ZATERDAG 16 JULI 192*
HET STRAATOPROER TE WEENEN.
löe Jaargang
No. 56'9
^ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl) vooruitbetaling
fooi Leiden 19 centpe» week t 2.50 per kwartaaL
j] onz« Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
•3DC0 per post I 2.95 per kwartaal.
5;t Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's ver-
r;jgbaar tegen betaling van 50 ct per h
betaling. Afzonderlijke nummers 5 ct..
jodagsblad 9 ct
er kwartaal, bij voor
met Geïllustreerd
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverlentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
dubbele van bet tarief berekend r
Kleine adverlentiën, van ten hoogste 3U woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en ver-
huur, koop en verkoop 10.50.
nummer beslaat uit vijl bladen, waaronder
Geïllustreerd
DE STORMRAMP.
N.
1284.63
3.50
1288.13
BUaTE^LAWD
Mexico.
DE KERKVERVOLGING.
Steeds nieuwe misdaden.
elangwekkende documenten.
Hen schrijft uit Rome aan de „Msb.":
„Osservatore Romano'' maakt mel
ig van nieuwe bij.zonderheden over de
nwelijke kerkvervolging in Mexico.
Uit de stad Mexico wordt <Ld. 27 Juni
schreven, dat wederom drie priesters
rechtgesteld zijn. Het zijn de pastoor
u Ckristobal Maquallanes, zijn kapelaan
iler Caloca en pater Ignazio Gonzales,
I verscheidene jaren directeur van het
itholiexe college in Léon was. Paier
azales had zich naar Queretaro bege-
en daar zijn terechtstelling vaststond,
schtte hij naar de Vereenigde Staten te
jchten. Verscheidene van zijn vroegere
dingen, die hem beminnen en ver
ren, hielden hem eenigen tijd verbor-
maar helaas werd hij ondekt en -zon-
vorm van proces terechtgesteld.
Ihans bevinden zich nog sléchts 13 le-
van het episcopaat op Mexicaansch
indgebied, o.w. de beide aartsbisschop-
van Guadalajara en van Oxaca. Daar
regeering er niet altijd in slaagt de
echoppen gevangen te nemen, worden
a woningen doorzocht en hun eigen-
nmen geconfisqueerd. Uit de privé-
pel van den overleden aartsbisschop
r ELorriim y pyno nllAq WACCrP—
lid, zelfs het pallium en zijn sandalen,
residentie van mgr. Bangegas, bis-
op van Queretaro werd in beslag ge-
men, zoodat hij een andere woning
zoeken, die eveneens door de over-
:4 geconfisqueerd werd. Al zijn. meu-
s, zijn waardevolle bibliotheek en vele
itbare manuscripten werden hem af ge
nen. Ook van mgr. Fulcherf, bisschop
Zamora, werd do residentie geconfis-
serd evenals het nieuwe huis, dat hij
nop huurde. Evenzoo verging het mgr.
la Mora, bisschop van SanLuigi Po-
i met zijn woning.
Behalve de priesters zijn verder in de
üte twee weken meer dan 200 leeken
rangen genomen; zonder vorm van pro-
werden zij tot langdurige gevange-
üraffen veroordeeld. Onder hen be
ien zich zeer vele leden van de liga
verdediging van de godsdienstvrijheid.
lokalen, waarover deze liga de be-
iikking had, werden nauwkeurig door
at en er werden manuscripten en boe-
in beslag genomen. Het werd den ge-
agenen streng verboden met elkander,
vrienden of met advocaten te spreken,
"ral zijn regeeringsageniten aan het
~k om de leden op te sporen en gevan-
nemen. Een groote groep werd
"b van Puebla naar de hoofdstad ver-
Be commandant van deze agenten deel-
mede, dat hij ook reeds een klooster
3 21 zusters, dat hij in Puebla opspoor-
opgeheven had.
