VRIJDAG 4 MAART 1927 No. 5507 öe jaargang. 3)e £ei£bdxe Gou/tcwat AgONNEMENTSPRIJS bedraagt bl) vooruitbetaling Leiden 19 cent per week I 2.50 per kwartaal on ze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. pco per post I 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- gbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- etaling Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd dagblad 9 ct. Dit biad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewon» advertentlSn 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van bet tarief berekend. Kleine advertentiön, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver buur, koop en verkoop 10.50. «IIMEB BESTAAT UIT OAIE BLADEN. spot van een ongeloovige. .pot van een ongeloovige, Bchrijven hierboven; er kon ook staan de spot een onverstandige. Want on ver- ja nd blijkt uit de ergerlijke spot, waar de „Het Volk" Vastenbrieven van Ier- ie J'sschoppen in het belachelijke icht te trekken, jet Volk" schrijft: De aartsbisschop van Tuam is hevig jezorgd over de zedeloosheid van de noderno meisjes en waarschuwt alle noeders en onderwijzers een oogje in iet zeil te houden. Hij bepleit een Ier- (he eenheidskleeding en toornt tegen |e oaaperij van het buitenland in klee- ing en zeden. De bisschop van Derry verklaart, dat je zedeloosheid onder de meisjes on- Bstbarend is. Zij gaan tegenwoordig op ,-aarIijk onzedelijke wijze gekleed, maar jat is het ergste nog niet. Yerschrikke- ijk zijn de dansen van tegenwoordig, die dé hartstochten prikkelen en de zeden [«etsen. Do dans is niet meer een ge- aar maar een waro pest geworden. De bisschop van Raphoe gooit or nog •n schepje op en verklaart, dat het ge insleven wordt uiteengerukt door de ancings en de bioscopen. de bisschop van Urdagh spant de roon door er Satan bij te halen, die aar hij meent de schuldige is van al- i. Er kan niet eerder een nobel ras [omen voor de vrouwen baar waardig- eid hebben teruggevonden, ezoo, dat kunnen de Iersche meisjes hun zak steken. Wij wachten nu in panning de statistieken af, die zullen antoonen hoeveel Iersche meisjes thans en charleston afzweren en rokken tot den grond gaan dragen do spot men met den heiligen, onbaat- htigen ijver, waarmede laten wij het neutraal standpunt beschouwen lei der Katholieke Kerk in Ierland het willen beschermen tegen een maat- appel ijk gevaar. Want toch ook -Katholieken zier in, dat een onrust ende overheersching der zedeloosheid volkskracht ondermijnt, en dergelijke spot in „Het Volk" wijst op, hoo Bcherp-tegenovergesteld as ook onder dit opzicht onze en socialisten levensbeschouwing is; dat ten wij natuürlijlc toch wel en dat zal zoo gemakkelijk veranderen. Maar dit keltje wijst er ook weer 'ns op, „Het Volk" anderer objectief be huwd toch wel respectabele! opvat- in deze niet anders dan met spot weet ontvangen. En dit kan en moest toch Iers! BUITEÜLAfiiO België lieuwe studentenrelletjes te Leuven. wraakte film verboden, 'oor de derde maal hebben. Wo ensdag iWDsche studenten op luidruchtige gemanifesteerd tegen de in de uni- siteitsstad vertoonde slechte film, wan de reclame-foto's nog maar werden tentoongesteld, wenals daags tevoren trokken vele feuten de Statiestraat in, waar ze de talrijke bezoekers van de bioscoop llotcn. Er werden eenige malen door politie charges uitgevoerd. °or het huis van den burgemeester d opnieuw een brulserenado gebracht, de politie dreef de betoogers spoedig in. to passant werden echter de ruiten slagen van het bureau van het „Jour- do Louvaiu'', waar ook foto's van de waren uitgestald. Eenige reclame ren werden eveneens afgescheurd, middels is een deputatie der studen- door den burgemeester in gehoor ont- ?en Zij verzocht hem, dringende togelen te nemen en althans de re- te-foto's, de filmvèrtooning bctref- le. te laten verwijderen. 