VOETBAL'.
5f- 1 BIOG. HAAM,. BOND'.
De uitslagen.
ff De uitdagen. ran Zondag j.l. luiden:
r'f «Ie Klasse B.
WijLeroogi W.F.C. I—Santpoort 1 5—1
o Klasse C.
ZandTCOrl: Ï.Z.B. I—Santpoort JI 3—2
3 o Klas so F.
Koordwijk: S.J.G, IX—L. en S. IX
Loosdoinen; G.D.A. UI—Leiden IX
8a Klas so O.
Lisso: Lisso H—Taijttngen IX
Oogstgeest:
Hcxjrdwijk:
de Klasso C.
O.V.V. n—I.isaa III
s j.c. iu—v.v-L. i
3—2
2—1
3-1
1—7
0—3
ie Klasso H.
Wassenaar: Blauw Zw. IIV.Y.P. II 31
~uif¥ro^io^r
al
KATWIJK AAN DEN RIJN.
In brand geraakt. Do toestand van
mej. v. K., die met haar kleercn in brand
geraakte bij do kachel, was nog ernstiger
dan het zich aanvankelijk liet aanzien.
Zo is dan ook naar het Aead. ziekenhuis
in I-eiden overgebracht.
NOORDWIJK-BINNEN.
Ongeluk. Doordat een plank van zijn
■wagen brak is v. d. N., wonende alhier,
Tan den bok gevallen, waardoor bij te
recht kwam op do stuurinrichting, tenge
volge waarvan één zijner ribben brak en
twee ribben ernstig werden gekneusd.
NOORDWUK.
Personalia. Onze plaatsgenoot de
heor H. F. van Spanje, adni. ambtenaar
ten kantore dor Rijks Directe belastingen
alhier, is met ingang van 1 Februari 1Ö27
bevorderd tot adj. commies teil kantore
der Rijks Dirocte belastingen te Hille-
gom.
„Excelsior." Gisteravond gaf boven
genoemd ccxrps een uitvoering voor dona
teurs en kunstlievende leden in het Ju
venaat. Kap. Hesp opende den avond met
een welkomstwoord waarna do fanfare
aan het woord kwam met een 7-tal nieu
we stukken, waarvan no. G „Fantaisio
nno Sairee d' Automme au Ardenens"
wel het moeilijkste maar ook het mooiste
oummr was. Aan het slot werd gespeeld
de „Escelsior-mar.sch" door den directeur
den heer G. Vcrkleij, opgedragen aan do
vereeniging, waardoor Excelsior liaar
eigen marsch heeft. Vol vuur werd er ge
speeld wat tot gevolg had dat do „Excel-
eior-marech" door het enorm appla;
nogmaals gespeeld moest. Er
wel met toewijding gestudeerd en geleerd
ziin. daar in twee numnilgn mn
(vi'rti'oir. ~rra do muziek feliciteerde kap.
Hesp do vereeniging met baar behaalde
succes alsook den directeur en dankte
hein voor den ijver en toewijding waar
mede hij het er bij do leden heeft inge
bracht. Hierna gaf het duo do Haas cn
V. <L Steen cenigo komische nummers.
I
NOORDWUK AAN ZEE.
Op hol. Een paard bespannen voor
een disselwagcn geladen met mest, be
stuurd door den landbouwer R., geraakte
gistermorgen op den Koepelweg alhier
op hol. De bestuurder viel van den wa
gon en bezeerde neus cn wang. Do bak
met mest geraakte van het onderstel los
en kwam in stukken op den grond te
recht. Het dier holde, het onderstel ach
ter zich aan slingerend, den Koepelweg
ivf over den Ouden Zeeweg cn werd op
do Huis ter Duinstraat door den heer V.
gegrepen. Gelukkig dat de kinderen der
Herv. school nog niet buiten waren, an
ders hadden verdere ongelukken onver
mijdelijk geweest.
WASSENAAR.
