WOENSDAG 29 DECEMBER 1926 b^E^lassd 18e Jaargang. No. 5452 ZeldóeKz (Bou^omt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voo? Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Bij onze AgenteD 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaaL Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ot per kwartaal, by voor uitbetaling. Alzonderlyke nummers 5 ot. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ck Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: O.won. adverlonlISn 30 oenl par regal Vooi Ingoxonden Mededeelingeo trordl bet dubbele van het tarief trarekend. Kleine advertentian, ran teu hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver buur, koop en verkoop fü.50. Dll NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN- lUff" Zij, die zich per I Januari abonneeren op dit blad, ontvangen de nog verschijnende nummers gratis AAN ONZE JONGENS EN JONGE MANNEN. Morgen en overmorgen hebben te Rome feesten plaats, waarbij gij allen betrokken zijt en wier beteekenis U niet mag ont gaan. Onze H. Vader Pius XI had zijn verlangen te kennen gegeven, dat tijdens de Aloysiusfeesten vertegenwoordigers der Katholieke jeugd tot Hem mochten ko men. om hen persoonlijk en in hen U allen opnieuw voor de oogen van héél de Kerk onder de bescherming van hun grooten patroon te stellen. In September werd dat verlangen bekend en eind Octo ber waren reeds pelgrims aangekondigd, behalve uit alle steden en dorpen van Ita'ië, uit Spanje, Frankrijk, België, En geland, Ierland, Nederland, Duitschland, Polen. Cecho-Slowakije, Oostenrijk, Hon garije. Joego-Slavië, Albanië, Syrië, Mal- a, en uit landen van Noord- en Zuid- Amerika! Sinsdien nam bun aantal nog toe: ook in Europa studeerende Cbineezen gaan mee, ook uit ons dierbaar Java minstens twee, ook ongetwijfeld uit lui dere missielanden. Waarlijk een nooit'ge zien schouwspel. Niet-katholieken, die bet dezer dagen hoorden, werden ontroerd, en hebben vol eerbied onze Moeder de H. Kerk groot geprezen: „Het is wonder mooi; zóó iets is alleen denkbaar bij U." Hef is inderdaad grootsch. De jeugd van Rome kwam dikwij's bij den Paus, dat spreekt; die van Italië ook wel, zeker bij groepen; een enkelen keer ontving hij een beperkt aantal uit vreemde landen! Maar jongens en jonge mannen uit zóó veel verschillende volken, dat wij hen haast mogen noemen de vertegenwoordigers van de jeugd der heele katholieke wereld, beeft de Stedehouder van Christus nog nooit om Zich gezien. Een nieuw symbool van de eenheid en katholiciteit van Chris tus' Kerk! Wat 'n vreugde voor Zijn Va derhart nu Hij Zijn verlangen vervuld ziet en op een wijze die Hij zelf zeker niet heeft durven hopen. Van Zijn wereldwijde en wereldzware zorgen neemt Hij een vol len dag af; die ïs geheel voor de jongens Van de hoogten der Eeuwige Stad ziet Hij de toekomst naderen, een gezegende toekomst God zi| gedankt! zooals de Kerk, dón pas in werkelijkheid de We reldkerk, nog niet beleefd heeft. Maar aan die toekomst gaat een geweldige cri sis vooraf en 't is deze. waarvoor nu moet worden gewaakt. Een reuzenslag tegen Christus* heiligen godsdienst, zeden en geloof is ingezet, waarvan de gevaarlijkste slagen straks neerkomen op wie nu jong zijn. Hoe zullen zij zich houden? De Paus roept de jongens en jongo mannen en wijst hen op den H. Aloysius, door God gesteld als princeps iuventutis, den leider der jeugd. In de denkbaar moei lijkste omstandigheden heeft A'oysiua met Gods genade een haast ondenkbare energie ontwikkeld, om zonder e e n i g verlies den jongensstrijd