WOENSDAG II MEI 1927 18e Jaargang. No. 5564 ~S)e £eicbelxe (Boivccmt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi) vooruitbetaling Voor LeideD 19 cent per week 12.50 per kwartaal Ril onze AeenteD 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver- brijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone arivertentlön 30 cent per regel Voor Lngezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend r Kleine adverlentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en ver huur, koop en verkoop I Ü.50. NUMMER BESTAAI Uil TVIIFF BLADEN- De Sint Franciscusf eesten te Leiden. TRIOMFI Nog onder den indruk van het breed- uitjubelende „Triomf!" in het slotkoor van het oratorium „Franciscus": Triomf I Triomf t Triomf! Franciscus overwon! Hij draagt het gouden kleed, hetwelk de armoe spon! schrijven wij hier het „tromfl" neer als dankbare waardeering voor wat gister avond en ook Maandagavond is gepraesteerd geworden door het voor de Franciscusviering te Leiden onder lei ding van den heer Aug. Smets gevormd koor van zangers en zangeressenl Na maanden-lange toegewijden zorg is de uitvoering een onbestreden succes ge worden voor directeur en executanten en een subliem genot voor de toehoor ders. Ongeveer twaalf honderd personen hebben van de uitvoering genoten. Meerderen hadden zichzelf dit ver edelend genot kunnen schenken. meerderen, voor wie toch geen financieele bezwaren kunnen gelden. Maar, 't was een uitvoering van Katholieken met re- ligieuse strekking Doch over onzen indruk van het schit terend slagen mag geen schaduw worden geworpen; en de organisatoren van deze uitvoering kunnen ook inderdaad over de belangstelling tevreden zijnt Do uitvoering van gisteravond werd bijge woond door den tijdelijken zaakgelastigde van de H. Stoel, mgr. Kaldewey, en door den edelachtb heer burgemeester mr. A. v. d. Sande Bakhuyzen; uit alle standen onder de Katholieken is op de beide avon den van belangstelling blijk gegeven. Met dankbaarheid zijn in onze herinne ring vastgelegd de Kerkelijke Franciscus- feesten in November 1926. En met dit begin van de buiten-Kerkelijke feestvie ring, de glansrijke Oratorium-uitvoering wenschen wij het feestcomité gelukl De feestelijkheden die nu volgen zijn Italiaansche volksfeesten met tentoonstel ling van de prijzen der verloting van morgenavond tot en met Zondagavond in de Stadsgehoorzaal; om deze feesten en tentoonstelling zeer gezellig te maken is men druk aan den arbeid en men zal daarin ongetwijfeld slagenl De baten hiervan komen ten goede aan de armen. En ten slotte een Sint Franciscus-ten toonstelling in de Lakenhal van 25 Mei tot en met 6 Juni. Onderwijzer worden. In het Katholiek Schoolblad van Don derdag 6 Mei 1.L vond ik van de hand van A. v. d. Kaay een versje, dat ik, uit hoofde *Van den inhoud, waard acht, ook door anderen dan alleen onderwijzers ge lezen te worden en waaraan ik een paar beschouwingen over „onderwijzer wor den" wensch vast te knoopen. Het luidt als volgt; D'oude grootvader zit Met zijn krant in de hand In zijn leunstoel geplant En een kleinkind aan iederea kant. Half twee slaat de klokl „Hoor je dat? 't Is weer tijd. „Kom mijn jongen! mijn meid! «Aan het werk weer met lust en met ylijtl'' Daar komt hij bij school, Groet met vriend'lijk gebaar Heel zijn kinderschaar. En zoo deed hij al haast vijftig jaar. Klein peutertje peinst. D'oude vraagt, wat hem scheelt, Tot een lachje er speelt: «Of 't Opa nu nóg niet verveelt?" Gepaard met een lach Klinkt er diep uit 't gemoed: „Wat met liefde je doet, „Dat gaat altijd gemakkelijk en goedl" He uitspraak van dien grootvader, ver- jPV3?..