MAANDAG 27 JUNI 1927
18e Jaargang
No. 5602
©e Êsicbelve Sou/tornt
aB0nneMENTSPR1JS bedraagt bi) vooruitbetaling
J, Leiden 19 cent pei weck 12.50 per kwaitaaL
Airenten 20 cent per week 12.60 pet kwartaal.
LrP«po»« 12.95 pet kwartaal.
Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'e ver
tegen betaling van 50 ot, per kwartaal, bij voor-
Afzonderlijke nummers 5 ot., met Qeïllnstreerd
^pdapsblad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewono adverlenllSn SO oenl per regel
t Voor Inaesonden Mededeelingen wordt het
z dobbele van het tarief berekend. r
Kleine advorlenllön, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd huur en ver-
huur, koop en verkoop 10.50.
(II HUMMED bestaat dit twee blader-
V Samenwerking met protestanten.
anderen over de Katholieke Kerk
n spreken of schrijven moet ons in-
ln Protestantsche kringen is het oordeel
Cver de Katholieke Kerk nog al verschil-
dominó's Lingbeek en Kersten zullen
tv. niet onderschrijven het volgende oor
prof. H. H. Kuyper in „De He
raut" gegeven.
deze Gereformeerden, antirev.
was gevraagd, hoe hij denkt
de vraag, of de Roomsche Kerk een
valsche" (d.w.z. onware) Kerk is.
En hij schrijft naar aanleiding daarvan
^De vraag of de Roomsche Kerk een val-
gebe Kerk is, is niet zonder meer met ja of
neen te beantwoorden. Verstaat men onder
valsche Kerk een Kerk, die zich wel een
Kerk noemt, maar geen Chris
telijke Kerk is en niets van de Christelijke
k over heeft, zooals een valsch bank-
it een waardeloos stuk papier is, dan
dat van de Roomsche Kerk zeker niet
>gd worden. Zelfs onze Reformatoren
ben, hoe fel hun strijd was tegen de
Kerk, dit nooit gedaan. Ze er-
dat in de Roomsche Kerk nog
overblijfselen der Kerk te vinden waren.
En wij, die voor een zooveel schrikkelijker
afval staan, die over Christus' Kerk is ge
komen door het ongeloof en rationalisme,
zelfs de meest fundamenteels leer
stukken der Christelijke Kerk heeft ver-
zullen dankbaar zijn, dat in de
ie Kerk nog zoo veel van de Chris
telijke waarheid is overgebleven en zullen
daarom in ons oordeel over haar ook voor-
Zichtiger wezen. Fen Kerk, dio nog zoo be
slist met ons den strijd tegen dit ongeloof
aanbindt en die bovendien ook door hare
verken van barmhartigheid en liefde zoo
veel doet om de ellende te lenigen, zouden
ce leker niet gaarne den eeretitel van
een Christelijke Kerk te zijn willen ont
zeggen."
Bedoelt men met een „valsche" Kerk,
een kerk, die van de zuiverheid van het
Evangelie rn de rechte sacraments bedie
ning is afgeweken, dan kan die naam wél
op de Boomsche Kerk worden toegepast,
aldus schr.
Aangezien dit aanleiding tot misver-
echter liever voor de Roomsche kerk niet
Aldus prof. H. H. Kuyper.
Dat een Protestant de Katholieke Kerk
niet als een onvervalscht-ware Kerk be
schouwt, is in zooverre van zelfsprekend,
dat hij, op het moment, waarop hij dat
W01 doen, ophield, Protestant te zijn en
Kaïl.cliek moest worden.
Intu8schen is het voor den Protestant
gemakkelijker te beweren, dat de ééne
Katholieke Kerk niet bezit de „zuiver
heid van het Evangelie en de rechte sa
cramentsbediening", dan te zeggen,
welke der vele Protestantsche Ker-
i, deze dan wel bezitten in haar, ook in
wezenlijke, afwijkende leerstellingen en
praotijken!
Wij mogen echter constateeren, dat tus-
schen Protestanten, die zich stellen op een
basis, als prof. Kuyper doet, en Katholie
ken, Bamensprekmg over verschillen moge
lijk is èn vooral samenwerking op gemeen-
Bchappelijk aanvaarde leer op velerlei ter
rein zeer vruchtbaar kan zijn.
