Se- £cicbelie 0oti/ta/n* ^ge jaargang MAAIiOAG 10 OCTOBER 1927 No. 5690 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal, onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal, inco per post f2.95 per kwartaal, i Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver baar tegen betaling -van 50 ct. per kwartaal, bij voor- jetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd dagsblad 9 ct. Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. J TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. v. Kleine advertentiën, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop fÓ.5'0. INNER BESTAAT BIT TWEE BLADER. Mooie, nieuwe elementen/' pö beoefening der wetenschap door de Kolieken wordt gewaardeerd- >t Is anders geweest. Maar de feiten ngen dengene, die niet door vooroordeel eenenmale stekeblind is, tot de erken- ng( dat liet Geloof geen beletsel is om de lenschap te beoefenen, en te beoefenen succes en resultaat. Is anders geweestEn, laten wij de werkelijkheid niet verbergen: 't is achterbuurten van geestelijke bekrom- aheid, en in krotten van verwaande zelf- enomenbeid nog wel zoo.Men kan dit weer ostateeren naar aanleiding van de ope- Dg der R. K. Handelshoogeschool te Til- b.v. in het verzwijgen van deze toch belangrijke gebeurtenis in het Neder- Haar de officieele vertegenwoordiging wetenschap heeft Zaterdag onomwon- p en uitdrukkelijk uiting gegeven van ardeering voor de stichting dezer nieu- En dat stemt verheu- De voorzitter van het Curatorium der K. Handelshoogeschool, de heer mr. A. ron van Wijnbergen, mocht in zijn ope- ïgswoord terecht opmerken: Met voldoening constateeren wij ook, dat de Universiteiten en Hoogesch< aan onze uitnoodiging van heden wel hebben willen gevolg gegeven, wijl wij daarin mede meenen te mogen zien uiting van het besef, dat personen van uiteenloopende beginselen, en die be ginselen ongerept willende handhaven, bij goed onderhouden relatie aan el kander zooveel kunnen uitwisselen, wat èn hun zelf èn de gemeenschap ten voordeel zal blijken te zijn. En namens de Senaten van de Univer- eiten te Leiden, Groningen en Utrecht, de de Uiversiteiten te Amsterdam, de Hoo- icholen to Delft en te Wageningen, prof. ir. N. G. Kist, rector-magni- ius der Technische Hoogeschool te Delft, Curatoren en Professoren geluk met de ening hunner Hoogeschool. „De Rectoren n de Hoogeschool te Rotterdam %n van Universiteit te Nijmegen", aldus spr., uilen afzonderlijk het woord tot U rich- om voor de hand liggende redenen, veronderstel, dat mijn ambtgenoot te etlerdam tot u zal spreken als tot vakge- wten, beoefenaars der Handelsweten- ibap en mijn ambtgenoot te Nijmegen U 1 begroeten als geloofsgenooten, die i boger Onderwijs geven. En hij vervolgde: U hebt met elk van die beide Hóo- gescholen een hoog doel gemeen, maar evenzeer hoog is het doel, dat U met alle Hoogescholen tezamen nastreeft, n.L de verbreiding van de wetenschap en, als het kan, haar verruiming. De rector-mangnificus der Rotterdam se Handelshoogeschool, mr. W. H. Decker, liet in zijn rede een somberder oon hooien, waarin iets naar voren scheen dringen van de oude meening, dat de katholieken, als zoodanig, eigenlijk van et onderwijs moeten afblijven. Hij zeide 1 o-m.: Gij hebt gemeend, dat in ons land behoefte was aan nog een instelling voor hooger onderwijs, ten behoeve van jongelieden, die hun weg zuUen zoeken in den handel. Onze meening is, dat reeds genoeg geleerde mannen tot den handel worden gevoerd