ging-
S^tcbclve (Sou^o/nt
9e Jaargang
WOENSDAG 2 NOVEMBER 1927
No. 5709
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL
oze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal,
ice per post f2.95 per kwartaaL
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
baar tegen betaling van 50 ot. per kwartaal, by voor-
•taling. Afzonderlijke nummers cfc., met Geïllustreerd
jageblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
I
Bureaux: RAPENBURG No. 10 LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT!
Gewone edvertenllën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
a dubbele van het tarief berekend. s
Kleine t advertentiên, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangebodeD of gevraagd, buur en ver-
huur, koop en verkoop fO.SO.
MER 8ESTAAT UIT DRIE BLADEN.
BUITENLAND
Duitschland
ii Georo von SchöneichCarolath. t
rins Georg Wilhelm von Sohöneich
jlath, de tweede zoon van de gemalin
den ex-kelzer, reed Zondagavond nabij
bor. met zijn motorfiets tegen een wa-
Hij kreeg een schedelbreuk en is
irmorgen aan de gevolgen overleden.
Maximilian Harden, t
szer dagen is in Duitschland overleden
bekende publicist Maximilian Harden
arden was de oprichter en uitgever
,Die Zukunft", waarin hij meer dan
jaren lang zijn meeningen over men-
m en zaken verkondigde met een vrij-
digheid, zooals men maar zelden aan-
Vooral tijdens en na den oorlog trok
de aandacht door zijn openhartige ma-
van schrijven.
[ij voerde een krachtige actie tegen de
camarilla en deed door zijn niemand
critiek herhaaldelijk van zich
ien.
den oorlog werden zijn artikelen door
ad en vijand bijna over de geheele we
gelezen. Vaak werden zijn onafhanke-
meeningen in vijandelijke bladen met
diefde aangehaald:
Juli 1922 werd er op Harden op den
jare straat te Berlijn door twee man
een aanslag gepleegd, waarbij hij ern-
•nd werd. Een der mannen, de
ifficier Ankermann, wend tot 6 jaar
mgarbeld veroordeeld, voor zijn deelne-
aan de misdaad.
Hongarije.
Een staatssecretaris aangevallen.
aar het „Neue Wiener Tageblatt" uit
dapest meldt werd de staatssecretaris
het ministerie van Binnenlanidsche
i Sztranyavszky in het dorp Erszekva
20 jonge boeren overvallen. Zijn auto
d met steenen bekogeld, waardoor de
secretaris door glassplinters in het
lat gewond werd. Hij moest naar het
rahuis worden overgebracht.
Roemenië.
De Carlistische beweging.
n rumoerige parlements-
zitting.
zeer strenge censuur in Roemenië
de berichten omtrent het zeer hefti-
debat over de Carlistische kwestie, dat
jl. in de Roemeensche Kamer ge
ld is, blijkbaar niet doorgelaten.
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
had namens den minister-president
ilianu nadrukkelijk verklaard, dat id©
wsitioneele partijen met betrekking tot
besluit van 4 Januari 1926, waarbij de
land van Carol werd uitgesproken,
ar toestemming hadden gegeven, terwijl
houding der nationalistische groep niet
eel duidelijk was geweest. Hierop ont-
nd een heftige woordenwisseling tus-
ie| Duca en den leider van de nationa-
boerenbond. Joanitzesccu, die den mi-
!er een „politieken clown" noemde. Duca
liet daarop verontwaardigd de zaal,
arna de meerderheid en de oppositie
'ar zoo hartstochtelijk uitscholden, dat
voorzitter de zitting moest opheffen. Na
hervatting weigerde Joanitzescu ide te-
Duca geuite beleediging terug te ne-
d, waarna hij tot de orde werd geroe-
'e afgevaardigde Mihalaka verklaarde,
zoowel de nationale boerenpartij als de
ionale partij haar principieel standpunt
opzichte van het besluit in zake den
land van Carol nimmer hebben gewij-
i De nationale partij heeft indertijd in
kroonraad het standpunt ingenomen,
een onmiddellijke aanvaarding van
rol's afstand vermeden moest worden
nationale boerenpartij had zich daar
tegen neergelegd bij den wensch van
overleden koning, doch onder het voor
oud, dat zij elke verantwoordelijkheid
de gevolgen van de hand moest wij-
Bratianu had indertijd deze verant-
ordelijkheid geheel op zich genomen.