BIWWEHLflWP
De Ontwapeningskwestie.
DE VLOOTCONFERENTIE.
Nog geen resultaat.
De diverse standpunten
scherper omlijnd.
Dit Genève werd Zaterdag gemeld:
Aan het einde der eerste week van do
irie-mogeiidheden-conferentie, kan men
teg niet op een positief resultaat wijzen,
ei zijn de standpunten der belangheb-
h8 Partijen scherper omlijnd, waarbij
net volgende is op te merken: Aan do
0 staan de Vereenigde Staten en
tr,^' een te_melijk gesloten front
.i®0' tegenover Engeland en de Domi-
ds aan de andere zijde.
•nJu voornaarnste meeningsverschil
den 1 T°°rj u^t Det Engelsche voorstel,
evensduur dor groote oorloessche-
üen fQ ".or groote ooriogsscne-
te VBi-in z'eS' ^.w.z. dezen levensduur
standnnQ?eilj Engelschen staan op het
besluit^1 ndien men thans reeds
dienst t/vP0?10 oorlogsschepen langer in
aan en> de overige staten, die
conferentie deelnemen, hun
aan do f0UwPr°granima's gemakkelijker
pa^en n^en besluiten kunnen aan-
het S6rby beeft in het bijzon-
- De ^nkrijk en Italid.
dafiT-io1"1 aansc^1G gedelegeerden merk-
w door ^en.over op, dat deze conferen-
rt^ident Goo.lidge uitdrukkelijk
is bijeengeroepen, om de grondbeginselen
der conventie van "Washington uit te brei
den. Het Engelsche voorstel is echter met
deze grondbeginselen in strijd- Overigens
kan de geheele discussie over het in
dienst houden der groote oorlogsschepen
op deze conferentie slechts theoretische
beteekenis hebben, daar de overige part
ners der conventie van Washington
(Frankrijk en Italia) thans niet aan de
besprekingen deelnemen.
De Japanners, zooals steeds terughou
dend, zeggen niet veel, doch zij deelen
het Amerikaansche standpunt. Evenals
de Amerikanen hebben zij een uitvluclit
gezocht en verklaard, dat zij over het En
gelsche voorstel niet kunnen discussiee
ren, zonder eerst van hun regeering nieu
we instructies te hebben ontvangen.
Duitschland
De verlenging der huurwetten.
De Rijksraad heeft het voorstel der re-
geering om den geldigheidsduur der
huurwetten met twee jaar te verlengen,
aangenomen.
Frankrijk.
DAUDET ONTSNAPT.
De directeur der gevangenis.
De stem van een minister
nagebootst.
Zaterdag zijn de „camelots du roy" er
in geslaagd, den directeur van de Santé-
gevangenis erin te laten loopen. Eén hun
ner belde den directeur op en deelde hem
het „besluit van het .kabinet" mede, om de
raylisten Daudet en Deieste en den com
munist Semard vrij te laten. De stem was
die van den minister van binnenlandsche
zaken Sarraut, dien de directeur meende
te herkennen. Toen de directeur even la
ter het ministerie opbelde om nadere in
lichtingen, kreeg hij opnieuw een mede
plichtige aan de telefoon, die hem toe
voegde, dat hij wat moest voortmaken, om
dat de pers reeds lucht van de zaak had
De directeur der gevangenis wist na deze
opmerking niets beters te doen, dan de drie
gevangenen van hun middagmaal weg te
roepen, hen de koffers te doen pakken en
de poort der gevangenis voor hen open te
zetten. De drie gelukkigen dankten den
directeur hartelijk voor de gedurende 13
dagen genoten gastvrijheid
Daudet en Delest werden opgewacht
door een aantal camelots, die hun vertel
den, hoe de vork in den steel zat en hen
met groote snelheid naar een „onbekende
bestemming buiten Parijs" brachten.
Heel Frankrijk lacht.
De regeering is woedend en met reden.
Want geheel Frankrijk lacht haar uit en
niets is zoo ergerlijk als belachelijk te wor
den gemaakt.