8 deputatie overhandigde den burge er een protest-schrijven met meer duizend handtcekeningen. In dit jjlten wordt gevraagd, voortaan alle ooze film-vertooningen en uitvoerin- oor eea gezelschap uit Brussel ge- n> te verbieden. 'Leuven wordt aan de Brusselscke ®daardgeseind, dat de vertooning de ergerniswekkende film gisteren orboden. Frankrijk. Be nationale verdediging. Kamordcbatten begonnen. Frausuhe kamer maakte gistefraor- aanvang met de debatten over het wetsontwerp in zake do algemeene organisatie van de natie in oorlogstijd. Do rapporteur, Paul Boncour, wees er op, dat het wetsontwerp de toepassing is van hot groote beginsel, waarvan Frank rijk de hartstochtelijke verdediger in den volkenbond is en sprak den wensch uit, dat de wet in de toekomst nooit zou be hoeven to worden toegepast. Verder con stateerde de rapporteur, dat de positie van Frankrijk door de onderteekening van heft vrijwillig aanvaarde verdrag van Locarno, aanmerkelijk verbeterd is. Daar door toch is de natuurlijke g^ens in bet Oosten gewaarborgd en de linkeroever van den Rijn gedemilitariseerd. Boncour huldigde den volkenhond, welks werk met den dag hechter wordt. Vervolgens bracht spreker artikel 2 van het wetsontwerp naar voren, waarin bepaald wordt, dat de nationale mobilisa tie bevolen wordt in geval van een open lijken aanval, waardoor het land in de onmiddellijke noodzakelijkheid wordt ge bracht om zich te verdedigen of in de ge vallen, welke door het verdrag van den volkenbond zijn voorzien, 'n Land, zei'le hij, dat in de inleiding der wet 'n derge lijke verplichting op zich neemt, kan met meer van imperialisme beschuldigd wor den. Daar de ervaring ons geleerd heeft, dat de voornaamste waarborg van de overwinning in de organisatie in vredes tijd is gelegen, moeten wij van den vre destijd gebruik maken om voorbereidin gen te treffen om die vredesorganisatie in oorlogsorganisatie om'te zetten.' Engeland "DE BETREKKINGEN MET RUSLAND. Worden niet verbroken. Chamberlains motieven. Zoowel in het Lagerhuis als in het Hoo- gerhuis heeft gistermiddag een debat plaats gehad over de betrekkingen van Engeland met Sovjet-Rusland, naar aan leiding van de jongste nota-wisseling. De oppositie betoogde, dat het zoowel in het belang van den Engelschen handel als van den vrede in Europa is, dat de be trekkingen met Rusland niet worden ver broken Er werd pressie op de regeering uitgeoefend, om desnoods in nieuwe on derhandelingen. met de Sovjetregeering te treden, ten einde misverstanden uit den weg te ruimen en een betere atmosfeer te scheppen. Uit de conservatieve rijen gingen daar entegen stemmen op ten gunste van opzeg ging der handelsovereenkomst, die de Sov jetregeering er niet van weerhouden heeft systematisch een felle propaganda te voe ren tegen het Britsche Rijk en het Brit sche prestige in het Oosten te ondermijnen. Sir Robert Horne, de conservatieve oud- niinister, die destijds de handelsovereen komst heeft gesloten, verklaarde er op te hebben vertrouwd, dat langzamerhand in de Sovjet-mentaliteit wijziging zou komen. Dit is evenwel niet het geval geweest. Zijn meening was dan ook veranderd en hij vroeg zich nu af, of de grenzen van het