en nu bestaat het ge- jaar, dat, wanneer het aantal jongelie den, dat tot U komen zal, begeerig naar hooger onderwijs, niet aan Uwe ver wachtingen zal beantwoorden, Gij U Z'dt laten verleiden om te geven, wat ndssckien in grootere mate begeerd wordt, maar wat Gij als instelling van hooger onderwijs niet geven moogt. Wil een gelukwensch uit het hart komen, dan is noodig dat men zich verheugt in het geluk van een ander, ja eigenlijk, dat men daarin aanleiding füjdt ook zichzelf geluk te wenschsn. fk kan niet zeggen, dat deze aanlei- V00r. °P oogenblik in den volsten Zin des woords aanwezig is, zij zal zeker aanwezig zijn, zoodra zal blijken, dat U de bezwaren, waar op ik zoo even doelde, zult weten te tengevolge van de verscheidenheid, welke Gij wilt geven. Immers zie ik uit Uw programma, dat Gij op grond van Uwe beginselen i n U w onderwijs mooie, nieuwe elementen wilt invoeren, welke, zoo al bij ons niet onbekend, toch in het geheel niet die plaats in nemen, welke Gij daaraan wilt toeken nen. Inderdaad, het Katholiek on derwijs brengt in het onderwijs als zooda nig „mooie, nieuwe elementen". Deze erkenning waardeeren wij vooral, omdat zij komt uit den mond van iemand, van een niet-Katholiek, die zich deze- niet heeft laten ontvallen in een stemming van geestdrift! Het Katholiek onderwijs wil nog een ander succes on resultaat van de we tenschap, dan dat wat de rector-magnifi- cus der Technische Hoogeschool te Delft, prof. ir. Kist, als h e t resultaat der weten, schap aanduidde, n.l. een grootere mate- rieele vooruitgang. En dat andere vormt de „mooie, nieuwe elementen" van het Ka tholiek onderwijs I BUITENLAND k tóch kwam óók mr. öin i6r wcuirdeering in het slot van dat onmiddellijk op het hier volgde, en waarin wij een zin- spatieeren: I f<r ttiot verzuimen hieraan toe I (WVTTgen' wel bewust ben, I zelfri arbeid, naast de onze, op het- v terrein, wanneer Gij zult slagen, chtbaar zal kunnen zijn. Vruchtbaar Ouitschland Een politiek avondje te Wittenberge. 8 zwaar gewonden. In den nacht van Zaterdag op Zondag hebben in het district Wittenberge ern stige politieke botsingen plaats gehad, waarbij verscheidene personen zwaar werden gewond. Een aantal leden van den „Roter Front- kampferbund'' uit Berlijn bestormde laat in den avond een café, waar de „Jung- Stahlhelm" een avondje had georgani seerd. Daarbij werd een 19-jarig lid van laatstgenoemde vereeniging zóó ernstig gewond, dat men voor zijn leven vreest Een tweede Hd van „Jung-Stahlhelm" moest eveneens met ernstige kwetsuren naar het ziekenhuis worden getranspor teerd, terwijl zes leden der vereeniging zwaar gewond naar hun woning zijn over gebracht. De politie van Wittenberge zag zich ge noodzaakt, bij het politiepresidium te Ber lijn om versterking te verzoeken, die kor ten tijd daarna in een aantal auto's arri veerde. Alle tegen Zondag beraamde demonstra ties van den „Roter Frontkampferbund" werden door de politie verboden. De van buiten en in het bijzonder uit Berlijn te Wittenberge per spoor of per auto aan komende leden van den communis tisc hen bond werden onmiddellijk weer naar Ber lijn teruggezonden. Zeven communisten zijn in verband met de relletjes gearres teerd. Frankrijk De affaire Rakofski. Zooals wij reeds in ons Buitenlandsch Weekoverzicht van Zaterdag j.l. hebben medegedeeld heeft de Sovjetgezant te Pa rijs Rakofski zich het misnoegen van de Fransche negeering op den hals gehaald door een manifefst ten gunste van de wereldrevolutie mede