Nog meer arrestaties,
te Boedapest verschijnends „Az Est"
rnoemt uit Boekarest, dat er in de laatste
Ken eenige nieuwe arrestaties hebben
iats gehad. Zoo werden op grond van
in de woning van den voormaligèn
e'ect van Jassy gevonden documenten
S» gearresteerd de afgevaardigde Popo-
IJ) diens broeder en een geestelijke van
delfden naam; voorts een zekere Pe-
'a en de voormalige burgemeester van
^F., Cropniki. Te Kroonstad werd de
"titter der plaatselijke afdeeling van
6 nalionalen boerenbond gearresteerd.
Rusland
Rusland naar Genève.
Om deel te nemen aan de
Ontwapeningsconferentie.
Volgens een bericht uit Genève heeft het
secretaTiaat-generaal van den Volken
bond bericht ontvangen, dat Rusland be
reid is deel te nemen aan de werkzaam
heden der voorbereidende ontwapenings
conferentie.
Prettige vergaderingen.
Oppositie-leiders overal
weggeschreeuwd.
De vergaderingen in Sovjet-Rusland,
waar alle communisten vrijelijk hun hart
zouden mogen luchten en hun meening
zeggen over verschillende kwesties, blijken
overal niet meer dan luidruchtige bijeen
komsten te worden. De oppositie-leiders
houden vol, dat ook zij op idie meetings het
woord mogen voeren, maar zij worden
overal gevolgd door groepen aanhangers
van Stalin, die er wel voor zorgen, dat de
oppositie of niet aan het woord komt of
overschreeuwd wordt.
Rakofski, Kamenef en Sosnofski trek
ken te Moskou zeer ide aandacht, maar
zij slagen er niet in hun standpunt uiteen
te zetten, want als zij een paar zinnen
Lebben gesproken, doen de groepjes Sta
linisten hun plicht. Niettemin geiooven
de genoemde opposanten, dat zij veel aan
hangers hebben, waarvan de mees ten ech
ter niet den moed hebben hen openlijk te
UgöU.»
Er zouden zelfs aanhangers der oppo
sitie zijn, die met de Stalinisten mee
schreeuwen, als er een opposant aan het
woord komt. bang als zij zijn, door de
Stalinisten te worden ontdekt als zij
zwijgen.
Marokko
Hel gevangen genomen gezelschap.
Een telegram uit Casablanca meldt, dat
de heeren Steeg en Maillet en de beide
dames, die zooals men weet door Mooren
zijn ontvoerd, thans in handen zijn van
het stamhoofd Ben Naoeoer. Dit stamhoofd
heeft de gevangenen van de lieden, die
de ontvoering verrichtten, overgenomen.
Ben Naceoer behoort tot een stam, die
zich nooit heeft onderworpen aan de
Fransche autoriteiten in het protectoraat,
maar die toch niet onvriendelijk staat te
genover deze autoriteiten. Bovendien is
Ben Naceoer de broeder van een kaid, die
zich reeds lang aan Frankrijk heeft on
derworpen. De gevangenen zijn nu weer
vervoerd en moeten zich thans in het ge
bied van Ben Naceoer bevinden en wel te
Ait Siroea.
China.
Hankau in nood.
Van twee zijden bedreigd.