in zijn tijd uit te vechten, 't Was toen óók een crisistijd, zooals onlangs in een toespraak tot jon gens werd opgemerkt, niet ongelijk aan den onzen, d.w.z. de verwording eener bestaande over-verfijnde beschaving en de opkomst eener nieuwe. Zooals het lei ders past, heeft Aloysius alles in het groot gedaan en juist daarom is hij de princeps en het model. Een ideaalbeld, een Cid, een Bayard, een Charlemagne, tot wier hoogheid iedere ridder opziet, die zo al len willen navolgen, ja die hen juist, tot navolging prikkelt omdat ze weten, dat ze haar nooit zullen bereiken. Maar ze willen zien hoever ze het brengen. Wat dezer dagen te Rome gebeurt, mag ons niet voorbijgaan Ieder vereenige zich in H. Mis en Communie met die, wei- ko in St.-Ignatius en St.-Pieter worden opgedragen; ieder hernieuwe zijn goede voornemens met die, welke door onzen H. Vader den Paus worden gezegend en neergelegd op Aloysius' graf. Dat ieder zij en blijvo op Aloysius* voorspraak en door Gods genado, wat ook kome en hoeveel het mag kosten, trouw aan Koning Chris tus. Dr. L. DE JONG, S.J. St. Franciscus kennen. „Aan de velen, die tegenwoordig vage lijk dwepen met allerlei, ons wezen ,iVreemde maar daarom zooveel „inte ressanter" schijnende Oostersche wij den, zij een nadere kennismaking met den 4ieel wijzen, want heel heiligen Franciscus Itanbevolen". Met dezen raad sluit de heer Jan ijWalch een door hem geschreven boekje over St.-Franciscus van Assisië. i Het is een pogen om den heiligen Va- 'Ber Franciscus te brengen tot nict-Katho- uokea. Een sympathiek pogen, dat wij op prijs stellen, al herkennen wij o.m. door enkele onjuistheden hier en daar den niet volkomen op de hoogte niet-Katholieken schrijver. Den raad, dien de schrijver in de hier boven geciteerde woorden geeft, is een wijze. Hoevelen praten over Sint Francis cus de heilige, die in het teeken staat van een wereld-belangstelling en k e n- n o n dien grooten mensch en heilige God geenszins. Hoevele niet-Katholieken. Enhoevelen van ons. Katholie ken! En daarom is het zoo nuttig, dat in de Hartebrugskerk op de zes eerste Dinsda gen van het nieuwe jaar conferenties zullen worden gehouden over St.-Franciscus door een bekenden redenaar, pater Wijnandus Sluys. De eerste conferentie is op Dins dag 4 Januari, te 8 Vk uur. Dat men deze schoone gelegenheid toch "ïiiet onbenut late, om zijn kennis te ver diepen omtrent een persoonlijkheid, die wij, Katholieken, althans zeker kennen móeten. SUiTEÜSLABÜD Volkenbond De ontwapeninfjskwestie. De conferentie in Juni a. s.? Do „Evening Standard" meltlt, dat do commissie tot voorbereiding van de ont wapeningsconferentie haar werkzaamhe den op actieve wijze heeft voortgezet, zoo dat het vooruitzicht bestaat, dat in Fe bruari het programma der conferentie kan worden besproken. De conferentie zou nog vóór de a.s. bijeenkomst van den Volkenhond in September a.s. bijeenko men, vermoedelijk in Juni. Duitschland Het incident te Mainz. Er zal geen aandacht aan geschonken worden. De Duitsche autoriteiten, die inlichtin- verzochten over den nachtelijken aanval van welken Fransche soldaten naar be weerd werd, het slachtoffer zouden zijn geworden, ontvingen van Fransche zijde de medeeling, dat men aan deze zaak geen beteekenis hecht, daar de Fransche soldaten beschonken zijn geweest. Do Fredericus-zegels. Sinds eeuigen tijd zijn er in Duitschland postzegels in gebruik gesteld met de beel tenis van Frederik n. Deze zegels hebben te Hannover aanleiding gegeven tot het volgende incident: Een republikeinsch georiënteerde