18e Jaargang ZATEÜO&G 27 AUGUSTUS 1927 fJo. 56o4 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling •Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal. 'Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal, franco per post f2.95 per kwartaal. Iet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd ■Zondagsblad 9 ct. d Gou/fco/rit Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertenfiön 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeolingen wordt het :t dubbele van het tarief Berekend. r: Kleine advertentién, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit vijf bladen, waaronder bet Geïllustreerd Zondagsblad. Het socialisme heeft „een kwaden dobber." Op de jaarvergadering van de Apolo getische Vereepiging „Petrus Canisius", die Maandag 5 September te Utrecht ge houden wordt, zal pater Van Ruth S. J. een aantal stellingen verdedigen, ter be antwoording van de vraag: „Wat kan wor den gedaan voor de bekeering der socia listen?" Als oorzaken, die katholieken tot het socialisme voeren en socialisten van de katholieke kerk terug houden noemt de inleider: 1. Van den kant der katholieken: a. een tekort aan kennis en beleving on zer geloofsleer omtrent doel en gebruik der tijdelijke goederen; b. een tekort aan innig, liefdevol con tact tusschen priester en volk; c. een tekort aan practische instellingen, welke de liefde der Kerk tot de arbeiden de klasse duidelijk doen gevoelen. 2. Van den kant der socialisten: a. miskenning van de bovennatuurlijke bestemming van den mensch en geheel op gaan in het stoffelyke; b. valsche opvattingen omtrent den aard jder Kerk, alsof deze een beletsel is voor den stoffelijken vooruitgang der arbeiders. Om met vrucht te arbeiden aan de be keering der socialisten moeten alle katho lieken „den hemel een heilig geweld aan doen" om de buitengewone genaden te verkrijgen, noodig voor de bekeering dei socialisten. Priesters en leekenapostelen inoeten bet evangelie verkondigen zonder aanzien des persoons, waarbij heldere en eerlijke uiteenzettingen moeten worden gegeven over de bestemming der tijdelijke goederen, ook voor de gemeenschap, de strenge verplichtingen van ben,, die veel bezitten, de zonde van de verkwisting, .overdaad en ergernis. Om de uitbreiding van bet kwaad te be lemmeren moeten o.m. een aantal lief dewerken voor de hulpbehoevenden ge daan worden. j, De socialisten worden bekeerd o.a. door ïn iedere parochie leeken-apostelen te vor men, cursussen over socialisme zonder aanval of debat, huisbezoek en waar mogelijk contact van daarvoor geschikte katholieken met de leiders, plaatselijke en algemeene, der socialisten. Aldus citeert „Het Volk" pater Ruth's stellingen en bet commentaar daarop. Met open oog voor de werkelijkheid, flink en friscb, wordt bier aangegeven de :taak de-zeer positieve taak.die de Ka tholieken hebben te vervullen bij de be strijding van bet socialisme. Ieder onzer overwege 'ns wat hier wordt gezegd maar vooral de met aardsche goederen meer gezegen- den! „Het Volk'' teekent bij het bovenstaande aan: De pater zoekt bet weer in de ver keerde richting. Als hij van ons een goeden raad wil aannemen: laat hij zich bepalen tot de katholieke werkgevers, met name in bet Zuiden. Wanneer die niet meer de hevigste uitbuiters zijn- maar bun arbeiders een broederlijk deel geven in bet bedrijf en de bedrijfsuit- komsten, dan heeft het socialisme een kwaden dobber. Onbegrijpelijk! Wij laten voor 't oogenblik onbesproken tie onware! bewering, dat nu juist „de Katholieke arbeiders, met name in het Zuiden", „de hevigste uitbuiters" pijn. Maar: zegt „de pater" nu juist niet het zelfde, wat „Het Volk" wil! Wijst pater jVan Ruth er niet op, dat er onder de Katholieken is „een tekort aan kennis en beleving onzer geloofsleer omtrent idool en gebruik der tijdelijke feoederen een tekort aan kennis „over de beslissing der tijde- lijke goederen, ook voor de ge meenscha p''. Zeer juist is intusschen de opmerking pan „Het Volk'', welke hierop neerkomt, Öat, als de Katholieke leer wordt beleefd Öoor de Katholieken„het socialisme .een kwaden dobber" zal hebben! Inderdaad! Het socialisme verwaast met de ver drongen toepassing vein al z'n opgezette stellingen over menschen-liefdo en ge- meeenschaps-zin tegenover de heerlijke practijk van de diep-mensckelijke en waar- achtig-zegenrijke waarheid- en liefde-leer yan bet Katholicisme als 'n kaars in bet Zonlicbtl 1 Daarin beeft „Het Volk"- volkomen ge lijk. BUITENLAND Volkenbond De internat, persconferentie. Het eigendom van nieuws berichten. Op de persconferentie, welke onder aus piciën van den Volkenbond te Genève wordt gehouden, kwam Donderdagmiddag het moeilijke vraagstuk van de bescherming van persnieuws aan de orde. De algemeene beschouwingen hierover duurden den ge- beelen middag, zonder dat nog een besluit genomen is. De vertegenwoordigers der dagbladen en die der' telegraafagentschap- pen stonden daarbij zeer scherp tegenover elkaar. Op voorstel van den beer H. Nijgh wer den twee commissies ingesteld, welke gis teren met de volgende twee resoluties voor den dag kwamen. De eerste resolutie over de bescherming van nog niet gepubliceerd nieuws vermeldt als grondbeginsel, dat de openbaarmaking van de een of andere inlichting geoorloofd is onder de eenige voorwaarde, dat de- geen, die bedoeld nieuws publiceert, dit op regelmatige wijze beeft verkregen en niet door een daad van oneerlijke concurrentie. Niemand kan bet recht verkrijgen, aldus de resolutie, de publicatie van nieuws van openbaar belang te verhinderen. Deze grondbeginselen als leidraad voor een wetgeving voor de bescherming van on gepubliceerd nieuws vooropstellend, heeft de conferentie als haar wensch uitgespro ken, dat in die landen, waarin een zooda nige bescherming nog niet bestaat, deze alsnog zal worden ingevoerd- Veel moeilijker was bet overeenstemming te verkrijgen over de tweede resolutie, die betrekking beeft op het overnemen van be richte nuit andere bladen. Voor het in bij zonderheden tredende ontwerp-model voor een nationale wetgeving, dat door het se cretariaat-generaal van den Volkenbond was opgesteld, was begrijpelijkerwijze _gcen eenstemmigheid to—vwritrijgen. De conferentie beeft zich ten slotte neer gelegd bij de opvattingen van lord Ridell, den vertegenwoordiger van alle Engelsche nieuwsbladen, dat het aan de regeering van elk land moet worden overgelaten, op welke wijze zij dit soort nieuwsberichten wensebt te beschermen. De conferentie beeft echter den wensch uitgesproken, dat iedere regeering tot wie de pers van haar eigen land een verzoek om bescherming richt, met welwillendheid dat denkbeeld in overweging zal nemen. De conferentie beeft hieraan echter het voorbehoud toegevoegd, dat een gevolg is van den wensch der directeuren der nieuwsbladen, dat de nationale wetgeving in ieder geval zal moeten veroorloven een onmiddellijke reproductie van reeds elders verschenen nieuws, mits de brou er bij vermeld wordt en er voor betaald wordt. Het denkbeeld, dat