ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1927 No. 5678 BERICHT. 18e Jaargang S)e £elcbeJie Gou/tant je ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi) vooruitbetaling oor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaaL })j onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaaL 'ranco per post f2.95 per kwartaaL Iet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver- jijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- itbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DÉ ADVERTENTLEBRWS BEBRAAGV; Gewone ad vertentlën 30 cent per regel Voor Ingezonden Med^leelingen wordt het *~"H dubbele van het tarief berekend. a Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden o^evraagd. huur en ver* huur, koop en verkoop f 0.50.^ nummer bestaal uil vijl bladen, waaronder il Ceilluslreerd Zondagsblad. Zij, die zich met I October a.s. ,De Leidsche Courant" wenschen abonneeren ontvangen tot dien atum de courant gratis. De Administratie. Wil men niet begrijpen? „Het Volk" wijst er op. dat er op ile ia(ste vergadering van de Apol. Ver. Petrus Canisius" welke, zooals bekend, eirijd was aan een bespreking over het ocialisme op gewezen is, dat de Ka- ïoliek, die goederen bezit, aan anderen, deze niet hebben, moet weten mede te eelen. En het blad vervolgt dan: „Ja. dat is goed en wel, maar wan neer nu de katholieken, die het geld hebben, zeggen: „afblijven"? Wan neer zij dat verzet gronden op de uit spraak van prof. L. van Aken, „dat het privaat-bezit een onwrikbaar be ginsel is", wat dan?" Wil men nu nóg niet begrijpen, dat het van privaat-bezit dat wij in- erdaad als „onwrikbaar" beschouwen olstrekt niet medebrengt, dat de ezitter alles of te veel voor zichzelf houdt n te weinig aan anderen geeft! Moeten wij weer 'ns herinneren aan eze duidelijke woorden, waarin Thomas in Aquine de katholieke leer in deze kort klaar aangeeft: nl. dat de aardsche goe- eren wat het bezit betreft, wel in privaat gendom mogen zijn, maar dat zij, wat el gebruik betreft, moeten beschouwd orden als gemeenschappelijk, zoodat wij van mededeelen aan ande- Dat is de heerlijke katholieke leer over „onwrikbaar" beginsel van privaat be- it en de toepassing daarvan! Wat is een wonder? In het katholieke Beiersche dorpje Kon- lersreuth gebeuren er met de 28-jarige ierese Neumann wonderlijke dingen. Wij hebben er onlangs een uitvoerig «laas van gegeven. Dit meisje doorleeft iederen Vrijdag ieer intensief het lijden van Christus. Intusschen hebben, zooals bekend, de leiersche Bisschoppen tegen overijling «waarschuwd inzake het trekken van onclusies, het aannemen van een won- Ier en het publiek den raad gegeven, wachten tot de kerkelijke autoriteit rich zal hebben uitgesproken. Dat is de gewone voorzichtigheid en talmo wijsheid van de Kerk, die ook b.v. e Lourdes zoo duidelijk en schoon wordt ;edemonstreerd. Kerk aanvaardt niet zoo gauw een ronderbaarlijke gebeurtenis als een echt ronder in stricten zin! Wat daarvoor noodig is? Dat zulk en waarneembaar feit zeker niet door de trachten der natuur kan zijn veroor- aakt. Wij willen hieraan even herinneren, imdat in „Het Vaderland" van gisteren irof. dr. J. G. Sleeswijk, die op de ge beurtenissen te Konnersreuth de aan lacht vestigt, aldus een wonder definieert: Wat is een wonder? Een verschijn sel, dat op grond van de natuurweten schappelijke kennis van het oogenhlik oiet kan worden verklaard, en daarmede zelfs in strijd schijnt. Maar deze definitie aanvaardt de Kerk Het voor een verschijnsel, dat Zij als een tonder erkent! Zulk een verschijnsel moet niet door de natuurwetenschappelijke kennis („v a n Jjet oogenhlik" vervalt) kunnen wor sen aanvaard en. daarmede in strijd zijn XjQiet slechts schijnen te zijn)hot ®oet, m. a. w., d e krachten der natuur ■biet slechts do op het oogenhlik bekende pachten te boven gaan en daarmede inderdaad strijdig zijn. Hiertegenover kan niet worden opge- Hzkt, dat de natuurwetenschappelijke nnis nog voor vervolmaking vatbaar is i. no2 aDo krachten der natuur send zijn, want uit wat zeker we- nschappelijk vast staat kan do uurwetenschapelijko kennis met weton- nappolijke