te onderteekenen. De Fransche regeering eischte daarop do terugroeping van Rakofski. De Sovjet volkscommissaris van buitenlandsche za ken verklaarde daarop, dat de Fransche eisch naar het oordeel der Sovjet-regee ring de buitengewoon ernstige kwestie der betrekkingen tusschen de beide landen raakte en hij verzocht aan de Fransche regeering om een met redenen omkleede nota. Dit heeft de Fransche regeering thans gedaan en men. verwacht, dat de Russische regeering aan dien eisch zal toegeven. Er wordt van Russische zijde een communiqué verwacht over de Fransch-Russdsche betrekkingen, waarin de Sovjets o.a. zullen verklaren, dat deze betrekkingen ondanks den door Frankrijk gestelden eisch, dat do Russische gezant te Parijs, Rakofski, teruggeroepen zal worden, niet afgebroken worden. Voorts zal de regeering verklaren, dat zij bereid is aan den eisch tot terugroeping gevolg te geven. Echter zullen de Sovjets er op wijzen, dat de arbeid van Rakofski te Pa rijs zich steeds in hun vertrouwen heeft mogen, verheugen en dat hij ondanks deze affaire oen rol zal blijven spelen in Russische buitenlandsche politiek. Joego-Slavië De Macedonische terreur. Een nota van Belgrado aan Sofia. Naar de „B. Z. a. M." van goed inge lichte zijde verneemt heeft Joego-Slavië in een nota, bij de Bulgaarsche regeering in gediend, op korten termijn inlichtingen verlangd omtrent de maatregelen, welke de Bulgaarsche regeering denkt te nemen om een herhaling van de jongste overval len der Macedonisch-BulgaUrsche komi- tadsji-benden te voorkomen. Het Bulgaarsche kabinet is onmiddel lijk in een zitting bijeengekomen, welke tot 's avonds laat duurde. Naar verluidt zal een beslissing in de zitting van van daag worden genomen. Volgens een an dere lezing zou oen beslissing reeds zijn gevallen, daar de in de nota gestelde ter mijn, naar beweerd wordt, reeds gister avond is afgeloopen. Bemiddeling der groote mogendheden? De Matin verneemt uit Weenen, dat de spanning tusschen Zuid-Slavië en Bul garije do groote mogendheden heeft in actie gebracht. De Engelsche en Fransche gezanten fe Belgrado zouden ieder afzonderlijk een onderhoud hebben gehad met den minis ter van Buitenlandsche Zaken. Zij hebben hem gevraagd, wat Zuid-Slavië denkt te doen in verband met den moord op gene raal Koratsjewitsj. Rusland Tegemoetkomingen aan de intellecfueelen. De Sovjet-regeering heeft een decreet gepubliceerd, waarbij schrijvers, beeld houwers en geleerden gelijk gesteld wor den mot arbeiders wat de to betalen huur en het recht hunner kinderen op onder wijs betreft. Ter verduideb'jking dieno het volgende: de huizen zijn in Rusland gena tionaliseerd en de huur wordt bepaald niet door de grootte der woningen, maar door de sociale positie van den huurder: voor dezelfde ruimte betaalt een arbeider slechts een roebel en een bourgeois hon derd roebel en soms nog meer; de scholen moeten voor alles de kinderen van arbei ders en sovjet-ambtenaren opnemen en daarna de kinderen van de andere groe pen van de bevolking; daar er nu in Rus land te weinig scholen zijn, blijven de kin deren van de niet geprivilegieerde klassen buiten de school; nu zulen de intellectuee- len er dus zeker van zijn, dat hun kinde ren geen analphabeten blijven. China. De Sjansi-troepen teruggeworpen. Successen der Noordelijken op beide fronten. Officieel wordt medegedeeld, dat de noordelijke Fengtien-troepen na gevechten van twee dagen de Sjansi-troepen hebben teruggeworpen. D© noordelijken hernamen