telegraafagentschappen bepleitten, dat in ieder geval een termijn van b.v. achttien uur zou moeten verloo- pen voordat een nieuwsbericht mag wor den doorgegeven, is dus door de conferen tie van de band gewezen. Do conferentie heeft voorts het beginsel verkondigd, dat dagbladen en nieuws agentschappen bet recht hebben op de vruchten van bun arbeid en der uitgaven, aangewend voor bet verkrijgen van inlich tingen, doch dat dit beginsel niet zoodanig moet worden uitgelegd, dat het zou kun nen leiden tot het scheppen van eenig mo nopolie in het persnieuws. Engeland Britsch-Mexicaansch scheidsgerecht. Dr. A. R. Zimmerman als voorzitter. Naar thans met zekerheid kan worden medegedeeld, beeft dr. A. R. Zimmerman van de Britsche en Mexicaansche regee ringen de uitnoodiging ontvangen, het voorzitterschap te aanvaarden van de ge mengde commisie, welke, volgens een in December 1926 gesloten verdrag, de ver goeding zal bepalen der schade, geleden door Britsche onderdanen door de revolu ties en tegenrevoluties in Mexico geduren de de periode November 1910 tot Mei 1920. De beer Zimmerman heeft deze uitnoo diging in gunstige overweging genomen en zal zich tot bet houden van verschillende besprekingen eerlang naar Londen bege ven. Duitschland De Rijnland-bezetting. Vermindering met 10.0 00 man? De Parijscbe correspondent van do „Ti mes" verneemt dat de meeningsverschillen, welke tot nu too hinderpalen vormden op den weg naar een overeenstemming tus schen de Fransche en Britsche regeeringen voor een vermindering 'der bezetting van bet Rijnland, overwonnen zijn. Do Fran- scbo regeering heeft in principe het En- gelscbo standpunt aangaande do bestem ming van bet bezettingsleger aanvaard. Volgens Engelsche begrippen vormt do ga rantie voor de Dawes-betalingen i n de eerste plaats bet doel van do bezetting. De kwestie der veiligheid is niet besproken. De Britsche regeering heeft haar stand punt in zake een vermindering van het be zettingsleger met 14.000 man opgegeven en toegestemd in een vermindering met slechts 10.000 man. Tevens is echter ook het Fransche standpunt, dat het Fransche contingent met slechts 5500 man zou wor den verminderd, opgegeven en heeft men er in toegestemd, dat de Fransche troepen macht met 8000 man zal worden vermin derd. Het internationaal karakter van het leger zal gehandhaafd blijven. De Engel sche troepenmacht zal met iels meer dan 1000 man, de Belgische met iets minder dan 1000 man verminderd worden. Tsjecho-Slowakije Gajda gearresteerd. Te Praag is groot opzien gebaard door do arrestatie van den voormaligen Tsjecho Slowaakschen opperbevelhebber, generaal Gajda. Donderdag is hij gedurende den geheelen dag op het politiebureau ver hoord. Des avonds mocht bij, begeleid door twee detectives, naar buis terugkee- ren. De detectives bleven vervolgens bij hem in zijn woning, om hem te bewaken. Gisterochtend werd hij opnieuw verhoord. Het resultaat der verhooren wordt streng geheim gehouden. In den afgeloopen nacht hehben op het Wenzel-plein en voor het commissariaat van politie fascistische betoogingen plaats gehad, waarbij de invrijheidstelling van Gajda werd geüischt. Laatstgenoemde werd gistermiddag opnieuw op vrije voe ten gesteld en begaf zich begeleid door twee rechercheurs naar huis, waar hij streng werd bewaakt. Het is hem verbo den bezoek te ontvangen. Indien hij wordt opgebeld, wordt door de politiebeambten geantwoord, dat het aan Gajda verboden is met iemand te telefoneeren. China. DE STRIJD IN CKINA. De