VRIJDAG 29 APRIL 1927 Een merkwaardig Staatsstuk. 18e Jaargang. No. 5554- e Sou/tont p0 ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor LeideD 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Rn onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaal get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'B ver- Frijgbaai tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor uitbetaling Afzonderlijke nummer? 5 ct.. met Geïllustreerd Eondatrsblad 9 ct O It blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Ge wo no advortontlön 30 oenl per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend r Kleine advortontlön, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd buur en ver huur, koop eu verkoop 10.50. DIT NU ril MER BESTAAT UIT VIER BLADEN. In de rubriek Buitenland is dezer da gen melding gemaakt van een belangrijk jlaalsstuk van den Italiaanschen dicta tor Mussolini, oen a r b e i d a charter. Wij meenen hier nog wel 'na de voor naamste bepalingen van deze grondwet van den arbeid te mogen memoreeren. Art. 1: De Italiaansche natie ia een organisme, welks doeleinden en middelen iie van de individuen, welke het vormen, in kracht overtreffen. Zij ia een geeste lijke, politieke en economische eenheid, welke haar historische verwezenlijking vindt in den fascistischen staat. Art. 2. Ai-beid in al zijn vormen, tech nische, hoofd- en handenarbeid, ia een maatschappelijke plicht. In dezen zin, en alleen in dezen zin, staat hij onder staata- voogdij. Het geheel der productie is Óen enkele eenheid, van nationaal standpuut bezien, haar doel is: het welzijn der pro ducenten en de ontwikkeling van de Tolkskracht. Art. 3 De beroeps- of vakorganisatie b vrij. Maar slechts de bij de wet erken de en door den staat gecontroleerde vak bond is gerechtigd, de geheele categorie van werkgevers of werknemers, waar voor hij is gevormd, te vertegenwoordi gen, zijn belangen tegenover den staat en andere vakorganisaties te behartigen; collectieve arbeidscontracten te sluiten, die bindend zijn voor alle personen die lot de categorie behooren: contributie tan hen te heffen. Art. 6 erkent gilden, wier doel bet ia juridische gelijkheid van werkgevers en werknemers te bevorderen en de tucht in productie en arbeid te handhaven. Deze corporaties vertegenwoordigen de belan gen der productieve krachten in haar ge heel, in verband hiermee worden zij er kend als staats-organen. Art. 7 De corporatieve staat beschouwt bet particulier initiatief op het gebied der productie als de doeltreffendste en nut tigste werk-methode in het belang der natie. In verband hiermee is de leider Tan een bedrijf tegenover den staat aan sprakelijk wat de productie betreft. Art. 8. Verbonden van werkgevers zijn verplicht, de toeneming der productie en de verlaging der kosten op alle manieren te bevorderen. Art. 9. Staatsinterventie in de produc tie geschiedt slechts als het particulier initiatief in gebreke blijft of onvoldoende is, of als de politieke belangen van den slaat er bij betrokken zijn. Art. 11 bepaalt, dat de gilden ver plicht zijn, door collectieve contracten de betrekkingen te regelen tusschen de groe pen werkgevers en werknemers, die zij Tertegenw oordigen. Art 12 zegt, dat de taak der corpora tieve organen is, de loonen in overeen- stemm.ng te brengen met de normale le vensbehoeften en de mogelijkheden der productie De bepaling van het loon wordt overgelaten aan overeenkomsten tusschen partijen in collectieve contracten- Bij ont slag heeft de arbeider recht op schade loosstelling, evenredig aan het aantal