DONDERDAG 12 MEI 1927
18e Jaargang.
No. S565
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl| vooruitbetaling
V„0I LeirfeD 19 ceol pel week 12.50 pet kwartaal
Ra onw Aeeriten 20 cenl pel week 12.60 pel kwartaal.
pe, pos. I 2.95 per kwartaal
Hel Geïllustreerd Zondagsblad is vooi de Abopné's ver-
kniabaai tegen betaling vaD 50 ct. per kwartaal, bij voor-
uitbetaling. Afzonderlijke nnmmers 5 et. met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen il.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentlën 30 cenl per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
s dubbele van het tarief berekend r
Kleine advortontiën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
011 NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADER-
V De gemeenteraadsverkiezing te
Leiden.
Op Dinsdag 24 Mei stemmen alle katho
lieke kiesgerechtigden te Leiden op lijst 10.
Onze trouwe lezers doen dit als vanzelf
«prekend.
Zij hebben voldoende inzicht en genoeg
plichtsbesef, om op 24 Mei te getuigen!
Maar dat zij ook de wankelenden en weife-
londen, de onkundigen en onbedrevenen,
die zij kennen, er van. doordringen, dat de
lijst, waarboven staat No. 10 (en die begint
met den naam Wilmer), de katholieke lijst
is; dat zij op die lijst één hokje moeten
rood maken zij, die zelf al meer gestemd
hebben en goed gestemd hebben, weten
wel, hoe zij bij anderen propaganda moe
ten maken, opdat allen hun stemplicht ver
vullen, gelijk het behoort.
Doordrongen moeten allen hiervan wor
den: lijst 10 is onze lijst.
In 't begin van de volgende week wor
den de oproepingskaarten verzonden.
Daarop kan men bij de propaganda heel
goed aanwijzen, hoe er moet worden ge
stemd.
Wij schreven hierboven dat alle kiesge
rechtigden te Leiden op Dinsdag 24 Mei
zullen „getuigen".
Er zijn verschillende redenen, die ons
nopen, om te stemmen op do katholieke
lijst
Bij de katholieke vertegenwoordigers is
het juiste begrip van den plicht der stede
lijke Overheid.
De plicht om te handhaven orde en rust,
om toezicht te houden op de openbare
zeden, om te beschermen de vrijheid, om te
weren de bandeloosheid.
Do plicht eenerzijds, om door zuinig be
heer den belastingdruk op de burgerij niet
te verzwaren, maar, zoo eenigszins mogelijk
te verlichten; do plicht anderzijds, om voor
alle klassen en speciaal voor de klasse der
financieel laagst aangeslagenen een maat
schappelijk bestaan mogelijk te maken,
door zorg voor handel en industrie, door
gezonde stads-verbetering en -uitbreiding,
door doelmatige woningbouw, door doel
treffende armenzorg en steunverleening,
en andere sociale maatregelen.
De plicht eenerzijds, om het particulior
initiatief van middenstand en andere
St.. ion op allerlei terrein zich vrij te laten
ontwikkelen; de plicht anderzijds, om in te
grijpen, als dat particulier initiatief te
kort schiet of zich ontwi 1 o.t in een rich
ting, welke strijdig is met het algemeen
belang.
De plicht in 't kort, om te besturen naar
de beginselen, welke in direct of indirect
verband staan met, rechtstreeks of zijde
lings voortvloeien uit de beginselen van
onze katholieke leer.
Van die beginselen moeten wij getui
gen hij de stembus ook bij de stembus
van Dinsdag 24 Mei a.s. te Leiden.
Maar wij willen dan óók getuigen van
onze getalsterkte. En dat is óók
van zeer groot belang; dat is ook inder
daad een eerezaak, zooals wij onlangs heb
ben uiteengezet.
Op Dinsdag 24 Mei stemmen alle katho
lieke kiesgerechtigden te Leiden op lijst 10.
8U1TEHLABID
Volkenbond
DE ECONOMISCHE CONFERENTIE.
De Indusfrieeie Rationeering.
Openlijk© erkenning tot dLen
vr ij handel.
Het belangrijkste van de zitting der in
dustriecommissie was een rede van den
president van den bestuursraad van het
internationaal instituut voor wetenschap
pelijke organiseering van den arbeid
Manico.
Spr. betoogde inzonderheid, dat een
ïationeele organisatie der industrieën
geenszins in strijd was met de waardig
heid der arbeiders.
Noch de vertegenwoordigers der inter
nationale van Amsterdam, noch de gede
legeerde der internationale van Moskou,
noch do vertegenwoordigrs der fascisti
sche vakvereemgingen hadden zich prin
cipieel tegen het denkbeeld uitgesproken.