zekerheid besluiten, dat be- Me verschijnselen in strijd zijn met de senten der natuur, nu noch ooit door Datuur-krachten kunnen worden ver- rzaakt. kZi-11 enLelo gebeurtenis, door de is* 1 °H'cieel aanvaard als een wonder, P an °°k later, bij de voorschrijding der wetenschap, gebleken, dat de natuur krachten deze hebben kunnen veroorzaken. Be voorzichtigheid en wijsheid, in deze steeds de Kerk betracht, heeft zulks voor komen en zal dat ook in de toekomst voorkomen. Een verschijnsel, dat slechts „in strijd schijnt" met de natuurkrachten dat heeft de Kerk nooit als een won der beschouwd en zal zij ook nooit als een wonder beschouwen! BUITENLAMP Volkenbond DE VOLKENBONDSVERGADERING. Hei wereldarbitrageverdrag. Naar de nieuwe veiligheids commissie. Bij de behandeling in de juridische commissie van het voorstel-Nansen tot re digeering van een wereldarbitrage-ver drag, dat voor de onderteekenende staten de onvoorwaardelijke verplichting bevat, alle juridische zoowel als politieke geschil len aan arbitrage te onderwerpen, dreigde het gevaar, dat de Vokenbondsvergadering tot een negatieve uitspraak zou komen. Niet slechts Sir Cecil Hurst en Scialoja, die het denkbeeld liever niet besproken wilden zien, doch ook de enthousiaste ver dediger van verplichte arbitrage, Rolin (België), stelde namelijk voor, de behande ling eenvoudig tot het volgende jaar uit te stellen, bij wijze van protest tegen de over haasting van het werk aan de juridische commissie opgedrongen. Gelukkig heeft mr. Limburg en Froma- geot, den Belgische gedelegeerde weten te overtuigen, dat uitstel in deze kwestie poli tiek niet raadzaam is. Mr. Limburg be toogde, dat een nieuwe veiligheids- en ar- bitrage-comissie, die een onderdeel van de voorbereidingscommissie-Loudon zal worden, weldra aan het werk zal gaan. Het is dus gewenscht, dat zij van deze Volkenbondsvergadering opdracht ont vangt, het denkbeeld van een wereldar bitrage-verdrag ernstig te bestudeeren. Baar ook Sir Cecil Hurst en Scialoja zich tegen de studie van het voorstel-Nan sen niet uitdrukkelijk wilden verzetten, heeft de commissie in dezen zin beslist, zoo dat de nieuwe veiligheids- en arbtirage- commissie Nansen's prijzenswaardig initia tief in studie zal nemen, gelijktijdig met al le andere problemen aangaande vreedzame beslechting van internationale geschillen. België Militaire diensttijd van acht maanden. Verzekerd wordt, dat de Belgische mi nister van Landsverdediging, de Brocque- ville, accoord zou gaan met een militairen diensttijd van acht maanden, op voor waarde dat de bewapening van het land door het vestingstelsel verzekerd is. Be Belgische sociaal-democraten verlan gen een militairen diensttijd van zes maan den. Duitschland Een keizerlijk telegram. Na de rede van Hindenburg te Tannon- berg en diens afwijzing van Duitschland's schuld aan den oorlog, waardoor de teere schuldkwestie weer op het tapijt dreigde te komen, en het getwist in het binnen- en buitenland over de opportuniteit van de rede, is er weer een nieuwe „kwestie" ge rezen. Be ex-keizer n.l. heeft uit Boorn een telegram aan Hindenburg gezonden, waarin hij, in den bekenden stijl van wel eer, „zijn" veldheer huldigt voor het toen maals behaalde succes en de hoop uit spreekt, dat de geest van Tannenberg het verdeelde Buitsche volk moge vereenigen, „dan zal het weer wonderen verrichten, dan zal het met Gods hulp weer voor waarts gaan!" Rechts juicht men natuurlijk over dat gebaar van den vroegeren heerscher, maar links is men er allesbehalve over te spre ken. Frankrijk De betrekkingen met Rusland. Be Fransche delegatie ter Russisch- Fransche conferentie heeft nieuwe voor stellen van Moskou ontvangen, die de vroo ger gedane mondelinge toezeggingen be- Het Amerikaansche legioen. Het Amerikaansche Legioen heeft beslo ten om te Parijs een „Memorial Building" op to richten. Een bedrag van 300.000 doll, is daarvoor bijeen. Engeland Wapenstilstand tusschen Cosgrave en De Valera? Men meldt uit Londen: Er is sprake van een wapens tils tand tus schen de beide voornaamste politieke par tijen in den Ierschen Vrijstaat, die van Cosgrave en Bo Valera. Be Valera