WOENSDAG 9 MAART 1927
No. 5511
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
LeideD '9 cent per week I 2.50 per kwartaal
onze Agenten 20 cent per week t.2,60 per kwartaal,
anco Her Post 1 2,95 per kwartaal
,i Geïllustreerd* Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
nigbaai tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
letaling Atzonderliilce nummers 5 ct.. met Geïllustreerd
mdagsblad 9 ct
18e Jaargang.
e ftzicbelie 0oti^cmt
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE S35 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT!
Gewone advortentlën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
s dubbele van het tarief berekend.
Kleine advortentlën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
IfUifiitiER BESTAAI ÜIT OBIE BlAüEli
Heel duidelijk.
Naar aanleiding van het schoone(I)
van het ontwapenings-debat, gisteren
Tweede Kamer, schrijft „Do Maas-
Een zaak is hierdoor wel heel duide
lijk geworden, en dat is, dat allen in dit
parlement voor ontwapening zijn, 'zoo-
dra dit maar kan, maar dat de geesten
a hen, die deze ontwapening nu reeds
igelijk achten, en het hardst schreeu
wen, nog lang niet rijp zijn daarvoor,
want ze zijn prikkelbaarder dan ooit.
Dit is, naar onze meening, juist opge-
itrkl. „Heel duidelijk" is, dat „allen in
iel parlement vóór ontwapening zijn, zoo-
dit maar kan" a 1 is ook dat ver
togen niet bv alleen jven krach tig 1
is het, helaas! heel duidelijk,
&t „vele geesten" „nog lang niet rijp zijn
larvoor"
laatste is in de Kamerzitting van
s,eren wel heel duidelijk gebleken.
e sociaal-democraten zijn in woede ont-
en toen de communist óók voorstem-
't scheelde maar heel weinig of men
Kameroverzichtschrijver van „het
aderland" geeft dit sprekende over-
pbtje:
Hadden de S.D.A.P.'ers op een „tegen"
ihoopt, ten einde hun concurrent bij de
ropacanda nis een tegenstander van ont-
apBoing te kunnen afmaken? In ieder
■val verloren de socialisten geheel hun
ilfteheersching door de verklaring, "dai
man zijn stem zou geven aan hun
lorstel Eén van de S.D.A.P.'ers gaf het
door „lafaard" te roepen, de kame-
i namen het sein over mr. San-
es maakte een variant door telkens „laffe
iksem" te schreeuwen en de vier en
S.D.A.P.'ers toonden hun helden
eed door tegen één man te keer te gaan
repliceerde de Moscoviet, „ik
n niet bang temidden van julie allen! en
eldra dreigde een botsing met den heer
Duys, die, meehuilend in het koor
per 's heeren de Visser's lafheid, zich te
cht bij den eenling had gewaagd „Wie
er laf?" zoo bulderde de geachte afge-
lardigde van Moskou tegen den jongsten
«btsgeleerde van de socialistische frac-
jij of ik?" „Jij neemt de kuiten als ik
iet jou kom debatteeren, ellendeling", zoo
erd den socialistischen afgevaardigde,
raks ook vroeden vader in de Residentie,
«gebulderd Even daarna, op den terug-
eg naar zijn bankje, een ontmoeting met
beer Stenhuis, mede een der socialis-
le vredesengelen De aanwezigen vree-
het ergste Het rumoer doet de vrien-
elijkheden, welke de ontwapenaars elkaar
levoegen, verloren gaan Maar plotseling
sat de zware arm van den grooten leider
mi het machtige socialistische Vakver-
ond naar bovenWij denken aan het
troep van den heer L. de Visser, ook
r in dit debat gedaan op de S.D.A.P.,
samen een eenheidsfront te vormen.