Bit een brief uit St. Paso (Texas), die
Guadalajara aankwam, kon men ver
oen, hoe het bij de inbeslagneming van
eigendommen van den bisschop van
Paso, mgr. Orozoo y Jimenez, toege-
m is. Tien bewapende agenten drongen
Huis van den aartsbisschop binnen en
"alen den dienstboden hun eten en wijn
Brengen. Zoo bleven ze vijf heele dagen
woning. Onderwijl doorzochten ze
tal hoek en alle meubels en profiteer-
a van alle comfort van de kamers. Nie-
tt<l durfde tegen hen op te treden, uit
aan den eersten den bes ton boom te
^n opgehangen. Na deze vijf dagen
ia alles uit de residentie weggehaald,
'voorwerpen werden niet aan de over-
afgeleverd, maar terstond onder de
-hten verdeeld, die ze naar hun wo-
:?en meenamen. Ten slotte werden alle
istboden gearresteerd en toen dezen
'<gen weer vrijgelaten te worden, ge-
dit slechts, nadat zij al het geld,
ft bezaten, afgegeven hadden.
Vrijlating van gevangenen.
Een zet van Galles.
ffindent Galles heeft last gegeven tot
Jnjlating van alle leeken, die gevangen
*®jen zijn wegens oproer, omdat zij
f» bewering slechts werktuigen
feu zijn van de Katholieke geestelijken
C^en personen zijn reeds vrijgelaten,
e.n andere, die naar de Tresm'arias-
Meu gedeporteerd werden, zullen
^Ds worden vrijgelaten.
DE GEVECHTEN DUREN VOORT.
HET PALEIS VAN JUSTITIE TOTAAL AFGEBRAND.
gaan, ten einde aan het bloedvergieten
een einde te maken. Niemand luisterde
echter naar hen en opnieuw hadden ern
stige botsingen plaats tusschen de betoo-
gers en de met karabijnen uitgeruste poli
tiebeambten.
Er zouden reeds 40 dooden zijn. De mis
handeling der politiebeambten.
De communisten de aanstokers der
onlusten. De socialisten
door de staking overrom
peld.
Het begin der demonstratie.
Over de ernstige onlusten, die gister te
Weenen plaats vonden in verband met de
uitspraak in het Sehattendorfer proces kan
thans een meer aaneengeschakeld relaas
worden gegeven:
In een groot aantal fabrieken werd gis
teren het werk neergelegd, waarna de ar
beiders groote demonstratieoptochten
vormden en naar den King trokken. De
arbeiders der electriciteitswerken schakel
den van acht tot negen uur den stroom uit,
zoodat de trams midden op straat bleven
stilstaan.
De eerste botsingen vonden voor de
hoogeschool plaats, welker bordes door de
menigte werd bestormd. De pedels slaag
den er echter bijtijds in de ijzeren deur te
sluiten, waarna de ruiten werden inge
gooid. Aan een aantal politieagenten werd
de sabel ontrukt en de uniform van het
lichaam gescheurd. Nadat de politie ver
sterking had gekregen, slaagde zij er ech
ter in de demonstranten achteruit te drin
gen. Ook voor het ministerie van Justitie
en het parlementsgebouw geraakten de po-
litie-beambten in ernstig gevaar; zij moes
ten door bereden collega's worden bevrijd.
Tusschen laatsgenoemden en de demon
stranten ontspon zich een hevige klop
partij, waarbij drie personen werden ge
wond.
De arbeiders poogden vergeefs het par
lementsgebouw binnen te dringen. Zij
werden door de politie in de richting van
het paleis van Justitie teruggedrongen,
oorofo TrïoJon Vin o rWiiTr«-
lijk uit de rijen der demonstranten. Daar
op trokken ook de politie-beambten de re
volvers en vuurden twintig schoten af. On
der de menigte ontstond daardoor een wil
de paniek, waarbij talrijke vrouwen kwets
uren opliepen.
De staking breidt zich uit
Omstreeks het middaguur staakten de
arbeiders en employé's in vrijwel alle on
dernemingen; de beweging neemt het ka
rakter van een algemeene staking aan.