dienstjaren. Arl 13 De gevolgen van productie- en pklcrisia moeten gelijkelijk worden om geslagen over alle productie-factoren. Art. 16. Na een jaar onderbroken dienst in een continu-bedrijf, heeft een employé recht op vacantie met behoud Tan loon Art 24 bepaalt, dat de werkgevers ver plicht zjn, arbeiders in dienst te nemen, de zijn ingeschreven bij de arbeidsbeur zen, en daarbij voorkeur te geven aan leden der fascistische partij en der fas- oislische vakbonden, naar de volgorde inschrijving. Art. 30 ten slotte noemt vakopleiding een van de voornaamste plichten der gilden. Tot zoover de voornaamste bepalingen. Wij willen twee opmerkingen vooraf maken. Eerstens: Dat wij geenszins voorstan ders of bewonderaars zijn van het Ita liaansche fascisme. Dit stelsel toch be- tot, zooals 't in Italië wordt toegepast, en-Katholieke strekkingen en is daarom ïeeds te veroordeelen. Maar bovendien dal staatkundig stelsel, als zoodanig, be vist m 2ick de kiem van een reactie, die fcn geweldige ramp kan worden. In dit s'elsel worden als 't ware alle tegen-wer- krachten saamgeperst en saamge- jkongen en, als deze 'n keer ontsnap- rn en los springen, dan, mag men in 5er geval wel zeggen, is het laatste ®ger dan het eerste. Vervolgens: Over de hier weergegeven «beidscharter van het Italiaansch fas cistisch regiem wagen wij nog niet met beslistheid een oordeel uit te •Preken. ^laar toch dit alles vooropgesteld rs met het uitvaardigen van deze arbeidscharter een daad gesteld, waarop gewacht wordt en waarop men nog maar steeds in alle landen wachten blijft. De oeconomische verhoudingen roepen, schreien (to verbeteringen, in de arbeids verhoudingen moet wijziging komen diéper dan een arbeidswet brengen kan de arbeid moét gereorganiseerd. Maar van die reorganisatie komt nog maar zoo weinig in de practijk. Zeer terecht wees het Tweede Kamer lid de heer J. B. v. Dijk verleden week in een tweetal zeer lezenswaardige artikelen in „De Tijd" er op, dat wij hebben onz9 oeconomen en sociologen vooral wij Katholieken hebben bekende en terecht roemrijk befaamde geleerden op dat ter rein. Maar, zoo was de strekking van de artikelen, de practijk van de orga nisatie van den arbeid moet nu toch 'lis komenl Deze p r a c t ij k wil nu Mussolini brengen. Of ze slagen zal 't moet worden af gewacht Maar de poging daartoe is in ieder ge val merkwaardig en belangrijk zal 't ziju te zien, hoe deze poging zal verloopcn. BUITENLAND Volkenbond De a.s. economische conferentie. 400 gedelegeerden uit 44 staten Volgens de tot dusverre door het secre tariaat-generaal van den Volkenbond ont vangen berichten verwacht men, dat aan de internationale economische conferentie rond 400 gedelegeerden uit 44 staten zul len deelnemen. Vertegenwoordigd zijn vrijwel alle be langrijke Volkenbondsstaten, benevens de Vereenigde Staten en Turkije. Naar reeds gemeld, neemt ook Brazilië aan de confe rentie deel, terwijl Spanje daarentegen de uitnoodiging tot deelneming van de hand heeft gewezen. Griekenland Een complot in Griekenland. Talrijke arrestaties. De „Matin'' verneemt uit Athene: De Grieksche politie heeft een militair com plot ontdekt tegen het bewind. Er hebben te Athene en in Saloniki talrijke huiszoekingen plaats gehad. Een aantal aanhangers van den ex- dictator Pangalos zijn gearresteerd. Het lot van Pangalos. Naar uit Athene wordt gemeld, is de vroegere minister-president van Grieken land, Pangalos, naar de zeer sterk be waakte gevangenis op Ithaka overge bracht, met het doel iedere mogelijkheid, dat hij zou kunnen ontvluchten, weg te