f|j|fE£0^ iBL&öï
,DE LEIDSCHE COURANT'
DONDERDAG 14 JULI
j rijkdommen van Canada.
||j HET 60-JARIG JUBILEUM DER
CONFEDERATIE.
Canada's Geschiedenis.
Bet diamanten jubileum van de Confe-
itio in Canada dat daar gevierd is op
IJili cen goede gelegenheid om do
ieartenissen, die tot de stichting van
id» als natie aanleiding gegeven heb-
a nog eens te beschouwen en de evolu-
van bet land, van een worstelende ne-
ptting van dappere avonturiers te mid-
I van cen wilde bevolking tot een mo-
tot hoogen trap opgovoerden in-
ilriestaat na te gaan.
pc eerste pogingen om het land te colo-
fceren werden gedaan door een zeker
Lui Fransche pioniers, onder wie aller-
t genoemd mag worden Jacques Car-
dio tusschen 1534 en 1542 de golf van
J. Laurens bevoer en De Monts en Cham-
dio de kolonie stichtten in Nova
t in 1604. Champlain voer in 1608 de
rensnvier op en stichtte do stad
jee on in opvolgende reizen exploreer-
|liij de Ottawarivier tot het meer Nipis-
ft do Itichelieu-rivier en het meer Cham
r Toen hij m 1635 stierf had hij de
usche bezittingen uitgebreid met een
gestrekte streek der zee-provincics,
5 en een deel van Ontario. Do daar-
Jgende toegankelijkmaking van het
is voornamelijk te danken aan de
lonarissen, wier ijver voor het geeste-
\i veizijn van de Indianen hen ver van
deed gaan, en bovendien aan die
Ltaur ijke geesten op wie het wi<
leven van gewoon jager en pels-
een vreemde bekoring uitoefende.
Jaatsten stichtten pelshandel-centra
Westen, welke later centra van
m invloed werden.
.het begin werd Nieuw-Franlrijk, roo-
|Unada toen nog genoemd werd, gere
idoor verschillende handels- en bont-
«tschappen, aan welke het geven van
.Duopolies overgelaten werd. Toen
..Company of one Hundred As-
l- r.Wle (Xn c,larUir gegeven
i Dez<5 maatechappij vormde
rcgeermg tot 1663, toen de noodzaak
de instelling van een vaateren regee-
1 naar voren kwam en Canada
ijeen provincie van het Koninkrijk ge-
,Jfttueerd werd. De Framscho regeeren-
7efd vertegenwoordigd door een
mraat, bestaande uit een gouverneur
biischop en een intendant, In de vol-
jaren werden verscheidene dui-
jKallen immigranten naar do kolonie
Jidcn. Onder hen was een Fransch re-
waarvan verschillende personen
rich nederzetten in de Hicheliou-
ldi i D en en farmers, en als
tegen overvallen van de
Ier het toen geldende regiem van ko-
werden uitgestrokto perceelen
gegeven aan landheeren en door hen
onderverdeeld aan kolonisten, die
hulp moesten verleenen aan den
m ruri voor het recht om op zijn
I Ie wonen. Onder deze heeren
humane en verlichte bestuurders, zoo
IlmT Jrantaac. die veel deed
ot ,van de kolonisten te veraange-
jjffl en hen te beschermen tegen
tiran Indianen en Engolschen.
heschouwde de ontwikkeling van do
airllit- S Kolonil> liet met een
C °°g', Ef was een harde strijd
V™ de Kolonisten van Nieuw-Frank-
do Engelschen aan de kust van
ït F T T' midden d» ISe
«ren Frank„jk en Engeland in een
J'iTw gewikkeld om het bezit van
ifAnenka, die eindigde in het verlo-
IU...T- .railirilk Canada. Dit
Maats bij het verdrag van Parijs in
de acte vastgesteld te Quebec in
>erd een constitutie gegeven. Gedu-
aen Amenkaanschen Vrijheidaoor-
Jlm d«i oorlog Tan ]812 waren
en Engelsche Kolonisten in
b urn T ™n EnSeland toegedaan
f genoot het land vrede naar
was er interne onrust en po-
«rijd cm een constitutioneels re
i«l»t den hl1?"' was niet teTre-
a'in 1837 f1!" reSee™8svorm,
ml 1837 opstand ontstond in Que-
Ontano. De nieuwe Constitutie
erd gegeven in 1811 en verbond Oppor-
Beneden Canada, doch dit gaf niet do
erwachto verbetering.