Pij denken aan de fraaie peroraties van
socialistische ontwapenaars. Even dui-
tlt't ons.. De hand des heeren Sten
lis daalt neer, op of vlak bij het gelaat
's heeren L. de Visser De toeschouwers
ijn het er niet over eens, of de man van
tl eenheidsfront geraakt is geworden,
isschien is hij juist nog net aan een
lap ontkomen, door den „eersten stoot"
andig op te vangen of te ontwijken. En
auwelijks was de eerste slag, of duw, of
|at men dan ook, in bet Nederlandsche
arloment gevallen, of anderen wrongen
jch tusschen den geweldige van het N.V.
en den communist en zoo werden wij
)r erger bespaard
ïet was al erg genoeg geweest!"
ian het Kameroverzicht van de „N. R.
ontleenen we:
i'Tragicomisch, maar bovenal stuitend en
i'soochelend is het, dat het kwasi-ethi-
tlie ontwapeningsdebat uitliep op een even
makeloos als luidruchtig gekijf tusschen
au éénen communist en de 24 sociaal-de-
locralen, een gekijf, dat een handgemeen
W kunnen worden, ja het eigenlijk reeds
gorden is. In zóó dreigende houding,
kander uitdagend als vechtersbazen in
r kroeg, hebben wij nimmer te voren
jamerleden tegenover elkander zien staan.
al zijn dan de mannen, die zich tegen-
aders van het geweld noemen, de
inmunist voor de toekomst, de sociaal-
doeraten reeds voor het heden".
weiniS vrede-lievende gesteldheid
ai1 de socialisten is wel heel duidelijk!
DE AARDBEVINGSRAMP IN JAPAN.
Volgens officieele cijfers meer dan 2000 dooden.
Vijf steden en vele dorpen verwoest.
Ernstiger dan in 1925.
Gelijk gemeld, heeft er in Japan een
nieuwe aardbeving plaats gehad, die zelfs
te de Bilt door het Ned. Seismografisch
Instituut is waargenomen, en die gepaard
ging met vloedgolven. De aardschok is
ernstiger geweest dan twee jaar geleden,
doch de materieele schade is beperkt, daar
in het geteisterde gebied geen welvaren
de steden liggen. Gelijdelijk komen thans
meer bijzonderheden binnen, terwijl de
berichten over de slachtoffers nogal uit-
eenloopen.
Het centrum van de aardbeving ligt
120 K.M. ten Noorden van Osaka in de
Japansche Zee.
De verbinding tusschen Osaka en Kobe
is verbroken. Verscheidene gasfabrieken,
tusschen deze steden gelegen, Btaat in
brand, benevens vele andere gebouwen.
Te Osaka zelf stortte een bioscoop in,
waarbij 80 personen omkwamen. Door het
instorten van een fabriek in deze stad
werden negen meisjes gedood en 25 ge-
viond. Overal raakte de verlichting defect.
In de districten Tamba, Tango en Taji-
ma voelde men hevige schokken. In Mi
neyama (4585 inwoners), Inwasaki (4100 in
woners), Kaetu (4130 inwoners) en Amino
(5800 inwoners) werd het grootste deel der
huizen vernield of in de asch gelegd door
de branden die op de aardbeving volgden.
De schok werd in lichte mate gevoeld
'te Tokio en Yokohama. Gemeld wordt,
dat de vlootbasis Maizoeroe en Tyazoe-
cho in brand staan, terwijl de dorpen
Ymada en Kayacho verwoest zijn.
Een correspondent van de te Osaka
verschijnende „Mainichi" heeft over het
geteisterde gebied gevlogen en is terug
gekeerd met het eerste verslag van een
ooggetuige.
„Te Mineyama werden driehonderd per
sonen gedood en zeshonderd gewond. Te
Iwatahi zijn zestig dooden, te Koemihama
dertig dooden.
Tragische scènes hebben zich afgespeeld
te Mineyama. De stad is grootendeels in
vlammen opgegaan, terwijl de buitenwij
ken met sneeuw bedekt zijn en de bevol
king daar ronddoolt.
Tweederden van Koemihama is verwoest
en de menschen loopen radeloos langs het
strand.
Uit Honoloeloe wordt gemeld, dat de
stad Tottori in brand staat. De autoritei
ten doen de huizen gedeeltelijk opblazen,
om een uitbreiding van den brand zooveel
mogelijk te verhinderen.
