ZATERDAG 12 FEBRUARI S927 No. 5490 \Qe jaargang. j0A0ONNE M£NTS PRIJS bedraagt bij vooruitbetaling looi cf*"1 PeT wee^ 12.50 pei kwartaal o unzf Agenten 20 wnt per week 9 2.60 j«ji kwartaal ran» ji"1 l"18' 12-95 P*® kwart!uli L (ieilluHtreercI üoudagsbltul is voor de Abonné'e ver Fnii/tiaai legen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor jtifwlmn Afzonderlijke nummers 5 et. met Geïllustreerd j 9 a Oit blad verschijnt eiken daq uitgezonderd Zon- en Feestdagen IL 1 upwi bestaal uil vijt „I Geillastreerd Zondagsblad. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 c POSTBUS No. II OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT Oswon» advertentie. 30 eenl per regel Voor lo^ozondoo Mededelingen .unit trol - dubbele raD hol ouief berekend a Kleine aJverlentlën, ,an ten boegsLe 30 voorden, voarln betrek kingen worden aangeboden of «evrnaed hnnr en rei. buur. koop en verkoop I ü.50. waaronder De waarde van het Geloof. Id een artikel van een der redacteuren w „Het Handelsblad" lezen we: Vervaitijdperken van volken gaan de geschiedeni; toont net haast altijd samen met verslapping van Ge loof. Fen volk kan dan toch nog wel geruimen tijd voortleven in een soms zelfs zeer schitterenden schijn zooals een omgehouwen toom nog lang groent op zijn oude sappen, maar het heeft geen generatieve kracht meer over En omgekeerd kan een welbewaakt Geloof eeD volk zelf3 wereldveranderingen doen doorstaan. Mooi gezegd en juist gezegd. 't Is de w a a r h e i d. da Geloof en cul- uur, beschaving, met elkaar in het nauw te verband staan. Zonder Geloof kan een volk „nog wel eruinien tijd voortleven in een soms zelfs chitterenden schijn", maar het is schijn van beschaving en meer nut. Het Geloof schenkt waardigheid aan die het belijdt en beleeft, waarde an bet menschelijk leven, brengt schoon- eid in de samenleving. de schrijver in „Het Handelsblad" ulks erkent, kunnen wij, die gelooven, 'aardeeren en toejuichen. Maar jammer is et. dat wij in het geheele artikel geen de- nitie, geen verklaring vonden van, wat Ge- lof isl jammer, omdat, hei-aas, zoovelen ich tevreden stellen met een „Geloof", dat „verslapping van Geloof", dat wijst „verval tij dn er' O, mocht een waaiachtig Geloof on- ïerde menschheid heerschen en aldus te- jnhouden een steeds dieper afzakken naar irval van de beschaving verval o n- aoks allen schitterenden suhijnl 'Fnieslanten en da Biecht. De „Daily News" verneemt uit New- ork dat dr. Harry Fosdick, een bekend edikanl van de Baptist Church in stad land verbazing heeft gewekt door zijn irkiaring dat hij de biecht ook voor pro- stanten zeer gewenscht acht. Toen hij onlangs een vergadering van aten der „Free Church" toesprak, ide dr Harry Fosdick dat de biecht be- houwd moest worden als een uitstekend bij de behandeling van zieke zielen. •gde er aan toe dat hij reeds gedu lde zes jaren zijn gemeenteleden®bij hem fl biechten, al stelde hij dit niet verplicht. Hij wilde aldus de menschen er van af tilden, zoo zeide hij, naar kwakzalvers te an die eveneens aan zielszorg doen. fot dat is, natuurlijk, allerminst de iedit, zooals wij die dankbaar kennen als een der door Christus inge- e'de Sacramenten. Die Biecht kunnen de Protestanten oeilijk trachten in te voeren, willen i Protestant blijven. Haar toch, wij. Katholieken, erkennen de Biecht, naast de bovennatuurlijke jardeook de tooi-o beteekenis, welke zij left, onder natuurlijk opzicht beschou wd. voor de genezing der zielen. De boven-aangehaalde getuigenis is niet eerste of de eenige, waarin van Protes- ntsche zijde wordt erkend de groote [aarde van de parel der Biecht, die