Tegen den middag drongen de demon
stranten het gebouw van het Groot-Duit-
sche orgaan, de „Wiener Neueste Nach-
richten", binnen. Zij sleepten het voorhan
den zijnde materiaal de straat op en sta-
ken het daar in brand. Ook slaagden zij er
in, door een der ramen het paleis van Ju
stitie binnen te dringen. De zich in het
gebouw bevindende wacht dolf het onder
spit, waarna de demonstranten den be
ambten de uniformen uittrok en er triom
fantelijk mee uit het raam zwaaide.
8000 man op barricades.
Om halfeen wed gemeld, dat de demon
stranten achter het paleis van justitie en
op den Schmelingplatz vachtauto's en
groote particuliere auto's verzamelden en
zich daarachter verschansten. De menigte
achter deze barricades werd' op zeven A
achtduizend man geschat. Politie was ner
gens meer te bekennen, nadat eenige
agenten deerlijk waren mishandeld.
Even over halfeen drong een sterke
troep het paleis van justitie binnen. De
dossiers werden de straat op geworpen,
terwijl in het gebouw ze>lf brand werd ge
sticht. Dikke rook- en vuurzuilen sloegen
uit de vensters, terwijl rich op het plein
woeste scènes afspeelden.
Voortdurend kwamen afdeelingen van
den republikeinschen „Schutzbund" aan,
die er in slaagden de menigte achteruit te
dringen en do brandweer in staat stelden
het blusschingswerk ter hand te nemen.
Ook van het Oostenrijksche Bondsleger
verschenen sterke afdeelingen ter plaat
se. De manschappen drongen het gobouw
binnen, waar tachtig politiebeambten in
lovensgevaar verkeerden. Zij waren in een
vertrek gevlucht, waar de demonstranten
hen niet wilden uitlaten, zoodat rij reeds
door do vlammen werden bedreigd. On
danks het woedende getier der menigte
werden rij door de militairen bevrijd en
in veiligheid gebracht.
Ook het gebouw der christclijk-sociale
„Reichspost" werd door de demonstran
ten bestormd en in brand gestoken.
Tegen twee uur hadden militairen en
politie voor het paleis van justitie de
overhand gekregen; de demonstranten
trokken zich toen successievelijk van het
plein voor hot gebouw terug.
Tegen drie uur hielden de Weensche
„Oberbürgermeister" Seitz en de leider
van den republikeinschen „Schutzbund"
en lid van den Nationalen Raad, Deutsch,
toespraken tot de menigte. Dringend ver
zochten zij den demonstranten uiteen te
De straten worden schoongeveegd.
Tegen vier uur begon de politie met het
schoonvegen der eerste dwarsstraten, die
van den Ring naar het zevende Weensche
district leiden. Met salvovuur werden één
voor één de van barricaden voorziene zij
straten gezuiverd en de met revolverscho
ten antwoordende verdedigers successie
velijk teruggedrongen.
Inmiddels had zich de woede der me
nigte tegen den republikeinschen „Schutz
bund" gekeerd, welks leden zij met re
volvers te lijf ging, ten gevolge waarvan
een bloedig gevecht ontstond. Alle auto's
werden aangehouden en naar het paleis
van Justitie gebracht, ten einde voor het
vervoer der gewonden te dienen. Op ver
schillende punten werden ook vreemdelin
gen bedreigd, doch zoodra zij als zooda
nig werden herkend, liet men hen verder
met rust.
Reeds 40 dooden.
Om halfzeven verklaarde de chef der
vrijwillige reddingmaatschappij, dat vol
gens de tot op dat oogenblik binnengeko
men berichten het aantal slachtoffers 40
dooden en omstreeks 200 gewonden be
droeg. Naar het hoofdcommissariaat van
politie meldt, zijn de helft der slachtof
fers politiebeambten.
Intusschen brandde het paleis van Ju
stitie geheel af. Om halfzes was de groo
te koepel reeds uitgebrand. Ondanks het
groote aantal aanwezige spuiten vermocht
de brandweer tegen de vuurzee, die door
de geweldige papiermassa werd gevormd,
T n TH Tl (TOT O TT llolfjIOTTnn L. J Ja
brand zijn hoogtepunt bereikt en was het
geheelo reusachtige gebouw één enkele
vlammenzee, waaruit 20 meter hooge, vu
rige en dikke rookwolken naar boven sloe
gen. De hemel verlichtte dit gruwelijk fan
tastische schouwspel, dat de bij den bonds
kanselier, mgr. Seipel, op den Ballplat-z
(het gebouw van het ministerie van Bui-
tenlandsche Zaken) verzamelde buiten-
landsche gezanten aanschouwden, terwijl
ook het geluid der telkens opnieuw weer
klinkende schoten tot hen doordrong.
