18e Jaargang WOENSDAG 29 JUNI 1927 No. 5604 e £eidódve (Bou/to/nt ABONNEMENTSPRIJS bedraagtbl) vooruitbetaling »- LeideD 19 cent pel week 12.50 per kwartaal Aeenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL 12.95 por kwartaal. -—■* Zondagsblad is voor de Abonné's ver- £Lbtót "«en betaling van 50 ot pi oitbetaling- Afzonderlijke nummers 5 er kwartaal» bij voor- ot.. met Geïllustreerd Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlentiën 30 cent per regor Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het - dubbele van het tarief berekend s Kleine advortentlën, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. DU HUMMER BESTAAT Ü1T TWEE BLADER. V Niet gelukkig. Aan rien hoogbejaarden Franschen (aatsman Glemenceau werd onlangs in eeD persgesprek de vraag gesteld, of hij ge lukkig was. QK De oogen van den 85-jarigen grijsaard waren op eens vuur en vlam, en zijn ant woord luidde. „Men kan niet gelukkig zijn, als men ons Frankrijk van heden be schouwt" itHet Centrum" noemt dit terecht een merkwaardig antwoord; en het blad merkt aar aanleiding daarvan o. m. op: „Glemenceau was zelf eenige malen hoofd der regeering en gedurende tal van jaren een der invloedrijkste leden van de Volksvertegenwoordiging. Het „Frankrijk van heden", moet hem jt zelfverwijt stemmen, wanneer hij denkt aan zijn politiek en anti-clericaaal verle- e wrange vruchten dier politiek van hem en van zoovele anderen zijn niet Ze kónden niet uitblijven. En zoo beeft de klacht van dezen staats man, die aan het einde van zijn veelhewo- 1 leven staat, wel een zeer tragisch s lijkt dit antwoord ook hierom merk waardig, omdat het eigenlijk een ontwij king is op de vraag, die gesteld werd! zou zich op zijn ouden ilag gelukkig kunuen gevoelen in het besef, zijn plicht gedaan te hebben voor zijn va- id, goed te hebben gehandeld.... Ir. de overtuiging, zijn plicht al dan niet te Lebben gedaan, ligt ten slotte de eigen lijke grond van bet zich al dan niet geluk kig gevoelen; da&r ligt de bron van ziele- blijheid en levensvreugde of van inner lijke ontevredenheid en onvoldoenheid. Of Clemenceau dat geluk bezit, daarop geeft hij bet antwoord niet. En, gezien zijn bestrijding der Kerk, zou dat antwoord als het in waarachtigheid vietd gegeven ongetwijfeld ook niet zoo kunnen zijn, dat de staatsman het, zonder Diel zijn verleden te breken en dit te ver in, zou kunnen laten puhliceeren. BUITENLAND LEUVEN IN JUBELSTEMMING. Het eeuwfeest der universiteit. De Nederlandsche doctores honoris causa. Er schuilt geen overdrijving in, wanneer men de academische zitting van gisteren in het auditorium van het pauselijk colle ge te Leuven een onvergetelijk schouwspel noemt. Op een tribune, tegen een achter- 1 vai uirperen studentenvaandels, za- e Koning en de Koningin van België, prins Leopold, kardinaal van Roey van Mechelen en kardinaal Bourne uit Enge land, verscheidene Belgische bisschoppen, tientallen ministers en oud-ministers, ge- i en in het cirkelvormige midden- honderden professoren in toga's e kleuren: iets als een groot parle ment van geleerdheid. Er om heen hadden tmb tal van genoodigde^i en studenten ge schaard. Studenten, die buiten op den koe- Pel van het auditorium waren geklommen, volgden van boven de plechtigheid. Het was eerst een ovatie voor den ka- en de koninklijke familie, vervolgens voor mgr. Van Roey, die voor het eerst het kardinaals-rood droeg. Ter gelegenheid van het eeuwfeest wer den verschillende personen tot doctor ho noris causa benoemd. Wanneer mgr. La- deuze de namen afleest van koning Albert, doctor honoris causa in de technische wo