MAANDAG 21 NOVEMBER 1927
Ie Jaargang
No. 5725
De Scicbohe Goti^omt
jONNEMENTSPRUS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaaL
ue Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
per post f2.95 per kwartaaL
leïllustreerd Zondagsblad la voor de Abonné's ver-
ur tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
ging. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
üsblad 9 ct.
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
I
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentlén 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
s dubbele van het tarief berekend. s
Kleine advertentlén, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f 0.50
IOMMEB BESTAAT OIT TWEE BLADEB>
emeente exploitatie.
degene, die voor gemeente-explot
en bedrijven is, socialist?
en neon.
hij is socialist, als hij voor zulk 'n
te-exploitatie is, omdat het uit
rd der zaak zoo moet.
Kerend de socialistische opvatting
wij enkele weken geleden lazen, in
tjeeonden stukje in een der Leidsche
Do schrijfster er van die (dit
s) zonder op de hoogte te zijn maar
pnatto kwam op voor het go-
idijk wasckbureau, ,dat zij aanzag
tea gemeentelijk wasckbedrijf, daar-
i opmerking makend, dat de particu-
wasscherijen eigenlijk niet moesten
„g e d u 1 d".
I is socialistisch! Men is tegen par
se bedrijven en voor gemeente-ex-
niet omdat men meent, voor een
der bedrijf te kunnen bewijzen, dat
itttie door de gemeente meer vruch-
il afwerpen met minder moeite, beter
j« gemeentenaren zal zijn, maar oui-
als algemeene regel aanvaardt,
iet zoo moet uit den a,ard
laak.
dit standpunt staat een socialist,
hij staan, omdat in het -wezen van
iocialisme ligt de ontkenning van bet
dijk recht van privaat-eigendom,
it-bezit; omdat volgens de socialis-
leer de wereldorde moet zijn ge-
op gemeenschappelijk eigendom.
Katholieken, staan lijnrecht tegen-
ket beginsel, waarop het socia-
irijn streven naar gemeente-exploita/-
Lijnrecht, omdat wij privaat-
ook van productiemiddelen,
ssch van natuurrecht achten,
degene, die voor gemeente-exploi-
Tan bedrijven is, socialist?
»a; hij is geen socialist, als hij voor
'n gemeente-exploitatie is, in be-
Ido gevallen, waarin het bewe-
is, dat zulks voor de gemeentenaren
is; dat particulieren' een bedrijf niet
iel goed kunnen of blijkbaar niet
then uit te oefenen, terwijl het belang
meenlenaren een zoo goed mogelijke
mag vraagt.
semoentelijko overheid toch heeft tot
het bestendigen en bevorderen van
wodanigen algemeenen toestand, dat
a de huisgezinnen mogelijk is, hun tij-
welzijn zelf op eigen kracht te be-
arvoor is noodig.de handhaving der
sorde, die ons de gemeentepolitie be
ervoor kan noodig zijn overheidsbe-
op allerlei gebied, ook op het ge-
un exploitatie van bedrijven,
cr de noodzakelijkheid van die over-
tbemoeiing moet voor ieder geval
'fizen worden.
*ar dus redelijkerwijs moet aangeno-
worden dat gemeente-exploitatie in
topaald geval noodig is, daar mag ze,
woet zo.
theoretische uiteenzetting achten
'iet overbodig, waar in gToote en ook
in kleinere gemeenten de kwestie van
ile-exploitatie meermalen aan de
omt bij de behandeling der begroo-
En we zijn nu in den tijd, waarin die
adeling: plaats heeft.
BU1TEHLAND
Duitschland
Valsche Russische bankbiljetten.
G r e g o i s c k e v r ij h e i d s-
beweging.
■ureade do laatste dagen is het den
feiten te Frankfort a. Main gelukt
kisten met vervalsclite bolsjowisti-
*n°wetzen te ontdekken, die door
'kino drukkerij in opdracht van een
pr waren vervaardigd. De Georgiër,
n het leger van kolonel Awalow had
was na ide ontbinding daarvan
tonden^ Madrid en Parijs gekomen,
fhch een groep van Georglërs bevindt,
Nationale Georgische Begeering"
De Georgische vrijheidsbeweging
**1.de vervalschingen. die niet slechts
^Ischland, doch ook in Hongarije
en Frankrijk werden verricht, worden ge
financierd.