De toestand in Hankau io uitermave
verontrustend. Alle troepen zijn uit de
stad weggetrokken, om deze te verdedigen
tegen de straf-expeditie van den nationa-
listischen generaal Jang Sen, die van den
boven-Jangtse op do stad aantrekt, ter
wijl tegelijkertijd front moet worden ge
maakt tegen het Oosten, waar de Nan-
king-troepen optrekken.
De vakvereenigingen hebben nu vrijwel
do geheele maoht in handen en treden
eigenmachtig tegen de zakenlieden op
Zondag is een Chineesche bediende van
de British American Company doodgesla
gen.
De positie van den commandant van
Hankau Tang Seng-sji, die nu van twee
zijden bedreigd wordt is zeer onzeker. De
vreemdelingen vreezen voor uitbarstingen
van het gepeupel, indien Tang verslagen
mocht worden.
Amerika
De onrust in Nicaragua.
De bevelhebber der Amerikaansche ma
rinetroepen in Nicaragua, verneemt, dat
200 „liberale" bandieten bij een aanval op
80 „conservatieve'' bandieten er 70 gedood
hebben.
BINNENLAND
Uit het Bouwbedrijf.
Actie tot wijziging van het
collectief contract.
Zoowel door de patroons- als do arbei
dersorganisaties in de bouwbedrijven, is
met bet oog op den afloop der collectieve
overeenkomst op wijziging aangedrongen.
De Ckr., B. K., Alg. en Chr. Nat. Bouw-
arbeidersbond hebben, volgons do „Stand."
bij schrijven van den 29sten October j.l.
aan de beide patroonsorganisaties hun
wenscheri kenbaar gemaakt. Zij vragen om
instelling van plaatselijke commissiën van
toezicht op de naleving der collectieve
overeenkomst, invoering van drie vacantie-
dagen, verhooging van de loonen in de drie
laagste klassen tot een maximum van drie
oent per uur, verbetering van de klaase-in-
deeling. De Ohr. en R. K. bonden vragen
bovendien een kindertoeelagregeling.
De Patroonsbond in da Bouwbedrijven
en de Ned. B. K. Bond van Bouwpatroons
vragen om vastlegging van 4en gemiddel
den 8 -uren-dag, verdiscop.teering in het
loon van de vergoeding wegens loonder
ving op algemeen erkende Christelijke
feestdagen, een herziening der looncijfers
naar beneden en verlaging in klasse voor
eenige plaatsen. Den duur der ovr en-
komst willen de werkgevers op twee jaar
stellen.
Arbeidsvoorwaarden in het Bollenbedrijf.
De werkgevers- en werknemersorganisa
ties in het bloembollenbedrijf Btelden dit
voorjaar een commissie van zes leden in
voor onderzoek naar de wenschelijkheid
en de mogelijkheid van de invoering van
den vrijen Zaterdagmiddag gedurende de
vijf zomermaanden. De commissie heeft
thans aan de betrokken bonden medege
deeld, dat zij geen rapport kan uitbren
gen, dat eenige waarde kan hebben voor
de onderhavige kwestie, of als leiddraad
zou kunnen dienen bij verdere besprekin
gen tusschen de organisaties. De meenin
gen en inzichten van de patroonsleden der
commissie stonden lijnrecht tegenover die
der arbeidersleden.
Het Katholiek Internationaal Persbureau.
Bovengenoemd bureau verzoekt opname
van het volgende:
Tot ontplooiing van meer kracht en
werkzaamheid wendt ons bureau zich tot
Katholiek Nederland middels een oproep
elders in dit nummer, vooral echter ook
tot alle Katholieke organisaties, bonden,
sportvereenigingen enz. enz. en bovenal tot
de geestelijkheid.
Nu >nze stem iederen avond in de aether
wordt gehoord over Huizen, vragen wij
geheel Katholiek Nederland ons te rappor
teeren of onze dienst met voldoening werkt
niet alleen, maar ook doen wij een ernstig
beroep op de medewerking van alle Ka
tholieke gelederen onzer Nederlandsche
samenleving, in binnen- en buitenland en
in onze koloniën.