rn, koningin Elisabeth in de ge- ir, juichen alle aanwezigen Verder volgt een lange lijst, «aaronder zich bevinden Van Vollenho- vca, oud-gezant der Nederlanden te Brus sel, mgr. Nolens, prof. van Ginneken te _umegen, prof. Keesom te Leiden, prof. j>. te Amsterdam, prof. de Vries te 'recht en prof. Zwaardemaker te Leiden Rede van kardinaal Van Roey. 13°' s^t van de plechtigheid, sprak ach- d»i j k0' Fransch en het Ne- randsch kardinaal Van Roey, voorzitter pauselijk legaat bij deze feesten. e kardinaal noemde deze viering weder dp 'ttevemd visioen van glorie, waarin hnn iTij van d0 gekeele wereld mede dipni li ^ngen. De oude Alma Mater flti h a Wa' ^en adel uitmaakt. aar schoot is een schare van geleer- jtesaan, staatslieden en economis- - Politiek leiders, sociale voormanneii mistenaara en onder haar kinderen Dp^rJ een paus rekenen. Tornifi H "w-erden de intellectueelen ge- ik sorini 'vr*JS beulen. Thans wordt deuren!? ehté op eigen bodem gewonnen. 4e si„jq et universiteitsleven worden 'hen van heide Belgische rassen door banden aaneengesmeed, die niet ge makkelijk zijn te verbreken. Zou België bestaan hebben zonder de Leuvensche universiteit, die tot aan de Fransche revolutie de eenige bakermat was van het hoogere wetenschappelijke leven? De Leuvensche universiteit wil een Bel gische universiteit zijn, waar Walen en Vlamingen volledig onderwijs kunnen ge nieten in de taal, die zij verkiezen. Niets anders past een katholieke universiteit, die aan twee rassen behoort in hun zelfde va derland. Ten slotte roemde kardinaal Van Roey de diensten door de universiteit aan de Kerk bewezen, waarvoor thans nog een vleiende beoordeeling werd uitgesproken door Paus Pius XI. In zijn Vlaamscke rede zeide de spre ker, dat de uiversiteit niet alleen het werk der geleerden is, maar ook van de kleine luyden, die steeds met offers gereed staaa. Omdat deze universiteit is van iedereen, is het billijk, dat de Vlaamsche student hier meer en meer zijn kennis kan opdoen in eigen taal. Deze verklaring werd met luid gejuich ontvangen. Na deze plechtigheid trok de stoet der deelnemers tusschen dichte hagen Leuve naars en studenten opnieuw naar de hal. Van deze gelegenheid werd wederom ge bruik gemaakt om den nieuwen kardinaal te huldigen. Frankrijk. De affaire-Daudet. Onaangenaam uurtje voor de r eg earing. De affaire-Daudet is natuurlijk ook in dö Kamer niet onbesproken gebleven. Een der socialisten opende den aanval op de regeering met de verklaring, dat zij zich tot mikpunt heeft gemaakt van alle chan sonniers van Montmartre. Volgens dezen spreker kan de regeering nu niets beter doen dan maar algemeene amnestie af te kondigen zoowel voor de communisten als voor de royalisten. Een der commanisten vermaakte het Huis met de opmerking, dat na alle pracht en praai, waarmede Daudet naar de gevangenis is gebracht in den auto van den prefect van politie, nadat 2000 man noodig waren geweest om hem te ar resteeren, het slechts natuurlijk was, dat zijn verlossing uit de gevangenis op even buitengewone wijze zou plaats hebben. Dit lid veronderstelde, dat al deze onge wone gebruiken het onwrikbare besluit van de regeering moeten aantoonen, om alle politieke veroordeelden hun straffen te doen ondergaan. De regeering vroeg uitstel der debatten, hetgeen natuurlijk werd toe gestaan, doch Poincaré, Barthou en Sar- raut moesten zich toch enkele onaangena me opmerkingen laten welgevallen. Tsjecho-Slowakije Tsjecho-Slowakije en de H. Stoel. In afwachting van de H u s s-F eesten. Uit Praag wordt aan de „Katholische Korrespondenz" gemeld: De onderhandelingen tusschen het Va- ticaan