Te Miinchen werd een in juridische
kringen aldaar bekende dr. Weber gear
resteerd, die den Georgiër bij de Frank-
forter drukkerij Boehle aanbeval voor het
uitgeven van anti-bolsjewistische bro
chures. Boehle beweert zich er niet van
bewust te zijn dat zich in de kisten val
sche Russische bankbiljetten bevonden.
Behalve deze drie personen werden tot
dusver nog zeven anderen in hechtenis
genomen. De autoriteiten te Parijs, Lon--
den en Boedapest werden van een en an
der op do hoogte gesteld.
Hongarije.
De vervalschte obligaties.
De negende arrestatie.
In de zaak van de vervalschte Hen-
gaarsche obligaties is Zaterdagavond op
nieuw iemand gearresteerd.
Dit is de negende arrestatie. De gear
resteerde is een secretaris van de Vereeni-
ging van Fransche bezitters van Hongaar-
sche waardenapieren, een genaturaliseerde
Rus, Aron Goldowski geheeten, die reeds
bekend heeft valsche bewijzen van ei een-
dom voor Hongaarsche obligaties te hebben
uitgegeven. Goldowskn was tegelijkertijl in
dienst van Tovbini.
Blumenstein had zich reeds, naar uit
de jn beslag genomen correspondentie
blijkt, bezig gehouden met een nieuwe
zaak. Hij wilde gebruik maken van de
mogelijkheid, valorisatie te verkrijgen van
Oostenrijksch-Hongaarsche bankbiljetten,
als zouden deze in het bezit van gealli
eerde onderdanen zijn geweest. In een
brief van een advocaat te Parijs gaf hij
dezen opdracht te onderzoeken of de in
officieele kringen te Weenen loopende ge
ruchten over valorisatie juist zijn. De zaak
zou hem evenwel slechts interesseeren
wanneer de waardevermeerdering min
stens vier procent zou bedragen. Blumen
stein had in verband hiermede reeds alle
toebereidselen voor den aankoop van Oos-
tenrijksche kronen getroffen om deze. zoo
dra daartoe de gelegenheid kwam, door
Fransche, Zwitsersche, Engelsche en an
dere afstempelingen in aanmerking te
doen komen voor uitbetaling in goud-
waarde.
Portugal.
Politieke moordaanslag.
•De „Chicago Tribune" .verneemt uit
Lissabon: Overste Ephtesis, de sterkste
steun van het huidige regime in Por
tugal, is Vrijdagavond door verscheidene
personen in de buurt van zijn woning
aangevallen. Hij werd door revolverscho
ten licht gewond. De daders ontkwamen
,in de duisternis
Roemenië.
Bratianu's nederlaag.
Een nieuwe maatregel van
verweer overwogen.
Naar de „Frankfurter Zgt." uit Boeda
pest verneemt, heeft de Roemeensche re
geering een wetsontwerp gereed laten ma
ken, dat Zaterdag bij de Kamer ingediend
zou worden en strekt tot reorganisatie van
den krijgsraad. Tot dusver kon deze be
staan uit een kolonel, luitenant-kolonels,
majoors en kapiteins. Volgens bet nieu
we ontwerp zouden vo'rtaan alleen staf
officieren van den rang van luiteiant kolo
nel of hooger voor benoeming in krijgsra
den in aanmerking komen. Het doel van
deze wetswijziging is licht te raden. De
krijgsraad, die Manoilescu vrij heeft ge
sproken, bestond uit een kolonel, twee
majoors en 2 kapiteins, van wie de jong
ste majoor voor vrijspraak, de kolonel en
de oudste majoor voor veroordeeling heb
ben gestemd.. Do regeering schijnt van
krijgsraden van hoofdofficieren van den
generalen staf meer ..tucht" te verwach
ten.
De „Daily Tel." heeft uit Boekarest ver
nomen, dat de Rogentschapsraad. in
overleg met Bratianu, den wensch te
kennen heeft gegeven tot oen overeen-
kost tusschen de regeering en althans
oenige der oppositiepartijen.
Polen.
Pilsoedski.