De prefect van politie, die door den di
recteur van de Santé op de hoogte was ge
steld van de vrijlating en geen bevestiging
kreeg van het z.g. besluit van den minis
terraad, moest minister Sarraut wegroe
pen van de begraafplaats van Montmartre
waar hij een monument aan het onthullen
was. Er had terstond een kabinetsraad
plaats waar men trachtte een oplossing
vftn het mysterie te vinden. Als zondebok is
de gevangenisdirecteur ontslagen. Hij had
niet van het departement van binnenland
sche zaken, maar van dat van justitie op
dracht moe,ten krijgen.
Dat de camelots ook den communist Se
mard in vriiheid hebben gesteld, is gedeel
telijk geschied omdat zij de „opdracht"
daardoor geloofwaardiger dachten te ma
ken; anderzijds geschiedde dit uit sporti
viteit.
Het onoplosbare mysterie is echter, zoo
als reeds gezegd, hoe de camelots er in
konden slagen de telefonische inlichtingen
die de gevangenisdirecteur inwon bij den
Kabinetschef van minister Sarraut op het
ministerie, door een hunner kameraden te
doen beantwoorden. De telefoonbeamhte
aan het ministerie v. Binnenlandsche Za
ken is bereid onder eede te verklaren, dat
hij den directeur direct heeft verbonden
met de kamer van den chef. Dit geeft de
regeering oen onbehagelijk gevoel.
Een andere kwesie, waarover de regee
ring zich het hoofd breekt is, wat zij moet
doen met de vrijgelatenen. De „Humanité"
deelde gisterenmorgen mede, dat Semard
zich ter beschikking der autoriteiten stelt,
indien zij dat wenschen. Daudest en De-
lest echter zijn verdwenen.
Moet de regeering hen nu opnieuw ar
resteeren of hen de vrijheid laten behou
den? Er zijn juridische experts die bewe
ren, dat de vrijdating technisch geldig was
zoodat der regeering niets anders over
blijft dan weer geheel van voren af aan
een vervolging in te stellen indien zij hen
weer wil gevangen zetten. Dit zou dwaas
zijn, maar het wordt niet minder dwaas
als de regeering de drie personen, die door
den directeur der gevangenis zelf in vrij
heid zijn gesteld, uitnoodigt om hun cellen
weer te gaan bewonen. Het allerdwaast
zou zijn om de drie, nu zij eenmaal op deze
verrassende wijze de vrijheid hebben ge
kregen, gratie te schenken.
Was een ambtenaar
medepliohtig?
Het mysterie-Daudet wordt minder ge
heimzinnig, maar meer verontrustend
voor de regeering als men de mededeeling
van een der redacteuren van de „Action
Frangaise" gelooven mag, dm met onver
holen trots beweerde dat de man, die den
directeur van de gevangenis te woord heeft
gestaan toen deze het ministerie van
Binnenlandsche Zaken opbelde, inderdaad
een ambtenaar van het ministerie is, die
dus in het complot betrokken was. Deze
veronderstelling, dat or ontrouwe ambte
naren in het ministerie van Sarraut zou
den zijn, wordt gesteund door enkele an
dere incidenten. Niet lang geleden namelijk
konde „Humanité" een vertrouwelijke
circulaire publiceeren, door minister Sar
raut tot de politieperfecten gericht, betref
fende de actie der communisten, alvorens
deze circulaire het ministerie verlaten
had, terwijl eenigen tijd later afschriften
van brieven door onbekenden in de Kamer
verspreid zijn, terwijl de origineelen nog
op het ministerie berustten.
Portugal.
Huiszoekingen te Lisabon.
200 geweren in beslag genomen.
De Portugeesche bladen melden, dat
huiszoeking is verricht bij personen, wo
nende in de omtsreken van Lissabon. Er
zijn 200 geweren in beslag genomen.
De Balkan
Tegen het Bolsjewisme op den Balkan.
Grieksch conferentie-voorstel.
De Grieksche regeering heeft aan de
regeeringen van de overige Balkan-staten,
met uitzondering van Turkije, voorgesteld
een conferentie van politieperfecten van
alle Balkanstaten bijeen te roepen, om
maatregelen ter bestrijding van de bolsje
wistische excessen op het Balkan-schier
eiland te bespreken. Deze démarche van de
Grieksche regeering zou, naar verluidt,
door Engeland gesteund worden.
