3)c £cictaelve (Bou/tant 18e Jaargang. VRIJDAG 21 JANUARI 1927 No. 5471 qq ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Vooi Leiden 19 cent per week 12.50 per kw&rta&L gn onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal Franco per post I 2.95 per kwartaal, gei Geïllustreerd Zondagsblad ls voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bjj voor uitbetaling Afzonderlijke nummers 5 ct. met Geïllustreerd Zondaeab'.ad 9 cL Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen L Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertonttên 30 eenl per rogal Vooi Ingezonden Mededoelingen tronlt bet dubbele ran het tarief berekend z Kleine advertentlên, run ten boogete 30 noorden, traartn betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hom en vei. buur, koop en verkoop IÓ.50. 011 NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN. V Zondag-viering. Wij gedragen ons niet, zooals wij ons behooren te gedragen, inzake de Zondag viering I Niet alleen de ongeloovige wereld, die den Zondag verluiërt of verdanst en ver brast maar ook geloovige menschen, ook Katholieken, schieten heel veel te kort in de Zondag-viering. Dat mogen wij ons klaar voor den geest stellen En dat wij, Katholieken, locli vooral niet onszelf bedriegen met de gedachte wij behoeven toch niet zoo streng Zondag te vieren, want: d&t is Protestantsch Och, tusschen een te strenge toepassing van Zondags rust, zooals men in Protea- tantsche kringen wel aantreft, en een op vatting van Zondag als sport- en uit- gaands-dag is een middenweg! De Zondagsrust moet worden betracht en onderhonden, omdat zulks door Godde lijke en kerkelijke en wereldsche wet wordt vereischt deze wetten berusten op de overweging, dat de Zondagsrust de Zondagsheiliging beschermt en bevordert. Dat aan de Zondagsrust en mede daardoor aan de Zondagsheiliging in Katholieke kringen veel wordt tekort ge komen dat valt, helaas, niet te ontken nen. Wat, natuurlijk, niet wil zeggen, dat wij voorstanders zijn van een: wij zouden misschien kunnen zeggen: slavelijke rust, zooals men die wel kan waarnemen bij streng-orthodoxe Protestanten. Van zulk 'n opvatting schijnt de gemeenteraad van Katwijk blijk te hebben gegeven in z'n laatste zitting, zooals men in een verslag in dit nummer kan lezen. BUfiTEIiLANP België AAN KEIZERIN CHARLOTTES DOODSBED. De bijzetting van het stoffelijk overschot. De Brusselsche correspondent van de „Msb." schrijft uit Meijsse, d,d. 19 Jan.: Wij hebben thans verwijld aan het doods bed van de vrouw, wier hoofd eens gesierd was met een keizerskroon en wier lange leven is geweest een haast eindelooze lij- Nog ligt over dat waskleurig gelaat, met den mooien Romeinschen neus, een uit drukking van energie en nobele distinctie. i krankzinnigheid in expressie is ge weken yan dat masker, dat nu geheel kalm i vredig is, als van iemand, die rustig is gestorven in den slaap. Klein is de kamer, waar rust de gewe zen keizerin van Mexico en eenvoudig is het eikenhouten, met een hemelblauw bal dakijn overwelfde doodsbed. In een weelde van kostbare kanten ligt hei stoffelijk overschot. Het wit kanten mutsje doet als het ware scherper uikomen de trekken van deze orische doode, die, tusschen de lange i vingeren gestrengeld houdt de blanke koralen van een rozenkrans. Op de voe ten liggen fleurs de noël pn cyclamen. Geen moeite had ik, om in dat doode gelaat nog veel gelijkenis te vinden m«t jeugdportretten van de keizerin. Aan de met papier behangen muren der doodenkamer prijken, symbolisch, kruisen en godsdienstige tafereelen naar Italiaan- sche primitieven. Op den schoorsteen, daar geplaatst als om van het bed