Opnieuw oen samenzwering
ontdekt?
Volgens de te Krakau verschijnende
„Kurier" zou de politieke politie een wijd
vertakte samenzwering tegen het leven
van maarschalk Pilsoedski op het spoor
zijn gekomen.
De samenzweerders zijn allen lid van
denHallorbond, een militaire organisatie,
die den staatspresident vijandig gezind is.
Litauen.
Litausche opstandelingen.
Een vuurgevecht.
Aan de Poolsch-Lilausche grens heeft
naar een bericht uit Warschau meldt, een
vuurgevecht plaats gehad tusschen twee
i compagniën Litausche grenstroepen en
oen bondo Lilausciio opstandelingen, die
naar Polen wilden uitwijken.
Zij hadden zich tot dat doel met gewe
ren gewapend en trachtten door het cor
don van do grensbewaking heen te drin
gen. Aan beide zijden vielen eenige doo-
den, terwijl een twintigtal mannen werd
gewond. De troepen slaagden er tenslotte
in de geheele bende gevangfeu te nemen.
Do leider van de troep pleegde zelfmoord.
Rusland
De vertegenwoordiging te Genève.
De delegatie, welke Rusland naar de as.
op 30 November beginnende zitting der
voorbereidende commissie voor de ontwa-
penings-conforentie zendt, is uit zóó hoog
geplaatste personen samengesteld (o.a.
Litwinof) en zoo talrijk, dat men zich hier
afvraagt, af de Russen van plan zijn zulke
principieele debatten op onze zitting uit te
lokken, dat de heer Loudon daardoor zal
kunnen verhinderd worden, de zitting reeds
voor de op 5 December beginnende raads
zitting te sluiten, zooals het plan is<
De oppositie.
Binnenkort een congres in het
buitenland?
De oppositie der Russischo communisti
sche partij is, naar uit Moskou wordt ge
meld, van plan, binnenkort een congres in
het buitenland te houden.
Voltrens een roededeeling van de centrale
commissie der Russische communistische
partij zijn na de uitsluiting van Trotzki en
Zinovjeff nog 350 leden uit de partij ge-
stooten.
De uitgeslotenen hadden zich tot de
centrale commissie gericht met het verzoek,
hun gelegenheid te geven, zich op het par
tijcongres te verdedigen, wat echter gewei
gerd is.
Trotzki en Sinovjef spreken.
Het stoffelijk overschot van Joffe is Za
terdag op het kerkhof van het klooster
Nowodewitsj te Moskou bijgezet.
Door Tsjitsjerin. Lesjawa en Ristin wer
den officieele lijkreden uitgesproken, terwijl
verder Trotzki, Sinovjef, Kamenew en Ra-
kowski als vrienden van den overledene bij
hej graf spraken.
Hieruit blijkt, dat Trotzki toch nog niet
is doodgeschoten, zooals de vorige week
gemeld werd.
Marokko
Zeven millioen francs betaald.
Voor het loskoopen van
Steeg c.s.
Naar uit Casablanca wordt gemeld, heeft
de Fransche regeering voor de vrijlating
van de zes door de Mooren gevangen geno
men Europeanen zeven millioen francs be
taald. Daar de Mooren slechts een deel van
dit bedrag in papiergeld wilden ontvangen
waren vrachtauto's noodig om de zakken
met zilveren munten over te brengen.
De bladen spreken de vrees uit, dat nu
het den Mooren gebleken is, dat het ont
voeren van Europeanen een zoo voordee-
ligo zaak is, zij zich systematisch daarop
zullen gaan toeleggen,
China.
Tsjang Kai-Sjek weer ten tooneeie-
Tsjang Kai-sjek heeft medegedeeld, dat
hij besloten heeft te voldoen aan het alge-
meoae verzoek en weder de nationalisten
in hun strijd zal steunen.
Mexico.
Nog een generaal gevonnist.
Aguillar, die eveneens do vorige maand
aan den opstand hoeft meegedaan, is ge
grepen, door den krijgsraad veroordeeld en
terechtgesteld.
BINNENLAND
Ziekenhuis voor scheeps- en tropische
ziekten te Rotterdam.
Een gift van 20.000.
