tsmmtlmvm n au&ustus m%i De Ster in het Oosten! 18e Jaargang No. 5641 )e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling oor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal, lij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal, franco per post f2.95 per kwartaal, liet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- itbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd oudagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAOTl Gewone advertentlén 30 cont per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentlén, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden 01 gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop f 0.50. NUMMER BESTAAT UIT TINEI BLADEIt I. In een kamp nabij Ommen is deze week aangevangen heb „Wereldcongres" van de Orde van de Ster in het Oosten. Deze Oijde is een afdeeling van de Theo- eophische Beweging in onze dagen, aan welken nieuwsten vorm van theosophie prof. J. P. Verhaar, hoogleeraar te War mond, in de laatste aflevering van „Het Schild." een zeer interessant artikel wijdde. Wij achten het niet ondienstig aan de beschouwing, die prof. Verhaar over de Theosophische Beweging en de Orde van de Ster geeft, het volgende te ontleenen. Reeds in 1908 kwamen er geruchten uit 'Adyar, dat de Christus spoedig zou reïn- carneeren, d.w.z. opnieuw zou komen wo- aen in een of ander menschelijk lichaam. Ia 1910 namen deze geruchten een meer fasten vorm aan, toen Annie Besanfc, de presidente der Thesophische Vereeniging, Je officieele boodschap deed aan haar tolgelingen, dat een spoedige komst van Jen Wereld-Leeraar was te verwachten. Om de komst van dezen Wereld-Leeraar, lie als een Ster in het Oosten zou rijzen, toor te bereiden en om deze fantastische ieodschap van A. B. te verspreiden over !e geheele wereld, werd op 11 Januari 511 een aparte vereeniging opgericht, ïelke den naam droeg van „Orde van de iter in het Oosten". Deze vereeniging zou rer de heele wereld verspreid moeten orden, opdat de Lee ra ar- overal bij zijn 1 Must een groep getrouwen zou ontmoe- m, die hem welwillend ontvangen en naar ijn verheven leeringen luisteren zouden. In deze oprichtingsvergadering hooren ij A. Besant zelf de plechtige verklaring „Wij, die iets weten trhorgëgldven, wij, me nopriiprprer^n-~ jk-weten getuigen zijn van -Zijn leven op arde, wij verwachten Zijne komst. Reeds eerldihkt in de Himalayas het geluid van stappen, die Zijn naderkomen aan- mdigen. Hij is daar, wachtend op Zijn irtrek. Hij is daar met liefde op deze ereld starend, die Hem destijds heeft eggejaagd, en die Hem misschien nog za-1 rjagen" („Starlicht", 1919, no. B). Toch was de eerste aanduiding nog heel Wanneer en in wie zou die Wereld- ieraar reïncarneeren? Al spoedig werd de officieele leiders het vermoeden gesproken, dat hiervoor bestemd' zou een jonge Hinduknaap, Krishna- geheeten, in theosophische kringen wel Alcyone genoemd. Men beweerde deze meening te zijn gekomen, door de igende fantastische gebeurtenis, welke in het officieele orgaan „The Theoso- ist" (Febr. 1912) wordt meegedeeld. In bijeenkomst te Benares, waarin door anio Besant do Orde van de Ster offi- iel zou worden geconstitueerd en waar Alcyone tegenwoordig was, veranderde itseling de atmosfeer, en machtige tril- gen gingen door de zaal; over de slan- laiapengestalte van Krislïnamurti leidde zich' een onverwachte majesteit, ardoor alle aanwezigen diep bewogen rden en aan zijn voeten neerknielden, door hem, die kalm en glimlachend handen uitstrekte over de menigte, te irden gezegend. Jen enkel woord over dezen