en de regeering van Tspecho-Slowa- kije schijnen op 't oogenblik op net "doode punt gekomen te zijn. Zooals bekend heeft de H Vader in een brief aan het episco paat van Tsjecho-Slowakije ui het voor jaar zekere waarborgen als uitgangsount voor een kerkelijk-politieke overeenkomst gevraagd. Deze betroffen in hoofdzaak de excessen, die zich bij de eerste officieele Hussfeesten voordeden en tenslotte het vertrek van den nuntius uit Praag tenge volge hadden. De H. Vader legdo er plech tig den nadruk op, dat de feesten zich in dezen beleedigenden vorm niet meer moch ten herhalen. Sedert dit Pauselijk schrijven voerde de nieuwe zaakgelastigde der nuuliatuur te Praag, mgr. Giriaci, onderhandelingen met de regeering van Tsjecho-Slowakije, die dezerzijds nu eens niet door den minister van buitenlandsche zaken Benos, die door zijn vroegere persoonlijke en partijdige houding jegens Rome al te zeer gecompro mitteerd was, maar door den gezant te Berlijn Krofta, gevoerd werden. In hoeverre deze onderhandelingen, waarvoor mgr. Giriaci zelf nog in instruc ties te Rome ging inwinnen, een gunstig verloop hebben gehad, is niet bekend. Het heet, dat men niet heel ver zou gekomen zijn Klaarblijkelijk neemt mgr. Giriaci thans een afwachtende houding aan, hoe dit jaar de feestdag der republiek, de Hussdag den 6den Juli a.s. zal gevierd worden. Deze dag zal beslissend zijn voor den stand van den concordaatsbaromeler. Ziet de of ficieele republiek op ondubbelzinnige wijze af van de methode, bij de eerste Hussfees ten gevolgd, in elk geval duidelijker dan dit het vorig jaar gebeurde, dan zal dit te Rome als een bewijs van den veranderden, van den goeden wil begrepen worden. Zoo niet, dan zullen de ingeleide onderhande lingen wel blijven steken. Nu is wel zeker, dat de Hussfeesten, zooals deze den eersten keer werden ge vierd, onder de tegenwoordige omstandig heden niet herhaald kunnen worden. Het geen men een jaar geleden nog niet voor mogelijk gehouden had, n.l. dat de Katho lieken van alle in Tsjecho-Slokawije wo nende nationaliteiten een gewichtigen fac tor in de regeeringsmeerderheid zouden vormen zij maken daarvan in totaal meer dan 40 pet. uit dat is nu werke lijkheid geworden. Daarom valt een herha ling van de eerste Hussfeesten niet te vreezen. Veeleer mag men verwachten, dat een nog sterker uitgesproken reserve van de zijde der regeering bij de feesten voor het Huss-monument, dat het revolutionaire Praag op de plaats van de omlaag gehaal de Maria-zuil heeft opgericht, tot uiting zal komen. Maar van den anderen kant is toch de nationale mentaliteit van breede Tsje chische kringen zooals de Sokol-bonden, de legionnairs e.a. nog zoo abnormaal, dat hieraan nog wel zekere concessies zullen moeten worden gedaan. In elk geval betee- kenen de namen Husa en Benes voor de aanstaande weken in Tsjecho-Slowakije oogenblikken van acute crisis. Rusland GODSDIENSTHAAT. 18 priesters gevangen genomen. Naar uit Riga wordt gemeld, zijn bis schop Georgius en zeventien andere pries ters op bevel van de tsjeka onder beschul diging van samenzwering tegen het bolsje wistisch regime in hechtenis genomen. Deze gevangenneming.schijnt een nieu we campagne in te zetten tegen de overal her-oplevende godsdienstig gezindheid, waarop reeds drie weken geleden in het comité van de communistische partij te Moskou de aandacht was gevestigd. De activiteit van den anti-godsdiensti- gen bond ten spijt zijn in verschil'ende deelen van sovjet-Rusland schuurkerkjes opgericht uit vrijwillige bijdragen van ar beiders als protest tegen het sluiten der kerken. Syrië. Normaler toestanden. Het