Do Fransclie gedelegeerde Serruys
heeft in de handelscommissie een nieuw
Voorstel ingediend om een einde te maken
aan de belemmeringen van den interna
tionalen handel.
olgena dit voorstel zal de volken-
nondsraad aan de economische commissie
van den volkenbond opdragen onmiddel
lijk een ernstig onderzoek in te stellen
handel en. protectie in de door hem gepre
sideerde tweede ondercommissio der han
delscommissie der economische conferen
tie heeft de heer Golijn als gedelegeerde
van Nederland zich volkomen aange
sloten bij de raadgevingen van sir Walter
Ruciman, den vertegenwoordiger der in
ternationale kamer van koophandel, dat
de economische conferentie onomwonden
de vrijhaudelsleer zou verkondigen en
niet door allerlei voorbehouden deze zou
verzwakken.
Het is niet aan ons, zeide Golijn, om m
de melk te knoeien door er water bij te
doen. De regeeringen zullen wel voor wa
ter zorgen, doch de conferentie moet on
dubbelzinnig en ferm spreken en trachten
hen, die ons naar Gönève gedelegeerd
hebben, tot juister inzicht op te voeden.
De luide en geestdriftige bijval na Go-
lijns woorden toonde, dat de groote com
missiemeerderheid het Fransclie voorstel-
Serruys veroordeelt als te veel den weg
tot protectionistische maatregelen nog
openlatend.
Ned. gedelegeerden aan 't woord.
Rede van Serrarens.
De tweede commissie der economische
conferentie heeft gesproken over de voor-
deelen en de gevaren der Amerikaansche
rationaliseerings-methode tot vermeerde
ring der productie en de wenschelijkheid
deze voor Europa aan te bevelen.
Aan de debatten heeft ook Serrarens, de
secretaris der Internationale Christelijke
Vakvereenigingsbeweging, deelgenomen.
Deze heeft de aandacht gevestigd op en-
Jiele gevaren, welke men van arbeiderszijde
vreest. Op de eerste plaats wees Serrarens
op het gevaar, dat men door wetenschap
pelijke organisatie van den arbeid de ze
delijke waarde van den arbeider zou kun
nen schaden. De nieuwe versnelde bewegin
gen, die vaak een gevolg der nieuwe me
thoden zijn, zouden kunnen leiden tot be
langrijke oververmoeiens van den werk
man.
Een ander gevaar, betoogde Serrarens,
is, dat door de reorganisatie de voortbren
gingsarbeid in een tak van nijverheid en
door de rationeele verdeeling van den ar
beid over verschillende samenwerkende
ondernemingen, waarbij iedere onderne-
zich speciaal bezighoudt met de vervaar
diging van een onderdeel van het product,
geheele of gedeeltelijke sluiting van zekere
slecht-ingerichte fabrieken volgen kan,
waaruit een groote vermeerdering van het
aantal werkloozen zal voortvloeien.
Men zal deze gevaren moeten trachten
te vermijden door de rationaliseering met
groote omzichtigheid toe te passen.
Rede van dr. Lovink.
De Nederlandsche gedelegeerde, Lovink,
heeft gisteren in de landbouwcommissie
der economische conferentie een scherpe
rede uitgesproken tegen de praktijken der
Vereenigde Staten van Amerika inzake het
invoerverbod van Europeesche planten en
bloemen op grond van beweerde gevaren
voor de verbreiding van plantenziekten in
Amerika.
Met bijtende logica toonde Lovink aan,
dat de Amerikaansche autoriteiten gedre
ven worden door economische overwegin
gen en hij noodigde de conferentie uit zich
uit te spreken voor waarborgen in de toe
komst, dat inzake beschermende maatre
gelen tegen plantenziekten eenzijdige eco
nomische overwegingen niet doorslagge
vend zullen zijn.
Lovink wenschte een internationale we
tenschappelijke samenwerking tot beslech
ting der moeilijkheden.
Duitschland
De bezettingstroepen.
Een vermindering met
10 percent?
De Parijsche correspondent van de
Frankf. Ztg. is van oordeel dat Duitsch-
land's verzoek tot vermindering van het
aantal bezettingstroepen toch eenig suc
ces zal hebben en dat do Franche regee
ring bereid zal zijn „binnen afzienbaren
tijd tot een vermindering met ongeveer
10 percent over te gaan.''
Frankrijk.
De herstelde kathedraal tc Reims.