Noordelijken M)ver~ »ien Jangtse. Soen Tsjoeau Fangs t roep v, reeds bij Sjanghai? Nadat de troepen van Soen Tsoean fang Donderdagavond do stad Toengtsjau, 30 K.M. ten N.W. van Sjanghai aan den Noordelijken Jangtse-oever, hebben bezet, wordt thans gemeld,, dat de Noordelijken op twee plaatsen de rivier zijn overgesto ken, en wel te Loengtam op 24 K.M. bene den Nanking en voorts op 16 K.M. boven die stad. Klaarblijkelijk is Soen Tsoean- fang voornemens Nanking in te sluiten en aldus den terugtocht der verdedigers langs de spoorlijn Sjanghai—Nanking af te snij den, waardoor Loengtam geisoleerd zou zijn. Voorts zouden de Noordelijken reeds gisteravond de spoorlijn op 32 K.M. ten "Westen van Sjanghai hebben bereikt, waar zij een trein lieten ontsporen. Dien tengevolge is de spoorwegverbinding ver broken Anti-Japansche vijandelijkheden in Manlsjoerije. Een Japanner gedood. Aan de „Times" wordt uit Peking ge meld, dat zich in de buurt van Moekden bij een staking bij een Japanscbe onder neming, die zich met het mijnbedrijf be zighoudt, ernstige onlusten hebben voor gedaan. De stakers bestormden de electri- scho centrale en sneden den stroom af, waardoor de stad in bet duister werd ge huld. Het gepeupel bestormde daarop, met stokken en knuppels gewapend, do bureaux en de woningen van do Japansche em- ployé's en viel hen aan. Een Japanner werd gedood, terwijl ver scheidene anderen gewond werden. Bij de daaropvolgende botsing met de politie vielen er eveneens verscheidene ge wonden. De eerste minister heeft ver klaard, dat bij niets zal nalaten, om de Japansche belangen in Mantsjoerijo to bo- schermen. Japan. De botsing bij de manoeuvres. „De oefeningen worden elk jaar gevaarlijke r". Drie kruisers, 13 torpedojagers cn 10 watervliegtuigen hebben gedurende den geheelen dag de plaats, waar een aanva ring tusschen twee kruisers cn twee torpe dojagers, 30 K.M. ten Noordoosten van Hilionoseki, plaats had, afgezoent, doch niets gevonden. Het totale aantal slachtoffers bedraagt 120, o.w. een officier, die, voordat hij in het hospitaal overleed, nog mededeelde, dat de torpedojagers op het oogenblik van de ramp een snelheid van 38 knoopen hadden. Admiraal Kato, de bevelhebber van de vloot, heeft een verklaring afgelegd, waar in hij zegt, dat de oefening, gedurende welke de aanvaring plaats had, belangrijk en zeer gevaarlijk was. Zij heeft ieder jaar deel uitgemaakt van de vloottnanocu- vres. De snelheid der eskaders wordt lek kenjaro grooter, aldus de admiraal, cn do oefeningen zullen steeds toenemen in in tensiviteit, totdat zij de gevaren van een werkelüken oorlog nabij komen. BINNENLAND. R. K. VREDESBOND IN NEDERLAND. De R. K. Vredesbond in Nederland heeft als eersteling van zijn uit te geven vredes- brochures in het licht doen zien het go- schrift van pater dr. G. Gorris S.J., geti teld „Katholieke Vredesactie". Prof. Mag. G. de Langen-Wendels O.P. Ie voorzitter van den R. K. Vredesbond in Nederland, heeft een voorwoord geschre ven. Wij ontleenen aan dat voorwoord de slotpassage: In 1912, het jaar toen, op voorgaan van onzen eere-voorzitter Mgr. Nolens, en van ons bestuurslid prof. dr. mr. Gh. Raay- makers S.J., de katholieke vredes-bewe- ging bier te lande werd ingeleid, promo veerde dr. G. Gorris S.J. op het Proef schrift: „De denkbeelden over oorlog en bemoeiingen voor vrede in de elfde eeuw",, een heerlijk stuk katholieke ge schiedenis, helaas te weinig bekend. Wie kan met meer recht onze brochuren reeks openen, en als heraut voorgaan, dan