18e Jaargang DB9SDAG 16 AUGUSTUS 1927 No. 5644 e Seicbdve (Bou/tomt ie ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling ior Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal. onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal. \aneo per post f2.95 per kwartaal. fet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- rij gbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- itbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd ondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. 1 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentlën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededcelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop f 0.50. NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN. Over verdraagzaamheid. Verdraagzaamheid is een mooi ding. Mooi als zij in p r a c t ij k wordt ge- iraclit. Niet als men er alleen over iraat en er niet naar handelt. Ons Katholiek beginsel houdt een groo- mate van verdraagzaamheid in. Wij ijn, als Katholieken, practisch verdraag- amer dan zoo velen, die daarover len mond vol hebben; die daarover heel aooi weten te pratenl Maar wij zijn niet zoo verdraagzaam ils degenen, die* omdat zij geen over- uiging hebben, alles maar goedvinden, egenover alles heel vreedzaam staan. )och bij dezulken is eigenlijk meer sprake an onverschilligheid dan van verdraag- aamheid. Over de verdraagzaamheid is prof. lasimix dezer dagen weer 'ns aan het iralen gegaan, waarbij een deel der Christelijke meerderheid in de Staten het noest ontgelden, n.l. dat deel hetwelk geen iiibsidie wilde toekennöï voor de restau ratie van het Spinozahuis (w.o. de min- lerheid der Katholieke Statenleden was). Naar aanleiding daarvan schrijft „Do /dikskrant" o.m.: „Professor Gasimir is een onzer voorr lanstaande mannen, die door hun mede werking aan de verderfelijke twee-eenheid Fclegraaf-Gourant zekeren uiterlijken luister en zekere achtbaarheid pogen te rzekeren. Voor de oppervlakkige menigte, die rich aan den schijn vergaapt, slaagt hij laarin wel. Vandaag maakt de hoogleeraar ons and voor „Klein Holland" uit, omdat de rorige maand de staten van Zuid-Holland Irie uren gedebatteerd hebben over de rraag, of voor de restauratie van het Spi nozahuis een subsidie zou worden toege kend, een luttele som nog wel. Het ging niet over het bedrag der eon^ maar over de kwestie, of aan de huldi ging van een ongeloofsprediker, den ont kenner van het Christendom, ook Chris tenen konden meedoen. Christenen hebben ten slotte aan de huldiging van Spinoza meegedaan, niet als ongeloofsprediker natuurlijk, maar geleerde en denker. Doch dit neemt niet weg, dat men vol komen gerechtigd blijft, medewerking aan iedere huldiging van Spinoza te weigeren, omdat van den geleerde en denker de on geloofsapostel nu eenmaal niet te schei den is. Men moet niet te spoedig 'voor het on verdraagzaamheids-argument op de vlucht slaan. Het gemakkelijkst „verdraagzaam" kun nen degenen zijn, die geen sterke, geves tigde overtuiging hebben. Wie die wel heeft, kan niet tot elke hul diging medewerken". Dat is heel duidelijk gezegd. Wij hebben alleen in de voorlaatste alinea het „ver draagzaam'' tusschen aanhalingsteekens ,gezet, omdat, zooals wij opmerkten, hier eigenlijk heter van onverschilligheid dan van verdraagzaamheid kan worden ge sproken. Juist,-zoo zouden wij willen zeggen, de genen, die een sterke, gevestigde overtui