*11 ^en dienst van het onderwijs, - noff met zooveel opgewektheid ^enk, juist omdat hij het lief heeft, wacht mij er toe in 't kort iets te schrij- over „onderwijzer" worden, vooral ook, omdat er altijd nog zoovelen gevon den worden, die onderwijzr zoo'n gemak kelijk „baantje" vinden, en er zoo licht toe komen hun kinderen hiervoor te la ten opleiden, waartoe thans, gezien de advertentiën in de bladen, weer ruim schoots gelegenheid geboden wordt. Een jarenlangverkeer in onderwijskringen heeft me geleerd, dat zij, die zich g e- roepen voelden tot het onderwijs, de lasten, die aan het ambt verbonden wa ren, met geduld droegen, terwijl anderen, die deze roeping niet gevoeld hadden, de prooi werden van allerlei teleurstellingen en verdrietelijkheden. „Teleurstellingen en verdrietelijkheden, hoe kan je die. nou hebbenl 't Is toch niets waard om onderwijzer te wezenl De kinderen leeren immers van zelf! Je komt om negen uur in de school, gaat op je bankje zitten voor de klas en zegt: „Kinderen, neemt je lei en maakt je sommen". En de kinderen doen het. Om tien uur zeg je: „Leien weg", 't Gebeurt en je gaat een uurtje met hen lezen. Orn elf uur ga je een uurtje schrijven en dan is de morgen om. Dat is het heele werk van een onderwijzer. Hoe kan de man nu teleurstelling hebben, of moe worden!*' Geachte lezeressen en lezers! 't Is nog niet zoo heel lang geleden, dat iemand dat tegen me zei, wat ik hierboven ge schreven heb. Het is de zuivere waarheid. Ik was zoo wijs op dien dwazen praat niet in te gaan en maar even mijn schou ders op te halen. Toch bewijst het, dat sommigen van de moeiten en het werk aan het onderwijs verbonden, totaal geen begrip hebbon cn vandaar ook do mee ning, dat iemand, die uithoofde van lichaamszwakte ongeschikt is voor zwa- ren arbeid, altijd nog wel lichamelijk ge schikt is voor onderwijzer. Op zekeren dag kwam juffrouw N. bij me op school. „Goeien morgen, meester", begon ze. „Ik kom 'na vragen., hoe Willem 't op school maakt. Zeker nog al goed. Hij krijgt ten minste altijd goedo rapporten." „Het gaat best met hem, juffrouw." „Gelukkig. Ja, ziet u, hij is niet erg sterk. Hij is nog al 'ns in de mat en. nou dachten m'n man en ik, als tie nou 'ns onderwijzer kon worden, dan had ie n fatsoenlijk baantje en 't kwam niet zoo op z'n lichaam an." „Mag ik u eens vragen heeft hij zin om onderwijzer te worden?" „Hij werd liever timmerman, maar ik vind, dat ie daarvoor niet sterk genoeg is. Zin of geen zn, daar storen we ons niet aan. Hij moet worden wat w ij wil len." „Zoo, zoo! Hij is niet sterk, hè! Nu zal ik je eens zeggen, wat een onderwijzer al zoo te doen heeft." En ik vertelde, hoe er een paar jonge menschen bij me op school werkzaam waren voor klassen met ruim veertig kin deren; hoe ze zich voortdurend moesten inspannen om die kinderen vooruit te brengen; hoe ze iederen dag na afloop van den schooltijd een honderd schriften hadden na te kijken; hoe ze dan voor zich zelf moesten gaan studeeren, eerst van zes tot acht of negen uur naar de kweekschool en daarna tot een uur of twaalf 's nachts thuis, zoodat ze onge veer den heelen dag in touw waren. „En dat is niet erg'', vervolgde ik, „een jong- mensch zal daarvan niet doodgaan, maar je hoeft geen zwak gestel te hebben om dat vol te houden." Het gevolg van dat onderhoud is ge weest, dat de jongen niet gegaan is naar de kweekschool voor onderwijzers, maar wel naar de ambachtsschool en een uitstekend ambachtsman is gewor den. Het