Iemand, die onbekend wcnscht te blij
ven, heeft twintig duizend gulden ge
schonken voor het ziekenhuis voor scheeps
en tropische ziekten te Rotterdam.
Bijeenkomst der R. K. Indischgasten.
Men verzoekt ons to willen mcdedeelen,
dat de eerstvolgende bijeenkomst van R. K.
Indischgasten, Oiwl-Indischgasten en bon,
die zich binnenkort in Indië denken to
Vestigen, zal plaats hebben op Woensdag
2cl November a s. in „Huize Voorhout"
aan het Lange Voorhout No. 19 to Den
Haag, des avonds om 8 uur.
Zij, die dezo bijeenkomst wenscben bij to
wonen kunnen zich in verbinding stellen
met het „Katholiek Indisch Bureau" ide
Carpentierslraat 153 te Den Haag.
ST&DSMIEUWS-
NATIONAAL TOONEELCONCOURS.
St. Josephsgezellen Vereeniging.
Zooals het met alles hier op het onder-
maansche gaat, .is ook aan het tooneel-
concours, door Adolf Kolping uitgeschre
ven, een eind gekomen. En het was met
een groeiende belangstelling dat sinds
verleden Zondag, do verwachtingen wa
ren gespannen en er heel wat veronder
stellingen werden gemaakt, vooral door
de bezoekers ontbreekt den uitslag. Niet
minder door de kampende clubs, die in
spanning waren omtrent do plaats welke
door haar was veroverd in den strijd.
Beschouwd in het licht van wat ten
tooneeie is gebracht, kan er onder diet
publiek nog al uiteenloopendo meening
zijn omtrent de toewijzing der prijzen,
doch de jury heeft zich slechts te laten
leiden, door den maatstaf aangelegd ter
beoordeeling van het geleverde werk. In
het puntental is te zien, dat er zijn. die
elkaar nabij gestreefd hebben, doch nie
mand kwam zoo hoog aan het minimum,
dat een eerste prijs kon worden toege
kend. Dat hebben de clubs ten slotte aan
zich zelf te wijten. Immers, als men blijft
ronddwarrelen in de sfeer, waaruit men
tot heden veelal een keus deed, dan zal
men zich de gelegenheid laten ontglippen,
het doel van een wedstrijd en zijn succes
voorbijstreven. Het doel toch is het tooneel
op hooger plan te heffen cn daartoe wer
ken stukken als in dit concours werden
vertoond, allerminst mee. Men heeft zich
in dit opzicht te herzien en een tikje hoo
ger grijpen is wel aanbevolen. Dat zal
den clubs bij het publiek danig ten goede
komen; men leert en brengt ten slotte lee
ring aan de massa. Er is keus genoeg, als
men maar de oogen wil openen en bre
ken met den ouden sleur, uitsluitend naar
amusemen'tsstukken uit te zien. Dat moge
op een feestavond urore maken, op een
wedstrijd drukt men zijn kansen belang
rijk. Als wij even een vergelijking maken
tusschen dit nationaal concours en do
vriendschappelijke bezoeken van de Go-
zelenclubs, in het vorige gedeelte van de
feestviering, dan moet van dio clubs ge
zegd worden, dat de keuze van stuk aan
merkelijk hooger stond. Wij hopen later
daarop nog wel eens terug te komen en
willen nu den uitslag mcdedeelen.
De eerste prijs is niet toegekend, daar
geen der mededingende vereenigingen het
vcrei8chte aantal punten h**eft behaald.
De vereenigingsprijzen werden door de
jury als volgt toegewezen:
2e prijs: verguld-zilveren medaille van
den II E. heer Deken Dessens. Amicitia
van Sassenheim met: De landbouw, week
blad voor Chicago, mot 63 2/5 punt.
3e prijs: Verguld-zilveren medaille van
den Burgemeester van Leiden. Sint Boni-
facius van Krommenie, met: De wijze
dwaas, met 58 1/3 punt.
4g prijs: Zilveren medaille van de R. K.
Studenten vereeniging „Sanclus Augus-
tinus". Alberdinck Thvm van Schiedam,
met: De keizer komt, met 57 1/3 punt.
5e prijs: Verguld-zilveren medaille van
De Leidsche Courant. Sint Lucas van
Oegstgeest, met: Koning Stoffel de Eerste,
met 56 1/5 punt.