Officieele cijfers.
Officieel wordt uit Kioto gemeld, dat bij
de aardbeving 2000 personen zijn omgeko
men. De prefect van politie te Kioto meldt,
dat er alleen in Mineyama 1000 dooden
zijn te betreuren, terwijl honderden dor
pen in den omtrek totaal zijn verwoest.
Vliegtuigen, die uitgestuurd waaren, om
de verwoestingen op te nemen, konden
waarnemen, hoe tallooze vluchtelingen
langs de spoorlijnen liepen. Uit het feit,
dat de beurzen zich rustig houden, neemt
men aan, dat de schade, van economisch
standpunt gezien, niet zoo groot is. Het
staat thans vast, dat geen enkele vreem
deling in Osaka en Kobe gewond is. De
loopplank van de toeristenboot „Califor
nia" is echter uitgegleden, ten gevolge
waarvan een Amerikaansche dame ver
dronken is. In sommige districten zijn de
wegen geheel gespleten. Overal vindt men
de puinhoopen van ineengestorte huizen,
terwijl de geheele weg mot lijken ia be-
Misschien 5000 slachtoffers.
Volgens de berichten, die slechts lang
zaam binnenkomen, daar tal van telefoon-
en telegraaflijnen vernield zijn, is het mo
gelijk, dat bij de aardbeving in Japan
niet minder dan vijfduizend personen om
het leven zijn gekomen. Dit cijfer berust
echter nog slechts op veronderstellingen;
het Japansche departement van Binnen-
landsche Zaken verklaart, dat het tot nog
toe slechts kennis heeft gekregen van
veertig dooden en 67 gewonden.
Ook slachtoffers in Tajima en Korea?
Volgens de berichten uit Japan is de
beroemde Amarubes-spoorbrug ingestort.
In Centraal-Japan werden óntelbare hui
zen en bruggen beschadigd. Het aantal
dooden in Osaka werd op ten minste "00
geschat. Een groot aantal peroonen, waar
onder ook vele buitenlanders, werden ge
wond.
Talrijke branden zijn uitgebroken. In
andere deelen van het dc»r- de aardbe
ving geteisterde gebied soian heele ste
den in brand.
Men vreest, dat ook in Tajima en in Ko-
lea menschenlevens te betreuren zijn.
Hulp van de Marine.
Naar uit Tokio gemeld wordt, heeft de
Japansche admiraliteit een smaldeel naar
het gebied van de aardbeving gezonden;
de manschappen zullen een werkzaam
aandeel in de hulpactie tot huisvesting
der daldoozen.
Op het tijdstip van de ramp, lag het
touristenschip „California" met tal van
Amerikaansche en Canadeesche millio
naire aan boord, te Kobe voor anker. Ver
scheidene passagiers hadden zich aan wal
begeven om een bezoek aan de stad te
brengen. Toen zij zich weder aan boord
begaven, stortte tengevolge van de aard
schokken de landingssteiger ineen, waar
door een aantal passagiers te water ge
raakte.
SyeTEÜLffllD
Volkenbond
DE V. B. RAAD BIJEEN.
Belangentegenstelling?
De ratificatie van het verdrag
inzake Bessarabië.
De politeike atmosfeer te Genève werd
gistermiddag in beroering gebracht door
de onverwachte verklaring van den Ita-
liaanschen gedelegeerde Scialoja aan de
pers, dat de Italiaansche'regeering tot ra
tificatie heeft besloten van het verdrag
van 1920, tusschen Roemenië eenerzijds en
Engeland, Frankrijk, Italië en Japan an
derzijds, waarbij de afstand van Bessa
rabië aan Roemenië wordt erkend. Hoe
wel Sialoja verklaarde, dat hiermede geen
onvriendelijke daad tegenover Rusland is
bedoeld, wordt de ratificatie in verschil
lende kringen in verband gebracht met de
aan Engeland toegeschreven bedoeling om
een Europeesch front tegen Rusland te
organiseeren. Italië, dat hiermede zijn in
vloed in den Balkan versterkt, volgens
sommigen (e^ koste van Frankrijk, speelt
in elk geval in de kaart der Engelscheu,
die zij ook reeds in China steunen.