gezond verstand der ouders had gezegevierd. Die jongen was niet alleen te zwak om onderwijzer te worden, maar hij had er daarenboven geen roeping voor. Jonge lieden, die tot onderwijzer zijn opgele.d, zonder die roepng te bezitten, zouden «het in eene andere richting veel verder heb ben kunnen brengen, of worden slacht offers van hun plichtsbetrachting. Zoo ken ik iemand, een goeden veer tiger, die veel talent bezit en die, als hij geen onderwijzer had moeten worden, nu zou uitblinken door kunde en geleerdheid. Buiten den schooltijd wijdt hij al zijn uren aan de beoefening der letterkunde, zonder zijn plicht als onderwijzer ook maar één oogenblik te verzuimen. Een jonge dame werd tegen haar zin bestemd voor het onderwijs, zonder er iets voor te voelen. Nooit liet ze hiervan iets merken, want als men haar in de klas bezig zag bleek ze een uitstekende leerkracht te zijn. Ze werkte met meer dan buitengewonen ijver en d$ resultaten van haar onderwijs waren schitterend. Hoe dat kwam? Door haar groote male van plichtbesef. Haar plicht was haar heilig, maar ze had, zooals ze me meer malen bekende, geen liefde voor haar vak en zoo werd ze een slachtoffer van haar plicht en moest ze, op nog betrekkelijk jeugdigen leeftijd, het onderwijs vaarwel zeggen. Het bovenstaande schreef ik, puttende uit mijn ervaring, om aan to toonen, dat er van het onderwijzend personeel aan onze scholen met haar tegenwoordige groote klassen, niet minder krachtsin spanning gevergd wordt dan van hen, die een andere betrekking bekleeden of een ambacht uitoefenen en tevens met de bedoeling, dat ouders, die hun kinderen voor het onderwijs bestemmen er zich zooveel mogelijk van zullen overtuigen, of ze daartoe geroepen zijn, want: „Wat met liefde je doet, „Dat gaat altijd gemakkelijk en goed." Leiden, 9-5-27. P. G. HOCKS. BUiTEHLAItP Volkenbond DE ECONOMISCHE CONFERENTIE. De arbeid der commissies. Stroomen van welsprekendheid De algemeene beschouwingen, die op de economische conferentie te Genève de vo rige wek vier dagn vulden, hebben de strooemn van algmeene welsprekendheid, die geen bepaa de concrete voorstellen, geenszins gestuut. In twee commissie en drie sub-commissies, die tegelijkertijd ver gaderden, waardoor het voor de pers en de gedelegeerden zelf uiterst moeilijk valt om een overzicht van het verloop der din gen te behouden, wordt nog lustig over be ginselkwesties gesproken, die groote ver- schil'en van meening aan den dag bren gen en tot onnoemelijke vaagheden in staat stellen. Aangezien elke gedelegeerde slechts zichze'f vertegenwoordigt, op enkele homogene de'egaties na, vertegenwoordigt de stemming in de commisies en de sub commissie geenszins automatisch de stem ming der volle conferentie. Bij de behan deling van eventueele commissieresultateu in de conferentie staan ons dus wederom dezelfde beginseldebatten te wachten. Het minst ver van een concreet onder werp van debat staat de tweede subcom missie van de eerste commissie, die onder leiding van Co'ijn het vraagstuk van de douanetarieven en handelsverdragen be handelt. Op het gebied van een mogelijke practische toepassing blijven echter alle sprekers liefst zeer vaag. En ê«n strijd tus schen economische idealisten'opent onein dige verschieten In de andere commissies is nog min der een vaste lijn te bespeuren, ofschoon in de landhouwcommissie enkele punten zooals coöperatieve methoden en landbouw crediet kernen van debatten schijnen te worden. In de industriecommissie echter is nog een volslagen chaos. De tegenstel ling tusschen arbeiders