kj!™'8.0?'' ï°cn in 1866 wc" mocilijk-
hoden ontstonden met do Vereenigdo Sta.
"lI1|,het «Sd» van <ta burgeroorlog,
aren allo partijen in Canada gereed voor
Z fa°su6bna-i0na'° di° i«dV°„°pr
een vaste basis zou stellen. Dit werd vol-
ratio weBro wlf ™Ct °P do Confede-
IKko Prrf •ln-- aI,CCn d° °0Ste-
iijko Provinciën Nora. Scotia, Nieuw,
wlk? i°lbM 0nUrio betrof, doch
welke medo m zich begrepen heeft het
overig deel van het moderne Canada. Om
LJ"" Jnzicht to tom<® van de
aarde van dit belangrijko verdrag; ia het
ön^klT Scheta le S°rcn vah do
ontwikke mg van het land, zoowol wat be
treft do hulpbronnen als do bevolking van
d®n vrocgsten tijd af en beschouw»! h»
bot voorutt ging, ia het bijzonder in d!
laatste zestig jaren.
we fl1 £r*n va? Cartier'a pionierswerk
was de cenigste handd die in viscb; de
enorme visscherij in do omgeving van
ren! S T d° eolf van St' Lau"
doF.^'r e. aandacht getrokken van
do Duropeesche visschersvlooten.
Landbouw.
iaar l la?dbol|w weid meer dan 300
jaar geleden begonnen, namelijk in 1605
on was successievelijk tot ontwikkeling ge-
koinon aan de oevers van de St. Laurens
volgens het bmdheeren-stelsel. In 1680 had
vert£ sen bevolking van 885 zielen. Deze
verbouwden tarwe, haver, vlas en fokten
hoornvee, paarden, schapen, varkens en
pluimvee. De landbouw werd het eorst. be
oefend op Pnnse Edward-eiland in 1713
beh^s™8 '0' 1760 onbewoond,
rW^ doar Indianen. De hoofdbezigheid
der kolomaten in heel Canada wa. ,ie
Eeo^ ,,T0.0ral Pelsjacbt, en pelahandcl.
Kenig hout werd uitgevoerd naar Frank-
njk m 166L zooals masthout en rondhout
j ran3°he LIarinc. Van 1750 af
1 iv, natnurIijke bevolkingsaanwas
aanmerkehjk vergroot door kolonisten nit
Frankrijk en Engeland en na den Ameri-
kaanschen Vrijheidsoorlog (1776—178'!