is gis teren naar Cork gegaan, waar een beroep was gedaan op zijn politieke partij om sa menwerking te vinden. Hij is naar uit Bu- blin gemeld wordt, bereid zijn steun te go- ven om een middenweg te vinden tusschen de partijtegenstellingen. Spanje De Nationale Vergadering. Vierhonderd leden. Be koning heeft een decreet geteekend, waarbij de regeering gemachtigd wordt om het aantal leden der Nationale Vergade ring op vierhonderd te brengen. Een revolutie op komst? Blijkens een telegram uit de Fransch- Spaansch grensplaats Hendaye aan de „Voss. Ztg.", zou men ieder oogenhlik het uitbreken van een revolutionaire beweging in Spanje kunnen verwachten. Rusland Het maatschappelijk werk van schoolkinderen. Be leerlingen van de Russische middel bare en zelfs van de lagere scholen moeten maatschappelijk werk verrichten, d.w.z. zij moeten propaganda voor de bolsjewiki voe ren, bolsjewistische vlugschriften versprei den enz. Bat de schoolkinderen daardoor niet in staat zijn hun lessen te leeren, ligt voor de hand. Welke gevolgen dit betrek ken van schoolgaande kinderen in de po litiek heeft zien wij uit het feit, dat dui zenden schoolkinderen, die maatschappe lijk werk verrichten, ondanks do tegemoet komende houding van de autoriteiten, niet in staat zijn zelfs aan de geringste eischen te voldoen en voor het tweede jaar in de zelfde klasse moeten blijven zitten. Te Sa mara bijv. zijn dit jaar 1800 schoolkindo ren ten gevolge van hot maatschappelijke werk, dat men hen liet verrichten bij de overgangsexamens gezakt en moesten zij voor het tweede jaar in dezelfde klasse blij ven zitten. Griekenion'' Mobilisatie in Griekenland? Volgens een bericht uit Saloniki moet de Grieksche regeering het leger hebben gemobiliseerd. In Turkije maakt men zich over dezen maatregel ongerust. Een officieus blad te Gonstantinopel bevat een scherpen aanval op Griekenland, dat beschuldigd wordt den jongsten aanslag op Mustafa Khemal te hebben gesteund- Te Athene wordt echter verklaard, dat de mobilisatie slechts is ge last om eventueele pogingen tot een staats greep van de aanhangers van den vroege ren dictator Pangalos te verhinderen. Syrië. Een nieuwe opstand der Drusen. Volgens berichten uit Jerusalem dreigt een nieuwe opstand der Brusen in Syrië tegen de Franschen. Sultan El Atrasj, die na de onderdruk king van den vorigen opstand door de Franschen naar den Hedjas was verban nen, schijnt teruggekeerd en zich aan het hoofd van een sterke strijdmacht in de buurt van het Brusengebergte te hebben ge steld. Een manifest is verspreid, waarin alle Brusen aangespoord worden zich te ver eenigen en alle offers voor de verdediging van de nationale eer te brengen. China. Een offensief der Zuid-Chineesche legers. Soen Tsjoean-fang's troepen trekken terug. Naar draadloos uit Peking wordt ge meld, zijn do Zuid-Ghineescho strijdkrach ten een nieuw groot offensief begonnen langs het „Keizerkanaal". Be troepen van Soen Tsjoean-fang trekken terug zonder slag te leveren. Bandieten-overval bij Peking. Twee gezanten de slachtoffers. Gistermiddag heeft een sensationeele struikrooveroverval plaats gehad op den Belgischen gezant te Peking. Le Maire de Warzée d'Hermalle en den Tsjechoslowakij- schen gezant Haller- Bo beide gezanten keerden van een uitstapje in de nabijheid van Peking terug in een auto welke door een Ghineeschen chauffeur werd bestuurd, toen plotseling een bandiet te voorschijn kwam, die zijn revolver op het gezicht der beide inzittenden richtte en afgifto van alle voorwerpen van waardo eischte. Be gezanten waren genoodzaakt hun horlo ges, ringen en geld aan den struikroover af te slaan, waarna de dief verdween met medeneming van enkele klcedingstukken, die zich in den auto bevonden. Verscheide ne Ghineezen waren bij dezen overval te genwoordig, doch geen enkele stak een vinger uit om de buitenlanders te verdedi gen. Nadat de roover was verdwenen, begaven do gezanten zich naar Tsjang Ping-tsjau, waar zij om militair escorte vroegen en ver kregen zoodat zij ongedeerd naar Peking konden terugkeeren. BINNENLAND. ONZE HANDELSPOLITIEK. Een officieele nadere verklaring van dc Troonrede. Het