uit te kunnen worden ge zien, staat, tusschen een paar gouden kan delabers, een marmeren Madonnabeeldje. Aan het hoofdeinde van het bed bran den knetterend (wee kaarsen, naast een groot kruisbeeld, aan welks voet de palm tak ligt, waarmede de bezoekers gewijd wa ter sprenkelen op het doode lichaam. Twee zusters in 't zwart zitten rechts, tweo in stilte weenende hofdames zitten Inks van het bed te bidden. Achter haar hangen de portretten van Leo pold I en Leopold II en van de koningin oen Louise-Marie en Marie-Henriette en oaartusschen in. een kruisafneming naar Rubens en een Hemelvaart naar Raphael. i kamer kan een wat luxueus inge lichte cel van een kloosterlinge zijn. Toen gistermorgen te Melisse bekend werd, dat de <?x-keizerin het tijdelijke met het eeuwige had verwisseld, zijn droef de klokken aan 't luiden gegaan en vele een- voudigen van harte hebben geweend om 011 verscheiden. Naast de doodenkamer hebben wij, in hot salon der keizerin, gestaan voor het Portret van Maximilliaan van Oostenrijk, on£ehikkigen gemaal, die op haar andringen de keizerskroon van Mexico aanvaardde. Het was voor die zelfde schilderij, dat ij tot voor enkele jaren kwam spreken i e"ei\ ..zeer geliefden prins", dien zij ïaalidclijk beloofde, het hem aangedane onrecht te zullen wreken. rf>Pm-ari ge'an£ echter de ouderdom kwam inderde haar belangstelling voor deze beeltenis, om tenslotte geheel uit haar ge tourmenteerde gedachten te verdwijnen. Genoemde correspondent meldt nog: Het stoffelijk overschot van ex-keize rin Charlotte van Mexico zal a.s. Zater dag in de crypte van Laeken worden bij gezet. Het stoffelijk overschot zal om half 10 uur per lijkwagen te Meijsse worden af gehaald. In den stoet naar de kerk van Laekeq zullen alleen meerijden de koning, prins Leopold en prins Karei, de grootmaar schalk van het hof, de grootmeester van het hof, de grootmeester van hel huis der keizerin, een ordonnance-officier en de pastoor van Meijsse. Naast den lijkwagen zal een escorte ca valerie rijden. De lijkdienst zal om 11 uur plaats heb ben in de kerk van Laeken, waar zich de vertegenwoordigers der z.g. geconstitueerde hooge lichamen zullen bevinden op het oogenblik, dat het stoffelijk overschot er zal worden binnengebracht. Daarna zal de kist in de crypte der ko ningen, die achter deze kerk is gelegen, worden bijgezet. De Kroonprinses krijgt een diadeem. De nationale inschrijving, die werd ge opend om den hertog en de hertogin van Brabant een herinnering aan te bieden ter gelegenheid van hun huwelijk, heeft een bedrag van twee millioen franc opge leverd Woensdag heeft men den kroonprins en zijn vrouw oen schitterende gobelin over handigd, voorstellende de reis naar het ideaal. Het comité, dat het initiatief voor do inschrijv.ng had genomen, heeft voor een waarde van 1.600.000 fr. Congo-briljanten gekocht. ,die in platina gezet, voor een diadeem zullen worden gebruikt. De diadeem zal over eenige maanden aan de hertogin van Brabant worden aangeboden. Duitschland MARX NIET GESLAAGD. De opdracht teruggegeven. T*e groote tegenstand voor een middenregeering. Gistermorgen zette rijkskanselier dr. Marx zijn pogingen voort, om een regee ring te vormen. Hij had opnieuw een grondige bespreking met den fractievoor zitter der Duitsche Volkspartij, Scholz. Tegen den middag bracht Marx bij den rijkspresident Von Hindenburg verslag uit over het resultaat zijner bemoeiingen. Met het oog op den tegenstand, dien Marx heeft ontmoet bij zijn streven, een regeering van het midden te vormen, heeft do rijkskanselier ten slotte de hem verleende opdracht aan den rijkspresident teruggegeven. De rijkspresident hield- zijn