Krishna- iti. Veel bizonderheden omtrent dezen Hindu, die nu ongeveer 30 jaren moet zijn, zijn ons niet bekend. Wiel rden ons heel veel fantastische mede- Jingen gedaan omtrent zijn vroegere ins: want volgens Annie Besant heeft Hindu-knaap al 30 maal op aarde ge ld in verschillende andere lichamen. vertelt zij o.a. in het boek „Man:' ence, How and Whiter" (hetwelk zij 1913 tezamen met Leadbeater schreef), zij zelve vele duizende jaren geloden lefd heeft als Heracle3, en dat zij toen iiwd was met Leadbeater, die onder naam van Sirius was geïncarneerd, dat uit dit huwelijk o.m. twee kinderen loren waren, n.l. Alcyone (de tegen- ndige Krislïnamurti) en Celene (de te- foordige Hindu Jinarajadasa). 'rishnamurti is de zoon van Narayana- een Brahmaan uit Madras. Met zijn der Nityananda werd hij, op verzoek Annie Besant, door zijn vader afge- 'n, om te worden opgevoed door Lead er. Dit is een jn-droevo geschiedenis «reien. Er gingen namelijk spoedig ge iten, dat de opvoeder Leadbeater zich erom (zie: „Het Schild", bladz. 14) aan deze beide knapen op niet nader te duiden wijze vergrepen had. Dr. viel in de „Hindu" openlijk de immo- sit van Leadbeater aan. De vader 'te zijn beide jongens op, omdat hij naar hij verklaarde, getuige was ge- t van Leadbeater's immoreelen om- jniet Krislïnamurti. Annie Besant be ta aan dit verzoek te zullen voldoen, r tegen haar belofte in vertrok zij in ■net de beide knapen uit Adyar naar Europa. Ook Leadbeater had intusschen Indië verlaten. En in Genua zond A. B., die zelf doorreisde naar Engeland, de bei de Hinduknapen naar Sicilië, waar Lead beater intusschen gearriveerd was, om de „opvoeding" voort te zetten. Te Taormina op Sicilië ontving, volgens A. B., Krishna- murti van Leadbeater de derde goddelijke Inwijding („Theosophist", Aug. 1912) als voorbereiding op het komende Messias- scliap. Intusschen was A. B. aan het einde van 1912 in Adyair teruggekeerd, alwaar de vader zijn beide jongens langs gerechtelij- ken weg opeischte, wegens woordbreuk van Annie Besant en wegens immoreelen omgang van Leadbeater met de beide kna pen. Mr. Justice Bakwell verklaarde op 15 April 1913 in zijn gerechtelijke uit spraak, waarbij de eisch van de vader word toegewezen, letterlijk het volgende: „De heer Leadbeater heeft toegegeven, dat hij vroeger meeningen heeft gehou den en ook nu nog houdt, die ik niet an ders kan schetsen dan volstrekt immoreel en zoodanig dat ze hem ongeschikt maken om jongens op te voeden en.... hem een hoogst gevaarlijk gezel („associate") doen zijn voor knapen." Wij kunnen hieraan neg toevoegen, dat het gerechtshof te Ma dras, waarbij Anm'e Besant in hooger be roep ging, hetzelfde vonnis uitsprak. Bij een later beroep in Engeland, op den Pri vy Council, werd het vonnis gecasseerd wegens een technisch-juridische fout. Intusschen weigerden de knapen naar Adyar terug te keeren. En Annie Besant en «Leadbeater zetten hun propagandawerk voor den toekomstigen Messias krachtig voort. Toch ging dit niet zonder verzet in theosophische klingen. Velen verlieten de T. V., omdat zij niet in een reïncar natie van den Christus, op gezag van A. B. afgekondigd, konden gelooven. Vooral in Duitschland had een groote afscheiding plaats, onder leiding van Rudolf Steiner, die in 1913 een geheel nieuwe en zelfstan dige vereeniging oprichtte onder den schaft". Dat zijn eenige indrukken van deze be weging en den „nieuwen Christus". Een hoogen dunk kan men er kwalijk van heb ben, a-1 mogen we ook hier aannemen, dat velen, te goeder trouw wellicht, dwalen. De liberale bladen bevatten lange, geest