\Se Jaargang ZATERDAG 2 JULI 1927 No. 5307 De £cicbeJve (Sou/tcwfr ABONNEMENTSPRIJS badreagtbl) vooruitbetaling Leiden t9 cent per week 12.50 per kwartaaL I Aceriten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL LTpei POBt 12.95 per kwartaal, n Geïllustreerd Zondagsblad la voor de Abonné'e ver- r. baai tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor- Hbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd f LI.J 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL, INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlenlldn 30 cent per regoP Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. z Kleine advertentiën, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. i; nummer bestaal uil vijl bladen, waaronder hl Geïllustreerd Zondagsblad. ionze R.K. Jongemannen. Denkt er aan, dat Woensdagavond in de St-Petruskerk de oefeningen aanvangen Ijreere van Uw Patroon, St.-Aloysius! Die avonden zijn op de eerste plaats TOor U bedoeld, gij moet dus zorgen er te door pater de Greeve S.J. mllen' speciaal tot U gehouden worden, jongemannen: komt dus allen en vult de kerkruimte. In de preeken zal U de H Aloysius als uw voorbeeld worden getoond, als uw model van „energie, van geloof en ideëelen tin" Deze drie deugden vooral moet de jon geman zich eigen maken, wil hij iets be tekenen, wil hij iets waard zijn. Gij zult Aloysius leeren kennen als den jongeman, in wien een wilskracht leeft, waar mannen voor moeten wijken, een wilskracht, waarmee hij recht op zijn ver keren doel afgaat, een wilskracht, waar bij met alle middelen streeft naar ideaal. En wat is zijn ideaal? Iets te zijn, iets te beteekenen, iets waard zijn voor God .t moet het ideaal zijn van iederen anders is hij niets waard. Voor dat ideaal leefde Aloysius hij bad er voor, hij streed er voor, hij leed er oo is die jongeman, zoo is Aloysius Toot geworden, heilig, glorievol, omdat „inner'ijk actief" was. feet IJ wat dat zeggen wil? Wat actie naar buiten is, dat weet U wel. jongeman wil daaraan meedoen. Maar doet iedere jongeman ook aan de on- i n n e r lij 'k e actie, waar de we- re'd niets van kan zien? Weet iedere jon- met kracht te strijden tegen zijn jelde opbruisende verlangens en drih? Heeft iedere jongeman den moed, den durf om zich geweld aan te doen, zich tebeheerschen om rein en braaf te leven? Mocht het waar zijn! Komt, jongemannen, komt eiken avond en leert uw toonbeeld kennen, ij zult dan tevens hooren waaraan de Aloysius die groote kracht dankte. Zou Aloysius ooit tot zulk een moeilijk levenswerk eigenheiliging zou hij ooit tot dat „martelaarschap van zichzelf" geweest zijn, als hij niet een groot geloof had gehad? lijn heerlijk geloof hetzelfde als het was zijn kompas: en zoo faalde tij niet en wist de veilige richting op de welige levenszee vol van gevaren. Zijn geloof was zijn licht, waarin hij het le- in betrekking tot de eeuwigheid: öio licht, waarin hij de dingen rondom ziek op haar juiste waarde wist te schat ten: zijn licht, waarin hij God voortdurend tog. zijn wil en gebod als den grcoten le- erkende: zijn licht, waarin hij de heiligheid, zag als het eenige wt den mensch groot maakt. Zijn geloof was voor Aloysius de stu wde kracht om te willen en om te doen. Maar laat ik eindigen: met zijn groot re- 1 zal pater de Greeve U be er en schooner zeggen wie de H. Aloysius wat die heilige jongeman voor U is *riioe gij moet zijn. zullen voor U heerlijke en zegen zijn. KAPELAAN BROUWERS. Vorig bedrag 1269.63 Uit Z. (initialen