verdere be slissing voorbehouden. Een schrijven van v. Hindenburg. Een beroep op Marx. De onderhandelingen hebben een ver rassende wending genomen ten gevolge van een eigenhandig geschreven brief, dien president Hindenburg aan Marx heeft gericht. In dit schrijven doet de rijkspresident een beroep op den rijks kanselier, om zich met de vorming van een burgerlijk meerderheidskab.net te be lasten, nu de pogingen om een kabinet van het midden tot stand te brengen, op nieuw op den tegenstand der Duitsche Volkspartij zijn mislukt. In het presidentieele schrijven wordt een beroep gedaan op de nationale offer vaardigheid van Marx, terwijl Hinden burg voorts cr op wijst, dat na den zeer langen duur der huidige regecringscrisis de vorming eener ïneerderheidsregeoTing een absolute noodzakelijkheid is. Dit meer derheidskabinct moet in sociaal-politiek opzicht in bijzondere mate rekening hou den met de arbeidende lagen der bevol king. Verder doet Hindenburg in zijn schrij ven een beroep op alle burgerlijke partijen om in het belang van den Slaat aan de kabinetscrisis spoedig een einde te ma ken, door zich aaneen te sluiten tot een „working majority'* en partijvorschillen op den achtergrond te plaatsen. Onderhandelingen tusschen Centrum en Volkspartij. Het bestuur der Gentrum-fractie be sloot met algemeene stemmen, om inge- volgo het appèl van den rijkspresident, onderhandelingen met de Duitsche Volks partij over de mogelijkheid van do vor ming oener burgerlijke meerderheidsrc- geering aan te knoopen. De beslissing der Gentriun-fractio is op het oogenblik nog niet bekend. Na het votum van het fractiebestuur is het even wel waarschijnlijk, dat de fractie cr mede accoord zal gaan, dat bedoelde onderhan delingen wordeu aangeknoopt. Welke voorwaarden liet Gentrum daarbij aan do Duitsch-nationalcn zal stellen en op welke vrij ze het Centrum zich waarborgen zal verschaffen, dat de Duitsch-nationalen zoodanige voorwaarden niet slechts in schijn aannemen, zonder zich tot nauw keurige nakoming gebonden te achten, moet worden afgewacht. Aan oen combi natie, waarbij ook de Duitsch-nationalen betrokken zijn, zouden de democraten niet deelnemèn, zelfs als zulk een combi natie onder leiding van het Gentrum zou staan. Een communiqué. Door de Gentrum-fractie werd na uit voerige besprekingen de volgende mede- deeling bekend gemaakt: „De Centrum-fractie acht de mislukking deT door haar met allen ernst nagestreef de regeering van het midden een beden kelijk toeken. Daardoor is een toestand geschapen, die groote politieke gevaren in zich bergt en niet langer verantwoord kan worden. Het hernieuwde beroep van den rijkspresident op de Gentrum-fractie, om do vorming eener regeering zooveel mo gelijk te bespoed gen, plaatst do fractie voor een zeer verantwoordelijke taak. Bij het aanvaarden dezer laak hecht de fractie er waarde aan, haar binnen- en buitenlandsch politieke richtlijnen met inachtneming van den nieuw geschapen toestand duidelijk uiteen te zetten. Tot dat doel zal de fractie Vrijdag wederom bijeenkomen." De Poolsche taal in Danzig. Het ministerie voor Verkeerswezen te Warschau hoeft een verordening voor het gebied van de vrije stad Danzig afgekon digd, die eischt, dat alle spoorwegbeamb ten voor 1 Januari 1928 het bewijs hebben geleverd, dat zij voldoende kennis hebben van de Poolsche taal om zich daarin ver staanbaar te kunnen maken. Van alle an dere ambtenaren wordt dit van 1 Juli 1928 af verlangd. De spoorwegbond van Danzig heeft tegen deze verordening ge protesteerd. De kwestie zal door den Se naat aan het Volkenbondscommissariaat ter beslissing worden voorgelegd. t-ranicrijK. Briand