De Hanze. Zondag en Maandag werd
door do plaatselijko afdeeling van De Han-
£0 met groote opgewektheid haar jaarfeest
gevierd.
Zondag werd do viering ingezet met een
plechtige H. Mis in do parochiekerk van
„Do Goede Herder", waaronder velo leden
ter H. Rafel naderde. Na do H. Mis werd
in do pastorie een gemeenschappelijk ont
bijt gebruikt. Des middags werd in het
patronaatsgebouw een feestje aangeboden
aan de kinderen van de leden. Een grooto
schare kwam hier bijeen en het duuxdo niet
heel lang of er heerschte een vroolijke
ftemming. Do kinderen werden op velerlei
lekkers en cadeautjes onthaald en konden
naar hartelust gebruik maken van do ver
schillende vermakelijkheden als: vischver-
maak, grabbelton, werptent, koekslaan,
loterij. Een groot draaiorgel luisterde een
cn ander op, en toen het donker werd na
men do kleinen slechts noode afscheid van
het feest.
Maandagavond was het feest voor de
leden met hunne dames. Een groot aantal
hunner had aan de uitnoodiging gevolg
gegeven, zoodat een drietal lange tafels noo
dig waren, om allo gasten een behoorlijk
plaatsje to kunnen bezorgen. Do zaal was
keurig met vlaggen en bloemen opgesmukt
cn ieder bezoeker werd bij het binnentreden
daarvan een aardig bouquetje op de borst
gespeld.
Do Jazzband van do R.-K. Jonge Mid-
denstandersvereeniging uit Den Haag had
ïeeds op het tooneel plaats genomen cn
weldra klonk do voortreffelijke muziek
.van dit gezelschap door de zaal.
Na het eerste nummer nam do Voorzit
ter, de heer G. van Leeuwen het woord.
Spreker heette op do eerste plaats harte-
ïufc welkom pastoor Meijsing van do
Goede Herder. Hij stelde diens tegenwoor-
»,°P hoogen prijs en bracht hem har
telijk dank voor do ontvangst, welke hij -
den leden gisteren had bereid. Spreker
hoopte, dat de aangename verstandhouding
tussclién den Pastoor en do Hanzo zou mo
gen blijven beslaan. Vervolgens richtte
spreker zich tot den Geeslcl. Adv., die lief
cn leed met do vereeniging deelt. Spreker
wees er op, dat Zijneerw. nimmer een ver
gadering afwezig was gebleven. Hij oor
deelde dit een bijzondere praestatio cn
sprak do hoop uit, dat Zijneerw. nog lang
adviseur van do afdeeling zou mogen zijn.
Hierna richtto spreker een welkomst
groet tot den heer Chr. Jansen.
Als spreker daarna lot dc leden nog iets
zegt, dan is dit. om erop tc wijzen, dat hij
ook aan hen dank verschuldigd is voor
hunne medewerking en in het bijzonder
voor die van do bestuursleden. Spreker
mocht met genoegen constateer cn dat do
afdeeling grootcr geworden is. Van 54 le
den is zij thans de 80 gepasseerd. Do con
tributie is verhoogd van G op 8, maar
daartegenover staat, dat de leden belang
rijke financieel© voordcékm bobben ver
worven, al is bet alleen maar niet do tele
foon. Vervolgens wijst spreker erop, dat
dezo afdeeling ƒ1100 heelt hijgedragen
voor de kas van hel Santosfonds, een be
drag, door geen enkele afdeeling bereikt.
Ook toont bij aan, waarom do R.-K. Mid
denstanders zich in een Roomsche vcreoni-
gmg moeten organiseeren, om tenslotte al
len een prettigen avond toe to wencchen en
op to wekken tot het maken van propa
ganda voor de afdeeling.
Door allo aanwezigen werd daarop het
Hanzelied gezongen.