men "J de afscheiding van de Kerk met zoovele Ddere heeft weggeworpen! BUITENLAND Een communisten-school te Luik. 8in sabotage aan Poolsche arbeiders. ilk Beige" deelt mede, dat te een Poolsche communistische schoql opgericht, die door veertig Poolsche P'"eden wordt bezocht. nJÏ meldt verder, dat er onderwijs ïw i ®e^even 'n sabotage in fabrieken, "J propaganda wordt gemaakt voor «arbeidsdag van vijf uur. jDn° "Etoile Beige" zegt, dat do regee- ■JIvan "et bestaan dezer school weet en Sof men do vrijheid zoover kan la- SL^.0 om ton te staan, dat vreemde- 'tago 'n onderwijs geven in sa- Duitschland het geval von keudell. Rumoerige tooneelen. r aan 't woord. j> Sf0 in den RÜksdag aan do or- lotjg emm,ng over de communistische mm..nan,. mantrouwen, tezamen met een 'St,schö 'Qterpellatie wegens de to lanR R Vian ^e^en der „Olympia" op Pri^0e ya° minister von Keudell. Damuüistische afgevaardigde Torg- ler lichtte de interpellatie nader toe. Daar na nam onder groote spanning rijkskanse lier Marx het woord. „Ik heb de documenten over het geval van den toenma'igen landraad von Keu dell, zegt spr., zelf ter hand genomen en objectief doorgezien. Mij verwijt den mi nister in de eerste plaats actieve deelne ming aan den Kapp-putsch De minister heeft, zooals hij toegeeft, de bekendmakin gen van den militairen bevelhebber der Kapp'sten doen aanplakken en versprei den. Dit is geschied op uitdrukke'ijk bevel van zijn superieur, regeeringsraad von Keiler, plaatsvervanger van den destijds van zijn standplaats afwezigen opperprc- sident Bartels. Bevelen van de reehmati- ge regeering hebben hém daarentegen niet bereikt. Zoodra echter het eerste bericht over den terugkeer van de oude regeering op den 18en Maart 1920 hem bereikte, heeft landraad von Keudell ook deze mededee- ling doorgegeven en alle vroegere bevelen der Kapp-regeering voor opgeheven ver klaard (een communist roept: „Omdat bij toen zijn broek vol had"). Het is voorts juist dat von Keudell den vertrouwensman der arbeiders uit Bar- waldp tegen agiteeren ten gunste der alge- meene staking gewaarschuwd heeft. De vroegere burgemeester van Mohrin ver klaart echter uitdrukkelijk, dat de ook in den rijksdag geuite bewering, dat landraad von Keude'l den man met straf bedreigd heeft, onwaar is De heer von Keudell is toen voorloopig op wachtgeld gesteld, maar hij heeft nog op 20 April 1920 zelf om een disciplinair onderzoek van zijn gedrag verzocht. Dit is niet geschied, en tot het huidige oogen- blik heeft von Keude'l daarover niets meer vernomen (gelach links). De Pruisische re geering heeft blijkbaar echter niets onwet tigs in von Keudell's gedrag gevonden, want op 22 Juli 1921 werd hij door den Pruisisclien minister van binnenlandsche zaken tijdelijk op een regeeringspost in Stettin benoemd (hoort, hoort rechts) In Maart 1922 werd hij tot regeerin?sraad van Arnsberg voorgedragen Deze benoe ming heeft niet p'aats gehad omdat von Keudell intusschen zijn ontslag uit den Staatsdienst verzocht en verkregen had Uit het feit dat de Pruisische regeering van een disciplinair onderzoek heeft afge zien, en hem weer in staatsdienst wilde nemen, dat von Keudell niets gedaan heeft dat niet toelaatbaar was. 