Seanhwafoe, ontwapenden vijf bataljons der Sjansi-troepen en maakten een hoe veelheid munitie buit Bij Pautïngfoe hebben de noordelijken de Sjansi-roepen 30 K.M. teruggedreven. De noordelijken zijn voornemens een alge- meenen aanval te beginnen bij den Pe kingHankau-spoorweg. Intusschen wil de gouverneur van Sjantoeng, generaal Tsjang Soeng-tsjang, met 60.000 man een flank-aanval op de Sjansi-troepen onder nemen. Mexico. DE OPSTAND NOG NIET ONDERDRUKT Gomez beheerscht Vera Cruz. Arrestaties in alle deelen van Mexico. De revolutie in Mexico, verre van derdrukt te zijn door de executies op groote schaal van tal van officieren en andere aanhangers der beweging tegen herkiezing van Obregon, breidt zich snel uit, aldus wordt uit New York gemeld. Zij strekt zich thans uit over dertien sta ten; berichten uit Nogales in Arizona melden, dat thans ook incidenten hebben plaats gehad in Chihuahua, Ghihuila. San Luis Potosi en Durango. In Chihuahua heeft de oude generaal Nicolas Fernandez 200 ruiters om zich heen verzameld; in San Luis en Potosi hebben de generaals Zepeda en Ricauda zich reeds van een grooten aanhang verzekerd en in Cuerna- vaca is een opstand begonnen onder lei ding van drie generaals. De aanhangers van Gomez en Almada., die door de regeering op minder dan 100Ó man werden geschat, schijnen thans snel in aantal toe te nemen en reeds worden cijfers van 2000 tot 7000 genoemd. Alfonso de la Huerta, de broeder van Adolpho de la Huerta, die intertijd voorloopig pre sident van Mexico is geweest, werd nabij Imurez door federale troepen gevangen genomen. Hij was in gezelschap van ge neraal Medina en acht Jaqui-indianen. De Indianen vluchtten, maar de officie ren schijnen zich verzet te hebben tegen hun gevangenneming. Beiden zijn neer geschoten. Het stoffelijk overschot van Huerta werd later op het marktplein van Nogales ten toon gesteld als een waarschuwing aan anderen. De strenge censuur maakt het moeilijk om geruchten van feiten te onderschei den, doch wel schijnt vast te slaan, dat de federale troepen, hoewel hun vliegers de troepen van Gomez in de bergen van Vera Cruz in een moeilijke positie heb ben gebracht, tot dusver nog niet de over hand in dezen staat hebben. De federale regeering heeft de regoe- ring van Vera Cruz geschorst. Senator Abel Rodriguez van Chihuahua is tot voor- loopi? enuvexDe»'." van den staa* Vera Cruz benoemd. De opstandelingen heb ben, om de achtervolging door de federale troepen te bemoeilijken, groote schade aangericht aan den spoorweg, welke de beide oceanen met elkaar verbindt, tus schen Puebla en Perote. Volgens berichten uit Zacatecas is ko lonel Carlos Villanueva ter dood gebracht de beschuldiging, dat hij het garni zoen tot muiterij heeft aangezet. Achttien der voornaamste burgers van San Luis Potosi en alle leden van den gemeenteraad van Tapachula in den staat Chiapas zijn gearresteerd, de burgemeester wist tijdig n^ar Guatemala ontsnappen. „El sol", een te Mexico-Gity verschij- end blad, meldt, dat de regeering van plan is, een aantal aanhangers van wij len president Caranza te arrestoeren, waartoe ook behooren Juan Marragan, gewezen chef van den generalen staf van Garranza en diens gewezen minis ter van Buitenlandsche Zaken. Generaal Gustavo Salina, de chef van de Mexicaan- sche luchtvaartafdeeling, is vermomd uit Mexico-Gity te Laredo in Texas aange komen. Hij verklaarde, in het geheel niet bij het complot betrokken te zijn geweest, doch vreesde voor zijn leven