firma aldaar heeft geweigerd brieven met zulke postzegels aan te nemen en heeft een strook op de brieven geplakt van den volgenden inhoud. Geweigerd wegens frankeering met Fredericus-zegels als protest tegen de monarchistisch-militaris- tische propaganda van de Duitsche Pos terijen". Naar het „Berl. Tag." verneemt heeft daarop de directie van de P. T. T. de fir ma meegedeeld, dat deze methode van te rugzending in strijd is met de wet en dal in de vermelde woorden een beleediging ligt van den rijksminister van posterijen. Frankrijk. Duiische spionnage in Frankrijk. Een luchtvaart-expert gearresteerd. Do centrale recherche te Parijs heeft een buitenlander, Vivian Stranders, gearres teerd, directepr van eenige Berlijnsche firma's op luchtvaartgebied. Hij wordt be schuldigd zich bij zijn reizen naar Parijs met spionnage, ten behoeve van Duitsch land, te hebben beziggehouden. En ze kere dr. Weber, die deel uitmaakt van een Duitsch spionnagebureau, had aan Stranders vragenlijsten overhandigd met betrekking tot de ontwikkeling der Fran sche luchtvaart en de jongste ontdekkin- kingen op bewapeningsgebied in het alge meen. Stranders zou hebben bekend, dat opsporingen in dezen het doel waren van zijn reizen naar Parijs. Het is gebleken, dat Stranders een oud officier is van het Brilscho leger. Engeland De schuldenregeling. Engeland dringt aan. Naar de diplomatieke medewerker van de „Daily Tel." meldt, heeft het Engel- scho departement van de schatkist zich tengevolge van den belangrijken achteruit gang der gewone Inkomsten gedwongen gezien, er bij de schuldenaarsstaten op aan te dringen do schulden aan Engeland in een sneller tempo af te lossen. Churchill moet bij zijn laatste bezoek te Parijs er op gewezen hebben, dat Enge land een spoedige ratificatie van do met Caillaux gesloten overeenkomst verwacht. Intusschen moet Poincaró in dit opzicht nog geen enkele bindende toezeg lHi- ben gedaan. Spanje Vier personen terechtgesi<nJ. In verband met een complot tegen Primo. De „Pelit Parisien" verneemt uit Ma drid, dat volgens een daar loopend ge rucht, vier der personen, die onlangs in een der voorsteden gearresteerd zijn on der verdenking, een samenzwering tegen Primo de Rivera op touw gezet te hebben, na oen kort proces gefusilleerd zijn. Albanië. non koning van Albanië? Italië zou Achmed Zogoe steunen. Uit Belgrado wordt gemeld: Volgens do „Politika" heeft Ita'ië den president van Albanië, Achmed Zogoe Bey, de toezeg ging gegeven, dat, wanneer hij zich tot koning van Albanië wenscht te doen uit roepen, Italië hem daarbij zal steunen. De eerste poging daartoe is evenwel mislukt. Achmed Zogoe Bey had zich al dus het blad tot Frankrijk gewend, doch dit land heeft zijn verzoek van de hand gewezen, daar hel geen monarchie in Al banië wenscht, en de persoon van Achmed Frankrijk bovendien niet aangenaam is. Ook Chamberlain was tegen het denkbeeld doch het blad verneemt, dat Achmed Zo goe Bey zich thans met de hulp van Ita lië tot koning zal laten uitroepen, in de hoop, dat de andere groote mogendhe den hem later toch zullen erkennen. Litauen. De communisten te Kowno niet terechtgesteld. Smetona heeft het doodvonnis verzacht. Uit Kowno wordt het bericht tegenge sproken, volgens hetwelk de vier commu nisten, de raddraaiers, die door den krijgsraad ter dood waren veroordeeld, geëxecuteerd zouden zijn. De staatspresi dent Smetona heeft integendeel aan deze vier communisten gratie verleend, onmid dellijk nadat het doodvonnis was geveld. China. Engelands gewijzigde politiek. Frankrijk doet niet