driftige verslagen over het Ommensche Congres. Het „Handelsblad" geeft een beschrij ving van het kamp, waar mevr. Annie Be sant en de jonge Hindoe Krishnamurti de nieuwe Christus! het middelpunt der belangstelling zijn. Het bewustè blad geeft een relaas van de bevindingen van zijn verslaggever in het kamp, waaruit blijkt hoe droevig het gesteld is met de wereld, die met het wa re Christendom heeft afgerekend. Hij schrijft als Volgt: „Op onzen rondgang volgde de lunch in een der tenten, waar op kampmanier in eenvoudig email tafelgerei het vegetarisch eten op de houten tafels stond en de kampleden hun eigen bord, vork, mes en kroes meebrachten, die zij na afloop zelf onder een der vele kranen gingen a-fwas- schen. Aan een der tafels, waaraan ook journalisten zaten, zat Krishnamurti. Mej. Dijkgraaf, de bekende theosofe, thans be noemd tot propagandiste voor de Orde in Europa deed ons opmerken, dat do lin ker- en de rechterhelft van het gezicht bij Krishnamurti volkomen gelijk zijn, wat bij de meeste menschen niet zog is. Dat zal wel ertoe bijdragen, dat zijn gelaat zulk een sterken indruk van rust geeft. Als hij spreekt om op onze vragen te. antwoorden wordt zijn gezicht bezield genoeg en brengt een glimlach iets bijzonders liefs erin. Onder de aanwezigen merkten wij men schen op in velerlei gewaden. Ook was er de „bisschop" der vrij-katholieken uit Hui zen in lange ponceau-roode samaar met vierkante muts. Na de lunch de „lecture" van het met bloemen bezette podium, waaromheen de duizenden meest op den grond of op bank jes zaten. Mrs. Annie Besant legde in haar toe spraak den nadruk op de komst van den nieuwen wereldleeraar, dien zij de basis noemde van de nieuwe Orde. Zij gaf aan wat de komst van den nieuwen leeraar als het ware aankondigde. Aanknoopende bij wat Bergson heeft gezegd omtrent het emotioneeie, dat de menschheid vroeger heeft verworpen en het intuïtive, dat zij nog niet heeft, wees zij erop, dat zij, die de intuïtie bezitten zooveel meer begrijpen, zooveel meer inzicht hebben. En de tijd van meer intuïtief begrijpen is komende nu in Oalifomië, en ook in Australië, een nieuw ras, een „subrace" noemde zij het, zich ontwikkelt, dat zich onder scheidt door vlugheid van begrip, dat geen uitlegging of redeneering noodig heeft om de dingen aan te nemen. Nu is het, zegt mrs. Besant, in de ge schiedenis reeds vijfmaal gebeurd, dat met do verschijning van een nieuw ras die van een nieuwen wereldleeraar gepaard ging, dat moet ook nu het geval zijn. Er wordt ook nu de basis gelegd voor een nieuwe beschaving. Christus heeft een groot) ideaal aan de wereld gegeven, dat een in spiratie kon wezen voor een nieuw leven. Maar dit ideaal is langzamerhand gekris talliseerd in vele afzonderlijke godsdiens ten, die elk uit Christus' inspiratie een eigen „leer" gevormd hebben. Daarom is het nu tijd, dat een nieuw ideaal vertoond wordt, dat alleen door intuïtie (direct per ception) kon worden herkend. De nieuwe leider zal het nieuwe ras nieuwe idealen geven. Maar deze zaak moet bestudeerd wor den. Daaraan werkt de Order of the Star, ziende na-r ^efc nieuwe licht, dat komt." „Het Huisgezin" toekent hierbij aan: Christus heeft een groot ideaal aan de wereld gegeven. Zeer juist, maar de men schen en de verschillende secten zijn van Christus' ware leer afgeweken. En nu zou men zoo logisch en zonder geleerdheid denken: Het eenige middel is, dat de menschen terugkeeren tot de ware leer van Christus. Maar neen, nu moet een nieuwe wereld leeraar komen, die niet Christus' onveran derlijke leer zal verkondigen, maar die met wat christelijk en Hindoesch vernis, aller lei dwaasheden komt debiteeren! De „Hbld."