'Wat de Kustriner-putsch betreft, de te genwoordige minister heeft den aanslag or Kustrin steeds scherp afgekeurd. De organisatie O'ympia is den heer von Keudell slechts uit de pers bekend. Het is mogelijk, dat hij met kolonel von Luck ook eenmaal vluchtig persoonlijk kennis heeft gemaakt. Overigens i de „O'ympia" pas den 12en Mei 1926 verboden. Is het jaar 1926 was de Jung-Deutschlandsbund op het landgoed ondergebracht. Deze n'et-politieke organi satie heeft op geenerlei wijze iets met de verboden „Olympia" uit te staan Mi'i- tair'e oefeningen hebben niet plaats gehad. Als de kansielier voortdurend door gelach en geroep der communisten onderbroken wordt, roept hij: „Ja, mijne heeren, bij u is het vonnis al geveld. Ik beschouw uw demonstraties als een onbeschaamdheid van de ergste soort. Ik weet mijn plicht te doen", (levendige bijval bij de regeeringspartijen, lawaai bij de communisten). Do bewering, dat von Keudell zelf een afdeeling heeft aangevoerd, wordt door hem bestreden, verklaart spr. Daarna zegt de rijkskanselier met ver hefing van slem, dat hij na een meest nauw keurig en consciëntieus onderzoek moet verklaren, dat de verwijten, tegen v. Keu dell ingebracht over zijn optreden in het verleden, niet gerechtvaardigd zijn. Per soonlijk moet hij opmerken, dat hij meent in von Keudell een man te hebben leeren kennen, die zijn woord houdt, (rumoerige interrupties links). Na de besprekingen met von Keudell heeft hij de overtuiging gekregen, dat hij in diens persoon voor deze strevingen een trouwen helper heeft gevonden (levendige bijval bij de regeeringspartijen. onrust en lawaai links). Hierop neemt de minister van binnen landsche zaken, von Keudell. het woord. Hij verklaart, dat het hem tegen de borst stuit, over zijn persoon te moeten spreken. Het stuit hem ook ,cgen de borst, te geloo ven, dat een lid van dit huis hem van schen ding van zijn plicht van trouw kan ver denken (gelach en herrie bij de commu nisten). Hij zal zijn eed getrouw blijven en hij beschouwt het als zijn bijzonderen plicht, voor de bescherming en het aanzien der Duitsche republiek te zorgen. (Inter rupties bij do communisten). Afgev. van Guerard (Gentrum) is door de verklaringen van den rijkskanselier en minister von Keudell voldaan. Het cen trum wijst dus de tegen den minister ingo- diende moties van wantrouwen af. Afgev. Landsberg (soc.-dem.) is dool- do verklaringen van den rijkskanselier op sommige punten niet voldaan. Het was de plicht van een aan de grondwet getrouwen beambte, aan de Kapp-rebellen gehoorzaam heid to weigeren. Een man, die zoo ernstig zijn plicht als beambte schendt en die in zulk een moeilijken tijd zijn eed en zijn re geering niet trouw gebleven is. kan onmo gelijk den ministerpost bekleeden, die hem tot behoeder der rijksgrondwet maakt (bij val links). Wij hebben geen vertrouwen in deze regeerir.g. Maar wij roepen het bui tenland toe: De vervullings- en verzoenings politiek zaï voortgezet worden, de Rijnland bezetting moet gestaakt worden, niet om wille van'deze regeering, maar om wille van het Duitsche volk (levendige bijval links). Afgevaardigde von Richthofen (Dem.) sluit zich aan bij de veroordeeling van het optreden van v. Kuedell bij de Kapp-putsch Tenslotte kwam afgevaardigde de Greutzburg (communist) aan het woord. Moties van wantrouwen verworpen. Na de aehatten kwam allereerst in be handeling een motie van wantrouwen te gen minister von Keudell, incrediend door de democratische fractie. Daarin werd dc houding van dr. von Keudell tijdens de Kapp-putsch en zij houding tegenover be paalde organisaties, afgekeurd De motie werd verworpen met 217 *egen 161 stem men en één onthouder Vóór stemden de le den der democratische fractie, de sociaal democraten en de communisten. Te eu slemden met de regeeringspartijen de Voel- kischen en de economische vereeniging. Daarna werd tegelijk gestemd over de moties van wantrouwen der suciaal-demo- craten en communisten, daar deze eenslui dend waren cn slecht" uitspraken, dat dr von Ke .dell niet het vertrouwen van den rijksdag bezit. Ook deze moties werden vc-worpen met 218 tegen 163 stemmen. Dr. Wirth stemde ook ditmaal in tegen stelling met de ovgrlge leden van het Gen trum vóór do moties van wantrouwen. Portugal Ce balans cLt revolutie. 