nemen. Marokko Ernstig gevecht in Marokko. De opstandelingen op de vlucht. Een ernstig gevecht heeft plaats gehad tusschen Fransche troepen en opstande lingen in de nabijheid van Keboueh aan de grens van de Fransche zone in Marok ko. Een bataljon van het Fransche vreem den-legioen heeft tien manschappen ver loren, dertig, waaronder een officier, werden gewond. De opstandelingen zijn op de vlucht gejaagd en zochten een toe vlucht in de Spaansche zone. Er zijn versterkingen gezonden om de streek te zuiveren. Gemeld wordt, dat verscheidene stam men in de Spaansche zone, die vluchten voor de naderende Spanjaarden, een schuilplaats zoeken op Fransch China. NEDERLAAG VAN HANKAU. In den strijd tegen Tsjang-Tso-lin. Tsjang Kai-sjek rukt op tegen de rooden. In het communiqué van do Britsche ad miraliteit over den toestand in China wordt o.a. medegedeeld, dat begonnen is met verschillende bewegingen om de bolsjewistische elementen uit de provin cie Honan te verdrijven. Zuidelijke troo- pen zijn teruggetrokken naar Hankau vau het front in Honan, waar zij, naar ge meld wordt, een nederlaag hebben geleden in den strijd tegen Tsjang Tso-lin en een gemengd Noordelijk leger De militaire ac tie, die te Haukau werd waargenomen, is een gevolg van deze nederlaag. De toestand in de Chineesche wijk van Hankau is zeer slecht, doch in de buiten- landsche concessie is het rustig. Tsjang Kai-sjek trekt thans op naar Nanking, de hoofdstad van de provincie Kiangsi, tegen de roode legers. Voor het incident te "Woehoe, waar Chineesche schildwachten weigerden buitenlanders aan wal te laten gaan, tenzij man voor man, zijn verontschuldigingen aangebo den. Steun voor Tsjang Kai-sjek. 800.000 personen demon- streeren te Kanton. Het te Berlijn gevestigde Chineesche Te- legraafagentschap verneemt uit Kanton, dat een door 300.000 personen bezochte massameeting eenstemmig de besluiten der rogeering van Nanking heeft goedgekeurd die in de kwestie van de reiniging der par tij zijn genomen en zich accoord heeft ver klaard met de tegen de communisten geno men maatregelen. Li Tsjai-soen, de vertegenwoordiger van Tsjang Kai-sjek te Kanton, zet aldaar met succes de consolideering van het be wind der gematigden voort. De anti-roo- den hebben de leiding en bevrijden vele politieke gevangenen, die gedurende de twee jaren van het roode bewind in de gevangenis hebben gezeten. Twee hunner waren voordien vooraanstaande generaals De regeering van Kanton bestaat nu weer uit dezelfde personen, als twee jaar gele den, behoudens een'ge wijzigingn in de functies De roode boerencorpsen begin nen uiteen te vallen Li Tsjai-soen zendt thans troepenafdeelingen uit. om hen ge heel uit de omgeving te verdrijven. De toekomst blij ft echter onzeker, vooral omdat de financieele positie van Kanton geen vertrouwen wekt. De regeeringen van Kanton en Hankau schijnen bankbiljetten uit te geven van de zelfde centrale bank, die tot nu toe haar positie tamelijk goed heeft kunnen hand haven, maar elk oogenblik ineen kan storte^ Li Tsjai-soen tracht nu steun te krijgen van de kooplieden te Hongkong, waarheen hij een delegatie heeft gezon den. De incidenten te Nanking. Een verklaring der zende lingen Een aantal zendelingen, meest Ameri kanen. heeft te Sjanghai een verklaring gepubliceerd aangaande de veelbespro ken in:cdenten te Nanking Deze verkla ring van ooggetuigen neemt, aldus de „Da:ly Tel.", allen twijfel aangaande den aard dezer gewelddaden weg. De zende lingen verklaren zich teleurgesteld over de houding der nationalisten, die zij eerst ten volle vertrouwden. Dan