-correspondent heeft ook Krishnamurti gehoord. Hij las wat senti- menteele versjes voor, die het „HhlcL".in het Engelsch geeft. Ziehier een kleine bloemlezig: „Ik ben 't pad, leidend naar de beschut ten tuin van uw hart, o wereld, Ik ben de bron, die uw tuin voedt, o wereld, met de tranen van mijn ondervinding. Ik ben de welriekende bloem, die uw tuin siert, het glanspunt daarvan, het genot van uw hart. Vernietig het onkruid in uw tuin, o we reld, en houd uw hart zuiver en sterk, want daar alleen kan Ik groeien. Stel geen slagboomen in den tuin van uw hart, o wereld; want bij beperking kwijn en sterf Ik-" worden de congi'esbezoekerr. bewogen en komen onder den» indrukt Het „Hbld." besluit zijn verslag met de volgende overpeinzing: „De Orde van de Ster zal vermoedelijk van nu aan meer en meer van zich doen spreken; zij breidt zich uit, er komt nu ook een centrum in Amerika, en er zal meer gepubliceerd worden. Waarschijnlijk zal er dus ook wel meer verzet komen, ze ker van Christenen, die niet willen, dat aan Christus' woorden wordt toe-en afge daan. Maar als ernstig bedoelde en gelei de beweging verdient zij in een tijd van gisting en zoeken, als wij thans beleven, zeker volle aandacht." Wij katholieken, aldus „Het Huisgezin", kunnen slechts de schouders ophalen bij dergelijke dwaalvertooningen. Het be wijst, dat er op de wereld niets zoo dwaas kan zijn, of het vindt aanhangers. Maar de menschen, die waarlijk en ern stig de waarheid zoeken, zullen bij dit surrogaat, bij deze valsche religieuse fan tasieën slechts bedrogen uitkomen. BUITENLAND Duitschland De Rijnland-bezetting. Nieuwe vermindering der bezettingstroepen? Een B.T.A.-telegram uit Parijs meldt: In welingelichte kringen verleidt, dat een nieuwe vermindering van het bezet tingsleger van Rijnland niet waarschijn lijk is. De modaliteiten en den omvang dier beperking zijn echter nog niet geregeld. Volgens andere berichten is in den gis teren gehouden Franschen ministerraad tot vermindering der bezettingstroepen be sloten. Pétain en Guiüauma waren het met dit regeeringsbesluit eens. Do cijfers betreffende deze beperking worden nog geheim gehouden. De staking in het Saargebied mislukt. De door de communistische partij uit geschreven algemeene staking van alle arbeiders in het Saargebied is volkomen mislukt. Joego-Slavië BEPERKING DER KERKELIJKE VRIJHEID. Kerkelijke gelden onder staatsbeheer. De Servische regeering zet doelbewust haar politiek voort, die daarin bestaat, de nieuw-ingelijfde Katholieke gebieden uit te zuigen en de Servische orthodoxe ge bieden te beschermen. Reeds werd er op gewezen, dat de nieuwe Katholieke gebie den twee tot driemaal zooveel belasting betalen als Oud-Servië. Thans wordt de samensmelting van alle Katholieke fondsen, stichtingen en kcr kelijke gelden in een staatsbank voorbe reid. Doel is het beheer dezer Katholieke instelling van een staat-instituut toe te vertrouwen en daarvan de orthodoxe ge bieden de voordeelen te lalen genieten cn de Katholieke daarentegen met een mini male rente af te schepen. Het ministerie van financiën heeft thans een verordening uitgevaardigd, volgens welke de kerkelijke fondsen bij de staats>- hypotheekbank moeten gedeponeerd wor den. De leider der bank, Nasta Petrovic, toonde een bijzondere neiging voor de rij ke Dalmatische Katholieke fondsen, daar de Servische orthodoxe kerk noch in Dal- matië, noch in Servië over gespaard ka pitaal beschikken kan. Met het oog op deze gebieden werd een wetswijziging