ging hebben, weten, 't best, hoe veel waar- een overtuiging voor den. bezitter er van heeft, en zullen dus het gemakkelijkst verdraagzaam zijn inder daad, maar niet in dien zin, dat zij alles maar goedvinden! BUBTENLARSD Volkenbond De verkeersconferentie. Rusland neemt er niet aan deel. De Russische regeering heeft den se cretaris-generaal van den Volkenbond te legrafisch medegedeeld, dat zij zich op de Terkeersconferentie niet zal doen verte genwoordigen. Denemarken Petersen aan het Deenschen hof. Een petit ie der Sleeswijkers overhandigd. De bekende Sleeswijkscho boerenleider Cornelius Petersen is gisterochtend op audiëntie bij den koning van Denemar ken geweest, wien hij een door vijfdui zend Sleeswijkers onderteekende resolutie 'er hand stelde. In idcze resolutie worden o.m. de volgende wenschen naar voren 'gebracht: Een einde te maken aan het slechts ré gime van het z.g. parlement; het verleenen jan onafhankelijk zelfbestuur aan Slees- frijk zonder tusschenkomst van Denemar ken op politiek gebied; vergoeding voor •je verliezen, clie geleden zijn ten gevolge jan hot in Sleeswijk in. omloop brengen van Deenselie kronen, die onder pari no teerde». Ten slotte wordt verlangd, dat Sleeswijk gehouden zal worden buiten de Deensche staatsschuld van vóór 1920 en buiten de verliezen, die door de Land- mannsbank te Kopenhagen zijn geleden (en door den Staat zijn gegarandeerd. Red.). Voorts wordt nog verlangd, dat het nemen van maatregelen van overheids wege de insolvente eigenaars van lande rijen onmiddellijk zal worden gestaakt. De koning wees de resolutie echter van de hand, waarhij.hij naar het vredesver drag van Versailles verwees. Het door Petersen geleide blad zegt in verband hiermede o. a.: „Alle wettelijke instanties zijn thans beproefd. Daar deze geen resultaat hebben Opgeleverd, moet onze toekomstige politiek andere wegen vinden." Portugal. EEN MISLUKTE STAATSGREEP. De leider gearresteerd. Vrijdagochtend heeft te Lissabon een staatsgreep plaats gehad welke echter mis lukt is. Een B. T. A.-telegram uit Lissabon melidt over de aanleiding van deze revo lutiepoging het volgende: Generaal Garmona, president der Portu- geesche Tepubliek en voorzitter van den ministerraad, had onlangs tot vice-voor- zitter van den raad benoemd Passos Souza, een man van links. Deze daad was rechtstreeks in strijd met de politiek van de partij zijner medewer kers, onder wie zich een aantal monar chisten bevindt. Naar aanleiding van deze benoeming is toen een complot gesmeed, hetwelk Vrijdag tot uitbareting kwam. Een groep militai ren drong de appartementen van den pre sident der republiek binnen en sommeerde dezen, met de revolver in de vuist, den vice-voorzitteraf te zetten en een minis terie van rechts te vormen. Do rebellen behaalden slechts een kort stondig succes. Door het krachtig ingrij pen der regeeringstroepen wonden ze spoe dig teruggedreven en thans in de orde in Lissabon hersteld. In heel het land is het rustig. Commandant Filomeno Camera, leider van de rebellie, is gearresteerd. Italië. ITALIAANSCHE GEESTELIJKEN GEARRESTEERD. Zij worden waarschijnlijk verbannen. De „Osservatore Romano" meldt, dat gearresteerd en opgesloten zijn in de ge vangenis te Udine mgr. Solisizzo, aarts priester van Gemona, 72 jaar oud, mgr. Gori, kanunnik van de kathedraal van Udine, abbé Gaspero, aartspriester van Tarcento, mgr. Goncina, rector van de pa rochie van