rapport aan d-? mandaten- commissie. Het rapport over Syrië voor het jaar 1926 zal deze week aan de mandatencom- missie van den Volkenhond worden voor gelegd. Uit dit rapport zal blijken, dat de opwinding die het gevolg is geweestvan den opstand der Drusen, verdwenen is en dat het normale economisch leven is hervat. Een tijdperk van bezadigd bestuur zal evenwel noodig zijn om het land ge heel tot rust te brengen. In militair opzicht is de toestand in het geheele land normaal, behalve wat aangaat de laatste resten van den op stand in de woestijngebieden van Leja tefi noorden van het gebied der Djebel Druse en in het gebied van Safa, ten oosten daarvan. Hier zijn groepjes opstan delingen van in totaal 200300 man, die zich nog verzetten. Deze rebellen worden door Fransche posten aan de grens van de betreffende gebieden in bedwang gehou den en daardoor zijn strooptochten in hot gebied van de Djebel Druse voorkomen De meeste bewoners van de gebieden, die bloot hebben gestaan aan invallen van rebellen, zijn nu teruggekeerd naar hun dorpen, terwijl een groot aantal Drusen die naar Transjordanië gevlucht waren, onlangs overreed konden worden terug te keeren. In het Ghoeta-gebied is het zakenleven weer in alle veiligheid hervat. Het gebied. der Drusen zelf wordt onder een geregeld bestuur gebracht en de bevo'king hervat langzamerhand den arbeid op het veld. De orde wordt gehandhaafd door afdeelingen infanterie, waarin ook nieuw gevormde Drusen-secties zijn ongenomen. De totale militaire uitgaven in Syrië hebben in 1926 385 mi Ui oen francs be dragen. China. Een nederlaag der Zuidelijken. Japansche steun aan de Noordelijken? Uit officieele berichten van verschillen de bron blijkt, dat de zuidelijken gedwon gen worden over 160 K.M. uit Sjantoeng terug te trekken op Hsoetsjaufoe in Noord-Kiangsoe, hetgeen een gevolg is van aanva'len der Sjantoengtroepen. In nationalistische kringen wordt ver klaard, dat de noordelijken Hsoetsjaufoe zijn binnengetrokken. De nationalisten op peren het vermoeden, dat de Japanners aan do strijdkrachten der noordelijken ar- tilleriesteun hebben verleend. Oerga door bandieten geplunderd. Vele personen gedood of gewond. Volgens een bericht uit Moskou hebben bandieten de zakenwijk van de Mongool- sche hoofdstad Oerga overvallen en ge plunderd. Zij doodden en verwondden tal rijke personen en staken vervolgens de huizen in brand, waardoor oen schade van meer dan 7 millioen gulden werd aan gericht. De staat van beleg is in de stad afge kondigd. Mexico. DE KERKVERVOLGING. Mgr. Diaz te Parijs De Parijsche correspondent van de „Msbd." schrijft: Het „Centre Catholique" heeft gebruik gemaakt van de doorreis van mgr. Diaz, bisschop van Tabasco, om de elite der Pa rijsche katholieken in de gelegenheid te stellen den zwaar beproefden Moxicaan- schen bisschop hun sympathie en bewon dering uit te drukken. De ontvangsalons van het „Centre" kon den met geen mogelijkheid de talrijke be zoekers bevatten, ,die van hun belangstel ling wenschten te getuigen. Mgr. Diaz, vergezeld van zijn secretaris, was bij de ontvangst omring door Z.Exc. mgr. Maglione, den nuntius te Parijs, en mgr. de Guebriant, superieur der Vreemde Missiën te Parijs, mgr. Baudrillart, rec tor van het Katholieke Instituut en mgr. Ghaptal, hulpbisschop, in het bijzonder belast met de zorgen voor de vreemdelin gen të Parijs. Een groot aantal Mexica nen, te Parijs woonachtig, waren geko men om hun geliefden bisschop diens ze gen af te smeeken. Mgr. Diaz werd toegesproken door mgr Baudrillart, die de innige woorden ver tolkte, waarmee de Fransche Katholieken