pater Gorris, die, als weinigen, de niéuwe problemen weet te toetsen aan de oude, nooit verouderde ideeön? Bondig en za kelijk, breed en gedegen, schetst in lich tende lijnen zijn geschrift wat „de R. K. Vredesactie'' is, zijn kan, en zijn moet, in onzen tijd naar haar ideaal-vaste begin selen en haar practische levenswaarde. Door duizenden gelezen en overdacht,, moge bet er toe bijdragen hen te vormen tot degelijke, echt-roomsche pacifisten, en aanwerven als overtuigde, kloeke leden van onzen R. K. Vredesbond. Indië en de stormramp. Wederom 20.000 van bet Smeroefonds. Het bestuur van den Kon. Natitmalen Bond „Het Oranje Kruis" ontving door bemiddeling van „Het Smeroefonds" to Batavia telegrafisch wederom een gift van 20.000 ten bate van de slachtoffers van do S.lprinramp 19271 Wijziging tfer~ i retcncnaenwet. Bij Kon- besluii is het volgende bepafild: Ingaande 1 Januari 1928 wordt hot Kon. besluit van 6 Februari 1921 (Staats blad no. 45), sedert gewijzigd tot uitvoe ring van do artikelen 1, 4 en 5 der „Trek- hondenwet" 1919 (Staatsblad no. 203), na der gewijzigd als volgt: Aan artikel 1 wordt toegevoegd als twee de en derde lid: „B. en W. geven het nunmierbewijs, be doeld in artikel 2 der „Trekhondenwct" 1910 (Staatsblad no. 203), slechts af, in dien na keuring van den hond diens licha melijke geschiktheid voor gebruik als trekhond is gebleken. „Zij kunnen herkeuring op door ben te bepalen tijdstippen bevelen". Artikel 6 wordt gelezen: „Het is, behoudens het bepaaldo in het tweede lid, verboden, dat zich tijdens den rit iemand op de hondenkar bevindt. „Op daartoe strekkend verzoek, kan do burgemeester eene schriftelijke vergunning geven tot het zich bevinden op de kar tij dens den rit, door één persoon. „Deze vergunning, waarvan aanteekc- ning geschiedt op het nummerbewijs, kan te allen tijde door den burgemeester wor den ingetrokken. Behoudens intrekking is zij van kracht gedurende het tijdperk tus schen twee op elkander volgende keurin gen „De lading, en wanneer zich een per soon op de kar bevindt, deze inbegrepen, moet zich in evenwicht bevinden, en haar gewicht mag niet zoo groot zijn, dat het trekken bovenmatige inspanning ver- eischt". De Koninklijke familie. Koningin Wilhelmina wordt Zondagna middag per auto uit Bygditi in Oslo ver wacht. Koning Haakon geeft 's avonds een maaltijd op het landhuis Ivongagaard, op Bygdoe, waaraan deelnemen Koningin Wilhelmina, Prins Hendrik en Prinses Ju liana, met gevolg, de Nederlandscho zaak gelastigde in Oslo met zijn echtgenooto on de Noorscho minister van buitenlandsclie zaken met zijn echtgenooto. Koningin "Wilhelmina vertrekt Maandag morgen uit Oslo en kan Dinsdagavond in Den Haag verwacht worden. Naar men ons meldt, zal de Konin gin-Moeder eind September Haar zomer verblijf ten paleize te Soestcrberg eindi gen. Alvorens Haar paleis te Den Haag te betrekken, zal H. M., evenals vorigo ja ren, eerst weer een buitenlandscbe reis gaan maken, vermoedelijk naar Italië. Koningin Wilhelmina en ex-keizer Wilhelm In de jongste aflevering van een der be kende Berlijnsche weekblaadjes, die hun waarde hebben omdat zo „enfant terrible" weten te spelen, in de „Weltbühnc", schrijft „Agathon" herinneringen uit den keizerlijken tijd. Natuurlijk niet met de bedoeling monarchistische propaganda: tc maken. „Komödio urn Wilhelm" licct zijn opstel. Dat is duidelijk genoeg. Hij vertelt van dagen aan het hof tc HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Accoord tusschen Engeland en