weten wij niet juist) 1- Nagekomen giften straatcollecte 0.50 DE STORMRAMP. ramp, die de liefde in duizenden to losslaat, en doet uitstralen in da- r-.2Ü een verschijnsel, dat ons droef h,; ^edoogen met de slachtoffers, r wij zien daarin toch ook een lichtzlj- to een zonnigen kant 00 heeft dan ook weer de jongste storm- 'glijdend-duidelijk aangetoond, dat Wsi ïn breede lagen nog te offeren ford r3 13 jammer, dat velen, die met scüö goederen zijn gezegend, zulk een dufoot schijnen noodig te hebben, br ifi v ~T00r ^en evenmensch wak- <ren schudden; dat zoovelen niet 11 to begrijpen, dat er óók in het «eiirU6 ,a80lijkscho leven dui- üii ,ui slachtoffers zijn van rampen, iiz taw, noo(ü&. allerdringendst noo- tjmjp» nen' fa diezij voorbij loopen, \r, f op te slaan iïd hiJ hebben geofferd nu, die al- h. ^UDO gaven "hoTQlrlrrO Q v/T f* onlï nr-, 1rr\yi 1271.18 gelenigd moet worden. En doen m08en geleerd hebben, goed de een verantwoordig vol- f-D, Teranfn' n°£ binnen mochten ko- ^terdag woorc^eü de volgende week BUITEMLAMB België KONGO-JUBILEUM. Stanley en zijn werk herdacht. De groote tocht van Stanley. Gisteren hadden te Brussel .de eerste feestelijkheden plaats ter viering van het feit, dat vijftig jaar geleden Stanley zijn expeditie door den Kongo maakte, alsme de ter viering van de proclamatie van den Kongo tot onafhankelijken staat. Vijftig jaar is het geleden, dat Stanley den Kongo geheel door trok en mede er toe bijdroeg, dat België in het bezit kwam van een gTOOt koloniaal rijk, welks ont wikkeling vooral door koning Leopold II krachtig bevorderd werd. De Brusselsche „Soir" wijdt een uitvoerig artikel aan Stanley en zijn werk, waaraan wij het vol gende ontleenen: Henry Morton Stanley werd 28 Januari 1841 te Denbigh in Wales geboren, doch droeg tien den naam van James Rowland. Na opgevoed te zijn in het armenhuis vau St. Asaph, ging hij op zeventien jarigen leeftijd als scheepsjongen naar Amerika. Hij was daar eerst als havenarbeider werk zaam ven trok later met een schip naar New-Orleans, waar hij in dienst kwam bij een kruidenier, Stanley genaamd, die zijn bediende zoozeer apprecieerde, dat hij hem als zoon adopteerde, waaruit de naams verandering verklaard wordt. Stanley was er echter de jongen niet naar, om zijn leven als eerzaam kruidenier te slijten. De .onrust had hem te pakken, het avontuur lokte en bij den strijd tus- schen noord en zuid nam hij dienst in de goconXoderoerde legers, werd gevangen ge nomen, wist weer te ontsnappen, nam dienst bij de marine en bracht het tot se cretaris van den admiraal. Stanley maakte promotie, werd na den oorlog eervol ont slagen en reisde vervolgens als journalist naar Gonstantinopel, Klein-Azië en Abes- synië. Toen hij in dienst van de „New-York Herald" was, kreeg hij opdracht den ont dekkingsreiziger, Livingstone, ergens in de binnenlanden van Afrika" te gaan zoe ken. Om zijn opdracht te volbrengen trekt Stanley dan van Zanzibar met bijna twee honderd man het binnenland in, stuit te Tabora op een internen negeroorlog, neemt het commando van de opstandelingen tegen den hoofdman Mirambo op zich, wordt ver slagen en lijdende aan hevige koortsen wij zigt hij de richting zijner expeditie en trekt n-aar Oedsjidsjii, waar hij zeer toevallig 't eigenlijke doel- van zijn reis bereikt en Li vingstone levend aantreft. De beide man nen trekken langs het Tangajikameer en Stanley keert, met achterlating van Li vingstone, weer naar Europa. Zijn reputa tie na deze reis, die zijn