over de relaties met Italië. Frankrijk's politiek in China. In de gisteren gehouden zitting der Fransche Kamercommissie voor buiten- landsche aangelegenheden heeft Briand ten slotte gewezen op de verbetering in de betrekkingen tusschen Frankrijk en Ita lië. Voorts deelde hij mede, dat binnen kort tusschen Frankrijk en Spanje bespre kingen met betrekking tot Tanger zullen plaats vinden. Aan het slot van zijn ex posé verklaarde de minister, dat Frank rijk tegenover China zijn politiek van waakzaamheid en voorzichtigheid, ten doel hebbende de Fransche belangen in het Verre Oosten te beschermen, zal voortzetten. Hongarije. Hongarije vraagt opheffing der militaire controle. Protesten der Kleine Entente verwacht. De Raad van Ambassadeurs heeft de mogendheden der Kleine Entente er van in kennis gesteld, dat de Hongaarsche regeering evenals Duitschland de ophef fing van de militaire controle heeft ver zocht. In politieke kringen verluidt, dat de leden der Kleine Entente, Joegoslavië, Roemenië en Tsjecho-Slowakije besloten hebben bij den Raad van Ambassadeurs tegen de opheffing der militaire controle in Hongarije te protesteeren. De Rocmeensche gezant te Belgrado hoeft gisteren een langdurig onderhoud gehad met den Joegoslavischen minister van Buitenlandsche Zaken, waarbij de tekst van de gemeenschappelijke nota der regeeringen van de Kleine Entente in deze kwestie besproken werd. Italië. Italiaansche kranten op Italiaansch papier Op den weg naar economisch herstel heeft Mussolini zijn land zoo juist langs een nieuwen mijlpaal gedreven. De „Po- polo di Roma" is Vrijdagmorgen versche nen mot de zegevierende medcdec-ling, dat haar geheole oplaag ditmaal op zuiver Italiaansch papier was gedrukt en dat dit in de toekomst zoo zoh blijven. Hot be treft hier een proefneming, die zeker met fascistische hardnekkigheid wordt door gezet over do gehecle Italiaansche pers, en die beoogt, de handelsbalans des lands te bevrijden van den post buitenlandsch en papier-import ad 300 millioen lire (35 millioen gulden) 's jaars. China. Tsjang's hoofdstad. Een overwinning op den Russisch en adviseur. Alle moer naar rechts georiëntcerden in nationalistische kringen zijn opgeto gen over de overwinning door generaal Tsjang behaald op Borodin, den Russi- schen adviseur bij de nationalistische re geering en aanvoerder der uiterst link- schen, met betrekking tot do nieuwe hoofd stad der nationalistische regeering. Tsjang gaf de voorkeur aan Nantsjang, waar -hij alle macht bezit on waar Borodin slechts weinig aanhangers telt. Tsjang verzette zich krachtig tegen ver plaatsing naar een groot industrie-cen trum, waar de linkervleugel en de com munisten op krachtigen steun der arbei dersbevolking zouden kunnen rekenen en om dezelfde reden was hij gekant tegen Hankau als regeeringszetel Vreezende, dat» Tsjang zich geheel van het politiek bureau zou afscheiden, heeft Borodin ten slotte de plannen va» Tsjang aanvaard. Ook ten aanzien van zijn mili taire plannen heeft Tsjang de overhand behouden. Deze plannen hebben een on middellijke militaire campagne in Tsje- kiang ten doel. Borodin daarentegen wenschto de krijgs verrichtingen in Tsjekiang uit te stellen, totdat de nationalistische rogeering haar positie in Midden-China versterkt zal heb ben De rechts-nationalisten te Sjanghai zijn opgetogen over dit resultaat, omdat hun oppositie zich hoofdzakelijk concen treert tegenover Sovjet-Rusland en de andere mogendheden verschilt slechts in tactisch opzicht van die van den linker vleugel. Hun nationalistisch program is in den grond van de zaak hetzelfde. Anierika's voorbereidende maatregelen. De officieele