen voor een
herziening van de bij de wet op de perso-
nee'e belasting behoorende tabel van ver
deeling der gemeenten in klassen.
De minister is niet voornemens een ver
dere verhooging voor te stellen van de
pensioenen der z.g. oud-gepensioneerden.
Hij blijft de bij do wet van 26 Juni 1926
getroffen regeling (ondersteuning naar be
hoefte) uit de stichting, aan welke de bezit
tingen van het Koninklijk Nationaal Steun
comité zijn overgedragen, 't meest aange
wezen achten. Thans worden geregeld door
deze stichting aan een 2400-tal oud-ge-
pensionneerden uitkceringen verstrekt, tot
een bedrag van ongeveer 230.000 's jaars-
In den loop van dit jaar heeft het stich
tingsbestuur tot tweemaal toe een maatre
gel genomen, om do uitkeeringen te vcr-
hoogen. De laatst vastgestelde, welke mede
rekening houdt met den tijdsduur van het
dienstverband, troedt in werking 1 Jan
1928, en zal de lasten der stichting naar
schatting met ƒ250.000 's jaars doen stij
gen. Een verhooging over de goheele linie
zou bij nadering V 2 a f 3 millioen 's jaars
vorderen.
De minister gevoelt weinig voor een ver
gaande overheidsbemoeiing met betrekking
tot buitenlandsche leeningefl, die hier ie
lande geplaatst worden.
Voor de leegstaande gebouwen te Delft
wordt ijverig naar een bestemming gezocut.
Het laat zich aanzien, dat zo in de naaste
toekomst voor de gedachte beslemming
kunnen worden benut.
GEEN TEEKENINGEN OPZENDEN.
Een circulaire, die Mexico betreft, maar
waarin Mexico niet genoemd wordt.
Door de Hoofdinspecteurs bij het Lager
Onderwijs is opdracht gegeven aan de In
specteurs een collectie teekeningen te ver
zamelen van verschillende scholen in Ne
derland, ten eindo die naar Mexico te
zenden, waar de Kerkvervolgende Presi
dent Calles een tentoonstelling van Tec-
kenwerk organiseert.
Doordat in het aan sommige scholen ge
zonden verzoek de naam Mexico ver /.we
gen was, hebben enkele scholen ree Is I
goeder trouw een collectie teekenwerk af
gestaan. 't Behoeft wel geen betoog, dat
de Katholieke scholen zic-h van medewer
king onthouden moeten, zoolang het Gal
les-regiem voortgaat met het vervolgen
van Katholieke priesters, religieuzen en 1
ken. Daarom noodigen wij de Katholieke
schoolbesturen, onderwijzers en onderwij
zeressen dringend uit, niet aan het plan
mede te werken. Mocht ieman l reeds een
toezegging hebben gedaan of uitgevoerd
hij trekke deze in nf vrage het gezondene
onder motiveering terug met een protest
tegen den cxpcscercndcn kerk vervolger.
Mexico moot eerst op andere wijze tooncn,
op cultuur aanspraak te maken.
H. G. de Boer,
Voorzitter der Federatie van Alge
meene Diocesane Vereenigingen van
R. K. Bijz. Onderwijzers in
Nederland.
KNOEIERIJEN TE ROTTERDAM.
De magazijnmeester bij het gasbedrijf op
staanden voet ontslagen.
Naar de „Crt." verneemt, heeft het door
B. en W. te Rotterdam ingestelde onder
zoek in zako do knoeierijen bij het gasbe
drijf reeds uilgewezen, dat de magazijn
meester schuldig is- Deze heeft belangrijke
bedragen aan rctourcommissio ontvangen,
n.l. ongeveer 4000 per jaar. De magazijn
meester heeft reeds een volledige bekente
nis afgelegd. Hij is op staanden voet ont
slagen. Deze fraude is, naar uit de boeken
blijkt, gedurondo velo jaren gepleegd. To
achterhalen is deze vordering echter niet
meer.
Het is de commissie verder gebleken, (lat
er geen reden aanwezig is om tegen de hoo
gere leiding van het Rottcrdamsch gasbe-
drijfwantrouwen te koesteren. Het is even
wel noodzakelijk gebleken het onderzoek
i nog voort to zetten
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Kardinaal -Bonzano overleden.
Een aanslag op den burgemeester van
Weenen.
Een straatbetooging in Mexico tegen
Calles.
Tusschen Brussel en Calais is de Zon
dagochtend express ontspoord. 1 doode, 8
zwaar gewonden. (Buitenl. Berichten, 2de
blad).