zeggen zij: Het waren de nationalisten, die roof den, brandden en moordden, en dat vol gens een vooraf beraamd plan, met toe stemming hunner officieren. Wat zij de den was het onvermijdelijk resultaat van oen wijd-verbreide anti-buitenlandsche ac tie. De interventie der buitenlandsche oor logsschepen was de laatste mogelijke kans om de buitenlanders te redden van de na tionalisten, die alle pogingen deden om ons te dooden Voorts wordt gezegd, dat de buitenlan ders steeds verdreven worden uit de ge bieden. die onder nationalistisch beheer staan, terwijl het christendom door de na tionalisten systematisch wordt bestreden. Executies te Peki.ig. 21 Communisten geworgd. Een-cn-twintig Chineesche communisten w.o. een vrouw, die bij den inval in de Rus sische ambassade te Peking gevangen zijn genomen, zijn gisterenmiddag om een uur op last van Tsjang Tso-lin geworgd. Er worden geen Russen terechtgesteld. Tevoren zou een „geheim proces" heb ben plaats gehad. Dertig andere Chinee- zen worden nog steeds gevangen gehouden De Chineesche rechtsgeleerden, welke door het Sovjet-gezantschap waren aange steld voor de verdediging der vijftien Rus sen, welke bij den inval in de ambassade gevangen zijn genomen, hebben hun taak heden neergelegd. Zij verklaarden zich niet in staat de zaak te behandelen, omdat, naar beweerd wordt, Tsjang Tso-lin voor nemens is, de gevangenen onmiddellijk zonder vorm van proces ter dood te bren gen. Laconiek. Een aardig staaltje van kort-maar-krach- tig-niouws kwam eenige dagen geleden voor in een blad te Sjanghai. Het bericht luidt veitaald als volgt: Een timmerman raapte gisteren een bom op in Tsjapei nabij de concessies te Sjang hai). Hij toonde haar aan eenige verzamelaars van curiosa. Hij wierp de bom op den grond. Hij zal geen bommen meer oprapen. Zij zullen geen curiosa meer verzamelen. Mexico. DE KERKVERVOLGING. De verbanning der Mexicaansche Bisschoppen. Verklaring van confraters te Rome. Men schrijft uil Rome aan de „Msbd.: Zooals bekend is, heeft Calles, do presi dent van Mexico, verscheidene bisschoppen uit het land laten zetten, wijl zij geprotes teerd hadden tegen diens bewering, dat drie priesters hadden deelgenomen aan den aanslag op den trein, waarbij zoovele slachtoffers gevallen zijn. De Mexicaansche bisschoppen, die te Rome verblijven, hebben naar aanleiding daarvan de volgende verklaring afgelegd. De wreedheden, aan de Katholieken toe geschreven moeten priori uitgesloten worden. Het is valscb, dat de bisschoppen de leiding hebben van den gewapenden weerstand. Tenslotte kan men geen bandieten noe men de Katholieken, die, na alle vredelie vende middelen aangewend te hebben, die na al bun beden, tot het congres gericht, veracht en verworpen te hebben gezien, na tallooze moorden en wreedheden gepleegd op onschuldige personen, gedwongen zijn geworden de wapens op te nemen, als eenig middel dat hun overbleef om hun rechten te verdedigen. Midden-Amerika Onderhandelingen In Nicaragua. Bemiddelingsvoorstellen d e r V. S. Drie vertegenwoordigers der in opstand gekomen Nicaraguaansche liberalen heb ben zich te Puerto Cabezas ingescheept aan boord van een Amerikaanschen torpedoja ger, die hen naar Gorinto zal brengen. Vandaar zullen zij zich naar Managua be geven, om daar vredesdonderhandelingen met de partij van Diaz te voeren. Zooals reeds werd aangekondigd, zal de vertegen woordiger der Vereenigde Staten, Stimson, vermoedelijk een oplossing voorstellen, volgens welke Primo Diaz aan het bewind zal blijven tot December 1928; voorts zou den beide partijen onmiddellijk