en ondernemers en tusschen deze beiden en de Russen is scherper dan ooit De arbeiders, die hier over onvoldoende vertegenwoord'ging klaagden, toonen nu ook ontevredenheid, omdat zij niet in het bureau dezer com missie zijn gekozen. De Ontwapeningskwestie. De a.s. vlootconferentie. Op 20 Juni te Genève. Vernomen wordt, dat de drie mogend- heden-conferentie inzake de vloot op 20 Juni te Genève zal worden geopend. Duitschland Duitschland's herstelbetalingen. B ij n a 874.5 millioenmark dit jaar. Volgens het rapport van den agent-ge neraal voor de herslelbeta'ingen, Parker Gilbert, heeft Duitschland in het afgcloo- pen hersteljaar bijna 874.5 millioen mark betaald. Hiervan ontving Frankrijk bijna 369 millioen en Engeland meer dan 173 millioen. Frankrijk. Strijd om den vrede. Zondag j.l., toen de bekende pacifist Marc Sangnier in een schouwburgzaal te Rijssel een door de jeugdgroep La Jeune Rèpublique georganiseerde lezing zou houden, drong een sterke troep Ca- melotts du Roy de zaal binnen en sloeg den boel kort en klein. Er ontstond een hevig gevecht, waarbij de secretaris van Sangnier vrij ernstig werd gewond. Het kwam van kwaad tot erger en op een goed moment staken de royalistische herriemakers het tooneelgordijn in brand. Er volgde een paniek, doch men slaagde er in het vuur spoedig te blusschen. De pacifisten lieten zich echter niet ontmoedigen en toon de politie de indrin gers had verwijderd en er dertien had ge- gearresteerd, begon Mare Sangnier in de gehavende zaal zijn lezing. Daarna werd een debat gehouden, waarbij de commu nist Rappoport op hoffelijke wijze den spreker bestreed. Engeland De koloniale conferentie. De koloniale conferentie, welke wordt bijgewoond door vertegenwoordigers van 25 niet-zelfbesturcnde koloniën, protecto raten en mandaatgebieden uit alle deelen der wereld, is gistermorgen te Londen ge opend met een welkomstrede van Amery, den minister van Koloniën. Waarschijn lijk zal de conferentie drie weken duren. Zij zal zich bezig houden mot kwesties betreffende bestuur, verkeer, handel, hy giëne, landbouw, openbaar onderwijs, enz. Zij zal in het bijzonder de mogelijkheid bestudeeren van het bijeenkomen van ko loniale conferenties op gezette tijden en van het instellen van een orgaan voor een doeltreffender samenwerking in zaken van bestuur, economie en techniek. Onder de gedelegeerden zijn acht gouverneurs van koloniën. Hedenavond biedt de regee ring den gedelegeerden een banket aan. Rusland Het roode leger. Zijn sociale samenstelling. In December van 1926 werd een alge meene telling pnder de soldaten en officie ren van het Roode Leger gehouden De „Krasnaja Zwjezda" (De Roode Ster), het orgaan van de leiding van het Roode I>eger, publiceert nu de eerste gegevens die de te'üng heeft opgeleverd Interessant is de sociale samenstelling van het leger en het aantal communisten onder de sol daten en officieren. Het Roode Leger bestond voor 15.2 pet. uit arbeiders, voor 77 3 pet. uit boeren en 7.5 pet. uit „anderen" Met „anderen" be doelt de bolsjewistische statistiek inteUec- tuee'en, bourgeois enz. Wij zien dus, dat het percentage arbeiders niet groot is, dat het leger hoofdzakelijk een boeren leger is. Volgens de gegevens van de tel'ing wa ren 13.6 pet. van de soldaten en officieren lid van de communistische partij Voegen wij bij hen de komsomollers, d w z. de le ien van den Bond van de Communistische Jeugd (16.3 pet. van het leger), dan krij gen wij in het geheel 29.9 pet. „leninisten" 1 April 1925 bedroeg het aantal leninisten 18.1 pet, zoodat er