De extra prijzen werden als volgt toe
gekend:
Zilveren lauwertak, als eero prijs, van
het uitvoerend comité van Adolf Kolping,
voor in alle mbrieken het meest voldoen
de: Amicitia, Sassenheim.
Zilveren medaille, van bestuur R. K.
tooneelbond: Sam Brooker, uit De Land
bouw, door Sassenheim. als beste speler
verguld-zilveren medaille, van den protec
tor den heer W. A. A. Kerckhoff: Sam
Brooker, ,uil. Do Landbouw, Sassenheim,
voor beste- uitspraak.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Vaische Russische bankbiljetlen in
Duitschland.
De oppositie in Rusland wil een congres
in het buitenland houden.
Stormen en overstroomingen in Noord-
Amerika. (Buitenl. Berichten en Tele
grammen).
BINNENLAND.
Ernstige storing in het treinverkeer op
de lijn Amsterdam—Rotterdam (1ste blad)
Op een onbewaakten overweg te Nijme
gen is een autobus door een trein gegre
pen; verscheidene gewonden. (Gemengde
Berichten, 2de blad).
Voetbalwedstrijd DuitschlandNeder-
derland 22. (Sport, 2de blad).
Hockeywedstrijd NederfandEngeland
31. (Sport, 2de b'ad).
Zilveren medaille, van den regisseur L.
Th. Bayer, aan don regisseur van Alber-
d;nck Thym. Schiedam, voor besto Regie.
Verguld-zilveren medaille, van de Hanze
Leiden: Do Landbouw. Sassenheim, voor
beste rolkennis.
Zilveren lauwertak, van do ARKA: Sint
Bonifacius, Krommenie, voor op een na
besto spel.
Zilveren medaille van den R. K. Volk-
bond, voor beste club, lid van den R K
Volksbond: Sint Bonifacius. Krommenie.
Zilveren lauwerkrans, van do R K.
Militairen vereen,: Alberdinck Thym,
voor beste samenspel
Verguld-zilveren medaille van mevr A
Kouwenberg-Zeegerman: Rob, uit Do
Landbouw, Sassenheim. als 2e beste speler
Zilveren medaille, van don uitgever
Kerkbericht voor R. K.: aan Sint Boni
facius, Loosduinen, als aanmoedigings
prijs.
Zilveren medaille, van de fa. J. P Dries-
son: Vondel, Leiden, als aanmoedigings
prijs.
Zilveren lauwertak, van den heer P J.
van Kampenhout, aan de toonoelafdeeling
Adolf Kolping. als juryprijs, ter herin
nering.
De voorzitter van de jury gaf een ge
documenteerde uiteenzetting van de be
vindingen door de jury bij dit concours
opgedaan en deed dit vergezeld gaan van
con aantal wenken, door de kampende
clubs in acht te nemen Leerzaam was dit
voor allen en als men zich aan deze
wonken houdt, zal dit concours ook nog
vele vruchten voor do toekomstige praosla-
tiën dragen
Do vice-Praesos dankte vervolgens do
heoren Evernijn, Hocks on Spendel voor
do vele moeiten zich nis juryleden gege
ven, wenschte don winnendon geluk en
hield oen zeer degelijk geargumenteerd
betoog voor do juiste plaats, welke do
Oezellcnveroenigingen in het Centra al-
Verband hebben in te nemen, Adolf Kol
ping heeft den avond inderdaad opge
luisterd met een keurig en aan de eisclien
voldoende opvoering van het blijspel
Er werd kranig spel geleverd en den
goeden naam van Kolping werd een
nieuwe lauwer toegevoegd Zoo is dan
dit feest teneinde en onzerzijds willen wij
een bijzonder woord van hulde brengen
aan den Eerw. Vice-Praeses en al de zij» a.
die op zoo keurige wijze hebben geregeld,
gezorgd en alles hebben gedaan om deze
feestviering te maken lot een, waarvan de
naklank nog zeer langen lijd zal blijven
doorklinken in den sfeer, waarin het Kol-
"pingswerk zoo spontaan en correct wordt
Een spelkiek uit den wedstrijd Dt
andNederland,