Britsche geduld iet waren bereikt. Als de nota der Britsche regeering niet haar laatste woord is, zou het beter zijn ge weest, dat de nota nooit verzonden was In zijn antwoord namens de regeering wees Chamberlain, de minister van Bui- tenlandsche Zaken, er op, dat een plotse linge breuk tusschen Engeland .en Rus land een terugslag zou uitoefenen op geheel Europa. Daarom bleef hij nog steeds'aan dringen op geduld en verdraagzaamheid. „Maar ik weet", voegde hij er aan toe, dat er grenzen zijn en de regeering heeft zich het recht voorbehouden, om over de opportuniteit van een eventueelen stap te oordeelen, evenals over het oogenblik, dat een dergelijke stap gedaan dient te wor den." De regeering wensch ook de handen vrij te houden en in elk geval op het oogenblik niet toe te geven aan het drijven der die hards. Lloyd George's uitlegging van deze hou ding was, dat de conservatieve regeeriug den vogelverschrikker van het bolsjewisme in petto wenscht te houden tot de alge meene verkiezingen, om die dan weer ten tooneele te kunnen voeren, in de hoop, dat haar partij er evenveel baat hij zal vinden als bij de vorige verkiezingen. Doch een dergelijke bangmakerij zal geen twee keer succes hebben, voegde hij er aan toe. Een anti-Britsche rede van Troiski. Naar de „Daily Express" uit Moskou verneemt, beeft Trotski aldaar een heftige rede gehouden tegen de Britsche politiek in China. „Niet alleen", zoo zeide hij o.a.: „sypathiseeren wij met de Chineesche re- volutionnairen, maar als wij konden zou den wij met genoegen al diegenen in de wateren van Sjanghai verdrinken, die zich bemoeien met Cbia's aangelegenheden." Noorwegen. Bezuinigig in Noorwegen. Salarisverlaging voor parle mentsleden. De voorzitters van het Storting hebben voorgesteld om het salaris der leden vau het Storting van 7000 tot 6000 Noorsche Kronen te verlagen. Verwacht wordt dat het voorstel met groote meerderheid zal worden aangenomen. China. DE CHINEESCHE KWESTIE. Tweespalt bij de Kantonneezen. Nieuwe communistische agitatie. Uit Hongkong wordt gemeld: Het wordt duidelijk dat er een groeiende twee spalt bestaat in de nationalistische gele deren. De regeering en de partij-organi satie zijn weer van elkaar gescheiden en terwijl de roode vakvereenigiogen te Kan ton de overhand hebben, schaart de re geering daar zich meer en meer aan de zijde van den garnizoenscommandant Li- Esjai-soen en den onder hem staanden chef der politie. Bij de laatste verkiezingen zijn de com munisten er niet in ges'aagd een enkelen zetel in de Kwomintang-commissie van de stad Kanton te verkrijgen. Zij -hebben nu de gebeele stad volgeplakt met biljetten, waarin de Kwomintang wordt aangeval len en waarin de invoering van het com munisme wordt aangekondigd. De politie koestert de verdenking, dat de rooden een samenwerking voorbereiden en is op haar hoede. Nieuwe agitatie te Sjanghai. Aansporing tot staking. Agitatoren blijven pogingen in het werk stel'cn. een algemeene staking te Sjanghai uit te lokken en het beheer van de inter nationale concessie onmogelijk te maken, zooals te Hankau. De autoriteiten mee- nen, dat deze actie door Russen wordt ge steund. Biljetten, die in denj«tfgeloopen nacht in do concessie zijn aangeplakt, noodigeu de jeugd van Sjanghai uit, zich aan te sluiten bij de Chineesche Commu nistische Jeugdliga. Voorts bevelen de bil jetten de algemeene staking aan, benevens een conferentie ter verkiezing van een be wind dor ingezetenen -ji :-4m m* Siakingsonlusfen te Swatau. 