DONDERDAG 27 OCTOBER 1927
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
et Zilveren Jubeljaar van Z.D.H. den
Bisschop van Haarlem.
le Jaargang
No. 570b
30NNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal.
£9 Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal,
per post f2.95 per kwartaaL
Jeïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
aar tegen betaling van 50 ot. per kwartaal, bij voor-
aling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
id 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
I
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regef
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
tt dubbele van het tarief berekend. s
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vei>
huur, koop en verkoop f0.50.
it beteekent 25 jaar lang de Bisschop
i van een Diocees; de verantwoorde-
ad te dragen voor het Katholieke le-
n héél een Bisdom; dagelijks besluiten
apol seien nemen vaak van zeer-ingrijpen-
iking wat dit alles kost aan over-
en overleg, aan arbeid, aan inspan-
aan zorgen, dat is moeielijk te om-
;ke" .dan 25 aren lang de Bisschop te zijn
zóó uitgebreid Diocees als dat van
lom, met de drie grootste steden van
and, met z'n groot aantal Katholieken,
gjerscheiden in maatschappelijke posi-
neigingen en verlangens en in be-
.32
D. H. Monseigneur Augustinus Jo-
is Callier. Bisschop van Haarlem, zal
is Goedheid het wil, het volgend jaar
wilder feit van 'n 25-jarig Episcopaat
enken.
oogen treedt de Bisschop zijn zilveren
'jaar in.
niet noodig, den diocesanen van
H. aan te toonen, dat zij hunnen Bis-
dankbaarheid verschuldigd
ie plicht spreekt vanzelf, zelfs ook
en Katholiek, die maar even en maar
tvlakkig overdenken wil, wat de on-
er« broken werkzaamheid en de wijze
w. baamheid van den Herder van ons
:ekj ons allen in de jaren van Zijn Epis-
at heeft geschonken.
'.^^Sneur Gallier, de Kerken-bouwer,
•idig en energiek, zoo 't Hem eenigs-
mogelijk is, maatregelen neemt, als
Qs in zijn diocees zich behoefte open-
1 aan een Godshuis-
ai unsigneur Gallier, de leider van het
l0^e^e sociale leven, aan wiens vader-
voorzichtigheid de geschiedenis zoo-
*,van wijs beleid getuigende besluiten
j^fkoken.
inseigneur Callier, de bewaker van
'en zeden, die in Zijn vaderlijk-stren-
eorschriften en in zijn lessen-rijke
brieven Zijn onderhoorigen, leeken
ettelijken, bewaart en bestiert in de
'®pte handhaving van het voorvader-
erfdeel van onzen Heiligen Gods-
I allen, diocesanen van Monseigneur
wij willen Hem onze dankbaar
konen, en wij zullen dat doen, op
pondere wijze in Zijn zilveren jubel-
Wij zullen het doen door ons gebed.
En wij zullen het doen op de wijze, waar
op het hoogwaardig Kathedraal Kapittel,
waaraan de leiding bij deze feestviering
toekomt, het van ons reeds heeft gevraagd,
n.l. door een geldelijk offer te brengen voor
den uitwendigen afbouw van het diocesane
monument van off er-willigen en schoon-
keid-lievenden godsdienstzin: do kathe
draal te Haarlem.
En Zondag worden wij allen in de ge
legenheid gesteld een geldelijk offer voor
dit doel te brengen.
Wij meenen goed te doen, door hier nog
eens te herinneren aan het schrijven van
den hoogeerw. Vicaris-Generaal mgr. M.
F. J. Mollmann, dat j-1. Zondag in onze
kerken is voorgelezen, en waarin bedoelde
collecte op a.s. Zondag wordt aangekondigd
Mogen allen medehelpen, om den
wensch, in dit schrijven geuit, in vervulling
to doen gaan!
„Vrijdag a.s., 28 October, is voor ons Dio
cees een zeldzame, een gewichtige dag.