Do Geeslcl. Adv., dio hierna hot woord
verkreeg, had bemerkt, dat het feestpro
gramma uitgebreider was dan dat van bet
vorig jaar en spreker oordeelde, dat dit
wel mocht, omdat er in bet afgeloopen jaar
ook voel gewerkt is. Het stemde spr. tot
blijdschap, dat do Hanzo zoo bloeit. In an-
dero plaatsen ziet men zelfs naar Wasse
naar en mon komt van elders hier infor-
meeron en neemt Wassenaar tot voorbeeld
I Spreker brongt den leden dank voor het
geen zo tot stand brachten en meer in het
bijzonder bet Bestuur en den Voorzitter.
Zijneerw. wijst vervolgens op de bcteeke-
nis van de beido woorden: Midden en
Stand. Als vereeniging vormt do Hanze
het midden tusschen het intieme leven en
do grooto organisatie, waarvan wo allen
lid zijü, het Rijk. Do Hanzo vormt den
hechten band, welke het familieleven ten
goede komt, de band van broederschap.
Vervolgens wijst spreker op het woord:
Stand. Hij bedoelde daarmedo niet, dat hot
noodig is, dat de leden stand vooren, maar
wil wijzen op het woord stand in de betee-
kenis van stand-houden. Zijneerw. wekte
de leden daarna op, om to zorgen, dat hun
ne kinderen worden opgekweekt, om va
ders voetspoor to volgen en vraagt hij steun
bij zijn arbeid tot vorming van do Jeugd.
Do Voorz. bracht den Geestel. Adv. dank
voor het gesprokeno en maande de leden
aan, hunne kinderen aan het Jeugdwerk
te doen deelnemen
Hierna trad het muziek- en cabaretge
zelschap weder op met enkele komische
nummers en vrooliike liedies. zoodat de
kwamen.
Daarna was het woord aan den heer
Chris Jansen. De heer Jansen wees er op,
dat do afdeeling Wassenaar een vooraan
staande positie in het bondsleven inneemt.
Hij brengt huldo aan dio 80 leden, dio de
vollo JOO procent vormen en had woorden
van lof voor het Bestuur en de feestcom
missie en hun eminenlcn leidsman Kap.
van den Burg.
Spreker hoopt, dat alles, wat verricht is,
zal gedijen. Hij wees er in verband daar
medo op, dat do afdeeling niet moet mee-
ncn, dat zij er al is. Er blijft nog veel to
doen over. Zoolang er kwesties zijn, is er
gewoonlijk leven. Spreker prees den mid
denstand om zijn deugden van naasten
liefde on zijn gehechtheid aan den gods
dienst, maar laakte zijn optreden in ande
re zaken. Spr. wees daarbij op het voor
deel, door den Neutralen Middenstand be
haald met haar steun van do regeering. Dat
de Hanze dien steun niet heeft verworven,
is daaraan te wijten, dat de leden niet
Steeds op de bres hebben gestaan. Spr.
wekt daarom allen op, om de organisatie
groot te maken en hoopt, dat do leden
daaraan zullen blijven denken, ook straks,
wanneer do vlaggen zijn verdwenen. Hij
moedigt vrouwen en mannen aan, om el
kaar te steunen en te helpen, om de inzin
king en de daardoor veroorzaakte schade
te helpen herstellen.
Do Voorz. bracht den heer Jansen dank
voor zijn betoog en sprak den wensch uit,
dat de leden zijn woorden ter harte zou
den nemen.
Na deze rode, was Weder het woord aan
de muziek, welke door tal van komische
voordrachten werd afgewisseld. Enkele
bioscoopnummers, gegeven door den heer
Hendriks, droegen ook niet weinig bij tot
verhooging van de feestvreugde.
Het was al bij half twaalf, toen de Voorz.
van do feestcommissie, dc heer J.- G. Hoo-
geveen, de gelegenheid kreeg, om de ker
misvermakelijkheden to openen. Nog wa
ren zijn woorden niet bestorven, of bet
rad van avontuur draaide om zijn as, de
bel weerklonk en alle andere zaken als
grabbelton, vischvermuak, koekslaan, wa
ren in volle actio.