mee. Wij hebben dezer dagen de gewijzigde politiek van Engeland tegenover China besproken. Engeland wil toegeven aan do eischen der Chineezen en aansluiting zoeken hij de regeering te Kanton. De andere mogendheden] heeft zij uitgenoo- digd hetzelfde te doen. Gisteren nu hoeft de Fransche ministerraad zich met dit vraagstuk bezig gehouden. De Fransche regeering gevoeld echter niets voor een wijziging in de lot nu toe gevolgde poli tiek. De Fransche regeering schijnt van mea ning te zijn, dat de tijd nog niet gekomen is voor een wijziging in de politiek aan gaande China en dat alles, wat op het oogenblik kan worden gedaan, is afwach ten en zien hoe de strijd tusschen Noord on Zuid afloopt. Tegen de Kanton-troepen. Een opstand in den rug? Volgens berichten uit Peking is in do Chineescho provincies Houan en Hoepeh achter de door de Kanton-troepen inge nomen stellingen een tegen de Kanton- regeering gerichte opstand uitgebroken. Amerika De im mi gratiewetten in de V. S. I 30.000 buitenlanders uitgezet of geweerd. Het jaarverslag van den Amerikaau- schen minister van arbeid is dit jaar in zooverre erg leerzaam, dat er allerduide lijkst uit valt op to maken, dat de wetten en reglementen betreffende de immigratie nog steeds buitengewoon streng worden toegepast. Uit bedoeld rapport blijkt namelijk o.a., dat in 1926 meer dan 10.000 vreemde lingen, die in het gebied der Ver. Staten leefden, doch wier legitimatie-papieren door de autoriteiten onvoldoende werden geacht, onverbiddelijk werden uitgewezen. De berichten uit Washington voegen hieraan toe, dat dit nog 1400 meer is dan in 1925. Dit cijfer is intusschen nog verre van het totaal aantal vreemdelingen, wien gedurende hetzelfde jaar de toegang tot de Ver. Stalen werd ontzegd. Het rapport van Davis stelt het cijfer dergenen, die naar Amerika gekomen, het niet verder brachten dan het Quarantaine-station op Ellis Island, op 20.550. De V. S. en Mexico. Volgens berichten uit New York is nog geen toenadering tusschen do Vcreenigde Staten en Mexico lot stand gekomen in het conflict over de Mexicaansche petro- loumterreincn. Do Mexicaansche regeering stelt zich op hot standpunt, dat zij alles heeft ge daan teneinde do aandacht der belang hebbenden bij deze terreinen te vestigen op do mogelijke gevolgen van een verzet tegen do nieuwe wetten. Do Amerikaansclie belanghebbendon hebben voor het grootste gedeelte con cessies aangevraagd voor de na, 1917 verworven terreinen, doch dit niet ge daan voor de vroeger verworven terreinen en juist hierom gaat de strijd, die voor 1 Januari bijgelegd moet zijn, wil men een ernstig conflict vermijden. De economische conferentie. Hel Witte Huis heeft besloten, dat de Vcreenigde Staten zullen deelnemen aan de conferentie, welke den lsten Mei te Genève geopend wordt. Een nieuw incident in Nicaragua. Amerikanen schieten op de liberale robellen. Naar de „Chicago Tribune" uit Wash ington verneemt, zijn nieuwe verwikkelin gen in Midden-Amerika to verwachten ten gevolge van een incident in Puerto Ca- besa (Nicaragua), waar Amerikaanscue mariniers geschoten hebben op de libe rale revolutionnairen. Twee Nicaragua- nen werden gewond, en de situatie werd gered door do koelbloedigheid van een liberaal officier, die zijn soldaten bevel gaf, hun wapens aan de Amerikanen uit te leveren. Do gewonden werden naar liet hospitaal gebracht, terwijl de ontwapen de soldaten per trein naar de stad terug keerden. De officier der mariniers verklaarde, dat do rebellen het eerst hadden gescho len, maar dit wordt in het