50 personen gedood. Te Swatau hebben de havenkoelies' het werk neergelegd, waardoor geen enkel schip geladen of gelost kan worden. De staking is een indirect gevolg van de pro teststaking van een uur, die Dinsdag werd bevolen. Een aantal koelies, die den stakingsorder niet opvolgden, werden door stokers aangevallen. Een vechtpartij ont stond, waaraan een paar duizend ipamien deelnamen en waarbij 50 persoüen werden gedood De gemeentelijke autoriteiten brachten daarop vijfhonderd man troepen in het ge weer, die er slechts met de grootste moei te in slaagden de orde te herstellen. De regeering verklaarde daarop de vakvereeni ging van havenarbeiders voor ontbonden, hetgeen door de koelies met een staking werd beantwoord Amerikaansche vrouwen en kinderen naar Manilla. Er zijn maatregelen genomen om. zoo noodig, naar Manilla alle vrouwen en k:n- deren van Amerikaansche onderdanen, die zich thans te Sjanghai bevinden, over te brengen en aldaar onder dak te brengen. DE REGEERING OVER EENIGE POLITIEKE KWESTIES. Aan de Memorie van Antwoord (hoofd stuk I, Staatsbegr. 1927; algemeene be schouwingen) van de Regeeriug aan de Eerste Kamer is het volgende ontleend: Politieke beschouwingen. Van de drie klachten, die in deze para graaf van liet Vuorloopig Verslag tot uiting komen, betreft slechts één de ge dragslijn vau het Kabinet. Betreurd worden: lo. de ontstentenis van een parlementaire meerderheid en van de mogelijkheid tot vorming van een parle mentair Kabinet; 2o. de hoiMing der R K Staatspartij tegenover zekere aanzoe ken; 3o. de niet-uitvoering door het Ka binet van enkele door de Tweede kamer aangenomen moties. De eerste klacht.is algemeen. Ook de Regeering sluit er zich bij aan, blijkens de Regeeriugsverklaring van 11 Maart 1.1. De tweedo. klacht die in het Yoorloo- pig Verslag bestrijding vindt ligt boven den gezichtskring van het Kabinet. Rechtstoestand amb enaren. Wat betreft de derde klacht, de éénige die hel beleid van do Regeering raakt, wordt ten'einde misverstand te voorkomen aangeteekend, dat de Regeering niet ver klaard heeft, de motie in zake den rechts toestand van ambtenaren niet te zullen uitvoeren. Thans kan hieraan nog toegevoegd, dat het ontwerp reeds bij den Ministerraad aanhangig is en .-Iraks aan de Centrale Commissie voor Georganiseerd Overleg om advies zal worden toegezonden Het zevende leerjaar. Waar voorts Voorloopig Verslag spreekt van „het verplichtend stellen van het ze vende leerjaar voor scholen voor gewoon lager onderwijs en de invoering van zeven jarigen leerplicht", wordt opgemerkt, dat de eerste dezer beide maatregelen reeds aangekondigd werd in de vóór 19 Novem ber verschenen Mem. van Antwoord over de Staatsbegrootiug. Ook te dezer zake heeft op het oogenblik reeds een ontwerp het Dep. van Onderwijs verlaten. Wat betreft de onderwijsmotie: na het herstel van het zevende -leerjaar zou bin nen enkele jaren dat van den zevenjarigen leerplicht, ook volgens do bestaande wet, moeten volgen. Zoodra de middelen het toelaten, zal het laatstbedoeld herstel nu, met voorrang andere maatregelen, wor den vervroegd. De salaris'motie. Het resteerendo deel der onderwijsmotie henevens de salarismotie, blijven inder daad onuitgevoerd. Zij doelen dit lot met tal van moties en conclusies, onder par lementaire Kabinetten aangeuomen, wat de Muister verder motiveert Ter motiveering van de niet-uivoering van de salarismotie wordt verwezen naar de Mem. van Antwoord aan de Tweede Kamer betreffende hoofdstuk VII B der Slaalsbegrooting, onder