Prata di Pordenono en van abbó Coli, aartspriester van Spilimbergo. Het blad gelooft, dat deze geesteijken verbannen zullen worden en belreurt, dat de bevoegde kerkelijke autoriteit, in dit geval mgr. Rossi, aartsbisschop van Udi ne, niet tusschenheide kan treden, vooral waar het hier een katholiek land geldt. Een kerkelijk onderzoek was nog in gang. Ofschoon de „Osservatore Romano" niet de redenen kent, welke geleid hebben tot de arrestatie van de vijf geestelijken, schijnt het, dat alle gearresteerden vroe ger krachtige voorstanders zijn geweest van de Populari. De fascistische pers maakt geen mel ding van de arrestatie. Er schijnen ech ter langen tijd moeilijkheden beslaan te hebben in het diocees Udine en de paus had den bisschop vanTreviso verzocht, de zaak te onderzoeken, en hem rapport uit te brengen over den toestand- De „Osser vatore Romano" betreurt, zooals gemeld, dat de arrestaties geschied zijn terwijl het kerkelijk onderzoek gaande was, en er wordt dan ook tegen geprotesteerd, d-at de bevoegde kerkelijke autoriteiten niet eerst geraadpleegd zijn. Do geestelijken stonden bij l.un parochianen in hoog aanzien. ItaliaanschAlbaneesch incident. Vele dooden en gewonden. Volgens een bericht uit Belgrado heeft in de nabijheid van Skoetari tusschen Ita- liaahsche instructie-troepen en Albaneesche soldaten een bloedige botsing* plaats ge vonden, waarbij door beide partijen van de vuurwapens gebruik werd gemaakt. Verscheidene Italiaansche en Albaneesche soldaten zijn daarbij gedood en een groot aantal zwaar gewond. Gevechten met rebellen In Tripolis. Tweehonderd opstandelingen gedood. Volgens berichten uit Benghazi heeft een Italiaansche colonne hij operaties tegen opstandige stammen in het centrale berg gebied van Tripolis Donderdag een kara vaan opstandelingen bij "VVad Sammalus uiteengejaagd, waarbij zes inboorlingen werden gedood. Vrijdag rapporteerden de Italiaansche vliegtuigen, dat een sterke krijgsmacht in de richting van Wad Gabar terugtrok. De Italiaansche colonne zorgde ervoor met de rebellen in contact te ko men en vervolgde de vijandelij ko troepen over een afstand van 40 K M.. waarbij de rebellen uiteengedreven werden Op het slagveld bleven 200 dooden achter, terwijl 700 kameelen en een groot9 hoeveelheid munitie buitgemaakt werd- In het gevecht speelden de tanks en gepantserde auto's, waarmede de Italianen uitgerust waren, een groole rol. De Italiaansche verliezen zijn gering. Rusland Weer een échec der Sovjets. De anti-religieuze agitatie heeft weinig succes. De voornaamste organen van de com munistische partij in Moskou hebben on langs hun teleurstelling te kennen gege ven over de resultaten van de anti-gods dienstige propaganda in de Sovjet Unie. Blijkbaar is een herleving van de gods dienstige gezindheid ook in arbeiders kringen waar te nemen en men besloot dan ook via de vak-organisaties het alge- meene anti-godsdienst-front te verster ken, daar de tot dusver gevoerde aclio geen succes heeft opgeleverd. De centrale raad van de roode vakvereenigingaunie heeft thans een circulaire opgesteld, waar in betreurd wordt dat do meerderheid der vakbonden geheel en al de anti-reli gieuze propaganda heeft gestaakt, terwijl in vele plaatsen de vakvereenigingsmen- schen zelf godsdienstige bewegingen met terdaad steunen. De raad dringt er dan ook bij (1c plaatselijke organisaties op aan, dat zij (Ie verplichte anti-religieuze agita