tot ontwa pening moeten overgaan, de liberalen zou den worden uitgenoodigd om zitting te ne men in de regeering en in 1928 zouden onder toezicht van de Vereenigde Staten onpartijdige verkiezingen worden gehou den. félN&SENLAND. EERSTE KAMER. OVERZICHT. Begrootingsarbeid. Eenige minder belangrijke belastingwij- zigingsontwerpen zijn, na. eenige discus sie, zonder stemming aangenomen en de twee militaire hoofdstukken, waarover slechts weinig was gezegd en waarover gisteren nog moest worden gestemd, met de stemmen der vrijzinnig- en sociaal democraten tegen. Daarna werd de bespreking der Indi sche begrooting ingezet met een rede van den heer De Muralt (V.-B.), waarin een verdediging werd geleverd van het beleid van den vorigen G.-G. De heer M e n d e 1 s (S. D.) ging bier recht tegen in; hij nam de oproerige be weging in Indië in bescherming tegen de krachtige bestrijding vooral van den vori gen G.-G. Wij wacLten met grooto belangstelling af wat de Minister zal antwoorden op het pleidooi van den heer BlomjouB (R. K.) voor Missie-vrijheid. Vandaag wordt do beraadslaging voort gezet. UITVOER VAN VEE NAAR SPANJE. Aankoop van de dieren op markten toegestaan. De waarnemend directeur-generaal van den landbouw brengt ter kennis van be langhebbenden, dal, in verband met den gunstigen stand van het mond- en klauw zeer, do bij zijne vorige bekendmaking in zake voor uitvoer naar Spanje bestemd vee voorgeschreven beperking, dat name lijk zoodanig vee niet op do markten mocht worden aangekocht, wordt ingetrokken. Het bedoelde vee kan derhalve ook op de markten worden aangekocht. Niettemin blijven de overige bepalingen ten aanzien van bovenbedoeld vee van bracht. Deze luiden als volgt: 1. Aan do inspoctcurs van den Veeart.se- nijkundigen Dienst kan slechts vee ter on derzoek worden aangeboden, hetwelk ver gezeld is van eeno vorklaring van een ge ëxamineerd veearts, dat de dieren afkom stig zijn van hoeven, waar in de twee maanden,, voorafgaando aan do dagtoe- kening der verklaring, besmettelijke ziek ten in den zin der wet niet zijn voorgeko men. 2. Do sub 1 bodooldo verklaringen dic- neu to worden verstrekt door do plaatse lijke veeartsen op kosten van belangheb benden on zullen, voor zoover het rundo- ron betreft, een zoodanig nauwkeurig signalement (met vermelding van bijzon dere kenetekeningen) van elk betreffend rund moeten inhouden, dat omtrent de identitiet geen twijfel kan beslaan. Varkens dienen te worden voorzien van een duidelijk, voor de dieren van eiken veehouder afzonderlijk en verschillend merktoeken, dat op do betroffende verkla ring nauwkeurig dient te worden om schreven. 3 Do dieren worden, onmiddellijk vóór den uitvoer door de inspecteurs van #Bn Veeartsenijkundigen Dienst of door hen aangewezen plaatsvervangers op kosten van belanghebbenden met mond- en klauw- HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Een nederlaag van Hankau tegen da troepen van Tsjang Tso Lln. Groote demon stratie voor Tsjang Kal Sjek te Kanton. 21 Communisten te Peking terechtgesteld De overstrooming van de Mississippi (Buitenl. Berichten, 4do blad). BINNENLAND. In verband met den gunstigen stand van het mond- en klauwzeer is de aankoop van vee op de markten, dat bestemd is voor uit voer naar Spanje, toegestaan (le blad). Uitvaart en begrafenis van den lieer C. J. L. v. d. Meer te Noordwijk (le blad). OMGEVING. Afscheid van burgemeester J. H. dei Waal Malefijt In Katwijk (Omgeving, 1ste blad). Onze Geïllustreerde Pagina Onze photo-pagina van heden bevat o.m.: verschillende illustraties in verband