Haagse he Correspondentiebureau meldt: Op onze vraag aan den Minister van Financiön, of hij ons eenige inlichtingen wilde geven omtrent de zinsnede in de Troonrede, welke aan velen onduidelijk voorkwam en die aldus luidde: „Een aan vulling van do wetgeving wordt voorbe reid ten einde onder alle omstandigheden de mogelijkheid van het afsluiten van handelsverdragen te behouden en hier door het vrije ruilverkeer te bevorderen'', heeft de Minister geantwoord, geen be zwaar te maken ons te woord te staan. Zijne Excellentie zeide te betreuren, dat de zinsnede blijkbaar niet duidelijk is ge weest. Natuurlijk lag dit niet in de be doeling. Be Minister was van meening, dat de zinsnede beter zou begrepen zijn, wan neer men haar gelezen had in verband met de kortgeleden over deze zaak ge voerde gedachtenwiseling in de Eerste Kamer. In de plaats daarvan heeft men haar in verband gebracht met allerlei persuitlatingen en zelfs met congresrede voeringen, die gehouden werden, toen de Troonrede reeds gedrukt was. Be Minister vroeg met name onze aan dacht voor zijn antwoord op 1 April j.L op een rede van den heer C.olijn in de Eerste Kamer op 31 Maart j.L Gelezen in verband met deze gedachten- wisseling kan, naar het den Minister voorkwam, de zinsnede in de Troonrede noch verrassend noch onduidelijk zijn. Be ontwikkeling in Europa gaat in een zoodanige richting, dat tfrij straks voor een toestand kunnen komen te staan, dal zonder bepaalde positieve faciliteiten on zerzijds wij van een vreemd land niets meer te onzen gunste gedaan kunnen krij gen. Het is ook in het verleden reeds een enkele maal voorgekomen, dat een be paald land tot ons zeide: wij zouden u gaarne ter wille zijn, maar de constant door ons gevolgde regels verbieden ons dit, zoo gij ons niet een concrete praestatie kunt bieden. Bit was toen uitzondering, maar, vele teekenen wijzen er op, dat dit regel kan worden. Tegen dien tijd moeten wij gereed zijn. Loopt het anders, mede onder den invloed van Genève des te be ter, in Nederland zal ieder zich daarover van harte verheugen. Onze gereedheid zal dan natuurlijk zonder eenig practisch ef fect blijven. Be wetgevende maatregel, die wordt voorbereid, strekt derhalve om „onder alle omstandigheden'' (d. w. z. ook als het decrescendo den verkeerden kant uit gaat) „de ongelijkheid van het afsluiten van handelsverdragen te behouden". Doch is daarbij niet, de binnenlandsche marktvoor onze industrie te reserveeren, naar den weg naar de vreemde markt open te houden voor onze exportindustrie, m. a. w. „het vrije ruilverkeer te bevor deren". Onduidelijk is de zinsnede, in dit licht bezien, niet. Be bepaalde inhoud van den maatregel is hiermee uiteraard nog niet meegedeeld, (wat trouwens nog onmogelijk zou zijn), maar dit pleegt met geen enkelen in de Troonrede aangekondigden maatregel te geschieden. Br. Kuyper placht als Minis ter in dit verband te zeggen: „men moet niet le vroeg in do keuken willen kijken'*. Het antwoord komt hierop neer: Liever wil do Regeering niet overgaan tot bescherming. Maar zij ziet in dat 't moet. En, als de toestand zich niet wij zigt, zal zij het doen, omdat en inzoover zij moet. Wat er dan zal worden gegeven, wil de Regecring niet zeggenl 't Wil ons voorkomen, dat do Regeering zonder ,te vroeg in de keuken te laten kijken" toch nog wel duidelijker kon zijn, dan zij nu is! Al is er over het duistere punt in de Troonrede nu wel eenig licht opgegaan. BEGROOTING POSTERIJEN, TELEGRAFIE, TELEFONIE. Verscheidene nieuwe maatregelen en tariefsverlagingen in voorbereiding. Ingediend is het wetsontwerp tot rege ling van de inkomsten en uitgaven van de posterijen do telegrafie en do telefonie voor het dienstjaar 1928. Aan de Memorie van Toelichting is het volgende ontleend: Het laat zich aanzien, dat nog oen aan tal kantoren zullen kunnen worden ver vangen door hulpkantoren. Nieuwe vesti ging van wijkkantoren in de steden zal vermoedelijk geheel worden voorkomen door vestiging van postagentschappen. Het aantal nieuwe agentschap pon kan voor 1928 op een 10-tal worden geraamd. Bevorderd wordt, dat door het beschik baar stellen van den dienst