kend^T .Brilsch® onderdanen, lm-
kend ala de United Empire LoyalS,, de
en vestigden zich in de Ooeteliike
Provmemn en in Opper-CanaT D^
Loyalisten namen de ontwikkeling van On-
tooi W e" 'Cgdm de grondslagen
IW. m0'!1156 Gouvernement van
Canada. Doch eerst bij de toepassing
terZ'Z kYerbe'erd transport to wa
ter en te land meebracht en het gebruik
taTn V™ verbeterde van alle soor-
TOn r"S'- werd de gfoot® stroom
van immigratie ingezet en was men in
ataat een evenredig rendement te orlan
ftoldV00r dat aan don grond be-
tïïi pf'- •-Tr,?5M doden de 0os-
do vrnfhl ns'en >et Mrst Pr°titoeren van
vruchten der veranderingen, doch hef
rte'dor2'0 6 resultaat was d» explora-
tie der praine-provmeiën ten govolgo
Mar do' w'Tu'l 'fS den sP°orweg
Westkust als voorwaarde voor de
Confederatie.™11 Br!'-h-^™bia tot do
do laa_tsto 20 jaar is meer land be-
do D d"" m 3 eeuwen voor 1900 en is
do Dominion gestegen van een uiterst go
vm he'ï°S '0iIn n gttanliandel tot die
wtreld ,faa.n-export land van de
ereld. Zuivelbereiding gaat do graan
^Ufruhte!ltde"kTl' SU!ken d° rcPte<,|fc
5?,* belangrijk. Tabakplanting
en vellenteelt en -handel beloven veel voor
do toekomst. De waarde van de veMoomt
bedroeg alleen in 1926 reeds 1131 millioen
do heïft Tl i"£enkt' dat ^«welijks
b!uk!^ ™sbet o bare land in L
or Z ïf a" Zlet am' Kelkl! toekomst
Clnada Ver1lk0P Iandb<""^bi<*1
waterttracht6" t<>ePaSSin9
v°e, boschbouw komt thans bijna do
landbouw nabij m vooruHr
a,° 20 laar hebben de m
lens speciaal aan de kust v:.:, den Pa^fic
de houtindustrie aanmerkelijk vooruitge
bracht en tot een der voornaamste TnÜa.
tn.cen van Canada gemaakt. Er wordt hp
tad dl? 1M°-T Vk' Miil
land dat geschikt is uitsluitend voor
boschbouw. De vooruitgang van d^pta
twz V0p et ^oortl-Amerikaansche
n '"'pent heeft aan do bosschen van liet
Dominion oen grootcn crerlietpost gego-
1,». Go. Pulp- en papierindustrio dankt
haar bloei aan hot feit dat pulphout ge-
onden wordt, waar overvloedigo water
gracht aanwezig is voor de fabricage. Dit
ooral het geval in Ontario en Quebec.
Do water-kracht is cen belangrijke factor
Canada s vooruitgang der laatste jaren.
De installaties rijn uit den grond verre-
T" r P"'P~ 0" papierin-
H dc 1 eleetriseh-ehemisebo
fabrieken hebben veel kracht noodig en
de industrie- en huisvraag naar electrici-
hebben genoodzaakt tot algemeeno
toepassing van waterkracht, die ruin voor-
ZlT T °P deze o®" «root aaa-
f ,fft 11 den nationalen vooruitgang.
In het laatste jaar is de toepassing ervan
met pi. minus I millioen p.k. gestegen.
Mineralen.
Een van Canada's grootste ressources is
do rijkdom aan mineralen. De eereto pio
niers werden zeker aangetroffen door do
goad' doch oisenlijlt is do be
nutting van deze minoralen eerst in do
meest recente periodo 0p grooter schaal
iidernomen. In het tijdvak van 1895 tot
1925 vertoont de productie een gemiddel
de orlioogmg van 6.900.000 dollar per jaar
en mag verwacht woiden dat dezo stijging
regelmatig aal worden voortgezet gedu
rende vole jaren. Het belangrijkst Is bet
Laurentaanseh plateau, dat meer dan do
helft ran dc totaal-opbrengst van hot Do.
rnimon levert en dat. belooft een van de
drvoll 'o ziju van waar-
dciol o metalen. Men vindt er de Sudbury
nickel- en koper-velden die reeds 350 mil-
m ton n.kkel alleen hebben opgeleverd
aan ultk'lT wereld"OPbrengst
aan nikkel leveren. Do Ontario zilvervol
den, waarin begrepen zijn de beroemde
Kn ul n 8eff8ac'eerde Gowganda en
boulb-Corramvelden hebben sinds 1887
over de 500 millioen ons zilver geleverd.