Chamberlain verklaarde gistermiddag
in de persconferentie echter nadrukkelijk,
dat Engeland geen anti-Russische politiek
voert, ofschoon hij de betrekkingen zeer
slecht noemde, en dat het vreedzame be
trekkingen nastreeft terwijl hij zich in
zeer verzoeningsgezinde termen over Chi
na uitliet. Toch heerscht in vele kringen
de indruk, dat zich hier thans een belan
gentegenstelling openbaart.
Engeland tracht Duitschland te winnen
voor een vriendschappelijke verhouding
met Polen, hetgeen tevens een Fransch
belang is. Maar de Engelsch-Italiaansche
combinatie heeft in veler oogen een anti-
Fransch karakter, dank zij de bekende be
staande Fransch-Italiaansche moeilijkhe
den. Engeland, dat in ruil voor do Duitsch-
Poolsche vriendschap bereid zou heeten om
een vroege ontruiming van het Rijnland te
steunen, zou in dat geval daarbij niet op
Fransche medewerking kunnen rekenen.
Zoo wordt door velen de politieke atmos
feer thans troebeler geacht dan enkele
maanden geleden Men hoort reeds twijfel
uiten of bij deze uiteenloopende en tegen
gestelde belangen de kansen voor de ont
wapeningscommissie, die binnenkort weer
bijeenkomt, er op verbeteren zullen. In-
tusschen zijn dit alles voorloopig slechts
onderstellingen, die te Genève de ronde
doen bij gebrek aan positieve informatie
over de geheime besprekingen tusschen
de staatslieden huiten de Raadszaal.
Vandervelde over de Rijnlandkwestie.
De lijd voor onderhandelingen
niet gekomen.
In den loop van het onderhoud tusschen
Stresemann en Vandervelde verklaarde
laatstgenoemde, dat de Belgische regee
ring evenals Frankrijk van oordeel is, dat
het tijdstip voor concrete onderhandelin
gen over een spoedige ontruiming van het
Rijnland nog niet gekomen is.
België
De Katholieke scholen.
SubsidiedoordenBrusselschen
gemeenteraad verworpen.
In den Brusselschen gemeenteraad heb
ben Maandag hevige incidenten plaats ge
had, bij de behandeling van het voorstel
van het Katholieke gemeenteraadslid
Waucquez, om ook den Katholieken scho
len subsidie te verleenen. Het voorstel
werd met 23 tegen 15 stemmen verwor
pen.
De „Standaard" teekent hierbij aan:
„Liberalen en socialisten hebben dus in
den gemeenteraad van Brussel samenge
werkt om het voorstel-Waucquez te ver
werpen.
Vuur en licht aan behoeftige kinderen
verschaffen, neen, dat was van de libera
le „ordemannen" en van de socialistische
„democraten" te veel gevraagd.
Dat was tegen hunne „princiepen", zoo
als de heer Max het voor de liberalen zeg
de in de vergadering der Liberale Associa
tie, er bijvoegend: op een princiep geven
wij niet toe.
Ziedaar de ,parti d'ordre" met dewelke
de katholieken zouden moeten meegaan,
per fas et nefas, zelfs wanneer hunne
„princiepen" bezield worden door het
meest onverdraagzame %nti-clericalisme,
door het zuiverste sectarisme.
Welk betrouwen te stellen in eene partij
die hare onverdraagzaamheid niet kan af
leggen tegenover behoeftige kinderen en
waartusschen er menschen loopen die in
vollen raad uitroepen dat M. Richard
Kreglinger geen liberaal is, omdat hij een
rechtvaardige regeling van het school-
vraagstuk voorstaat?
De Katholieke mandatrissen te Brussel
zullen oordeelen wat hun te doen staat na
deze stemming.
Indien zij weigeren de nieuwe lasten te
stemmen, zullen zij misschien als „onver-
draagzamen" worden gedoodverfd door de
heeren Max en zijne vrienden.