Nicaraguaan- sclio kamp per li nept tegengesproken. Een opstand in Brazilië. Do Argent ij nsclio bladen vernemen, dat in Brazilië een revolutie is uitge broken. Een colonno regeeringstroepen zou uiteengeslagen zijn. Verscheidene of ficieren zijn gedood. Een gedeolto van het garnizoen van San Pedruto zou naar de rebellen overgeloopen zijn. PROV. STATEN VAN ZUID-HOLLAND. Gister werd de winterzilting der Prov. Staten van Zuid-Holland voortgezet onder leiding vair den Commissaris der Ko ningin E. G. baron Sweerts de Landas Wyborgh. Wegverbeiering Delft. Aan do orde was het voorstel aan do ge meente Delft toe te kennen een provinciaal subsidie in de kosten van de verbetering van den Delftweg van 300.000. Hieromtrent was in de jongste vergade ring oen motie-Verhoeven c.s., ingediend tot aanhouding van dit voorstel, en nader overleg met het Rijk. Na eenige discussie trekt de heer Ver hoeven de motie in. De heer ten Hope besprak de tol der gemeente Delft, die van 19191926 een netto winst maakte van 400.000. Do heer v. Baren had er spr op gewezen, dat hij alleen do vette jaren in aanmerking genomen had. Maar uit een onderzoek is spr. gebleken, dat over de jaren 1900 1018 een winst van 115.000 gemaakt Is. Deze winst fs opgebracht door bewoners van de provincie. Spr. zou zich met het gevraagde subsi die kunnen vereenigen indien daarmee gepaard ging de afschaffing van de o 1 Over de eerste maanden van 1926 is 63.000 winst gemaakt, over het gehocle jaar zal de winst 90.000 zijn. Op deze wijze betaalt het internationale verkeer mee in do gemeontehuishouding van Delft. Spr. diende een amendement in om aan de voorwaarden voor subsidieverlening eon voorwaarde te verbinden volgens wel ke voor 1 Jan. 1928 het toltarief met 1/3 verminderd moet' worden, vóór 1 Januari 1029 nog eens met 1/3 en vóór 1 Januari 1930 geheel moet verdwijnen. Intusschen moet gezocht worden naar een oplossing dor verdeeling van de onderhoudskosten van den weg tusschen Rijk en Gemcento. Do heer G o 11 o f betoogde, dat naast den nieuwen Rijksweg een behoorlijke weg over de bestaande route noodig is. De vraag of de Rijksweg over een paar jaren klaar zal zijn of over langeren tijd kan niet van overwegende waarde zijn. De wegen aanleg is voor veel langeren tijd dan en kele jaren berekend. Spr. meende, dat een oplossing van de tolkwcstio urgent ia en als voorwaarde aan het subsidie moet worden verbonden. Spr. steunde het amendement-Ten Hope. De heer Hovv achtte het amendement staatsrechtelijk een vergissing daar de Kroon beslist over do tollen. De tolheffing is slechts telkens voor één jaar goedge keurd en het eenige dat men doen kan is er te zijner tijd op aan te dringen dat dn goedkeuring niet opnieuw zal worden ver leend. Spr. zou voor het voor lel van Ged. Staten stemmen. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLANO. In Frankrijk is een Duitsche spion ge arresteerd. De Albaneeschc premier zou het plan hebben om zich tot koning van Albanië uit te doen roepen. Frankrijk handhaaft zijn politiek aan gaande China. Een Duitsche arbeider geeft zich met succes uit voor den zoon van den ex- kroonprins. (Buitenl. Berichten, 2de blad) BINNENLAND. De Staten van Zuid-Holland hebben het voorstel van Ged. Staten om aan de gemeente Delft een subsidie van 391) 009 toe te kennen in de kosten van verbetering van den Delftweg, aangenomen, (lo blad) Een wetsontwerp tot verklaring va;i het algemeen nut der onteigening van c!g:n- donimen, erfdienstbaarheden cn andere zakelijke rechten in de gemeenten Bcnae- broek en Heemstede, noodig