De ontwikkeling van do goudmijnen in
Ontario is even duidelijk zichtbaar. Het
Pocupine-vold waarin de bekendo Hollin-
germijn l!gt, bracht 23.810.628 dollar goud
don KirkIai>d Luie tot 7.192.393
dollar. Dit vertegenwoordigt 85 pet. van
.ot. ng°ï )aar?rodl,ctio Canada. Ver.
schillende velden zooal Kouyn, de Noran-
k°Per-eoud; de verwach
ting is dM do opbrengst boven de 60 mil
lioen dobur zal bedragen. Veelbelovende
v^CrbT BDg? Zii" gedaan in d®
bff n m t meer in Wl»W>ntario en
het Bulday-Lorymeer in Manitoba. In het
Laurentaansche plateau ia een groots
voorraad koper-sulphaat aanwezig en goud
evenzoo in West-Manitoba. Belangrijk om
zijn mineralen is de streek van het Ocea.
che hoogland, waarin Columbia ligt,
een smalls strook van Alberta, het gebied
Yukon en een deel van het distriet
Mackenzie. Wijzen wij slechts op do Cari-
boe-veldon, do Ominoca, Cassiar en Klon-
oytc, waar thans enorme hoeveelheden
ver,rcgen worden. De productie aan goud.
zilvor, koper, lood cn zink is zeer snel ge
stegen m do laatste jaren. Do premier-
mijnen in Noord-Britsch-Columbia en de
bul ivan-mijn beheerschen de worcldpro.
ei „ui- '"^'opbrengst bedroeg in 1920
21 nulhoen dollar, die van zink ruim 11
millioen dollar. Behalve het hierboven
melde, vindt men nog voorraden aan mi-
noralen m verschillendo andere deelen
liet Dominion. In do zee-provinciën wor
den reeds gedurende 200 jaar bitumen-
n van uitstekende kwaliteit voor
stoom- en gasverbruik gedolven; ontzag
lijke hoeveelheden gipe worden gevonden
in Kova Sootia en Nieuw Brunswijk; do
na est-mijnen van Quebec voorzien voor
80 pet, m de wereld-behoefte aan asbest
Ontario levert petroleum, natunrgas, zont
en een overvloed van bouwmaterialen, ter
wijl cen van de grootste koolreserves van
de wereld gevonden wordt in Alberta te
midden van een groot landbouwgebied.
Deze streek borat volgens deskundigen
ongeveer 15 pet. van de voorraad kolen
van de wereld en de kolendelving heeft er
in do laatste 20 jaar een groote vlucht, ge
nomen In 1926 vertegenwoordigde dn ko-
lenproductie dor Alberta-i,rijnen de .res
pectabele som van bijna 21 millioen dollar.
UIT DE PERS.
00RL0GS-FATALISME.
„Het Centrum'' schrijft:
Waarom zoo kan men zich tolkens
afvragen moet toch voortdurend, en
met de meeste beslistheid, de voorspelling
worden herhaald, dat we binnen korter of
langer tijd opnieuw een wereldoorlog zul
len beelven?
Nu is het weer de Fransche maarschalk
Foch, die met zulk een profetie de
menschheid op het lijf valt.
Binnen vijftien, twintig jaren zal er
een nieuwe wereld-oorlog uitbreken, ver
klaarde hij in oen onderhoud mot de
„Weekly Dispatch" van Londen, cn die
oorlog zal in geen enkel opzicht gelocali-
seerd kunnen worden.
Elk land zal er aan deelnemen en de
combattanten zullen niet alleen de man
nen, maar do vrouwen en kinderen van
elke natie zijn. Jongere vrouwen zullen
vermoedelijk actiever deelnemen aan den
oorlog in do toekomst. Een natie onder de
wapenen zal niet alleen eiken beschikba
ren man omvatten, maar elke vrouw on
elk kind, aangezien aan allen een bepaal
de taak zal toegewezen worden. Er zullen
niet alleen slagen te land en ter zee ge
leverd worden, maar ook in de lucht.
Daar zullen de vliegtuigen niet op zichzelf
of in simaldeelen vochten, maar in aan
eengesloten massa's.
Men vraagt zich af, waartoe dergelijke
voorspellingen eigenlijk moetenen dienen?