het opschrift „Accijns op het geslacht". Overigens is de toestand sinds hot najaar 1924 niet onge wijzigd gebleven. In de eerste plaats zijn sindsdien de wedden reeds automatisch met 5/ó verhoogd, itijl immers een verge lijking met het indexcijfer van 1 Januari 1925 met het huidige een daling tot dal percentage aanwijst. En in do tweede plaats is sindsdien, immers bij het Kon besluit van 9 Dcc. 1925, een bedrag van 5 millioen besteed tot verbetering der wed den op de punten, waar dit het meest noo dig was. De stelling, dat er nog méér te verbeteren valt, kan bepleit worden. Maar dat do stelling: trouw aan 't standpunt van eind 1924 vordert, dat ook thans op een herziening wordt aangedrongen, is in ob jectieven zin pnjuist. Economische beschouwingen. De Regeeriug is in het algemeen van oordeel, dat eene wijziging van de han delspolitiek niet in het belang is te ach ten van 's lands welvaart. Plaatselijke keuze. Over een vóór-ontwerp van een wijzi ging der Drankwet worden adviezen inge wonnen Het ontwerp, dat, naar vertrouwd mag worden, nog in dit zittingjaar de Ka mer zal bereiken, zal o.a. bevatten een voorstel tot invoering van plaatselijke keuze. Er zal dus nader gelegenheid zijn. misvattingen tc dezer zake uit den weg te ruimen. Belastingen. Tot nieuwe belastingverlaging of tot andere maatregelen geeft de budgetaire toestand nog niet de vrijheid Het wetsontwerp tot het heffen van be lasting van Nederlanders, die zich in het buitenland gevestigd hebben, is op het oogenblik van den Raad van State terug ontvangen. PROF. MR. L. W. C. VAN DEN BERG. f In den afgeloópen nacht is to Delft, in den ouderdom van ruim 81 jaar, overleden prof. mr. L. W. C. van den Berg, oud-bur gemeester van die gemeente. De overledene werd den 19den October 1S45 te "Haarlem geboren. Na volbrachte studie promoveerde hij te Leiden in 1869 op een Latijnscho dissertatie over een on derwerp uit het Mohammedaansche recht. Hij ging daarop als ambtenaar bij de rechterlijke macht naar Indiö, waar hij gedurende 17 jaren verschillende rechter lijke en administratieve betrekkingen be kleedde. In 1887 repatrieerde mr. van den Berg. Den llden Mei van dat jaar werd hij ioor deïi gemeenteraad van Delft benoemd tot lector in het Inlandsch recht, de gods dienstige wetten, volksinstellingen en ge bruiken van Nederlandsch-Indië aan de toenmalige Indische Instelling. Den 30stcn Juli 1887 is hem de titel van hoogleeraar verleend. Lid van den gemeenteraad was prof. van den Berg die de anti-revolutionaire be ginselen was toegedaan van 19011910. Hij is verder curator van de Technische Hoogeschool en van het gymnasium en lid van do commissie van toezicht op het mid delbaar onderwijs geweest. In 1902 werd hij ook tot lid van de Provinciale Staten gekozen. Na de opheffing van de Indische Instel ling, in 1901, werd prof. van don Berg, die reeds lid en secretaris dor Staatscommis sie tot herziening van liét Indische pri vaatrecht was, benoemd tot adviseur in wetgevenden arbeid van den toenmaligen minister van koloniën, jhr. mr. v. Asch v. Wijk. Het lidmaatschap der Provinciale Sta ten vervulde hij van 1902—1910. Bij Kon. Besl. van 24 Mei 1910 werd hij benoemd tot burgemeester van Delft. De Provinciale Staten vaardigden hom HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Geen afbreking der befrekkingen tus schen Engeland en Sovjet-Rusland. Tweespalt onder de Kantonneezen. Sta kingsonlusten te Swatau. BINNENLAND. Uit de Mem. v. Antw., Algem. beschou wingen Staatsbegr. 