Rusland
DE ONDERDRUKKING DER OPPOSITIE.
Trotski en Zinowjef uit het Centraal Comité
Wegens „anti-Sovjetistisch
optrede n".
De lang verwachte slag tegen de leiders
der oppositie in de communistische partij,
welke door talrijke protestresoluties der
partij-organisaties, arbeiderscommissies,
enz., was voorbereid, is gevallen. Het pre
sidium van de controle-commissie der
partij besloot aan het plenum van 't pre
sidium en aan het plenum van het exe
cutief comité, dat waarschijnijk midden
Juli ter voorbereiding van het eerstvolgen
de partijcongres zal bijeenkomen,de uit
sluiting van Zinowjef en Trotski uit het
centrale comité der partij voor te stellen.
Aan de goedkeuring van het plenum valt
natuurlijk niet te twijfelen; zij heeft dan
ook slechts formeele beteekenis.
De oppositie wordt er van beschuldigd,
de belofte om te zwijgen welke in October
j.l. werd gegeven slechts te hebben benut
als tactisch middel om de partij zand in
de oogen te strooien, en intusschen haar
pogingen om verdeeldheid in de partij te
stichten en een fractie van mensjewiki in
het leven te roepen, te hebben voortgezet.
De commissie acht het bijzonder verderfe
lijk, dat de oppositie haar aanval op de
partijleiding juist deed. toen men in China
met tegenslag te kampen had, Engeland
de betrekkingen met Sovjet-Rusland af
brak en de reactie in de geheele wereld een
scherperen koers tegen het bolsjewisme
ging volgen.
In het bijzonder schijnen de partijlei
ders geprikkeld te zijn door de demon
stratie, welke Trotzki twee weken geleden
op het station te Moskou georganiseerd
heeft. Deze demonstratie had plaats naar
aanleiding van het vertrek van het be
kende lid der oppositie Smilga uit Moskou
Smilga toch was bij wijze van waar
schuwing voor de geheele oppositie naar
een Siberischen post overgeplaatst. Trotski
hield op het station een rede, waarin hij
een scherpen aanval deed op de partijlei
ding.
Do „Prawda" richt naar aanleiding van
deze rede tot de oppositie de waarschu
wing, zich zoo spoedig mogelijk weer aan
de partij-discipline te onderwerpen. Het
blad laat doorschemeren, dat men anders
vijanden van de proletarische dictatuur in
hen zou moeten zien.
Natuurlijk is het thans nog niet te over
zien, welke gevolgen het tyrannieke optre
den der partijleiders tegen do populairste
mannen der oppositie zal hebben, maar 't
staat vast, dat men thans besloten is, de
strengste maatregelen, toe te passen zon
der eenig compromis.
De somn.aire executies.
Een oproep van het intern.
Roode Kruis.
Het internationale roode kruis-comité
te Gcnève heeft een oproeD tot de sovjet-
regeering gericht om op te houden met
de represaillemaatregelen.
De door den voorzitter Gustavo Ador
onderteekende oproep verklaart, dat het
internationale roode kruis-comité met diepe
ontroering heeft kennis genomen van het
nieuws uit Rusland betreffende de ten
uitvoerbrenging van sommaire doodvon
nissen.
Op grond van de beslissingen van de in
ternationale roode-kruis-conferentie, die
represaillemaatregelen veroordeelen en
gevangenen en gijzelaars behoorlijke be
scherming willen verzekeren, doet het in
ternationale roode-kruis-comité een beroep
op de zedelijke verantwoordelijkheid der
sovjet-autoriteiten om menschlievendheid
te betrachten en verzoekt dezen met aan
drang af te z:en van maatregelen, die in
strijd zijn met de rechtvaardigheid en het
gezond verstand.
Amerika
De gevangenen-muiterij ie Lansing
geëindigd.
Volgons een telegram uit New York is
de muiterij onder de gevangenen in de ge
vangenis van Lansing (Kansas) geëindigd.