Een paar uurtjes werden met dit spel
zoek gebracht. Toen klonk weer de slem
des Voorzitters, om een einde san bel feest
te maken. Met een keurig ontbijt, aangebo
den door do Vereeniging, eindigde dezo
gezellige avond.
De afdeeling Wassenaar van do Hanze,
haar Bestuur en do ijverige feestcommis
sie kunnen met voldoening op hetgeen be
reikt werd, neerzien.
Het is een vroolijk feest geweest.
Katholieke Garde. Maandagavond
vergaderde in het Patronaatsgebouw dc
Katholieke Garde.
Nadat do Voorz. alle aanwezigen een ge
lukkig en voorspoedig Nieuwjaar had toe-
gewcnscht en ook zijn beste wenscheu had
geuit voor de club zelve, werd medegedeeld,
dat do Zeeroerw. Paler Vogels S.J. to Rot
terdam geen tijd beschikbaar had, om een
lezing over Mexico to komen houden. Het
Bei tuur zal nn trachten een anderen spre
ker te laten optreden.
Do Voorzitter bracht vervolgens dank
aan de damos-ledcn, die in korten tijd 50
exemplaren van het boekwerkje „De Kerk
Groeit" aan don man hadden gebracht.
Hierna gaf do Geestelijk Adviseur een
uiteenzetting van het 3e Hoofdstuk van het
Geloof onzer Vaderen, waarin de Eenheid
van on zo H. Kerk worde behandeld.
Tenslotte hield dc Voorzitter oen lezing
over do Provinciale Staten. Do samenstel
ling, inrichting en bevoegdheid van do
Staten werd op bevattelijke wijze medege
deeld, terwijl do taak van do Staten cn
van Gedeputeerd o Staten met verschillen
de voorbeelden werd toegelicht: Vooral
werd gewezen op het belangrijke werk, dat
do Staten hebben tc vervullen, nl. bet ver
kiezen van leden van de Eerste Kamer,_om
welke reden alleen de verkiezing van Sta
tenleden reeds belangrijk -moet worden
genoemd.
Do Geestelijk Adviseur bracht namens
allen don spreker dank voor het medege
deelde en uitte den wenseh, dat spoedig
meerder© lezingen over een ppLtiek onder
werp zouden volgen.
Op voorstel van den WclEerw. Heer Ad
viseur werd besloten een lijst aan to leg
gen van do parochianen, bij wie om lec
tuur kan worden aangeklopt en bij wie
lectuur kan worden bezorgd.
Een geanimeerd debat ontstond naar
aanleiding van de vraag om van do be
staande li K. bibliotheek wat meer gebruik
le maken. Het bleek, dat omtrent do uit-
deeling van dc boeken verschillend o ge
rechtvaardigde klachten bestonden, waar
aan weinig 'of niet werd tegemoetgekomen.
Aan het Bestuur werd opdracht ver
strekt to trachten alhier een correspondent
schap to vestigen van do R K. Openbare
Leeszaal en Bibliotheek. Hierna sluiting.
Demonstratie met Rectaskid.
Wö behoeven onzen lezers cn lezeressen,
bezitters(sters) van auto's ongetwijfeld
niet meer to vertellen, wat Rectaskid is.
Eenigo weken geleden hebben wo reeds
een en ander, van bel anti-slip apparaat
voor auto's verteld.
Volledigheidshalve willen wo nog even
memoreeren, wat Rectaskid is en welk
voordeel bet oplevert.
Rectaskid bestaat uit twee roestvrije
stalen platen, waarin aan een einde een
aantal verzonken gaten geboord zijn.
Dezo platen zijn aan elkaar geklonken, cn
wed zoo, dat do kogeltjes, welke zich tus
schen do platen voor do verzonken gaten
bevinden, vrij kunnen bewegen. Deze
platen worden tusschen de bladen van do
voeren gemonteerd, zoodat do veeren in
derdaad op kogellagers loopen.