Wordt er niet cen stemming door ge
kweekt, welke als de voorbereiding van
zulk een nieuwen wereldbrand is?
Vóór 1914 was ook de wereld telkens
vol oorlogsgerucht, en wapende men zich
heftig togen elkaar, omdat het toch een
maal zoogenaamd tot vechten moest ko
men?
Het gevolg is bekend.
Door voortdurende oorlogs-profetieSn
wekt men een geest van wantrouwon,
effent men het pad voor. ©en nieuwen
wedstrijd in bewapening, geeft men zich
over aan oen fatalisme, dat verlammend
werken moet op elke vredes-actie.
En zoo doen deze donkere voorspel
lingen veel meer dan aan tijdige waar
schuwingen, denken aan militairistische
propaganda.
BINNENLAND
DE WEGENBELASTING.
Vrijstelling van auto's uit handelsvoorraad
Bij Kon. besluit is het volgende bepaald:
Artikel 1. Aan fabrikanten vanen han
delaren in motorrijtuigen, die geen gebruik
maken van do vrijstelling van belasting
voor motorrijtuigen, gebezigd tot het doen
van proefritten, verleend bij artikel 6,
ste lid letter b, dor Wegenbelastingwet*
wordt, onder de in dit besluit vermelde cn
do nader door Onizen Minister van Finan
ciën rast to stollen voorwaarden en bcpa*-
lingen, gedeeltelijke vrijstelling van we
genbelasting verleend voor de van hun
handelsvoorraad deel uitmakende motor
rijtuigen, welke zij uitsluitend in do uit>-
oofening van hun bedrijf van fabrikant of
handelaar bezigen.
Artikel 2. De in bet vorige artikel be
doelde gedeeltelijke vrijstelling wordt ver
leend in dier voege, dat den fabrikant of
bandelaar wordt vergund met allo van zijn
handelsvoorraad deel uitmakende motor
rijtuigen op den openbaren weg te rijden
of te doen rijden, tegen betaling van be
lasting voor niet meer motorrijtuigen dan
gelijktijdig op den openbaren weg wor
den gebezigd.
Artikel 3. In de door den fabrikant of
handelaar in te leveren aangifte en in de
na betaling van de volgens die aangifte
en in do na betaling van de volgens dio
aangifte verschuldigde belasting uit te rei
ken belastingkaart wordt melding go-
maakt van de in artikel 9, eerste lid, sub.
Ie., der Motor- en Rijwielwet bedoelde
kenteekens, volgens allo aan den fabri
kant of handelaar uitgereikte nummerbe-
wijzen, terwijl als verdere kenmerken, noo
dig voor het vaststellen van de identiteit,
alleen worden vermeld het eigen gewicht
cn de soort der banden van het hoogst be
laste van de motorrijtuigen, waarvoor de
aangever de kaart wil doen dienen.
De nldus afgegeven belastingkaart wordt
UIT DE RADIO-WERELD.
Programma's voor Vrijdags 19 Juli,
Hilversum 1050 M.
12.Politieber.
12.35—2.Lunohmuziek door het W#
D. Groeneveld, viool, A. v. Leeuwen, cello,
P. Joch emoe, piano.
5.15 Pitanoconoert door den heer Henri
Gcraedts.
5.457.Vooravondconoert door hg*
A. N. R.O.-orkest
7.-7.45 V. P. R. 0>uitzending.
7.45 Politieber.
8.10 Lezing door den heer V. J. P. ds
Blocq van Juffoler, hoofingem. der Rijks
waterstaat over: De Zuiderzeewerken.
8.05 c.a. Aansluiting van hot Kurhaus k
Scbevenlngen. Symphonieconcert door hd
Residentieorkest o.l.Y. prof. G. Sncevoigt
10.15 Persber.
10.80 Uitzending van do N.O.V. Dans
en soupermuzick in hot Casino toNoord-
w ij k door The Berkeley's en het Roo-'
meensche Orkest Cornelius Codolban.
D a v o n t r y 1G00 M.