In Algiers heeft een groote overstro
mingsramp honderden slachtoffers ge-
eischt. (Buitenl. Berichten, 2de blad).
BINNENLAND.
Het beiastingvraagstuk in den Partlp
raad der R.-K. Staatspartij. (2de blad).
Plannen van den minister van Finan
ciën. (1ste blad).
De chansonnier Pisuisse en zijn vrouw
Jenny Gilliams zijn Zaterdagavond te Am
sterdam door een vroeger lid van hun ge
zelschap doodgeschoten. De dader heef»
ze.fmuord gepleegd. (Gemengdo Berichten,
2do b ad).
DE PARTIJRAAD-VERGADERING.
In een beschouwing in „De Maasbodo"
over de vergadering van den Partijraad op
j.l. Zaterdag lezen we:
„Minder gelukkig verliep de dag van
Zaterdag. Toen namelijk Prof. De Lan
gen Wendels, adviseerond lid, ethicus
van professie, een theoretische bijdrage
tot het onderwerp wilde leveren, het-
gon hij tot groote voldoening van zoor
volen heeft gedaan werd hij door
praescs Nolons daarin, laat ons maar
zeggen: niet bemoodigd.
Vooral i het stadium van liet „durch-
Als bet goed was, moesten bij oen on
derwerp, als thans behandeld, eerst do
adviseorendo leden voor het front."
Inderdaad: het „niet bemoedigend" is
een hoofscho aanduiding voor do fout, die
dr. Nolens op het bedoelde moment onte
genzeggelijk maakte, en waardoor hij be
wees, dat ook zelfs een leider, aJs hij js,
zich bij do leiding van een vergadering wel
'ns vergissen kan of zich door 'n vcrkccrdo
overweging kan laten beïnvloeden.
MODERN BIJGELOOF.
Het Icekooeuide feit, dat ons Ncder-
oen „gelukskouiju", geeft Annie Salomons
aanleiding, :n „Do Groene Amsterdammer"
baar hart te luchten over deze en derge
lijke hyper-inoderno praclijkon.
Zij schrijft o. m.:
„iloe hebben de rationalisten van hel
einde der vorige.eeuw geijverd om de
menschen niet alleen met hun voeten,
maar zelfs met hun gedachten op den be
tonen grond te houden! Hoe hebben zo er
naar gestreefd „Kracht en Stof'' tot gou-
hcid te verheffen, en de dingen, die jo
zien en grijpen Kunt, tot de eenige „wer
kelijkheid te proclameer en!
Inderdaad zijn ze er voor oen goed deol
in geslaagd de kerken leeg te pompen en
den strijd om de biefstuk feller dan ooit
te maken, omdat dat dan toch blijkbaar
liet eenige goed was, dat do moeite waard
was in het leven. Maar in de dagen van
depressie, in dagen van angst en zorg, en
ook in de zeldzame uren van een overstel
pend geluk voelde menigeen zich locli wal
ontriefd zonder een Opperwezen, tot Wion
men zijn hart kon verheffen; zonder en
Kracht, Die boven al dit wcroldsche gewe
mel uil onveranderlijke vastheid en ze
kerheid beloofde.
Waar het geloof verdwijnt, tiert welig
het bijgeloof: wie do rozenkrans verwierp,
bidt braaf bij tien knoopjes in een touwtje
de wonderspreuken van oen menschlie-
vond apotheker. Voor wion de biecht 1 en
aantasting dor zelfstandige persoonlijkhe.d
leek, bracht de psycho-analyse van een
psychiater de redding uit ouontwarbaro
zielsconflicten. Nadat men eerst de cere
moniën en do liturgie van de Katholieke
Kerk als uiterlijke pronk en praal had
veroordeeld, haalde men ze in het eigen
nuchterder kerkgebouw weer binnen, an
ders dan liet oorspronkelijke ritueel, maar
zeker niet beter.
Is do arme, verdwaalde menschheid niet
als een kind, dat zich verbeeldde zelfstan
dig te kunnen zijn; dat in hoogmoedigheid
het ouderlijk huis is uitgoloopen, en nu, in
do koude duisternis, naar 't welbekende
licht loopt to zoeken en telkens door dwaal
lichtjes wordt verleid?''
7c Diocesaan Congres van
„Voor Eer c» Deugd".
In het BI ad am Haarlui»..
De diocesane Bonden zullen het 7e Con
gres houden to Alkmaar in hotel ..Hef
GuMc ii Vlies" (Chomslraal) op Uon ler la»
15 December (en ui t zooals abusicvebjl