dus in den loop van IS maanden een toeneming van 7- pet. te constateeren viel Onder de officieren waren 20 arbeiders, 53.3 pet boeren en 26.7 pet „andoren". Tn vergelijking met 1 April 1925 is het aantal „anderen" verminderd met 9.2 pet. Dat is het gevolg van de eroote „zuive ring", die de bolsjewiki onder de officie ren hebben gehouden, waarbij duizenden ontslag hebben gekregen. Bij die zuivering werden zeer veel offic'eren van burgerlij ke afkomst ontslagen. Deze zuivering heeft ook een ander gevo'g gehad: het percen tage communisten en komsomollers is daardoor gestegen. Er waren onder de of ficieren tijdens de telling 49.72 pet. com munisten (10 pet meer dan in 1925) en 3.74 pet. komsomol'ers. De „leninisten" vormen zoodoende de meerderheid, zij het een zeer geringe meerderheid van de offi cieren Mn moet echter de communistische overtuigingen van de officieren niet al te hoog aans'aan De bolsjewistische leiders hebben zelf herhaaldelijk erkend, dat ieder een, die promotie wil maken, communist wordt. China. DE CHINEESCKE CHAOS. Hernieuwde strijd. De positie van Hankau. Uit Sjanghai wordt gemeld: Na een lan ge rustpoos is de burgeroorlog weer op verschillende fronten hervat. In Honan hebben de Noordelijken Tsjoe- maticn, op 150 mijl van Hankau gelegen, genomen. Het hoofdkwartier van de eom-. munisten te Hankau is naar Siaokan, op eeni.ee mijlen van Hankau gelegen, terug getrokken De Fengtien-legers zijn versterkt mol de z g. roode speerdragers uit Honan en ruk ken thans op naar Hankau, waar de toe stand critiek is. Ter zake kundigen voor spellen de overgave binnen 72 uur. Rusland en China. Naar verluidt, is de sovjet-regeering thans bezig een derde nota op te stellen, welke zij zal richten aan de Chineesche regeering van Peking. In dit document dreigt do sovjet-regeering te zullen over gaan tot represaille-maatregelen, indien de regeering van Peking zich niet in haar optreden wil matigen. Deze maatregelen zullen voorshands bepaald blijven tot de uitwijzing van Chineezen uit de sovjet unie. Te Cbarbin had een Rus den zoori van Tsjang Tso Lin een oorvijg toegediend. On middellijk werd een krijgsraad bijeenge roepen en werd de dader ter dood veroor deeld. Het vonnis werd zonder verwijl vol trokken. Mevr. Borodin voor de civiele rechtbank. Het voorloopige verhoor van mevr. Bo rodin en de, andere Russen, die gelijk met haar gearresteerd werden, heeft gisteren plaats gehad. Er is besloten, dat zij zullen terecht staan op beschuldiging van op ruiende propaganda voor de gewone ci viele rechtbank. Opheffing van Chineesche legaties. Gemeld wordt dat de Chineesche regee ring te Peking uit bczuinigingsoverwegin- gen verschillende legaties zal opheffen. De gezanten in Japan, Amerika, Engeland Frankrijk en Italië zullen belast worden met de handhaving der diplomatieke be trekkingen met de overige mogendheden HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND De a.s. vlootconferentie zal op 20 Juli te Genève geopend worden. Hernieuwde strijd in China. Nog steeds geen berichten van de Fran- sche Oceaan-vlieger. Een nieuwe poging vanuit Amerika? (Luchtvaart, 2de blad* en Telegrammen, 1ste blad). BINNENLAND. Een bestuursvergadering van het R.-K. Werkliedenverbond. Verschillende be sluiten. (2de blad) Debat over naturalisaties in de Eerste Kamer. Het trekken van de a'deelin- gen en de begrooting van Curacao in de Tweede Kamer (1ste blad). De St.-Franciscusfeesten. (1ste blad). Bill MEN?