blad 120 duizend gulden heeft gekost, was thans ook als ontdekkingsreiziger gevestigd en Stanley was geenszins van plan op zijn lauweren te rusten. Wat hem naast de avonturen en de ge heimzinnigheid der onbetreden oerwouden voor alles aantrok, dat was de uitvoering van de plannen van Livingstone, die in middels gestorven was en gesproken had over het bestaan van een grooten stroom, dwars door Afrika naar den Atlantiscken Oceaan. In 1874 vertrekt Stanley weer, met drie Europeanen en ruim vijfhonderd inboorlingen. In Februari 1875 bereikt hij het Victoria Nyanzameer, maakt een tocht naar het Albert Edwardmeer en be reikt in Maart 1876 weer Oedsjidsji aan het Tangajika-meer, dat hij in een draag bare boot in 51 dagen rondvaart. Toen werd de tocht naar het Westen voortge zet en na ontzettende gevaren werd het ook door Livingstone bereikte punt aan den bovenloop van den Loealaba-Kongo bereikt. Op 5 November 1876 begint Stanley dan eindelijk den beroemden tocht stroomafwaarts te maken. Al zijn trouwe makkers sterven of worden gedood, aan alle zijden is hij C or verraad en gevaren omgeven. De eerste witman die daar met zijn steeds slinkend troepje door de wil dernis trok, werd door de zwarten wei nig gastvrij ontvangen, de sluipende moeraskoortsen maakten zich van den rei ziger meester, maar hij dacht niet aan opgeven. Hier bestond geen terugtrekken; dus vooruit, steeds meer naar het wes ten. Elke fase van dezen wankoopsstrijd te beschrijven is onmogelijk, daar elke stap vooruit een strijd beteekende tegen mensch en natuur. De onversaagdheid van Stanley overwint ten slotte alles. Bij na duizend dagen na zijn vertrek uit Zan zibar bereikt hij de eerste Europeesche factoryen aan Afrika's Westkust. Op 8 Augustus 1877 arriveert hij te Boma aan do monding van de Kongo-rivier. Living stone's vermoeden was juist gebleken. Stanley had het bewijs geleverd, dat men het Kongogebied langs een waterweg van vierduizend K.M. kon binnendringen, het geen voor de komende exploratie van dit geweldige rijk van de grootste beteekenis zou blijken te zijn. Ondertusschen zat men in België even min stil. Stanley's lot was nog onbekend, doch hij had voorgoed de aandacht ge vestigd op de mogelijkheden, die Kongo den Europeaan bood. Op 12 September 1876 "riep Leopold H een eerste bijeen komst samen, en in 1878, toen bekend was geworden, dat Stanley behouden zijn tocht bad gemaakt, kwam men tot de oprichting der studie-commissie voor den Boven-Kongo. Een oogenblik scheen er wrijving te ontstaan over den status van het nieuwe rijk. Veertien mogendheden vereenigden zich in 1884 te Berlijn en een nieuwe staat werd gesticht. De openbare mee ning had reeds den souverein voor dezen staat aangewezen; den krachtigen pro motor voor de ontwikkeling van Kongo: Leopold II. Duitschland Een woelige Landdagzitting. Een vechtpartij tusschen communisten, socialisten en Duitse h-N ationalen. Gistermorgen interpelleerde de sociaal democratische afgevaardigde Kriiger over de gebeurtenissen in Ahrensdorf. De spre ker richtte in zijn rede heftige verwijten aan het adres der Duitsch^Nationalen. Toen do Duitsch-Nationale afgevaardig de Wiedemann den spreker eenige malen interrumpeerde, hem beschuldigde van onbeschaamdheid en uitschold voor on beschaamde kerel, viel de socialistische afgevaardigde Meyer den Duitsch-Natio- nalen afgevaardigde Wiedmann aan. De communisten mengden zich in de ruzie, waarop een gevecht ontstond tus schen de communisten, sociaal-democra ten en