Het schip van de kathedraal te Reims,
dat thans voldoende gerestaureerd is om
kerkdiensten mogelijk te maken, is gis
teren officieel door do burgerlijke autori
teiten ter beschikking van kardinaal
Lugon gesteld. De plechtigheid werd ver
richt door minister Herriot in tegenwoor-
stand, waarip zij zich na den oorlog be
vond, als een historisch monument. Een
dergelijk plan is echter volgens de mee
ning van den minister niet verdedig
baar, want een volk, dat zijn vrijheid
heeft behouden en meester van zijn land
is gebleven, bewijst zijn intelligentie en
kracht door zijn aanhankelijkheid aan de
monumenten, welke door vroegere gene
raties zijn achtergelaten. Zelfs zoo kort
na de dagen, gedurende welke Frankrijk
hevig heeft geleden, wil dit land zijji her
stelpogingen niet bekronen door woorden
van woede of uitdaging en reikt hot de
hand aan alle landen, die evenals Frank
rijk werken voor de beschaving en den
vrede. Herriot zeide verder, dat geduren
de de restauratie interessante ontdekkin
gen zijn gedaan betreffende do kerkelijke
geschiedenis van Reims.
Het schip zal voor de eerste maal go-
bruikt worden ep Hemelvaartsdag, wan
neer kardinaal Lugon de Hoogmis zal
oelebreeren.
Engeland
Engeland en het Vaticaan.
Het gezantschap blijft
gehandhaafd.
Aan Chamberlain is gistermiddag in 't
Lagerhuis de vraag gesteld, of de hand
having van een gezantschap bij het Va
ticaan thans als een zaak van duurza-
men aard moet worden beschouwd. Cham
berlain beantwoordde deze vraag met ja.
De regeering is niet van plan het gezant
schap bij den H. Stoel in te trekken. Het
is in een tijd van internationalen strijd
nuttig bevonden om dit gezantschap to
vestigen, en dit thans terug te trekken,
zou als een beleedigende handeling moe
ten worden beschouwd.
Welke ook de individueel© opvattingen
omtrent de Roomsche Kerk mogen zijn,
kan er geen twijfel bestaan, dat het
Hoofd van deze Kerk een groote macht in
de wereld vertegenwoordigt ea door vele
millioenen Engelsche onderdanen wordf
vereerd.
Albanië.
Albaneesche stamhoofden geïnterneerd?
Uit Tirana wordt gemeld: De president
van Albanië, Achmed bey Sogoe, heeft op
2 dezer de leiders der Noord-Albanee-
sche stammen uitgenoodigd naar Tirana
te komen, opdat zij al hun wenschen tot
uiting konden brengen. Sindsdien heeft
men van de stamhoofden niets meer ge
hoord, hetgeen groote onrust heeft to weeg
gebracht. Geruchten zeggen, dat de stam
hoofden geinterneerd zijn; het is moge
lijk, dat dit feit een opstand tot gevolg
zou hebben.
Litauen.
Antonio I van Litauen?
Volgens het Litausche officieuze or
gaan „Lietuvis" zouden de boeren een
beweging steunen om president Smctona
uit te roepen tot koning onder den naam
van Antonio I.
Palestina.
Economische crisis in Palestina.
Te veel immigranten.
De Joodsche medewerker van het „Vad."
schrijft:
Voor de ingewijden was het reeds lang
geen geheim meer, dat do economische
toestand in Pa'estina door een al te snel
toegenomen immigratie, veel te wenschen
overliet.
Thans heeft eindelijk de Executieve van
de Zionistische Wereld-Organisatie een
exposé verspreid over den toestand in
Palestint en over zijn oorzaken.
Het begin van den wantoestand is, al
dus de Executieve, de enorme immigra
tie in Palestina in het jaar 1925, die ge
heel onverwacht kwam.
31650 Joden kwamen in 1925 Palstina
binnen en de thans daaruit gevo'gde nood
toestand strekt zich dientengevolge niet
alleen uit over de Zionistische Instituten
maar over het heele land. Want door dien
toevloed van Joden stegen do grond
prijzen zoowel als de huurprijzen en do
bouwvakken vooral kenden grooten h'oei.
Het te snel stichten van alerlei onderne
mingen, industrieën en zaken hield geen
gelijke» tred met de behoeften van het
land en een natuurlijk gevolg daarvan
was een even snelle inzinking als de op
bloei geweest was. Maar het ellendige
gevolg daarvan was, dat de prijzen van
alles weer even hard daalden als zij ge
stegen waren „Dit was een ontwikkeling
waarin raoei'ijk in te grijpen was. Zij
volgde haar eigen etten, haar eigen initia-
vooral wist zij vele arbeiders tot een ge
tal van 5300 op 1 Maart 1927, uit de
steden naar de ko'onier over te brengen.