evenals die der geheele wereld meeleven met het smartelijk lot, dat de Mexicaan- sche Katholieken treft. Uitvoerig schetste de gewijde spreker de overeenkomst van de Mexicaansche ver volging met de vervolgingen, waaraan de Fransche Katholieken in 1792'93 heb ben bloot gestaan en die zooveel martela ren heeft veroorzaakt. Evena's toen heeft nu de Mexicaansche wetgeving de Kerk pogen te vernietigen door do hiërarchie te treffen en de geestelijken tot staatsbeamb ten te maken Evenals toen oefent men thans in Mexico de meest afschuwelijke pressie uit op de geestelijken on de geloo- vigen en heeft men door een zoogenaamde „interpretatie" in 1926 de ware bedoeling van de wet van 1916 doen zien om haar te gebruiken om de Kerk te fnuiken Maat evenals toen de Fransche priesters liever den marteldood ondergingen, dan den eed van onderwerping aan de burgerlijke con stitutie voor de geestelijkheid te aanvaar den, worden thans dagelijks de Mexicaan sche priesters gefolterd en gefusilleerd en met hen burgers die niet willen bukken voor een vervolgingswet, die de godsdienst vrijheid zoo ongehoord belemmert. Onder de geestdriftige instemming der aanwezigen verzekerde mgr. Baudril'art opnieuw het Mexicaansche episcopaat, zijn geestelijkheid en de Mexicaansche Katholieken van aller sympathie, steun en bijzondere gebeden, en van hun vertrou wen in de overwinning .van de zaak van Christus. Mgr. Diaz, oen zeer kloeke figuur met kalme en vastberaden, doch ook vertrou- wensvo'le stem. dankte diep geroerd voor de hartelijke ontvangst en verzekerde dat de Mexicaansche geestelijkheid trouw en vol moed zou volharden in den strijd voor de verdediging van de heiligste rechten. Daarbij herinnerde mgr. er aan, dat on danks alle aan'okkelijke voorspiegelingen het aan de Mexicaansche regeering niet gelukt is, de geestelijkheid en de geloovi- gen te doen wankelen. „Van al onze pries ters zoo zeide mgr. hebben slechts een drietal zich onderworpen" De hou ding van de geloovingen gaat boven alle bewondering uit; ze willen hun priesters niet ontrouw worden en verkiezen liever den marte'dood De regeering zoekt voor al een deel der bevolking le misleiden met do voorstelling als zou do strijd niet te- ,gen do Kerk gaan maar om „de bescher ming der arme geeste'ijkheid" tegen do rijke Kerk en do bisschoppen. Mgr. Diaz wenschte openlijk zijn dank uit te spreken jegens den H. Vader, jegens alle Katholieken, wier steun en sympa thie niet alleen een troost en een aanmoe diging zijn, maar voor hun gebeden voor al waarvan hij de resu'taten voelt. Met ontroerde stem riep hij andermaal de Fransche Katholieken en die van de geheele wereld op, toch vurig en onophou delijk te blijven bidden, opdat de storm waaraan de Katho'ieken in Mexico bloot staan, spoedig een einde moge vinden. Van de overwinning was hij zeker. Wij mochten uit den mond van mgr. Diaz vernemen, dat, waar hij zich on middellijk moet inschepen om naar de Vereenigde Staten terug te keeren, het hem niet mogelijk was, nog een bezoek aan Nederland te brengen, wat, zoo als mgr. zeide, hij zoo gaarne gedaan zou hebben om het doorluchtig episcopaat en de Nederlandsche Katholieken vurig te danken voor de ondervonden sympathie en den bijstand des gebeds, van welks schoone vruchten hij overtuigd is. „Laat men toch vooral zoo vurig mogelijk met en voor ons blijven bidden" waren zijn afscheidswoorden. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Hei eeuwfeest der universiteit van Leu ven. Een grootsche plechtigheid. Godsdienstvervolging in Rusland. 