76 dooden te Oporto, 198 te Lissabon. Het aantal dooden te Oporto wordt ge schat op 76, dat der gewonden op 330; 57 officieren werden gearresteerd. Te Lissalxm schat men het aantal doo den op 198. Tegen 6 uur deis avonds beerden de be woners, die Lissabon hadden verlaten, weer terug, in alle woningen worden huis zoekingen gedaan, op straat heerscht een ongewono drukte. De wijk, die door de revolutionairen be zet is geweest, levert een merkwaardig schouwspel op en de aldaar aangerichte schade blijkt ze^r groot te zijn. Commandant Amerigo Olavo, oud-mi nister van Oorlog, is door de revolutionai ren vermoord. Door den militairen gouverneur te Lis sabon zijn speciale veiligheidsmaatrege len genomen. Des nachts is alle verkeer op straat verboden, gewapende patrouil les trekken door de straten en bewaken in het bijzonder de wijken, waar de onlus ten hebben plaats gehad. Alle publ eke en niet-publieke localitei- ten zijn gesloten Sedert den 7cn dezer heeft geen bezorging van brieven of tele grammen plaats gehad. Do leiders gevangen of govlucht. Uit Oporto zijn 60 gevangen genomen officieren en 80 sergeants op oorlogssche pen onderweg. Zij zullen te Lissabon door het standgerecht worden gevonnisd. De leiders van den opstand, generaal Sousa Diaz en kolonel Fereyra bevinden zich nog als gevangenen te Oporto. Hel grootste deel der overige revoluliona te officieren ontkwam, ten deele in burger. Velen hunner hebben inmiddels reeds de Spaansche grens «overschreden. Zij ver klaarden, dat het ten gevolge van het heilige bombardement der stad onmoge lijk was, langer weerstand te blijven bie den. China. Processen van buitenlanders In China. Alleen voor Chineesche magistraten. De minister van BuitenJandscho Zaken der Kantonneesche regeering, Tsjen, heeft aan de consulaten medegedeeld, dat, krachtens een besluit van het politiek bu reau, buitenlanders geen processen meer kunnen aanhangig maken bij het ge mengde gerechtshof. Alle buitenlandsche processen moeten voor do Chineesclie magistraten behandeld worden, zelfs zonder dat oen consulair ambtenaar als assessor zijn bijstand kan verleenen. (Dit besluit gaat regelrecht in tegen do voorstellen vervat in het memorandum van Chamberlain. Red.) Amerika NAAR MTWAPENING.' Een voorstel van Cooiidge. Uitnoodiging tot een conferentie te Washington. President Cooliclge heeft aan de regee ringen te Londen, Parijs, Rome en Tokio een uitnoodiging gezonden tot het houden eener conferentie voor de ontwapening ter zee. Deze uitnoodiging heeft te Genève in Volkenbondskringen een zeer gunstig ont haal gevonden. Te Londen geeft men eveneens zijn in stemming te kennen met het plan van Cooiidge. Do Japansche regeering stelt zich op het standpunt, dat zij elke ernstige poging tot beperking der bewapening moet steunen. De Italiaansche regeering evenwel doet gereserveerd en behoudt zich vooralsnog haar oordeel voor totdat het voorstel na der is bestudeerd. Het ongunstigste is do Fransche pers, die meent dat de voorstellen van Cooiidge propaganda'-matenaal zijn voor do a.e. presidentsverkiezingen. Mexico. DE TOESTAND VAN CALLES ON OUDBAAR? Nieuwe regeering in wording? Men schrijft uit Rome aan do „Msb.": Do berichten uit Mexico worden steeds ernstiger. De toestand van Calles' regee ring Bchijnt onhoudbaar to worden; dat blijkt trouwens al uit haar officieele be richten, die over de bewegingen der re bellen zeer kort zijn en vooral den Ka.