wegens zijn vriendschap met den onlangs doodge schoten generaal Serrano. Een der bladen van Arizona meldt, dat het opperhoofd Matus van de Jaqui- Indianen zich Vrijdag met vierhonderd Indianen heeft overgegeven. Daar dit be richt echter uit officieele Mexicaansche bron komt, kan men niet nagaan, of het juist is. Generaal De Lara, die zich te Los An geles bevindt, en het hoofd is van de la Huerata-junla, verklaarde gisteren, dat de opstandige generaal Comez te Vera Cuz ever 30.000 man beschikt. Een communistische noodkreet. De communistische arbeiderspartij in de Vereenigde Staten heeft een telegram van do communistische partij in Mexico ontvangen, waarin gezegd wordt, dat de reactie een opstand heeft ontketend en de steun der Amerikaansche partij inge roepen wordt ten behoeve van het Mexi caansche proletariaat in den strijd, wel ken het met de regeering tegen de reactie voert. BINNENLAND HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De Sovjetgezant te Parijs Rakofski zal worden teruggeroepen. De Noordelijken hebben in China weer succes- Zij wierpen de Zuidelijken terug. De opstand in Mexico nog niet onder drukt. Generaal Gomez handhaaft zich in Vera Cruz. Groote brand te Pesjawar in Britsch-ln- dië (Buitenl. Berichten en Telegrammen). BINNENLAND. Wij geven een vervolg-verslag van de opening der R.-K. Handelshoogeschoo te Tilburg. (2de blad). De „Postduif" is te Batavia aangekomen (Luchtvaart, 1ste blad). LZIJFN De viering van het veertigjarig bestaan der St.-Jospeh-Gezellenvereeniging. (1ste blad). OMGEVING. Eerste plechtige H. Mis te Wassenaaar. (lste blad). Propagandameeting der R.-K. Landar beiders te Lisse (lste blad). KATHOLIEKE WERKLIEDEN- VEREEN IGINGEN. Een internationale. Op G Ootobor j.l. verga-derde te Heerlen het comité, belast met do voorbereiding der definitieve oprichting van oen Inter nationale van Katholieke Werkliedenver- eenigingen, tot welke oprichting het vorig jaar op een conferentie te Antwerpen reeds in beginsel besloten was. Het secretariaat van het comité, dat tot dusver werd waargenomen door dc Belgi sche organisatie werd overgebracht naar Nederland. Aan de in de verschillende landen reeds bestaande algemeene Katholieke werklie denverenigingen zal worden gevraagd o£ zij in beginsel bereid zijn, aan de oprich ting dezer Internationale medo te werken. Besloten werd in 1928 en wel in do tweede week van Juli te Keailen(Dnitsck- land) een congres bijeen te roepen, waar op een drietal inleidingen zuUen werden gehouden en statuten benevens een pro gram vastgesteld. Het congres zal worden besloten met een demonstratie. Het secretariaat van het voorloopig co mité is thans gevestigd: Drift 8, Utrecht, Nederland. DE AUTOWEG VOOR SNELVERKEER. Een nieuwe vergadering. Het voorloopig comité voor den autoweg uitsluitend vor snelverkeer Rotterdam, Den Haag, Amsterdam, Utrecht, Arnhem, Nij megen belegt op 13 dezer een vergadering in Den Haag. Uitgenoodigd zijn de bestu ren der gemeenten en Kamers van Koop handel door welker gebied of ressort do ontworpen baan zou loopen. Mede zijn uitgenoodigd do ministers van Waterstaat en van Oorlog, de colleges van Gedep. Staten van Zuid-Holland, Noord- Holland, Utrecht en Gelderland en de di rectie der Nederlandscho Spoorwegen. De gecombineerde vergadering zal wor den bijgewoond door Geheimer Regio- rungsrat u. prof. Otzen en general-direk- tor Hof te Hannover, resp. president en secretaris der Hafraba, het comité dat een dergelijke autobaan voorbereidt van Ham burg over Cassel naar Frankfort en Basel waarap do ontwerper van het Nederland- sche project den Nederlandschen weg wil doen aansluiten. SPORT ROEIEN. De onderlinge wedstrijden van den Weste ijken Rocibond. De Laak wint den wisselprys. Onder begunstiging van fraai herfst weder zijn Zaterdagmiddag de jaarlijksche wedstrijden van den Westelijken Roei- bond gehouden. 