tie hervatten. Aanslag op gemeente-ambtenaren te Moskou. Door onbekend gebleven daders is een aanslag gepleegd op twee ambtenaren van het gemeentebestuur te Moskou. Een hun ner, zekere Boetoesof, is aan do gevolgen overleden, do ander werd^'waar gewond, Beiden zijn geziene leden* der communis tische partij. Omtrent het gebeurde wordt een streng stilzwijgen bewaard, aangezien de motieven der daad vermoedelijk van zuiver politieken aard zijn. Turkije. TurkschPerzische spanning. Overval op een Turksch dorp, Uit Mardin (Turkestan) wordt gemeld, dat een bende opstandelingen onder sjeik Pasjo, oen Turksch dorp in de omgeving van Telil heeft aangevallen. De plaatse lijke gendarmerie verdedigde zich met succes. Twee opstandelingen zijn gevan gengenomen. Beweerd" wordt, dat sjeik Pasjo een Koerdisch opperhoofd is. Inusschen ze de „Djoemhoeriet" zijn artikelen over de Turksch-Perzischo be trekkingen voort. Nog steeds is men van meening, dat de „vijandige houding" van Perzië het gevolg is van Britschen in vloed. Deze laatste verklaring van het blad is van vrij groote beteekenis, daar het in den laatsten tijd duidelijk is geworden, dat er verdenking bestond aangaande de Britscho politiek in Perzië en het schijnt, dat men in zekere kringen in Turkije, die misschien door Sovjet-Rusland worden geinspireerd, gaarne de vriendschapsban den met Engeland wat zou zien verslap pen. Do werkelijke oorzaak van de minder goede verstandhouding tusschen Turkije en Perzië schijnt echer te liggen in het feit, dat Perzië zich niet bereid heeft ver klaard met Turkije samen te werken in den strijd tegen de Koerdische stammen langs de grens. China. VERBITTERDE STRIJD IN CHINA. Hel aantal dooden en gewonden der Zuidelijken op 30.000 geschat. Nanking wordt bedreigd. Uit Sjanghai wordt gemeld: De gecom bineerde Tsjili- en Sjantoenglcgers, welke onder bevel staan van Soen Tsjocan-fang, hebben de zuidelijke troepen verder langs den Tientsjin-Poekauspoorweg teruggedre ven. Het aantal dooden en gewonden aan de zijde der zuidelijken wordt op dertig duizend geschat. In groolen getale worden de gewonden Nanking binnengebracht Deze laatste stad wordt bedreigd, indien de noordelijken verder optrekken. Daar een staatsgreep tegen Tsjang Kai-sjek wordt gevreesd, verlaten de welgestelde Chineezen Nanking. Zesduizend man cavalerie zijn door- de Sjantoengtroepen nabij Tsining verslagen. Wil Tsjang aftreden? Uit Sjanghai wordt gemeld, dat gene raal Tsjang Kai-sjek voornemens zou zijn ontslag te nemen als opperbevelhebber van de Nankinglegers voornamelijk wegens het feit, dat zijn generaals hem niet lan ger steunen. Li Tsjaisocm, de voormalige gouverneur van Canton zou hem opvol gen. Volgens berichten uit Locnghwa, waar zich het militaire hoofdkwartier van Tsiang bevindt, zou Tsjang met zijn gezin naar Ningpo zijn vertrokken, doch van andere zijde wordt tegengesproken, dat Tsjang verjaagd zou zijn. Groote branden te Nanking. Volgens berichten van particuliere zijde woeden groote branden te Nanking. Naar men aanneemt, vernietigen de zuidelijken hun munitie-opslagpTaatsen. Tsjang Kai- sjek is hier aapgekomen. Amerika Sacco^en Vanzetti. Sacco geeft do hongerstaking o p. Sacco heeft gisteren na een hongersta king van dertig dagen, weer eenig voedsel tot zich genomen. Gistermorgen gebruikte hij wat bouillon, nadat hij eerst geweigerd had te ontbijten. Is Vanzetti krankzinnig geworden. Een reeds