voor verbe tering van den Rijksweg van de Haag- sche Schouw naar Haarlem, (lsto blad). Een wetsontwerp is ingediend strek kende tot het toelaten van vrouwen als ge tuigen bij akten. (1ste blad). De heer De Bruin meende, dat het gevolg van een zoo belangrijke bijdrage voor een gemeentelijken weg zal zijn, dat tal van andore gemeenten, die geen tollen plaatsen, ook om subsidie bij de provincio kunnen komen. Do tol op dezen weg was vroeger eigendom van Delft en Den Ilaag Den Haag heeft zich te onzaliger ure te- rftggolrokkon; had die gemeente dit niet gedaan, dan zou do opheffing gemakkelij ker gaan dan thans, nu do opheffing oen kleinere gerneonte in haar financiën ern stig zou treffen. Spr. achtte het niet rode: lijk in snel ternpn de opheffing fe eischen maar meendo, dat een tegenprestatie van Delft voor een belangrijke bijdrage 'en bate van een weg, die Delft alleen om' houden moet, wel gevraagd mag worden. Het middel van den heer ton Hope achtto spr. niet gelukkig, omdat vermindering van het tarief hij het toenemende verkeer welcens ceon achteruitgang van inkomsten in het eerste jaar kon boteekenen en van do aanpassing der gemeente-financiën niet veel zou komen. Der opheffing van dc lol achtte spr. een afzonderlijke kwestie Dc heer v. Aal ten had met verbazing do redo van den heer De Bruin gehoord, daar de sociaal-democraten steeds voor vrijheid van verkeer mkomen Voorts had spr. de argumentatie ge mist in de rede van don heer Hovy ten be wijze van zijn bewerin" dat het amendo- ment-ten Hone een sH'% nrn4»- strium is. Dat de Kroon tollen vaststelt weten we allen wel. maar het amendement strekt lot niets anders dan hot toevoegen van een voorwaarde aan do bestaande voorwaarden, welke voorwaarde vervn'd moei zijn alvorens de Sfafen subsidie kun nen vorleoncn. Do heer do Jong Sa a k es waar schuwde ertegen, dit aan de halen, vve'i-o de provincie uit hot Wegenfonds zullen toevloeien, reeds thans, nog voordat Dot wogennlnn is vastgesteld, oen bestemming zal worden gegeven. Te 1 uur werd do vergadering voor een tip- «n.cofinrflf Nadat <lo discussies nog zijn voortgezet, wordt een motie tot aanhouding van het voorstel opnieuw ingediend door den heer Verhoeven mot 4129 stommen vorwor- pcn. Het amendement-ten Hope wordt ver worpen mot 4130 stemmen. Hot voorstel van Ged. Staten wordt z. h. s. aangenomen. R. K. Gesticht voor vrouwelijko krankzinnigen te Noordwijkerhout. Aan do orde was de interpelaltic-Bee- kenkamp betreffende het genomen besluit tot beschikbaarstelling van een bedrag van f 2.000.000 aan de vereeniging der Zus ters van Liefdo to Venray voor den bouw van een gesticht to Noordwijkerhout in verband met een voorstel van Ged. Sta ten van Noord-Holland om aan do Ver. Centrale Israëlictische Krankzinnig-nvcr- ploging in Ncderlund ter leen te verstrek ken f700.000 ter uitbreiding van haar ge sticht te Apeldoorn. Do heer de Wilde (lid van Ged. Staten) betoogde, dat Noord-Holland zoowel aan de Isracliotische vereeniging als aan de Ver. tot Chr. verzorging van krankzinni gen gelden heeft verstrekt, doch daardoor is alleen voorzien in do plaatsing van Isr. cn Prot. Chr. krankzinnigen. Daarbij komt, dat het aantal patiënten zich sterk uit breidt, zoodat voor een teveel aan ruimte in het gesticht te Noordwijkerhout niet ge vreesd behoeft te worden. De wijze waarop het gesticht gebouwd wordt is, eerst <!c kerk Cn dc beuken, zoodat in 1928 drie pa viljoens klaar komen, die plaats bieden voor 300 patiënten. Er zijn 200 plaatsen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1