Duitsch-Nationalen. De strijd duur de eenige minuten. De president van den landdag, Bartel, was niet in-staat, de orde tb' herstellen en sloot daarom de zitting. De landdag is daarop uiteengegaan. Het senioren-convent is onmiddellijk bijeenge komen, om het gebeurde te bespreken. Na de hervatting van de zitting van den Pruisischen landdag deelde de voorzitter mede, dat de socialistische afgevaardigde Meyer en de Duitsch-nationaal Hegerman zich aan een discip'inaire sanctie zullen hebben te onderwerpen en dat andere maatregelen slechts daarom achterwege blijven, wijl een nauwkeurige vaststelling van het verloop der incidenten niet meer vast te stellen is. De volgende zitting van den landdag is vastgesteld op Dinsdag li October. Frankrijk. De Santé-affaire. Op zoek naar Daudet. De meening wint veld, dat de heeren Daudet en Delest zich aan boord van het jacht van den hertog van Guise bevinden, vooral daar de „Action Fran^aise" het gerucht niet wil tegenspreken. Ook trekt het de aandacht, dat een an der gerucht al 24 uur de ronde doet zon der eenige tegenspraak, n.l. dat het jacht zich den dag der vrijlating voor Honfleur heeft bevonden, hetgeen toch nogal con troleerbaar is. De bekende jurist, prof. Joseph Barthe- lémy, heeft als zijn meening te kennen ge geven, dat het arrest thans door'oopt en dat, als de beide vrijgelatenen zich gedu rende hun straftijd weten schuil te üou- den zij zich legaal als vrij kunnen be schouwen. De opsporingen worden intusschen op enorme schaal voortgezet Zweden. Int. Kamer van Koophandel. In 1929 congres te Amsterdam. Met nagenoeg algemeene stemmen heeft de raad van beheer der Internationale Kamer van Koophandel in zijn Vrijdag te Stockholm gehouden vergadering besloten het vijfde congres in 1929 te Amsterdam te houden. Tsjecho-Slowakije Tsjecho-Slowakije en de H. Stoel. Geen deelneming aan de H u s s-f e e s t e n. Een bericht uit Praag meldt, dat de of ficieel© onderhandelingen met het Vati- caan, die, zooals „Pondelni List" mede deelt, in het geheim gevoerd worden om niet door oppositie van anti-clericalen te worden gestoord, tot dusverre tot het re sultaat hebben geleid, dat de regeering aan de Huss-feesten dit jaar niet zal deel nemen. Rusland De terreur in Rusfland. De terechtstellingen duren voort. De zuiveringsactie der Sovjets tegon verdachte elementen heeft opnieuw geleid tot het voltrekken van de doodstraf voor oen jaren oud feit. Te Kaloega is namelijk een arbeider go- executeerd, die sinds do revolutie als een volbloed revolutionair werd beschouwd en midden in do arbeidersbeweging stond. Onlangs zijn door de autoriteiten evenwel documenten uit den tsariatisohen tijd ge vonden, waaruit bleek, dat de betreffende arbeider destijds een „agent provocateur" van de politie is geweest. In verband hier mede werd hij door de rechtbank ter dood veroordeeld en, naar reeds gezegd, te rechtgesteld. China. Piraten op de Jangtse. Amerikaans ch kapitein gevangen genomen. Uit Itsjang wordt gemeld, dat de kapi tein van het Amerikaansche stoomschip „Chichuen" en zijn Chineesche lading- meester door piraten zijn gevangen geno men, tusschen Itsjang en Tsjoenking. De piraten eischen een losprijs van 20.000 dollar. De „Chichuen" was op 25 Juni uit Itsjang vertrokken en was op 30 mijl van die plaats gestrand. Drie communisten onthoofd. Uit Ningpo wordt gemeld: De nationa listische generaal Jang-hoe, commandant van het Sjanghai-gebied, heeft drie com munisten, na een geeseling om hen te dwingen