tot stand gebracht, die reeds in 1924 in wer king trad, waardoor alle kerkelijke fond sen en geldinstellingen verplicht werden alle bovengenoemde kapitalen in de Dal- matiscke religiekas te storten, een filiale der staatshypotkeekbank. Het is niet onwaarschijnlijk dat de staatshypotheekbank op sluwe wijze de voorbereiding der secularisatie maskeert. De leiding der staats-hypotkeekbank is niet van dien aard dat zij bijzonder ver trouwen verdient. Noch het Katholiek episcopaat, noch eenige andere kerkelijke instelling heeft oenigen invloed op de lei ding der bank. Een schrijven der bank en van het handelsministerie belooft wel is waar de verlangde zekerheid aangaande de kerkelijke fondsen, maar waarborgen werden in het geheel niet geboden. Roemenië. Munitiedepot ontploft. Hongaarsche soldaten gearresteerd. Door onbekende oorzaak is het munitie depot van het 21ste regiment infanterie te Gotroceni bij Boekarest ontploft. Daar er ook artillerie-munitie was op geslagen, is de materieele schade bijzon der groot. De brand werd na vier uren door troe pen en brandweer gebluscht. Eenige Hongaarsche soldaten van het giment. werden gearresteerd. Er zijn geen menscnenievens "te"1 ren. Rusland Trotzki onderwerpt zich. In de zitting van het centraal-comité van de Komintern heeft de oppositie de haar opgelegde voorwaarden aangeno men; zij heeft afgezien van haar streven tot scheuring maken. Nieuwe doodvonnissen. Hel Gerechtshof te Tuaspol heeft twee spionnen, die ten behoeve 'van Roemenië inichtingen hadden ingewonnen over de samenstelling van het roode leger, ter dood veroordeeld. China. Tsjang Kai-Sjek trekt terug. Soen nadert Sjanghai. Uit Britsche bron wordt bevestigd, dat Tsjang Kai-sjek over de gekeole linie op den terugtocht is en zijn posities tot Tsjin- kingking pgeeft. Soen Tsjoengfang nadert thans reeds vlug Sjanghai Naar gemeld, zou Tsjang Kai-sjek gewond zijn. Amerika SACCO EN VANZETTI.. De executie uitgesteld. Tot 22 Aug. middernacht. De terechtsteling van Sacco en Vanzetti alsmede van den jongen Portugees Ma- deiros, die wegens een ander feit tor. dood is veroordeeld, is tot 22 Augustüs midder nacht uitgesteld. Demonstraties te New York en Chicago. Botsingen te Chicago. Den correspondent van Reuter is door de Now Yorkscbe politie medegedeeld, dat de demonstratie van gisteren ten gun ste van Sacco en Vanzetti rustiger is ver- loopen dan aanvankelijk verwacht werd. Rechercheurs, die zich onder de menigte bevonden,, verklaarden, dat zich wel eenige verklaarde anarchisten en extre mistische elementen onder het publiek bevonden, doch dat deze zich op den achtergrond hielden, toen do politie met den knuppel de betoogers verspreidde. Een menigte van ongeveer vijfduizend man,, die op de Union Square bijeen was, werd na een gevecht van een half uur door do politie verspreid. Zes personen zijn wegens bet- maken van rumoer door de politie gearresteerd. Te Chicago stond een menigte van on geveer vierduizend mannen en vrouwen onder leiding van een zestienjarig meisje. Onder een oorverdoovend gezang van do Internaionale en het geschreeuw van „trekt op tegen do politie", bewoog do stoet zich 's morgens vroeg door de stra ten. De menigte kon eerst verspreid wor den nadat de reserves van de politic te hulp waren gesneld en van traangasbom- men en revolvers gebruik was gemaakt. Do jeugdige leidster, Aurora d'Angelo, een knap schoolmeisje met bobbed haar i en drie andere vrouwen, alsméde 67 man- HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Vermindering van de Rijnlandbezetting aanstaande? Beperking der kerkelijke