Maar bij de pakken neerzitten deed de
Executieve niet en na een vergadering
voor eenige weken te Londen gehouden,
die twee weken duurde, zijn plannen opge
maakt om een einde te maken aan dezen
wantoestand. De werkeloozen-ondersteu-
ning zal zoodra mogelijk ophouden. De
steuntrekkers zullen loontrekkers worden,
daar een groot aantal constructieve wer
ken met bekwamen spoed zul'en worden
aangevangen 2055 werklieden zullen vol
gens het plan onmiddellijk werk vinden.
Op het a.s. Zionistencongres dat eindo
Augustus te Bazel zal worden gehouden,
zal een en anjer natuurlijk ter sprake
komen en zullen hesluiten moeten worden
genomen.
China.
WAPENSTILSTAND TUSSCHEN
HANK AU EN NANKING?
Gezamenlijke campagne tegen het
Noorden.
Op 14 Mei zal de aanval
beginnen.
Volgens een tot dusver nog onbevestigd
bericht is een wapenstilstand gesloten
tusschen de regeeringen te Hankau en
Nanking. De bedoeling hiervan zou zijn,
onverwijld een gezamenlijke campagne
tegen do Noordelijke te beginnen. Uit Nan
king zijn troepen gezonden over den
Jangtse boven Poekau, met het doel, op
14 Mei a.s. een flankaanval en een op-
marsch langs den spoorweg te beginnen.
Een succes van Tsjang.
Uit China wordt gemeld, dat het natio
nalistische leger Ankin heroverd heeft en
het communistische leger uit Kioekiaug
heeft verjaagd. Binnenkort wordt een
groote veldslag verwacht op de linie
Lioenantsjau-Tsjaumeer-Holsjau.
De „Roode Speren" treden op.
De „Roode Speren" een boerencorps,
dat met de Noordelijken samenwerkt,
heeft de spoorbrug te Lioelin vernield,
waardoor de nationalisten afgesneden zijn
van hun basis, zoodat zij, na hun aan
vankelijk succesvollen opmarsch naar het
Noorden, moesten terugtrekken. Hel boe
rencorps heeft voorts Sin Yangtsaj bezet.
Volgens berichten van particuliere zijde
uit Kanton is de stad Itsjang geplun
derd.
Scheuring in den nieuwen gemeenteraad
te Hankau.
In den gemeugden Chineesch-Engel-
schen gemeenteraad, die te Hankau na de
overeenkomst met Tsjen is ingesteld, is
een scheuring ontstaan. De leden van den
gemeenteraad worden thans bewaakt
door posters van de vakvereenigingen.
De chef van den pulitiedienst is door de
Arheidersunie gearresteerd. Zij wen
schen het bevel over de politie aan zich
te trekken.
Gruwelen.
Eon predikant vermoord.
Reuter meldt uit Londen, dat er oen
bericht is aan de „Times" uit Sjanghai,
behelzende dat in de provincie Honan
een Chineesch predikant is vermoord. Hij
was bezig met het aanplakken van bil
jetten waarin de bevo'king werd aange
spoord de bezittingen van do kerk te be
schermen, toen hij door bolsjewistische
boereu werd overvallen en ter dood ge-
steenigd.
ZEVENTIG MENSCHEN VERDRONKEN
Door een aanvaring is gistermiddag
nabij Hongkong oen stoomschip met 130
Ghinee8che passagiers aan boord gezon
ken. waarbij zeventig Chineezen, de chef
machinist en de eerste officier heiden
laatsten Engelschen, verdronken. Vele
passagiers sprongen in hun angst over
hoord en verdronken, terwijl anderen een
gruwelijken dood vonden, doordat zij zich
uit vrees voor zeoroovers in hun hutton
hadden opgesloten.
Mexico.
Nieuwe onrust.
De Yaqui-Indianen.
De „Washington Post" maakt melding
vau oen verscherping van den toestand in
Mexico. President Galles en andere hooge
regeeringsamhteuaren zouden hun ge
zinnen, uit vrees voor binnenlandsche on
lusten reeds naar Los Angeles gezonden
hebben. Vooral in Chinuahua zou de toe
stand ernstig zijn.
Volgens een bericht uit Nogales zijn
2000 man Moxicaansche federale troepen
naar Cascarenas gezonden, dat tien mijlen
ten Oosten ligt van do plaats, waar de fe
derale troepen in gevecht met de Yaqui-
Tndianen zijn gewikkeld.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Redevoeringen van de Nederlandscht
gedelegeerden Serrarens en Lovink op de
Economische Conferentie te Genève. De
heer Lovink bespreekt het invoerverbod
van Amerika inzake Europeesche planten
en bloemen.