Na de stemming van de liberalen, sa
menspannend met de socialisten, zal hun
dit verwijt, van dien kant komend, licht te
dragen zijn."
Frankrijk.
Het Vaticaan en de A. F.
Een verklaring dor Fransche
aartsbisschoppen en
bisschoppen.
De kardinaal-aartsbisschoppen en bis
schoppen van Frankrijk zeggen in een ver
klaring nopens de besluiten van den laat-
sten tijd van den Heiligen Stoel ten aan
zien der Action Franijaise o.a. dat de po
litieke hartstocht op middelen zon om de
daden en de bedoelingen te verdraaien
van den Heiligen Vader wiens gezag te
dezer zake feitelijk ontkend werd. Zij ver
klaren dat zij de waarheid in eere willen
herstellen en de denkbeelden van den paus
wil1 en verdedigen tegen lasterlijke uitleg
gingen. Na herinnerd te hebben aan de
beweegredenen weke leidden tot do veroor
deeling der Action Franeaiso voegt de ver
klaring er aan toe, dat het protesteoren
tegen door den paus «uitgesproken veroor
deeling of het weigeren zich er aan te on
derwerpen het openlijk in opstand komen
is tegen de wettige uitoefening van de
bevoegde souverciniteit door den Heiligen
Vader.
Engeland
De legerbegrooting.
Een Labou r-m otie verworpen.
In het Lagerhuis werd bij;het debat over
de legerbegrooting met 223 tegen 108 stem
men een Labour-motie verworpen, waarin
werd voorgesteld, dat de regeering op de
voorbereidende ontwapeningsconferentie
te Genève voorstellen zou doen ter ver
krijging van een internationale overeen
komst ter beperking van de landstrijd
krachten. De voorsteller der moffe, Green
wood, voorspelde een grooten bewapenings
wedstrijd met betrekking tot tanks, hetgeen
zou leiden tot den bouw van lan3-dread-
noughts en vervolgens van landsuper-
dreadnoughts.
Luitenant-kolonel King verklaarde uit
naam van het departement van Oorlog, dat
lord Cecil te Genève al het mogelijke zal
doen om een dergelijke overeenkomst tot
stand te brengen, doch alles, wat Enge'and
op het gebied van de ontwapening doet,
kan slechts geschieden bij internationale
overeenkomst, waaraan alle groote naties
der wereld zullen deelnemen. Het Britsche
leger moet voldoende sterk zijn voor de
verdediging van het rijk, verklaarde King.
Italië.
Fascistische „tien geboden".
„Mussolini heeft steeds gelij k".
Door de fascistische militie is een boek
werk „De tien geboden" in het licht gege
ven, behelzende „reglementen inzake ge
dragingen van den volmaakten militie-
man."
Dit boek, dat in alle kazernes dor vrij
willigerskorpsen zal worden gedistri
bueerd, ontwikkelt de volgende stellin
gen:
le. Denkt er aan, dat de fascisten en
inzonderheid de leden der militie niet in
den eeuwigen vrede mogen gelooven. 2e
Indien gij gestraft wordt denkt er dan
aan, dat gij het verdiend hebt. 3e. Uw va
derland moet door een goed uitgerust
leger gediend worden. 4e. Uw kameraden
moeten uw broeders zijn, want zij wonen
met u en denken als gij. 5e. Uw geweer en
uw uniform zijn u niet gegeven om ze ge
reed te houden voor den oorlog. 6e. Zegt
nimmer „het kan mij niet schelen; de re
geering betaalt toch wel", want gij zijt'de
gene, die betaalt en de regeering is de re
geering. waaraan gij u gegeven hebt en
wier uniform gij draagt. 7e. De discipline
is do zon der legers, zonder welke er geen
soldaten kunnen bestaan, doch slechts ver
warring en nederlagen. 8e. Mussolini heeft
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Beroering in Volkenbondskringen dooi
de mededeeling van de ratificatie door
Italië van het verdrag inzake Bessa
rabië.