rapporten over de anti vreemdelingen-onlusten in China en het plunderen van missies te Foetsjau, welke door het ministerie van Buitenlandsche Zaken te Washington zijn ontvangen, ge ven geen aanleiding, dat ecu Amerikaan- sche onderdaan letsel heeft bekomen. In China verblijven ongeveer twaalf duizend onderdanen der Vereenigde Sta ten, van wie ongeveer 2500 vrouwen. Het aantal Amerikaansche firma's dat zaken 'doet in China, bedraagt ongeveer 600, waarvan de helft te Sjanghai is gevestigd. De Amerikaansche beleggingen in China bedragen ongeveer 70 millioen dollar. Do marine houdt te Guam en San Diego mn ger ee3ïté?3 ^Sor^dVeAfil'ëAllf geD^dWi/k- heden. Amerika De Ver. Staten en Mexico. Het geschil mogelijk aan arbitrago onderworpen. De mogelijkheid van een gewapend con flict tusschen Mexico en de Vereenigde Staten is na de gebeurtenissen van giste ren op den achtergrond gekomen en de kans, dat het geschil aan arbitrage zal worden onderworpen, is gestegen. Zooals gemeld, heeft een der democratische Sena toren, Robinson, een resolutie ingediend, waarbij aanbevolen wordt, de geschillen tusschen de Ver. Staten en Mexico, welke niet langs diplomatieken weg opgelost kunnen worden, aan arbitrage of een an dere wettelijke procedure to onderwerpen. Deze resolutie is naar do senaatscommis sie verwezen en heeft alle kans, daar aan genomen te worden. President Coolidge heeft hierop oen on derhoud gehad met don minister van Buitenlandsche Zaken, Kellogg, die kort daarop deed weten, dat het nrbitrageprin- cipc een der leidende grondslagen voor de politiek der Vereenigde Staten vormt en dat hij reeds sedert enigen tijd nauw keurig heeft overwogen, of op de geschil len met Mexico een arbitrage-principe kan worden toegepast. De pers trekt hieruit vrijwel eenstem mig de conclusie, dat de Ver. Staten thans definitief gebonden zijn, bedoelde geschil len aan arbitrage te onderwerpen Do moeilijkheden zijn hiermede natuur lijk niet opgelost; het is slechts de moge lijke inleiding tot langdurige en moeilijke onderhandelingen. Totdat een voor beide partijen aannemelijke formule gevonden is zal men zich tot een gematigd optimisme moeten beperken. BIHPSEBULAND De loontoes'ag in hel mijnbedrijf. De directies besluiten tot opheffing. In de gisteren gehouden vergadering van de Contactcommissie voor de Mijn industrie deelden do mijndirecties mede, dat zij den loontoeslag van 5 pet., welke over de maanden December en Januari gegeven waren, niet langer konden hand haven. Zij wezen daarbij op de verminder de productie door de invoering van den zcs-irrigen werkdag op Zaterdag. Tevergeefs betoogden do mijnwerkersaf gevaardigden dat, gezien den toestand van de kolerimarkt en de verliooge indi- viducelo productie per dag, de toeslag toch zeer zeker gehandhaafd zou kunnen blijven. Aan het verzoek van de samenwerkende mijnwerkersbonden om de loonen voor één jaar vast te leggen, werd niet vol daan, omdat, zooals de mijndirecties me dedeelden, het verloop van de prijzen in 1927 niet kan worden overzien. De verga- derig is uiteengegaan zonder dat een na der besluit genomen werd. De loontoeslag van 5 pet. vervalt dus. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Marx heef{ de opdracht tot kabinetsvor ming teruggegeven en weer aangenomen. Hongarije verzoekt opheffing der mili taire controle. BINNENLAND. De politie te 's-Gravenhage heeft al 'p 400 aanwijzingen gekregen inzake de roofdmoord aan het Bezuidenhout. (Ge mengde Berichten, 2de blad). OMGEVING. De regeering zou voornemens zijn terug te komen op het plan tot aanleg van den spoorweg GoudaAlphen aan den Rijn. (Rijnstreek, lsto blad). Onze Geïllt'Streercie Par ina De photopagina geeft o.m. photo's van: de reis van pater Lans O.Carm. met do „Zeelandia" naar Brazilië; het auto-onge luk te Groningen; de roofdmoord te 's-Gra venhage. De besturen der mijnwerkersbonden zul len deze week gezamenlijk vergaderen, om te zien, wat in deze nog gedaan kan wor den. De particuliere autobusondernemers tegen de spoorbussen der Ned. Spoorwegen. Het persbureau V.D. schrijft ons: Naar ons wordt meegodeeld, zijn de particuliere autobusondernemers, die verecnigd zijn in den Bond van Autobushouders, zeer ont stemd over de oprichting van do maat schappij A.T.O. door do Ncdorlandsche Spoorwegen. Do A.T.O. is voornemens oa. in verschil lende streken van ons land autobusdiens- ten to gaan exploiteorcn. Daartegen gaat het verzet van do particulicro autobushou- ^8atit<<i»oaVSiélrt85pl'Yi'V.o!)1SW.TLi,n"I!Slf- ticuliero autobusbedrijf groot hebben ge maakt. In Jun: 1923 is door den Bond van Auto busondernemers er bij de ltogeering op aangedrongen d^ verouderde wet van 1880 betreffende 'de „Openbare middelen van Vervoer" to wijzigen in dezen zin, dat aan ieder do vrijheid wordt gegeven om overal autobussen te laten rijden. Door de Directie der Nedorlap o Spoorwegen is toen een rapport bij de Re geering ingediend, waarin hot z.g. mono poliestelsel wordt verdedigd. Toen is do bekende staatscommissie-Parijn ingesteld, dio do rapporten van beide partijen heeft bestudeerd. Do staatscommissie hoeft toen hot standpunt ingenomen, dat door de parti- culioro autobusondernemers is verddied. Het resultaat van het werk der staats commissie is in de wet van 30 Juli 1926 tot stand gekomen en op grond 't -ze wet zijn daarop door de belanghebbenden de aanvrn-gen om vergunningen ingediend. Do A.T.O. poogt nu volcrens het in zicht der particulicro autobusondernem^'-i» bij het verkrijgen van vergunningen de voorkeur te krijgen boven de particuliere ondernemers. Zoo zijn door de A.T.O. rcods aam -een om vergunningen ingediend voor autobus diensten tusschen Hoorn on Kokhuizen, Oudkarspel en Alkmaar, Mcdcnihlik on AP-mnj»'-. O.irinehom en Papendreeht, Oo- richem en Utrecht, alsmede voor het ver krijgen van toevoerlijnen op de stations Sliedrocht en Gorichem. Volgens de particuliere autobusuii icrnc- mers zijn deze aanvragen niet gcbnsccrd op het geven van niouwo autobuslijncn, maar om de particuliere ondernemingen in den weg te staan. Vorschillende Burgemeesters hebben aan de onderscheidene Ged. Staten het advies gegeven, om de spoorwegbusscn van do A.T.O. niet toe te laten, daar het tegen woordig met de vrije particuliere autebus- verbindingen zeer goed gaat. Ook de Ka mers van Koophandel van West-Friesland en van Noord-Holland-Noordorkwartier adviseerden tegen de toelating dor auto bussen van de A. T. O. Do particuliere autobusondernemers zivn van mccning, dat zij geschiktor zijn om het particuliere autobusbedrijf te cxploi- tecren dan de overheids- en monopolisri- scho organen en zij hebben tor illustratie van hunne meening verschillende voorbeel den gegeven. Volgens hen moesten do gemeentelijke autobuscxploitaties in Arnhem en Nijme gen wegens groote verliezen worden opge heven. Utrecht heeft in een jaar een ver lies van 36.000 gulden geleden, terwijl Am sterdam op eiken autobuspassagier een verlios van vier cent lijdt. Terwijl de particuliere autobusonderne mers oen gemiddeld o aannemen van 26 rent voor eiken autobuskolometer, kunnen do overheids- cn gemonopoliseerde auto busbedrijven niet onder de 30 cent por autobuskilometer geëxploiteerd worden. Groningen heeft zelfs een gemiddelde van 42 cent aanegnomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1