Frank* rijk inzake de vermindering der Rijnland* bezetting. De Noordelijke troepen in China trek* ken over den Jangtse; Nanking met in sluiting bedreigd. Nadere bijzonderheden over de trein ramp bij Chamonix. De toestand der drie gewonde Nederlanders is bevredigend. (Buitenl. Berichten, 2e blad). De branden aan de Riviera nemen op nieuw in aantal en omvang toe. (Buitenl Berichten, 2de blad). BINNENLAND. Een theologisch-maatschappijkc afdcc- ling aan de R-K. Universiteit te Nijme gen. (2de blad). Irt principe besluiten Neder and en Bel gië tot uitwisseling van universitaire leer krachten en gelijkstelling der diploma's. (2de blad). ARTIKELEN EN BESCHOUWINGEN. Onze apologetische medewerker schrijft over de taak van Joannes, den Voorlooper van Christus. (3de blad). Onze letterkundige medewerker ver volgt zijn artikelen over mgr. dr. Schacp- man. (3de blad). Ajo vertelt over zijn vroegere ervaringen in de journalistiek. (3de blad). Indrukken van een bezoek aan Lisieux. (3de blad). Een beschouwing over Vo ksfeesten naar aanleiding van de feesten der Wilhelmina- ver, te A lp hen. (4-do blad). Bückcburg, cenige tientallen jaren gele- iJiNV Met' MU-lHóirJwS.JJB' «-.toe» Itousz, zustér van de"-tegrmwobrdige'echt- gcnoote van ex-keizer Wilhelm. Een „raar riagc de raison", volgens den schrijver, „wier im Buche stehfc". De keizer, dio voel van Bückcburg hield, had zijn bezoek laten aanmelden. Ook ko ningin Wilhelmina zou, als bloedverwan te, het kille feest bijwonen. Maar nu vor- schcen eenige dagen tevoren oen kamor- heer van den keizer en verlangde, dat men voor Zijne Majesteit in do kerk een troon zou oprichten. Hij wenschte daar tijdens do trouwplechtigheid een grootc rede te houden. Slechts do hofpredikant in Bückc burg mocht hot ontwerp zien. Consternatie! In de eerste plaats om dien troon. Moest men voor Wilhelm II zoo'n gevaarte bouwen, dan behoorde men voor de koningin der Nederlanden er toch ook een op tc richten. Waar moest dat heen? En dan die groote rede.. De hofpredi kant verklapte, dat de keizer daarin do protestantsche Duitsche vorsten opriep tot een gcmccnschappelijken strijd tegen Home. Men nam onze Koningin in het ver trouwen, die natuurlijk verklaarde, zulk een rode niet te kunnen aanhooren, daar zij tegenover haar katholieke landgenoo- ten haar aanwezigheid daarbij niet kon verantwoorden. De keizer was woedend. Maar men sprak oen uur lang met hem en wist hem to bewegen de passage te schrappen. Een ldeine anecdote uit vroeger jaren, die „Agathon" hier verhaalt. En waarin onze Koningin blijk gaf de „kluge und selbstandige Frau" te zijn, die hij in hot vervolg van eijn opstel prijst. Of ze wfi&r is, de anecdote? Zij, die dit bevestigen kunnen, leven nog in ons mid den. „Hbld." SPORT. VOETBAL. NEDERLANDSCHE VOETBALBOND. Jubileum L. F. C. Zooals bekend herdenkt de L. F. G- haar twintig-jarig bestaan. Heden zal van dit feit de feestelijke herdenking plaats vinden en wel met een. receptie hedenmiddag van 46 u., te hou den in Café „Zomerlust", terwijl aldaar hedenavond een feestavond is georgani seerd. Samenkomst 9.30 u. H B.S. Hooge Rijn dijk, start 9.45 u. seerd. Bovendien is voor leden, donateurs (trices) een boottocht georganiseerd. DIOG. HAARL. BOND. Seriewedstrijden V. V. L. Voor Zondag zijn do laatste wedstrijden vastgesteld als volgt: 1.30 n.m- Leiden IVV.V.L. H, om den len en 2on prijs (2e Afd.)to 2.45 uur: Leiden 'HlV.V.L. I, om den len en 2cn prijs (lc Afd.).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1