Verbreking der telefonische ver
bindingen.
Om zeven uur gisteravond werden de
telefonische verbindingen tusschen Boeda
pest en Weenen, midden in de gesprekken,
verbroken en hoewel later herhaaldelijk
naar Weenen werd gebeld, heeft de tele
fooncentrale te Boedapest geen antwoord
meer gekregen.
Uit Praag wordt gemeld, dat de telefo
nische verbindingen met Weenen om acht
uur gisteravond werden verbroken.
De telegrafische en telefonische verbin
dingen tusschen Berlijn en Weenen wor
den gisteravond om 8.15 verbroken.
Algemeene staking.
De algemeene staking is geproclameerd.
De post- en telegraafbeambten en het
spoorweg- en trampersoneel hebben zich
bij de algemeene staking aangesloten. Het
bestuur def Oostenrijksche sociaal-dcmo-
cratische partij heeft besloten, een depu
tatie naar bondskanselier Seipel af te
vaardigen, ten einde hem te verzoeken af
to treden.
Naar uit Innsbruck wordt gemeld, heb
ben ook in Tirol de spoorwegarbeiders he
denmorgen het werk neergelegd.
HET WERK DER COMMUNISTEN.
De communistische agitatie
onderschat
Naar wordt gemeld, is het niet juist, dat
de arbeid in de vorschillendo bedrijven
gisteren spontaan is neergelegd. Het blijkt
namelijk een ernstig verzuim van het so
ciaal-democratisch partijbestuur te zijn
geweest, dat het de agitatie der commu
nistische agenten heeft onderschat. Men
neemt aan, dat de communisten him ver
trouwenslieden op uiterst handige wijze
hebben weten te verdoelen, want gister
ochtend werd plotseling in talrijke lied rij
ven het parool uitgegeven, het werk neer
to leggen en naar den Ring te marclieo-
ren. Klaarblijkelijk zijn de communisten
er daarbij in geslaagd de bedrijfsraden in
de groote fabrieken to misleiden. In de
kleine fabrieken, waar men wilde doorwer
ken, verschenen groepen arbeiders, die do
werkwilligen dwongen den arbeid te sta
ken. Alle pogingen, (lie het sociaal-demo
cratisch partijbestuur en do vakvereer.i-
gingen in het werk stelden om de menigto
te doen uiteengaan, bleven zonder resul
taat. Ook onder do menigto bleken zich
namelijk ovelral communistische agitato
ren te bevinden; telkens als een sociaal
democratisch leider zich verstaanbaar
trachtte te maken, werd hij door hen over
schreeuwd.
De aanleiding der onlusten.
Het gebeurde te Schattendorf.
Op 30 Januari jJ. kwam het in het Bur-
genland, vlak bij de Oostenrijksch-Hon-
gaarsehe grens, tot een ernstig incident.
Na afloop van een sociaal-democratischo
vergadering te Schattendorf, waar de re-
publikeinsche Schutzbund bijeen was ge
weest, werden leden van dezen bond, toen
zij langs een café trokken, van daar uit
door rechts-radicale frontstrijders bescho
ten. Twee personen werden daarbij ge
dood en zeven zwaar gewond.
Deze schietpartij veroorzaakte te Wee
nen ontzaglijke opwinding. Do arbeiders
legden het werk neer en een optocht van
250.000 man trok door de stad naar het
Raadhuisplein, waar vlammende toespra
ken tegen het fascisme werden gehouden.