18 priesters gevangen genomen. De Zuidelijken hebben in China een ne derlaag geleden. De Indië-vliegers zijn gisteren te Sen- gora aangekomen, heden vliegen zij naar Singapore, morgen naar Batavia. (Lucht vaart, 2de blad). Twee vluchten zijn gisteren begonnen van Californië naar Hawaii. (Luchtvaart, 2do blad). Byrd heeft hedenmorgen de Oceaan- vlucht New-YorkParijs aangevangen. (Telegrammen). BINNENLAND. De zonsverduistering van hedenmorgen. (Stadsnieuws, 1ste blad, en Laatste Be richten). Een wijziging In de Radenwet voorge steld. (1ste blad). Het gouden kloosterfeest van Broeder Willibald te Oudenbosch. (Kerknieuws, 2de blad). De moord aan het Bezufdenhout te 's-Gravenhage. Een verdachte gerehabi liteerd. (Gemengde Berichten, 2de blad). BINNENLAND EERSTE KAMER. OVERZICHT. Regeling van w^rkzaamlr 'en. De voorzitter der Eerste Kamer was gis terenavond om gezondheidsredenen afwe zig; hij had zijn vacantierust ipts vroeger men lag. Dies presideerde ïe hc$msteïljt- historische heer L. de Vries, na den j re sident de nestor der Kamer van 50 (hij toch werd in 1849. baron Van Voorst tot Voorst in 1846 geboren). De tegen gisterenavond bijeengeroepen openbare vergadering van de Eerste Ka mer scheen alleen bestemd om te beslui ten onmiddellijk daarna in de secties het wetsontwerp betreffende do Kon. Lucht vaart-maatschappij te onderzoeken. Een besluit, in de vorige vergadering ge nomen namelijk om het wetsontwerp in zake de Rijksgarantie aan de Centrale Mid- denstandscredietbank niet vóér het zo merreces te onderzoeken heeft echter tot een nieuwe discussie aanleiding gege ven. Mr. De G ij s e 1 a a r, op wiens initia tief de vorige week het uitstel-besluit was genomen, was namelijk achteraf tot do overtuiging gekomen, dat de afdoening van dit onderwerp urgent is Weliswaar had de Minister van Financiën dit toen aan den voorzitter medegedeeld, doch dit was niet met voldoenden nadruk onder d« aandacht der Kamer "ebraeht Thans kwam min. do Geer uitdrukkelijk verk'aren, dat afdoening van deze wettelijke vonrz'e- ning dringend noodig is om de reorgani satie van het middenstandscredietwezon niet in gevaar te hren^pn te mr. de Gijselaar, weshalvo hij 'tvoor stel deed op het door hem uitgelokte uit stel-besluit terug te komen. Bij do stem ming hierover bleek echter de meerderheid van de leden afwezig te zijn, zoodat heiden- middag opnieuw gestemd moet worden. HET GROOTE CONGRES DER R. K. ARBEIDERSBEWEGING. Het congres van het R. K. Werklieden verbond, dat Zondag 17 Juld te Nijmegen op het terrein „Volkssportpark'' aan de Vossenlaan gehouden wordt, begint om twaalf uur met oene H. Mis, op te dra gen in de open lucht door Z. D. H. Mgr. Arn. Diepen, den Bosschop van '6-Herto- De congres-rede wordt uitgesproken door Mgr. Dr. H. Poels, Hoofdaalmoeze nier van Sociale Werken te Heerlen. Dr. Poels heeft tot onderwerp zijner rede ge kozen: „Een tijdig woord aan onze ka tholieke arbeiders en arbeidersvrienden.'* Omstreeks half drie wordt do optocht opgesteld. Niet minder dan vijftig muziekcorpsen zegden reeds hun medewerking aan den optocht toe. IN ZIJNE VOETSTAPPEN. Voor eenige jaren heef een dominee in Amerika een romantisch verhaal geschre ven, wat hierop neerkomt: Meerdere zie- lehelden legden de gelofte af, om bij hun dagelijksch doen en laten zich eerst do vraag te stellen: „Wat zou Christus in mijn plaats doen?" In Zijno voetstappen zouden zij gaan en zich niet bekommeren om de gevolgen. Zij hebben die gelofte go- houden, en spoedig zag men do veran dering in hun omgeving. Zij komen in botsing met verschillende opvattingen der menschon. Maar zij houden vel. Geheel

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1