Onze eerbiedwaardige Kerkvorst zal dan
het Zilveren Jubeljaar zijner Consecratie
tot Bisschop intreden: een feit, dat in ons
Bisdom, sinds de instelling der bisschoppe
lijke Hiërarchie, nog niet is voorgekomen.
Gewichtig is voor ons allen die dag, om
dat wij dan herdenken vijf en twintig ja
ren vol van zwaren, rusteloozen arbeid voor
het geestelijk heil van ons allen.
Wij willen niet optellen allo do monu
menten van krachtig bestuur, in dat lange
tijdsverloop opgericht: die schier ontelbare
gedenkteekenen van godsdienstig, charita
tief en sociaal leven, onder leiding en met
den zegen des Bisschops gesticht; maar U
voornamelijk herinneren aan de zware zor
gen, dag en nacht gedragen door den Op
perherder van het Diocees, door onzen Va
der in Christus, die in het volle besef zij
nor zware verantwoordelijkheid, ons allen,
zijne geestelijke kinderen, in het hart
draagt; wiens bisschoppelijk hart geduren
de een kwart eeuw gejuicht heeft, wanneer
zijne vermaningen en aansporingen tot het
goede verstaan werden en opgevolgd; wiens
hart ook zoo dikwijls heeft moeten bloe
den, wanner de hem zoo dierbare kinderen
de wenken des vaders niet wilden zien en,
tot eigen onheil, eigen inzichten bleven vol
gen.
Dankbare, kinderlijke liefde moet dan
ook de grondtoon zijn van het feestlied, dat
wij in dit jubeljaar zullen zingen.
En die dankbaarheid meet zich uiten,
zich omzetten in oen daad.
Vandaar dat het Hoogwaardig Kathe
draal Kapittel in het volle vertrouwen
op uw aller medewerking (die van den kant
der Geestelijkheid reds schitterend bleek)
heeft besloten, aan Monseigneur do
vreugde te hereiken, om op zijn jubeldag de
Kathedrale Kerk van Sint Bavo, althans
van huiten, geheel voltooid te mogen zien;
en do plannen heeft doen uitwerken en
vaststellen voor den bouw' der twee nog
onbrekende Torens en voor den verderen
afbouw aan do buitenzijde. 3
Het is U allen bekend, welk allergrootst
aandeel onze Bisschop heeft gehad in de
voorbereiding, do stichtingen de versie
ring van dit heerlijk monument van leven
dig geloof en edelmoedigen offerzin der
Haarlemsclie Diocesanen en wij begrijpen
dus ten volle, met wat blijdschap de Hoog
waardige Jubilaris op Zijn Zilveren Jubel
feest zal binnentreden in de voltooide Ka
thedraal.
Beminde Geloovigen! Wij hebben vast
gerekend op uwe krachtige medewerking
en wij zijn overtuigd, dat gij uit liefdevolle
waardeering voor al het goede, U zoo lang
door dezen Bisschop geschonken, van
harte gaarne zult willen offeren voor dit
kostbaar werk.
Wij handelen daarom zeer zeker over
eenkomstig den drang uwer harten, wan
neer wij met volle instemming van ons
Hoogwaardig Kapittel bij dezen voor
schrijven, dat op Zondag a.s., 30 October,
het Feest van Christus Koningschap, in
allo Kerken van ons Bisdom en in alle Ka
pellen, waarover een Rector is aangesteld,
jene collecte met open schaal zal geschieden
onder allo H.H. Missen, „voor den uiter-
lijken afbouw der Kathedraal, als feestgave
aan onzen jubileerenden Bisschop".
Wij durven de stellige verwachting uit
spreken, dat do eerbiedige genegenheid,
welke gij allen voor uwen Opperherder en
Leidsman gevoelt, U zal aansporen zooveel
te geven, als ieder naar vermogen bij
machte is. -
BUITEHL&E6D
België
Koning Foead te Brussel.
Gistermiddag is koning Eoead per Gala-
trein van de koninklijke familie van Bel
gië te Brussel aangekomen.
Kroonprins Leopold was den hoogeu
gast tot aan Bergen tegemoet gereisd.