Wanneer de Rect&skidplatcn tusschen
do verschillende veerbladen van den
wagon gemonteerd zijn, zullen do veeren
■doordat zij thans voorzien zijn van kogels
veel sneller op een drukking reagecren,
veel beter veeren, zoodat de wagen in
iedero omstandigheid ach in evenwicht
herstelt, een vaste ligging op den weg
ui lg5§ loten is.
Gistermiddag to omstreeks 3 uur had
op den boek van do Rust cn Vreugdlaan
en Baekcrshaegenlaan oen proefneming
plaats.
't Was er vrij koud cn het wachten op
het primitieve pompje, dat met een drijf
riem op een autowiel gekoppeld, maar
geen water wou geven om den weg nat
en glibberig to maken, duurdo laug.
Tenslotte besloot men maar met behulp
van. emmers water den weg nal to maken
en met pulp to bestrooien en de demon-
slratio kon beginnen. Met een flinke vaart
kwam do „Fiat" aangesnord. Do chauf
feur had echtetr niet op zoo'n scherpen
bocht gerekend ©n do auto zou een boom
uit den grond hebben gerukt. Do chauf
feur had echter de tegenwoordigheid van
geest om het stuur to wenden en do auto
botste thans met een zijkant togen den
hoorn. Met een vernielde treeplank en een
nagenoeg afgerukt spatbord kwam de
auto er af, terwijl do inzittenden geluk
kig geen letsel opliepen. De heele demon
stratie dreigde dus oen ©ogenblik in het
water te zullen vallen, doch do caroese-
rie was niet beschadigd en do demonstra
tie werd voortgezet.
Wel werd er niet zoo hard moer gere
den ,doeh het mag gezegd, dat wij de
auto op do natto pulp geen enkele slip-
beweging zagen maken.
We mogen dus wel aannemen, dat er in
dezo uitvinding iets zit. Toch zullen de
toeschouwers van gistermiddag niet ten
vollo voldaan zijn en zullen zij de proef
nog wel eons herhaald willen zien op een
door damp en regen vetten weg,
VOORSCHOTEN.
Geboren: Hennio Ada Mina, d. van
J. Pen en A. M. Brouwer. Tlieresia Ber
tha Maria, d. van N. A. J. Lingerak en E.
A. van der Valk.
Gehuwd: A. J. van der Geest cn G.
van Leeuwen.
Overleden: P. Waasdorp.
LEIMUIDEN.
UITVAART EN BEGRAFENIS
PASTOOR KUYPERS.
Men seint ons:
Vandaag heeft de uitvaart en begrafenis
plaats gehad van den zeereerw. heer Kuy-
pers, oud-pastoor onzer parochie.
Hedenmorgen om half tien werden do
Lauden gezongen in de parochiekerk,
waarbij agens was do zeereerw. heer J. S.
V. Buchem, pastoor to Rijswijk (oud-kape
laan van den overledene), met assistentie
van den zeereerw. heer J. Noordman, aal
moezenier, den weleerw. pater Th. v.
Haaster, kapelaan te Alkmaar, on do wel-
ocrw. zeergel. pater dr. S. v. Egmonb O.F.
M. to Wychen als caeremoniarius.
Daarna, werd do plechtige Requiem-Mis
opgedragen door den zeereerw. heer A. H.
J. Sprengei', pastoor alhier met dezelfde
assistentie.
Na het Evangelie hield pastoor Spran
ger do lijkredo.
Do beaardlug geschiedde eveneens door
don pastoor der parochie.
Medo waren aanwezig do koogccrw. heer
J. M. Hellegers, deken to Alphen a-. d.
Rijn, clo zeereerw. he eren pastoors F. Keet
van Bodegraven, W. v. Straclen, van Oud-
Ade, F. v. Nes van Nieuwveen, J. v. d.
Bom, van Aarlandcrveen, M. v. d. Burg van
Nieuw-Vennep, cn Hellegers, cm.-pastoor,
en do wcleorw. heer Kapelaans J. Lips van
Alphen, G. Boos van Bodegraven.