vrijheid in Joego-Slavië. De executie van Sacco en Vanzetti is op nieuw uitgesteld. Naar Godsdienstvrede in Mexico? BINNENLAND. De onthulling van het dr. Schaepman- monument. (1ste blad). Blijkens het nader onderzoek zal voor de, ter verbetering van de Maas voor groote afvoeren noodige, in de eerste plaats uit te voeren werken 20 millioen noodig zijn. (2de blad). Binnenkort zal het zeepost-tarief naar Indië worden verlaagd. (2de blad). LEIDEN. Het bezoek der Amerikaansche journa listen. (1ste blad). nen zijn gearresteerd. Tijdens de betoo ging werden vele auto's omvergeworpen en ruiten verbrijzeld. Een bom gevonden te Chicago. De politie stelt een onderzoek in naar aanleiding van bet vinden van een dyna- mietbom in een vervallen gebouw naast het postkantoor te Chicago. De bom moest 's avonds om elf uur ontploffen en werd door een zwerver gevonden, die de po litie er van in kennis stelde. In een schoénendoos werden eenige stukken dy namiet gevonden, die door draden mei een _uerhmidiiniraven, reesvor zercttn ju Uit Bostoh wordt gemeld, dat volgens schatting gedurende de laatste 24 uur een waarde ten bedrage van ongeveer honderd millioen dollar tegen ontploffingen en sta kingsonlusten is verzekerd. Deze verzeke ringen betreffen eigendommen to New York on in de voorsteden. Plaatselijke verzekeringsmaatschappijen verklaren, dat dit het rechlstreeksch gevolg is van do vrees van bozitters van eigendommen, veroorzaakt door de jongste bomontplof fingen te New York en in andere sleden, en van de vrees voor *^n algemeene sta king door de arbeiders, dde met Sacco en Vanzetti sympathiseeren. De vlootbouw der V. S. Coolidgo keurt het bouw- program goed. Goolidge heeft het bouwprogram goed gekeurd,, zooals dat door don algemeenen raad van het departement van marine is opgesteld, welk program als gematigd wordt omschreven. De mededeeling der goedkeuring door Coolidgo van het bouwprogram volgde op een conferentie met den minister van ma rine Wilbur. Er is „volle kracht vooruil" gelast ten aanzien van den bouw van acht nieuwe kruisers, waarvoor het congres machti ging gaf, Besloten is, dat deze schepen binnen drie jaar in dienst zullen worden gesteld. Van twee kruisers is do kiel ge legd, van de overige zes^ zijn nog alleen de plannen gereed. Mexico. DE GODSDIENSTVREDE AANSTAANDE? Uit Mexico wordt aan de „Temps" het volgende bericht geseind, dat wij echter onder allo voorbehoud weergeven: „Het schijnt, dat de vrede tusschen de Mexicaansche regeering en het Katholiek episcopaat nabij is. Het blad „Excelsior verklaart zelfs,, dat een overeenkomst be reikt is, volgens welke de Mexicaansche regeering allen Katholieken priesters zou toestaan, naaf hun parochies terug te keeren, op voorwaarde, dat zij zich, even als alle andore Mexicaansche burgers, on derwerpen aan de wetten, van het land. (Het is maar do vraag, wat daaronder verstaan wordt. Red.) Een zeker aantal priesters die vroeger in Mexico (stad) hebben gewoond, heb- bon reeds verlof gevraagd, in do Mexi caansche hoofdstad te mogen tcrugkoerem In Katholieke kringen erkent men, dat een overeenkomst met do Mexicaansche regeering op weg naar de verwezenlij king is. i Men verklaart echter, dat nog niets de finitiefs besloten is met betrekking tot den terugkeer der priesters". Tot zoover het „Temps"-bencht. Of en met welke bedoeling het van Mexicaan sche zijde geïnspireerd is, valt op het oogenblik niet uit to maken. Reserve blijft geboden, en afgewacht dient -te worden of de feiten dit bericht zullen bevestigen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1