- thóliekèn clerus de leelijkste dingen ver wijten. Men bedreigt hem met algehcele uitroeiing als hij zich niet binnen 10 da gen aan allo bestaande wetten onderwerpt. Do aanvoerder der Katholieken, René Capistran Graza, is door drie generaals tot voorzitter van de uitvoerende macht benoemd; zoodoende bestaat or dus al een soort nieuwe regeering in Mexico. Aan zijn oproep geven steeds meer Katholie ken gehoor. In den staat Guanajuato hebben bijv. ook 500 vrouwen naar de wapens gegre pen, omdat er in de proclamatie stond, dat ieder, zonder uitzondering, dus cok de vrouwen, voor de verdediging der rechten van Kerk en geweten kan opkomen. Zoo ziet men vrouwen en kinderen in groo- ten getale, die met allo mogelijke wapens zich komen aanmelden om mee ten strij de to trekken. Al deze bijzonderheden woet men echter slechts door particuliere informatieB, die nu en dan van de grenzen komen, want officieel wordt ieder bericht nauwkeurig gecontroleerd. De regeering van Calles stelt natuurlijk alles in het werk om deze geheel en al rechtmatige beweging als ge wone rebellie te brandmerken. Voor do Katholieken echter is zij het eenige middel om eindelijk van vervolging verlost te worden. Want, zeggen zii, waar de rechten van God en Kerk zoo schandelijk met voe ten getreden worden, daar is het de plicht der Katholieken ze te verdedigen. En om dat alle andere miudelen gefaald hebben, blijft cr slechts do verdediging met do wa pens in de hand over. Deze zienswijze der gewapende verdedi ging vond een voorstander in den Jesuie- ten-pater Vermeersch, professor aan de Gregoriana. En pater Vermeersch is een der grootste moraal-theologen van het oogonblik. In een van zijn sociologische lezingen, den 3en Februari, heeft hij het volgende gezegd„Diegenen, die de gewapende ver dediging der Katholieken in Mexico vcr- oordeelcn, zijn in het ongelijk. Waar het betreft de verdediging der Kerkelijke wij- heid, gaat het niet aan zijn toevluchto te nemen tot zekere theorieën van een ver keerde, pacifistische leer. De Katholieken van Mexico ziin in hun goed recht en ver vullen een heiligen plicht." Deze woorden, die door een groot aan tal toehoorders met geestdrift worden be groet, waren vooral een troost voor de aanwezige Mexicaansche seminaristen, die op het oogenblik in Rome do grootste sympathie hebben van de bewoners van alle nationale seminaries. HET NED.-BELGISCH VERDRAG. Als liet wordt verworpen. Tusscnenkomst van den Volkenbond. In Belgische regeeringskringen is men algemeen de opvatting toegedaan, dat de mogelijkheid eener verwerping door de Noderiandsche Eerste Kamer van het ver drag mc-t Nederland niet in het oog dient to word er gevat. Men koestert do vaste hoop. dat. let verdrag zal worden aange nomen en dat do goede betrekkingen tus- sclien beide lande, zich in een atmosfeer van 'oprechte vriendschap zullen kunnen ontwikkelen. Indien echter bet verdrag onverhoopt mocht worden verworpen, zou de situatie delicaat worden. Naar ik vernoem, zou de Belgische re geering -- begeerig de mogendheden op do hoogte te brengen van bet opgeworpen pro bleem alsdan een beroep doen op do bemiddelende tusschenkomst van den Vol kenbond. Het vraagstuk behoort tot do compë- HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND De debatten in den Rijksdag aangaande minister v. Keudell. Dc motie van wantrou wen verworpen. Een ontwapeningsvoorstel van Cooiidge. Wordt de toestand van Calles onhoud baar? BINNENLAND. De bakkers en de Arbeidswet. De com missie uit patroons- en gezcllenorganisaties