oud berich uit Boston, door de autoriteiten hardnekkig tegengesproken zei, dat Vanzetti's geestvermogens kort geleden zoozeer geschokt werden geacht, dat men hem naar een gecapitonneerde cel heeft moeten overbrengen. Thans is echter na een bezoek van den arts ver klaard, dat men Vanzetti nauwkeurig ob serveert op een „terugkeer van de geestes- verschijnselen, die onlangs zijn afzonde ring in een speciale cel noodig maakten." Ook deze verklaring is achteraf weer ge dementeerd, maar ditmaal was ze van meer tot spreken gerechtigde zijde afkom stig. Zoodat te Boston de meening zich heeft gevestigd, dat Vanzetti krankzinnig is géworden. DE KERKVERVOLGING IN MEXICO. Een cynische tegenspraak. Reuter seint d.d. 13 Augustus uit Mexico: Het departement van binnenlandsche za ken spreekt tegen, dat er onderhandelin gen gevoerd worden tot bijlegging der godsdienstconflicten in Mexico. (Een te genspraak dus van de dez^r dagen door ons, onder voorbehoud, gesignaleerde be richten uit de buitenlandsche pers over verzoeningspogingen tusschen Calles en de vervolgden in Mexico. Red.). Het departement voegt er aan toe, dat de ondervinding in het afgeloopen jaar be wezen heeft, dat de bevolking overal in het land het zonder priesters kan stellen. DE INDIANEN-OPSTAND IN BOLIVA. Thans 200.000 Indianen in opstand. De toestafid in Boliva is ernstig. Volgens berichten uit La Paz zijn thans 200 000 leden van Incastammen in op stand. Deze opstand wordt toegeschreven aan communistische agitatoren, die den In- dianon den raad bobben gegeven, to trach ten zooveel mogelijk land te veroveren en een eigen regcering te vormen. De opstandelingen hebben de spoorlijn bezet. Vele blanken zijn gedood en hun huizon zijn verbrand. De blanke bevolking doet aan beroep op de regeering, die den toestand ernstig acht. BIHWEHLAHP Jaarwedden, burgemeesters enz. Een nieuwe regeling in Z u i d-H o 11 a n d. Naar „Do Rollerdammer" verneemt heb ben Ged Staten van Zuid-Holland om ad vies aan de gemeenteraden gezonden een door hen ontworpen nieuwe regeling voor do jaarwedden van burgemeesters, secreta rissen en ontvangers. De trambotsing bij Laren. Actie tegen de Gooischo Stoomtram. Zooals reeds is gemeld, hebben Laren- sche ingezetenen een actie op touw gezet om stopzetting van de Gooische Sloom- rtam te bevorderen. Thans verneemt do „Tel." nader, dat belangstellenden en weggebruikers uilgenoodigd zijn een ver gadering hij te wonen in hotel Hamdorf te Laren en wel op Woensdagavond a.s. te acht uur, ter bespreking van het onder werp: het tramvraagstuk. De oproep voor deze bijeenkomst is on derteekend door do heeren H. Dudok van Heel; G. Korthals Alles, Th. J. A. M. Al- berdingk Thijm, H. J. F. Mirandolle, P. C. van Huizen* A. H. J. M. Terwindt cn mr. J. ÏI. Penning. De Rijks-Inspecteur op controle. Het trok Zondag de algemcone aan dacht, dat een onbekende lieer hij ver schillende treinen der Gooischo Stoom tram, de reis op de machine meemaakte. Bij onderzoek bleek aan do „Gooi- en Eeml.", dat dit do Rijks-Inspcctcur der Spoor- en Tramwegen was, dio ongeveer den gebeden dag to Hilversum heeft ver toefd en verschillende treinen heeft bege leid en gecontroleerd. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Mislukte staatsgreep in Portugal. Italiaansche geestelijken gearresteerd. Hevige gevechten in China. Tsjang Kal Sjek zou willen aftreden. De onderhandelingen omtrent bijlegging van het godsdienstconflict in Mexico wor den tegengesproken. De Indianen-opstand in Bolivia. De Duitsche aspirant-Oceaanvliegcrs zijn Zondagavond gestart, doch den anderen dag teruggekeerd. De „Europa" had een defect aan de machine en de „Bremen" keerde terug wegens het slechte weer op den Oceaan. (Luchtvaart, 2do blad) BINNENLAND. Zilveren en veertig-jarige Priesterfeesten (lsto en 2de blad). Benoemingen in het Bisdom Haarlem (Kerknieuws, 1ste blad). OMGEVING. Een ernstig motor-ongeluk onder Voor schoten (lsto blad). Onze Geïllustreerde Pagina De plioto-pagina geeft o*m. kiekjes van: de onthulling van het dr. Schaopman-mo- nument te Tubbergen; de Leidsche Pro cessie naar Kevelaer; concour3 van auto koetswerken te Noordwijk aan Zee. Gasdiredeur geschorst. Door zeven raadsleden te Weosp was een spoedvergadering van den Raad aange vraagd. In den aanvang dozer zitting vroeg burgemeester Dotinga, waarom de wensch te kennen gegeven was, dat deze vorgade^ ring zoo spoedig belegd zou worden en waarom mot gesloten deuren vergaderd moest worden. Nadat do raadsleden van Soeren, Vóórman cn Vader deze vraag hadden beantwoord, ging de raad over in comité-generaal, ten einde te onderzoeken, wat de gemeente te doen stond, in verhand met do gepubliceerde berichten betreffende do gesties van den directeur der gasfa briek, den heer J. B. L* Nadat do raad van kwart over drie on afgebroken tot kwart voor tien des avonds met gesloten deuren beraadslaagd had, be sloten B. en W., den heer J. B. L., zoowel als directeur der gasfabriek, als in zijn kwaliteit van administrateur van het ge- meontelijk electriciteitsbedrijf, voor den tijd van een maand to schorsen. Nederland vrij van mond- en klauwzeer. Gedurende de week van 31 Juli tol 7 Augustus zijn in Nederland geen gevallen van mond- on klauwzeer voorgekomon. KERKNIEUWS BENOEMINGEN Z.D.H. de Bisschop van Haarlem heeft benoemd: tot Eer o-K anunnik van liet Hoogw Kath. Kapittel den H. E. H. G* Heer Prof. Dr. J. Th. Beysens; tot Past oor te Heinkenszand den Welcerw. heer A. van Scheyndel on lo Oversellio den welcerw. heer J. Groot; tot Kapelaan de volgende welcerw. heeren: to R'dam (H. Franc* v. A.), J. Zo_ gers, L i s s o J. v. Zon, Heer Hugowaard (H. Dion.), Th. van Baar, neom.; te 's Hago (O.L.V. v. G. R.) G. Boos, Bodegraven, J. van Kessel, Hoiloo F. van Buuren, Kethel L. Boomgaard, neom to 's Hago (H. Jac.) H. Goppcns, Oogst- geest N. v. Schaik, N o o r d w ij k e r- hout (H* Jos.) A. Kluivers, 's Hage (O. L. V. v. L.) H. Haselaar, Volendam A. v. Rooyon, neom. A'dam (0* L. V. v. L.) J Halkes, Loos duinen J. van Kleef, Helder (H. H. Potr. en P.) G. Heemskerk, neom. R'dam (II. Will.) H. v. d. Burg Wasso. na a r H. Will.), A. do Bot, neom. R'dam (H. Nic.) F. van Vliet, Voorburg (O. L. V. Hemelv.) A. Andrcoli, Haar lemmermeer (H* Joes de D.) A. Nie- kel, neom. Haarlem (H. Liduina) H. Figelet, Nes en Swaluwebuurt J. v. d. Berg, neom. Hecmstedo (O. L. V. Hemelv*) J. Ver steeg, Voorschoten F. Lobman, neom* 's Hago (H. Liduina) G. Bakker, Hel der (O.L.V.O.O.) S. Mol, neom. V o o r li ut N. Greitemann, neom. Purmcrend E. Meynders, Bovencarspol G. do Koster, Vclsen-Noord W. Simons, neom. Zaandam J. Schools, Oudo Tongo J« Staadegaard, neom. A'dam (H. Ger. Maj.) P. Borsboom, Spierdijk F. Bollinger, neom. Assistent te Haarlem (H. Bavo huilen de M.) G* v. d. Wielen, neom.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1