inlichtingen te geven, doen ont hoofden. Uit Tsingtau wordt gemeld, dat aldaar 25 vreemdelingen nit do provincie Honan zijn aangekomen, waaronder de Engelsche commissaris voor do posterijen uit Kai- fang, twee Denen en vijftien Belgen. Hoe wel zij gedurende de reis aan groote ont beringen waren blootgesteld, zijn allen on gedeerd ter plaatse aangekomen. Mexico. DE KERKVERVOLGING. De Pauselijke Consistorierede alom verspreid. Men schrijft uit Rome aan de „Msb.": Do „Osservatore Romano" meldt, dat, volgens berichten uit Guatemala, in ge heel Mexico, de door den H. Vader in het geheim consistorie van 20 Juni gehouden allocutie, bij duizenden exemplaren ver spreid is en in alle grootere steden met graagte gelezen wordt. Het is do regeoring van Calles niet gelukt, het woord van den Paus te onderdrukken, integendeel, de liefdevolle en aanmoedigende woorden van Pius XI hebben de volharding en den hel denmoed van de Mexicaansche Katholie ken nog aanmerkelijk aangewakkerd. Het is de overheid ondanks vele moeiten nog niet gelukt vast te stellen, hoe het eigenlijk mogelijk was, dat de rede van den Paus in het land kon komen. Zij heeft daartoe reeds alle drukkerijen laten door zoeken, echter zonder eenig resultaat. Hetzelfde blad, dat de Pauselijke allo cutie publiceerde, meldde tegelijkertijd den dood van den aartsbisschop van Mon- tery, mgr. di Gesu Herrera y Pyna, waar bij een beschrijving werd gegeven van zijn leven, als voorbeeld voor allo Katholieken. Binnenkort wordt in Mexico het regee- ringsdecreet verwacht, dat de sluiting van alle bijzondere scholen in de gehcele re publiek beveelt. De nationale onderwij zersliga in Mexico heeft reeds vaker ge vraagd om de uitvaardiging van zulk een wet tegen de bijzondere scholen, welken verweten wordt., dat zij door het aanstel len van onderwijzende vreemdelingen de Mexicaansche jeugd denarionaliseeren. Deze opheffing van alle bijzondere scholen is in de eerste plaats gericht to gen de scholen van religieuse orden, die in alle grootere steden van Mexico zeer talrijk zijn en die altijd zeer goed bezocht zijn geweest. BiMHEMLAMD PARTIJRAAD R. K. STAATSPARTIJ. Behandeling Kiesreglement. Heden vergadert de Partijraad der R K. Staatspartij to Utrecht, ter bespreking en vaststelling van het Kiesreglement. De vergadering werd niet geleid door den voorzitter van den Partijraad, Mgr dr. Nolens, maar door Jhr. Mr. Ruys de Beerenbrouck. Deze opende de bijeenkomst met de vol gende korte rede: De statuaire voorzitter dezer vergade ring, dr. Nolens, heeft mij verzocht deze Partijraadsvergadering te leiden uit over weging, dat het meer op den weg van den voorzitter van het Partijbestuur, tevens voorzitter van de Kiesreglementcommissie, ligt, do beraadslagingen over het tweede en laatste gedeelte van den Reorganisatie- arbeid der partij, te leiden. In het vertrouwen, daardoor de belan gen der Partij te dienen, aanvaardt spre ker deze taak. Spreker houdt geen openingsrede; het geldt hier een werkvergadering. Spr. zal den leden volkomen vrijheid van HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Kongo-herdenking te Brussel. Het volgende congres van de. Int. Kamer van Koophandel zal te Amsterdam worden gehouden. Nadere bijzonderheden omtrent de nach telijke zwerftocht van Byrd hoven Frank rijk. (Luchtvaart). BINNENLAND. Vergadering Partijraad R.