11.20 Het Davcnlry-kwartel en solisten
(alt. tenor- piano).
12.50 Orgelbespeling
1.05 Toespraak van Rev. dr. Parkes Cad-
man van Brooklyn N.Y..
1 35 Verslag van het open golfkampiocn-i
schap. St. Andrews.
I.502.20 Orkestconcert.
3.15 Voorlezing: An inland voyage.
3.20 Lezing: An M. P.'s day in the
house.
3.50 Lezing: Let's go round the world.
4 10 Volksdansen on volksmuziek. Le
zing en zang.
5.10 Duetten.
5.20 Lezing: A garden chat.
5.35 Kinderunrtje.
6 20 Orkostconoert.
6.50 Tijds., weerbcr.
7.05 Orkestconcert.
7.20 Causerie.
7.35 Liederen van Brahms door D.
Smith.
7.45 Lezing: Garners of disease, flics
and mosquitoes.
8.05 Daveutry-kwartct.
8.15 Verslag. Open Golfkampioenschap-
pen St. Andrews.
8.30 „De klokken van Corneville", opc-
ra-comique in 3 acten van R. Plonquette.
Koor, orkest en solisten.
9.20 Weerber., nieuws.
9.40 „De klokken van Corneville" (ver
volg).
10.40 Lezing: Aro too many books writ
ten and published.
10.5511.20 Rokoko. Zang en orkest.
II.2012.20 Dansmuziek.
„R a d i o-P a r i s". 1750 M.
10.50—11.20 Concert.
12.502.10 Orkeslconcert.
5.055.55 Solistenconcert (piano, viool,
sopraan, declamaties).
8.0511.20 Concert. Koor van do „Ge
sar FranckTVcrccniging". Orkest.
Langcnberg 469 M.
1.252.50 Orkestconcert.
5.506.50 Concert door do kapel van
hot 3o Bait. 18o Inf. Reg.
9.20 Josef Kcim vertelt geschiedenissen
u. d. geheel© wereld. Werag-orkost.
Daarna tot 12.20 Dansmuziek. Lutlcr-
kapel.
Konigswustorhauscn 1250 M.
en Berlijn 484 cn5GGM.
3.558.05 Lezingen en lessen.
8 50 Groot orkeslconcert.
10.50—11.50 Volksdansen en -liederen.
Orkest, koor en solisten.
Hamburg 394,7 M.
4.35 Orkcstocnccrt.
G.20 Populair orkeslconcert.
7.20 Orkeslconcert.
8.20 „Gee", plat-Duitsch tooncelspci in
4-acten van Erich Schiff. Daarna tot 11.10
dansmuziek in Bremen.
B r u 8 s e 1 509 M.
5 206.20 Trioconcert.
8.20 Orgel- cn orkestmuziek.
9.50—10.20 Vlaarascho literatuur.
FEUfLLETON.
ME FAMELBE.
|«iu.n door Compton Mackenzie,
hertaald door Ellen Busse.
jJj Encn de menschen in den hemel al-
ö-ar zien, of kunnen ze ook hooren,"
g Harold.
m'n jonegn," kwam z'n oom Lau-
'usschen beiden; „dat zijn geheimen,
1 God ons niet toestemt te ver door
%n. Het zij voldoende, dat onze
]0 'te daden bekend zijn. Wij kunnen
9 liet alziend oog ontkomen/'
[U ^foeg niets over God," wierp Ha-
i tegen op, „ik vroeg over groot-
J Hoort ze Frieda nu tegen de tafel
na of ziet ze haar alleen maar?"
dit ernstig oogenblik, Harold, waar-
lillen stom van smart behoorden te
Hst 't je niet aan to dringen. Je
Jrootnjocder zou treurig zijn, als
'P die manier hoorde spreken."
scheen te denken, dat hij z'n oom
?d laten loopen, door het antwoord
>tad uitgelokt, want hij zweeg zeer
J®; Edith's oogen glinsterden blij
tranen heen, om den terugkeer
man's verdwenen orthodoxie te
gf1- Allen doden hun best zoo min
1 c hij het eten toe te geven aan do
"*de$ vleczes, maar er was een pijn-
na het souper, omdat Frieda al
dat zo bang was, om alleen te
tn niet gesust wilde worden door
^at Viola bij haar zou sla-
geduchte toeneming van groot-
I mama's macht van hooren en zien kon
J zich wel eens uitbreiden tot cen nieuwe
macht van beweeglijkheid midden in den
nacht, voor welk geval Viola geen bescher
ming zou zijn.