-Afin EERSTE KAMER. OVERZICHT. Naturalisaties. Aan de orde zijn eenige wetsontwerpen o.a.: Natura'isatie van lo. A. M. Adler en 19 anderen; 2o B Arntzen en 19 anderen; 3o. J M. M Beanjean en 18 anderen, 4o E H. Baum cn 19 anderen. 5o H Brix en 19 anderen; 6o. G. M Antonissen en 21 anderen, 7o. H. L. Beek en 20 andoren. 8o. M. Abrham en 20 anderen Bij dit ontwerp merkt do heer D e G ij- s e I a a r (G -H op, dat hij reeds zeer vaak heeft gewaarschuwd tegen de natu ralisatie op de schaal, als tegen woord g geschiedt Het schijnt echter zeer we:nig geholpen te hebben, want te'kens wordt Jo Kamer opnieuw overstroomd met natura lisatie-ontwerpen Welk belang heeft Ne derland toch bij het naturaMseeren van die vreemdelingenkolon'es? Er is abso luut geen noodzaak daartoe Het is slechts een belang voor de personen zelf. Vaak betreft hot personen, die geen passen kun nen krijgen en dan wordt Nederland een soort sociëteit, waarvan zij lid kunrv-n worden. Vrouwen en kinderen meegeteld, krijgen wij er jaar'ijks 3000 genatnrali- seerden bij, dit is 3 pel van het accres >n Nederland TTet valt u«t den aard der zaak moeilijk om tenen zulk een ontwerp ie stemmen. De Kamer kan de hoedanind",:d der betreffende personen nooit beoordee- len. De wijze, waarop hier te lande natu ralisatie geschiedt, is dan ook verkeerd. Spr zou wenschen. dat naturalisatie ge schiedde door de Kroon en dan -volgens strenge regelen. De min v J u s t i t i e, de heer O o n- ner wijst er op, dat hij bij do begroo ting van Justitie in de Eerste Kamer te hooren kreeg, dat de Vreemde'ingenwet *e streng werd toegepast Als nu de heer Ha Gijselaar van tegengestelde meening <s, heeft spr. den indruk, dat hij den guhPn middenweg bewandelt Het betreft men schen, die minstens reeds 5 jaren in Ne derland wonen en zich als Nederlanders wenschen te gedraeen Zij wordpn dus al lerminst „ingehaa'd" Hot is een landsbe lang, om. voor den handel, dat die men schen dan ook werkeliik Neder'andcs zijn Voor ieder afzonderlijk behoeft d:t belang niet aangetoond te worden. Bij het onderzoek wordt steeds nagegaan, of het niet zuiver materieele belangen zijn, die hen drijven tot een verzoek om naturalisa tie. Het onderzoek wordt zeer serieus in- geate'd. Een voorstel om deze zaken bij de Kroon te brengen zou alleen te verwachten zijn van do regeoring, als de Staten-Generaal zelf blijk gaven, op deze bevoegdheid geen prijs meer te stellen Tn dit verhand neemt do,minister gaarne akte van hetgeen do heer De Gijselaar zeide. Overigens ge'ooft de minister, dat zakelijk het weinig vpr- schil zou maken of de bevoegdheid tot naturalisatie zou worden overgedragen aan de Kroon of niet. Het ontwerp wordt hierna aangenomon zonder stemming De vergadering wordt hierop verdaagd tot Woensdag 11 uur TWEEOE KAMER. OVERZICHT. Anti-papisme. Trekken der afdeelln- gen. De begrooting van Curasao. Do plechtigheid van bet trekken van de afdeelingen en de direct daarop vol gende verkiezing van voorzitters en on dervoorzitters bracht, aldus de overzicht schrijver van „De Maasbodo'', een ver rassing, die nu niet direct aangenaam genoemd kan worden, al is het geen doodwond. De leideT van do sterkste fractie in de Kamer is geen afdeelingsvoorzitter. Dat is in geen jaren voorgekomen. Het ge volg is dat hij nu ook geen zitting heeft in de centrale sectie. Do oorzaak hiervan is niet alleen het lot, maar ook het feit, dat een paar R.K. leden behoorende tot de afdeeling niet, of juister nog niet aan wezig waren en omdat de verkiezing di rect volgde op de trekking, waardoor geen overleg heeft kunnen plaats hebbeo.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1