van het Staats bedrijf tot het verstrekken of bewijzen van diensten voor andero departementen (be lastinginning, pasmuntcirculatio), de diensttijd van de ambtenaren, in het bij- HET VOORNAAMSTE NIEUW9 BUITENLAND. Een wapenstilstand tusschen Cosgravq en De Valera? Een mobilisatie in Griekenland. De Drusen weer rumoerig. BINNENLAND. Minister de Geer geeft een nadere ver-» klaring van het standpunt tier Regecring betreffende de vraag: vrijhandel ofbescher- ming (1ste blad). In de begrooting posterijen, telegrafie en telefonie worden verschillende nieuwe maat regelen aangekondigd (1ste blad)- Een ernstig ongeluk op een onbewaakten overweg (Gemengde Berichten, 2de blad). ARTIKELEN EN BESCHOUWINGEN Het ontstaan van de „Hagia Sophia" van Schaepman (3de blad). Een beschouwing over Christus' verblijf in de woestijn (3de blad). Ajo vertelt over de ontwikkeling van dn bioscoop (3de blad). zonder van die aan de loketten, meer dan tot dusverre productief wordt gemaakt. In verband met dit streven zal uitbrei ding van do gelegenheid voor het publiek tot betaling van belasting aan alle kantoren en stations, in samenwer king met het departement van financiën, ter hand worden genomen. Van de op 1 Juli 1(157 ingevoerde ver laging van sommigo posltarieven wordt een vermindering van inkomsten van 3.950.000 verwacht. Het ligt in do be doeling om, voor zoover de bedrijfsuit- komsten en de toestand van 'a Lands fi nanciën dit toelaten, op den weg van t a- riefsverlaging verder te gaan. Ten einde de inkomsten voor den post dienst te vermeerderen,, wordt getracht door persoonlijk bezoek van ambtenaren bij daarvoor in aanmer king komende personen, firma's, instol- lingen e.d. en het aanbieden van een be langrijke korting op het tarief, te ver krijgen, dat voor de bezorging van recla- mebiljetten en andero drukwerken zonder adres, meer dan tot nog toe van dien dienst wordt gebruik gemaakt. Voor het radioverkeer mot Amerika zal wellicht een tweede zon der noodig zijn. Op den bouw van een station van het door Engeland voor het radioverkeer met de dominions ingevoerde „beam''-systc< m is in de begrooting gerekend. Het ligt in het voornemen om naast het radioverkeer met Benemarken en Oostenrijk, dat thans met den 5 K.W.-zcnder to Scheveningen- Haven wordt afgewikkeld, ook recht- streeksch radioverkeer op te nemen met verschillende andore Europeesche landon. Herziening van de intorlocalo en locale tarieven voor t e 1 o f o n i o is in studie. Wat do interlocale tarieven betreft, wordt overwogen, of het aanbeve ling verdient bij do tarifieering meer af standen te onderscheiden, terwijl voor do locale tarieven wordt gedacht aan een uitbreiding naar heneden van het gosprek- kenklasson-larief, dat thans, behoudens een enkele uitzondering, slechts geldt in netten met meer dan 4000 aansluitingen. Herinnerd wordt aan den snellen groei van do Telefonie (radio), in 't bij zonder aan hetgeen te Eindhoven in het laboratorium van do Philipsonderncmin- gon werd gereikt bij de proefnemingen met kortegolfzenders. Daarnevens leidden de proefnemingen op dit gebied hier te lande door den Rijksdionst, in samenwer king met den gouvernementsdienst in In- dië, tot resultaten, welke het uitzicht ope nen, dat de instelling van een practischen radio telefoondienst op den voet, zooals deze thans tusschen Amerika en Enge land bestaat, binnen niet langen tijd mo gelijk zal zijn. INVALLEN BIJ DE INDONESISCHE STUDENTEN. Opruiing in geschrifte. Een vierde verdachte gearresteerd. Gisterenmiddag is door de Amsterdam- sche politic in samenwerking mot de Haag- sche recherche gearresteerd do Indonesi sche student Nazir Pamontjak, die ver dacht wordt van betrokken te zijn bij het» communistisch complot. Nazir Pamontjak ia naar den Haag over gebracht cn op last vau den Officier van Justitie in het Huis van Bewaring ingeslo ten. Do naam van don tweeden Leidschen ge arresteerden student is Raden Mas Abdul Madjir Djodjoadininggrat. Gisteren zijn dus 4 arrestaties verricht; alle aangehoudenen zijn naar den Haag overgebracht. Zij worden, gelijk gemeld verdacht van

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1