Engeland wenscht het Gezantschap bij
het Vaticaan te handhaven.
Minister Herriot heeft gisteren de sleu
tels van de voor een groot deel herstelde
kathedraal van Reims aan kardinaal Lu
gon ovehandigd.
Nieuwe dreigende dijkdoorbraak van
een zijrivier van de Mississippi. (Buitenl.
Berichten, 2e blad).
De Oceaan-vliegers Nungesser en Coli
nog niet gevonden. Een bericht, dat een
pakketboot hen zou hebben opqenikt, wordt
tegengesproken. De tocht van Chamberlin
en Bertaud uitgesteld. Ook Byrd vertrekt
nog niet. (Luchtvaart, 2de blad en Tele
grammen, le blad).
BINNENLAND.
Minister do Geer heeft de vragen beant
woord van den heer van Wijnbergen in
zake de samenstelling van de commissie
tot het Instellen van een onderzoek naar
de meest wenschefijke organisatie en in
richting van den Economischen Voorlich
tingsdienst. (1ste b'ad).
Het mond- en klauwzeer. Een circu
late van minister Kan aan de burge
meesters. (L. en T lsto blad).
LEIDEN.
Vanavond om 8 uur is in de Stadsge
hoorzaal de Ivol geopend. (1ste blad)
EERSTE KAMER.
OVERZICHT.
Opheffing van privaat-rechterlijke belem
meringen. Naarder-kweekers. -
Mobilisatie-slachtoffers.
Mr Verkouteren (G. H.) opende
gistermorgen de beraadslagingen over het
ontwerp tot opheffing van privaatrechte
lijke belemmeringen- Hij verklaarde non
heftig tegenstander to zijn, want hij zag
er een aantasting van den eigendom n
Niettemin draaide de afgevaardigde later
hij, zoodat bij toch vóór zou stemmen
Minister v. d. Vegle verduidelijk
te het ontwerp, dat bedoelt voor werkeu
van algemeen nut zoo nood g do beach in
king te krijgen over het gebruik van den
grond. Dat is dus geen aantasting, maar
bescherming van den particulieren eigen
dom. Om deze reden ging de Kamer dan
ook zonder bezwaren met het ontwerp
mee. Zolfs do Sociaal-Democraten hadden
geen tegenwerpingen
De Naarder kweekers, die al een go
jaren wachten op een regeling met het
Rijk over schadevergoeding, hadden ueu
grooten tegenvaller, doordat de Senaat uo
kwestie al weer op de lange baan schoof,
doordat mr. Slingenberg (V D) het
voortel deed tot aanhouding on de regee
ring zich hiermede vereenigde
Mr. Janssen (R. K) had er al de
aandacht op gevestigd, dat deze zaak hij
den rechter thuis behoorde en niet in Je
Tweede Kamer ter sprake had moeien
komen. Ook de heer de G ij s e 1 a a r (G--
H.) was tegenstander
Minister do Geer maakte de zaak voor
de betrokkenen niet gunstiger door in liet
midden le brengen dat de kweekers, ou-
danks de uitkeering, zich de vrijheid lot
verder procedeeren hadden voorbehoud, n
Ze zitten evonwel diep in de schuld, dus
zal 't zoo'n vaart niet loopen met dit aan
spreken in rechten van den Staat. Zou
den ze het wel doen, dan zou do regee
ring onmiddellijk op een groot deel van
do uitkeering beslag leggen als compen
satie voor het verleende en nog niet terug
betaalde crediet aan de kweekers De voor
schotbanken zullon wel evenzoo hande
len.
Toen mr Slingenberg daarop consta
teerde, dat er met aanneming van dit
wetsontwerp niets bereikt wordt zoolang
de kweekers niet tot een dading komen
met den Staat waardoor do hangende ge
schillen geheel worden afgedaan, was het
lot van het ontwerp bezegeld. Z. h. st.
werd tot aanhouding besloten
De ontwerpen tot afschaffing Collego
van zetters voor 's Rijks directe belastin
gen en tot wijziging der Land- en Tuin-
bouwongevallemvct 1922 gaven geen aan
leiding tot discussie.
Over het verleenen van steun aan z.g.
mobilisatie-slachtoffers hield mevr. P o t-
h u i s-S m i t CS. D. A. P.) een pleidooi.
Jhr. de Gijsela ar (G. II) ontkende,
dat er een oorzakelijk verband bestaat