Laat Katholiek Nederland zich unaniem
scharen achter haar eigen Katholiek Pers
bureau, opdat een volledig succes verze
kerd zij. Óns adres is K.I.P. Pr. Hendrstr.
30, den Haag.
KERKNIEUWS.
CHINEESCHE TRAPPISTEN EN
BENEDICTIJNEN.
Het eerste Trappistenklooster werd op
gericht te Yang-Kiaping bij Peking onder
de bescherming van Onze Lieve Vrouw
van Troost. In het klooster verblijven op
bet oogenhlik ongeveer 100 Monniken: de
meesten hunner zijn Chineezen. Het is zeer
goed verklaarbaar dat de Contemplatieve
orden in China zeer veel roepingen krijgen
tot het kloosterleven: de Chinees immers
ia van nature reeds geneigd tot beschou1
wing en overweging. Bovendien is de Chi
nees ook zeer sober, zoodat het leven der
Gistersienzer monniken voor de Chineezen
een eigenaardige aantrekkelijkheid heeft.
Daar het aantal roepingen zeer talrijk is
heeft de Superior van bovengenoemd kloos
ter besloten om een nieuwe kloosterge
meenschap te gaan vestigen tc Chiug-Ting-
Fou, ten Zuid-0ostcn van Peking. Het
nieuwe klooster zal worden toegewijd aan
O. L. Vrouw, Oorzaak onzer Blijdschap
Onlangs zijn er drie Benediktijnen van
de Abdij St. Andreas te Lophen naar Chi
na vertrokken. Gedurende enkele maan
den zullen zij de Chineesche taal en ge
bruiken bestudeeren aan dc Universiteit
van Peking (die door Benedictijnen be
stuurd wordt) daarna willen zij 'n kloos
ter stichten in de Provincie Szechwan. Te
gelijkertijd maakt een groep Chineezen
hier in Europa liet Novicaat door, om na
hun Priesterwijding ook naar het nieuwe
klooster in hun vaderland te vertrekken.
Dom Jean Joliet, die voor zijn intrede
in do orde van St. Benedictus. jaren lang
als missionaris in China werkzaam was,
schrijft naar aanleiding van de stichting
van dit nieuwe Benedictijner-klooster het
volgende: .,Dit klooster is uitsluitend voor
Chineezen bestemd alleen enkele Europea
nen zullen belast blijven met de opleiding
in het Noviciaat. Deze zullen hun uiterste
test moeten doen om zich de Chineesche
Kuituur trachten te verwerven en zich
aan de eigenaardigheden van den Chinees
weten aan te passen. Wij hopen aldus een
groep Chineesche monniken te vormen, die
evengoed hun katholieke theologie kennen
als de Kuituur van hun land, en die daar
door in staat zullen zijn, om de waarheden
van den Katholieken godsdienst te laten
zien in den praclischo beleving daarvan,
juist in den geest van het Chineesche
volk."
STADSNIEUWS.
ST.-JOSEPHS GEZELLEN-
VEREENIGING.
Nationaal Tooneelconcours.
Nu de herfstwind over stad en land giert
en men gezellig de haardsteden opzoekt,
om maar zoo min mogelijk op de straat
door te brengen, nu zoeken we ook oen of
andere gelegenheid, om op gezellige en
passende wijze eenige afleiding te vinden
Gelukkig komt daar de goede, bekende
St.-Josephs-Gezellen-Vereeniging, na een
blijde en mooie viering van haar 40-jarig
bestaan, wat in breede kringen is medege
noten door de bijwoning van een tooneel
concours, binnen het Gezellenverband, met
een Nationaal Tooneelconcours. mogelijk
gemaakt door de inschrijving van een zes
tal tooneelclubs uit Krommenie, Sassen-
heim. Leiden, Oegstgeest, Schiedam en
Loosduinen, begunstigd door het schenken
van fraaie prijzen door tal van officieele
personen, corporaties en instellingen.