Er werd tegen Italië gedemonstreerd,
maar vooral tegen Hongarije, daar Hon-
gaarsche officieren de schietende front
strijders in auto's over de grens in veilig
heid brachten. Op 2 Februari word te
Weenen in alle bedrijven, ook bij de post,
een kwartier gestaakt, als protest tegen
het optreden der rechte-radicalen.
De. vrijspraak in hot proces tegen eeni
ge leden van den frontstrijdersbond, die
bij de schietpartij betrokken moeten zijn
geweest, heeft thans tot deze nieuwe uit
barsting der volkswoede geleid.
DE ORDE HERSTELD.
Volgens een officieel telegram van de
Oostenrijksche regeering, hedenmorgen te
3 uur uit Presburg verzonden, is de orde
in Weenen hersteld. De politie is meester
van den toestand. Plunderingen hebben
nergens plaats gehad.
Frankrijk
Waar is Daudet?
ue irranscue pui me wyn
ten ijver naar Léon Daudet zoeken. Wij
zul'en geen melding maken van alle bij do
nasporingen gemaakte vergissingen en
grappige verwarrin n, melden alleen dat
volgens „L'Action Francaise op Woens
dag j.l. huiszoekingen plaats hadden te
Martigues, Saint Amand, in Lotharingen
en in de omgeving van Sarreck.
Vooral in Lotharingen wordt ijverig ge
zocht. Zoo werd een inval gedaan te Nan
cy in de woning van Baron de Ravincl,
vertegenwoordiger van den Hertog de Guise
Tsjecho-Slowakije
De Hus-feesten.
Buiten de regeering om gevierd
Ten derden male zijn do Hus-feeston te
Praag gevierd. Terwijl echter in 1925 deze
in hun geheelen opzet het karakter van oen
beleediging van Rome en van de Katho
lieken droegen, is dozen keer do ernstige
wil der Tsjccho-Slowakischo regeering om
a'le mogelijkheden van een conflict, mot
Rome uit te schakelen en 't standpunt van
het Vaticaan te eerbiedigen duidelijk geble
ken.
De feestelijkheden zijn van elk offfieol
karakter vrij gebleven. Van den Burg
wapperde de presidcntieele standaard niet,
en de regeering heeft niet a's zoodanig
aan de feesten deelgenomen. Do aanwe
zige ministers wilden slechts als eeregas-
ten beschouwd worden. Ook de redevoe
ringen huldigden Hus slechts van natio
naal en sociaal standpunt.
Men hoopt nu, dat de onderbande'in-
gen met Rome in een gunstiger atmosfeer
gevoerd kunnen worden.
Italië.
De militaire vliegdienst.
Speciale opleiding der militie
tegen luchtaanvallen.
De Ita'ïaansche Noordpoolluchtvaarder
Nobile is belast met de organisatie der
Italiaansche afweertroepen tegen lucht
aanvallen, waartoe do militio speciaal zal
worden opgeleid, die onder Nobile's opper
bevel komt te staan.
Volgens do „Impcro" beschikt het Ita
liaansche leger momenteel over 80 eska
ders van totaal 1800 vliegtuigen, welk ge
tal binnen drie jaar zal worden opgevoerd
tot 3000 vliegtuigen.
China.
NEDERLAND EN CHINA.
China annuleert het consulaire verdrag.
Nieuwe onderhandelingen.
Uit Sjanghai wordt gemeld: In de bij
eenkomst van het comité voor do herzie
ning der verdragen, welk comité is inge
steld door de nationalistische regeering, is
besloten het Consulaire Verdrag van 1911
tuschen Nederland en China to annulee-
ren. Do Chincescho minister van Buiten-
landscho Zaken zou onmiddellijk onder
handelingen openen met Nederland over
dezo kwestie.
HET VOGRijAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND
Ce Indië-vliegers zijn gisteren door zand
stormen gedwongen om te landen ten Oos
ten van Basra. Zij brachten den nacht bul
ten door en kunnen vandaag niet verder.
(Laatste berichten).
Ernstig straatoproer te Weenen. Het
werk van communistische agitators. Het
paleis van justitie totaal afgebrand. Het
aantal dooden bedraagt reeds 40.
Nieuwe misdaden In Mexico tegen de
Katholieken.