komt niet tot het gewenschte resultaat (le blad) De radio-distributie. Voorloopig geen nieuwe machtigingen (lsto blad). Twee der bij een instorting van een stei ger te Heerlen gewonde arbeiders overle den. (Gemengde Berichten, 2de blad) ARTIKELEN EN BESCHOUWINGEN: Onze apologetische medewerker schrijft over het H. Misoffer (3de blad). Onze letterkundige medewerker geeft een beschouwing over een heel oud epos (3e blad). Onze medewerker Ajo bepleit een wijzi ging van de Gemeentewet om verandering te brengen in de werkwijze von den Ge meenteraad (3de blad). Het vervolg en slot van de geschiedenis en het werken van „De Heibloem" (3de blad). tentie van den Boud, maar België zou natuurlijk liever zien, dat een direct ac- coord hisschen beid landen tot stand komt. „Tel DE RADIO-UISTRiBUTIE I ONS LAND. Een nieuwe gedragsli voor de verleening van machtiging? Afdoening van loopende aanvragen geschorst. Naar het Corr. Bur. ter bevoegdcr plaatse verneemt, heeft het zeer groote aantal aanvragen orp machtiging voor aanleg en gebruik van geleidingen ten be hoeve van het distribueeren van radio uitzendingen hier te lande, de vraag doen rijzen, of de godragslijn, welke tot dusver bij de behandeling van deze aanvragen is gevolgd, gehandhaafd kan blijven. Ten einde onnoodigen arbeid en teleur stelling te voorkomen, zullen de betrokke nen er zich rekenschap van dienon te Ke ven, dat de afdoening van bedoelde aan vragen, hangende do overweging van dit vraagstuk, wordt opgeschort. Wat aangaat de reeds bestaande radio distributie-inrichtingen, voor den aanleg en het gebruik waarvan een ministeriecle machtiging werd verleend, wordt medege deeld, dat aan plannen tot uitbreiding voorloopig geen uitvoering zal mogen wor den gegeven. UIT HET BROODBAKKERSBEDRIJF. De commissie, uit patroons- en werknemers organisaties is niet tot overeenstemming geraakt tof verbetering van Hoofd stuk IV der Arbeidswet. De commissie, uit do patroons- en go- zellenorganisaties in het brood bakkersbe drijf gevormd, met het doel, door onder ling overleg te trachten, tot overeenstem ming te geraken voor de samenstelling van een schema tot verbetering van hoofdstuk IV der Arbeidswet (in ontijdige persbe richten, die niet van haar afkomstig wa ren, ten onrechte aangeduid als staats commissie en semi-staatscommissie) heeft na 7 zittingen haar taak beëindigd De commissie is niet geslaagd in hot vin den van een basis, waarop alle bij deze aangelegenheid betrokken belangen konden worden vereenigd en er is ook geen vorm gevonden voor oen herzien ings voorstel van do bakkerijparagraaf der Arbeidswet, het welk door de verschillende partijen ge meenschappelijk kon worden aanvaard Over den arbeid der commissie is een vers'ag opgemaakt, dat, zoodra do eind- vorm zal zijn vastgesteld, aan den minis ter van arbeid, handel en nijverheid zal worden uitgebracht. De leden hebben zich bij den aanvang der werkzaamheden verbonden, vóór den afloop daarvan niets te publiceeren en c-venzoo om over liet eindverslag niets naar buiten te doen blijken voordat dit aan den minister is aangeboden. Alle publicaties die voor dat tijdstip gedaan worden, z'jn dus gevolg van onbescheidenheid of on trouw. Geheel uit de lucht gegrepen is de me- dedoeling in „Het Volk" van 11 dezer dat dc minister van arbeid eenig besluit zott hebben genomen in verband met het trou wens nog niet aan hem uitgebracht cn op dat tijdstip nog niet in eindvorm vastge stelde verslag der commissie Dc mededeeliiig van „Het Volk" in ii^t bovenstaande bericht bedoeld, luidt ala volgt:

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1