1927 (Eerste Kamer): Een wetsontwerp betreffende den rechts toestand van ambtenaren is bij den'Minls- terraad aanhangig. Een wetsontwerp in zake den 7-jarigen leerplicht heeft het dep. verlaten. Het resteerende deel der bekende onderwijs motie benevens de salarismotie blijven on uitgevoerd. Een ontwerp-Drankwetwijziging (invoe ring plaatselijke keuze), zal dit zittingsjaar de Kamers bereiken. Tot nieuwe belastingverlaging of tol andere maatregelen geeft de budgetairs toestand nog niet de vrijheid. (1ste blad) Overleden is prof. mr. L. W. C. van den Berg. oud-burgemeester van Delft. (1ste blad). Het ontwapeningsdebat jn de Tweede Kamer wordt nog voortgezet. (Verslag 2de blad). De agent-inbreker tc Dordrecht is tot 6 jaar gevangenisstraf veroordeeld. (Recht zaken, 1ste blad). Onze GeïlL streeri e Pa ina Do photopagina geeft o m. photo's van: de nieuwe kliniek voor Kindergeneeskunde te Leiden; prof Koesom en diens ochtge- noote; de burgemeester van Katwijk, de heor J. H. do Waal Malefijt; Graaf Zep^ pelin en diens grof; brand te Zaandam. af naar de Eerste Kamer. In do Eerste Kamer heeft hij tot 1922 zitting gehad. Als burgemeester is hij reeds in 1920 afge treden. Van zijn hand verschenen een aantal ju ridische werken, terwijl in diverse tijd schriften artikelen zijn opgenomen, in hoofdzaak betrekking hebebnd op den Is lam, het in Nederlandsch-Indië voor Euro peanen cn Inlanders vigcerende recht of daarmede verband houdende politieke kwesties. Koninklijke Besluiten. Burgemeester. Bij Kon. besluit is benoemd tot burge meester van Terschelling F. Ghr. H. Hirschmann. Posterijen en Telegrafie. Bij Kon. besluit is benoemd tot direc teur van het post- en clegraafkantoor te Eramen S, Tiersma, thans te Ter Apel. Vragen van Kamerleden. Arbeidsbemiddeling blinden. Op do vragen van het lid der Tweede Kamer mevrouw BakkerNort betreffen de vestiging van een Bureau voor Arbeids bemiddeling voor Blinden, to Utrecht, ant- woorddo de minister van Arbeid, H. en N., dat hij bet vraagstuk van de arbeids bemiddeling in studie heeft genomon. Van een ecnigszins omlijnd plan is echter voorshands geen sprake; ook niet met be trekking tot bet vestigen van een bureau en het aanstellen van een ambtenaar. Indien de ontwikkeling der plannen daartoe aanleiding geeft, zal hij zich gaar ne mede door het hoofdbestuur van den Nedorlandsclien Blindcnbond doen voor lichten. De z o m c r t ij d. Op vragen van hot lid van do Tweede Kamer, den heer Braat, betreffende hot door do regccring voor de bekendmaking van den duur van den zomertijd gekozen tijdstip heeft de minister van binnenland- sche zaken en landbouw geantwoord: Evenals ten vorigen jare is de tijdsduur van den zomertijd tijdig vastgesteld, om dat de directie der Nederlandsche spoor wegen daarop prijs stelt en er geen enkele reden was langer te wachten. 0 Zoodanige reden kan althans niet ont leend worden aan de omstandigheid, dab een wetsvoorstel tot afschaffing van den. zomertijd bij de Tweed Kamer Ier Star ten-Generaal in behandeling is, hetgeen den ondergetcekende niet onbekend was. Dat die behandeling ook maar eonigszina zou kunnen worden beinfluenceerd door dat inmiddels do bestaande wet wordt uit gevoerd, acht hij ten eenonmale uitgeslo- tën. Waarom een tijdige publicatie van de data van aanvang en einde van den zo mertijd de belangen van land- en tuin bouw zou schaden, is den ondorgeteeken- dc, ook na herhaalde overdenking, niet duidelijk kunnen worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1