BE B8JMSTBEEK
BOSKOOP.
Schadepostje. Dinsdagmiddag is bij
do Gouwebrug van een zolderschuit het
roer afgevaren. De schipper was n.l. van
meening dat do brug niet behoefde te
draaien, echter kwam bet anders uit met
het vermelde gevolg.
Statenverkiezing. Zooals op do jaar
vergadering der R. K. Kiesvereeniging
was besloten, om van Boskoop ook een
candidaat in to zenden aan den staten
lij eskring to Gouda voor do voorloopige
groslijst der verkiezing voor de Prov.
Staten, is hiervoor op een olgemeeno ver
gadering met algm. stemmen aanvaard,
de heer A. Brands Pz., die ook de bij de
vorige statenverkiezing candidaat was
Vrijwillige landstorm. Maandag
avond ie in hotel Neuf do landelormfilm
vertoond. Do zaal was vol bezoekers. Het
was alles zeer duidelijk to zien ®n te vol
gen en do verklaring werd zeer onder
houdend gegeven. Hierna had do uitrei
king plaats der mobilisatiokruisen, waar
bij door verschillenden een hartelijk
woordje werd gesproken. Het was een ge
zellige avond.
ZEVENHOVEN.
Personalia. Door mej. M. Rietdijk,
onderwijzeres, is een benoeming aan do
Chr. school to Velseroord aangenomen.
Dr. J. G. Ubbink, predikant der Ge-
ref. Kerk alhier, heeft in het Diaconeescn-
huia te Leiden, met goed gevolg een mond-
operatic ondergaan.
Ongeval. De arbeider J. H. de Rijk
kreeg een ongeval aan zijn hand bij zijn
werkzaamheden aan den Gemeenteweg,
toen deze met z.g. massa moest bewerkt
worden, waardoor geneeskundige hulp
noodzakelijk bleek.
To water. Do zo a van den arbeider
G. Broer geraakte in do diepe tochtsloot;
Gelukkig weid. hij spoedig geholpen ©li ge
red.
S¥ HBSIIEI8SS
GEMEENTELIJKE AANSt8NBlfilNGEli
Hinderwet.
B. cn W. van Leiden brengen ter alge
meen o kennis, dat door he»a vergunning i
verleend aan: a. de Leidiofee Coöperaties
Melkinrichting „do Landbouw" cn rcelit
rkrijgenden tot heb uitbreiden van
zuivcliiirichting in heb perceel Rijns!»;
gersingel No. 23, kadastraal bekend Gc
meen to Leiden, Sectio A». No. 1079, b. c](
erven do Wed. J. van Nello en rechtvpi
krijgend cn, te hot oprichten van een got
derenlifb in heb perceel Aalmarkt No. i;
ST. FRANCISCUS-FEESTVIERING.
De conferenties.
Gisteravond was do tweede conferentie
van pater Wijnandus Sluijs ook weer goed
bezocht; er waren meer hoorders, dan de
vorige keer.
geen aanbeveling verdienen, voor do vol
gende vier avonden ook kaarten beschik
baar te stellen voor iedero conferentie af
zonderlijk?
Het oratorium.
Wij herinneren or aan. dat vanavond
om uur de repetities voor het Sint
Franciscus-oratorium aanvangen in het
Sint Antoniuspatronaat. Dames en heeren,
dio hun medewerking willen verleenen voor
de uitvoering, worden vanavond nog
gaarne verwacht.
ONDER DE KOPPENSNELLERS OP
NIEUW-GUINEA.
Voordracht van Pater Vertenton.
Op uitnoodiging van de afdeeling Lei
den dor Vereeniging Oost cn West hield
gisteravond do uit de Annalen van Scheut
wolbekende pator-missionaris Vertenten
M.S.C., een interessante voordracht over
het koppensnellen op Nieuw-Guinea cn het
daar begonnen missiewerk.