Nu weten de leden van onze vereeni-
ging tenminste waar ze met hun vrouwen
en huisgenooten, met hun verloofden of
vrienden en bekenden, heen kunnen gaan
op Zondag 6, Woensdag 9, Zondag 13 en
Zondag 20 November en waar ze avonden
van vroolijke kunst kunnen genieten bin
nen de grenzen van ons R.-K. Dilettanten-
tooneel.
Nu weten ook de vele goede bekenden
van onze vereeniging, die zoo graag op on
ze intieme feestvieringen verschijnen, dat
ze nu reeds door daden kunnen toonen,
belang te stellen in het GezeUenwcrk en dit
Nationaal concours financieel mogelijk te
maken door ook eens te komen zien. nu
or eenig offer van hun portemonnaie ge
vraagd wordt.
Nu weten allen, dat er een gezellige
haard staat in Kolpings Stichting en men
zeker verwarmd zal worden door de eens
gezindheid en vroolijkheid tegen de Novem
berstormen die ons huis van godsdienstig
heid en arbeidzaamheid beuken.
Nu zal ons Nationaal Tooneelconcours
ook financieel slagenl
Prinses Juliana als studente.
De colleges, welke gedurende het aca
demie-jaar 19271928 door H. K. II.
Prinses Juliana worden gevogd, zijn de
vogende: Godsdienstgeschiedenis, prof. dr.
W. B. Kristensen; Oud-vaderlandsch recht,
prof. mr. A. S. de Blécourt; algemeene
Geschiedenis, Prof. dr. J. Huizinga; Adat-
recht, Prof. mr. C. van Vollenhoven; Ne
derlandsche Letterkunde, Prof. dr. A.
Verwey; Volkenrecht, Prof. Jhr. mr. W. J.
M. van Eysinga; Fransche Letterkunde,
mej. dT. C. Serrurier.
Konink ijke onderscheiding voor
Mr. J. Klein.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot ridder
in de orde van den Nederlandschen
Leeuw mr. J Klein, kantonrechter al
hier, aan wien, op verzoek, met ingang
van heden eervol ontslag als zoodanig is
verleend, onder dankbetuiging voor in
rechterlijke betrekkingen bewezen dien
sten.
Tentoonste ling Leidsche Radio-Vreetiiging
Als vervolg op onze vorige mededeelin
gen omtrent de a s. Radio-tentoonstelling,
die gehouden wordt in Oud-Hortusziclit
op 4 5 en 6 Nov. a.s. kunnen wc nog
voor de bezoekers vermelden, dat de ten
toonstelling Vrijdagavond om 8 uur door
den voorzitter wrdt gepend en dien dag tot
elf uur geopend zal zijn. Zaterdag en
Zondag zijn de uren van 26 en van
811 uur.
Als grootste attractie is bedoeld oen in
richting, waarmede het mogelijk is, om
langs draadloozen weg brieven en teeke-
ningen over te seinen en die op de ten
toonstelling door den heer Wirix zal wor
den gedemonstreerd.
In de groole zaal wordt een stukje pa
pier, waarop iets willekeurigs staat ge
schreven, in den zender gezet Op een
golflengte van 212 M. wordt het geschre
ven „uitgezonden" in den vorm van aether
trillingen, die in de andere zaal weer
worden opgevangen en gelijktijdig in lees
baar schrift worden omgezet. Dat hier
een zeer ingewikkelde installatie voor noo-
dig is, behoeft geen betoog. Maandag
avond waren wij in de gelegenheid een
demonstralie van het ingonieuse toestel bij
te wonen. Een verklaring van den „beeld
zender" en ontvanger, welke we zeer
goed zagen functioneeren, hopen wij ter
gelegenheid van de opening der tentoon
stelling in onze kolommen op te nemen.
Er zal op de tentoonstelling in Oud-Hor-
tuszicht nog meer belangrijk nieuws op
radio gebied te zen en to bewonderen zijn.