In het station van Brussel werd de mili
taire eer bewezen door vier detachemen
ten van het 9e linieregiment.
Op het perron bevonden zich behalve het
koningspaar tal van ministerieele, mili
taire en civiele overheden.
Op den doortocht van het station naar
het koninklijk paleis, langs de Kruidtuin
laan, de Koninklijke straat en het graf
van den onbekenden soldaat, werd een
haag gevormd door al de troepen van het
garnizoen van Brussel.
De bevolking juichte koning Foead
geestdriftig toe.
Een half uur na zijn aankomst in het
paleis is hij bloemen gaan neerleggen op
het graf van den onbekenden soldaat.
Frankrijk
DE MOORD OP PELTJOERA.
Een opzienbarend proces.
De moordenaar vrijgesproken.
Eenigen tijd geleden werd de Oekra-
jiensche betman Peltjoera, die na het mis
lukken van de campagne tegen de bolsje-
wiki, de z.g. witte terreur te Parijs
verbleef, aldaar neergeschoten door een
Oekrajienschen Jood Schwarzbard. Do
moordenaar werd gevangen genomen en
stond dezer dagen trecht. Hij bekende den
moord te hebben gepleegd om zijn Jood-
sche landgenooten te wreken voor de z.g
Jodenprogroms.
De zaak Schwarzbard zou zeer eenvou
dig geweest zijn, aangezien immers de be
klaagde alles bekendde, ook den voorbe
dachten raad, cn een moord met politic
ken grond door een persoonlijk belange-
loozen dader, die zijn vertrapte rasgenoo-
tcn wreken wilde, zou dus de logische
conclusie moeten zijn. indien niet de heide
bekwame advocaten der civiele partij al
het mogelijk hadden gedaan om te bewij
zen, dat er meer achter zat.
Het betoog van de civiele partij was er
op gericht om te bewijzen: vooreerst, dat
Peltjoera niet alleen niet schuldig is aau
do Jodenprogroms, maar zelfs al het mo
gelijke heeft gedaan om die te voorkomen
en do daders le bestraffen; ten tweede: dat
Schwarzbard niet uitsluitend op eigen ini
tiatief handelde, maar het werktuig was
in handen van communistische organisa
ties. zoodat slraffclooze absolutie van een
dergelijk feit ernstige gevaren meebrengt,
ook voor de veiligheid in Frankrijk cn voor
Franschen zelf. Het proces liep dus groo-
tcndeels over do al of niet bestaande me
deplichtigheid van den Oekrajienschen
hetman aan de gepleegde Jodenmoorden
en over de vraag of inderdaad de be
klaagde hem in goede trouw voor aan
sprakelijk hield dan wel opgestookt was
en medewerkte aan het uit den weg rui
men van den typischen vertegenwoordiger
der Oekrajiensche onafhankelijkheid.
Het procos is gisteren geëindigd met de
vrijspraak van Schwarzbard.
Albanië
Een tegenspraak.
Het AJbane'esche gezantschap te Parijs
spreekt de berichten omtrent een opstand
in het Noorden van Albanië tegen. Volgens
het gezantschap heerscht in geheel Albanië
rust.
Joego-Slavië
Het godsdienstonderwijs in Joego-Slavië.
Een ïoge-maatregel.
De Joego-Slavische minister van han
del en industrie heeft den katholieken van
Joego-Slavië, evenzeer als den religieus
gezimden orthodoxen, een onaangename
verrassing bereid.
Bij verordening heeft de minister name
lijk het godsdienstonderricht in do han
delsscholen van Joego-Slavië. opgehoven.
Als motief voor dezen maatregel werd
gebrek aan geld opgegeven, zoodat ide kos
ten van het godsdienstonderricht niet ge
dekt heeten te kunnen worden.
„Katlolicki List" wijst er in dit verband
op, dat het systematische geintrigeer der
vrijmetselaars in het ministerie van on
derwijs tegen den godsdienst roods zeer
veel onheil heeft gesticht. De Joego-Slavi
sche jeugd groeit zonder idealen, zonder
godsdienstig plichtsgevoel op, zij jaagt
h.aar egoistische en materieele genietingen
na.