Spr. zeido met bijzonder genoegen voor
Oost en West te willen spreken, omdat hij
wist, dat zijn toehoorders Indië kennen
en het liefhebben. Daarbij verteldo spr.
niet to willen verhalen over de schoonheid
van Indië, maar over een uithoek daar
van, een land, alleen maar goed voor vage
bonden en missionarissen, die niets te ver
liezen hebben, zooals men daar zegt.
De Eerw. spr. vortelt dan, hoe de bewo
ners op Nieuw-Guinéa 25 jaar geleden
nog leefden in een eteencn tijdperk. Me
taal kenden zij alleen van de enkele stuk
jes dio aan aangespoeld wrakhout zaten.
Wat do zeden betreft, leefden deze men-
schcn in een oerbosch van verwildering.
Een Kaja Kaja ia een zonderling mensch,
een negortype, doch geen neger met korte
nous en dikke lippen, maar meer ccn sc-
mietentype, op een Arabier gelijkende Pa
ter Vertenten, dio een zeer goed tec-
kenaar is, gaf dan met enkele trekken een
Kaja-Kaja-kop op het bord weer, met ga
ten in neus cn ooren, die in tegenstelling
met de haardracht in de moderne wereld,
do haren verlengt door aanhangsels, met
varkenstanden door de neusgaten en var
kensstaarten op do borst, kortom een
prachttypc.
Dan deelt pater Verten beu een en an
der medo over het koppensnellen. Volgens
sommigen is dat koppensnellen een soort
godsdienst en mecnen zij, dat men van do
gesnelde menschen zielestof kan weghalen,
om dat over te brengen op de kinderen.
Volgens spr. heeft het niets met hun gods
dienst te maken.
Spr. weidt in verband hiermedo uit over
do eigenaardige gewoonte der Kaja Kaja's
om aan alles wat zij bezitten namen te
geven, zoo b.v. aan honden en varkens cn
aan hun booten.
Do Romein, aldus pater Vertenton, heeft
nooit zoo hoogmoedig op onze voorvade
ren, do Barbaren, neergezien als do Kaja
Kaja, de kustbewoner, op dó stammen uit
do binnenlanden. Dit waren volgens hen
geen menschen en daarom trokken zij er
geregeld op uit om to vechten en koppen
K.aihaliek» Agenda
LEIDEN.
Dcnfuctdag. R. K. Vrouwenbond, Klein
Stadszaal, 8 uur.
Vrijdag. R. K. Transportarbeiders, Bo
gebouw, 8 uur.
Do avond-, nacht- cn Zondagdienst d:
apotheken wordt van Maandag 10
en met Zondag 10 Januari a.
waargenomen door dc apotheken van
heeren G. H. Blanken, Hoogcwoerd 17
telefoon 502, cn D. J. van Drsesuin, Mai
76, telefoon 406.
te snellen. Een bewijs van dapperheid we
do veroverde kop en die kop moest cc
naam hebben cn daarom had men er vei
voor ovv onï ^en to weten van dc
verslageno. Men wildo in djfC-n naam
bewaren voor zijn kind, dat ia volgens sp
do beteeken is van het koppensnellen.
Hun godsdienst, dat ia do dcmah-eultii]
Zij leefden onder den invloed van de d;
mah's, -de hoogerc machten, dio nu dc
werken in do natuur. Daarover woide
volc legenden bewaard, o.a. ook dezo, ds
in den oertijd do eerste menschen groot
macht hadden meegekregen van dio
ruah'a, een macht over leven cn dood, d
overging van vader op land en een eoo
toovorij is.