Neuws, waarover de radio-enthousiast zich
zal verheugen. "Want behalve het toestel
van luit. Wirix komt er ook nog als iets
nieuws een ontvangtoestel, geheel met wis
selstroom gevoed, wat beteekent, dat al de
accu-narigheid verdwenen is.
Wij herinneren nog even aan ons vorig
artikel, waarin we spraken van korte-golf-
zenders cn- ontvangers en verder de op
andere tentoonstellingen reeds aanwezige
toestellen, instrumenten, hulpwerktuigen,
enz.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De tweede zoon van de gemalin van den
ex-keizer is in Duitschland bij een motor
ongeluk om het leven gekomen.
De Carlistische beweging in Roemenië.
Rusland wil deelnemen aan de Ontwa
peningsconferentie.
Bij de ramp van de „Mafalda" zijn,
naar thans definitief is vastgesteld, 314
personen omgekomen. (Buitenl. Berichten,
2e blad).
De visschersramp aan de lersche kust.
Vijf en veertig visschers omgekomen.
(Buitenl. Berichten).
Nadere berichten over de treinbotsing
bij Bari. (Buitenl. Berichten, 3de blad).
BINNENLAND.
Een ernstige kolendampvergiftiging te
Zaandam. (Gemengde Berichten, 3de blad)
Overleden is pater L. v. Miert S.J.
(Kerknieuws, 3de blad).
OMGEVING.
De opening van de Katholieke Land
bouwschool te Voorhout. (1ste blad).
Onze Geïllustreerde Pagina
De photo-pagina geeft o.m.: verschil
lende photo's naar aanleiding van de Hol
land-In dië-vlucht; de zwaro fabrieksbrand
te Wormerveer.
Waar het vorig jaar de L.R.V. een ten
toonstelling gehouden heeft, dip een hij-
zonder groot succes is geworaen, deelde
het bestuur ons mede, dat men het plicht
geacht heeft zich ook nu meer to moeten
inspannen om den bezoekers iets bijzon
ders biedeniets waardoor ook de
tweede tentoonstelling voor ingewijden
en belangstellenden in de ontwikkeling van
het radio-amataurisme interessant zal
worden.
Daardoor verwacht men een zeer druk
bezoek.
ZILVEREN JUBILEUM
G. TH. KAGIE.
Gisteren was het 25 jaar geleden, dat da
heer G. Th. Kagle werd gekozen tot be
stuurslid van de R. K. Militairenvcreeni-
Bescheiden en eenvoudig als de heer
Kagie voor zichzelf steeds is, zou dit feest
voor ons waarschijnlijk onopgemerkt voor
bijgegaan zijn, ware er niet oen goede geest
geweest die ons hiervan in kennis had ge
steld.
Het bestuur der R.-K. Militairen-Ver-
eeniging heeft de gelegenheid om zijn sym
pathiek en ijverig bestuurslid, die mi
litair geweest zijnde steeds zich met
hart en ziel aan do belangen der vereeni
ging geeft, op dezen dag te huldigen, niet
ongemerkt laten voorbijgaan.
Nadat de heer Kagio reeds 'a morgens
vroeg was verrast door oen bloemstuk van
de militairen, kwam gistermiddag het bo-
stuur hem ten zijnen huize complimon-
toeren.
Do Weleorw. Geestelijk directeur, Pater
P. S. Friggo, feliciteerde den heer Kagio
namens do vereeniging met zijn 25-jarig
bestuurslidmaatschap en releveerde in kor
te trokken do voornaamste feiten uit do
verloopen 25 jaar. Spr. bracht den heer
Kagie dank voor alles wat hij gedurende
die periode voor do vereeniging heeft ge-
daan en sprak de hoop uit, dat hot zllvof
nog eens in goud moge veranderen.
Ais stoffelijk blijk van daardeering wecö
don jubilaris oen fraaie rooktafel aangdn
boden.