De gevangenen, die door den honger wer
den gekweld, zijn tenslotte in verzet tegen
hun eigen leiders gekomen. Er ontstond
tusschen beide partijen een gevecht, dat
met de nederlaag der extremisten ein
digde.
Verschillende gevangenen zijn bij dit
gevecht zoo toegetakeld, dat zij naar een
ziekenhuis moesten worden gebracht. De
14 oppassers, die als gijselaars gevangen
werden gehouden, hadden sedert Dinsdag
Liets te eten gekregen.
Mexico.
DE VERVOLGINGEN.
Tweeduizend katholieken in
concentratie-kampen.
Verhalen van vluchtelingen.
Volgens door het Vaticaan ontvangen
berichten, moeten in Mexico de laatste
dagen opnieuw katholieken door regeerings
soldaten zijn vermoord. Een groot aantal
dorpen wondt door de regeeringstroepen
met zwaar geschut beschoten. Meer dan
twee duizend katholieken, o.w. talrijke
vrouwen, zijn naar de misdadigerskampen
gedeponeerd.
De inlichtingen van het Vaticaan zijn af
komstig van vluchtelingen, die erin ge
slaagd zijn de grens der Vereenigde Staten
to overschrijden. Zij deelden mede, dat de
Mexicaansche regeering deze moorden laat
plegen als represaille voor de opstandige
beweging ten plattelande, waar de bevol
king zich tegen de terreur der hoofdstad
organiseert.
Letteren em Kunst
Sint Franciscus openluchtspel.
Zooals wij reeds eerder vermeldden, zal
op Zondagen 10, 17 en 24 Juli en 7 Aug.
a.s. in het Open'uchttheater „De Doolhof"
te Tegelen worden opgevoerd het „Sint-
Franciscus Openluchtspel" van P. Justinus
Janssen O.F.M.
Het spel beslaat uit een proloog en vier
bedrijven, terwijl een vijfde bedrijf ge
vormd wordt door een apotheose, een ver
heerlijking van den jubileerenden Francis
cus
Aan de opvoering wordt deelgenomen
door een 60-tal speelsters en spelers, ter
wijl als pro'oog- en rei-zegster optreedt de
bekende declamatrice mej Jo van Basten
Batpnburg.
Een gemengd koor van een 140-tal da
mes en heeren zal de gezangen uitvoeren
mot begeleiding van het Tege'sch Orkest
„Mignon", onder leiding van den compo
nist zelf, den heer G. A. M, de Rooy, dio
nog onlangs zoo'n schitterend succes
mocht oogsten met de opvoering Van Ed
gar Tinei's „Sint Franciscus Oratorium"
te Venlo.
Het amphitheaer en het tooneel, uitge
voerd onder de architectonische leiding
van de heeren W. G. Siebgens en F. Bös-
kes, zijn thans voltooid.
Voor deze opvoeringen is door den be
kenden kunstschilder Piet Peters een spre
kende reclameplaat ontworpen, uitgevoerd
in lino'eum en voorstellend den gestigma-
tiseerden Franciscus, die geheel in strakke
lijnen is gehouden.
Laten we hopen, dat deze opvoeringen
het verwachte resultaat hebben, opdat het
geven van verdere vertooningen in het Te-
gelsche Openluchttheater verzekerd zij.
RECMTZAECEIi
HAAGSCHE RECHTBANK.
Het drama te Zundert.
Een eis ch tot
schadevergoeding togen
den Staat.
De weduwe van den heer O. van Meer
te Zundert, die in den nacht van 10 op 11
Jahuari in zijn café te Zundert door ma-
rcschaussées is doodgeschoten, heeft den
Staat der Nederlanden en de marcchaus-
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De onlangs gearresteerde royalistische
leider Leon Daudet is uit de gevangenis
bevrijd door zijn aanhangers. Door een
truc werd de gevangenisdirecteur om den
tuin geleid.
Trotski en Zinowjef uit het Centraal
comité gesloten. Men verwacht streng»
maatregelen tegen de oppositie.
Nieuwe vervolgingen in Mexico gemeld.
De Indië-vliegers arriveerden Zaterdag
Ie Calcutta, Zondag te Rangcm en ver
trekken hl den naar Bangkok. (Luchtvaart,
2de blad).
BINNENLAND.