Een verklaring der Fransche bis
schoppen inzake de veroordeeling der
Action Franchise.
Coolidge zet zijn plan over een ontwa
peningsvoorstel door.
De aardbevingsramp in Japan. Vol
gens officieele berichten zouden er meer
dan 2000 dooden zijn, volgens andere be
richten zelfs 5000.
BINNENLAND.
Tumult in de Tweede Kamer. De heer
K. ter Laan trekt, nadat art. I van het ont
wapeningsvoorstel verworpen is, het gehco-
le voorstel in (3de blad).
Do Eerste Kamer is begonnen met da
behandeling van het Ned.-Belgisch Ver
drag. Drie en twintig sprekers (1ste
blad).
De Regeering stelt prijs op spoedige be
handeling van het wetsontwerp in zake
instelling van een dep. van Defensie (1ste
blad).
Regeling van de wettelijke arbeidsduur
voor landarbeiders in voorbereiding (3de
blad).
OMGEVING.
De ophooging der Nieuwkoopsche Riet
velden met stadsvuil (Rijnstreek, 3de bL)
steeds gelijk. 9e. De vrijwilliger der mili
tia kan geen verzachtendo omstandighe
den aanvoeren, wanneer hij ongehoor
zaam is. 10e. Er is één ding, dat gij boven
alles in acht moet nemen. Dat is: Musso
lini is leven.
China.
DE CHINEESCHE CHAOS.
De militaire toestand.
De troepen, die Tsjang-Tsoeng-tsjang
in Zuid-Kiangsi heeft samengetrokken,
tellen, naar gemeld wordt, ongeveer
50.000 man. Hiertoe behooron een bri
gade Russen en twee panlsertreinen. Do
Kantonneezen trachten op te dringen
naar den Sjanghai-Nanking-spoorweg,
dooh voeren in die richting geon storko
troepenmacht aan. Pogingen om stakin
gen onder het spoorwegpersoneel uit to
lokken zijn mislukt.
Ter zelfder tijd dat de loetsjoen van
Anwhei naar do Kantonneezen is over-
geloopen, is een afdceling Kantonneezen
do Jangtso overgetrokken waarna Woe
hoe werd bezet. De afdeeling voegde zich
toen bij de zich daar bevindende Anwhei-
troepen.
Naar van Ghincescho zijde wordt go-
meld, zullen de Kantonneezen in hoofd
zaak in deze richting opereeren, waar
mede de Kantonnee-sche troepen in Tsje-
kiang zullen samenwerken door ton
Westen van het Taiboemeer in do rich
ting van Nanking op te rukken.
Wat betreft den militairen toestand
aan de Jangtse kan men zeggen, dat do
S jan toen gtroe pen daar oen defensieve
positie hebben ingenomen. Do Kanton
neezen hebben tot dusver evenwel geen
neiging getoond, hot tot een treffen to
laten komoji. Waarschijnlijk stellon zij
meer vertrouwen in hun propaganda dan
in oen aanval.
De toestand in Honan ia niet duide
lijk, doch volgens de jongste berichten
hebben de meeste generaals van Woo-
Pei-foe besloten, Tsjang-Tso-lin te steu
nen en het oprukken der Fengtien-troo-
pen naar het Zuiden te vergemakkelijken
Volgens een ander bericht zouden
Woe-Pei-foe en Tsjang-Tso-lin slaags
zijn.
Terrorisme te Sjanghai.
Betaalde moordenaars der
extremisten.
De vakvereenigingleiders to Sjanghai
zetten met kracht hun terroristische me
thoden voort om zich geheel van de
macht over de arbeiders te verzekerenu
Een opzichter van de Sjanghai-Dock-
Compauy, die niet in staking was ge«
gaan, is vermoord, terwijl oen opzichter
van een spinnerij ernstig door revolver
schoten werd gewond. De misdaden
worden begaan door moordenaars in
dienst van de extremisten.
Een bijeenkomst van arbeiders heeft
een mol ie aangenomen, waarin wordt
voorgesteld de werklieden te wapenen
om de politieposten aan te vallen.