Een flesch met een brief van N"ngesser
bij Wangeroog aanqesnoeld. Weer een
mystificatie? (Luchtvaart)
Op den tocht van Francisco Hci.o'oe-
toe moest de vlieger Smith op zee dalen....,
(Luchtvaart).
BINNENLAND.
Het Koninklijk bezoek aan de Mijn
streek (1ste blad).
Er worden pogingen aangewend om het
amhacM~.onderw?js te vereenvoudigen. On
derwijs 2e blad).
De opbrengst der Rijksmiddelen. Clste
blad).
Het stoomschip Vecn^am bij New York
in aanvaring geweest. Een Noorsch schip
gezonken. (Gem. Ber. 2e blad)
Brutale overval in het station te del.
(Gom. Ber. 2e blad).
LEIDEN.
Het antwoord van den Minister op dp
vragen van den heer Cramer inzake de
huismekinnen bij de Indonesische sf '«ri
ten (1ste blad).
ARTIKELEN EN BESCHOUWINGEN
Onze Apologetische medeweker geeft
een beschouwing over de godsdienst'"" nn:
voeding van het kind en het voorbeeld vnrf
Ajo over Jos. Alberdingk Thym. (3e
blad).
Onze letterkundige medewerker gseft
nog een romance uit de Middeleeuwen. (3o
blad).
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
HEERLEN.
Gistermiddag te 4.40 arriveerde hc-t
Koninklijk gezin met den hoftrein aan
het station te Heerlen Ter begrooting wa
ren aanwezig de burgemeester van Hcei-
len en de adjudant van II M de Konin
gin in b. d Graaf do Marchant d'Ansem-
bourg uit Gu'pen Do Hooge Gasten onder
hielden zich enkele oogonblikken met don
burgemeester van Heerlen, waarna het
Station verlaten werd Voor het station
stond een duizendkoppige menigte opge
steld. Door twee dochtertjes van mijnwer
kers werden bloemen aangeboden ITot Ko
ninklijk Gezin bracht hierna een bezoek
aan het St.-Jozefz;okenhuis, dat geruimen
tijd duurde. De Koningin en de Prinsee
onderhie'den zich met talrijke zieken en
boden dezen bloemen aan. welke zij mede
gebracht haddon uit de tinnen v*n Het
Loo.
Het volgend bezoek goid het administra
tiegebouw van het Alg. Mijnwerkersfonds,
alwaar het Kon. Gezin werd begroet door
den directeur der Staatsmijnen mr. dr.
Frowein. Do laatste heeft een uiteenzetting
gegeven van do werking en de groote bo-
teekenis van dit fonds. Hierna had do of-
ficieele ontvangst ten gomeontehuize plaata
In de raadszaal waren de leden van den
Heerlenschen gemeenteraad aanwezig Do
burgemeester gaf in oen rede uiting aan
do gevoelens van vreugde en dankbaarheid
van den gemeenteraad en de gohoele bevol
king van Heerlen en zoide, dat thans voor
do mijnindustrie een gunstiger periode was
aangebroken.
Zijn toespraak werd door de KoningiD
beantwoord als volgt:
Mijnheer do burgemeester.
Ik betuig Onzen moest oprechten dank
voor de woorden van welkom namens raad
en bevolking van Heerlen tot Ons ge
richt. Het verheugt Ons, thans, door Onzo
dochter vergezeld, gevolg te hebben kun
nen geven aan het voornemen, reeds hij
Ons vorig bezoek aan Limburg gevormd,
een afzonderlijk bezoek aan de mijnstreek
to brengen. Do geestdriftvolle ontvangst.
Ons heden wederom ten deel gevallen,
stemt Ons tot groote erkentelijkheid, en
Wij nemen daarvan onvergetelijke herinne
ringen mede. Ik ben zeer trotsch door do
gevoelens van verknochtheid, door uwe
worden vertolkt, van hen. die door hun
arbeid in de mijnen of elders hier niet
konden tegenwoordig zijn. Met voldoening
vernoem Ik, mijnheer de burgemeester, dat
thans een wending ten goede is opgetre-