Do moliveering, door het ministerie ge
geven, noemt het blad een leege armzalige
uitvlucht, daar de kosten van het gods
dienstonderricht zeer miniem zijn. Het doel
is ook hier de verdringing van het onder
wijs uit do school.
Roemenië.
Het blijft gisten in he* land.
Verzet togen Bratianu's
politiek.
Uit Boekarest wordt gemeld, dat de op
positiepartijen en de niel-liberale partijen
krachtig protesteeren tegen de arrestatie
van den voormaligen onderstaatssecretaris
Manoilescu. Generaal Averescu. tot wiens
partij Manoilescu behoort, had gisteren
een onderhoud met den premier Bralianu.
Hij zal de verdediging van Manoilescu
voor de militaire rechtbank op zich nemen.
Men verwacht, dat het proces einde dezer
weck zal beginnen.
De bladen publiceeren een communiqué
waarin gezegd wordt, dat het onderzoek
ingesteld naar aanleiding van de arresta-
tio van Manoilescu tot sensationeele ont
dekkingen heeft geleid. Door Manoilescu
geschreven documenten bewijzen dat hij
een actie heeft gevoerd gericht tegen de
monarchie; deze actie kon slechts door het
optreden dor autoriteiten belet worden. De
documenten zullen later gepubliceerd wor
den.
De bladen hebben op een onderlinge
bespreking besloten, geen vertegenwoordi
gers meer naar het ministerie van Bin-
nenlandsche Zaken te zenden, aangezien
zij daar slechts dreigementen en instruc
ties te hooren krijgen.
Rusland
DE VAL VAN TROTSKI EN ZINOVJEF.
Anti-semitisme.
D e beteokenis van hun
uitsluiting.
Do uitsluiting van den voormaligen
volkscommissaris voor oorlog, Trotski en
den vroegeren voorzitter der communis
tische internationale, Zinovjef uit het cen
traal uitvoerend comité der communis
tische partij, beteekent practisch het einde
van de politieko loopbaan van deze beide
politieke leiders der oppositie.
Volgens uit Moskou afkomstige ge
ruchten zouden zij zelfs met verbanning
naar Siberië worden bedreigd, indien zij
mochten voortgaan met hun tegen Stalin
gerichte actie.
De uitzetting heeft plaats gehad na een
driedaagsche zitting van do centrale en
de cont/rólecommissie welke hen van
„bourgeoisie"-neigingen betichtten en le
vens voorstelden aan het in December te
houden congres der communistische partij
alle feitenmateriaal, dat betrekking heeft
op do activiteit der oppositie, voor te leg
gen.
Teekenend voor deze uitzetting is, dat
Trotski en Zinovjef beiden Joden zijn en
hun val duidt dan ook op het klaarblij
kelijk einde van de deelneming van het
Joodsche element aan het tegenwoordig
revolutionnair bewind in Rusland. De af-
geloopen twee jaren werden volgens inge
wijden, gekenmerkt door een toenemend
anti-semitisme in de communistische
partij.a Op het oogenblik wordt nog slechts
een belangrijke post bekleed door een
Jood, en wol door Litwinof, den adjunct
volkscommissaris voor buitenlandschc
aangelegenheden.
OH NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADER.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De ramp van de „Principessa Mafalda",
Er zijn minder slachtoffers dan aanvanke
lijk gevreesd werd. Volgens do laatste be
richten worden er nog circa 30 personen
vermist. (Buitenl. Berichten, 2de blad en
Telegrammen).
In Herzegowina heeft een spoorwegon-
ge uk plaats gehad, waarbij 2 of 3 dooden
en enkele gewonden. (Telegrammen).
De moordenaar van den Oekrajienschen
hetman Peltjoera te Parijs vrijgesproken.