„Maar grootmama is in den hemel, lief
ste," drong haar moeder aan.
„Ik wil bij U slapen. Ik ben banr. Ik
wil bij U slapen," huilde zc.
„Laurence," mompelde Edith sm?e!:cnd.
„Do dood maakt allen gelijk," galrndo
hij. Dankbaar, dat hij, in dc gelegenheid
was geplaatst, deze opmerking tc m-1 i.
stemde hij or in toe z'n dochtcrtje's kanm
te betrekkon en haar zoodoende toe tc
staan bij haar moeder to slapen.
.,Je ziet er verdrietig uit, Bertram," zei
Jolm vriendelijk tegen zijn lievclingsncef-
jo. „Jo moot 't je niet al to veel aantrek
ken/'
„Nee, oom John, dat doo ik ook niet.
Maar dk wou maar, dat grootmama 'n
beetje langer geleefd had."
„Dat wcnschen we allemaal, ouwe jon
gen."
„Ja, maar ik bedoel, een heel klein bcct-
jo Linger, zoodat. ik de eerste week niet
naar school hoefde."
John joeg z'n neefje zenuwachtig naar
bed, ver van Laurence's nieuw opvlam-
mtud geloof. Beneden probeerde hij in de
houding der volwassenen de stemming te
ontdekken, die hij gaarne bij zichzelf had
waargenomen. Wanneer men John eenigc
maanden geleden gezegd had, dat de dood
van j'jn moeder hem zoo weinig zou tref
fen, zou hij ontdaan zijn geweest over cen
dergelijke mogelijkheid; zelfs nu was hij
ermtig ontdaan over zichzelf. Maar, hoe
hij het ook probeerde, het gelukte hem
niet do oude vrouw op een voetstuk tc
plaatsen, zooals hij dit zoo gaarne wensch-
ïc. Ongetwijfeld zou hij eenigo maanden
gelsden in volle eerlijkheid geloofd hebben
in de v aaiaehtigheid van zijn eigen smart,
maar ook in die der anderen. Hij zou mee
gedaan Lebben in het zeggen van gemeen
plaatsen over leven on dood, scheiding en
herecirging. Z'n eigen gemeenplaatsen
zouden dan in dichterlijke uitdrukkingen
vermomd zijn geweest, en hij zou dan bij
zicluell gedacht hebben, hoe goed bepaal
de frases gezegd waren; maar hij zou
zichzelf dan gauw verzekerd hebben, dat
het goed gezegd was, omdat de uitdruk
king zulk diep gevoel weergaf. Nu was het
hem onmogelijk bij te dragen aan de wee
moe ;ige opmerkingen van de menschen
ronoom hem. Hij geloofde noch in zichzelf,
noch in hen. Hij wist, dat George lichte
lijk btvergd was over z'n hoogen hoed, dat
Hilda zenuwachtig was bij het vooruitzicht
aan Ju mes en Beatrice haar onopzettelijk
verzuim te moeten uitleggen, dat Lauren
ce het niet laten kon de gelegenheid waar
te ncnen om in deze droeve omslandig-
lieJpn de leiding op zich te nemen, door
opnieuw z'n dominee's waardigheid tc be-
kleeden. En Hugh, voor wien- de oude
vrouw steeds een onberedeneerde gene
genheid gekoesterd had, drukte zijn gelaat
iets rivtrs uit, dan een nauwbedwongen
opluchting, dat het allemaal voorbij was?