Toovonaars moest men hebben, om zie
ten te genezen, enz. Men vond er-in eiï
familie, maar zij konden ook misbruik w;
ken van hun macht. Als iemand door zie
te fctierf, dan was er een schuldige, dl
moest opgespoord worden. Daartoe we
heel wat noodig en als wij dan sleet
memoreer cn, hoe degen© van do farrnii
dio belast was met heb onderzoek, lij
vocht van den overledene moest innen*
cn een nacht bij hein in bet graf moe.
doorbrengen, dan begrijpt men, boe
schuwelijk zulks was 5t Behoeft geen v
wondering te wekken, dat zoo icmc,
„droomen" zag en daarin vernam, wie
schuldige was. Maar dikwijls was or c
van willekeur sprake. Men zocht dikwi
naar iemand, dien men uit den weg wil
ruimen en van wiens familie men geen
vaar te-duchten had. Men had dan zij
eer opgehouden, men was niet blootgcstdl
aan weerwraak en do toovonaars wvo-lj
gewaaracnuwü om voorzien tig xo zijn.
Spr. vertelt dan, hoe een Kaja Kaja e:
bied heeft voor den ouderdom, zoola:
dezo sterk en krachtig is. Wanneer ierns
echter to oud wordt, hulpbehoevend
eimpel, dan ruimt do Kaja Kaja ze lies
op on men begraaft ze levend. Spr. hei
zelf vier oudo vrouwtjes gekend, dio
vend begraven zijn. In 1913 gebeurde b
zelfs nog, dat ccn blinde vrouw verzot
haar maar te begraven.
Do Kaja Kaja's lijken egoistiech, zc
het ook. Zo lijken zoo wreed in men
opzicht en toch zijn zo niet kwaad,
kinderen worden met treffende teederhe
omringd. Dio menschen zijn slechts ko
pcnsnellcrs door hun egoisme cn biigek
Zet daarvoor in do plaats broederliefde
waarheid cn zij zullen goede mcn»cl$
zijn.
Do Kaja Kaja is een good iandbou
hij houdt van zijn familie, van vriendo
hij is een goedo gastheer, hij kan bedroe
zijn bij overlijden, hij is teergevoelig
kan heimwee hebben, hij heeft liefde v
do natuur, voor de bloemen cn do dicK
en houdt bijzonder veel van dc maa
waardoor do te over ij opgeheven wordt.
Hoe nu bij zulke menschen hoogero l
grippen to wekken? Wij hebben, alk
spr., eenvoudig uen weg tot hun harten g
vonden door zc lief to hebben, door g<M
to doen op alle mogelijke, wijze, al
men ook niet begrepen, ja vaak misvt
staan. Gedachtig het woord van St. Bo
lus, dat do liefde geduldig is en goedi
tieren, hebben de missionarissen zich g
bogen over do meest ellcndigen, waarva
do Kaia Kaja's zich met vorachting
wendden.
Na twee of drie jaren kwamen zij
het inzicht, dat de missionarissen „echt*
mensehen waren zooals zij.
Het middel cm het zoover to breng
was do taal. L taal is do ziel van 1;
volk. De missionarissen leerden die -
zoo do families en de namen. Een der c:
sto vragen, dio do inboorlingen steTdci
was: Waar blijven do zielen der afgestoi
venen? En do missionarissen verhaalde
hun van liet scheppingsverhaal enz.
Langzamerhand werd hot vcrtvoijwen
do paters grooter, docli tusschen weten ci
doen is een groot verschil. Meu ging ti
me fc het koppensnellen, doch do pater
troostten zich ia de hoop, dat or wel iel
van het uitgestrooide zaad zou gedijen.
Het volk leefde op zedelijk gebied in
meest treurige omstandigheden. In 10 j
tijd stierf dc lielft der bevolking aau ziri
ten. Er kwam verbetering toen dc jonge»
bun leven gingen verbeteren en do palen
een internaat konden oprichten.
Spr. verhaalt dan den geleidelijken
groei daarvan en hoe stilaan do genade 1'
hun harten begon to werken.
Do Spaansche griep vroeg in 1919 wetf
veel slachtoffers en door artikelen in
Indiselio en de Hollandsche pers wist pa.
ter Vertenten erop tc wijzen, hoe het voll
van Nieuw-Guinea zou uitsterven,
er geen hulp kwam.
Zijn woord vond weerklank en aan de?
heer Lulof, den eersten resident, heeft