De beteekenis van de uitsluiting van
Trotski en Zonowjef uit het centraal uit
voerend ctomité.
Luitenant Koppen te Aleppo aangeko
men. Heden naar Sofia. (Luchlv., 2do
blad).
OMGEVING-
Onder Voorschoten heeft een electrisch»
trein een groep arbeiders aangereden. -
Twee dooden en twee gewonden, (lslc blady
Zender proces neergeschoten.
Wc dor tien slachtoffers.
Gisteren zijn door do Ogpoc tien per
sonen zonder voorafgaand procos neer
geschoten, waarbij dus de z.g. vereen'
voudigdo methode is toegepast. Men heef
het besluit lot do executie genomen en deze
daarop onmiddellijk ten uitvoer gebracht
Do slachtoffers waren 2 tot 3 dagen levo
ren gevangengenomen. Do namen der ge
executeerden worden niet genoemd. Er ia
alleen medegedeeld, dat hot „bandieten"
waren, hetgeen weinig zegt, omdat deze
benaming ook op anti-bolsjewisten wordt
toegepast.
Afrika
Dc ontvoering in Marokko.
Do onder handelingen ovor don
1 o s p r ij s.
Uit Rabat wordt gemeld, dat de onder
handelingen over het losgeld van de ont
voerde Franschen nog voortduren. Ho'
stamhoofd der Bcni Mallal treedt daarbr
als bemiddelaar op.
Do ontvoerders verlangen zeer hoogo be
dragen. Zoo wordt voor de kinderem van
Arnauld alleen reeds 600.000 fr. geëisebt.
Volgens den correspondent van de „Ma-
tin" wil dc resident-generaal Steeg echter
slechts over de vrijlating van alle ont
voerden to zamen onderhandelen en niet
voor enkele personen afzonderlijk.
Uit Casablanca wordt nog gemeld, dat
sommige ontvoerden bij Ksar Tatast onge
veer 20 K.M. ten Z.O. van de grens der op
roerige zono gevangen worden gehouden.
Do zuster van Arnauld moet zich echter bij
een nahurigen stam bevinden.
China.
De burgeroorlog.
Een nieuwe militaire
combinatie.
Volgens oen telegram aan dc „Chicago
Tribune" hebben maarschalk Tsjang Tso
Lin en maarschalk Woe Pei Foc en zijn
volgelingen, die thans bezig zouden zijn
met de vorming van eon groot leger in do
provincie Szetsjoean, een verbond gesloten
met generaal Tsang Sjen-tsji, die sedert
kort een onafhankelijke regeering hooft
gevormd le Hankau, om gezamenlijk to
velde te trekken tegen de elementen der
Kooomintang, dio door de regeering van
Nanking worden vertegenwoordigd.
Do correspondent verzekert, dat de le
gers van maarschalk Tsjang Tso Lin zul
len oprukken tegen de provincie Sjausi,
waar generaal Jen Sji-sjan als gouver
neur de lakens uitdeelt en die do toenade
ringspogingen van den Moekdenschen veld
hoer hoeft afgewezen, terwijl do troepen
uit Sjikli en Sjantocng uit het Oosten
Honau zullen bestoken, waar de z.g. chris
ten-generaal Feng Joe Hsiang zich met
zijn troepen heeft genesteld. Zoodra maar
schalk Woe Poi Foe zijn troeponmachten
zal hebben samengetrokken zullen zij uit
het Zuiden den aanval Inzetten, terwijl ge
neraal Tang Sjen-Tsji hulp zal ontvangen
om zijn front te vormen tegen Nanking.
BIM P3EMLAND
TWEEDE KAMER.
Twee interpellaties. En
meerdere moties.
Bij do interpellatie-De Visser sprak voor
do Katholieken do heer Van Rijcke-»
vorsol.
Ofschoon deze afgevaardigde het wel iet*
wat waarschijnlijk achtte, dat de heer L. dl
Visser de zaken wat eenzijdig voorstelde*
drong hij er toch op aan, dat do Minister
inlichtingen zal verschaffen omtrent d»