Gaf bij niet den indruk, alsof Jiij boenen
uitstrekte, na te lang in eenzelfde houding
te lebben stil gezeten? Edith, wel is waar,
ging gebukt onder een gevoelsaandoening,
die een eindcloofccn tranenstroom teweeg
bracht, maar het leek John, alsof ze meer
s.T mi de 'com3t mn ien dood, dan
A u) a bet heengaan van haar moeder.
J-ln wat dc kinderen betreft, men kon toch
niet van hen verwachten, dat ze het ver
lies der oudo dame voelden? Daar, onder
dc lamp, als een praalgraf, dat getuigde
van dc lange uren van den ouderdom,
stonden haar pationcespclkaarten in hun
rood-marokijnen ótui; daar zouden ze een
poosje blijven staan, om een kortstondig
gevoel van eerbied te voldoen cn dan zou
een van de kindoren, boseffendc, dat
grootmama ze niet meer noodig had, er
beslag op leggen, ze zouden vuil worden
en vol ozelsoorcn in dio jongoro handen;
ze zouden een voor een zoek raken, en de
herinnering aan die rustige aanwezigheid
zou hen ternauwernood overleven.
,/t is prettig om te denken, dat haar
kleine lijfrente met haar mee gestorven
is," zuchlto Edith. Zc sprak over die lijf
rente, alsof het een lievelingshondje was,
dao uit meegevoel voor zijn meesteres ge
storven was: „Ik zou 't ellendig vinden om
te pr of lieer cn door don dood, van iemand,
van wien ik hield," legde zij aanstonds uit.
John rilde, die opmerking van zijn zus
ter was als cen spookachtige voetstap op
zijn eigen graf, en over eenige jaren, veel
gauwer misschien, leek 't hem, dat hij de
advocaat der familie hoorde kuchen, voor
dat hij het testament cn de laatste be
schikkingen van John Touchwood ging
voorlezen.
„Natuurlijk tobde arme mama vreeselijk
de laatste weken," „zc trok zich zoo vree
selijk aan, dat Hugh binnenkort weg ging
cn nog andere dingen ook."
John keek zijn oudere zuster aan en
stond juist op "t punt haar to vragen, wat
zij bedoelde met die insinuatie over andere
do
dingen, toen cen g<van bove
gezamenlijke familie verschrikte.
„Kom naar bed, moeder, kom toch naar
bed," gilde Frieda over do trapleuning
heen, „de deur van grootmama's kamer
heeft daarnet een geluid gemaakt."
„Ik zou maar gaan," zei Laurence, als
antwoord op zijn vronw's onuitgesproken
vraag; cn Edith verdween dankbaar.
,,'t Zal altijd ccn troost voor mij zijn,"
zei Laurence, „dat mama Thomas nog heeft
liooron voorlezen. Ja, ja, ze was nog zoo
goed op dien gedenkwaardigon avond.
Buitengewoon goed. A propos, John, ik zal
met den Vicar overeenkomen, dat ik zelf
den begrafenisdienst lees. Hot zal bijdra
gen tot dc intimiteit van onze gemeen
schappelijke smart."
Dien avond in zijn kamer deed John z'n
best om niemand, behalve zichzelf, te err-
tisecren. Hij was cynisch, hij was hard,
hij was onnatuurlijk, niet zij. Hij trachtte
uit het verleden do vroegste herinnerin
gen aan zijn moedor op te roepen, maar
kon er zich geen herinneren, die een traan
in zijn oog bracht. Hij horinnerdo zich, boe
zij hem eens 'n klap had gegeven, voor
iets dat George gedaan had; nooit had zo
beseft, hoe 'n groot succes hij gemaakt had
met zijn levenswerk, zo was maar hij
verbande die oneerbiedige gedachten uit
zijn hersens en bracht ziohzelf onder tf
oog hoeveel van liaar persoonlijkheid in
hem terug te vinden was. George, Eolith
cn hij leken op haar: James, Hilda en
Hugh leken op hun vader.
(Wordt vervolgd).