't Was de derde maal thans. In 1920, het jaar van oprichting van den Westelijken Bond van burgerroeivereenigingen was het Spaarne te Haarlem ontvangende ver- jeniging, het vorig jaar de Laak te 's-Oa- venhage en nu was het Galgewater te Lei den het terrein van dit najaarstournooi, hoofdzakelijk bedoeld a's proef voor de be ginnelingen in de roeisport. 't Was er gezellig druk Zit ei i lag in en rond het clubhuis van Die Leythe. De clubvlaggen der aangesloten vereeni- gingen wapperden in hel najaarsbriesje, dat aanvankc'ijk wel wat huiverig aan deed, maar later, toen hot zonnetje zich een weg door do wolken had gebaand, was dit waterfestijn, vooral voor den toeschou wer, bepaald een genot, mede ook omdat de sfeer, waarin men zich bij do recipioe- rende vereeniging met haar sympathicken voorzitter dr. C. J. A. van Iterson aan het hoofd als het ware thuis gevoelde, gezel lig aandeed. Van het volgen der wedstrijden kon 1 jammer genoeg niet gesproken worden, omdat de baan van de Vink tot even voor bij het clubhuis van Die Leythe, omzoomd is door huizenrijen. Het grootste gedeelte van de baan was echter vanaf het clubhuis te overzien, zoodat men toch wel eonig idee van de wedstrijden kon krijgen. Doordat het Spaarne op zich liet wach ten kon het programma niet precies op tijd worden aangevangen, wat ongetwijfeld jammer was. Zelfs moest er nog eenigo verandering in de volgorde der voorwed strijden worden aangebracht, We meenen, dat het niet noodig is elke heat afzonderlijk te bespreken. Immers er was over het algemeen betrekkelijk weinig krachtsverschil en de baan. die slechts 1200 Meter lang was, kon niet die wisse lingen tusschen de ploegen brengen, die een lange baan meermalen te aanschou wen geeft. Er werd vrij goede sport te zien gege ven en de beginnelingen, zij, die nog nim mer aan eenigen wedstrijd hebben deelge nomen, hadden hierin werkelijk een niet gering aandeel. Natuurlijk viel or wel een en ander op te merken over stijl, water werk, enz., doch ook bij de ouderen is zulks niet minder het geval. Do stijl van de Dolftsche Oude Vier b.v. is bepaald leelijk. Dat links en rechts gooien van het li chaam. dat wenden van het hoofd al naar gelang men aan stuurboord dan wel aan bakboord roeit, viel hier maar al te sterk op. De tijden door beginnelingen en oude ren gemaakt verschilden nogal iets, maar vermeld mag toch wel worden, dat do Jonge Vier van de Laak even snel in don eindstrijd roeide als de Oude Vier dier ver eeniging. 't Was al dadelijk te zien, dat de strijd om den wissolprijs van den Westelijken Roeibond zich voornamelijk zou bepalen tot do Laak en het Spaarne. Dank zij het kranige werk van do Haagscho Jonge Vier legde do Laak er beslag op door een puntenaantal van 7, waarvan de naagscho dames in het nummer stijlroeien en 2 ver overden. Het Spaarne behaalde 3 punten ("Oude Vier) en de Dolftsche Sport I (Sciff). Do ontvangende vereeniging kwam zon der een enkele overwinning uit don strijd. Deze wedstrijrlm:d(!-e heeft voor alle i cLjoLofummde vcrcenigmgen ongetwijfeld

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1