met de meerderjarigheid van H. K. H. Prin ses Juliana; mgr. Nolens en zijn borst beeld; een kiekje bij de Zuiderzeewerken. zeer immuunserum van de Rijksserumin- richting behandeld. Belanghebbenden dienen hiertoe 2 maal 24 uur vóór het tijdstip van uitvoer schrif telijk het uit te voeren aantal en de soort der dieren ter kennis van den betrokken inspecteur te brengen. MGR. DR. W. H. NOLENS. Aan het gedenkboek, dat in verband met dit jubileum verschenen is, en dat bijdra gen van een zevental medewerkers bevat, ontleenen wij het volgende uit het artikel van prof. mr. P. J. M. Aalboree over do jeugdjaren van den jubilaris: Willem Hubert Nolens werd geboren te Venlo op 7 Sept. 1860. Zijn vastheid van karakter, nuchter vorstand en fierheid heeft hij van zijn hoogvereorden vader ge- erfd, zijn vroomheid van zijn zeergoliofde moeder. De jonge Wiel, zooals zo hem in Vculo noemden, waa een stille jongen die weinig deelnam aan do spelen zijnor klasgonoo- ten, en aan wie men niets bijzonders op merkte don dat hij, een hartgrondigen af koer had van vlcesch-eten, en „een sticf- kopf" was. To Venlo bezocht hij de lagere school, en vandaar kwam hij in 1870 op de voorbe reidende klasse van de 3-jarige H. B. 8. Dat was wel een eenigszins zonderlinge school. De Directeur, die er wis- en na tuurkunde doceerde, was een Duitschor, die geen woord Hollandsch kon spreken. Vooral de Duitscho diernamen leerden zijn discipelen goed van hem, daar hij gewoon was deze als scheldwoorden naar hun ho< fden te werpen. De leoraar in het Duitsch en in het Engclsch was een Franse liman, die ook geen Hollandsch cn maar weinig Engelsch kende. Do eenigszins vreemde samenstelling van hot lcoraars-personeel valt gemakkelijk te verklaren, wanneer men bedenkt, dat het Middolbaar Onderwijs in 1870 eerst sinds kort begonnen was zich te ontplooien. Bij gebrek aan Nederlandsche leeraars moest men wel zijn toevlucht nemen tot Buiten landers. Eén lichtzijde luid deze H. B. 8. zeker: de leerlingen leorden er reeds vroeg hun talen spreken. Hoe is dit in later ja ren aan Dr. Nolens te pus gekomen I Trou wens, herhaaldelijk heb ik Dr. Nolens booron verklaren, dat bij op deze school veol geleerd had. Vooral sprak hij met groote waardeering over do hoeren Eymaol en Schram. Zijn medeleerlingen op den 3en cursus warou: W. Berden, thana Pastoor te Af- ferdon, P. de Savaux, als leoraar thana van dezelfde school gepensioneerd, W. J. van Terwisga, thans gepensioneerd Luite nant-Generaal, en P. Schrijnen, als apo theker te Amsterdam overleden. ünder do ongeveer 60 leerlingen waron er zes, die zich tot don Priesterstand go- roopen achtten. Zij leerden Latijn on Grioksob bij de kapelaans der stad. Zoo Nolens bij kapelaan Mathieu Nijssen. In 1874 ging hij over naar het Óollcgo te Wcort, waar hij zich weldra door zijn heldor vorstand onderscheidde. In do jaren 1879 en 1880 studeerde hij philosophic in Rolduc, van waaruit hij to Leiden het Staatsexamen deed. Van 18801881 studeerde hij in do Rech ten aan de Universiteit to Utrecht. Na het doctoraal oxamen in de Rcchtwotcnachap bezocht hij van 1884 tot 1887 het Groot seminarie to Roermond. Op 25 Maart 1887 ontving hij do H. Priesterwijding. Onder wijl had hij in 1888 te Utrecht ook hot doctoraal oxamen in do Rechtswetenschap pen afgelegd. In Februari 1888 werd hij tot Professor to Rolduc benoemd. Twee jaren later, 12 Februari 1890 pro mo.. erdo hij te Utrecht cum laude op een proefschrift „Do leer van den H. Thomas van Aquino over hot Recht". Zijn promo-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1