Nu is het definitief, dat de verlaging
der paspoorten op 1 Juli ingaat. (2de
blad).
De Ned. R. K. Middenstandsbond over
het voorontwerp inzake winkelsluiting.
(2de blad).
Een noodlottig auto-ongeluk bij Wezel.
(Gemengde Berichten, 2de blad).
Nog andere ernstige auto- en motor
ongelukken. (Gemengde Berichten, 2de
blad).
OMGEVING.
Een beschrijving van een excursie
naar Boskoop. (Rijnstreek, 2de blad).
Waddinxveen en de aanleg van den
spoorweg GoudaAlphen a. d. Rijn.
(2de blad).
LEIDEN.
Zilveren professiefeest van de Wijkzus
ter Ferdlnanda (1ste en 2de blad).
sées J. F. Claassen en Ch. H. Gooien doen
dagvaarden voor de Haagsche rechtbank.
Zij meent, dat de Staat der Nederlanden,
zoowel als de beide andere gedaagden
ieder voor het geheel verplicht zijn, aan
haar te vergoeden de schade, welke haar
door het overlijden van haar echtgenoot,
tengevolge van het optreden van deze ma-
rechaussées is veroorzaakt. Zij vraagt
daarom de veroordeeling van gedaagden.
met dien verstande, dat de een betalende,
de ander zal zijn bevrijd, aan haar tegen
kwijting te betalen een bedrag van f 50.000
zijnde f 30.000 voor haar en f 20.000 voor
haar beide hinderen, of haar te betalen tot
haar dood of een volgend huwelijk een be
drag van f 2000 per jaar en aan elk der
kinderen tot hun meerderjarigheid een be
drag van f 500 i t jaar.
Do zaak zal op 22 Juli voor do rechtbank
in Den Haag worden aangebracht.
Als advocaat voor de weduwe Van Meer
treedt ep mr. L. van Gigch Jr. te Amster
dam.
Moord in een drukkerij.
Het gerechtshof te Leeuwarden heef! in
hooger beroep arrest gewezen in de zaak
tegen den 29-jarigen typograaf W Sdio
terecht had gestaan wegens zware hishnn-
deling, den dood van Johan Schot ten ge
volge hebbende, een en ander gepleegd in
de drukkerij van de firma J B Walters le
Groningen, op 10 Dec j.l
Het Hof veroordeelde hem tot oen ge
vangenisstraf "van zeven jaar: de eisch
was twaalf jaar.
ST&DSPWMWS
ZUSTER FERDSNANDA
Zilveren Professiefeest.
Een feest van een Zuster wordt gewoon
lijk gevierd uitsluitend in den beperkion
buiselijken kring van klooster of geslicht.
Voor Zuster Ferdinanda moést ep dozen
regel een uitzondering worden gemaakt.
Deze religieuse werkt nu reeds 2C jaar
lang in de stad Leiden, onder Katholiek
en niet-Katholiek haar arbeid van onver
moeide en liefderijke toewijding als wijk
zuster uitoefenend.
Zuster Ferdinanda is gedurende 17 ja ren
werkzaam geweest in het wijkgebouw Mid-
del&tegracht en daarna 5 jaren in dat aan
de Oostdwarsgracht.
Zeer terecht is er in een circulaire naar
aanleiding van dit feest geschreven: ,<Do
velen, die tijdens deze jaren door haar
worden behandeld en verzorgd, zullen, ge
troffen door haar minzame en steeds be
reidvaardige hulp, gaarne deze gelegen
heid benutten, deze ijveraarster in het le
nigen en verzachten der menschel)]ke
lichamelijke krankheden op passende wijze
to huldigen."
Er had zich dan ook een comité ge
vormd, bestaande uit de heeren L. O.
Schrijvers (voorzitter), W. Th. A. Bergers,
Th. B. van Ovost (secretaris), C. A. J. M.
Langezaal (penningmeester) on W. L. F. J.
Vorst, hetwelk bovenbedoelde circulaire
heeft verspreid.
Zooals bekend, vragen onze Religieuzen
voor zichzelf geen stoffelijke gaven, maar
men wilde Zuster Ferdinanda toch een blij
vende herinnering aan dit jubileum schen
ken.