-K. Staats partij te Utrecht. (Ie blad). Gepubliceerd wordt het Rijkswegenplan van de bestaande en aan te leggen wegen, welke hoofdverbindingswegen zullen vor men voor doorgaand verkeer met motor rijtuigen. (2de blad). Tengevolge van het door de S .D. A. P. ingenomen standpunt ten opzichte van do samenstelling van het College van B. en W. is tusschen de overige fracties in den Amsterdamschen gemeenteraad geen over eenstemming bereikt over de wethouders- keuze. Iedere groep heeft thans haar vrij heid herkregen. (Ie blad). ARTIKELEN EN BESCHOUWINGEN. Onze Apologetische medewerker geeft een samenvatting van zijn artikelen over het plan Gods met ons. (3e blad). Ajo beschouwt de tuchteloosheid cn de middelen daartegen. (3de blad). Romance uit de middeleeuwen. (3de blad). Onze letterkundige medewerker geeft nog een Romance uit de middeleeuwen. (3de Een praatje ovei^ „vliegmenschen". (4de blad). het woord laten, doch hoopt dat men bon digheid zal betrachten. Daarna stolt spr. aan do orde do alge meene beschouwingen over het Kiesregle ment, waarbij hij tevens in bespreking brengt de drie groote punten uit het regle ment: le. Het aantal kwaliteitszetels, 2e. Het plaatsvervangersstelsel. 3e De kiescomitó's. Verschillende afgevaardigden houden algemeene beschouwingen, waarbij o. a. critiek wordt uitgeoefend over het groot aantal kwaliteitszetels en over het afzon- delijk stellen van plaatsvervangers. Pater dr Cassianus Hontzen (Limburg) houdt een betoog, waarin hij do kiescomi tó's, die in het nieuwe reglement worden voorgesteld, een buitengewoon gevaarlijk experiment noemt. Do kiescomitó's zijn: le. allerminst ge schikt om voldoening en tevredenheid iD de partij te brengen en hebben 2o. de na tuurlijke tendenz om het wezen en de- een heid der R K. Staatspartij aan te taston In 1925 is een accoord aangegaan tus schen do *R. K. Staatspartij met St. Mi chael, waardoor aan de werking van St Michaël als propagandaclub een einde wordt gemaakt; het zou een studieclub blijven. En nu worden deze studieclubs weer officieel als propagandaclubs inge voerd. DE NED. GEZANT TE LONDEN ERNSTIG GEWOND. Door een autobus aangereden. De Nederlnndsche gezant, jhr R. do Marees van Swinderen, heeft Donderdag middag een ernstig ongeluk gehad. Hij werd door een autobus aangereden, waarbij zijn rechterboe- op drie plaatsen beneden de knie gebroken is. Nader vernemen wij het volgende: Het ongeluk gebeurde, toen do gezant Hartslreet in Bloomsbury wilde overste ken. Uitwijken voor de bus was niet meer mogelijk. Onmiddellijk is Jhr. de Marce. van Swinderen vervoerd naar het Univer sity College Hospital, waar hem de eerste hulp werd geboden. Na do behandeling werd de gezant naar diens woning in Groen street vervoerd. Hij bracht een zeer goe den nacht door. Er was geen noemenswaar dige temperatuursverhooging. De toestand was gistermorgen, de omstandigheden in aanmerking genomen, redelijk goed. Jhr. de Marees van Swinderen wordt behan deld door den Nederlandschen dokter Joe- kes, die heden het been zou zetten. Zijn toestand niet onbevrodigond. Aan het Departement van Buitenland- sche Zaken te 's-Gravenhage is gisteren bericht ontvangen uit Londen, dat de toe stand van H. M.'s gezant niet onbevre digend mag worden genoemd, al kan do eerste dagen nog weinig met zekerheid worden vastgesteld. In verband met het bovenstaande kan nog worden vermeld,, dat Lord Granvillo, de Engelsche gezant to 's-Gravenhagö gisterochtend aan den minister van Bui- tenlandsche Zaken zijn deelneming heeft betuigd, met het ongeval aan jhr. de Ma rees van Swinderen overkomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1